Πέμπτη 15 Νοέμβρη. Είναι γεγονός ότι η πλανητική ηγεμονία των ηπα (στο σύντομο διάστημα των ‘90s, όταν ανακηρύχτηκε σαν “η μόνη υπερδύναμη του πλανήτη”…) έχει στριμωχτεί σοβαρά. Και, με την πλάτη στα σκοινιά, η Ουάσιγκτον θέλει να «πιστεύει πραγματικά…» οτιδήποτε την κάνει να νοιώθει πιο δυνατή.
Υπάρχει, όμως, ένας βασικός παράγοντας στις ενδοκαπιταλιστικές / διακρατικές αντιθέσεις και εντάσεις, που παίζει μεγάλο ρόλο στις τακτικές, στις στρατηγικές και στα «πραγματικά πιστεύω…» της κάθε πλευράς. Θα τον λέγαμε υποκειμενικό. Δεν αναφερόμαστε στην προσωπικότητα του όποιου ψόφιου κουναβιού ή του όποιου Pence. Αναφερόμαστε στον γενικό ιστορικό υποκειμενισμό των υποτελών και των αρχόντων κάθε κράτους / κεφάλαιου, όπως αυτός διαμορφώνεται μέσα στην ιστορία.
Η ιστορία των ηπα είναι ιστορία διαρκούς επέκτασης (της ισχύος της). Απ’ τον εποχή του “let’s go west”… Απ’ τον 19ο αιώνα και σ’ όλον τον 20ο (δηλαδή επί αρκετές γενιές) το αμερικανικό imperium απλωνόταν: νίκησε σε 3 παγκόσμιους πολέμους, κι αυτό είναι πολύ σημαντικό στο πως «γράφει» στην όποια συλλογική «εθνική συνείδηση» η ιδέα της «ακαταμάχητης ισχύος». Προφανώς η επανάληψη διαμορφώνει μεταφυσική πίστη…
Ο αμερικανικός ηγεμονισμός δεν έχει στριμωχτεί ποτέ πραγματικά. Ούτε καν στη διάρκεια του 3ου παγκόσμιου (του λεγόμενου «ψυχρού») πολέμου, τον οποίο ο πολεμοκάπηλος Pence νομίζει ότι μπορεί να επαναλάβει. Γιατί όταν η Ουάσιγκτον, μαζί με το Λονδίνο, ξεκίνησε εκείνον τον 3ο παγκόσμιο (αμέσως μετά το τέλος του 2ου…) η εδαφική επικράτεια / επιρροή του αντίπαλου «ανατολικού μπλοκ», του οποίου τα «σύνορα» ο ακροδεξιός Τσώρτσιλ ονόμασε «σιδηρούν παραπέτασμα», ήταν ήδη διαμορφωμένη· σίγουρα σε ότι αφορούσε το βόρειο (καπιταλιστικό) ημισφαίριο.
Υπήρχαν, φυσικά, «θερμές» (θερμότατες!!!) περιφερειακές αναμετρήσεις μεταξύ των δυο μπλοκ στο «νότο», στην ασία, στην αφρική και στη λατινική αμερική. Ωστόσο, παρά τις πολεμοκάπηλες ρητορικές, ούτε η ήττα στο βιετνάμ (και στην υπόλοιπη νοτιοανατολική ασία), ούτε η επαναστατημένη κούβα έθεταν υπαρξιακά ζητήματα για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Αυτό που θα μπορούσε να του θέσει τέτοια ζητήματα ήταν ένας κανονικός και πλήρης πόλεμος με την εσσδ· και πάλι μόνο λόγω των διηπειρωτικών πυραύλων που θα έφερναν τον πυρηνικό όλεθρο εντός ηπα. Κατά τα άλλα η ευρώπη θα πλήρωνε το μάρμαρο…
Τώρα, όμως, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Κατ’ αρχήν είναι πολύ πιο ρευστά τα «σύνορα», εφόσον άλλωστε δεν υπάρχουν οριστικά διαμορφωμένα μπλοκ. Κατά δεύτερον η ευρώπη (ή διάφορα κράτη σ’ αυτήν) δεν είναι καθόλου «δεδομένη» για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Τρίτο και σημαντικότερο: ο τρόπος που επεκτείνεται και ηγεμονεύει ο κινέζικος καπιταλισμός είναι «η αγορά», το ιερό και όσιο της άλλοτε αμερικανικής (οικονομικής και γεωπολιτικής) κυριαρχίας!
Αυτό είναι, πράγματι, πρωτάκουστο!!! Απ’ την Μόσχα, επί εσσδ, η Ουάσιγκτον μπορεί να κινδύνευε από πυραύλους με πυρηνικές κεφαλές· με κανέναν τρόπο, όμως, δεν κινδύνευε απ’ την επέκταση ενός «υπό κομμουνιστικό έλεγχο» πανομοιότυπου καπιταλιστικού «συστήματος αιμοδοσίας», όπως είναι το εμπόρευμα και η αγορά!!! Μ’ άλλα λόγια δεν κινδύνευε η υλική βάση της αμερικανικής (και συνολικά της «δυτικής») υπεροχής. Αντίθετα: μπορούσε να υπάρχει η σιγουριά ότι το «δυτικό σύστημα» είναι ανώτερο από κάθε άποψη και ότι, κατά συνέπεια, δεν μπορεί παρά να νικήσει· εκτός απ’ την περίπτωση ολικής καταστροφής της ζωής στον πλανήτη.
Τώρα τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Ο κινεζικός καπιταλισμός / ιμπεριαλισμός μπορεί να κρατάει κόκκινες σημαίες με σφυροδρέπανα, αλλά δεν κτυπάει εξάγωντας «την ανατροπή του καπιταλισμού». Κτυπάει εξάγοντας καπιταλισμό, εμπορεύματα, και μάλιστα όλο και πιο ανώτερης ποιότητας – και σε καλύτερες τιμές!!!
O tempora o mores!!!