Η ζώνη

Κυριακή 29 Σεπτέμβρη. Μιλώντας στη γενική συνέλευση του οηε πριν λίγες ημέρες ο Erdogan, μ’ έναν χάρτη στα χέρια, παρουσίασε το σχέδιο του … για την ypg- (και αμερικανο-) κρατούμενη βόρεια συρία.

Δεν ήταν άγνωστο. Το τουρκικό καθεστώς θέλει να κάνει αλλαγή της πληθυσμιακής σύνθεσης στην περιοχή, εγκαθιστώντας μεγάλο μέρος απ’ τα 3 (ίσως και περισσότερα) εκατομμύρια σύρων προσφύγων που ζουν τα τελευταία χρόνια στην τουρκία· κυρίως στα νότια.

Στο σχέδιο φαίνεται λογικό, αλλά μόνο τέτοιο δεν είναι. Πρώτ’ απ’ όλα αυτή η περιοχή της συρίας είναι η μόνη που κατοικείται πράγματι από κούρδους – σε αντίθεση με όλο το υπόλοιπο (και σαφώς μεγαλύτερο) κομμάτι της βόρειας και ανατολικής συρίας, που έχουν καταλάβει οι ypg με την βοήθεια και για λογαριασμό του αμερικανικού στρατού. Εκεί γίνονται διαρκώς εξεγέρσεις των ντόπιων κατά των ypg, αφού – μεταξύ άλλων – η κατοχή τους επιτρέπει να κάνουν βίαιες «επιστρατεύσεις» αράβων νεαρών….

Αν ποτέ επρόκειτο να τελειώσει η αμερικανική κατοχή αυτού του τμήματος της συρίας (κάτι που ενδιαφέρει και τον Άσαντ αλλά και το μπλοκ της Αστάνα γενικά) το μέρος που δικαιωματικά ανήκει στους κούρδους (και όπου θα έπρεπε να επιστρέψουν ζώντας ειρηνικά μέσα σε κάποιου είδους συριακή ομοσπονδία) είναι αυτό ακριβώς του οποίου την σύνθεση θέλει να αλλάξει ο Erdogan. Αντικειμενικά αυτή η “χωροταξική” διαχείριση του “προβλήματος ασφάλειας” που επικαλείται η Άγκυρα είναι αντίθετη στην “αποκατάσταση της ειρήνης” στη συρία.

Επιπλέον, ο μόνος τρόπος για να “αδειάσει” η ζώνη απ’ τους ντόπιους κούρδους είναι … να τους διώξει ο αμερικανικός στρατός, που είναι σύμμαχός τους… Ή, να εισβάλει ο τουρκικός στρατός και να σπάσει τα μούτρα του: με μήκος 400 χιλιομέτρων, η ζώνη αυτή είναι πολύ μεγάλη, και δεν υπάρχουν αρκετοί (φιλοτούρκοι) σύριοι αντικαθεστωτικοί για να επαναληφθεί η επιχείρηση στην Afrin.

Το τελευταίο αφορά τους ίδιους τους σύρους πρόσφυγες. Τι είναι εκείνο που θα έπειθε 1 εκατομύριο σύρους πρόσφυγες να κατοικήσουν 10 πόλεις και 140 χωριά σ’ αυτήν την άγνωστη για τους ίδιους ορεινή γη – αντί να γυρίσουν στα σπίτια και στις γειτονιές τους, όπου κι αν βρίσκονται;

Αν το τουρκικό καθεστώς πιστεύει ότι με τέτοιες έωλες υποσχέσεις θα «επιστρατεύσει» αυτούς τους πρόσφυγες κατά των κούρδων της βόρειας συρίας, ίσως βρεθεί στην καθόλου «ανθρωπιστική» θέση να πρέπει να στείλει τον στρατό όχι έξω αλλά μέσα στα σύνορά του, στους τωρινούς προσφυγικούς καταυλισμούς, για να τους αναγκάσει να μετακινηθούν προς τον «σωστό» προορισμό…

Υπάρχουν βέβαια, απ’ την άλλη, και οι “ελιγμοί” – που η ασταμάτητη μηχανή δεν τους καταλαβαίνει πάντα…

(φωτογραφία κάτω: Ψηφιακή μακέτα ενός απ’ τα χωριά που υπόσχεται ο Erdogan στη βόρεια συρία. Οι τουρκικές κατασκευαστικές είναι αρκετά έμπειρες στην οργανωμένη δόμηση τέτοιας κλίμακας. Χρειάζονται όμως, εκτός απ’ όλα τα υπόλοιπα, και καμμία 30αριά δισεκατομμύρια δολάρια· κι είναι αμφίβολο το κατά πόσο θα πήγαιναν στις ερημιές αυτοί που μπορούν να τα «επενδύσουν»… Υπάρχουν πιο επικερδείς περιοχές για urban ανάπτυξη στη μεταπολεμική συρία… )

Δημιουργική καταστροφή

Τετάρτη 5 Ιούνη. Το video που ακολουθεί είναι ρωσικής παραγωγής – πράγμα που επιτρέπει ίσως αμφιβολίες για την αντικειμενικότητά του. Απ’ την άλλη μεριά τα βασικά γεγονότα είναι γνωστά.

Αφορά σημεία της κατεχόμενης συριακής επικράτειας απ’ τον αμερικανικό στρατό και τους ypg συμμάχους του. Ενδεχομένως να ισχύουν παρόμοιες καταστάσεις και σε περιοχές ελεγχόμενες απ’ τον Άσαντ και τους δικούς του συμμάχους – δεν το ξέρουμε.

Ωστόσο είναι μια χρήσιμη διαγώνια ματιά στην πραγματικότητα ενός πολέμου που δεν έχει τίποτα «ηρωϊκό» και τίποτα «απελευθερωτικό»· παρά τις αντίθετες φήμες. Δημιουργική καταστροφή για λογαριασμό μισο-φεουδαρχικών δομών εξουσίας. Και ένα είδος «αναβίωσης» των αρχών του 20ου αιώνα…

(Αγγλικοί υπότιτλοι, 9.43 λεπτά η διάρκεια)

Η γνήσια αντιτρομοκρατία

Δευτέρα 18 Φλεβάρη. … Ναι, νικήσαμε στη μάχη της Hajin, τουλάχιστον στο έδαφος. Αλλά αρνούμενοι την εμπλοκή χερσαίων δυνάμεών μας μεγαλώσαμε την διάρκεια της σύγκρουσης χωρίς να χρειάζεται, αυξάνοντας τις απώλειες μεταξύ των αμάχων… Καταστρέψαμε μαζικά τις υποδομές και δώσαμε στον ντόπιο πληθυσμό μια απαίσια εικόνα του τι είναι μια απελευθερωτική εκστρατεία δυτικού στυλ, αφήνοντας πίσω μας τους σπόρους της άμεσης ανάδυσης νέων εχθρών…

Αυτά έγραψε, μεταξύ άλλων, ο γάλλος συνταγματάρχης Francois-Regis Legrier, υπεύθυνος υποστηρίξης πυροβολικού (για λογαριασμό των ypg) στην υπό αμερικανική ηγεσία κατάληψη της βόρειας / βοιρεοανατολικής συρίας. Σε καθώς πρέπει καραβανίστικη (γαλλική) ιστοσελίδα. Με απλά λόγια βγήκε και είπε: τους απελευθερώνουμε απ’ τους τρομοκράτες (τον isis) σκοτώνοντάς τους… Όμως όσοι επέζησαν δεν μας αγαπάνε…

Η αντίδραση του γαλλικού πενταγώνου σ’ αυτήν την κριτική ήταν άμεση. Πρώτον, το άρθρο κατέβηκε απ’ το site. Και δεύτερον ο μετανοιωμένος καραβανάς θα τιμωρηθεί.

Πρέπει! Πως στο διάολο έφτασε σε τέτοιο βαθμό χωρίς να έχει καταλάβει ποια είναι η αποστολή κάθε στρατιωτικής «απελευθέρωσης» δυτικού στυλ απ’ την εποχή των «μεγάλων εξερευνήσεων»; Μπορεί η ιδέα να έχει γερές δόσεις χριστιανισμού, αλλά η μόνη αληθινή απελευθέρωση των «δυστυχισμένων» είναι η απελευθέρωσή τους απ’ τα εγκόσμια βάσανα.

Τι δεν έχει καταλάβει και διαμαρτύρεται;

Μπλοκ της Αστάνα

Παρασκευή 15 Φλεβάρη. Η πιθανολογούμενη «κατά κάποιον τρόπο» αποχώρηση του μεγαλύτερου μέρους (;) του αμερικανικού στρατού απ’ την βόρεια και βορειοανατολική συρία είναι το καινούργιο δεδομένο που είχαν να ζυγίσουν (και να διαχειριστούν) Rouhani, Putin και Erdogan στη χθεσινή συνάντηση στο Sochi. Η «τύχη» του θύλακα του Idlib (για την οποία είχε υπάρξει συμφωνία μεταξύ Άγκυρας – Μόσχας και, άρα Δαμασκού) έχει προστεθεί στην πιο σύνθετη «τύχη» της ζώνης που κατέχουν ακόμα οι ypg· ενδεχομένως όχι για πολύ.

Κάποιοι βολεύονται να τονίζουν τις διαφορές στις προσεγγίσεις μεταξύ των μελών του μπλοκ της Αστάνα· επειδή χαλιούνται με το γεγονός ότι οι συμφωνίες είναι πολύ περισσότερες. Και, επιπλέον, το μοντέλο αυτής της ad hoc συμμαχίας επαναλαμβάνεται και αλλού στον πλανήτη.

Ποια είναι τα προβλήματα; Σε ότι αφορά τον θύλακα του Idlib οι επιθέσεις κατά των ρωσικών βάσεων με drones έχουν σταματήσει προ πολλού – συνεπώς η Μόσχα είναι κατ’ αρχήν ο.κ. Απ’ την άλλη μεριά η σχέση της Άγκυρας με την Hay’at Tahrir al-Sham (HTS), την ένοπλη οργάνωση που έχει επικρατήσει στο μεγαλύτερο μέρος του θύλακα, δεν είναι ακριβώς by the book της συμφωνίας με την Μόσχα. Ωστόσο αυτή ακριβώς η σχέση πέφτει στη ζυγαριά (η Δαμασκός την ρίχνει σίγουρα) σε συνάρτηση με τις απαιτήσεις της Άγκυρας για μια «boofer zone» σ’ όλο το μήκος των συροτουρκικών συνόρων, απ’ την Manbij ως τα σύνορα συρίας – ιράκ. Για να το πούμε πιο κομψά: είναι too much το να θέλει η Άγκυρα να κρατήσει έναν έλεγχο άμεσο ή έμμεσο σ’ όλη αυτή τη ζώνη, απ’ τη μία άκρη της βόρειας συρίας ως την άλλη· κι αυτό της το λένε οι σύμμαχοί της.

Η Μόσχα (και η Τεχεράνη) υποστηρίζουν αυτό που δεν απορρίπτει η Άγκυρα, όμως δεν μπορεί και να το διατρανώσει ανοικτά: θα πρέπει να έρθει σε απευθείας και επίσημη συνεννόηση με το καθεστώς Άσαντ, έστω κατ’ αρχή μέσω τρίτων (των συμμάχων) έτσι ώστε να βεβαιωθούν όλοι (και η Δαμασκός κατ’ αρχήν) ότι δεν θα υπάρξει de facto διαμελισμός της συριακής επικράτειας· αν και όταν φύγει ο αμερικανικός στρατός. Αν η Άγκυρα θέλει εποπτεία στις ypgκρατούμενες περιοχές (κάτι που το μπλοκ της Αστάνα το αναγνωρίζει σαν «δικαίωμά» της σε συγκεκριμένο χώρο και για συγκεκριμένο χρόνο) θα πρέπει να λύσει το ζήτημα του θύλακα του Idlib με τρόπο που θα εγγυάται ότι δεν υποβλέπει και αυτήν την συριακή περιοχή… Άρα σε συμφωνία με τη Δαμασκό. Απ’ την μεριά της η Άγκυρα θα πρέπει να «πείσει» τον προστατευόμενό της Abu Mohamad al-Joulani (επικεφαλής της HTS) ότι μια κάποια διαπραγμάτευση με τη Δαμασκό δεν είναι προδοσία. Αυτά είναι κόλπα δύσκολα· αλλά όχι αδύνατα… Τα λεφτά παίζουν πάντα τον δικό τους ρόλο….

Οι ανακοινώσεις του χθεσινού ραντεβού στο Sochi δεν διαφωτίζουν τι συγκεκριμένο συμφωνήθηκε· αλλά αυτό δεν είναι περίεργο. Εκτιμάμε (όχι αυθαίρετα…) ότι η Άγκυρα δεν έχει στρατηγικό λόγο να υπονομεύσει την «εδαφική ακεραιότητα» της συριακής επικράτειας, αφού πια ξέρει πολύ καλά ότι μια τέτοια υπονόμευση απλά ρίχνει νερό στο μύλο των αντιπάλων της. Είτε είναι η Ουάσιγκτον, είτε είναι το Τελ Αβίβ, είτε είναι το Ριάντ. Βασικός όρος (και σ’ αυτό συμφωνούν όλοι) είναι να μπουν οι κουρδικοί πληθυσμοί στη βόρεια συρία υπό τον σταθερό έλεγχο της Δαμασκού. Όταν, όμως, αυτοί οι πληθυσμοί έχουν υπάρξει καλοπληρωμένοι proxies του άξονα Ουάσιγκτον – Λονδίνο – Τελ Αβίβ – Ριάντ (και ποιος ξέρει τι θα αφήσουν πίσω τους οι αμερικάνοι;), το ζήτημα δεν λύνεται με όρκους πίστης…

Υπάρχει δουλειά ακόμα που πρέπει να γίνει…

Μέση Ανατολή

Πέμπτη 10 Γενάρη. Αν ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός έσπερνε στη μέση Ανατολή (όπως και αλλού στον πλανήτη) στρατό και τώρα σπέρνει ένοπλη σύγχιση, πάλι ιμπεριαλισμός είναι. Σε αναζήτηση κατευθύνσεων – έστω, σ’ ένα δευτερεύον πεδίο του 4ου παγκόσμιου.

Ο αρχισύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ηπα Bolton πήγε στην Άγκυρα για να απαιτήσει διαβεβαιώσεις ότι «δεν θα σφαγούν οι κούρδοι»… Και έφυγε με την απαίτηση του τουρκικού καθεστώτος «πείτε μας σε ποιούς και πότε θα παραδώσετε τις 16 βάσεις που έχετε στη βόρεια και βορειοανατολική συρία». Μία πιθανή (αν και όχι η μοναδική) συνέχεια θα είναι η επιτροφή στο κουτάκι 1: η Άγκυρα να απειλεί “αντιτρομοκρατική” εισβολή στη βόρεια συρία, και τα λοιπά…

(Το τουρκικό καθεστώς είχε κι άλλες «εχθροφρονήσεις» για την Ουάσιγκτον. Όπως οι χθεσινές δηλώσεις του Cavusoglou: …Συνεχίζουμε να μιλάμε με την ρωσία και το ιράν για την εξέλιξη της αμερικανικής αποχώρησης, για να προλάβουμε την δημιουργία άλλων προβλημάτων. Το λέω αυτό για τις ηπα και άλλα κράτη: είτε τους αρέσει είτε όχι το ιράν είναι ένας παράγοντας στη συρία. Οπότε συνεχίζουμε να δουλεύουμε με τους υπάρχοντες παράγοντες…

Τα «άλλα κράτη» είναι γνωστά: ισραήλ, σαουδική αραβία, ενωμενα αραβικά εμιράτα…)

Φαίνεται πάντως ότι ένα μέρος (άγνωστο ποσοστό) του αμερικανικού στρατού στη συρία όντως φεύγει. Οι σχετικές πληροφορίες έρχονται απ’ το ιράκ όπου εγκαθίστανται οι πεζοναύτες, σε νέες βάσεις στα δυτικά, κοντά στα ιρακινο-συριακά σύνορα. Οπωσδήποτε (λένε αυτές οι πληροφορίες) στην επαρχία Anbar.

Αυτό φαίνεται λογικό – για την Ουάσιγκτον και τον ιμπεριαλισμό της. Στο κάτω κάτω το ψόφιο κουνάβι δεν είπε ποτέ ότι θα πάρει τον στρατό του απ’ το ιράκ (πράγμα που μπορεί να αναγκαστεί να κάνει στο μέλλον…) Το πρόβλημα έγκειται στο ότι η αμερικανική στρατιωτική αναδίπλωση γίνεται μέσα σ’ ένα “σύννεφο” παράλληλων ενεργειών (όπως, για παράδειγμα, η “εκστρατεία” του Bolton στην Άγκυρα) που λειτουργούν σαν θόρυβος.

Προφανώς κανένας απ’ το μπλοκ της Αστάνα (ούτε το καθεστώς της Βαγδάτης) δεν ονειρεύεται την απλή μετακίνηση του αμερικανικού στρατού λίγα χιλιόμετρα προς τα εδώ ή προς τα εκεί, πάντα μέσα στην «εύφορη ημισέληνο». Και η πιο μεσοπρόθεσμη σύγχιση έγκειται ακριβώς σ’ αυτό το ζήτημα: πως διαχειρίζεται, τελικά, η Ουάσιγκτον την ήττα της στους σχεδιασμούς της για την μέση Ανατολή; Και μαζί: πως διαχειρίζεται την ίδια ήττα το Τελ Αβίβ; Έχουν μεσομακροπρόθεσμο σχέδιο ή αυτοσχεδιάζουν;

Μπορεί να μην αναφέρεται, αλλά υπάρχει ένα σοβαρός καπιταλιστικός κλάδος που έχει κάθε σοβαρό λόγο να ξέρει: η πετρελαϊκή βιομηχανία….

Συρία

Τετάρτη 9 Γενάρη. Δεν πήραμε ποτέ τοις μετρητοίς την διακήρυξη του ψόφιου κουναβιού περί “πλήρους και γρήγορης” αποχώρησης του αμερικανικού στρατού απ’ το συριακό πεδίο μάχης· γι’ αυτό και η ασταμάτητη μηχανή μιλούσε για μισο-αποχώρηση. Η πρόβλεψή μας ήταν πως ένα μέρος των αμερικάνων πεζοναυτών θα μετακομίσει στο ιράκ, κοντά στα σύνορα με την συρία, ένας αριθμός “συμβούλων” θα παραμείνει με τις ypg, και οι υπόλοιποι είτε θα αποσυρθούν είτε θα μεταφερθούν σε κάποια απ’ τις usa βάσεις στη μέση Ανατολή.

Ο «σύμβουλος εθνικής ασφάλειας» John Bolton (απ’ τους αυθεντικούς «σωματοφύλακες») είναι στη γύρα για να κάνει πιο λιανά την «αργή, προσεκτική και περίπου» αμερικανική αναδίπλωση. Πέρασε πρώτα απ’ το Τελ Αβίβ (εννοείτε…), και ανηφόρισε προς Άγκυρα – για να βάλει σαν όρο το «δεν θα σφάξετε κούρδους». Γιατί, για τον Bolton, οι ypg είναι κάτι παραπάνω από «αδέλφια»…

Αυτές είναι κουβέντες απλά για να εκμαιεύσει ότι «η Άγκυρα δεν συνεργάζεται, οπότε δεν μπορούμε να φύγουμε τώρα». Σημαντικότερο και πιο χαρακτηριστικό είναι κάτι άλλο: ότι «συμβούλευσε έντονα» (ή περίπου «διέταξε») τις ypg να μην κάνουν καμμία συμφωνία με την Δαμασκό και την Μόσχα, ώστε να «καλυφθούν» έναντι της Άγκυρας… Μ’ άλλα λόγια: μην μας παρατάτε σαν προστάτες, να μην σας παρατήσουμε σαν προστατευόμενους.
Αυτή η «συμβουλή» (ή «διαταγή») πετάει στα σκουπίδια την δήθεν έγνοια μήπως η Άγκυρα εισβάλει στην βόρεια συρία, στις ypgκρατούμενες περιοχές… Ο Bolton, η Ουάσιγκτον, το Τελ Αβίβ αντιλαμβάνονται – και σωστά – ότι δεν έχουν απέναντί τους ένα μεμονωμένο κράτος (π.χ. την συρία ή την τουρκία) αλλά ένα μπλοκ κρατών (το μπλοκ της Αστάνα) που δεν έχει κανένα λόγο να διαλύσει την συμμαχία του σε ότι αφορά το συριακό πεδίο μάχης. Προσπαθώντας να τραβήξει τις ypg μακριά απ’ την καιροσκοπική στροφή τους προς το μπλοκ της Αστάνα, θέλει να τους κρατήσει με την μεριά του άξονα Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ, ακόμα κι όταν (και αν) ένα μέρος του αμερικανικού στρατού απομακρυνθεί.

Μπορεί να το πετύχει; Σαν «κλειδί» εμφανίζονται οι επιλογές των ypg. Η ιστορία της ηγεσίας του pkk, ήδη απ’ τα ένδοξα χρόνια του Οτσαλάν, έχει να επιδείξει μια μοναδική διαδρομή οππορτουνισμού και πολιτικού προσοδισμού. Αν αυτή η ηγεσία (υπαρκτή, τώρα, στο συριακό έδαφος) ενδιαφερόταν για τα συμφέροντα των κούρδων της συρίας και όχι της Ουάσιγκτον ή οποιουδήποτε άλλου, δεν θα είχε γίνει (η έσχατη) βιτρίνα των σχεδίων του άξονα στην περιοχή.

Συνεπώς ο κάθε Bolton (και η τακτική του) δεν πατάει στον αέρα. Όμως αυτό δεν είναι όλη η ιστορία – έτσι δεν είναι; Υπάρχουν και οι αντίπαλοι.

Συρία

Κυριακή 30 Δεκέμβρη. Η χθεσινή συνάντηση υψηλόβαθμων αντιπροσωπειών της Άγκυρας και της Μόσχας (στην δεύτερη – υπ.εξ., υπ.αμ., αρχιασφαλίτες, κλπ) απλά επιβεβαιώνει αυτό που είναι (ή θα έπρεπε να είναι) δεδομένο. Το μπλοκ της Αστάνα συνεχίζει να δρα σαν μπλοκ στη συρία – και γιατί όχι;

Οι ypg παρέδωσαν τον έλεγχο της Manbij στο καθεστώς Άσαντ, όπως όφειλαν, χωρίς να πέσει ούτε μισή σφαίρα. Σωστό. (Αυτό δεν σημαίνει ότι έφυγαν όλοι απ’ την πόλη. Σιγά σιγά…) Το fsa πεζικό της Άγκυρας «πίεζε» απ’ τον βορρά για την όσο το δυνατόν γρηγορότερη παράδοση της πόλης, κι αυτό ήταν / είναι μέρος του σχεδιασμού. Θα συνεχίσει και σε άλλα σημεία της ypgκρατούμενης ζώνης, στο ίδιο μοτίβο.

Υπάρχουν και θα υπάρχουν «λεπτομέρειες» (εντός ή εκτός εισαγωγικών) που θα πρέπει να ρυθμίζονται με καλή πίστη. Η Άγκυρα πρέπει να αποκαταστήσει τους fsa «εκλεκτούς» της (και όποιους άλλους περάσουν στην προστασία της), κι αυτό σημαίνει έδαφος. Γη. Το έδαφος (συριακό πάντα) πρέπει να είναι κατά μήκος των συροτουρκικών συνόρων. Μια ματιά στο χάρτη δείχνει πιθανά όρια αυτών των γαιών (μεγάλοι δρόμοι, για παράδειγμα) σ’ όλη αυτή τη ζώνη, εκτός απ’ τις περιοχές που θα κρατήσουν οι κούρδοι, μιας και σ’ αυτές κατοικούσαν πριν γίνουν κάλυψη του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Αν γίνει εφικτό αυτό που ξεκίνησε με την κατάληψη του θύλακα της Afrin, δηλαδή μια ζώνη γης που θα ανήκει μεν στο «νέο συριακό κράτος» αλλά θα κατοικείται από πληθυσμούς φιλικά προσκείμενους στην Άγκυρα, τότε το μπλοκ της Αστάνα θα έχει τακτοποιήσει με τον καλύτερο κατά το δυνατόν τρόπο τις ολέθριες συνέπειες της κανιβαλικής «πολιτικής» του καθεστώτος Άσαντ το 2011 – και την αξιοποίησή τους στη συνέχεια απ’ όλους τους πρόθυμους: Ουάσιγκτον, Τελ Αβίβ, Ριάντ…. Για παράδειγμα η ζώνη βόρεια της Manbij θα μπορούσε να γίνει ένα μέρος αυτών των εδαφών / λαφύρων…

Όπως παραδίδουν κτήσεις που έκαναν για λογαριασμό της Ουάσιγκτον, έτσι θα κληθούν οι ypg να παραδώσουν και τα όπλα που τους έδωσε ο αμερικάνος φίλος. Το λογικό θα ήταν να τα γυρίσουν σ’ αυτούς που τους τα έδωσαν – να χαρεί και το ψόφιο κουνάβι που δεν του αρέσουν οι σπατάλες. Πάντως ένταξη στη «νέα συρία» με εξοπλισμό στρατού και χωριστή οργάνωση αποκλείεται. Αυτό έχει ξεκαθαριστεί: το συριακό καθεστώς θα έχει έναν ενιαίο στρατό.

Ο δρόμος προς μια τελική συμφωνία (και άρα κάποια οριστική ειρήνη στο συριακό πεδίο μάχης) είναι ακόμα μακρύς. Έχει καλυφθεί όμως, ήδη, πολύ μεγάλη απόσταση – σε σχέση με το τι συνέβαινε ως το καλοκαίρι του 2015. Και, κοιτώντας αναδρομικά τα 3,5 τελευταία χρόνια, βρίσκει κανείς μαθήματα για πολλούς.

Ακόμα και γι’ αυτούς που θεωρούν το μπλοκ της Αστάνα σαν ένα αγνό, «απελευθερωτικό μέτωπο»…

“Αμερικάνοι, σωτήρες των λαών!”

Σάββατο 29 Δεκέμβρη.Η χρονιά ήταν, απ’ την άποψη των γενικότερων γεωπολιτικών υπολογισμών, ευφορική, έμοιαζε να έχουν αλλάξει οι ισορροπίες στην περιοχή, και να οφελούν την ελλάδα αυτές οι αλλαγές. Οι ηνωμένες πολιτείες ήταν σε σύγκρουση με τον Ερντογάν, ο παράγοντας Ερντογάν είχε δηλητηριάσει τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, ο άξονας ελλάδα – ισραήλ – αίγυπτος που χρόνια τώρα καλλιεργείται και στερεώνεται φαινόταν να βρίσκεται πια σε μια φάση όπου δίνει καρπούς και η αμερικανική υποστήριξη αρχίζε να γίνεται ενεργή…

Και πάνω που είμασταν έτοιμοι να χαρούμε, να πούμε «ζήτω!», ξαφνικά και απροειδοποίητα, και χωρίς καμία συνεννόηση με κανέναν άλλον, ο πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε ότι οι ηνωμένες πολιτείες αποσύρονται από την συρία. Είχε ένα τηλεφώνημα στις 14 Δεκεμβρίου με τον Ερντογάν, ο Ερντογάν είπε ότι αναλαμβάνει αυτός την μάχη κατά του isis από ‘δω και πέρα, και … συνεπώς, μοιάζει σαν οι ηνωμένες πολιτείες να αφήνουν την συρία σε μια διμερή διαπραγμάτευση μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας. Μεταξύ Ερντογάν και Πούτιν.

Καταλαβαίνουμε τι σημαίνει αυτό για τους κούρδους, τους οποίους υπερασπίζονταν οι αμερικανές δυνάμεις στα βόρεια της συρίας… Προσπαθούμε να καταλάβουμε τι σημαίνει αυτό για την ελλάδα… Ίσως σημαίνει, απλώς, ότι τα πράγματα δεν είναι ποτέ όπως δείχνουν, και δεν μπορεί κανείς ποτέ να είναι σίγουρος για τίποτα, ιδίως στα χρόνια που ζούμε.

Αναρωτιέμαι: εκείνο το ωραίο που είχε πει ο Αλέξης Τσίπρας στο Λευκό Οίκο, όταν επισκέφτηκε τον πρόεδρο Τραμπ, ότι «Ο Τραμπ ό,τι κάνει το κάνει για καλό κι ας μην του φαίνεται» ισχύει ακόμη;…

Κάνοντας έναν σύντομο (ραδιοφωνικό) απολογισμό του τέλους της χρονιάς ο γνωστός καθεστωτικός δημοσιογράφος Π. Τσίμας (sky ρ/σ, 27/12) έβαλε πλερέζες. «Πάνω εκεί που ανεβαίναμε… (σαν έθνος / κράτος…) τι κακό ήταν αυτό μας βρήκε;»

Yankees! Don’t go home!!!

Οι τελευταίοι proxies…

Σάββατο 29 Δεκέμβρη. Ήταν εδώ που είχαμε γράψει και ξαναγράψει ότι είναι δύσκολο να διωχθεί ο αμερικανικός στρατός απ’ την βορειοανατολική ασία (αφού κανένας δεν θα ήταν διατεθειμένος για έναν all out πόλεμο εναντίον του). Και πάλι εδώ ήταν που είχαμε παρατηρήσει πως ίσως ο κατάλληλος τρόπος (κατάλληλος απ’ την άποψη της σχέσης «κόστους – αποτελέσματος») θα ήταν ένα αραβικό αντάρτικο κατά των ypg ή και του u.s.army. Δεν μπορούσαμε όμως να εκτιμήσουμε ούτε την διάρκεια ούτε την αποτελεσματικότητα μιας τέτοιας τακτικής.

Να, όμως, που δούλεψε. Οι ypg έκαναν μεγάλες προσπάθειες καταστολής, εδώ και μήνες. Απέτυχαν – η εξέγερση στις περιοχές τους συνέχισε να απλώνεται. Ξεκίνησε απ’ την Raqqa και έφτασε απέναντι απ’ την Der ez-Zor…. Αυτό το «αόρατο» δεδομένο (για το οποίο η ασταμάτητη μηχανή μάθαινε μεν αλλά δεν δημοσιοποιούσε – δεν χωράνε όλα!) έδωσε πολλούς πόντους στην (ημι)αποχώρηση. Κι όχι μόνον αυτό. Οι σύριοι άραβες που εξέγερθηκαν κατά των ypg το είχαν ξεκαθαρίσει πριν λίγους μήνες: αν σκάσουν μισθοφόροι, «άραβες – ξε άραβες», θα γίνει…

Ο αμερικανικός ιμπεριαλιστικός σχεδιασμός ποτέ δεν θέλησε (ούτε με διοίκηση δημοκρατικών ούτε με διοίκηση συντηρητικών) να κάνει την βορειοανατολική συρία «αφγανιστάν», με κάμποσες χιλιάδες πεζοναύτες. Εξου και η εμπλοκή, εξ αρχής, μέσω proxies. Όταν η ρωσο-ιρανο-συριακή plus Χεζμπ’ αλλάχ αντεπίθεση ανακατέλαβε το Aleppo (στα τέλη του 2016) τότε – και μόνον τότε – η Ουάσιγκτον συνειδητοποίησε ότι ο isis χάνει και, μαζί του, χάνεται η μάχη για την αναδιάρθρωση της μέσης Ανατολής και την μετατροπή της σε ζώνη διαρκούς πολέμου “χαμηλής έντασης”. Αποφάσισε αναγκαστικά ότι θα πρέπει να σπρώξει / πείσει τους δικούς της proxie B, τις ypg, να “ηγηθούν” της “αντιτρομοκρατίας” στη βόρεια και την ανατολική συρία, καταλαμβάνοντας αρχικά την Raqqa (το καλοκαίρι του 2017), προλαβαίνοντας τον συρο-ιρανικο-λιβανέζικο στρατό, υπό ρωσική διοίκηση, που ετοιμαζόταν να επιτεθεί στην πόλη απ’ τον νότο· και ύστερα, με περίπατο (σε συνεννόηση με τους ντόπιους φυλάρχους του isis) όλη τη συρία ανατολικά του Ευφράτη.

Δεν υπερασπίζονταν οι ηπα τις ypg! Το αντίθετο ακριβώς έγινε: οι ypg ήταν οι τελευταίοι πρόθυμοι, οι τελευταίοι proxies, αυτοί που είχαν απομείνει στη συρία για να «καλύψουν» το αμερικανικά σχέδια, χωρίς να χρειάζεται πολύς u.s.army! Ήταν υποχρεωτική κίνηση απ’ την μεριά της Ουάσιγκτον να τους αξιοποιήσει για λογαριασμό της· και είχε όρια αυτή η κίνηση: θα έπρεπε το μπλοκ της Αστάνα να μείνει «απασχολημένο» για καιρό με την Duma, τη Dara’a, το Idlib… Και επιπλέον θα έπρεπε οι «άραβες σύμμαχοι» των ypg να παραμείνουν τέτοιοι…

Δεν πήγαν έτσι τα πράγματα. Η αμερικανική φράξια που είναι στη συγκεκριμένη περίπτωση εναντίον της «αναβάθμισης» του τουρκικού καθεστώτος δεν μπορούσε να υποστηρίξει «άλλη λύση», έναντι του γεγονότος “άραβες εναντίον κούρδων” στη συρία, χωρίς «αραβικό νατο» και χωρίς μισθοφόρους του Ριάντ, μια “λύση” του είδους «ενισχύουμε την στρατιωτική παρουσία μας στη συρία», απ’ την στιγμή που η συρία ήταν / είναι δευτερεύον πεδίο μάχης, και υπάρχουν άλλα πολύ πιο απαιτητικά σε στρατιωτικά assets.

Οπότε;

Ο ελληνικός ιμπεριαλισμός 2

Σάββατο 29 Δεκέμβρη. Και μόνο το γεγονός ότι ο ψεκασμένος υπ.αμ. γυρνούσε από ‘δω κι απο ‘κει και έταζε (στην Ουάσιγκτον) βάσεις, κοιτάσματα, και ό,τι άλλο γούσταρε (ο ίδιος) ήταν δηλωτικό της πραγματικής κατάστασης του ελληνικού ιμπεριαλισμού. Αν κάτι έχει αξία για τον “μεγάλο σύμμαχό σου” δεν διαλαλείς “έλα πάρτο, και δώρο άλλο ένα”! Τον αφήνεις να στο ζητήσει ο ίδιος. Για να διαπραγματευτείς τα ανταλλάγματα.

Ή το γεγονός ότι ο ψόφιος κοριός / τενεκεδένιος πρωθυπουργός παρακαλούσε καιρό για μια πρόσκληση στην Ουάσιγκτον (ο Obama ήταν παγερά αδιάφορος) και ότι, τελικά, η επίσκεψή του στο ψόφιο κουνάβι κανονίστηκε απ’ το συμμαχικό ισραηλινό λόμπυ, ήταν κι αυτό δηλωτικό: το ελληνικό οικόπεδο έχει υποτιμηθεί σημαντικά από γεωπολιτική άποψη· και, σίγουρα, σε σχέση με τα «ωραία χρόνια» του ψυχρού πολέμου ή τα ακόμα πιο ένδοξα των ‘90s. Το πιο σημαντικό; Έχει αισθητά μικρότερη αξία απ’ το τουρκικό οικόπεδο· είτε για την Μόσχα, είτε για την Ουάσιγκτον, είτε για το Βερολίνο, είτε για το Παρίσι, είτε για το Πεκίνο…

Με τον εθνικό του αντιτουρκισμό στο τιμόνι, ο ελληνικός ιμπεριαλισμός είχε λοιπόν και έχει πολύ δύσκολη δουλειά: να ρυμουλκήσει τον 6ο στόλο εναντίον σε βάρος) της Άγκυρας!!! Να πάρει εργολαβία (το αμερικανικό Πεντάγωνο) την «περικύκλωση της ανατολικής Μεσογείου» αλλά σπρώχνοντας το τουρκικό καθεστώς στα βουνά του!!!

Γίνεται; Η Ουάσιγκτον έχει ό,τι χρειάζεται για την ανατολική Μεσόγειο και την μέση Ανατολή: την Σούδα (και το Ινσιρλίκ, ακόμα…). Θα μπορούσε να θέλει κατι τις ακόμα στη νότια κύπρο… Κατά της Άγκυρας; Η ιμπεριαλιστική λογική (και η ιμπεριαλιστική ιστορία) λέει «όχι»!!! Σίγουρα δεν έχει γίνει ως τώρα… Μάλλον το αντίθετο. Και το «αντίθετο» δεν είναι ότι η Ουάσιγκτον «πρόδοσε τις ypg και τις άφησε στα δόντια της Άγκυρας». Είναι ότι ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός και οι προτεραιότητές του δεν συμβαδίζουν με τις αντι-τουρκικές ιμπεριαλιστικές φαντασιώσεις του ελληνικού κράτους / παρακράτους.

Απ’ την άλλη η Ουάσιγκτον μπορεί να χρειαστεί το Αιγαίο για να «φρενάρει» τον ρωσικό πολεμικό στόλο, την ρωσική ενεργειακή επιρροή ή/και τους κινέζικους «δρόμους του μεταξιού»… Προσοχή όμως: αυτό είναι εντελώς διαφορετικό απ’ τις ελληνικές ιμπεριαλιστικές φαντασιώσεις. Η Αθήνα θέλει επέκταση της επιρροής της· όχι να γίνει αυτό που θεωρεί «δικό της» (το Αιγαίο) πολεμικό πεδίο! Γιατί αν πάνε έτσι τα πράγματα, τότε… Στην περίπτωση μιας γενικής κλιμάκωσης του 4ου παγκόσμιου στην ευρύτερη περιοχή, αν η Άγκυρα παραμείνει κοντά στη Μόσχα, τα πράγματα θα γίνουν πολύ άσχημα (για το ελληνικό κράτος / παρακράτος): αντί για επέκταση στην ανατολική Μεσόγειο θα βρεθεί να πολεμάει για να κρατήσει αυτά που έχει στο ανατολικό Αιγαίο.

Κάτι τέτοιο θα είναι δύσκολο. Πολύ δύσκολο…

(Έχει κι άλλα αυτή η ιστορία. Άλλη φορά…)