Παρασκευή 3 Γενάρη. Πουλήθηκε πανηγυρικά το παραμύθι. Όποιος έχει το κουράγιο να κρατήσει κάπως, κάπου, τα όσα λέχθηκαν και γράφτηκαν αυτές τις ημέρες για να ενισχύσουν την «εθνική γραμμή», θα τα βλέπει σε ένα ή δύο χρόνια και θα γελάει.
Αλλού γελάνε ήδη. Η γερμανική καθεστωτική deutsche welle στην ηλεκτρονική της έκδοση, κάτω απ’ τον τίτλο της πάνω φωτογραφίας έγραφε μεταξύ άλλων χτες:
… Είναι καθαρό πως όλοι όσοι εμπλέκονται [στον east med] ψάχνουν να στείλουν το μήνυμα ότι τα πράγματα κινούνται στην ανατολική Μεσόγειο – αλλά το ερώτημα είναι τι ακριβώς κινείται;
… Το ότι εκπρόσωποι της ιταλίας δεν πήγαν στην υπογραφή για τον east med στην Αθήνα θεωρείται από πολλούς σαν αναστολή του έργου… Αν και η ιταλία διαβεβαίωσε την ελλάδα ότι συνεχίζει να στηρίζει το σχέδιο, ο ιταλός υπουργός οικονομικής ανάπτυξης Stefano Patuanelli είπε ότι η Ρώμη πρέπει να φτιάξει κι ένα δεύτερο υποθαλάσσιο αγωγό, με δικά της έξοδα, για να παίρνει αέριο απ’ την Ηγουμενίτσα [όταν φτάσει εκει ο TAP, που προχωράει κούτσα κούτσα απ’ τα ελληνοτουρκικά σύνορα προς την Ηγουμενίτσα].
Ο east med είναι βασικά σημαντικός για γεωπολιτικούς λόγους σύμφωνα με τον Alex Lagakos, αναπληρωτή διευθυντή του think tank Greek Energy Forum με έδρα την Αθήνα, και όχι για την κερδοφορία του – για την οποία, όπως είπε, προβληματίζεται πολύ. Λέει ότι αυτό οφείλεται στο ότι το κόστος του έργου θα είναι αστρονομικό, με τις αρχικές εκτιμήσεις να ξεκινούν απ’ τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ.
«Όσο κι αν συμφωνούν πολιτικά η ελλάδα, η κύπρος και το ισραήλ, αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν τα λεφτά για να χρηματοδοτήσουν την κατασκευή του αγωγού» προειδοποιεί ο Lagakos. Και η χρηματοδότηση απ’ την μεριά της ε.ε. είναι απίθανη, καθώς το μπλοκ περικόπτει τις χρηματοδοτήσεις για σχέδια με ορυκτά καύσιμα υπέρ πράσινων εναλλακτικών. «Ο east med θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί αποκλειστικά από ιδιώτες επενδυτές, κι αυτό θα είναι δύσκολο» συμπληρώνει.
«Ένας τέτοιος αγωγός είναι απίθανο να γίνει ελκυστικός για ιδιωτικές επενδύσεις εξαιτίας της πληθώρας προσφοράς φυσικού αερίου στη διεθνή αγορά. Οι πελάτες εισάγουν σε μεγάλο βαθμό υγροποιημένο φυσικό αέριο, από σταθμούς σε λιμάνια. Γιατί να θέλουν να δεσμευτούν με μακρόχρονα συμβόλαια σε έναν τέτοιο αγωγό όταν μπορούν με ευελιξία και χαμηλότερο κόστος να προμηθεύονται LNG όποτε το χρειάζονται;»
Επιπλέον δεν φαίνεται να υπάρχει έλλειψη νέων σχεδίων για αγωγούς. Στις 8 Γενάρη ο ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin και ο τούρκος ομόλογός του Recep Tayyip Erdogan πρόκειται να εγκαινιάσουν τον αγωγό tyrkish stream που περνάει μέσα απ’ την Μαύρη Θάλασσα. Το project αυτό έχει σχεδιαστεί για να μεταφέρει ρωσικό αέριο στην ευρώπη. Μένει να φανεί το αν ο east med και ο turkstream θα είναι συμπληρωματικοί ή ανταγωνιστικοί μεταξύ τους.
(Δεν είναι τίποτα… Θα περάσει…)
(φωτογραφία πάνω: Ενώ οι υπόδικοι «το κολλάνε», ο ρημαδο-μεσαίος δείχνει να αναρωτιέται για κάτι. Ίσως για το τι να κάνει ο άλλος σύμμαχος, το φασιστόμουτρο της αιγύπτου…)