Δευτέρα 31 Ιούλη. Για ποιον λόγο θα περίμενε κανείς από έναν νάρκισσο 70άρη (ηλικία που κανονικά έχεις βγεις στη σύνταξη, και την απολαμβάνεις παίζοντας με τα εγγόνια σου) επιχειρηματία της αρπαχτής (real estate, ξέπλυμα, τηλεοπτική εκπομπή) να είναι ένας πραγματικός «πρόεδρος των ηπα» με την έννοια της στιβαρότητας και του ελέγχου; Όχι, δεν υπάρχει κανένας σοβαρός λόγος. Αν θέλει κανείς κάτι τέτοιο αυτό είναι (φαινομενικά) ο επερχόμενος. Ο νυν αμερικάνος αντιπρόεδρος Pence. Πιστεύει τα ίδια με το ψόφιο κουνάβι και χειρότερα, αλλά είναι insider. Δεν είναι σίγουρο όμως ότι υπάρχουν περιθώρια για να είναι ο “αναγεννητής”.
Τι συμβαίνει λοιπόν στους ναούς και τους διαδρόμους της εξουσίας της άλλοτε μόνης υπερδύναμης εδώ και πάνω από 9 μήνες; Το show φαίνεται ασύνδετο, αποσπασματικό, στο γάμο του καραγκιόζη. Αρκεί να θυμηθεί κανείς ότι το ψόφιο κουνάβι, πριν το ψηφίσουν οι κοκκινόσβερμοι ψηφοφόροι για πρόεδρο, το είχαν επιλέξει σαν τον ιδανικό υποψήφιο, ανάμεσα σε πάνω από άλλους δέκα, οι ίδιοι οι αμερικάνοι συντηρητικοί· βάση και κόμμα.
Υπάρχει, λοιπόν, κάποια εσωτερική συνοχή, έστω υπόγεια, στο αμερικανικό δράμα; Κατά την γνώμη μας ναι, υπάρχει, παρότι και οι βυζαντινές ίντριγκες είναι μέρος της διαδικασίας, όπου διάφοροι στο παλάτι προσπαθούν να στήσουν πόστα σε βάρος των διπλανών τους. Το συνεκτικό στοιχείο είναι προς το παρόν αρνητικό, αλλά δεν θα μείνει τέτοιο (υποθέτουμε) για καιρό: η έλλειψη μιας «ελπιδοφόρας» στρατηγικής απέναντι στο γεγονός ότι οι ηπα χάνουν το έδαφος της πλανητικής υπεροχής τους κάτω απ’ τα πόδια τους.
Η «αποτροπή», συχνά βίαιη στην «περιφέρεια», έχει υπάρξει βασικό εργαλείο του αμερικανικού ιμπεριαλισμού απ’ το τέλος του β παγκόσμιου πολέμου και μετά. Η λογική της ήταν απλή: δείχνουμε πόσο φοβεροί και τρομεροί είμαστε (από στρατιωτική και οικονομική άποψη) οπότε οι αντίπαλοι ή οι εν δυνάμει τέτοιοι κάνουν πίσω.
Το δόγμα τσαλακώθηκε στο βιετνάμ, αλλά αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί εξαίρεση. Τώρα; Όχι μόνο η Πνιονγκγιάνγκ αλλά και η Τεχεράνη δείχνουν να βγάζουν την γλώσσα τους στον «θείο Σάμ». Η Άγκυρα, άλλοτε πιστό μέλος του νατο, διαπραγματεύεται ρωσικούς S-400 (δεν τους έχει αγοράσει ακόμα, ας μην βιάζεται κανείς) και κάνει του κεφαλιού της στη συρία· και το Πεκίνο κρατάει μια μεγαλόψυχη στάση απέναντι στα αμερικανικά προβλήματα. Η πολιτική βιρτίνα των φιλιππίνων λέει «ποτέ πια αμερική», και το Παρίσι βελτιώνει όσο μπορεί τις ιμπεριαλιστικές βλέψεις του στην Αφρική, πάνω και κάτω απ’ την Σαχάρα. Εν τέλει και ο πιστός σκύλος της αυτού μεγαλειότητας της βασίλισσας της αγγλίας, της ουαλίας, κλπ, που είχε την φήμη λέοντα, έχει γεράσει, και δυσκολεύεται να πάει ακόμα και στην τουαλέτα: χέζει όπου νάναι…
Ω τι κόσμος! Κάποιοι έχουν παρατηρήσει εδώ και χρόνια ότι οι σχολές σκέψης της αμερικανικής ηγεμονίας κακόμαθαν στον 20ο αιώνα. Ότι η «υπερδύναμη» δεν έχει ιστορικό βάθος εμπειριών, ότι δεν πρόλαβε να υπάρξει σαν «κανονικό κράτος» για μεγάλο διάστημα, ότι δεν ξέρει τι πάει να πει ήττα, ότι δεν ξέρει τι πάει να πει πόλεμος στο έδαφος σου, ότι κατά συνέπεια δεν ξέρει τι είναι η διεθνής πολιτική όταν βρίσκεσαι στη γωνία του κόρνερ, και ότι αν στριμωχτεί θα βγάλει παράνοια. Ίσως η επιλογή του ψόφιου κουναβιού ως (υποψήφιου) προέδρου απ’ το κόμμα του, το ίδιο κόμμα που τώρα, μόλις μετά από λίγους μήνες, του κάνει νερά, να είναι ένδειξη αυτής της παράνοιας.
Νομίζει κανείς ότι τα πιο πάνω είναι φαεινές ιδέες της ασταμάτητης μηχανής; Όχι, δεν είναι. Μια ψυχρή ματιά στον πλανήτη επιβεβαιώνει ότι η προεδρία του ψόφιου κουναβιού μπορεί, ίσως, να είναι σύντομη· αλλά είναι επίσης σύμπτωμα μιας βαθύτερης «κρίσης» του πολιτικού και διοικητικού establishment των ηπα, που υποβόσκει πριν καν απ’ την πρώτη προεδρία του Μπους του Β.
Θα τρόμαζε, άραγε, τους έντιμους παρατηρητές η ιδέα και η πραγματικότητα της παρακμής; Η γνώση της ιστορίας υποδεικνύει ότι δεν θα έπρεπε. Το δύσκολο (αλλά και επίκαιρο) είναι να παρακολουθεί κανείς και να κατανοεί έγκαιρα παρακμιακές διαδικασίες που είναι διαφορικές. Όχι καθολικές. Μπλεγμένες με «αναπτυξιακά» βήματα…
Ω τι κόσμος! (Είναι ο «ώριμος» καπιταλισμός ηλίθιε!)
(φωτογραφία: αν βγάλετε το ψόφιο κουνάβι απ’ το κεφάλι, τακτοποιήσετε την φάτσα και αναδομήσετε την βιογραφία, ιδού: ο νυν αντιπρόεδρος των ηπα Mike Pence. Σαν σίκουελ του Μπους: 100% αμερικανικός μιλιταρισμός – σαν εικονογραφία – χωρίς γεύση ανανά και καβουρντισμένο real estate!)