#29 - 02/2024

Habsora: η ισραηλινή ΑΙ στον πόλεμο στην Γάζα

Η εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης (AI) από το Ισραήλ στη Γάζα σηματοδοτεί άλλη μια σημαντική αλλαγή στο τοπίο του σύγχρονου πολέμου. Ωστόσο, η εκτεταμένη καταστροφή σπιτιών και υποδομών στη Γάζα - μαζί με τον τεράστιο αριθμό νεκρών - έχει εγείρει ανησυχίες σχετικά με τη χρήση της αυτοματοποίησης και της ρομποτικής σε επιχειρήσεις που βαφτίζονται ως «counter-insurgencies».

Όπως τονίστηκε σε μια πρόσφατη πρωτοποριακή έρευνα των ισραηλινών περιοδικών +972 και Local Call, στην πρώτη γραμμή της επίθεσης του Ισραήλ βρίσκεται ένα σύστημα που ονομάζεται «Habsora» («Ευαγγέλιο»). Αυτή η πλατφόρμα τεχνητής νοημοσύνης φέρεται να επιτρέπει την ταχύτερη επιλογή στόχων στη Γάζα για βομβαρδισμούς, καθώς και την ταχύτερη παρακολούθηση θέσεων της Χαμάς, ενώ παρέχει μια εκτίμηση των πιθανών θανάτων πριν από μια επίθεση.

Πράγματι, ενώ τα παλαιότερα συστήματα μπορούσαν να παράγουν 50 στόχους σε μια ημέρα, το σύστημα Habsora επιτρέπει πλέον στον ισραηλινό στρατό να παράγει 100 στόχους. Αλλά πώς ακριβώς λειτουργεί αυτό το σύστημα; Εν συντομία, δημιουργεί στόχους χρησιμοποιώντας μια μέθοδο που ονομάζεται «πιθανολογική συμπερασματολογία» [probabilistic inference], ένα βασικό χαρακτηριστικό των αλγορίθμων μηχανικής μάθησης. Ουσιαστικά, οι αλγόριθμοι αυτοί αναλύουν μεγάλες ποσότητες δεδομένων για να εντοπίσουν μοτίβα.

Η αποτελεσματικότητα αυτών των αλγορίθμων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό τόσο από την ποιότητα όσο και από τον όγκο των δεδομένων που επεξεργάζονται. Οι αλγόριθμοι χρησιμοποιούν αυτά τα μοτίβα για να κάνουν προβλέψεις ή προτάσεις με βάση την πιθανότητα. Εάν ένα άτομο έχει επαρκή κοινά χαρακτηριστικά με άλλα άτομα που έχουν αναγνωριστεί ως εχθρικοί μαχητές, το σύστημα μπορεί επίσης να χαρακτηρίσει το άτομο αυτό ως μαχητή. Η διαδικασία αυτή βασίζεται στην περιπτωσιολογία ή την πιθανότητα να μοιράζονται το ίδιο μοτίβο, όχι στην απόλυτη βεβαιότητα.

Η στρατηγική του Ισραήλ για την τεχνητή νοημοσύνη

Η σημαντική συλλογή δεδομένων και πληροφοριών από το Ισραήλ αποτέλεσε βασικό στοιχείο που επέτρεψε τη νέα αυτή στρατηγική. «Με την πάροδο των ετών, το Ισραήλ έχει συγκεντρώσει ένα τεράστιο όγκο πληροφοριών χρησιμοποιώντας εξοπλισμό παρακολούθησης, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και κατασκόπους εντός της Χαμάς, καθώς και από παλαιστίνιους που διασχίζουν τα σύνορα», δήλωσε στο The New Arab ο Antony Loewenstein, ανεξάρτητος δημοσιογράφος και συγγραφέας του The Palestine Laboratory. «Αυτή η μαζική συλλογή πληροφοριών επέτρεψε στο Ισραήλ να δημιουργήσει και να αντλήσει αυτόν τον τεράστιο αριθμό στόχων», πρόσθεσε.

Η ικανότητα του Habsora να επιλέγει στόχους για βομβαρδισμό είναι τόσο βαθιά που ένας πρώην αξιωματούχος των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών το αποκάλεσε «εργοστάσιο μαζικών δολοφονιών». Σύμφωνα με την έρευνα, επιτρέπει στο στρατό να πραγματοποιεί μαζικά πλήγματα σε συγκροτήματα κατοικιών όπου ζει ένα μόνο μέλος της Χαμάς, ακόμη κι αν πρόκειται για κατώτερα στελέχη.

Ωστόσο, παλαιστινιακές μαρτυρίες έχουν δείξει ότι οι αεροπορικές επιδρομές έχουν στοχεύσει πολυάριθμα κτίρια κατοικιών στα οποία δεν διέμενε κανένα γνωστό μέλος της οργάνωσης. «Η χρήση του νέου συστήματος στόχευσης τεχνητής νοημοσύνης με την ονομασία Habsora ευθύνεται εν μέρει για το τόσο υψηλό ποσοστό ισραηλινών επιθέσεων στη Γάζα καθ’ όλη τη διάρκεια αυτού του πολέμου», δήλωσε στην εφημερίδα The New Arab ο Rob Geist Pinfold, λέκτορας Ειρήνης και Ασφάλειας στο Πανεπιστήμιο Durham. «Το Ισραήλ έχει εδώ και καιρό την ικανότητα να διεξάγει τόσα πολλά πλήγματα, αλλά δεν είχε τις πληροφορίες για να το κάνει με σχετικά ακριβή τρόπο, οπότε η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης ενισχύει τις πληροφορίες του Ισραήλ και συνεπώς τις πολεμικές ικανότητες του», πρόσθεσε.

«Αυτή η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιεί τα υπάρχοντα συσσωρευμένα δεδομένα για να εντοπίσει πιθανούς στόχους στη Γάζα και να χαρτογραφήσει τον αριθμό των θεωρητικών απωλειών αμάχων που θα προκαλούσε ένα χτύπημα σε αυτούς τους στόχους. Όλα αυτά ταξινομούνται με ένα σύστημα ‘φωτεινών σηματοδοτών’: το κόκκινο θα σήμαινε πολλές παλαιστινιακές απώλειες, ενώ το πράσινο θα υποδείκνυε το αντίθετο». Χρησιμοποιώντας αυτή την ΑΙ, το Ισραήλ αποκάλυψε επίσης την εφαρμογή ενός άλλου συστήματος τεχνητής νοημοσύνης, παράλληλα με το Habsora, γνωστό ως «Fire Factory». Το σύστημα αυτό χρησιμοποιεί δεδομένα σχετικά με στρατιωτικά εγκεκριμένους στόχους για να υπολογίζει τα φορτία πυρομαχικών, να ιεραρχεί και να κατανέμει χιλιάδες στόχους σε αεροσκάφη και drones και να προτείνει ένα χρονοδιάγραμμα για τις επόμενες επιδρομές.

Το εγχείρημα του Ισραήλ στον πόλεμο με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης δεν είναι καινούργιο. Ο ισραηλινός στρατός ισχυρίστηκε ότι διεξήγαγε τον «πρώτο πόλεμο τεχνητής νοημοσύνης» κατά τη διάρκεια του 11ημερου πολέμου στη Γάζα τον Μάιο του 2021, υπογραμμίζοντας τη συνεχή ώθηση προς την ενσωμάτωση της προηγμένης τεχνολογίας και των υπερυπολογιστών στη στρατιωτική του στρατηγική. Εν τω μεταξύ, οι ισραηλινές δυνάμεις είχαν αρχίσει να χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη για την επιλογή στόχων στις αεροπορικές επιδρομές και τον υλικοτεχνικό σχεδιασμό από τον Ιούλιο του 2023.

Το Ισραήλ επιδιώκει ενεργά να εντείνει τον αυτόνομο πόλεμο, όπως ανακοίνωσε ο γενικός διευθυντής του ισραηλινού υπουργείου Άμυνας Eyal Zamir τον Μάιο του 2023. Η ενσωμάτωση αυτή περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός ειδικού τμήματος στρατιωτικής ρομποτικής και μια σημαντική αύξηση της χρηματοδότησης για την έρευνα και την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης. Βασικοί άξονες αυτής της στρατηγικής ήταν η ανάπτυξη πλατφορμών κρούσης με σμήνη drones και αυτόνομων συστημάτων μάχης με τεχνητή νοημοσύνη. Καθώς διαθέτει έναν μικρό σε αριθμούς στρατό, ενώ δίνει προτεραιότητα στις τεχνολογικές εξελίξεις, το Ισραήλ επιδιώκει επίσης να καλύψει τα κενά, με τη δηλωμένη φιλοδοξία να γίνει μια «δύναμη τεχνητής νοημοσύνης», σύμφωνα με τα λόγια του Zamir.
[…]

«Ο κίνδυνος εδώ είναι ότι αυτό το σύστημα παράγει τόσους πολλούς στόχους που καθιστά την ανθρώπινη εποπτεία πολύ πιο δύσκολη, γεγονός που υποδηλώνει ότι λαμβάνονται περισσότερες ad-hoc αποφάσεις, γεγονός που μπορεί να εξηγήσει εν μέρει τον υψηλό αριθμό των νεκρών πολιτών», πρόσθεσε ο Rob Geist Pinfold.
[…]

«Με βάση αυτά που έχουμε δει, ο πρωταρχικός στόχος της στρατηγικής του Ισραήλ είναι περισσότερο να προκαλέσει σημαντικές ζημιές παρά ακρίβεια, να κάνει τη Γάζα αβίωτη και να αναγκάσει τον κόσμο να ανατρέψει τη Χαμάς», πρόσθεσε. Πράγματι, σύμφωνα με την έρευνα του +972, ανώτατοι αξιωματικοί των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών έδωσαν εντολή στους πράκτορές τους να «σκοτώσουν όσο το δυνατόν περισσότερους πράκτορες της Χαμάς», ενώ παράλληλα χαλάρωναν κάθε περιορισμό γύρω από την πρόκληση βλάβης σε παλαιστίνιους πολίτες. […]

Το μέλλον του πολέμου

Η χρήση του Habsora και παρόμοιων στρατηγικών από το Ισραήλ αντιπροσωπεύει μια περαιτέρω πρόοδο στην ενσωμάτωση της Τεχνητής Νοημοσύνης στον πόλεμο, ένα άλμα με ιστορικά προηγούμενα. Από τον πόλεμο του Βιετνάμ, που σηματοδότησε το αρχικό εγχείρημα για τη δοκιμή κατευθυνόμενων με λέιζερ πυραύλων, έως τον πόλεμο του Ιράκ, όπου σημειώθηκε η εξέλιξη σε βιομετρικά συστήματα για την αναγνώριση των ανταρτών, μαζί με πιο προηγμένα κατευθυνόμενα πυρομαχικά, η διαρκώς εντεινόμενη υιοθέτηση κι εξέλιξη του εξοπλισμού ΑΙ στον πόλεμο είναι εμφανής.

Οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο επιδιώκουν να αναβαθμίσουν στρατιωτικά την ΑΙ για να ενισχυθούν. Τονίζοντας τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο πόλεμος στη Γάζα σε αυτή την τάση, πρώην αξιωματούχος του Λευκού Οίκου, τον οποίο επικαλείται ο Guardian, υποστήριξε ότι «άλλα κράτη θα παρακολουθούν και θα μαθαίνουν» από την εφαρμογή της AI από το Ισραήλ στον πόλεμό του.

«Το Ισραήλ έχει δημοσιεύσει πολυάριθμα βίντεο από τις αεροπορικές επιδρομές του και αυτό δεν γίνεται μόνο για να απευθυνθεί σε εγχώριο κοινό ή να επηρεάσει τη διεθνή κοινή γνώμη», δήλωσε ο Antony Loewenstein. «Ο πρωταρχικός στόχος είναι να επιδείξουν τις δυνατότητές τους σε άλλες κυβερνήσεις, προσελκύοντας ουσιαστικά ξένους αγοραστές».

Οι εξαγωγές όπλων του Ισραήλ επεκτείνονται, έχοντας διπλασιάσει την αξία τους την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με το υπουργείο άμυνας. Μεταξύ των βασικών πελατών του είναι κράτη όπως η Ινδία, κράτη της νοτιοανατολικής Ασίας, της Λατινικής Αμερικής, της Αφρικής και αραβικά κράτη που έχουν εξομαλύνει τους δεσμούς τους με το Ισραήλ μετά τις Συμφωνίες του Αβραάμ του 2020.

«Το Ισραήλ εμπορεύεται ενεργά τον εξοπλισμό και τις μεθόδους του, δημιουργώντας ένα προηγούμενο που είναι πιθανό να μιμηθούν άλλα κράτη στο μέλλον, ιδιαίτερα εκείνα που ισχυρίζονται ότι συμμετέχουν σε ‘counter-insurgency’ επιχειρήσεις» πρόσθεσε ο Loewenstein. «Ποια ακριβώς κράτη θα ακολουθήσουν το παράδειγμα μπορεί να είναι άγνωστο προς το παρόν, αλλά η τάση είναι σαφής».

Πηγή: The New Arab, 13/12/2023
Πρωτότυπο: https://www.newarab.com/analysis/gospel-israels-controversial-ai-used-gaza-war
Μετάφραση: Harry Tuttle