#29 - 02/2024

Αυτοματοποιημένο απαρτχάιντ (ΙΙ)

«Η τεχνητή νοημοσύνη ήταν ένας πολλαπλασιαστής ισχύος», καυχήθηκαν Ισραηλινοί αξιωματούχοι μετά την Επιχείρηση Guardian of the Walls, μια 11ήμερη επίθεση στη Γάζα το 2021, η οποία εκτόπισε περισσότερους από 91.000 παλαιστίνιους και άφησε πίσω της περισσότερους από 260 νεκρούς.

Σχεδόν δύο χρόνια αργότερα, η ξένη βοήθεια, οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες και τα νέα προηγμένα συστήματα επιτήρησης έχουν κυριολεκτικά θέσει τις βάσεις για αυτό που η Διεθνής Αμνηστία αποκαλεί «αυτοματοποιημένο απαρτχάιντ», το οποίο τροφοδοτείται από δυτικές εταιρείες όπως η Google και η Amazon στο εξωτερικό και εδραιώνεται από κατασκοπευτικό λογισμικό και τεχνητή νοημοσύνη στο εσωτερικό.

Μια νέα εποχή: κατοχή υπό αυτοματοποίηση

Η τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης σε συνδυασμό με μια νέα ακροδεξιά κυβέρνηση έχουν κάνει τις πολιτικές καταστολής της στρατιωτικής κατοχής του Ισραήλ να κλιμακώνονται με πρωτοφανή ρυθμό τα τελευταία χρόνια.

«Τα αυτόνομα οπλικά συστήματα βασίζονται στην επεξεργασία των δεδομένων από αισθητήρες και όχι στην ανθρώπινη συμβολή, στην επιλογή και το χτύπημα ενός στόχου», δήλωσε στο The New Arab ο Omar Shakir, διευθυντής του τμήματος Ισραήλ-Παλαιστίνης στο Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. «Αυτές οι τεχνολογίες διευκολύνουν τη διατήρηση και την περαιτέρω εδραίωση του απαρτχάιντ».

Από τις αρχές του 2023, ο ισραηλινός στρατός έχει σκοτώσει πάνω από 170 παλαιστίνιους [το άρθρο δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του ‘23] , μεταξύ των οποίων τουλάχιστον 30 παιδιά. Περισσότερα από 290 κτίρια που ανήκουν σε παλαιστίνιους στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ έχουν κατεδαφιστεί ή κατασχεθεί με τη βία, εκτοπίζοντας πάνω από 400 άτομα και επηρεάζοντας τα μέσα διαβίωσης ή την πρόσβαση σε υπηρεσίες για πάνω από 11.000 άλλους.

Σε μια πρόσφατη ολοκληρωμένη έκθεση 82 σελίδων σχετικά με τη χρήση της τεχνολογίας στη στρατιωτική κατοχή του Ισραήλ, η Διεθνής Αμνηστία περιέγραψε λεπτομερώς πώς πολλές από αυτές τις φρικαλεότητες γίνονται δυνατές από αυτοματοποιημένα όπλα, κατασκοπευτικό λογισμικό και μη εξουσιοδοτημένα βιομετρικά συστήματα, χαρακτηρίζοντάς τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
«Το κατασκοπευτικό λογισμικό εισβάλλει σε συσκευές (τηλέφωνα ή υπολογιστές) χωρίς να ειδοποιεί τον ιδιοκτήτη. Οι χάκερ ανοίγουν το μικρόφωνο και την κάμερα της συσκευής από απόσταση για να κατασκοπεύουν το περιβάλλον και κατεβάζουν όλα τα δεδομένα της συσκευής», δήλωσε στο The New Arab ο Shir Hever, συντονιστής της παλαιστινιακού τμήματος του BDS [Boycott, Divestment and Sanctions].

Το κατασκοπευτικό λογισμικό Pegasus, το συγκεκριμένο σύστημα που χρησιμοποιεί ο ισραηλινός στρατός, δεν χρησιμοποιείται μόνο για να παραβιάζει την ιδιωτική ζωή των ανθρώπων με την αρχειοθέτηση και τη σάρωση δεδομένων, αλλά χρησιμοποιείται επίσης για να «λαμβάνει πληροφορίες ακόμη και από κρυπτογραφημένες υπηρεσίες ανταλλαγής μηνυμάτων και να τοποθετεί ψευδή στοιχεία στη συσκευή χωρίς να αφήνει ίχνη», πρόσθεσε ο Shir Hever.

Πιο πρόσφατα, ο στρατός του Ισραήλ δέχθηκε πυρά για τα συστήματα αναγνώρισης προσώπου «Wolf Pack». Ο Nadim Nashif, γενικός διευθυντής και συνιδρυτής της οργάνωσης 7amleh [Arab Center for the Advancement of Social Media], εξήγησε πώς το «Wolf Pack» χρησιμοποιείται για να διευκολύνει την κατοχή του Ισραήλ. «Πρόκειται για ένα εκτεταμένο σύστημα βάσεων δεδομένων παρακολούθησης που περιέχει προφίλ σχεδόν κάθε παλαιστίνιου στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένων φωτογραφιών, οικογενειακών ιστοριών, εκπαίδευσης και αξιολογήσεων ασφαλείας», δήλωσε.

Υπάρχουν αναρίθμητες παραλλαγές του προγράμματος - Red Wolf, Blue Wolf και White Wolf - οι οποίες λαμβάνουν πληροφορίες από τους παλαιστίνιους χωρίς τη συγκατάθεσή τους. Το Blue Wolf διαθέτει ένα σύστημα κωδικοποίησης χρωμάτων που δίνει εντολή στους στρατιώτες είτε να συλλάβουν το άτομο είτε να το αφήσουν να περάσει. «Οι ισραηλινοί στρατιώτες ανταγωνίζονται για να ανεβάσουν τον μεγαλύτερο αριθμό φωτογραφιών στην εφαρμογή», εξήγησε ο Nashif. Η τελευταία έκδοση του Blue Wolf, η Red Wolf, χρησιμοποιείται τώρα σε παράνομα σημεία ελέγχου στη Χεβρώνα. «Εάν το σύστημα δεν μπορεί να εντοπίσει την εικόνα του ατόμου, θα το καταχωρήσει στις βάσεις δεδομένων και συχνά θα του απαγορεύεται η διέλευση», πρόσθεσε ο Nashif. Μια λιγότερο γνωστή έκδοση, η White Wolf, χρησιμοποιείται σε Παλαιστίνιους εργάτες που εργάζονται σε παράνομους οικισμούς. Διαθέτει τα ίδια χαρακτηριστικά εντοπισμού, καταγραφής κι επεξεργασίας βιομετρικών χαρακτηριστικών με τα άλλα δύο.

Η ανάπτυξη των τεχνολογιών «smart city» στο Ισραήλ επέτρεψε επίσης την ανάπτυξη αυτών των εργαλείων για την παρακολούθηση και επιτήρηση των παλαιστινίων υπό τη μεταμφίεση της «τεχνολογικής προόδου». «Μέρη όπως η Ιερουσαλήμ διαθέτουν τεχνολογία smart city, η οποία χρησιμοποιεί κάμερες, αναγνώριση προσώπου και προηγμένα τεχνολογικά συστήματα που εφαρμόζονται στις εισόδους των σημείων ελέγχου», δήλωσε ο Shakir.

Με τις κάμερες να στρέφονται στα σπίτια και να σαρώνουν τους παλαιστίνιους στα σημεία ελέγχου και κατά τη διάρκεια της καθημερινής τους ζωής, η πραγματικότητα υπό ισραηλινή κατοχή γίνεται όλο και πιο δυστοπική. «Η επιτήρηση επηρεάζει τις καθημερινές μας δραστηριότητες και συμπεριφορές, προσθέτοντας στους υφιστάμενους επιπλέον περιορισμούς και την ελευθερία κίνησης. Ως παλαιστίνιοι σκεφτόμαστε δύο φορές πριν συνδεθούμε στο διαδίκτυο, πριν χρησιμοποιήσουμε το τηλέφωνό μας για να καλέσουμε ένα αγαπημένο μας πρόσωπο ή πριν συναντηθούμε με φίλους σε δημόσιο χώρο. Είμαστε προσεκτικοί σε κάθε μας κίνηση, σε κάθε μας λέξη», εξήγησε ο Nashif.
«Οι κάτοικοι της Χεβρώνας έχουν συνηθίσει την παρουσία των μη επανδρωμένων αεροσκαφών που πετούν πάνω από την πόλη», πρόσθεσε. «Τα δεδομένα που λαμβάνονται από την τεχνολογία παρακολούθησης με αναγνώριση προσώπου θα χρησιμοποιούνται για την παροχή πληροφοριών σε ένα ελεγχόμενο από τεχνητή νοημοσύνη πολυβόλο, εξοπλισμένο με έτοιμες για πυροδότηση χειροβομβίδες αναισθητοποίησης κι ελαστικές σφαίρες», εξηγώντας πώς η επιβολή της κατοχής έχει γίνει πιο εύκολο να διατηρηθεί μέσω της τεχνολογίας.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα δεδομένα που συλλέγονται από τις μεθόδους παρακολούθησης χρησιμοποιούνται για την πολιτική του Ισραήλ των «στοχευμένων δολοφονιών», οι οποίες πραγματοποιούνται χωρίς νόμιμες διαδικασίες. «Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τηλεκατευθυνόμενα οχήματα στον αέρα, στο νερό ή στην ξηρά, τα οποία συνήθως μεταφέρουν εξοπλισμό παρακολούθησης (κυρίως κάμερες), χρησιμοποιούνται τώρα ως οπλισμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη για τη διάπραξη δολοφονιών», διευκρίνισε ο Hever. «Είναι μια άλλη μορφή απαρτχάιντ. Η ιδιωτική ζωή είναι προνόμιο μόνο για τους εβραίους ισραηλινούς πολίτες, αλλά όχι για τον αυτόχθονα πληθυσμό της Παλαιστίνης», είπε.

Δυτικές εταιρείες: αγοράζοντας και πουλώντας απαρτχάιντ

Ενώ η τεχνολογία αυτή αναπτύσσεται από τον ισραηλινό στρατό εσωτερικά, τα μέσα για να γίνει αυτό προέρχονται συχνά από ξένη βοήθεια, κυρίως από δυτικές εταιρείες. «Καμία από τις τεχνολογίες που συζητούνται εδώ (μη επανδρωμένα αεροσκάφη, αναγνώριση προσώπου, βάσεις δεδομένων κ.λπ.) δεν είναι ισραηλινή εφεύρεση», δήλωσε ο Hever. «Οι δυτικές ή πολυεθνικές εταιρείες έχουν μακρά ιστορία συνενοχής και κερδοφορίας από το απαρτχάιντ του Ισραήλ», πρόσθεσε ο Apoorva G. συντονιστής εκστρατειών Ασίας-Ειρηνικού της BDS. Από αθλητικές εταιρείες όπως η Puma, μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες όπως η Chevron, ακόμη και εταιρείες υποδομών, όπως η Siemens και η Hyundai, “βλέπουν την καταπίεση των παλαιστινίων ως ένα κερδοφόρο έργο…” πρόσθεσε ο Apoorva.

Μια πρόσφατη, πιο ανησυχητική σύμβαση μεταξύ big tech εταιρειών και του Ισραήλ είναι το Project Nimbus της Amazon και της Google - μια συμφωνία ύψους 1,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων που παρέχει υπηρεσίες cloud στον ισραηλινό στρατό.
«Οι στρατιωτικές επιθέσεις εξαρτώνται από τους διακομιστές και την ψηφιακή επικοινωνία, η επιτήρηση βασίζεται εξ ολοκλήρου σε αυτή την τεχνολογία, οι βάσεις δεδομένων που αποθηκεύουν πληροφορίες σχετικά με τις παλαιστινιακές ιδιοκτησίες γης, οι βάσεις δεδομένων πληθυσμού - όλα αυτά απαιτούν cloud servers. Όλα αυτά θα παρέχονται τώρα από την Google και την Amazon. Και το έργο αυτό βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη», δήλωσε ο Apoorva στο The New Arab.
Από το 2021, οι εργαζόμενοι σε αυτές τις εταιρείες και οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν οργανωθεί κατά της σύμβασης μέσω του κινήματος #NoTechForAparthied, αλλά οι προσπάθειές τους δεν έχουν οδηγήσει σε ουσιαστική αλλαγή.

Μερικές φορές οι ίδιες αυτές οι εταιρείες δημιουργούν όπλα και τα εξάγουν στις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες, δημιουργώντας έτσι μια εκδοχή της κατοχής που αγοράζεται και πουλιέται. Η Sophia Goodfriend, καθηγήτρια ανθρωπολογίας στο πανεπιστήμιο Duke που εξετάζει την ηθική και τον αντίκτυπο των νέων τεχνολογιών επιτήρησης, εξηγεί πώς διασταυρώνονται οι βιομηχανίες τεχνολογίας και άμυνας. «Οι IDF έχουν μια μακρά ιστορία ανάθεσης έρευνας και ανάπτυξης (R&D) σε ιδιωτικές νεοφυείς επιχειρήσεις, οι οποίες στελεχώνονται σε μεγάλο βαθμό από βετεράνους των ισραηλινών υπηρεσιών πληροφοριών», είπε, αναφέροντας εταιρείες όπως η Oosto (πρώην AnyVision), η NSO Group και η Black Cube, οι οποίες έχουν συνάψει συμβόλαια για την παροχή τεχνολογίας και υπηρεσιών στις στρατιωτικές δυνάμεις του Ισραήλ.

Παγκόσμια βία και καταστολή

Το γεγονός ότι τα συστήματα αυτά εισάγονται, αγοράζονται ή πωλούνται έχει προκαλέσει φόβους μεταξύ ερευνητών και ακτιβιστών σχετικά με την παγκόσμια εμβέλειά τους και τον αντίκτυπό τους στα ανθρώπινα δικαιώματα. «Αυτές οι τεχνολογίες προωθούνται από ιδιωτικές ισραηλινές εταιρείες όπλων που τις πωλούν σε όλο τον κόσμο, ακόμη και κατά παράβαση των στρατιωτικών εμπάργκο», διευκρίνισε ο Hever. «Μόλις πρόσφατα αποκαλύφθηκε ότι ισραηλινές εταιρείες όπλων πωλούν θανατηφόρα όπλα στη χούντα της Μιανμάρ», παρά το διεθνές εμπάργκο όπλων για την εθνοκάθαρση και τη γενοκτονία των Rohingya.
«Το ξέρουμε αυτό επειδή αυτή είναι η τεχνολογία που οι ισραηλινές εταιρείες όπλων διαθέτουν προς πώληση με το σλόγκαν ‘δοκιμασμένη στη μάχη’», προσθέτει ο Apoorva. Η ανάπτυξη της ΑΙ τεχνολογίας επιτήρησης σε καταπιεστικά καθεστώτα θα καταστήσει αυτές τις καταστάσεις πιο ασταθείς, ειδικά όταν πωλούνται στις υπάρχουσες στρατιωτικές υπηρεσίες και υπηρεσίες ασφαλείας. «Όσο πιο εξελιγμένοι είναι οι μηχανισμοί επιτήρησης, τόσο μεγαλύτερος είναι ο αντίκτυπός τους όσον αφορά τη βία και την καταστολή», δήλωσε ο Nashif. «Η χρήση και η κατάχρηση των τεχνολογιών επιτήρησης έχουν οδηγήσει σε δυσανάλογη χαρτογράφηση, αστυνόμευση και ποινικοποίηση φυλετικών ομάδων παγκοσμίως. Οι παλαιστίνιοι δεν αποτελούν εξαίρεση σε αυτές τις κατασταλτικές πρακτικές». […]

Πηγή: The New Arab, 3/7/2023
Πρωτότυπο: https://www.newarab.com/analysis/how-ai-big-tech-and-spyware-power-israels-occupation
Μετάφραση: Harry Tuttle