Κυριακή 7 Μάρτη. Το στρατηγικό εν δυνάμει (και, γιατί όχι, την στρατηγική χρησιμότητα) των πραξικοπηματικών γενικευμένων απαγορεύσεων κυκλοφορίας στις πόλεις, μπορεί κάποιος (αν θέλει φυσικά…) να το ανακαλύψει πριν έναν αιώνα, στον Frederick W. Taylor, και στο καθοριστικό έργο του Scientific Management (η επιστημονική οργάνωση της εργασίας). Όλο το αναλυτικό και, κυρίως, πρακτικό ενδιαφέρον του Taylor, που έγινε νόρμα για τον καπιταλισμό και, από πολλές απόψεις, η βασική οργανωτική οδηγία της 2ης βιομηχανικής επανάστασης, είναι το κυνήγι – και η εξαφάνιση – του εργατικού χασομεριού. Η εξαφάνιση των «χαμένων χρόνων» στις δουλειές μέσα στις βιοτεχνίες και στις βιομηχανίες (αλλά και στις οικοδομές), των «χαμένων χρόνων» που οφείλονταν στην άρνηση των εργατών να βιαστούν ή να υπηρετήσουν «υψηλές» νόρμες παραγωγικής απόδοσης. Ο Taylor βρήκε «ανώφελη σπατάλη του χρόνου» σχεδόν σε κάθε σημείο των εργασιακών / παραγωγικών διαδικασιών που μελέτησε (και άλλαξε ριζικά). Άλλαξε ριζικά αυτές τις διαδικασίες μηχανοποιώντας τες ως τον έσχατο βαθμό (των τεχνολογιών που είχε στη διάθεσή του)· και, μ’ ένα είδος προτεσταντικής ευλάβειας όπου «ο χρόνος είναι χρήμα», αναδιοργάνωσε και τον χρόνο (εργασίας), και τον καταμερισμό, και την ένταση, και την ηθική της.
Στον πρόλογο της ελληνικής έκδοσης του Scientific Management (Σεπτέμβρης 2019) θα μπορούσε κάποιος να διαβάσει:
… Οι αρχές που εισηγήθηκε ο Ταίηλορ … και, κυρίως, το «πνεύμα», η «φιλοσοφία» (για την οποία επιμένει ξανά και ξανά στο βιβλίο του), το πνεύμα της εξαφάνισης των «νεκρών (δηλαδή μη παραγωγικών) χρόνων», το πνεύμα της εντατικοποίησης, το πνεύμα της μεταφοράς των γνώσεων στις μηχανές και ό,τι συνεπάγεται αυτό για τον έλεγχο πάνω όχι μόνο στην εργασία αλλά στο σύνολο της ζωής πια, αυτά είναι πλέον παντού! Όχι μόνο στους χώρους και στους χρόνους εργασίας, βιομηχανικής ή μη· αλλά στις «επικοινωνίες», στην διασκέδαση, στην κατανάλωση, παντού. Δεν υπάρχουν τώρα μπροστά μας γράσα, τόρνοι, καρότσια, γερανογέφυρες και μηχανικές σφύρες… Υπάρχουν όμως ακόμα πιο τρελοί ρυθμοί, κλίμακας νανοδευτερολέπτων… Το χρονόμετρο είναι παντού… (κι όπως πριν έναν αιώνα, πουθενά δεν είναι μόνο του)…
Εκτιμώντας απ’ αυτή την μεριά, της «εξαφάνισης του χαμένου χρόνου» όχι πια στο παλιό εργοστάσιο αλλά στο κοινωνικό εργοστάσιο (στο σύνολο, δηλαδή, των κοινωνικών σχέσεων που είτε έχουν ήδη είτε πρόκειται να εκ-καπιταλιστικοποιηθούν μαζικά και οριστικά), μπορούμε να δούμε με πιο καθαρό τρόπο ποιά τάση εξυπηρετεί η απαγόρευση των «άσκοπων μετακινήσεων». Όχι: οι πολιτικές βιτρίνες του καπιταλιστικού πλανήτη που όρισαν (στον έναν βαθμό ή στον άλλο, με την Α διάρκεια ή την Β) ποιές είναι οι «αναγκαίες», άρα και οι «επιτρεπτές» μετακινήσεις (και) στις πόλεις, άρα και ποιές είναι «άσκοπες», ΔΕΝ είναι μετεμψυχώσεις του Taylor!! Δρουν όμως σαν de facto «προϊστάμενοι παραγωγής και κατανάλωσης» μέσα στο συγκεκριμένο ιστορικά καπιταλιστικό πλαίσιο· ακόμα κι αν νομίζουν ότι εκείνο που κάνουν είναι να προστατεύουν την δημόσια υγεία. Είναι, άλλωστε, προφανές για όποιον θέλει να καταλάβει: ακόμα κι αν ήταν ειλικρινής αυτή η έγνοια (για την δημόσια υγεία) είναι οι τεχνολογικές δυνατότητες (το διαδίκτυο, απλά, και ο βαθμός διείσδυσής του στην καθημερινή ζωή των υπηκόων) που τους επέτρεψαν τα πραξικοπήματα και τις καθολικές απαγορεύσεις· κι όχι η υγεία ή η αρρώστια καθ’ αυτές.
Μ’ άλλα λόγια έδρασαν σαν managers της μετάβασης, της αναδιάρθρωσης (ειδικά στην καπιταλιστική δύση) – και καθόλου σαν «γιατροί»… Και έτσι συνεχίζουν να δρουν.