Δευτέρα 7 Αυγούστου. Δεκαεννιά πρόεδροι, αντιπρόεδροι και πρωθυπουργοί, καθώς και δεκαοκτώ πρόεδροι κοινοβουλίων. Ανάμεσά τους η υπ.εξ. της ε.ε. Federica Mogherni, o Dmitry Rogozin (απ’ τον στενό κύκλο του Putin), και ο κινέζος υπουργός υποδομών He Lifeng – αλλά και μια υψηλόβαθμη αντιπροσωπεία απ’ την παλαιστινιακή Hamas, καθώς και ένας υπουργός απ’ το κατάρ. (Για την παρουσία της Χεζμπ’ αλλάχ δεν χρειάζεται ιδιαίτερη μνεία…).
Μπορεί αυτό το συμμάζεμα να ήταν συμβολικό, αλλά ακόμα κι έτσι δεν αντιστοιχεί σε εκείνο που η Ουάσιγκτον και οι πολύ στενοί της σύμμαχοι (Τελ Αβίβ, Ριάντ) χαρακτηρίζουν «μήτρα της παγκόσμιας τρομοκρατίας» – έτσι δεν είναι; Ο λόγος για την ορκωμοσία του προέδρου του ιράν Rouhani. Είναι προφανές ότι το ιρανικό καθεστώς διεθνοποίησε μια εσωτερική πολιτική του διαδικασία για να κάνει άσεμνη χειρονομία προς εκείνους που έχουν ανανεώσει τις προσπάθειές τους να το αποκλείσουν απ’ την διεθνή σκηνή, παρουσιάζοντάς το σαν “κράτος – τρομοκράτη”. Είναι εξίσου προφανές ότι όλοι όσοι αποδέχτηκαν τις προσκλήσεις έκαναν την ίδια χειρονομία προς την ίδια μεριά.
Ο παγκόσμιος ηγεμονικός ρόλος των ηπα έχει στραπατσαριστεί, αυτό είναι βέβαιο. Το ίδιο βέβαιο είναι ότι το αμερικανικό καθεστώς, άσχετα με το ποιος παριστάνει τον πρόεδρο στην Ουάσιγκτον, βρίσκεται μπροστά σε μια εξέλιξη που δεν έχει ξαναζήσει στην ιστορία του: το να αμφισβητείται πρακτικά η ηγεμονία του όχι από ένα “αντίπαλο μπλοκ”. Χωρίς, δηλαδή, να υπάρχει κι ένα “φιλικό μπλοκ” (έστω: “υποτελές”).
Ο πολυπαραγοντικός χαρακτήρας αυτής της αμφισβήτησης και η ρευστότητα που χαρακτηρίζει αυτήν την περίοδο του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού δεν είναι φιλολογικά γεγονότα! Και μας φαίνεται λογικό πως μεγαλύτερες υποκειμενικές δυσκολίες απ’ όλους τους σοβαρούς “παίκτες” (άσχετα από μέγεθος) αντιμετωπίζουν εκείνοι οι καθεστωτικοί που δεν έχουν (ιστορικό) παρελθόν σοβαρής ήττας, απωλειών, καθίζησης στον διεθνή καταμερισμό. Όχι “προσωπικό” παρελθόν· “εθνικό”.
Αυτές οι υποκειμενικές δυσκολίες έως αδυναμίες εκδηλώνονται, φυσικά, (και) “πολιτικά” – με την έννοια της έκφρασης των κεντρικών εξουσιών. Να ένα μέρος της εξήγησης για την αλλοπρόσαλλη επιφάνεια της τωρινής αμερικανικής “εξωτερικής πολιτικής”, που δεν κρύβει μεν την επιθυμία και την πρόθεση να αναστηλωθεί το “αμερικανικό μεγαλείο” (στο ύψος που βρισκόταν πριν 20 μόνο χρόνια!) αλλά δεν βρίσκει (τουλάχιστον ακόμα) και τον βολικότερο τρόπο για να επιχειρήσει αυτήν την αναστήλωση· με προοπτική αιώνα!
America first? Εύκολο να το λες… Αλλά ύστερα έρχονται χαμπέρια ακόμα και απ’ την Τεχεράνη…