Sarajevo
 
   

ο “ευρωσκεπτικισμός” σαν η κουκούλα του εθνικισμού

Sarajevo 83 - 4/2014

οι προλετάριοι δεν έχουμε πατρίδα

Γιατί μετά από τόσα χρόνια “ενωμένης ευρώπης” (και πριν ε.ο.κ.) δεν έχει δημιουργηθεί μια ευρωπαϊκή ένωση εργατών είτε καθεστωτική είτε (για εμάς...) αντικαθεστωτική; Γιατί μετά από τόσα χρόνια “ε.ε.” οι αναπαραστάσεις του πράγματος είναι νόμισμα και ροές χρηματοδοτήσεων, ή/και ισχυρές πολιτικές βιτρίνες (σήμερα η Μέρκελ, άλλοτε ο Κολ και ο Μιττεράν...), ή/και το ρατσιστικό κάστρο (κατά των μεταναστών / μεταναστριών), ή/και η συλλογή μνημείων, αξιοθέατων και τουριστικών προορισμών, αλλά δεν υπάρχει καμία έκφραση των ενιαίων ταξικών εργατικών συμφερόντων και προσανατολισμών στην κλίμακα της “ε.ε.”; Γιατί διάφοροι (κατά τους ίδιους) “επαναστάτες”, “ριζοσπάστες της αριστεράς” κλπ, έναντι αυτής της “ενωμένης ευρώπης” (ένωσης ιμπεριαλιστικής και καπιταλιστικής χωρίς αμφιβολία, αλλά όχι και χωρίς εσωτερικές αντιθέσεις, επίσης καπιταλιστικές και ιμπεριαλιστικές...) συνεχίζουν να υψώνουν εθνικές σημαίες και λάβαρα, ενόσω την ίδια δουλειά, με τα ίδια σχεδόν επιχειρήματα, μπορούν να κάνουν καλύτερα (και πιο έγκυρα) οι (μετα)φασίστες και τα συναφή σκατά;

Μια κουβέντα λέει πως αν πάρεις λάθος τραίνο κάθε σταθμός είναι λάθος. Ο “αριστερός αντιευρωπαϊσμός” μπορεί να μασκαρεύεται όσο θέλει σε “αντικαπιταλισμό”... Αφού, όμως, δεν έχει να επιδείξει την κρίσιμη ικανή και αναγκαία προϋπόθεσή του, δηλαδή την μαχητική σύγχρονη εργατική διεθνή οργάνωση (κι όχι μόνο σε ευρωπαϊκή κλίμακα) ξεπέφτει (κι έχει ξεπέσει εδώ και χρόνια) σε σκέτο εθνικισμό. Η μοναδική σοβαρή διαφοροποίηση του “αριστερού - ή/και ακροαριστερού - αντιευρωπαϊσμού” έναντι του “δεξιού / ακροδεξιού” όμοιού του είναι η αντιμετώπιση των μεταναστών... Υπαρκτή μεν η διαφορά, αλλά αφού δεν είναι τμήμα της γενικής ενεργητικής και πρακτικής εργατικής οικουμενικότητας, ξεπέφτει σε ανθρωπισμό...
Γι’ αυτό και στον επόμενο σταθμό, στις ερχόμενες “ευρωεκλογές”, τα “αντιευρωπαϊκά” πανηγύρια θα είναι κυρίως ακροδεξιά / φασιστικά.

Δεν είναι μόνο αυτός - ο - σταθμός - λάθος. Δεν ξεχνάμε ένα προηγούμενο, το περιβόητο “κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης”: αγκάλιασε εύκολα παπάδες και φασίστες (στην ελλάδα και παντού στον πρώτο κόσμο) αφού, απέναντι στην αναπόφευκτη (και διεξοδικά μελετημένη εδώ και πάνω από έναν αιώνα) καπιταλιστική τάση υπαγωγής ολόκληρου του πλανήτη στις νόρμες της συσσώρευσης και της κερδοφορίας, εκείνο το φαινόμενο δεν αντιπαρέθεσε την οικουμενικότητα των συμφερόντων των πραγματικών δημιουργών του πλούτου, την εργατική / προλεταριακή οικουμενικότητα, αλλά ... τις εθνικές ιδιαιτερότητες και το δόγμα “το μικρό είναι πιο όμορφο”· εννοώντας το έθνος - κράτος. Δεν ξεχνάμε έναν ακόμα πιο προηγούμενο “σταθμό”, πιο τοπικό αλλά και πολύ πιο κακουργηματικό, στις αρχές της δεκαετίας του ‘90, όταν σχεδόν σύσσωμη η ελληνική αριστερά και άκρα αριστερά (με ελάχιστες τιμητικές εξαιρέσεις) έκανε ό,τι καλύτερο για να “χέσει” (συγγνώμη για την έκφραση) την άποψη ότι ο “σερβικός λαός” (τα καθάρματα του Μιλόσεβιτς, του Κάραζιτς, του Μπάντιτς και του Αρκάν) εξέφραζαν έναν γνήσιο “αντι-ιμπεριαλιστικό πατριωτισμό” σφάζοντας χιλιάδες βόσνιους και βιάζοντας εκατοντάδες βόσνιες...
Συνεπώς, ο “αριστερός” εθνικισμός, πασπαλισμένος στα λόγια με κάθε επαναστατικό βερμπαλισμό (για να συσκοτίζει την αθλιότητά του) δεν είναι ένα πρόσφατο λάθος. Απέναντι στην πολεμική ιαχή της τάξης μας οι εργάτες δεν έχουμε πατρίδα, το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος των “φίλων” και των “απελευθερωτών” μας εδώ και 3 ή και παραπάνω δεκαετίες, ξεροβήχει, και απαντάει χμμμμ.... ναι μεν... αλλά: έχετε!!!

Θα κάνουμε μια μικρή βουτιά στο μακρινό παρελθόν. Δεν είναι απαραίτητη, είναι όμως χαρακτηριστική και χρήσιμη. Ειδικά επειδή φωτίζει την ανομολόγητη δολιότητα των “φίλων” και “απελευθερωτών” της τάξης μας.
Ο τονισμός δικός μας:

“Εχοντας υπόψη:
- Οτι η χειραφέτηση της εργατικής τάξης πρέπει να κατακτηθεί από την ίδια την εργατική τάξη,
- Οτι ο αγώνας για τη χειραφέτηση της εργατικής τάξης δεν είναι αγώνας για ταξικά προνόμια και μονοπώλια, αλλά για ίσα δικαιώματα και καθήκοντα και για την κατάργηση κάθε ταξικής κυριαρχίας,
- Οτι η οικονομική υποδούλωση του εργάτη στο μονοπωλητή των μέσων εργασίας, δηλαδή των πηγών της ζωής, βρίσκεται στη βάση όλων των μορφών της δουλείας, στη βάση της κοινωνικής αθλιότητας, του διανοητικού μαρασμού και της πολιτικής εξάρτησης,
- Οτι, επομένως, η οικονομική χειραφέτηση της εργατικής τάξης είναι ο μεγάλος τελικός σκοπός, στον οποίο πρέπει να υποταχθεί σαν μέσο κάθε πολιτικό κίνημα,
- Οτι όλες οι προσπάθειες που τείνουν σ' αυτό το μεγάλο σκοπό απέτυχαν ως τώρα από έλλειψη αλληλεγγύης ανάμεσα στους διάφορους εργατικούς κλάδους κάθε χώρας και από την απουσία ενός αδελφικού δεσμού ανάμεσα στους εργάτες των διαφόρων χωρών,
- Οτι η χειραφέτηση της εργατικής τάξης δεν είναι ούτε τοπικό, ούτε εθνικό, αλλά ένα κοινωνικό καθήκον που αγκαλιάζει όλες τις χώρες στις οποίες υπάρχει η σύγχρονη κοινωνία και που η λύση του εξαρτάται από την πρακτική και θεωρητική συνεργασία των πιο προχωρημένων χωρών,

- Οτι το σημερινό ξαναζωντάνεμα του κινήματος της εργατικής τάξης στις πιο προχωρημένες βιομηχανικές χώρες της Ευρώπης, ενώ γεννά νέες ελπίδες, απευθύνει μια πανηγυρική προειδοποίηση να μην επαναληφθούν τα παλιά λάθη και απαιτεί την άμεση συνένωση των ασύνδετων ακόμα κινημάτων,
Για όλους αυτούς τους λόγους ιδρύθηκε η Διεθνής Ενωση των Εργατών.”

Tο καταλάβατε. Είναι κουβέντες του Κάρολου Μάρξ. Είναι κουβέντες καθαρές, ενάμισυ αιώνα πριν, το 1864, όταν δημιουργήθηκε η διεθνής ένωση των εργατών· αυτή που έμεινε αργότερα στην ιστορία σαν “πρώτη”.
Γιατί εκείνοι οι μακρινοί, πολύ μακρινοί πρόγονοι έβαλαν πρώτιστο καθήκον στους εαυτούς τους να φτιάξουν μια διεθνή ένωση των εργατών εκεί, στα 1860κάτι, ενόσω αυτό που θα μπορούσε να ονομαστεί “εθνικές εργατικές ενώσεις” ήταν ακόμα στα μαχητικά τους σπάργανα; Γιατί εκείνοι οι πολύ μακρινοί πρόγονοι ξεκίνησαν τόσο γρήγορα την οργάνωση του εργατικού διεθνισμού αντί να περιμένουν την αργή, γεμάτη πισωγυρίσματα, ωρίμανσή του σαν το τέλος της διαδρομής της εργατικής οργάνωσης; Ήταν μήπως επιπόλαιοι; Ήταν μήπως φίλοι - των - ταξιδιών, τίποτα πουλημένα “κοσμοπολίτικα” κορμιά; Ήταν μωροφιλόδοξοι που ήθελαν διεθνή μεγαλεία;
Όχι, δεν ήταν έτσι. Αντίθετα ήταν θεωρητικά και πρακτικά εξαιρετικά ακριβείς στη θέση ότι οι προλετάριοι δεν έχουν πατρίδα! Όμως τι σήμαινε αυτό; Μήπως αγννούσαν την ύπαρξη κρατών; Όχι. Μήπως αγνοούσαν την ύπαρξη εθνικών κρατών; Όχι· είχαν ήδη αρχίσει να σχηματίζονται και τέτοια, από “εθνικές” αστικές τάξεις. Μήπως, άραγε, το 1860κάτι, οι προλετάριοι και οι πληβείοι δεν είχαν τοπικούς, οικογενειακούς, φιλικούς δεσμούς ή μήπως δεν είχαν ακόμα και τοπικιστικές διαφορές και αντιθέσεις; Μήπως δεν είχαν διαφορετικές γλώσσες και διαλέκτους; Τίποτα απ’ αυτά. Το ότι οι προλετάριοι δεν έχουν πατρίδα δεν ήταν μια φτηνή κοινωνιολογική παρατήρηση, δεν ήταν μια επιπόλαιη απόρριψη των ιδιαιτεροτήτων μέσα στην εργατική τάξη. Αντίθετα ήταν μια ισχυρή πολιτική διαπίστωση, τεκμηριωμένη αναλυτικά πάνω στην παγκόσμια (τότε, όπως έκτοτε...) λειτουργία του καπιταλισμού, τεκμηριωμένη επίσης πάνω στη σωστή ιεράρχιση των ομοιοτήτων (καίριων, “λειτουργικών”) και των διαφορών (“επίκτητων”) μέσα στο παγκόσμιο προλεταριάτο. Ήταν μια ισχυρή πολιτική διαπίστωση που όριζε με ακρίβεια τα οργανωτικά καθήκοντα και τις μορφές δράσης που ήταν απαραίτητες για την εργατική χειραφέτηση. Σ’ αυτά τα οργανωτικά καθήκοντα και σ’ αυτές τις μορφές, με σιγουριά και κατηγορηματικότητα, οι μακρινοί δημιουργοί της διεθνούς ένωσης των εργατών (με τις πάμπολλες διαφορές τους...) τοποθετούσαν την πολυεθνική οργάνωση πρώτη πρώτη στη σειρά κι όχι τελευταία... Το οι προλετάριοι δεν έχουν πατρίδα σήμαινε ότι οι τότε (και πάντα...) εργάτες, εάν σκόπευαν (σκοπεύουν...) να απελευθερωθούν, αυτό θα μπορούσαν να το πετύχουν μόνο δρώντας σαν τάξη, και άρα σαν παγκόσμια τάξη· ακόμα κι όταν έκαναν “τοπικούς” ή “κλαδικούς” αγώνες. Και η συνείδηση της παγκόσμιας εργατικής τάξης σήμαινε (και σημαίνει...) ότι απέναντι στις “διαφορές” με τις οποίες μας μαντρώνουν τα “εθνικά” αφεντικά και οι διάφοροι τοπικισμοί, οι εργάτες που έχουν συνείδηση θα κρατάνε ζωντανή στις καρδιές και στα μυαλά τους τους, στις οργανώσεις και στις πράξεις τους, την γνώση της οικουμενικότητάς τους - και την δύναμη αυτής της οικουμενικότητας.

Είναι εύκολο να πει κάποιος “αυτά είναι παλιά”. Είναι “παλιά” η στρατηγικής σημασίας ανάγκη πραγματικών, πρακτικών, ζωντανών, μαχητικών δεσμών ανάμεσα στους εργάτες των καπιταλιστικών κρατών... Είναι “παλιά” η διακήρυξη πως η χειραφέτηση της εργατικής τάξης δεν είναι ούτε τοπικό ούτε εθνικό αλλά κοινωνικό καθήκον... Το “καινούργιο” (τρόπος του λέγειν δηλαδή...) είναι το ανάποδο: η εργατική χειραφέτηση μπορεί να γίνει ΜΟΝΟ (ή ΚΥΡΙΩΣ) μέσα απ’ την προστασία της πολιτικής ανεξαρτησίας του “έθνους κράτους”· αυτή είναι η αναγκαστική προϋπόθεση: σαν εργάτες πρέπει πρωτ’ απ’ όλα να διασώσουμε το “έθνος κράτος”... Όπως, σε ένα άλλο επίπεδο αναφοράς, πρέπει να διασώσουμε το “μικρομεσαίο αφεντικό” και την “μικρομεσαία επιχείρηση” απέναντι στις “μεγάλες”... Ο συλλογισμός αυτός, εάν είχε λογική, θα φώναζε: όσο πιο μικρό είναι το πεδίο του ταξικού ανταγωνισμού τόσο το καλύτερο για την αντίστοιχη εργατική τάξη... Θα ευλογούσε, σα να λέμε, την τέλεια αντιστροφή της πραγματικότητας... Μόνο που όπως κάθε ιδεολογική αντιστροφή, έτσι κι εδώ δεν υπάρχει καμία λογική· μόνο αφθονία ιδεολογίας. Οι υποστηρικτές του “το μικρό είναι καλύτερο” δεν οδηγούν το θεώρημά τους στις λογικές του συνέπειες: όχι μόνο “εμπρός για την διάλυση των πολυεθνικών διακρατικών καπιταλιστικών ολοκληρώσεων”, αλλά επίσης “εμπρός για την διάλυση των εθνικών κρατικών καπιταλιστικών μορφοποιήσεων”. Ζήτω η “κρατική” ανεξαρτησία της Θεσσαλίας και της Πελοποννήσου, ζήτω η “κρατική” ανεξαρτησία του Βένετο και της Λομβαρδίας, ζήτω... Κι ύστερα, ακόμα πιο ζήτω οι “πόλεις κράτη”, τα “χωριά κράτη”, οι “γειτονιές κράτη”... Τι στην ευχή; Ποιός βάζει το προς τα κάτω όριο κρατικής υπόστασης που είναι ιδανικό για τον εργατικό ανταγωνισμό;

 

ο αντεστραμμένος κόσμος

Το επιχείρημα ότι το μέγεθος της όποιας καπιταλιστικής κρατικής επικράτειας είναι αποφασιστικός παράγοντας για τον εργατικό ανταγωνισμό (όχι, φυσικά, για γεωγραφικούς λόγους, αλλά απ’ την άποψη της “εγγύτητας” ή της “απόστασης” των θεσμών εξουσίας) είναι ουσιαστικά έωλο. Γι’ αυτό και δεν χρησιμοποιείται επίσημα και ανοικτά. Το πιο συνηθισμένο επιχείρημα της υποτιθέμενης “αριστερής” αντι-ε.ε. ρητορικής και συνθηματολογίας είναι ο καπιταλιστικός, ιμπεριαλιστικός χαρακτήρας της ευρωπαϊκής ένωσης. Υποτίθεται ότι η “έξοδος” απ’ αυτήν την τρισάθλια ένωση αποτελεί έκφραση αυθεντικού αντικαπιταλισμού και αντι-ιμπεριαλισμού· και, επιπλέον, αυτή η “έξοδος” και αυτή η “έκφραση” αποτελεί καθήκον πρώτης γραμμής για την εργατική τάξη. Ποιά, όμως, εργατική τάξη; Αυτήν που θα μπορούσε να ονομαστεί “εργατική τάξη στην ευρώπη”; Θα μπορούσε αυτή η (επίσημα) πολυεθνική εργατική τάξη να “βγει” απ’ την ευρωπαϊκή ένωση; Θα μπορούσε σίγουρα (θεωρητικά) να επαναστατήσει (ενάντια σε κράτος και κεφάλαιο)· ή θα μπορούσε, με αργές ρεφορμιστικές κινήσεις, να αλλάξει τους ταξικούς συσχετισμούς εντός της επικράτειάς της· ίσως και έξω απ’ αυτήν. Αλλά να “βγει”; Θα μπορούσε, για να κάνουμε μια αναλογία, να υποστηρίξει κανείς ότι είναι καθήκον πρώτης γραμμής για την πολυεθνική εργατική τάξη των “ηνωμένων πολιτειών της αμερικής” η έξοδος απ’ τις ηπα;
Όχι. Αλλά εκείνοι που υποστηρίζουν την “επαναστατική”, “αντικαπιταλιστική”, “αντιϊμπεριαλιστική” έξοδο απ’ την ε.ε. όταν προτείνουν αυτόν τον στόχο στην εργατική τάξη της ελλάδας (ή όποιου άλλου κράτους μέλους της ε.ε.) δεν είναι τρελοί. Αντιλαμβάνονται την εργατική τάξη υπό εθνικούς όρους, αυστηρά σαν “εθνική” - τα υπόλοιπα είναι απλά θόρυβος. Επιπλέον, η “έξοδος” είναι κρατική απόφαση, και μόνο τέτοια θα μπορούσε να είναι: κράτη είναι που μπαίνουν σ’ αυτούς τους συνεταιρισμούς των αφεντικών, κράτη είναι που βγαίνουν. Συνεπώς, η εθνική εργατική τάξη (εδώ ή εκεί) θα πρέπει να κατακτήσει το κράτος· και, στη συνέχεια...
Φυσικά, οπουδήποτε συμβεί μια τέτοια επανάσταση, δεν θα προλάβει (ούτε θα χρειαστεί) το ονειρικό “εργατικό κράτος” να βγει από πουθενά· θα το πετάξουν έξω έγκαιρα οι υπόλοιποι (πρώην) συνεταίροι...

Ας ανακεφαλαιώσουμε ως εδώ. Η “έξοδος απ’ την ε.ε.” εννοημένη σαν κύριο καθήκον της σύγχρονης εργατικής τάξης προϋποθέτει το ακριβώς αντίθετο απ’ αυτό που υποστήριζε ο κυρ Κάρολος (και άλλοι) πριν 1,5 αιώνα. Προϋποθέτει (σιωπηλά αλλά κατηγορηματικά) ότι η χειραφέτηση της εργατικής τάξης ΕΙΝΑΙ εθνικό και τοπικό καθήκον... Συνεπώς, το “προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε” ή το “οι εργάτες δεν έχουν πατρίδα”, ακόμα κι αν λέγονται, είναι πρακτικά κούφια απομεινάρια, ιδεολογικά κουφάρια, χωρίς πρακτική πολιτική αξία. Αυτό που αξίζει (για τους εργάτες), αυτό μας λένε, είναι η “εθνική οργάνωση”, οι “εθνικοί στόχοι”. Και, φυσικά, το να κατακτήσουν το κράτος...

Είναι κοινότοπο, αλλά πρέπει να το θυμήσουμε. Στις οποιεσδήποτε κρατικές συμμαχίες, στις οποιεσδήποτε μεθόδευσεις καπιταλιστικών ολοκληρώσεων (του είδους της ε.ε.) δεν είναι όλα τα αφεντικά που ωφελούνται, ούτε είναι όλα τα αφεντικά που ωφελούνται διαρκώς. Οι πιο καινοτόμες, δυναμικές, “εξωστρεφείς” (σε παγκόσμια κλίμακα) μερίδες του κεφάλαιου ωφελούνται από τέτοιες διαδικασίες, ειδικά εφόσον αποκτούν μια πιο διευρυμένη βάση συσσώρευσης. Στην αντίθετη μεριά υπάρχουν άλλες μερίδες του κεφάλαιου, άλλες κατηγορίες αφεντικών, που μπορεί να θίγονται λιγότερο ή περισσότερο σοβαρά, ακόμα και να απειλούνται με εξαφάνιση. Κατηγορίες αφεντικών που στηρίζουν την κερδοφορία τους σε μονοπώλια ή ολιγοπώλια ακόμα και μικρής κλίμακας, κατηγορίες αφεντικών των οποίων οι δουλειές δεν μπορούν να σταθούν σε συνθήκες διευρυμένου (ενδοκαπιταλιστικού) ανταγωνισμού, επιδιώκουν ή νοσταλγούν την κρατική προστασία. Μπορεί να είναι προστασία με την μορφή δασμών στις εισαγωγές, ή με την μορφή ειδικών φοροελαφρύνσεων, ή με την μορφή ειδικών νομοθετικών καθεστώτων (επιχειρηματικής) λειτουργίας· ή με την μορφή εθνικών νομισμάτων... Συνήθως επιδιώκουν έναν συνδυασμό αυτών και άλλων. Αυτές οι μερίδες των αφεντικών έχουν τα δικά τους ταξικά συμφέροντα, τους δικούς λόγους να είναι εναντίον των καπιταλιστικών ολοκληρώσεων. Σε συνθήκες, μάλιστα, δομικής κρίσης σαν αυτή που έχει οξυνθεί τα τελευταία χρόνια, όπου πάνω απ’ την γενική επίθεση στην εργατική τάξη πατάει και εξελίσσεται και ο ενδοκαπιταλιστικός εμφύλιος, αυτές οι μερίδες των αφεντικών (που θίγονται) μπορεί να μεγαλώνουν.
Τι λέει λοιπόν η δήθεν επαναστατική προβιά της “εξόδου απ’ την ε.ε.” στους σύγχρονους προλετάριους, εκτός απ’ το να έχουν “εθνική συνείδηση” και προσανατολισμούς κατάκτησης του κράτους (δια των εκλογών φυσικά...); Λέει κι αυτό: ελάτε να συμμαχήσουμε με τα πιο καθυστερημένα τμήματα του κεφάλαιου - εναντίον των πιο δυναμικών τμημάτων του. Σα να λέμε: εργάτες πάρτε μέρος στον ενδοκαπιταλιστικό πόλεμο, πάρτε το μέρος των πιο καθυστερημένων τμημάτων των αφεντικών, ακουμπήστε τα κεφάλια σας στο θυσιαστήριο της ταξικής κυριαρχίας των μεν ή των δε, και ξεχάστε τα αυτοτελή, τα δικά σας ταξικά συμφέροντα. Ξεχάστε τα αφού, στο τέλος τέλος, “δεν μπορείτε χωρίς συμμάχους να κατακτήσετε το κράτος”...
Στους αριστερούς κύκλους των αυτοαποκαλούμενων “επαναστατών”, “ριζοσπαστών” κλπ, η απόλυτη αντιστροφή εκείνης της γενέθλιας πολεμικής ιαχής της τάξης μας (πριν από 150 χρόνια) είναι Ο.Κ. Η ιδεολογία έχει αυτό το προσόν (κι άλλωστε εάν δεν ήταν έτσι ο χριστιανισμός δεν θα είχε επιβιώσει τόσες εκατοντάδες χρόνια): διαμορφώνει ένα συμπαγές σύμπαν κυκλικών και αυτο-αποδεικνυόμενων επιχειρημάτων, που μοιάζει απρόσβλητο. Είναι κάτι που θα μπορούσε να μας αφήνει αδιάφορους. Όμως υπάρχει πλέον μια πραγματικότητα τόσο επιθετική που δεν μπορούμε (κι ούτε πρέπει) να την αγνοήσουμε: αυτή η λειτανία σκληρής εθνικοποίησης των εργατικών τάξεων και εξίσου σκληρής συμμαχίας με τους μικροαστούς και κάθε άλλο στοιχείο της (καπιταλιστικής) καθυστέρησης, εντός ε.ε., εκδηλώνεται πολύ πιο μαζικά και πολύ πιο γνήσια απ’ την άκρα δεξιά. Γιατί οι μεταφασίστες είναι πολύ καταλληλότεροι να εκφράσουν και να οργανώσουν αυτήν την “κριτική στην ε.ε.” που η “αριστερά” νόμιζε για δική της: είναι οι αυθεντικοί εθνικιστές, και ξέρουν καλά τη δουλειά.

1 - Παγκοσμιοποίηση σημαίνει το να χρησιμοποιούνται δούλοι για την παραγωγή προϊόντων που, ύστερα, πουλιούνται σε άνεργους!
2 - έξοδος απ’ την ευρωζώνη και περιορισμός του ελεύθερου εμπορίου·
3 - επαναεισαγωγή συνοριακών ελέγχων, καθιέρωση δημοψηφισμάτων για σημαντικά ζητήματα·
4 - έξυπνος προστατευτισμός και αντίσταση στα προγράμματα λιτότητας που επιβάλλει η γερμανία·
5 - πλησιάζει η ώρα του λαού·
6 - ... εκείνο που κατά τη γνώμη μου θα έδινε λύση ... θα ήταν μία ευρώπη που θα βασίζεται στους συγκροτημένους λαούς της και στις εθνικές τους εκπροσωπήσεις όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων, δηλαδή πολύ μεγαλύτερη ισχύ των εθνικών κοινοβουλίων· και πολύ μεγαλύτερη βέβαια ισχύ του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου σε σχέση με τους κεντρικούς ευρωπαϊκούς θεσμούς, οι οποίοι όντως είναι θεσμοί που δεν ελέγχονται δημοκρατικά.

Δύσκολα, πολύ δύσκολα, η αριστερή “επαναστατική” ρητορική της εξόδου - από - την - ε.ε. θα διαφωνούσε έστω και σε μια τελεία απ’ τα πιο πάνω. Δυστυχώς, τα πρώτα 5 σημεία προέρχονται από το πολιτικο/οικονομικό προγράμμα του φασιστικού εθνικού μετώπου στη γαλλία. Το 6ο (ξεχωρίζει;) είναι “αριστερό” και ελληνικό... [1]
Αφήνοντας στην άκρη τα ρητορικά στολίδια, πού διαφέρει η αριστερή αντι-ε.ε. ρητορική απ’ την ακροδεξιά; [2] Στο ζήτημα των μεταναστών. Αυτό είναι αλήθεια. Είναι όμως μια αλήθεια περιορισμένης πολιτικής ευθύνης. Για την αριστερή εθνικοποίηση των εργατικών τάξεων οι μετανάστες εργάτες απ’ την ασία και την αφρική ΔΕΝ είναι η πιο απτή και υλική έκφραση της οικουμενικότητας του προλεταριάτου. ΔΕΝ είναι, από πολιτική άποψη, η ισχυρή απόδειξη ότι οι προλετάριοι δεν έχουν πατρίδα, κι αυτό όχι επειδή τους λείπουν οι συγγενείς, οι φίλοι, τα διαφορετικά ήθη και έθιμα και οι γλώσσες, αλλά επειδή κινούνται, σαν εργάτες, όποιοι κι αν είναι, απ’ όπου κι αν έρχονται, όπου κι αν πηγαίνουν, πάνω στη ενιαία, πλανητική “γεωγραφία” της εκμετάλλευσης και της βίας. Είτε εκβιασμένη είτε ηθελημένη η μετανάστευση των εργατών ΔΕΝ είναι η απόδειξη πως η χειραφέτηση των εργατών είναι κοινωνικό και όχι τοπικό ή εθνικό καθήκον. Μ’ άλλα λόγια, για την αριστερά, οι μετανάστες και οι μετανάστριες δεν πυροδοτούν τον αυθεντικό προλεταριακό διεθνισμό· προκαλούν κυρίως τον ανθρωπισμό. Συνεπώς δεν υπάρχει καμία θετική συσχέτιση της “κατεδάφισης” της “ευρώπης φρούριο” με την πολιτική οργάνωση της εργατικής οικουμενικότητας, απέναντι στην οποία είναι που μπαίνουν οι φυλετικοί φραγμοί και οι εθνικοί διαχωρισμοί.
Ανομολόγητα (και δόλια) υπάρχει μια αρνητική συσχέτιση, την οποία έχει δημόσια υποστηρίξει ο γίγαντας της επαναστατικής σκέψης και δράσης, ο καπετάν Αλέκος. [3] Η εθνικοποίηση της εργατικής τάξης που είναι βασική προϋπόθεση αλλά και συνέπεια της “αριστερής αντι-ε.ε.” ρητορικής κλείνει πονηρά το μάτι στον πολιτικό αποκλεισμό, στην πολιτική απαγόρευση των μεταναστών εργατών. Δεν τους αφορά το ζήτημα! Γιατί μπορείτε να φανταστείτε τι θα συνέβαινε στο συγκεκριμένο θέμα εάν οι μετανάστες εργάτες και εργάτριες που ζουν στην ελλάδα είχαν πλήρη και κανονικά πολιτικά δικαίωματα. Θα ήταν άραγε κατά ή υπέρ της παραμονής του ελληνικού κράτους / κεφάλαιου στην ευρωζώνη;

Sarajevo 83 - 4/2014

από εργατική άποψη

Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι καπιταλιστική, είναι ιμπεριαλιστική - καμία αμφιβολία. Είναι τέτοια επειδή τέτοια είναι τα χαρακτηριστικά των επιμέρους συστατικών της. Καπιταλιστική και ιμπεριαλιστική είναι όχι μόνο η γερμανία ή η γαλλία, αλλά και η ισπανία, η ιταλία, η ελλάδα ή η πορτογαλία - ο θρυλικός και δήθεν αδικημένος “ευρωπαϊκός νότος”. Σχεδόν το σύνολο των κρατών μελών της ε.ε., σε διάφορες συμμαχίες μεταξύ τους αλλά και με τρίτα κράτη, έχει αιματοκυλήσει τον πλανήτη πάμπολλες φορές, επί αιώνες, χωρίς να υπάρχει καμία “ευρωπαϊκή ένωση”.
Από την δική μας, την εργατική σκοπιά, η ιδέα ότι η “έξοδος απ’ την ε.ε.” είναι πρώτιστο εργατικό καθήκον (σαν έκφραση αντικαπιταλισμού ή/και αντιϊμπεριαλισμού) είναι επιεικώς χειραγωγική. Εάν υπάρχει εργατικό καθήκον σ’ αυτό το επίπεδο (στο επίπεδο, δηλαδή, της “κεντρικής πολιτικής εξουσίας”) είναι η καταστροφή του κράτους, σε οποιαδήποτε μορφή ή έκτασή του· τίποτα λιγότερο.
Εν τω μεταξύ έχουμε (θα έπρεπε να έχουμε!!!) πολύ πιο επείγοντα να κάνουμε, μ’ όλες τις τεράστιες “υποκειμενικές” αδυναμίες της τάξης μας. Σε οτιδήποτε απ’ αυτά τα επείγοντα η εργατική οικουμενικότητα είναι ο μοναδικός “σημαιοφόρος” - ή, πιο σωστά, ο μοναδικός “πολικός αστέρας” μέσα στη βαθειά και μακριά νύχτα.
Τι δείχνει αυτός ο πολικός αστέρας; Δείχνει ότι είναι αυτοκτονία η “εθνικοποίησή” μας, με οποιοδήποτε άλλοθι, κι ακόμα περισσότερο όταν μας αναγκάζει να ζευτούμε και να σύρουμε το κάρο των πιο καθυστερημένων τμημάτων του κεφάλαιου μέσα στον ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό. Μπορούμε να πολεμάμε τα “ξένα” αφεντικά (όταν πραγματικά υπάρχουν τέτοια) και τους λακέδες τους με τον ίδιο ακριβώς τρόπο και την ίδια ακριβώς ένταση που πολεμάμε τα ντόπια αφεντικά και τους δικούς τους υπηρέτες και συμμάχους. Καμία ψευτο-τακτική ιεράρχηση (τους είδους “πρώτα την ε.ε. και μετά...”) δεν επιτρέπεται να μας ξεγελάει. Καμία “προσωρινή” ταξική ειρήνη για εμάς! Κανένα “εθνικό συμφέρον”! Οι εργάτες δεν έχουμε πατρίδα...
Οι μικροαστοί και τα “αριστερά” τους κόμματα ας προετοιμάσουν ξανά την απολογία τους ενώπιον της Ιστορίας - για τον δρόμο που έχουν ανοίξει στους (μετα)φασίστες όμοιούς τους... [4]



ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1 - “ευρωσκεπτικισμός”, 24η εκπομπή “θεωρία στον αέρα” από το “ινστιτούτο Νίκος Πουλατζά”, στον ρ/σ “στο κόκκινο”
[ επιστροφή ]

2 - Ερώτηση (Αλ. Μπίστης, πολιτικός επιστήμονας, συντονιστής):...Χθες το βράδυ, χαζεύοντας λίγο στο διαδίκτυο... έπεσα πάνω σ’ ένα κείμενο, το οποίο αν το διάβαζε κανείς, στα 3/4 του θα θεωρούσε ότι είναι ένα αριστερό κείμενο. Όπου έβαζε το θέμα του ευρωσκεπτικισμού, το αν ο ευρωσκεπτικισμός ταυτίζεται με τον αντιευρωπαϊσμό, το αν οι λαοί έχουν λόγο σ’ αυτήν την ευρώπη, και τα λοιπά· μια επιχειρηματολογία που μας είναι πολύ οικεία. Παρ’ όλα αυτά κατέληγε με μια έκρηξη εθνικισμού, αναφέροντας το πρόβλημα της “λάθρο”μετανάστευσης, που πλήτει την “ευρωπαϊκή ταυτότητα”, που αλλάζει την κοινωνική και εθνική σύνθεση της ηπείρου, οδηγώντας συνολικά την ευρώπη σε απαξίωση. Αυτή η προσέγγιση πως ανατρέπεται απ’ την πλευρά της αριστεράς;... Πού είναι οι εθνικές ταυτότητες; Υπάρχει “ευρωπαϊκή ταυτότητα”;
Απάντηση (Θ. Παρασκευόπουλος, οικονομολόγος): Όχι. Ευρωπαϊκή ταυτότητα δεν υπάρχει ακόμα. Είναι υπό διαμόρφωση. Αλλά δεν υπάρχει ακόμα.
ΕΡ: Εκεί πάντως αφήνει η αριστερά έδαφος στην άκρα δεξιά προσέγγιση...
ΑΠ: ... Όσον αφορά την ακροδεξιά και το ναζισμό (πρέπει να τα χωρίζουμε) είναι το παράδειγμα του Χίτλερ. Όλα τα είχε μέσα. Και επανάσταση και σοσιαλισμό και σφαγή των εβραίων και εξολόθρυεση των ρώσων... τα πάντα. Αυτός είναι ένας ανορθολογισμός στην πολιτική... που δεν υπάρχει άλλος τρόπος να τον αντιμετωπίσεις εκτός από το πολιτικό πρόγραμμα της ανατροπής. Δεν γίνεται αλλιώς...

Όταν ο κόμπος πλησιάζει στο κτένι... τρικυμία εν κρανίω... Από “ευρωσκεπτικισμός”... ο.π.
[ επιστροφή ]

3 - Όπως έχουμε σχολιάσει στο παρελθόν (Sarajevo νο 69, Γενάρης 2013, η “αριστερή” άκρα δεξιά στα φόρτε της!) κατά το “μέτωπο αλληλεγγύης και ανατροπής” (τώρα plan B) “η έξοδος απ’ την ευρωζώνη” θα απαλλάξει αυτόματα το ελλαδιστάν απ’ τους μετανάστες εργάτες, αφού ψάχνουν το μέλλον τους στα μέρη μας λόγω ευρώ... Και χωρίς αυτό θα αναγκαστούν να φύγουν.
[ επιστροφή ]

4 - Οι οπαδοί του αριστερού εθνικισμού λανσάρουν (μεταξύ άλλων...) και το εξής θεώρημα (π.χ.: “έθνος και αριστερά”, 22/3/14, 25η εκπομπή “θεωρία στον αέρα”, ρ/σ “στο κόκκινο”): ναι (μεν) την εποχή του Μαρξ ήταν σωστό το “οι προλετάριοι δεν έχουν πατρίδα”... όχι (όμως) τώρα πια... Γιατί; Επειδή έχουν μεσολαβήσει πολλά...
Τι έχει μεσολαβήσει; Τα εθνικοαπελευθερωτικά / αντιαποικιακά κινήματα. Σωστά... Όμως αυτά τα κινήματα τι σχέση έχουν με έναν καπιταλιστικό σχηματισμό (τον ελληνικό) που μέχρι προχτές απολάμβανε τα πλεονεκτήματα της πλήρους και ισότιμης συμμετοχής στο πλέον ανερχόμενο club του πλανήτη, την ε.ε., έχοντας (τόσο το μαντρί όσο και οι βοσκοί του) την “σοφία” να κάνει αυτά τα πλεονεκτήματα 4X4, τρίτο και τέταρτο εξοχικό, και “γαμήσια δίμετρων ουκρανικών μωρών”, ε; Έγινε, άραγε, το ελλαδιστάν “αποικία” μόλις τέλειωσε το πάρτυ και ήρθε ο λογαριασμός;
Δεν ξέρουμε ποιές είναι οι καταλληλότερες λέξεις για να χαρακτηρίσουν την ιδεολογική και πολιτική αθλιότητα διάφορων που φρεσκάρουν την “θεωρία της ψωροκώσταινας” κάνοντας, τελικά, πλάτες στους φασίστες...
[ επιστροφή ]

 
       

Sarajevo