#29 - 02/2024

bytes & genes

Δικτύωση παντού! > Πιστεύετε ότι το “internet of bodies” είναι μια ευφάνταστη και ανεδαφική ιδέα-για-το-μέλλον; Κάνετε λάθος! Προσέξτε πόσα χέρια φοράνε smart watches: καταγράφουν διαφόρων ειδών προσωπικά δεδομένα “σωματικού τύπου”, και φυσικά πρόκειται για διαδικτυακές συσκευές που τροφοδοτούν διάφορους servers, είτε οι “φορείς” (όχι και τόσο smart οι ίδιοι / ίδιες!) το καταλαβαίνουν είτε όχι. Το internet των σωμάτων είναι λοιπόν κατ’ αρχήν εδώ· και φυσικά έχει μεγάλες δυνατότητες για προεκτάσεις.

Τι είναι λοιπόν το “internet of brains” το οποίο η γνωστή αμερικανική RAND θεωρεί, ούτε λίγο ούτε πολύ, επερχόμενη προέκταση του “internet of bodies”; Οι περιγραφές δείχνουν φουτουριστικές: “κατευθείαν διανοητική επικοινωνία μέσω δικτύωσης”. Αλλά είναι πολύ πιο κοντά απ’ όσο νομίζετε! Αν, για παράδειγμα, κάποιοι χρήστες του vision pro (ή οποιουδήποτε άλλου τέτοιου μηχανήματος παραγωγής ψευδαισθήσεων) μπορούν να ανταλλάξουν μεταξύ τους, σε πραγματικό χρόνο, οπτικά ή ηχητικά ερεθίσματα, δεν θα είναι σα να επικοινωνούν “εγκεφαλικά”; (Για να ανταλλάξουν με τον ίδιο τρόπο σκέψεις ίσως χρειαστούν κάποια εμφυτεύματα, σαν αυτά που πουλάει ο κυρ Elon. Πολλοί είναι έτοιμοι και διατεθειμένοι και γι’ αυτό...)

Τα “τυράκια” είναι έτοιμα, ή σχεδόν. Οι φάκες αόρατες! Όλες αυτές οι τεχνικές, ψηφιακές, “νοήμονες” μηχανικές μεσολαβήσεις βρίσκονται υπό διαρκή έλεγχο· είτε σε πραγματικό χρόνο είτε αναδρομικά (πρακτικά και με τους δύο τρόπους). Έλεγχο εταιρειών, έλεγχο κρατών. Θυμηθείτε μόνο εκείνο το “tracking” επί υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας: internet of bodies ήταν κι αυτό! Μπορεί να μην πέτυχε στη δύση, αλλά η αιτία ήταν μόνο η τεχνολογική αδυναμία· όχι η έλλειψη θέλησης (και πειθαρχίας).
Θυμηθείτε τέλος τα “βιομετρικά δεδομένα”. Επίσης μια εκδοχή του internet of bodies. Που καθιερώνεται πια σα “νέα κανονικότητα”...

Η περίπτωση του κράτους της γεωργίας > Ίσως έχετε προσέξει μια μάλλον σοβαρή αναταραχή που έχει προκύψει τις τελευταίες εβδομάδες στο κράτος της γεωργίας. Η κυβέρνησή της κατέθεσε ένα νόμο (παρόμοιος υπάρχει τόσο στις ηπα όσο και στη ρωσία) που υποχρεώνει όσες μκο δραστηριοποιούνται στην επικράτεια της γεωργίας και χρηματοδοτούνται κατά 20% ή και περισσότερο από χρήμα εκτός χώρας να το δηλώσουν και να υπαχθούν στην κατηγορία “εκπρόσωποι ξένης δύναμης”, με τους ανάλογους περιορισμούς στη δράση τους. Αυτός ο νόμος (που εγκρίθηκε απ’ το κοινοβούλιο...) έχει προκαλέσει κάτι σαν “χρωματιστή μισο-επανάσταση”: η κατηγορία κατά της κυβέρνησης είναι ότι (μ’ αυτό το νόμο) “πέφτει στην αγκαλιά της Μόσχας” και “εγκαταλείπει τον φιλοδυτικό προσανατολισμό” της...

Πράγματι έτσι φαίνεται να συμβαίνει, και όσοι (η Ουάσιγκτον, η ε.ε...) “επένδυσαν” στην Τυφλίδα ως προκεχωρημένο αντιρωσικό φυλάκιο θα χάσουν. Όμως απ’ ότι φαίνεται θα χάσουν επικίνδυνα πολύ. Γιατί η Ουάσιγκτον, σίγουρη για την loyalty της Τυφλίδας, είχε φτιάξει κοντά στο αεροδρόμιο της πόλης το βιολογικό εργαστήριο Lugar, το πιο μεγάλο κέντρο ερευνών βιολογικού πολέμου στην ευρύτερη περιοχή, στελεχωμένο από ειδικούς του αμερικανικού στρατού.

Ήδη αξιωματούχοι της Τυφλίδας έχουν αρχίσει να δίνουν στη Μόσχα στοιχεία και τεκμήρια για τις έρευνες που γίνονταν / γίνονται στο Lugar. Κι αυτό είναι ...χμμ... πολύ άσχημο (για την Ουάσιγκτον)...

(Περισσότερα για το Lugar και τον made by usa βιολογικό πόλεμο στο cyborg 23, βιολογικός πόλεμος, η αθέατη όψη της πανδημίας)

Βαρβαρότητα... > Που μπορεί να οφείλεται η “ανοχή” των δυτικών κρατών στην σφαγή στη Γάζα; Που μπορεί να οφείλεται αυτή η σιωπηλή κατάφαση στην “τεχνο-επιστημονική” μεθοδολογία της, ακόμα κι όταν αποκαλύπτεται με κάθε λεπτομέρεια;
Γεωπολιτικοί, ιμπεριαλιστικοί λόγοι; Ασφαλώς. Υπάρχει όμως και κάτι ακόμα: το θεοναζί, απαρτχάιντ καθεστώς και ειδικά η βαρβαρότητα της κατοχής του, έχουν αποτελέσει επί δεκαετίες το “εργαστήριο” οπλικών συστημάτων και συστημάτων επιτήρησης που αφού δοκιμαστούν εκεί, αγοράζονται (και) απ’ τις δυτικές ολιγαρχίες.

Αυτή η λιγότερο φανερή χρησιμότητα του θεοναζί καθεστώτος φαίνεται να επιβεβαιώνεται ξανά τους τελευταίους μήνες. Το Σεπτέμβρη του 2023 η ε.ε. εγκαινίασε την χρηματοδότηση ενός ερευνητικού προγράμματος για την “σχέση ανθρώπων και τεχνητής νοημοσύνης”... Σ’ αυτό συμμετέχει και η IBM.
H συγκεκριμένη εταιρεία έχει θυγατρική στο θεοναζί καθεστώς και γνωστή συνεργασία με τον ισραηλινό στρατό. Δεν έχουμε χειροπιαστές αποδείξεις ότι οι τεχνικοί της έχουν άμεση συμμετοχή στην εξόντωση-μέσω-τεχνητής-νοημοσύνης, αλλά τι άλλο θα μπορούσαν να κάνουν εκεί αν θέλουν bonus και προαγωγές; Όχι να προσεύχονται, σίγουρα!

Το εργαστήριο-του-θανάτου δουλεύει ως offshore. Η “πείρα” του ναζισμού έδωσε δυο συμβουλές: Πρώτον, φρόντισε όσο περισσότερο μπορείς το μακελιό να το κάνεις “κάπου αλλού”, έξω απ’ τα σύνορά σου... Και δεύτερον, φρόντισε τα “πειράματά” σου να έχουν καλό (ιδεολογικό) περιτύλιγμα...

Στρατηγικά λάθος! > O John Ioannidis λοιδωρήθηκε απεριόριστα στα μέρη μας όταν τόλμησε να κριτικάρει την υγιεινιστική τρομοκρατία. Στις ηπα απειλήθηκε κιόλας - ζει πολύ κοντά στα επιχειρηματικά (και όχι μόνο) συμφέροντα και έχει “βαρύ” όνομα για να περάσει απαρατήρητος.

Το 2005 ο Ioannidis (τότε καθηγητής στην ιατρική των Ιωαννίνων...) και η ομάδα του παρουσίασαν μια καλά τεκμηριωμένη μελέτη που αποδείκνυε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των επιστημονικών papers που δημοσιεύονται στις ανάλογες επιθεωρήσεις διεθνούς κύρους, σε όλους τους τομείς, είναι λάθος. Ήταν κάτι σαν ατομική βόμβα στον μεγάλο βούρκο του “επιστημονικού κύρους”, τόσο καλά τεκμηριωμένη ώστε κανείς δεν τόλμησε να αμφισβητήσει τα ευρήματα (αν και οι πάντες θα το ήθελαν!) Έκτοτε εκείνη η έρευνα έχει τις περισσότερες αναφορές παγκόσμια· χωρίς να έχει βελτιωθεί ούτε στο ελάχιστο η “επιστημοσύνη”.

Ο Ioannidis και η ομάδα του έδειξαν και τους λόγους αυτής της κολοσσιαίας “επιστημονικής” αποτυχίας. Ο δόλος και ο χρηματισμός των ερευνητών από εταιρείες ή άλλους ώστε να καταλήγουν σε συγκεκριμένα συμπεράσματα (η “διαφθορά”...) ήταν ένας απ’ αυτούς· όχι, όμως, ο μοναδικός. Πολλοί επιστημονικοί ερευνητές δεν είναι σκόπιμα ψεύτες. Ωστόσο η υπερεξειδίκευση, ο πληθωρισμός “ερευνών και δημοσιεύσεων” (άρα η αυξημένη δυσκολία να πιάσεις μια-θέση-στον-ήλιο...) και το “άγχος” της αναγνώρισης και της καριέρας προκαλούν σοβαρό περιορισμό της ερευνητικής επιμονής και, φυσικά, παράκαμψη / απώθηση εκείνων των δεδομένων που μπορεί να οδηγήσουν κάθε έρευνα σε αποτυχία.

Το πολιτικά σημαντικό είναι ότι εκείνη η έρευνα του Ioannidis και κάποιες από άλλους που ακολούθησαν έχουν τεκμηριώσει πια εκείνο που λέγεται ανοικτά δομική κρίση των επιστημών - σίγουρα στη δύση. Αυτή η υπαρκτή, βαθιά και επιδεινούμενη δομική κρίση δεν οφείλεται βέβαια στις ... επιθέσεις των ....σκοταδιστών (όπως υποστηρίζουν διάφοροι ηλίθιοι). Οφείλεται στην προχωρημένη και σχεδόν ολική υπαγωγή των επιστημών (και των επιστημόνων...) στο κεφάλαιο και στις νόρμες του. Η στατιστική και οι χρήσεις της είναι μία απ’ αυτές τις σύγχρονες νόρμες...

Τα γρανάζια της καταγραφής > Η στατιστική, ως η επιστήμη των αριθμών, των καταγραφών και των κατηγοριοποιήσεων χωρίς περαιτέρω εξηγήσεις και ενοχλητικές αιτιακές αλυσίδες, είχε διαπλακεί από νωρίς στενά με τη γενετική. Η ευγονική (άρα και η γενετική, ως επίγονος της ευγονικής) θα ήταν αδιανόητη χωρίς τις κατανομές, τις στατιστικές καμπύλες και τους μέσους όρους του Galton. Ένα καλό ερώτημα είναι και το κατά πόσο θα μπορούσε να σταθεί ακόμα και η έννοια του γονιδίου χωρίς τη στατιστική. Τι νόημα θα είχε μία διάγνωση του είδους «αν έχεις την τάδε μετάλλαξη στο δείνα γονίδιο τότε μπορεί να εμφανίσεις την πάθηση Α· αλλά μπορεί και όχι»; Όταν αυτό το «μπορεί» όμως συνοδεύεται από ένα νούμερο πιθανότητας, πόσο πιο πειστικό γίνεται αυτόματα;

Εκτός από τη γενετική, η στατιστική έπαιξε σημαντικό ρόλο και στη γέννηση του άλλου πόλου του βιο-πληροφορικού παραδείγματος, αυτού της πληροφορικής. Πολύ πριν τον Turing, τον von Neumann και τις ανάγκες των καπιταλιστικών χωρών για επεξεργαστική ισχύ κατά τον Β παγκόσμιο πόλεμο κι έπειτα, υπήρχε πρώτα ο Babbage στις αρχές του 19ου αιώνα. Ο Babbage είναι γνωστός για τις περίφημες υπολογιστικές μηχανές του, που όμως ποτέ δεν λειτούργησαν στην πράξη. Αυτό το βήμα το έκανε ο Σουηδός εφευρέτης P.G. Sheutz και το 1843 είχε καταφέρει να αναπτύξει ένα πλήρως λειτουργικό μοντέλο. Η μηχανή του Scheutz, αφού έκανε την περιοδεία της σε εκθέσεις της εποχής, αγοράστηκε τελικά τόσο από την αμερικανική όσο και από τη βρετανική κυβέρνηση. Ο σκοπός αυτής της μηχανής ήταν να υπολογίζει πίνακες αριθμών με υψηλή ακρίβεια. Πολλών αριθμών. Που θα μπορούσαν να αφορούν πληθυσμούς ολόκληρους.

Μπροστά σε ένα τέτοιο θέαμα δεν θα μπορούσε να μείνει ασυγκίνητος ο William Farr, επιδημιολόγος και υπάλληλος του βρετανικού ληξιαρχείου, ένθερμος υποστηρικτής της χρήσης της στατιστικής για την καταγραφή του βρετανικού πληθυσμού. Έβαλε, λοιπόν, έναν μηχανικό του να κλέψει τα σχέδια της μηχανής Scheutz ώστε να έχει μία για τους δικούς του σκοπούς. Το επόμενο βήμα στην ιστορία των υπολογιστών είναι πιο γνωστό. Ήταν ο Hollerith στις Η.Π.Α. ο οποίος χρησιμοποίησε μηχανές με διάτρητες κάρτες, πάλι για σκοπούς καταγραφής: για την αμερικάνικη απογραφή του 1890. Η ταχύτητα με την οποία οι μηχανές του Hollerith κατάφεραν να τελειώσουν με την επεξεργασία όλων των στατιστικών στοιχείων της απογραφής αποδείχτηκε εντυπωσιακή. Η εταιρεία του Hollerith θα μετεξελισσόταν αργότερα στη γνωστή IBM...

Διαγωνισμός ομορφιάς > Γιατί όχι; Ο πρώτος παγκόσμιος διαγωνισμός ομορφιάς γυναικείων avatar δημιουργημένων με σύνθετους αλγόριθμους (τεχνητή νοημοσύνη) είναι γεγονός. Για την ανακήρυξη της “Miss AI”...

Πριν βιαστείτε να κατακεραυνώσετε εκείνους που είχαν την ιδέα, προσέξτε τα κριτήρια του διαγωνισμού:
- όπως και στα κανονικά καλλιστεία, η “ομορφιά” (στην εμφάνιση πάντα) αλλά και οι απαντήσεις σε διάφορες ερωτήσεις, θα είναι το πρώτο κριτήριο... Για τον “χαρακτήρα” του ψηφιακού μοντέλου...
- δεύτερο κριτήριο θα είναι η ποιότητα στη χρήση των “εργαλείων”, των σύνθετων αλγόριθμων δηλαδή, απ’ τους τεχνικούς / κατασκευαστές των μοντέλων. Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στο “βλέμμα” και στις “κινήσεις των χεριών” των οποίων η ψηφιακή αναπαράσταση θεωρείται ακόμα δύσκολη...
- τρίτο κριτήριο θα είναι η επιρροή στα (αντι)social media κάθε διαγωνιζόμενου ψηφιακού μοντέλου... (Με γνωστό το ότι τέτοια επιρροή αγοράζεται με το κιλό, προφανώς εδώ θα πρόκειται για διαγωνισμό budget...)

Για τα (όχι λίγα) θύματα του σύγχρονου Θεάματος ένας τέτοιος διαγωνισμός θα πρέπει να έχει ενδιαφέρον. Ακόμα περισσότερο ενδιαφέρον θα έχει εκτιμάμε η γενικευμένη κατασκευή “τέλειων” avatars απ’ το κοινό: μια τεχνολογικά αναβαθμισμένη second life ας πούμε.
Έχουμε μπει ήδη στην εποχή της κατασκευής και του εμπορίου “πραγματικοτήτων” (σε εισαγωγικά η λέξη). Δύσκολο να γίνει κατανοητό τι σημαίνει αυτό, αλλά...

Αναδιάρθρωση > Ενώ στον δυτικό κόσμο η λεγόμενη “τεχνητή νοημοσύνη” προβάλλεται κυρίως ως επίτευγμα λόγου (με σκοπό την συσσώρευση των data των “συνομιλητών” της), στην μακρινή κίνα οι κύριες εφαρμογές της είναι στην οργάνωση / αυτοματοποίηση της βιομηχανικής παραγωγής.

Ο παραπάνω πίνακας δείχνει την εκτόξευση της εγκατάστασης βιομηχανικών ρομπότ στην κίνα - το 2022 - σε σχέση με άλλους βιομηχανικούς καπιταλισμούς. Τα βιομηχανικά ρομπότ, ιδιαίτερα σύγχρονα, δεν εγκαθίστανται “μόνα” τους, μεμονωμένα. Πρόκειται μάλλον για συμπλέγματα ρομπότ, που μπορεί να φτάνουν ως και ένα ολοκληρωμένο και αυτοποιημένο εργοστάσιο. Οι σύνθετοι αλγόριθμοι έχουν κεντρική σημασία σ’ αυτές τις συνθήκες, μιας και πρέπει να συντονίζονται δεκάδες χιλιάδες διαφορετικές μηχανικές “λειτουργίες”, να εντοπίζονται τα λάθη και οι δυσλειτουργίες, κλπ.

Σημαίνει αυτού του είδους η γίγα-αυτοματοποίηση το τέλος της ζωντανής εργασίας; Όχι! Ο κινέζικος καπιταλισμός λόγω μεγέθους έχει την ευχέρεια να επιλέγει σε ποιούς τομείς χρειάζεται ποιο είδος οργάνωσης της εργασίας και της παραγωγής. Πρακτικά προτεραιότητα έχουν οι τομείς στους οποίους το Πεκίνο ανταγωνίζεται απευθείας τους δυτικούς καπιταλισμούς. Η εκρηκτική αύξηση της παραγωγής στις ρομποτικές / αλγοριθμικές εγκαταστάσεις σημαίνει “πλημμύρα” των αντίστοιχων εμπορευμάτων στις αγορές του πλανήτη. Μια “πλημμύρα” που οι δυτικοί καπιταλισμοί δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν!

Τους απομένουν οι γκρίνιες για κινεζική “υπερπαραγωγή” και οι προσπάθειες να οχυρωθούν προστατεύοντας τις δικές τους αγορές με δασμούς και άλλα παρόμοια...

Ανθρωπόκενος; > Προσπαθώντας οι γεωλόγοι (και ίσως όχι μόνον αυτοί...) να τεκμηριώσουν το αν οι “ανθρώπινες δραστηριότητες” (όπου στο “ανθρώπινες” βάλτε το καπιταλιστικές) έχουν επηρεάσει τον πλανήτη σε τέτοιο βαθμό ώστε να μπορεί να οριστεί μια “νέα εποχή” γι’ αυτόν, κατέληξαν σε μάλλον αντιφατικά αποτελέσματα. Μια έρευνα του 2018 υποστήριξε πως “ναι, μπορούμε να ονομάσουμε αυτή τη νέα εποχή Ανθρωπόκενο” - έχοντας ως κύρια απόδειξη το ονομαζόμενο πιο μοναχικό δένδρο στον πλανήτη. Πρόκειται για ένα δένδρο στο νησί Cambell, περίπου 200 χιλιόμετρα βόρεια της νέας ζηλανδίας, το οποίο έχει ενσωματωμένα στον κορμό του ραδιενεργά ίχνη απ’ τις δοκιμές ατομικών όπλων που έγιναν εκεί την δεκαετία του 1950 και του 1960. Αυτή η ενσωμάτωση σηματοδοτεί (κατά τους υπερασπιστές της Ανθρωπόκενου) την αλλαγή στον “μεταβολισμό” του πλανήτη.

Η ιδέα της Ανθρωπόκενου είναι λίγο παλιότερη, της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα. Και πάει σετ με την ιδέα της (κεντρικής) ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής. Σύμφωνα μ’ αυτήν την προσέγγιση η Ανθρωπόκενος ξεκίνησε το 1965 - συνεπώς σχετίζεται άμεσα και στενά με την “ωρίμανση” της 2ης βιομηχανικής επανάστασης.

Ωστόσο πριν ένα μήνα τα 24 μέλη της εκτελεστικής γραμματείας της “Διεθνούς Ένωσης Γεωλογικών Σπουδών” αποφάσισαν κατά πλειοψηφία ότι δεν ευσταθεί ο ισχυρισμός για νέα φάση γεωλογικής εξέλιξης απ’ τα μέσα του 20ου αιώνα και μετά· ότι κατά συνέπεια δεν γίνεται δεκτός ο όρος “Ανθρωπόκενος”· και ότι ο πλανήτης παραμένει στην Ολόκενο περίοδό του, για την οποία ο κλάδος θεωρεί ότι ξεκίνησε πριν περίπου 11.700 χρόνια. Ας σημειωθεί ότι η Ολόκενος έχει ως βασικό χαρακτηριστικό της την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους περιλαμβάνοντας το σύνολο της γνωστής ανθρώπινης ιστορίας, απ’ την εφεύρεση της γραφής ως σήμερα. Αλλά ως τέτοια η Ολόκενος δεν προσφέρεται για ειδικές χρήσεις...

Ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος της εκτελεστικής γραμματείας μειοψήφισαν, και εξακολουθούν να επιμένουν. Ίσως δικαιωθούν τελικά (αλλάζοντας μόνο τις χρονολογίες) αν κάποιος “φιλάνθρωπος” καταφέρει να τυλίξει τον πλανήτη με κάποιο φιμέ υλικό για να μην μας κτυπάει πολύ ο ήλιος... - για το καλό μας πάντα...