...είναι λιγάκι “παγκόσμιος” (αλλά λίγο...)

Τον περασμένο Ιούνη (Sarajevo νο 74) υπό τον τίτλο δεν είναι πια καν και καν “εμφύλιος”... ανάμεσα σε άλλα που ελπίζουμε δεν έχουν ξεχαστεί γράφαμε (τα υπενθυμίζουμε) για την “υπόθεση συρία”:

... Ανεπίσημα ... το αμερικανικό πεντάγωνο επεξεργάζεται (σε προχωρημένο στάδιο) διάφορα σχέδια “ημι-επέμβασης”. Για παράδειγμα, σχεδιάζεται η διεξαγωγή στο έδαφος της ιορδανίας μιας σειράς μεγάλων στρατιωτικών “ασκήσεων”, με πάνω από 15.000 στρατιώτες από 18 αραβικά και άλλα συμμαχικά προς την Ουάσιγκτον κράτη. Μετά το τέλος των ασκήσεων (πιθανολογείται ότι...) διάφορα αμερικανικά όπλα (και οι χειριστές τους) θα παραμείνουν σε ιορδανικό έδαφος· κι αν μέσα σ’ αυτά είναι κάποιο αεροπλανοφόρο στην ανατολική Μεσόγειο, αυτό θα σημαίνει την απειλή εγκαθίδρυσης “ζώνης απαγόρευσης πτήσεων” για την αεροπορία του Άσσαντ.
...
Τυπικά, για να επιβληθεί ζώνη απαγόρευσης πτήσεων, χρειάζεται απόφαση του συμβουλίου ασφαλείας του οηε· εκεί, σε αντίθεση με την περίπτωση της λιβύης, ούτε η Μόσχα ούτε το Πεκίνο θα ψηφίσουν “λευκό”. Αλλά ο ανεξάρτητος από τέτοιες διαδικασίες παράγοντας είναι εκεί δίπλα, και λέγεται ισραηλινό κράτος. Στις αρχές Μάη, τη νύχτα της 3ης προς την 4η, κι ενώ είχε αρχίσει να διαφαίνεται απ’ τις προηγούμενες ημέρες ότι η συμμετοχή της πολιτοφυλακής της Χεζμπ’ Αλλάχ αλλάζει τα δεδομένα υπέρ του καθεστώτος Άσσαντ, η ισραηλινή αεροπορία κτύπησε με δύο πυραύλους στα περίχωρα της Δαμασκού. Η επίσημη δικαιολογία του Τελ Αβίβ ήταν πως κτύπησε αποθήκες όπου ήταν αποθηκευμένοι ιρακινοί πύραυλοι fateh 100, που προορίζονταν για την Χεζμπ’ Αλλάχ. Ο πραγματικός λόγος, όμως, ήταν να ελέγξει ο ισραηλινός στρατός την κατάσταση των συριακών αντιαεροπορικών συστημάτων.
...

Στις 12 Αυγούστου, όταν “άγνωστοι” έριξαν οβίδες με “χημικά αέρια” σκοτώνοντας (σύμφωνα με τις ανακοινώσεις) 1400 σύριους, άντρες, γυναίκες και παιδιά, στα περίχωρα της Δαμασκού, οι μεν επιθεωρητές του οηε ήταν δίπλα (στη Δαμασκό, για προηγούμενη υπόθεση) τα δε αμερικανικά αεροπλανοφόρα ήταν μακριά: νότια της αραβικής χερσονήσου το ένα, έξω απ’ τις ιρανικές ακτές, στο άνοιγμα του περσικού κόλπου το άλλο. Στην ανατολική μεσόγειο βρίσκονταν 4 αμερικανικές φρεγάτες, εξοπλισμένες (και) με πυραύλους κρουζ - έγιναν 6 στο τέλος του μήνα. Αλλά δεν κατηγορούνται οι αμερικάνοι ότι έριξαν τα χημικά, οπότε έχουμε έναν ύποπτο λιγότερο. Ποιοί ήταν, όμως, οι παλιάνθρωποι που έκαναν τέτοιο πράγμα, σε έναν πόλεμο που κρατάει σχεδόν 2 χρόνια και έχει ρημάξει, σκοτώσει, καταστρέψει, εξανδραποδίσει εκατοντάδες χιλιάδες σύριους / σύριες, τις γειτονιές τους, τα χωριά τους, τις πόλεις τους; Ποιοί παλιάνθρωποι έκαναν αυτό που η Ουάσιγκτον έχει αναγγείλει προ πολλού ότι είναι πέρα απ’ το όριο της ανοχής και της υπομονής της; Παράδοξο ή όχι, οι υπόλοιποι ύποπτοι είναι “διαφόρων ειδών”.
Πρώτοι και χειρότεροι οι ίδιοι οι ένοπλοι της συριακής αντιπολίτευσης, που απ’ τις αρχές του καλοκαιριού χάνουν συνέχεια έδαφος και θέσεις. Έχουν ζητήσει ξανά και ξανά την βοήθεια των μεγάλων δυνάμεων, οπωσδήποτε των ηπα, με την μορφή περισσότερων φορητών όπλων για τους ίδιους και “αεροπορικής κάλυψης”. Αν η Ουάσιγκτον ήταν διστακτική και δεσμευμένη απ’ το “χημικό όριό” της γιατί να μην κάνουν κάτι να βοηθήσουν την κατάσταση (τους);
Δεύτερο ύποπτο το Τελ Αβίβ. Δεν θα ήθελε οποιαδήποτε νίκη οποιουδήποτε στη συρία, μια χαρά είναι ο εμφύλιος εκεί. Βλέποντας ότι το καθεστώς Άσσαντ βελτιώνει σταθερά τις θέσεις του, γιατί δεν θα έμπαινε στον πειρασμό μιας προβοκατσιούλας, ώστε να μπει απ’ τον αέρα (και μόνο) στο κόλπο ο αμερικανικός στρατός;
Τρίτος ύποπτος (μην σας φανεί παράξενο) το ίδιο το καθεστώς Άσσαντ! Παρότι μερικοί αμερικανικοί πύραυλοι θα προκαλούσαν οπωσδήποτε κάποιες ζημιές, είναι σχεδόν αδύνατο να αλλάξει η κατάσταση στο έδαφος, σε βάρος του στρατού του Άσσαντ, μόνο με βομβαρδισμούς - εκτός εάν πρόκειται για “επιχείρηση ίσιωμα”. Στο κάτω η τόσο πολύτιμη πολιτοφυλακή της Χεζμπ’ Αλλάχ έδειξε τον Σεπτέμβρη του 2006 ότι τα καταφέρνει μια χαρά στον χερσαίο πόλεμο, ακόμα κι αν ο αντίπαλος έχει συντριπτική υπεροπλία στο αέρα· και ο αντίπαλος τότε δεν ήταν τυχαίος. Ήταν ο ισραηλινός στρατός, στην επίθεσή του στο νότιο λίβανο.
Απ’ την άλλη, ακόμα και μια “μικρή” αμερικανική (ή αμερικανογαλλική) επίθεση βομβαρδισμών θα συσπείρωνε ακόμα περισσότερο τους οπαδούς του Άσσαντ, και θα τόνωνε το “αντιϊμπεριαλιστικό” προφίλ του μεταξύ διάφορων κοιμίσιδων ανά τον κόσμο. Επιπλέον θα απονομιμοποιούσε την αντιπολίτευση, τώρα μάλιστα που είναι στα σκοινιά. Λακέδες της Ουάσιγκτον θα τους ανεβάζουν οι καθεστωτικοί, πράκτορες θα τους κατεβάζουν - με αποδείξεις πια.

Εδώ τελειώνει η μικρή λίστα μας με τους υπόπτους της επίθεσης εναντίον αμάχων με δηλητηριώδη, χωρίς οριστικό συμπέρασμα. Αλλά δεν περιμένουμε την έκθεση των ειδικών του οηε! Τα ως τώρα δεδομένα φτάνουν και περισσεύουν για να “φωτίσουν” τους επόμενους μήνες στις γενικές τους γραμμές. Να θυμίσουμε μερικά απ’ αυτά τα δεδομένα:
α) ΔΕΝ είναι η μέση ανατολή το κύριο πεδίο αναμέτρησης όσων καπιταλιστικών κρατών θα ονομάζονταν σήμερα “μεγάλες δυνάμεις” με αντιτιθέμενα / ανταγωνιστικά συμφέροντα. Αντίθετα
β) Η μέση ανατολή έχει αναδειχθεί σε πεδίο συγκρούσεων και φιλοδοξιών “περιφερειακών” καπιταλιστικών δυνάμεων. Είναι, ασφαλώς, η φιλοαραβική εξωτερική πολιτική των ισλαμοδημοκρατών της τουρκίας απ’ την μια μεριά· είναι ο πανικόβλητος ιμπεριαλισμός της σαουδικής αραβίας (της ποιάς;) που έχει μόνο χρήμα και μυστικές υπηρεσίες (κι ένα εμπόρευμα του οποίου πρέπει να κρατάει ψηλά την τιμή)· είναι το υπαρξιακό ημι-αδιέξοδο του ισραήλ (τι αξία έχει ένας χωροφύλακας στη δεύτερη ή την τρίτη γραμμή του μετώπου;).
γ) ΔΕΝ περιλαμβάνεται (ό,τι αντίθετο κι αν λέγεται) στην ιμπεριαλιστική ατζέντα των ηπα οποιαδήποτε “σταθεροποίηση” (κρατικής υπόστασης και λειτουργίας), ειδικά σε γ ή δ διαλογής κράτη. Η συρία είχε μπει στον “άξονα του κακού” απ’ την αρχή της περιβόητης “αντιτρομοκρατικής εκστρατείας” της Ουάσιγκτον, και το 2003, εάν η εισβολή στο ιράκ πετύχαινε σαν “πόλεμος αστραπή”, μπορεί το καθεστώς Άσσαντ να ήταν το επόμενο μετά από εκείνο του Χουσεΐν. Το γεγονός είναι ότι όπου έχουν ανακατευτεί στρατιωτικά οι αμερικάνοι και οι σύμμαχοί τους τα τελευταία χρόνια, παράγουν αποσταθεροποίηση, μαφιόζικες δομές και λειτουργίες, και τα λοιπά. Κάτι που επαναλαμβάνεται τόσο συστηματικά δεν μπορεί να είναι σύμπτωση. Σημειώστε: κοσσυφοπέδιο, αφγανιστάν, πακιστάν, ιράκ, λιβύη.
δ) Μια χαρά, λοιπόν, βολεύει η κατάσταση στη συρία “ως έχει”, λαμβανομένου υπ’ όψη ότι εκεί έχει συμφέροντα και η Μόσχα. Μια χαρά βολεύει ειδικά σε ότι αφορά την αποδυνάμωση της Τεχεράνης: ο άλλοτε καλός φίλος (ο Άσσαντ) που όσο και να ήταν συνιστούσε έναν σύμμαχο κάπως υπολογίσιμο σε περίπτωση γενικού μακελιού, προσπαθεί τώρα να κρατήσει την επικράτειά του την ίδια· οπότε; Άστον εκεί, να τρώγεται...
ε) Απ’ την στιγμή που η άοπλη αντίσταση / εξέγερση εναντίον του Άσσαντ μετράπηκε σε ένοπλη (και γι’ αυτό την απόλυτη ευθύνη την έχουν οι καθεστωτικοί χασάπηδες), ένα ορισμένο ηθικό πλεονέκτημά της χάθηκε. Και φαίνεται πως ευκαιρίας δοθείσης συστοιχίζονται πίσω απ’ το γενικό όνομα “συριακή αντιπολίτευση” πλήθος αντίθετων “τοπικών” συμφερόντων μικρής κλίμακας, αντίθετων ιδεολογιών, συμμορίες που ζουν απ’ τον πόλεμο, πράκτορες, εντεταλμένοι, χρηματοδοτούμενοι διάφορων μυστικών υπηρεσιών, κλπ· έτσι ώστε να μην αποτελεί αυτή η ως τώρα “συριακή αντιπολίτευση” πρόπλασμα κάποιας μελλοντικής, εν δυνάμει, εναλλακτικής στο καθεστώς Άσσαντ.
στ) Τμήμα του συριακού σφαγείου, οργανικό πλέον, είναι και η λιβανέζικη Χεζμπ’ Αλλάχ. Αυτό ενδιαφέρει καμπόσους, γιατί ο λίβανος, σαν παραθαλάσσιο κράτος, έχει την δική του αοζ στην ανατολική Μεσόγειο. Εάν το τίμημα για το ισραήλ πρόκειται να είναι μικρό, ή εν πάσει περιπτώσει διαχειρίσιμο, το Τελ Αβίβ πολύ θα απολάμβανε έναν ακόμα εμφύλιο στον λίβανο, σαν προέκταση εκείνου της συρίας.

Όλα αυτά καταλήγουν (κατά τη γνώμη μας) σε έναν σκοπό του είδους “κρατήστε την φωτιά αναμμένη”. Πότε λίγο πιο πάνω, πότε λίγο πιο κάτω, αλλά εκεί, να τρώει τα σωθικά των σύριων. [1] Αυτό, με τους τωρινούς συσχετισμούς, σημαίνει ότι “κάπως” πρέπει να αβαντάρονται οι αντάρτες· ιδού, λοιπόν, μερικοί αμερικανικοί (ή και γαλλικοί)[2] πύραυλοι στη σκηνή. Εάν αλλάζαν δραματικά οι συσχετισμοί, τότε θα ήταν η Μόσχα που θα έπρεπε να κάνει το κάτι τις της (με προμήθεια όπλων και συμβούλων) για να μην ηττηθεί ο Άσσαντ.
Μόνο που αυτή η “περιορισμένη και στοχευμένη” αμερικανική εμπλοκή, όπως τουλάχιστον την περιγράφουν ο Ομπάμα και ο Κέρρυ, απ’ την μια μεριά δεν είναι απόλυτα επείγουσα (μπορεί να γίνει και σε ένα μήνα...) ενώ απ’ την άλλη δεν θα είναι μια κι έξω. Εικάζουμε ότι εάν κι εφόσον ξεκινήσει θα πρέπει να επαναλαμβάνεται που και που, τουλάχιστον για όσο καιρό οι αντάρτες θα αδυνατούν να φέρουν τον εμφύλιο σε κατάσταση “αμφίρροπου αγώνα”. Με τι δικαιολογίες; Δεν ξέρουμε, αλλά μην ξεχνάμε ότι το Τελ Αβίβ έχει κάνει ήδη ενέργειες τέτοιου είδους, με τις δικές του, τις εντελώς δικές του δικαιολογίες. Άλλωστε, εάν μια φορά πέσουν δηλητηριώδη αέρια, μπορούν να ξαναπέσουν - έτσι δεν είναι;

Υπάρχει το ερώτημα εάν το πραξικόπημα στην αίγυπτο και τα χημικά (μαζί με την should I go or should I stay?  αμερικανική “παρέμβαση”) στη συρία αποτελούν κοντινούς κρίκους στην ίδια αλυσίδα. Με την άμεση οργανική έννοια δεν μπορούμε να βρούμε αυτή τη σχέση· και η χρονική αλληλουχία από μόνη της δεν είναι αρκετή σαν επιχείρημα.
Ο Άσσαντ καταχάρηκε με το αιγυπτιακό πραξικόπημα, και έστειλε ένα θερμό συγχαρητήριο τηλεγράφημα στον Σίσι την επόμενη ημέρα. Υποτίθεται (κατά τους πλαστογράφους) πως η αιτία για την χαρά του ήταν ότι η μουσουλμανική αδελφότητα στη συρία ανήκει στους εναντίον του ένοπλους. Η μουσουλμανική αδελφότητα έχει, πράγματι, ιστορία (μεγάλη και αιματηρή) στη συρία, αλλά μετά το τσάκισμα της εξέγερσης στη Χομ, το 1982, απ’ τον πατέρα του τωρινού Άσσαντ, έχει μηδαμινή ή και καθόλου παρουσία σαν οργάνωση στη συρία. [3] Η χαρά του Άσσαντ για το πραξικόπημα στην αίγυπτο δεν οφειλόταν λοιπόν στην κατατρόπωση του εχθρού - εκεί - κοντά, αλλά στα εξής δύο:
α) Εφόσον οι ηπα και οι άλλες μεγάλες δυνάμεις έκαναν το κορόιδο στην στρατιωτική επέμβαση στο Κάιρο, απονομιμοποιούνται στη ρητορική τους περί “δημοκρατίας” στον αραβικό κόσμο· και
β) Απ’ την δική του μεριά, συμφωνόντας επί της ουσίας με τους πρωτοκοσμικούς, o “κοσμικός” Άσσαντ δεν θέλει να βλέπει πετυχημένες εφαρμογές του πολιτικού ισλάμ, γιατί δημιουργούν (θεωρητικά) εναλλακτικές στη δική του εξουσία.
Το ενδιαφέρον (και χαρακτηριστικό του πόσο κοντοπρόθεσμες μπορεί να γίνονται οι τακτικές επιλογές των αφεντικών όταν στενεύει το περιθώριο των κινήσεών τους) είναι ότι η λιβανέζικη (και σιϊτική) Χεζμπ’ Αλλάχ που πολεμάει υπέρ του Άσσαντ και η αιγυπτιακή (και σουνιτική) μουσουλμανική αδελφότητα που έχει εκδηλωθεί εναντίον του, είχαν εδώ και πολλούς μήνες συζητήσεις για να καταγραφεί το κοινό έδαφος μεταξύ τους. Και ένα (αλλά όχι το μοναδικό) απ’ τα θετικά που τα στελέχη της Χεζμπ’ Αλλάχ έβρισκαν στην εκλογική νίκη της αδελφότητας στην αίγυπτο και στην προοπτική της σταθεροποίησης αυτής της κυβερνητικής εξουσίας ήταν, ότι εάν η αδελφότητα πετύχαινε στην αίγυπτο, θα υπονομευόταν η “αξία” της σαουδικής αραβίας και η επιρροή της στον αραβικό κόσμο· της σαουδικής αραβίας που είναι ξεκάθαρα φιλοαμερικανική και φιλοϊσραηλινή, που χρηματοδοτεί σε μεγάλο βαθμό την ένοπλη αντίσταση στον Άσσαντ, αλλά χρηματοδότησε και την ανατροπή του Μόρσι... 

Επανερχόμενοι στη συρία: την “δημιουργική καταστροφή” την προκάλεσε και την συντηρεί ο ίδιος ο Άσσαντ, ενώ απ’ την απέναντι μεριά, η Άγκυρα, το Ριάντ και κάποιες πρωτοκοσμικές πρωτεύουσες κρατούν το show του θανάτου σε εξέλιξη. Κρίνουμε ότι δεν υπάρχει στη συρία επείγουσα διακύβευση ούτε για την Ουάσιγκτον ούτε για άλλο πρωτοκοσμικό κράτος, τέτοιου είδους και τέτοιας έντασης που να επιβάλλεται “το γρηγορότερο” στρατιωτική δράση “μεγάλου μεγέθους”, τουλάχιστον για όσο καιρό ο Άσσαντ δεν μπορεί να νικήσει τελειωτικά. Τα “παραδειγματικά κτυπήματα” ανήκουν στην κατηγορία που ήδη είπαμε: ρίξε κανά ξύλο στη φωτιά.
Εάν κάτι αλλάξει, ελπίζουμε να το καταλάβουμε έγκαιρα!

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1 - Να θυμίσουμε ότι “η φωτιά καίει καλά” και στο “απελευθερωμένο” ιράκ, όπου οι βόμβες στο ψαχνό με δεκάδες ή και εκατοντάδες δολοφονημένους είναι καθημερινή ρουτίνα.
[ επιστροφή ]

2 - Η συρία ιστορικά ανήκει στη γαλλική “σφαίρα επιρροής”. Και το 2003 - 2004 το Παρίσι είχε βοηθήσει αθόρυβα αλλά αποτελεσματικά τον Άσσαντ να ξεφύγει απ’ την πένσα του αμερικανικού “άξονα του κακού”. Μην ξαφνιάζει, λοιπόν, κανέναν η προς το παρόν δυσθυμία του αγγλικού καθεστώτος να ανακατευτεί ενεργητικά στο θέμα.
[ επιστροφή ]

3 - Ο Ali al-Bayanouni, 75 χρονών, θεωρούμενος σαν ηγέτης του συριακού τμήματος της μουσουλμανικής αδελφότητας, ζει εξόριστος στο Λονδίνο εδώ και 34 χρόνια.
[ επιστροφή ]