το ελικόπτερο δεν απογειώθηκε· έπαθε βλάβη
(ελαφρύ και κωμικοτραγικό φθινοπωρινό ανάγνωσμα νο 1)

Πως θα κρίνατε την πρώτη σαιζόν του “φαινόμενου αγανακτισμένοι”; Να μια ερώτηση που κανείς δεν θα μας έκανε! Άλλωστε είναι τόσοι αυτοί που (λογικά θα πρέπει να) έχουν απάντηση, ώστε η δική μας περισσεύει. Οπωσδήποτε από κοινωνικό - πολιτιστική άποψη το πράγμα πήγε σε γενικές γραμμές καλά. Να, όλα αυτά τα “κάνουμε κάτι”, “λέμε κάτι”, “καινούργιες γνωριμίες” (και κυρίως: “μιλάνε για ‘μας”) έχουν την αξία τους, έτσι δεν είναι; Από “πολιτική” άποψη τώρα (τα εισαγωγικά είναι επειδή η λέξη έχει αποκτήσει ό,τι νόημα γουστάρει ο καθένας...) το πράγμα επίσης πήγε καλά, για τους εχθρούς των “αγανακτισμένων”, τους βουλευτές, τους πολιτικούς, την τρόικα, το δντ.... Εντάξει, τέτοιες εποχές “δεν μπορείς να τα ‘χεις όλα” - και πάλι έτσι δεν είναι;
Ύστερα ήρθε το καλοκαίρι. Έγινε η απαραίτητη κοιλιά, να κολυμπήσει η “αγανάκτιση” και να δροσιστεί, ή να σιγοψηθεί στον ήλιο· να πιεί κανά ποτό ή και να φλερτάρει· να αλλάξει παραστάσεις... Όμως ο λαός δεν είναι ασταμάτητη μηχανή (όπως η κυβέρνησή του) και δικαιούται, ακόμα κι όταν θυμώνει, να παίρνει καμιάν ανάσα...
Και τώρα έρχεται το φθινόπωρο. Του 2011 αν έχουμε ενημερωθεί σωστά. Το φθινόπωρο του 2011 είναι δυο χρόνια μετά εκείνο του 2009 και τρία μετά το φθινόπωρο του 2008, αν κάνουμε καλά την αφαίρεση. Πράγμα που σημαίνει ότι έχουν περάσει τρία (ή για τους έλληνες δύο) χρονάκια κρίσης. Δηλαδή “ο καιρός περνάει...”, πράγμα γενικά γνωστό. Εν τω μεταξύ, επειδή η μνήμη (συλλογική ή/και ατομική) δεν ήταν ποτέ στα δυνατά σημεία της χώρας των λωτοφάγων, να θυμίσουμε ότι το καλοκαίρι του 2010, που ήταν μετά την επική (και θανατηφόρα...) “αγανάκτιση” του Μάη του 2010, κυκλοφορούσε μια έντονη φήμη, κάτι σαν διάχυτος όρκος, ότι τον Σεπτέμβρη θα γίνει της πουτάνας. Κυκλοφορούσε παντού αυτή η ορκισμένη “αγανάκτιση”: στις πόλεις και στα χωριά, στους δρόμους και στις δουλειές, ακόμα και στην εξοχή. Τελικά δεν έγινε της πουτάνας. Αυτά, βέβαια, το 2010. Πριν ο κόσμος - σηκωθεί - από - τον - καναπέ.
Κολασμένοι από πεποίθηση καθώς είμαστε, γράφαμε στο προηγούμενο τεύχος του Sarajevo, που κυκλοφόρησε στις 27 Ιουνίου (δηλαδή πριν το ραντεβού των “αγανακτισμένων” με την ιστορία στις 28 και στις 29) τα εξής:

... Οι “αγανακτισμένοι” ... που αποτελούν την (εν δυνάμει) μάζα δημόσιας - πρόκλησης - προβλήματος - διακυβέρνησης (βασικά λόγω της μεγάλης ανασφάλειας που προκαλούν στους βουλευτές), απ’ την κοινωνική τους σύνθεση την ίδια, απ’ τις ιδεοληψίες τους, απ’ την μεθοδολογία (και την μεθόδευση) των συναθροίσεών τους, και απ’ την μονομανή στόχευσή τους (“να φύγουν - να φύγουν - να φύγουν”) δεν είναι σε θέση να τραβήξουν μακρόχρονη και προγραμματική αντιπαράθεση. Όχι, σε καμία περίπτωση, με την σημερινή μορφή των sit in και τα τωρινά μυαλά. Δεν μπορούν να δώσουν ούτε μάχες ελιγμών, ούτε μάχες μακρόχρονης “φθοράς” του “αντιπάλου”,. Είναι ένα φαινόμενο για “μια - κι έξω” κορύφωση· κι ό,τι προκύψει. Στην πράξη δεν υπάρχει καν “αύριο”· υπάρχει εδώ και πάνω από ένα μήνα ένα παρατεταμένο “σήμερα”, που έχει αρχίσει να φθείρεται συνεχώς. Σαν ημερομηνία γι’ αυτήν την κορύφωση επιλέχτηκε το διήμερο 28 - 29, όπου αναμένεται να ψηφιστεί (ή να μην ψηφιστεί) το “μεσοπρόθεσμο”. Είναι μια αναγκαστική επιλογή γι’ αυτό το φαινόμενο των “αγανακτισμένων” να “φορτώσει” μ’αυτόν τον τρόπο, ακόμα κι αν πηγαίνει στα τυφλά. Πιο σωστά: επειδή, ακριβώς, πηγαίνει στα τυφλά.
Ως τώρα, τόσο οι “αγανακτισμένοι” όσο και η “κυβέρνηση έχουν αποφύγει την “ηρωϊκή έξοδο” του να μετατραπεί η ιστορία σε ζήτημα δημόσιας τάξης· κάτι που παραμένει ωστόσο πάντα μια επιλογή και για τις δύο μεριές (παρότι η μία θα εμφανιστεί σαν θύμα)...

Το γεγονός ότι πριν τις 27 Ιούνη “φωτογραφίζαμε” το τι θα συνέβαινε μια και δυο μέρες αργότερα, στις 28 και στις 29, οφείλεται προφανώς στις “προφητικές δυνατότητες” που αποκτάει κανείς όταν μένει για πολύ καιρό στην κόλαση. Ίσως όμως κάναμε λάθος για το ότι “δεν υπάρχει αύριο”: το “σήμερα”, το αιώνιο Τώρα, η στασιμότητα, κρατάνε πολύ. Κι έτσι, μετά το διάλειμα των θερινών διακοπών, το ίδιο αιώνιο Τώρα μπορεί να εμφανιστεί σαν “Αύριο”. Υποψιαζόμαστε ότι αυτή είναι η ψυχοσυναισθηματική δύναμη κάθε Σεπτέμβρη. “Από αύριο αρχίζω δίαιτα”... Απ’ όλους τους μήνες είναι ο Σεπτέμβρης (έτσι όπως τον αγναντεύει κανείς απ’ τον Ιούλη και τον Αύγουστο) ο ιδανικότερος μήνας του αιώνιου Αύριο. Ένα απ’ τα κουσούρια που αφήνει το εκπαιδευτικό σύστημα; Μπορεί.

Υπό το φόντο των “δυσκολιών για την 6η δόση”, των “νέων μέτρων”, και των διεθνών κυματισμών (και της φλυαρίας) περί ευρώ, ευρωζώνης κλπ, το ραντεβού του τωρινού αύριο των “αγανακτισμένων” έχει οριστεί. Τρεις Σεπτέμβρη. Μόνο που το προσκλητήριο είναι κάπως περίεργο. Διαβάσουμε στο “κάλεσμα της λαϊκής συνέλευσης πλατείας συντάγματος για 3 Σεπτέμβρη” (που έγινε αρχές Αυγούστου), για να γίνουμε σοφότεροι. Οι τονισμοί είναι στο πρωτότυπο (απ’ το blog που αντιγράψαμε):

Συμπληρώσαμε σχεδόν δύο μήνες ευρείας πολιτικής κινητοποίησης και αγώνα για την απαλλαγή απ’ τα μνημόνια, το χρέος, το δντ, για την ανατροπή της ανελεύθερης πολιτειακής δομής που μας αποκλείει απ’ τη συμμετοχή στις αποφάσεις καθώς και για την απαγκίστρωση απ’ το εκμεταλλευτικό οικονομικό τους σύστημα που μας κλέβει τις ζωές.
Μέσα από τις μεγάλες μάχες που ήδη δώσαμε στο πλαίσιο αυτού του πολιτικοκοινωνικού κινήματος των πλατειών για άμεση δημοκρατία κι απαλλαγή από μνημόνια, τρόικα, κυβέρνηση και όλους όσους μας εκμεταλλεύονται συνειδητοποιούμε ότι ο αγώνας μας θα είναι μακρύς.
Αυτό συνεπάγεται και το ότι θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από επιμονή, αποφασιστικότητα, εφευρετικότητα, ενότητα, προτάσεις δράσης και διεξόδου και πάνω απ’ όλα μαζική και ενεργό συμμετοχή για να γίνει αποτελεσματικότερος. Είμαστε ακόμα στην αρχή και ο δρόμος δεν υπάρχει, τον φτιάχνουμε περπατώντας τον.
Σε αυτή τη φάση χρειαζόμαστε σταθμό, μια ημερομηνία ορόσημο που θα σηματοδοτήσει τη συνέχιση και την κλιμάκωση της δράσης μας. Η 3η του Σεπτέμβρη 1843 αλλά και 1974 είναι μια μέρα σύμβολο, μιας και υποδηλώνει τη ματαίωση των πόθων του λαού για ελευθερία και αξιοπρέπεια. Ματαίωση και ακύρωση που ήρθε χάρη στα ημίμετρα με τα οποία κάποιοι διαμεσολαβητές της οργής και των αναγκών του εξασφάλισαν αφενός το ανάπηρο σύνταγμα της συνταγματικής μοναρχίας (3-9-1843) αφετέρου τα ψίχουλα της σοσιαλδημοκρατίας (3-9-1974) εν τέλει τη θεμελίωση της σύγχρονης ολιγαρχίας.
Το μη χείρον βέλτιστον και το παίρνε ό,τι σου δίνουνε ήταν δυστυχώς η προηγούμενη κατάσταση με τη βαθιά εμπεδωμένη λογική της ανάθεσης και την τρομοκρατία ή τον αποπροσανατολισμό που επιτύγχαναν οι κυρίαρχοι.
Τώρα όμως επιτέλους μιλάμε εμείς.
Όλοι συμφωνούμε ότι δεν θέλουμε στο κίνημά μας αντιπροσώπους, διότι εξορισμού αλλά κι ειδικά σε αυτές τις πολιτειακές δομές και το οικονομικό σύστημα θα διαφθείρονται, θα αποκόπτονται από το λαό και θα τον προδίδουν. Θέλουμε να αποφασίζουμε εμείς για εμάς. Επιδιώκουμε να πάρουμε τη ζωή μας στα χέρια μας.
Είναι λοιπόν η 3η Σεπτέμβρη μια ημερομηνία σταθμός που μπορούμε να οικειοποιηθούμε αποδίδοντάς της το πραγματικό νόημα των λαϊκών αναγκών διαχρονικά: ψωμία - παιδεία - ελευθερία, ισότητα - δικαιοσύνη - αξιοπρέπεια, ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.
Στις 3 Σεπτέμβρη ξεκινάμε μια μεγάλη λαϊκή διαβούλευση για να συνδιαμορφώσουμε θέσεις και αρχές άμεσης δημοκρατίας που θα μας ενώνουν όλους. Για το σκοπό αυτό καλούμε σε μια μεγάλη μαζική συγκέντρωση στο Σύνταγμα και σε όλες τις πλατείες της χώρας. Στις 3 του Σεπτέμβρη να μη μείνει κανείς στο σπίτι του. Από τις 6 μ.μ., όλη η Αθήνα στο Σύνταγμα και σε όλες τις γειτονιές της. Όλοι στους δρόμους.
Το ίδιο βράδυ, μεγάλη λαϊκή συναλία στο Σύνταγμα από καλλιτέχνες που θα προθυμοποιηθούν να συμμετάσχουν χωρίς ειδική πρόσκληση, εξέδρες και τυμπανοκρουσίες, δηλαδή όπως και όλοι και όλες μας.
Μέσα από ανοικτή, δημόσια συζήτηση και με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες, στις οποίες θα συμμετάσχει μεγάλο κομμάτι των ανθρώπων που κατοικούν στον τόπο αυτό, θα καταλήξουμε σε θέσεις και αρχές για την άμεση δημοκρατία.
Για την προετοιμασία του προσχεδίου βασικών αρχών που θα παρουσιαστεί στις 3 Σεπτέμβρη για διαβούλευση προτείνουμε να περιληφθεί αυτό το έργο στις εργασίες της θεματικής άμεσης δημοκρατίας που είναι ανοιχτή, όπως όλες οι ομάδες και θεματικές, και συνεδριάζει στις 7 μ.μ. στη δεύτερη έξοδο του μετρό, στη θέση 33. Βασικός στόχος της ομάδας θα είναι η παρουσίαση αμεσοδημοκρατικών αρχών και θέσεων που θα ενώνουν πλατιά κομμάτια του λαού.
Δεν έχουμε καμιά αυταπάτη: το σημερινό έλλειμμα δημοκρατίας δεν μπορεί να καλυφθεί χωρίς την ανατροπή της κυβέρνησης, της τρόικα και του συνόλου του πολιτικού και οικονομικού συστήματος. Δεν θα αποκτήσουμε άμεση δημοκρατία και λαϊκή κυριαρχία αν δεν απαλλαγούμε από το χρέος, τους υπηρέτες του χρηματοπιστωτικού συστήματος και των αγορών καθώς και όσους μας εκμεταλλεύονται. Για να πάρουμε τη ζωή μας στα χέρια μας χρειαζόμαστε όλοι και όλες και ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς, αλλά αξίζει να τον πορευτούμε πέρα απ’ τους αδιέξοδους μονόδρομους που μας παρουσιάζουν οι κυβερνώντες, οι κατ’ επάγγελμα διαμεσολαβητές και τα παπαγαλάκια τους. Αυτοί τη δουλειά τους κι εμείς τον αγώνα μας. Ή εμείς ή αυτοί.
ΙΣΟΤΗΤΑ-ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ-ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ
ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 

Δεν θα είχαμε (κι ούτε θα έπρεπε) απαιτήση κάποιου ντοκουμέντου εφάμιλλου του “Κομμουνιστικού Μανιφέστου” - ακόμα κι αν το “φαινόμενο” βρυχάται σαν όλες μαζί οι ανατρεπτικές απειλές στην ιστορία της ανθρωπότητας. Απ’ την άλλη αυτό το προσκλητήριο είναι πράγματι, με τον τρόπο του, ένα ιστορικό κείμενο. Γιατί επαληθεύει κάτι σκληρό: πως αν είσαι μέρος του ψεύτικου, αδιάφορο αν είσαι μικρό ή μεγάλο μέρος, δεν μπορείς παρά να επαναλαμβάνεις διαρκώς το ψέμα.
Έχουμε και λέμε: πρώτα απ’ όλα η αναζήτηση “ημερομηνιών ορόσημο” είναι μια τακτική που εγκαινιάστηκε με ένα άλλο φαινόμενο, το περιβόητο της “αντιπαγκοσμιοποίησης”. Και είναι γνωστό α) τα χαρακτηριστικά που είχε αυτή η αναζήτηση, και β) οι συνέπειές  της στην, ας το πούμε έτσι, “σύλληψη / εννόηση του πολιτικού χρόνου” εκ μέρους εκείνων που εξέφραζαν, υποτίθεται, κάποιες αντιθέσεις / αντιστάσεις. Πολύ απλά το κυνήγι “ημερομηνιών ορόσημο απ’ την ατζέντα του αντιπάλου” σαν μόνιμο εργαλείο “κορύφωσης” είναι η επιβεβαίωση (όχι η μοναδική ωστόσο) του ότι είσαι ουρά του. Ουρά των πρωτοβουλιών του. Εκείνος ο έρμος ο Σουν Τσου είχε γράψει ανάμεσα σε άλλα ότι “νικητής σε μια μάχη είναι αυτός που διαλέγει τον τόπο και τον χρόνο της”... Αλλά ίσως δεν χρειάζεται να πάμε τόσο μακριά: το φαινόμενο της “αντιπαγκοσμιοποίησης” κουράστηκε τελικά να κυνηγάει τις “ημερομηνίες ορόσημα” και κάπως, κάπου χάθηκε, χωρίς ούτε ένα αποχαιρετιστήριο πάρτυ.
Στην προκειμένη περίπτωση τώρα, είναι λογικό ότι η χρειαζούμενη “ημερομηνία ορόσημο” ήταν (και είναι) η επίσκεψη του πρωθυπουργού στην ΔΕΘ. Προφανώς για μεγάλες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, όπως συνήθως, κάθε Σεπτέμβρη. Αλλά αυτή η “ημερομηνία ορόσημο” για φέτος ήταν άγνωστη στις 24 του Ιούλη. Τι πιο ειλικρινές και στοιχειωδώς έντιμο λοιπόν απ’ το να λέει καθαρά η ανακοίνωση / πρόσκληση ότι “επειδή δεν ξέρουμε ακριβώς πότε θα γίνει αυτή η επίσκεψη, γι’ αυτό ας βρεθούμε στις 3 Σεπτέμβρη, να έχουμε καιρό να προετοιμαστούμε” - ε;
Όχι!!! Αυτό το απλό είναι λίγο για τους “ιδεολόγους της ανατροπής” - συγγραφείς της πρόσκλησης. Συνεπώς; Συνεπώς “επενδύουμε την 3η Σεπτέμβρη” με “βαριά νοήματα”, έτσι ώστε να γίνει σημαίνουσα ημερομηνία, “ημερομηνία ορόσημο”, από μόνη της. Και εκεί αρχίζει να καλπάζει ο ιστορικισμός: 3 Σεπτέμβρη 1843 η επανάσταση (Μακρυγιάννης, Καλλέργης, κ.α.) που ανάγκασε τον Όθωνα να παραχωρήσει σύνταγμα· 3 Σεπτέμβρη 1974 η ιδρυτική διακήρυξη του πα.σο.κ.... Όμως αμέσως προκύπτει το ερώτημα: τι είναι η 3η Σεπτέμβρη 2011 σε σχέση με τις δυο προηγούμενες; “Συνέχεια” τους ή “κριτική” τους; Κι αν είναι το δεύτερο, γιατί πρέπει οι “κριτικοί” να ανεμίσουν την ίδια “σημαδιακή χρονολογία”; Ιστορική μεταφυσική του αισχίστου είδους: οι συγγραφείς “αγανακτισμένοι” διαλέγουν μεν να “επενδύσουν” την 3η Σεπτέμβρη του 2011 με δανεικό ιστορικό βάρος, για να την κάνουν “ορόσημο”· δεν τους αρέσει όμως αυτό το ιστορικό βάρος, οπότε προλαβαίνουν - μέσα στην πρόσκλησή τους - να το καταγγείλουν: ψίχουλα!... Διατρέχουν έτσι με φτερά στα πόδια ενάμισυ αιώνα ιστορία, και προσγειώνονται μέσα σε αποθέωση στο (υπό κατασκευήν βάθρο) της “άμεσης δημοκρατίας”.
Η αλήθεια όμως βρίσκεται πίσω απ’ τις πλάτες τους! Όταν το τότε πασοκ επέλεξε την 3η Σεπτέμβρη (του 1974) για να δημοσιοποιήσει την ιδρυτική διακήρυξη και τις αρχές του, το έκανε ακριβώς για να ντουμπλάρει μια ιστορική “ημερομηνία ορόσημο” πριν τις εκλογές εκείνου του Νοέμβρη (οι πρώτες εκλογές μετά την χούντα έγιναν στις 17/11/1974) και να δώσει ιστορικό / διαχρονικό “βάθος” στη δημιουργία του σαν κόμμα. Προέκυψε πως διαθέσιμη για τέτοια χρήση ήταν η επέτειος της επανάστασης του 1843... λίγο παλιά βέβαια, αλλά όχι ξένη στην κουλτούρα της τότε αριστεράς. Οπωσδήποτε πάντως οι τότε σοσιαλιστές πατριώτες δεν την θεωρούσαν “ημερομηνία των ψίχουλων”! Την θεωρούσαν έναν σημαντικό σταθμό στη διαμόρφωση της νεοελληνικής δημοκρατίας.
Οι τωρινοί “αγανακτισμένοι” / συγγραφείς, έχουν ακριβώς την ίδια μεγαλοφυή ιδέα με τους πασόκους του 1974! Εκείνους αντιγράφουν, ή μάλλον προσπαθούν... Γιατί είναι πολύ πολύ υποδεέστεροι: θέλουν μεν μια “ημερομηνία ορόσημο” στις αρχές του Σεπτέμβρη, πάλι η ίδια είναι διαθέσιμη (εις διπλούν πλέον...), αλλά πρέπει να ξεφορτωθούν το περιεχόμενο και των δύο “3 Σεπτέμβρη”!.. Το πασοκ του 1974 ήθελε μεταξύ άλλων να είναι “συνέχεια” του Μακρυγιάννη και του Καλλέργη, οπότε η επιλογή της ημερομηνίας είχε μια κάποια ιδεολογική συνέπεια. Αυτοί τώρα θέλουν να είναι “εχθροί” τόσο του Μακρυγιάννη και του Καλλέργη όσο και του πασοκ του ‘74, θέλουν όμως απ’ την άλλη να αξιοποιήσουν την ίδια “ημερομηνία ορόσημο”. Οπότε; Οπότε ξεγυμνώνονται σαν κλαδιά του ίδιου μεταφυσικού δέντρου της ιστορίας, ίδιου με το πασοκ (και μ’ όλο τον ελληνικό μικροαστισμό), αλλά παριστάνουν τα “θυμωμένα” κλαδιά.
Να λοιπόν η δημόσια αναπαράσταση του ψέμματος: δεν έχεις το στοιχειώδες θάρρος να πεις κάτι απλό, λογικό και “λίγο”... Θες κάτι “ταρατατζούμ” για να είναι κράχτης (ή έτσι νομίζεις)... Και αρχίζεις τα κεφαλοκλειδώματα... Υψηλή αριστερίστικη τεχνική, γνωστή από χρόνια.

Λεπτομέρειες θα πείτε - “ποιός τα προσέχει αυτά, και ποιός τα θυμάται;”. Ίσως και κανένας. Αλλά ισχύει το εξ όνυχος τον λέοντα. Γιατί βέβαια τα όσα ακολουθούν περί “άμεσης δημοκρατίας” (ούτε κι αυτά τα προσέχει κανείς;) είναι πράγματι τόσο μεγαλειώδη, όσο ο βασιλιάς της ζούγκλας.
Σύμφωνα λοιπόν με την πρόσκληση της “λαϊκής συνέλευσης Συντάγματος”, στις 3ης Σεπτέμβρη 2011 (εκτός απ’ το να καταγγελθεί κάθε προηγούμενη ‘3η Σεπτέμβρη’) θα εγκριθεί, ίσως, το μετεπαναστατικό πολίτευμα της χώρας. Το οποίο θα είναι η “άμεση δημοκρατία”. Δεν ξέρουμε για πόσο καιρό θέλουν, εκείνοι που έχουν τέτοιες σπουδαίες ιδέες, να απασχολήσουν σε δωρεάν φλυαρίες όσους μαζευτούν ξανά στο Σύνταγμα. Υποθέτουμε όμως ότι μπορεί να προλάβουν (αφού θα υπάρχουν και προσχέδια...) να φτιάξουν το μετεπεναστατικό σύνταγμα. Αυτό που θα εφαρμοστεί όταν θα έχουν φύγει, με ελικόπτερα ή με κλωτσιές, όλοι οι δαίμονες: η κυβέρνηση, η τρόικα, και “το σύνολο του πολιτικού και οικονομικού συστήματος”... Υποθέτουμε επίσης ότι μόλις καθαρογραφτεί αυτή η τεράστια προσφορά προς την ανθρωπότητα, “οι θέσεις και οι αρχές της άμεσης δημοκρατίας”, θα αρχίσουν να αντιμετωπίζονται και μερικά ασήμαντα και δευτερεύοντα, του είδους πώς ακριβώς θα ανατραπούν εάν είναι πεισματάρηδες (όπως έχουν δείξει)· πόσοι πρέπει να σκοτωθούν και πως έτσι ώστε να πούμε με βεβαιότητα “ουφ, έγινε η ανατροπή!”·πόσοι πρέπει να καταδικαστούν να σπάνε πέτρες και για πόσο καιρό· πόση ποσότητα εθνικού νομίσματος είναι καλό να τεθεί σε κυκλοφορία· τι θα γίνει με το “εξωτερικό εμπόριο”, τις συγκοινωνίες, τον “τουρισμό” και την καλλιέργεια φράουλας στη Μανωλάδα, σε συνθήκες “άμεσης δημοκρατίας”.... κι πολλά άλλα τέτοια ευτελή αλλά, δυστυχώς, απαραίτητα καθήκοντα - κάποια όχι της “άμεσης δημοκρατίας”, αλλά σίγουρα της “ανατροπής” που προηγείται.

Είμαστε άδικοι; Μπορεί να είμαστε άδικοι για έναν μονάχα λόγο: παρότι οι “αγανακτισμένοι” όπως και η μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού είναι ενήλικοι και εγγράμματοι άνθρωποι, και παρότι το πολιτικό κείμενο σαν μορφή εξακολουθεί (υποτίθεται...) να έχει ιδιαίτερο βάρος, ελάχιστοι δίνουν σημασία στο τι γράφεται. Ο ώριμος μεταμοντερνισμός, η έμφαση στην “ψυχολογία” και στο “συναίσθημα” (τα δήθεν αγνά υλικά κάθε πλήθους...), οι εμμονές και οι παρορμήσεις σαν τέτοιες, όλες αυτές οι εκφάνσεις της σύγχρονης μικροαστικής ζωής, δεν έχουν ακόμα την καθαρή και “έντιμη” εκπροσώπησή τους, και ίσως δεν θα την αποκτήσουν ποτέ. Για την ακρίβεια την έχουν στα γήπεδα και σ’ άλλες περιοχές του θεάματος· όχι όμως στην “πολιτική”. Οπότε δανείζονται (λίγο πολύ λαθραία) μορφές του παρελθόντος, και τις ξεφτιλίζουν, κοιτώντας στραβά όποιον τολμάει να πει, για παράδειγμα, “ρε σεις τι παπαρίες είναι αυτές;”
Αφού αυτά τα ξέρουμε, η μόνη “αδικοπραγία” που μπορεί να μας χρεωθεί είναι ότι παίρνουμε στα σοβαρά πράγματα που δεν αντέχουν σε κριτική.
Ναι, δυστυχώς την έχουμε κι αυτήν την αδυναμία.