Page 1 - Πεζοδρόμιο #05

Π ΠΕ ΕΖ ΖΟ Ο∆ ∆Ρ ΡΟ ΟΜ ΜΙ ΙΟ Ο S περιοδική επισκόπηση
arajevo

α ό ρ α τ ε ς π ό λ ε ι ς
της καπιταλιστικής κρίσης
σαν αυτό που είναι:

άάτταακκττηη έέκκδδοοσσηη δδρρόόµµοουυ ##55-- ΚΚααλλοοκκααίίρριι 22002200 µηχανή καταστροφής

Υ ΥΓ ΓΙ ΙΕ ΕΙ ΙΑ Α: : ε εί ίν να αι ι δ δι ικ κή ή µ µα ας ς ή ή τ τη ης ς β βι ιο οµ µη ηχ χα αν νί ία ας ς π πο ου υ µ µα ας ς

π πρ ρο οσ σέ έχ χε ει ι; ; Τ Τη ην ν έ έχ χο ου υµ µε ε ή ή µ µα ας ς τ τη ην ν ν νο οι ικ κι ιά άζ ζο ου υν ν υ υπ πό ό ό όρ ρο ου υς ς; ;

τα αγγλικά λέγεται supplier induced demand. Στα ελληνικά ττεε χχννηη ττάά ππρρ οοκκ ααλλ οούύ --
Σµµ εεννηη ζζήήττ ηησσ ηη.. Είναι το όνοµα εκείνης της κατάστασης όπου ο πωλητής ενός εµπορεύµατος,
είτε είναι αντικείµενο είτε υπηρεσία, αναγκάζει τον πελάτη να αγοράσει µεγαλύτερη ποσότητα (του
αντικειµένου ή της υπηρεσίας) απ’ αυτήν που πράγµατι χρειάζεται. Ο όρος “supplier induced demand”
είναι επίσηµος οικονοµικός όρος. Υπάρχει γι’ αυτόν βιβλιογραφία.
Μπορείτε να θυµηθείτε να έχει συµβεί ποτέ κάτι τέτοιο στη ζωή σας; Για παράδειγµα να πήγατε να
αγοράσε 1 ζευγάρι παπούτσια και να αναγκαστήκατε να αγοράσετε 4; Ή να θελήσατε να νοικιάσετε
ένα δωµάτιο για διακοπές µιας βδοµάδας και να αναγκαστήκατε να το νοικιάσετε για έξι µήνες, πα-
ρότι δεν θα το χρησιµοποιήσετε; Όχι. Μήπως, λοιπόν, ο όρος “τεχνητά προκαλούµενη ζήτηση” είναι
ψεύτικος;

Κι όµως όχι! Σας έχει συµβεί ακρι-
βώς αυτό, το να “αγοράσετε” δηλαδή
(και να πληρώσετε) ένα είδος υπηρε-
σίας σε πολύ µεγαλύτερη ποσότητα
απ’ αυτήν που πράγµατι χρειαζόσα-
σταν! Κι αν δεν έχει συµβεί σ’ εσάς
έχει συµβεί σε κάποιον κοντινό σας.
Πρόκειται για υπηρεσίες υγείας.
Πάει για παράδειγµα κάποιος σ’ έναν
ιδιώτη γιατρό, και αντί για 1 ή 2 επι-
σκέψεις που θα ήταν οι απαραίτητες
κάνει (και πληρώνει) 10 - χωρίς ίσως
να καταλάβει ότι ήταν περιττές... Ή ο
γιατρός (είτε ιδιώτης είτε στο δηµό-
σιο) του συνταγογραφεί εξετάσεις σε
µεγάλο βαθµό αχρείαστες· ή φάρµακα πολύ ακριβότερα από άλλα παρόµοια, που θα έκαναν την ίδια
δουλειά αλλά είναι πολύ πιο φτηνά (και “δεν συµφέρουν” τις φαρµακοβιοµηχανίες και τους γιατρούς
που δωροδοκούνται απ’ αυτές...).

Μπορεί να µοιάζει προκλητικό. Αλλά ο οικονοµικός όρος τεχνητά προκαλούµενη ζήτηση χρησιµο-
ποιείται στη διεθνή οικονοµική βιβλιογραφία κυρίως γι’ αυτόν τον τοµέα: τις υπηρεσίες υγείας. Και
οι αναλυτές έχουν µελετήσει το πως είναι δυνατόν να επιβληθεί. Χάρη (λένε) στην ασυµµετρία
πληροφόρησης. Ο “πωλητής” των υπηρεσιών υγείας (συνήθως ο γιατρός) και ο “αγοραστής” (αυ-
τός που έχει κάποιο πρόβληµα υγείας) ∆ΕΝ έχουν τις ίδιες πληροφορίες για την κατάσταση. Συνήθως
ο αγοραστής δεν έχει καµµία πληροφορία· ανησυχεί· και κρέµεται απ’ τα χείλια του πωλητή. Αυτός,
απ’ την µεριά του, έχει το µονοπώλιο των πληροφοριών / γνώσεων. Συνεπώς µπορεί να “εκτιµήσει”
την κατάσταση όπως τον βολεύει οικονοµικά· και να αναγκάσει τον ασθενή να αγοράσει πολύ περισ-
σότερες (ή/και πολύ ακριβότερες) υπηρεσίας υγείας απ’ αυτές που θα χρειαζόταν πραγµατικά...
1 1 Σας είναι άγνωστη αυτή η κατάσταση;