#26 - 02/2023
Στις αρχές Δεκεμβρίου, ο «επιστημονικός επικοινωνιολόγος και παραγωγός βίντεο» Hashem Al-Ghaili δημοσίευσε ένα βίντεο στη σελίδα του στο Linkedin και στο κανάλι του στο YouTube με τίτλο:
Παρουσιάζουμε την EctoLife, την πρώτη εγκατάσταση τεχνητής μήτρας στον κόσμο, η οποία μπορεί να επωάζει έως και 30.000 μωρά ετησίως.
Ή αν προτιμάτε, μπορείτε να πάρετε την τεχνητή μήτρα σας στο σπίτι και να μεγαλώσετε το μωρό σας στην κρεβατοκάμαρά σας. Και παρεμπιπτόντως, αν έχετε κάποιες μικρές προτιμήσεις για τη γενετική σύσταση του μελλοντικού παιδιού - αντοχή στις ασθένειες, υψηλή νοημοσύνη κ.λπ. - κι αυτό μπορεί να φροντιστεί. Μια γενετική εξέταση του μωρού θα επιβεβαιώσει την καταγωγή του από εσάς. Και δεν θα υπάρχει κανένα πρόβλημα να αναζητήσετε παρένθετες μητέρες ή να βασιστείτε στα απρόβλεπτα αποτελέσματα της παλιομοδίτικης συνεύρεσης.
Οι εξαγγελίες αυτές φυσικά απέχουν από την πραγματικότητα. Παρ' όλα αυτά, η βρετανική Daily Mirror πρόβαλε το θέμα, επιδεικνύοντας μεγάλη εχθρότητα στον τίτλο, αλλά κανέναν σκεπτικισμό στο ρεπορτάζ: Τρομακτική «εγκατάσταση τεχνητής μήτρας» όπου οι γονείς μπορούν να επιλέξουν τα χαρακτηριστικά του μωρού τους.
Μερικά ακόμη μέσα ενημέρωσης ανέλαβαν την ιστορία, με τα περισσότερα απλώς να αναπαραγάγουν το δελτίο τύπου. Η Rachel Moss στη HuffPost το αποκάλεσε επιστημονική φαντασία, αλλά υποστήριξε ότι θα μπορούσε να συμβεί και ανέφερε τον Andrew Shennan, καθηγητή μαιευτικής στο King's College του Λονδίνου που υποστήριξε ότι «οι ηθικές μάχες εξαντλήθηκαν σε μεγάλο βαθμό με την έλευση της εξωσωματικής γονιμοποίησης… Κατά κάποιον τρόπο, απλά ζητάτε από τη μηχανή να γίνει η παρένθετη μητέρα, αντί για μια άλλη γυναίκα»…
Αλλά τι συμβαίνει; Ο Al-Ghaili έχει προφανώς καταβάλει μεγάλη προσπάθεια και έχει βάλει αρκετά χρήματα σε αυτό, αλλά γιατί; Μπορεί να πρόκειται για ένα περίτεχνο καλλιτεχνικό έργο που θυμίζει την Άλμπα, το λαγουδάκι που φωσφορίζει [το 2000 ο αμερικανο-βραζιλιάνος καλλιτέχνης Eduardo Kac παρουσίασε στην Αβινιόν, σε συνεργασία με ένα γαλλικό εργαστήριο βιοτεχνολογίας, ένα από τα διασημότερα έργα του, την Alba, έναν πράσινο λαγό που φωσφόριζε] αλλά με ακόμη μικρότερη επιστημονική αξία και με πολύ πιο περίτεχνη παρουσία στα μέσα ενημέρωσης. Το πιο πιθανό είναι να προορίζεται ως διαφήμιση για την επιχείρησή του και το εμπορικό σήμα του, τα οποία έχουν να κάνουν με τη «φαντασία του μέλλοντος», «καθιστώντας την επιστήμη προσιτή» και παρόμοιες φλυαρίες. Ο Al-Ghaili είναι επίσης στο Instagram και στο Facebook, και έχει ένα προσβάσιμο Google Drive. Στο κανάλι του στο YouTube, αυτό το βίντεο είναι επί του παρόντος το δεύτερο πιο δημοφιλές, πίσω από ένα ξενοδοχείο στον ουρανό με πυρηνική ενέργεια, για το οποίο το πιο δημοφιλές σχόλιο είναι: Τι θα γινόταν αν συνδυάζαμε τον Τιτανικό με το Χίντενμπουργκ και στη συνέχεια βάζαμε έναν πυρηνικό αντιδραστήρα σε αυτό; Τι θα γινόταν αν...
Η δημοτικότητα αυτού του σχολίου αποκατέστησε την πίστη μου στην ανθρωπότητα, η οποία μερικές φορές συρρικνώνεται. Όπως και ένα από τα πιο δημοφιλή σχόλια στο βίντεο του EctoLife στο YouTube: Χαίρομαι που βλέπω τα σχόλια! Σχεδόν σκέφτηκα ότι ίσως είμαι ο μόνος που πιστεύει ότι αυτό είναι αηδιαστικό.
Προφανώς, το συγκεκριμένο έργο δεν είναι έτοιμο για την prime time ζώνη στα κανάλια - ή να επιλεχτεί για χριστουγεννιάτικο δώρο σύντομα. Όμως, το όραμα του μέλλοντος που προωθεί είναι ένα όραμα που ορισμένοι επιστήμονες και επιχειρηματίες της βιομηχανίας γονιμότητας θα ήθελαν να κάνουν πραγματικότητα, όπως έχουμε συζητήσει αρκετές φορές. Και σίγουρα, παρά την απλοϊκή προσπάθεια του καθηγητή Shennan να αποσιωπήσει τα ζητήματα, υπάρχουν πολλοί ηθικοί καθώς και φυσικοί κίνδυνοι που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Ένα πολύ διακεκριμένο πάνελ συζήτησε «Το τέλειο μωρό; Οι κίνδυνοι της γενετική τροποποίησης στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή» τον Αύγουστο σε μια εκδήλωση που συνδιοργανώθηκε από το Center for Genetics and Society και το πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ. Η εκδήλωση, στην οποία συμμετείχαν η βιοηθικολόγος Françoise Baylis, η ακτιβίστρια για την αναπαραγωγική δικαιοσύνη Nourbese Flint και η ερευνήτρια και ακτιβίστρια για την αναπηρία Karen Nakamura, βασίστηκε στην πρόσφατη έκθεση «Engineering for Perfection: The False Promises of Gene Editing in Assisted Reproduction» των Meghna Mukherjee και Nairi Shirinian, οι οποίες επίσης συμμετείχαν.
Αν το διαφημιστικό κόλπο του Al-Ghaili οδηγήσει σε περισσότερη και καλύτερα ενημερωμένη συζήτηση αυτών των θεμάτων, τότε ίσως να έχει κάποια αξία παρόλο που το ίδιο δεν έχει καμία. Χρειαζόμαστε εκπαίδευση και συζήτηση, όχι επιπόλαιες φαντασιώσεις.
Τίτλος πρωτότυπου: «Bespoke Babies Without the Hassle of Pregnancy! Yeah, Right»
Πηγή: https://www.geneticsandsociety.org/biopolitical-times/bespoke-babies-without-hassle-pregnancy-yeah-right
Μετάφραση: Harry Tuttle