Page 28 - Το βιβλίο των αντιρρήσεων

διαφορετικό απ’ τα κινητρά τους. Ο µεν Χίτλερ δεν ηττήθηκε µέσω της χρήσης της ατο-
µικής βόµβας αλλά µε πιο “συµβατικούς” τρόπους· η δε Ουάσιγκτον χρησιµοποίησε
δυο φορές το “αποτέλεσµα” της δουλειάς των πυρηνικών τεχνικών εναντίον των αµά-
χων ενός κράτους που ήταν ήδη έτοιµο να συνθηκολογήσει· και το έκαναν αυτό οι αµε-
ρικάνοι µόνο και µόνο για να επιδείξουν την στρατιωτική τους υπεροχή στον πλανήτη
αφού ο “φασισµός” (µε τις τότε κρατικές µορφές του) είχε ήδη ηττηθεί.
Δεν ρωτήθηκαν οι πρωτεργάτες της ατοµικής βόµβας για το που θα χρησιµοποιηθεί.
Ούτε ήταν δυνατόν να “πάρουν τις γνώσεις τους και να φύγουν” για να γλυτώσουν
πρώτα τους γιαπωνέζους άµαχους και ύστερα τον κόσµο απ’ τον πυρηνικό τρόµο του
Γ παγκόσµιου (του επονοµαζόµενου “ψυχρού”). Η αδυναµία τους δεν είχε να κάνει µε
την ηθική τους. Είχε να κάνει µε το ότι η πυρηνική τεχνολογία, σαν καπιταλιστική (και
τι άλλο θα µπορούσε να είναι;), έχει τέτοια και τόσα χαρακτηριστικά ώστε να ξεπερ-
νάει κατά πολύ τις δυνατότητες και τους ηθικούς ενδοιασµούς κάθε τεχνικού χωριστά.
Παρότι ανάλογα παραδείγµατα υπάρχουν και νωρίτερα, η πυρηνική φάση της καπιτα-
λιστικής τεχνολογικής ανάπτυξης έθαψε πανηγυρικά την ανεξαρτησία (εντός ή εκτός
εισαγωγικών) του µεµονωµένου επιστήµονα / τεχνικού.

Οι hackers αναθέρµαναν για µια σύντοµη ιστορική περίοδο την ιδέα του “ανεξάρτη-
του” (µη ελέγξιµου) τεχνικού, και µαζί της την ιδέα µιας κάποιας σηµαντικής, ακόµα
και ατοµικής, αντι-χρήσης των νέων τεχνολογιών. Όµως η συνεχιζόµενη µυθοποίηση
παρακάµπτει µερικά σηµαντικά θέµατα. Ένα πρωτεύον ανάµεσά τους είναι, ξανά, οι
σχεδόν απεριόριστες δυνατότητες της συγκέντρωσης κεφαλαίου: ένας hacker, ή ένα δί-
κτυο hackers, χρησιµοποιούν αποκλειστικά και αναγκαστικά τους δικούς τους “πό-
ρους” σε χρόνο, χρήµα, γνώσεις· στην απέναντι µεριά µια στοιχειωδώς σοβαρή µυ-
στική υπηρεσία µπορεί να αξιοποιήσει απεριόριστο χρόνο, απεριόριστα ποσά χρήµα-
τος, και να αγοράσει τουλάχιστον ίδιου επιπέδου γνώσεις (στην πραγµατικότητα ίσως
και πολύ ανώτερες). Οι αποκαλύψεις σχετικά µε τις πρωτότυπες τεχνικές δυνατότητες
της nsa δείχνουν όχι µόνο το τι µπορεί να πετύχει η “συγκέντρωση κεφαλαίου” και
στην πληροφορική, αλλά και το πόσο τα αποτελέσµατα αυτής της συγκέντρωσης ξε-
περνούν κατά πολύ τον έλεγχο (και τους ηθικούς ενδοιασµούς) κάθε τεχνικού χωριστά.
Κυκλοφορεί η φήµη ότι η nsa είναι “αρκετά µπροστά” στην κατασκευή κβαντικού
υπολογιστή· µε σκοπό να τον χρησιµοποιήσει (φυσικά) για τους δικούς της σκοπούς.
Δεν έχουµε ιδέα για το αν αυτό το έτσι κι αλλιώς αναµενόµενο και θεαµατικό τεχνο-
λογικό άλµα (οι κβαντικοί υπολογιστές) θα έχει τις ίδιες “αδυναµίες” (έναντι “ανε-
ξάρτητων” τεχνικών) όπως η τωρινή τεχνική βάση της πληροφορικής ή όχι· ή εάν οι
κβαντικοί υπολογιστές θα γίνουν “προσωπικοί” γρήγορα. Όµως ενώ πολλοί δου-
λεύουν, επί πολύ καιρό, για την επίλυση των τεχνικών προβληµάτων που συναντάει
ακόµα η κατασκευή τέτοιου είδους µηχανών, είναι απόλυτα βέβαιο (µε τα τωρινά του-
λάχιστον δεδοµένα) ότι κανείς απ’ αυτούς, και καµία µικρή ή µεσαία οµάδα τους, δεν
µπορεί να φτιάξει µόνη της µία. Όπως κανένας τεχνικός του cern δεν µπορεί να αντι-
στρέψει ή να εµποδίσει την τωρινή και την µελλοντική χρήση είτε της ίδιας της µεγα-
µηχανής είτε των συµπερασµάτων που θα βρουν απ’ τα πειράµατα εκεί. Δεν είναι
“σκουλήκια” αυτοί κι αυτές που έφτιαξαν και δουλεύουν στο cern. Απλά, αυτό που
έχουν µπροστά τους, τους ξεπερνάει κατά πολύ· είναι, αµείλικτα, συγκεντρωµένο κε-
φάλαιο. Που ασφαλώς χρειάζεται πολλούς ειδικούς (και µη) για να “δουλέψει” (συνε-
πώς µια εκτεταµένη άρνηση εργασίας θα το αχρήστευε)· έχει όµως και αφεντικό.

Δεν θέλουµε να µηδενίσουµε τις όποιες αντάρτικες δυνατότητες στην τωρινή ή στη
µελλοντική τεχνολογική στιβάδα του καπιταλισµού, ειδικά όταν πρόκειται για ζητή-
µατα που τα αγνοούµε (όπως και πολλοί άλλοι...) Έστω, όµως, κι απ’ την θέση των τε-
χνολογικά ανειδίκευτων, πρέπει να θυµίσουµε ότι η αναµέτρηση δεν είναι καθόλου του
είδους “παίρνω τα µυστικά και τρέχω”. Είναι πολύ πλατύτερη και βαθύτερη. Μια ει-
δική διακλάδωση του τεχνοφετιχισµού µυθοποιεί την “ανεξαρτησία”, την “ελευθερία”
και την “ανταρσία” σε ορισµένες περιοχές των νέων τεχνολογιών (ειδικά στον κυβερ-
νοχώρο)· όµως τα πράγµατα είναι, σε γενικές γραµµές, πολύ διαφορετικά και πολύ πιο
σύνθετα.

28