#15 - 06/2019

01001100110115 – cyborg

Μάθαμε το διαδίκτυο σαν ένα τεράστιο (και αόρατο) πλέγμα μεταβιβάσεων σημάτων που τύλιγε όλον τον πλανήτη. Εάν έχει υπάρξει ως τώρα μια μονάχα τεχνολογική εφαρμογή που έχει δώσει (αφηρημένη) μορφή στην έννοια της “παγκοσμιοποίησης” αυτή είναι το internet. Και κανένας “εχθρός της παγκοσμιοποίησης” την εποχή που αυτή η εχθρότητα θεωρούνταν “επαναστατική” μόδα δεν στράφηκε ποτέ εναντίον αυτής της επικής μορφής. Το αντίθετο.

Τίποτα όμως δεν είναι αιώνιο. Αν, μάλιστα, συμβαίνει να είναι καπιταλιστική εφεύρεση, το μόνο λογικό είναι να προβλέψει κανείς είτε το ξεπέρασμά του είτε κάποιον ριζικό μετασχηματισμό του· όχι “κάποτε” αλλά “αργά ή γρήγορα”.

Το internet δεν θα μπορούσε να μείνει στην άκρη της αποσύνθεσης και του κατακερματισμού όλων των “ελευθεριών” που, πραγματικά ή εικονικά, σηματοδότησαν 2 ή 3 δεκαετίες. Οι ιντερνετικές επικοινωνίες μπαίνουν πια για τα καλά στη σφαίρα της “φροντίδας” των κρατών - για προστασία...

Ένα αμερικανικό think tank ταγμένο στην “αναγέννηση της αμερικής” ονόματι “new america foundation” δείχνει προς την μεριά των εχθρών: είναι ιντερνετικά αυταρχικοί. Να πως σχολιάζει έναν πρόσφατο νόμο για την προστασία του ρωσικού διαδικτύου:

«Ο νόμος θέτει τα σημεία ανταλλαγής κίνησης (traffic exchange points) υπό τη δικαιοδοσία του νόμου. Οι προτεινόμενες νομοθετικές προσθήκες ορίζουν τα σημεία ανταλλαγής ως εκείνες τις τηλεπικοινωνιακές εγκαταστάσεις που συνδέουν και μεταφέρουν κίνηση ανάμεσα σε δίκτυα παρόχων – αυτά που στην ουσία ονομάζονται Internet Exchange Points (IXPs). Τα σημεία ανταλλαγής θα πρέπει να μοιράζονται πληροφορίες και να συμμορφώνονται με τις εντολές της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας για την Επίβλεψη των Τηλεπικοινωνιών, της Πληροφοριακής Τεχνολογίας και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης – γνωστή και ως Roskom. Οι διαχειριστές των σημείων ανταλλαγής θα πρέπει επίσης να συμμορφώνονται με αιτήματα της Roskom για αλλαγές στους κανόνες δρομολόγησης πακέτων αλλά και να αναπτύξουν την ικανότητα διευθυνσιοδότησης χρησιμοποιώντας το – μη ολοκληρωμένο ακόμα – ρωσικό σύστημα απόδοσης διευθύνσεων (DNS).
Η δεύτερη λειτουργία του νόμου είναι να παρέχει στη Roskom το δικαίωμα μιας συγκεντροποιημένης διαχείρισης του ρωσικού διαδικτύου σε περιπτώσεις που απειλείται η ακεραιότητα, η σταθερότητα και η ασφάλειά του. Σύμφωνα με τον νόμο, η Roskom θα αναπτύξει την διαδικασία, τους όρους και τις τεχνικές συνθήκες για την εγκατάσταση τεχνικών μέσων αντιμετώπισης απειλών καθώς και τις προϋποθέσεις για την χρήση αυτής της τεχνολογίας. Η Roskom θα μπορεί κατόπιν να λειτουργεί ως κεντρικός διαχειριστής του διαδικτύου είτε μέσω των δικών της τεχνικών μέσων αντιμετώπισης απειλών είτε στέλνοντας δεσμευτικές οδηγίες στους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους και στους διαχειριστές δικτύων.»

Το ευκολότερο πράγμα για τους δημαγωγούς της “ελευθερίας” είναι να δείχνουν τους εχθρούς τους σαν αυταρχικούς· για να κρύψουν τον δικό τους ολοκληρωτισμό. Ή, αν πρόκειται να τον διαφημίσουν, να πετάνε τις ευθύνες στους άλλους. Ένα πρόσφατο άρθρο του bbc, με τίτλο “the global internet is disintegrating - what next?” ήταν λίγα bytes πιο ειλικρινές:

«Μετά τις αποκαλύψεις για ανάμειξη στις διαδικασίες εκλογών και την καλά τεκμηριωμένη πρακτική των ρωσικών κυβερνήσεων για διασπορά διχόνοιας στα δυτικά κοινωνικά δίκτυα, οι ιθύνοντες στη Δύση άρχισαν να συνειδητοποιούν ότι η ιδέα ενός ανοιχτού κι ελεύθερου διαδικτύου ίσως τελικά να είναι επιβλαβής για την ίδια τη δημοκρατία.»

Φταίει η ρωσία ή/και η κίνα; Στην πραγματικότητα το internet ποτέ δεν ήταν “ελεύθερο”. Έμοιαζε τέτοιο για όσο καιρό, υπό την διεύθυνση (και σε μεγάλο βαθμό την ιδιοκτησία) αμερικανικών εταιρειώ,ν μπορούσε να επεκτείνεται, χωρίς σοβαρούς ανταγωνιστές. Ένα απ’ τα σημαντικά που προσέφερε ο Snowden ήταν ακριβώς αυτό: η απομάγευση της δήθεν “ελευθερίας” του internet.
Τα τείχη που σχεδιάζονται και υλοποιούνται δεν είναι, μόνο, “εθνικής ασφάλειας”. Είναι, σε μεγάλο βαθμό, και τείχη κερδοφορίας. Στο internet of things όλα θα είναι επι πληρωμή· και οι 5G επικοινωνίες (που αποτελούν τον πυρήνα και του internet of things) θα αναδείξουν εκείνο που στην προηγούμενη ιστορική φάση έμοιαζε αδέσποτο: στο internet δεν θα ασκούνται, πλέον, σχεδόν δωρεάν οι ιδιοτροπίες· θα πουλιούνται και θα αγοράζονται υπηρεσίες, σε τιμές τέτοιες που να εξασφαλίζουν μόνιμα κέρδη - μαζί με τον έλεγχο.
Θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά; Τόσο όσο θα μπορούσε να επιτρέπεται στον καθένα να παίζει μπάλα στις φαρδιές highways του πλανήτη όποια ώρα της ημέρας ή της νύχτας γουστάρει με την παρέα του. Υπάρχουν ακόμα κάποιοι που ελπίζουν (ή φαντασιώνονται) ότι η “ελευθερία” στο internet μπορεί να διασωθεί - κρυπτογραφημένη.
Μια τέτοια ελπίδα, όσο έντιμη κι αν είναι, δηλώνει το αντίθετο: απελπισία. Θα ήταν προτιμότερο να αναγνωρίσουμε την πραγματική κατάσταση· παρά να προσπαθούμε να της κρυφτούμε...

Separatrix / Ziggy Stardust