Έρμε covid-19…

Πέμπτη 5 Μάρτη. Θα το επαναλάβουμε (παρότι η πειστικότητά μας είναι υποχρεωτικά περιορισμένη): δεν υπάρχει καμμία συνωμοσία στο πως κράτη και αφεντικά διαχειρίζονται, στη βάση των γνώσεων που τους προφέρουν οι ειδικοί (τους), των πόρων που έχουν διαθέσιμους, και της εξουσίας που ασκούν, την μία ή την άλλη πραγματική έκτακτη κατάσταση. Για ένα είδος (το ανθρώπινο) που παρά την μεγαλομανιακή παράνοιά του δεν παύει να είναι απλά μια απ’ τις πάμπολλες μορφές ζωής στον πλανήτη, οι πραγματικά έκτακτες καταστάσεις είναι μάλλον «φυσιολογικές».

Το θέμα είναι η διαχείριση αυτών των καταστάσεων· προς όφελος της εξουσίας. Σε άλλους καιρούς, για παράδειγμα, οι περίοδοι ανομβρίας, εξαιρετικά επώδυνες έως καταστροφικές για αγροτικές οικονομίες, αντιμετωπίζονταν (;) με λιτανείες, δεήσεις, ακόμα και ανθρωποθυσίες. Αυτά δεν επηρέαζαν το κλίμα· συντηρούσαν όμως τις σχέσεις εξουσίας. Μέχρις ότου κάποια στιγμή ξανάρχιζαν οι βροχές, και τα όποια αφεντικά (παπάδες, βασιλιάδες, παλατιανοί, τσατσορούφιανοι, δήμιοι) πανηγύριζαν.

Οι μαζικές μικροβιακές μολύνσεις είναι μάλλον κοινότοπες στην ανθρώπινη ιστορία. Εκείνο που τις διαφοροποιεί (πέρα απ’ την φονικότητά τους) είναι το πλέγμα των κοινωνικών θεσμών (άρα και των δομών εξουσίας) εντός των οποίων ξετυλίγονται. (Το ίδιο ισχύει για τους σεισμούς, τις εκρήξεις ηφαιστείων, τις πλημμύρες, κλπ). Και, μέσα σ’ αυτά τα πλέγματα, μπορεί και πρέπει να εντοπιστεί και να αναλυθεί κάθε φορά η ένταση του αιτήματος φροντίδας ή/και σωτηρίας που απευθύνεται απ’ τους θιγόμενους προς την / τις κεντρική / ες δομή / ες εξουσίας. Είτε είναι θρησκευτικές, είτε είναι πολιτικές. Νομιμοποιούνται αυτές οι δομές εξουσίας (δηλαδή οι σχέσεις υπεξαίρεσης του πλούτου) στη βάση μιας κάποιας εγγύησης για φροντίδα του συλλογικού; Αν ναι σε ποιο βαθμό;

Πριν έναν (καπιταλιστικό) αιώνα, για παράδειγμα, δεν θα υπήρχε η κοινωνική απαίτηση απ’ την μορφή κράτος (βασιλιάδες συνήθως) να βρει εμβόλιο για μια επιδημία. Ίσως να περιοριζόταν στην εξασφάλιση φαγητού σε συνθήκες διαλυμένου εμπορίου. Τώρα οι απαιτήσεις είναι διαφορετικές.

Φαίνεται «φυσιολογικό» αυτό, αλλά δεν είναι. Είναι ιστορικά προσδιορισμένο! Σε συνθήκες «νεοφιλελευθερισμού» και «όσο λιγότερο κράτος τόσο το καλύτερο», η ευθεία εφαρμογή αυτών των δογμάτων θα (υπέθετε κανείς ότι θα) ήταν «όποιος ζήσει έζησε – κι όποιος πεθάνει πέθανε». Αλλά όχι! Η ιδέα ενός «προστάτη», μιας «πατερναλιστικής διαχείρισης» είναι ζωντανή· εν μέρει για σωστό λόγο: η συνθετότητα των κοινωνικών σχέσεων και δομών δεν επιτρέπει την πλήρη και χωρίς εμπόδια εφαρμογή του κοινωνικού δαρβινισμού που έχει προωθήσει με επιτυχία σε πολλά σημεία αυτών των σχέσεων ο νεοφιλελευθερισμός.

Ακριβώς γι’ αυτό, επειδή δηλαδή η ιδέα μιας «κεντρικής φροντίδας» δεν έχει εξαφανιστεί (ούτε μπορεί να εξαφανιστεί) στις post modern καπιταλιστικές κοινωνίες της «ελεύθερης αγοράς», τα πεδία της δημόσιας υγείας και της δημόσιας τάξης είναι εκείνα στα οποία κατεξοχήν δουλεύεται η ανάδυση εκείνου που ονομάζουμε (σαν αυτόνομοι εργάτες) νεοκρατισμό. Με άλλα λόγια η βιοπολιτική σαν σύνθετη τεχνική της εξουσίας (πολιτικής, νομικής, επιστημονικής), ταυτόχρονα κεντρικής και αποκεντρωμένης, συγκεντρωμένης και διάχυτης, δεν είναι μια διαδικασία που μόνο κατεβαίνει απ’ τα πάνω προς τα κάτω· ανεβαίνει επίσης απ’ τα κάτω προς τα πάνω, σαν «κοινωνικό αίτημα».

Είναι γι’ αυτό που η κινεζική κρατική / καπιταλιστική βιοπολιτική σε συνθήκες μυθοποιημένης «κρίσης» (ελέω covid-19) αποδεικνύεται όχι απλά νικήτρια, αλλά σαν μια ακόμα απόδειξη της γενικής ισχύος του «παραδείγματος του Πεκίνου» για τον 21ο αιώνα: το να κινητοποιεί ο «προστάτης» όλους τους διαθέσιμους πόρους με ευστοχία ήταν ζητούμενο συνήθως (αν και όχι αποκλειστικά) σε καιρούς πολέμου. Τώρα χρειάζεται και σε καιρούς «ειρήνης» – ακόμα κι αν αυτή είναι προ-πολεμική· ή παρα-πολεμική…

Και εις άλλα με υγεία…

Παρασκευή 28 Φλεβάρη. Χτες τελειώναμε ένα σχόλιο (… και άλλα) με τις εξής φράσεις:

… Φυσικά ο ίδιος ο covid-19 είναι αστείος σαν αιτία όλης αυτής της φασαρίας. Είναι όμως χρήσιμος σαν οδοδείκτης και υπόμνηση των συγκρούσεων που μπορούν εύκολα να προκληθούν, ακόμα και σε ατομική κλίμακα, ανάμεσα στα υπερφίαλα Εγώ (που κατατρύχονται από υγιεινιστές μανίες και φόβους) και στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες…

Σχίζο, σχίζο!!! (Είναι ο καπιταλισμός πάντα…)

Πριν περάσει 24ωρο: η απαγόρευση των καρναβαλιών (της ερχόμενης Κυριακής) προκάλεσε κύμα αγανάκτησης των (ελλήνων) καρναβαλιστών… Που φοβούνται βέβαια τον covid-19, όπως όλοι· …αλλά από Δευτέρα! Αρκετοί άλλωστε έχουν μαγαζιά, ταξιδιωτικά γραφεία, ξενοδοχεία· περιμένουν τις εορταστικές εισπράξεις. Μετά θα δείξουν τους φόβους τους με την ησυχία τους.

Covid-19 για λίγο στάσου!!! Από Δευτέρα!!!

(Για την περίπτωση που έχετε περιέργεια να μάθετε με απτό τρόπο τι σημαίνει «ποσοστό κέρδους», σας ενημερώνουμε ότι η τιμή χοντρικής για τις γνωστές μάσκες στο ελλαδιστάν, για παράδειγμα η τιμή που χρεώνεται ένα μικροβιολογικό εργαστήριο (μόλις χτες…), είναι 8 ευρώ και κάτι για το πακέτο των 100 μασκών. Πράγμα που σημαίνει 1 μάσκα : 8 σέντς.

Έτσι, για να φρεσκάρετε τις γνώσεις σας στην αριθμητική, στην περίπτωση που…)

Covid-19 ante portas!

Πέμπτη 27 Φλεβάρη. Τώρα που και το ελλαδιστάν μπήκε στον παγκόσμιο χάρτη της επίθεσης του covid-19, τα δικά μας λόγια περιττεύουν: μιλάει με έργα και λόγια ο λαός και οι άρχοντές του… (Οι δεύτεροι θα ήθελαν «ψυχραιμία» για εντελώς πρακτικούς λόγους (το διάτρητο ελληνικό σύστημα υγείας δεν αντέχει άλλα ζόρια…) – αλλά το θυμήθηκαν αργά). Και ο λαός… ω τι έχει αρχίσει να λέει και να κάνει!!!

Θα το ρίξουμε στην πλάκα… Λοιπόν, τι έχουμε; «Το πρώτο κρούσμα στη Σαλονίκη»; Εμπρός γενναίοι, θωρακιζόματε! Να σώσουμε την πρωτεύουσα (και το π.ο.κ….)!! Πρώτη γραμμή άμυνας Τέμπη: τα κλείνουμε! Δεύτερη γραμμή άμυνας Θερμοπύλες – όπως τότε…

Εν τω μεταξύ βάζουμε μάτια και στην πλάτη: Πάτρα (καρναβάλι, ιταλία, καταλαβαίνετε…). Πρώτη γραμμή άμυνας Ισθμός: στην ανάγκη τινάζουμε τις γέφυρες. Δεύτερη γραμμή άμυνας; Χμμμ…

Τελευταία λύση αν ο οχτρός, ο covid-19, περάσει τις πύλες: καβαλάμε αεροπλάνα και βαπόρια και άλλοι πάμε προς λιβύη μεριά (coronovirus-free) κι άλλοι προς τα θρυλικά νησιά. Σάμο, Χίο, Μυτιλήνη, Λέρο, Κω… Να δούνε όλοι οι εκεί large size πόσους «χωράνε» τα μέρη τους! (Τί θα μας κάνουν; Θα μας πουλήσουν σκλάβους στον Erdogan;)
(Το ότι αυτόματα υποβιβάζονται παοκ, άρης, ξάνθη δεν χρειάζεται να αναφερθεί – ε; Δεν απαιτείται δικαστική απόφαση πια – αρκεί ιατρική διάγνωση…)

… και άλλα

Πέμπτη 27 Φλεβάρη. Είναι να τρέμει κανείς με την ιδέα του τι θα συνέβαινε με την ελληνική, μικροαστική “δημοκρατική ψυχή” αν ο “πρώτος”, ο “δεύτερος” ή ο “τρίτος” ξενιστής του covid-19 ερχόταν απ’ τις τουρκικές ακτές και ήταν μετανάστης ή πρόσφυγας: θα τους είχαν πετάξει ήδη όλους πίσω στη θάλασσα οι θρυλικοί αγωνιστές των ημερών

Το ότι το «κακό» έρχεται απ’ την ιταλία (με δεδομένο ότι πρόκειται για ένα μυθικό «κακό»…) είναι το καλύτερο που θα μπορούσε να συμβεί σε μια ρατσιστική κοινωνία, σαν την ελληνική. Το ότι έρχεται από «τουρίστες» κι όχι από φυγάδες, κυνηγημένους, ανέστιους, είναι επίσης το καλύτερο…

Κι έτσι το θέμα πλησιάζει (ανομολόγητα) στην καρδιά του εγχώριου καπιταλισμού: την τουριστική βιομηχανία του. Θεωρείται πάντα μια μηχανή που φέρνει λεφτά («μαύρα» κατά προτίμηση)· κι όχι ένας ιμάντας μεταφοράς που φέρνει αρρώστιες, υγιεινιστικούς κινδύνους (μυθοποιημένους ή μη), απειλές, φήμες και ψευτιές.

Να όμως που υπάρχει κι αυτό το ενδεχόμενο. Και μάλιστα διπλό: είτε οι τουρίστες «να φέρνουν αρρώστιες»· είτε, κινδυνεύοντας να «κολλήσουν» κάτι απ’ τα μέρη μας, να μην έρχονται… Τι χαρακτήρα αποκτάει τότε η τουριστική βιομηχανία; Είτε «πύλης στην κόλαση» (πάντα με τις αυτοφυείς δόσεις υπερβολής…) είτε «ερήμου»…

Ήδη αυτό το δίπολο έχει εμφανιστεί: αν το πράγμα πάρει μεγαλύτερη έκταση (ή έχει μεγαλύτερη διάρκεια) στην ιταλία η δική της τουριστική βιομηχανία θα κινδυνέψει άμεσα με κλατάρισμα· κι αυτό μπορεί να γίνει και με την ελληνική. Και απ’ την άλλη μεριά οι κινέζοι τουρίστες δεν θα πρέπει να είναι καθόλου ευπρόσδεκτοι στην φοβισμένη ευρώπη (και στα μέρη μας). Ο καθένας είναι εν δυνάμει είτε τουρίστας είτε φορέας· και οι αντι-επιδημικές οδηγίες συγκλίνουν στο «κάτσε σπίτι σου» και «μη κάνεις παρέα με αγνώστους»!

Φυσικά ο ίδιος ο covid-19 είναι αστείος σαν αιτία όλης αυτής της φασαρίας. Είναι όμως χρήσιμος σαν οδοδείκτης και υπόμνηση των συγκρούσεων που μπορούν εύκολα να προκληθούν, ακόμα και σε ατομική κλίμακα, ανάμεσα στα υπερφίαλα Εγώ (που κατατρύχονται από υγιεινιστές μανίες και φόβους) και στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες…

Σχίζο, σχίζο!!! (Είναι ο καπιταλισμός πάντα…)

Μερικά ακόμα tips για τον covid-19 (1)

Τετάρτη 26 Φλεβάρη. Περιμένοντας μερικά ακόμα σημεία της υπόθεσης “πως θα πανικοβληθείτε με το τίποτα!”, μερικές επιπλέον (μη) λεπτομέρειες.

Α) Επειδή η ροπή δείχνει προς τις θεωρίες συνωμοσίας, το τονίζουμε – κι όποιος μπορεί να καταλάβει ας καταλάβει: είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα η κατασκευή ενός γεγονότος απ’ την διαχείριση ενός γεγονότος. Οι δυτικές θεωρίες συνωμοσίας, επειδή στον πυρήνα τους είναι ακροδεξιές με βαθιά θρησκευτική (χριστιανική…) προέλευση, δίνουν “εξηγήσεις” αποκλειστικά (ή κυρίως) μέσω της “αποκάλυψης” κάποιου “ανώτατου δημιουργού” του ενός ή του άλλου συμβάντος: απ’ τους σεισμούς ως τις καπιταλιστικές κρίσεις. Η υλιστική, ιστορική διαλεκτική απ’ την μεριά της, παρότι δεν αγνοεί ότι υπάρχουν πράγματι γεγονότα που μπορεί να έχουν σχεδιαστεί και μεθοδευτεί εμπρόθετα (π.χ.: βόμβες στο ψαχνό), κατανοεί ότι αυτό δεν είναι καθόλου απαραίτητο. Αν η θεϊκή εξουσία στηρίζεται σε μορφές “δημιουργών”, οι ανθρώπινες εξουσίες δουλεύουν μια χαρά σαν διαχειριστικές. Οι τεχνικές των εξουσιών ξεδιπλώνονται συχνά (και ισχυρά) στη διαχείρηση του α γεγονότος ή του β – αξιοποιώντας όπου είναι δυνατό το τυχαίο ή/και το καθεαυτό φυσικό (σεισμούς, κλιματικές αλλαγές, ηφαίστεια, κλπ). Στην πράξη μάλιστα, όχι στις κορυφές της εξουσίας αλλά και στην κοινωνική βάση / πάτο, η διαχείριση των περιστάσεων και όχι η κατασκευή τους είναι η ρουτίνα.

Β) Η πρώτη φορά που έχει υπόψη της η ασταμάτητη μηχανή ότι η κρατική διαχείριση (και όχι η διαφημιστική προπαγάνδα υπέρ των φαρμακευτικών εταιρειών) μιας “κρίσης υγείας” εμφανίστηκε επί σκηνής με αξιώσεις κρατικής βιοπολιτικής για τον 21ο αιώνα ήταν με την “γρίπη των χοίρων”, το 2009 – απ’ το γαλλικό κράτος. Τότε, εν όψει ενός Αρμαγεδώνα γρίπης (που δεν ήρθε ποτέ…) η γαλλική κυβέρνηση έφτιαξε, μοίρασε και άρχισε να υλοποιεί ένα πρόγραμμα «distance learning» για την βασική εκπαίδευση. Που σήμαινε ότι (η προετοιμασία ήταν πως) τα σχολεία θα μείνουν κλειστά για πολλές εβδομάδες, αλλά τα μαθήματα θα γίνονται κανονικά, απ’ τα σπίτια, μέσω υπολογιστών και εκπαιδευτικών tutorials.

Το ενδιαφέρον εκείνης της κρατικής δράσης ήταν πως ταίριαζε μια χαρά όχι σε μια γρίπη που θα άφηνε χιλιάδες πτώματα πίσω της, που τελικά ποτέ δεν ήρθε (οι φαρμακευτικές εν τω μεταξύ ήταν με το δάκτυλο στη σκανδάλη!), αλλά ΚΑΙ σε διάφορες μορφές πολέμου… Ήταν κάπως δύσκολο το 2009 να φανταστεί κανείς ότι εν όψει ενός επερχόμενου γενικού θανατικού από έναν ιό το μαράζι του γαλλικού κράτους ήταν το να μην χάσουν τα παιδιά τα μαθήματά τους… Έτσι ώστε ήταν εύλογη η υπόθεση εργασίας ότι η «αναγκαστικότητα» εκείνου του βιαστικού distance learning είχε πολύ μικρότερη (και ευκαιριακή) σχέση με την πιθανότητα μιας επιδημίας, και πολύ μεγαλύτερη (και οργανική) με κρατικούς σχεδιασμούς πολεμικού είδους. Πάντα σχετικά με την διαχείριση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. Καθόλου συμπτωματικά την ίδια εποχή οι διεθνείς χρηματοπιστωτικές ύαινες έκαναν μελέτες για το «με πόσο λίγους υπαλλήλους θα μπορούσαν να συνεχίσουν να δουλεύουν» αν οι υπόλοιποι πέθαιναν… από οποιαδήποτε αιτία…

Γ) Παρασύρθηκε ίσως η ασταμάτητη μηχανή και υιοθέτησε την άποψη ότι ο covid-19 είναι εξαιρετικά μεταδοτικός (αν και ακίνδυνος). Μια προσεκτική ματιά όμως στη δεύτερη εικόνα της χθεσινής ανάρτητης («καπετάνιε, στεριά στον ορίζοντα!»), με τις 488.000 περιπτώσεις εποχιακής γρίπης μέσα σε μια μόνο εβδομάδα στην ιταλία, δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αμφιβολίας για το τι σημαίνει «μεταδοτικότητα»!!! Ο covid-19 είναι ιππότης του μεσαίωνα κλεισμένος μέσα σε βαριές λαμαρίνες – μπροστά στην ευκινησία του Η1Ν1!!!

Μερικά ακόμα tips για τον covid-19 (2)

Τετάρτη 26 Φλεβάρη. Δ) Η τεράστια διαφορά στην αξιοποίηση του «ανθρώπινου κεφαλαίου» ανάμεσα στο «μοντέλο της αγοράς» και στο «κρατικίστικο κινέζικο μοντέλο» είναι μήπως μια υπερβολή της αισχρά περιθωριακής ασταμάτητης μηχανής; Οι τρεις πάνω φωτογραφίες για το πως φτιάχνονται όχι ένα αλλά δύο πλήρως εξοπλισμένα νοσοκομεία (των 1000 κλινών το καθένα) μέσα σε 10 ημέρες, με τον «κινέζικο τρόπο» διαχείρισης του κεφαλαίου (: εργασίας και τεχνικών δυνατοτήτων), δεν σηκώνει ούτε αμφιβολία ούτε παζάρια. Είναι απλά το πολεμικό όνειρο κάθε καπιταλιστικού κράτους στη δύση· που απέχει πολύ απ’ το να μπορεί να το πλησιάσει σήμερα.

Δεν είναι όμως μόνον αυτό. Υπάρχει κάτι ακόμα πιο βαθύ. Τι σημαίνει η «οικονομία της αγοράς» για τις ατομικές ευθύνες έναντι της συλλογικής προστασίας απέναντι σ’ έναν (θεωρούμενο) Υγιεινιστικό Αρμαγεδώνα (άρα και σε οτιδήποτε θα μπορούσε να πουληθεί σαν τέτοιου είδους μεταφορά / αλληγορία) – και τι σημαίνει το «κράτος – πατέρας – φροντιστής» στις ίδιες συνθήκες; Τι σημαίνει σε συνθήκες κρίσης συσσώρευσης το “όλοι έναντίον όλων” που είναι η κοινωνική ενσωμάτωση του νεοφιλελευθερισμού, και τι σημαίνει στις ίδιες συνθήκες το “όλοι υπό τον αφέντη / υπηρέτη του γενικού καλού” (που στην κίνα είναι το κόμμα/κράτος/κεφάλαιο, μια ολοκληρωτική μορφή), ε;

Στη δεύτερη (πρόσφατη) περίπτωση, αν δεν φοράς μάσκα και δεν ακολουθείς κατά γράμμα της κρατικές οδηγίες, συλλαμβάνεσαι σα «δημόσιος κίνδυνος», χωρίς δεύτερη κουβέντα… Στη πρώτη περίπτωση, ίσως διεκδικήσεις το «ανθρώπινο δικαίωμα της διαφωνίας σου»… Υποθέτουμε ότι καταλαβαίνετε ότι αυτό έχει αρχίσει ήδη να τελειώνει στον δυτικό κόσμο, κι όχι μόνο σε ζητήματα βιολογικής υγείας… Υποθέτουμε επίσης (κι αυτό είναι ακόμα χειρότερο) ότι σε συνθήκες επιδημίας δεν σας έβγαινε ούτε το «κάτω το κράτος», ούτε το «κεφάλαιο και κράτος γεννούν το φασισμό» – που ωστόσο εξακολουθούν να ισχύουν.

Ε) Στην αρκετά ψηφιοποιημένη κεντρική διοίκηση του νοτιοκορεατικού κράτους, το αντίστοιχο τηλεφωνικό νούμερο 112 (αριθμός έκτακτης ανάγκης) έστελνε και συνεχίζει να στέλνει μέσω καταιγισμού μηνυμάτων οδηγίες / διαταγές για την δέουσα συμπεριφορά – μετά τα πρώτα κρούσματα στην πόλη Daegu… Το ενδιαφέρον για εμάς είναι το πως αυτή η τεχνολογία (που ανήκει στην 3η βιομηχανική επανάσταση αλλά θα ολοκληρωθεί σύντομα στην 4η) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον καθολικό έλεγχο στο κοινωνικό εργοστάσιο δίκοπα: απ’ την μια μεριά σαν μαζική (και ταυτόχρονα ισχυρά διαφοροποιημένη χωρικά και χρονικά) αποστολή εντολών / οδηγιών για το τι πρέπει (και τι δεν πρέπει) να κάνει ο καθένας in case of emergency· και απ’ την άλλη σαν έλεγχος σε πραγματικό χρόνο (και χώρο: geodata) του τι κάνει και που βρίσκεται ο καθένας.

Ας το επαναλάβουμε: το γεγονός ότι αυτή η διπλή διαδικασία είναι αυτονόητα αρμοδιότητα και ευθύνη όχι των ιδιωτικών επιχειρήσεων επικοινωνιών (τύπου social media) αλλά του κράτους, ακόμα και ενάντια στην κυκλοφορία του πανικού μέσω των ιδιωτικών επικοινωνιών, δεν είναι απλά ένα τεχνικό ζήτημα… Είναι πολιτικό ζήτημα!!! Που αφορά κάτι που είναι ήδη γνωστό κατ’ αρχήν, σε όποιους μπορούν να καταλάβουν τον καπιταλισμό του 21ου αιώνα: σε τελευταία ανάλυση η οικονομία του φόβου, που είναι η πολιτική οικονομία του ελέγχου της παραγωγής, της κατανάλωσης, της ζωής συνολικά σε συνθήκες ψηφιακής επέκτασης / αναπαράστασης, είναι εύλογο να χρειάζεται σαν «κεντρικό διαχειριστή» την μορφή – κράτος (ή το παρακράτος που εμφανίζεται πειστικά σαν μορφή – κράτος), σε συνεργασία πάντα με τις ιδιωτικές επιχειρήσεις… Οπωσδήποτε μ’ ένα «μονοπώλιο» τελικής διεύθυνσης.

Στ) Στο «και πέντε», στα μέρη μας, άρχισε από χτες η mainstream δημαγωγία να ανακυκλώνει φετούλες αλήθειας: ε, εντάξει, δεν είναι τίποτα σπουδαίο· πολλοί δεν καταλαβαίνουν καν ότι έχουν κολλήσει τον κοροναϊό· ε, η θνησιμότητα είναι μικρότερη από της γρίπης· κλπ κλπ κλπ…

Φαίνεται ότι κάποιοι στο ελληνικό γκουβέρνο, τώρα που «ο εχθρός είναι προ των πυλών», άρχισαν να ανησυχούν ότι ο πανικός – του – λαού θα υπερκεράσει εύκολα τις έτσι κι αλλιώς περιορισμένες πρακτικές δυνατότητες του (ελληνικού) κράτους (άρα και τους δικούς τους ρόλους). Οπότε το έχουν ρίξει στις ενέσεις ψυχραιμίας… Μάταια: η δουλειά έχει γίνει και έχει πιάσει…

(Τώρα θα αρχίσουν να βγαίνουν φράγκα απ’ τις διάφορες μικροαστικές βδέλες. Κι όποιος σκεφτεί ότι τα ίδια περνούν και οι μετανάστες / πρόσφυγες, θα έχει πετύχει διάνα….)

Και η παράνοια όπλο μαζικής καταστροφής είναι – πάντα ήταν!

Τετάρτη 26 Φλεβάρη. Όπου γάμος και χαρά· όπου φόβος και θεωρία συνωμοσίας. Ανάμεσα στις πολλές που κυκλοφορούν εδώ και βδομάδες, με τον κύριο όγκο να είναι αντισινικός, κυκλοφόρησε και μία … αντιαμερικάνικη: ότι, δηλαδή, ο covid-19 είναι πραγμάτι βιολογικό όπλο (και η χελώνα είναι σπρίντερ…), που όμως φτιάχτηκε από αμερικάνους και μεταφέρθηκε στην κίνα για να υπονομεύσει το κινεζικό καθεστώς. (Λάθος: φτιάχτηκε από παοκτζήδες βιοτεχνολόγους για να εκδικηθούν τα credit που δίνει η cosco στον Πειραιά!)

Αλλά ο κυβερνοσκουπιδοχώρος είναι ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη της συνωμοσιολογικής α-βιο-ποικιλότητας· οπότε η γνωστή εφημερίδα των αγγλικών μυστικών υπηρεσιών «guardian» ανακάλυψε ότι χιλιάδες λογαριασμοί των social media, με ανθρώπινους διαχειριστές (και όχι bots) παίζουν αυτό το αντιαμερικανικό σενάριο… Είναι κάτι που δεν μπορεί να ελέγξει κανείς. Και είναι εξίσου πιθανό οι αντιαμερικάνικες συνωμοσιολογικές θεωρίες για τον covid-19 να είναι περισσότερες ή λιγότερες απ’ τις αντισινικές συνωμοσιολογικές θεωρίες.

Σαν γραφείο τύπου των MI4 και ΜΙ5 (περισσότερα στο Sarajevo.pdf 145a) ο guardian μεταφέρει την αμερικανική εκδοχή «ερμηνείας» αυτού του κύματος: έχει σκοπό να υπονομεύσει τους αμερικανικούς θεσμούς και τις συμμαχίες των ηπα λέει ο καλός «φύλακας»· άρα αυτοί που απ’ «τον καλό, τον κακό και τον άσχημο» προτίμησαν τον «κακό» είναι πράκτορες της Μόσχας. Ούτε λόγος ότι οι αντισινικές συκοφαντίες έχουν ανάλογους στόχους (μέχρις ότου οι κινέζοι βιοτεχνολόγοι φτιάξουν το εμβόλιο…) Αλλά ο guardian δεν είναι ο φύλακας του Πεκίνου. Φύλακας του Λονδίνου είναι, και έτσι συμπεριφέρεται…

Αν σας φαίνονται γελοία όλα αυτά έχετε δίκιο. Αν σας φαίνονται άσχετα απ’ τις διάχυτες κοινωνικές φοβίες έχετε άδικο. Το να κρατιέται η «μέση κοινωνική σκέψη» σ’ εκείνο το νηπιακό στάδιο όπου υπάρχει ένας «μπαμπάς» και απέναντι ένας «μπαμπούλας», μ’ όλες τις συγκινησιακές «εκδηλώσεις» και τους σχετικούς σπασμούς, εξυπηρετεί και τον μεν και τον δε. Σ’ αυτό το στάδιο όλοι είναι (εύκολα) “άρρωστοι” αν είτε ο “μπαμπάς” είτε ο “μπαμπούλας” φροντίσει να τους φτιάξει σαν τέτοιους.

Το μαχαίρι λίγο πιο κοντά στο κόκκαλο: ενώ η βλακεία, η κοινωνική παράνοια και οι προαγωγοί τους έχουν πάμπολλες πηγές, στο τέλος (δηλαδή σ’ εκείνο το ιστορικό σημείο που ο ύπνος της λογικής έχει γίνει υπολογίσιμο κοινωνικό κεφάλαιο) η αξιοποίησή της δεν αποκλείει (καθόλου) την κεντρική διαχείριση.

Το σύνθημα «κεφάλαιο και κράτος γεννούν τον φασισμό» είναι απόλυτα έγκυρο απέναντι σ’ αυτά τα τέρατα: του ύπνου της λογικής. Αλλά μοιάζει άκυρο σε τερατώδεις συνθήκες…

“Κατάσταση πολιορκίας”…

Τρίτη 25 Φλεβάρη. “Σφίγγει ο κλοιός”… “στο μάτι του κυκλώνα”… “προ των πυλών”… “μηχανισμοί θωράκισης”… Αυτή είναι η τρέχουσα ορολογία, δραματοποίηση – δημαγωγική κατασκευή της παράνοιας (και) στα μέρη μας. Στο ελλαδιστάν μέσα σε 4 μήνες πέθαναν από επιπλοκές της γρίπης (: πνευμονία) πάνω από 60 άτομα· αλλά αυτό δεν ήταν λόγος κήρυξης “κατάστασης πολιορκίας”… Με το πρώτο διαπιστωμένο κρούσμα covid-19 σε ελληνικό έδαφος κι ακόμα χειρότερα αν πεθάνει κάποιος, θα δείτε τι θα γίνει.

Πιο σωστά: θα δείτε μερικά πράγματα· αλλά όχι όλα· και σίγουρα όχι τα πιο σημαντικά… (Θα πρέπει όμως όλα να αναδειχθούν στις λογικές και όχι στις πανουκλιασμένα συγκινησιακές αλληλουχίες τους…)

Χτες το πρωί, σ’ έναν καθεστωτικό ρ/σ πρώτης γραμμής ένας δημοσιογράφος (απ’ τους θεωρούμενους “σοβαρούς”) σχολιάζοντας τις covid-19 εξελίξεις παρατήρησε με την μεγαλύτερη φυσικότητα του κόσμου (η μεταφορά των λόγων του είναι ακριβής, λέξη – λέξη):

…Είναι ένα μεγάλο πείραμα αυτό που συμβαίνει στην ιταλία. Γιατί βλέπουμε αυτά που συμβαίνουν στην Κίνα, βλέπουμε μια πόλη ολόκληρη με πολλές εκατοντάδες χιλιάδες κατοίκους να μπαίνει σε καραντίνα, και οι άνθρωποι να κλείνονται στα διαμερίσματά τους, και να διακόπτεται η ζωή. Αλλά εκεί είναι η Κίνα! Είναι ένα ερώτημα να δούμε κατά πόσον μπορεί, μπορούν τέτοια μέτρα περιορισμού του ιού, να εφαρμοστούν με επιτυχία σε μια ανοιχτή, ευρωπαϊκή κοινωνία, με φιλελεύθερη νοοτροπία, που τους καταναγκαστικούς περιορισμούς τους αντιμετωπίζει με εχθρικό τρόπο…

Ακριβώς περί αυτού πρόκειται! «Να δούμε… [από διαφορετικές οπτικές γωνίες ανάλογα με τη θέση του καθενός στις δομές εξουσίας] … ‘πόσο κίνα’ μπορούν να γίνουν τα «φιλελεύθερα» ευρωπαϊκά κράτη· και πόσο πειθαρχημένες μπορούν να γίνουν οι κοινωνίες τους υπό τον φόβο του θανάτου…».

Γιατί όμως ΑΥΤΟ είναι μακράν το σημαντικότερο, τόσο σημαντικό ώστε να οπλοποιείται (προπαγανδιστικά) ένας μάλλον ασήμαντος ιός· τόσο σημαντικό ώστε να διατίθενται οι μηχανισμοί εξουσίας να «πειραματισμούν» αξιοποιώντας αυτήν την προπαγανδιστική οπλοποίηση;

4η βιομηχανική επανάσταση, καπιταλιστική αναδιάρθρωση, και…

Τρίτη 25 Φλεβάρη. Οι αλλαγές στους συσχετισμούς δύναμης και στον παγκόσμιο καταμερισμό εξουσίας (κεφαλαίου και εργασίας) των τελευταίων 15 χρόνων ήταν μεν προβλέψιμες στα γενικά τους χαρακτηριστικά (έχουμε υποσχεθεί να έρθουμε σ’ αυτό το ζήτημα αναλυτικά – μέσα απ’ τα τετράδια για εργατική χρήση), ωστόσο είναι εντυπωσιακές για την ταχύτητα και την ποιότητά τους. Επιπλέον, είναι ένα πράγμα να προβλέπεται κάτι (γενικά και αόριστα) και εντελώς διαφορετικό να γίνεται πραγματικότητα συγκεκριμένη, απτή – και “αναθεωρητική”…

Το κεντρικό ζήτημα αυτών των αλλαγών είναι η ανάδειξη του κινέζικου καπιταλισμού σαν νο 1 στον πλανήτη· και προσέξτε: αυτή η ανάδειξη βρίσκεται σε εξέλιξη, καθόλου δεν έχει φτάσει στα οριστικά της επίπεδα.

Η ανάδειξη είναι συντριπτική για τον “δυτικό, πρωτοκοσμικό” καπιταλισμό, για πολλούς λόγους. Για παράδειγμα, απ’ την εποχή των “μεγάλων ανακαλύψεων” (: των μεγάλων αποικιοποιήσεων του πλανήτη, απ’ τα τέλη του 15ου αιώνα) ως και τις αρχές του 21ου το “κέντρο του κόσμου” (οικονομικό, πολιτικό, στρατιωτικό, ιδεολογικό) βρισκόταν πάντα σ’ αυτήν την μεριά του πλανήτη, με κοινό τόσο την θρησκεία όσο και την αλληλεπίδραση μεταξύ βασιλείων, αυτοκρατοριών, και αργότερα κρατών. Φυσικά η κινέζικη αυτοκρατορία ήταν ισχυρή ακόμα κι ως τον 18ο αιώνα· αλλά έχασε (ή έτσι φαινόταν) την καπιταλιστική εκτόξευση…

Υπάρχει όμως μια άλλη διάσταση των εξελίξεων, που φτάνει εύκολα μέχρι τον covid-19, την υγιεινιστική τρομοκρατία και … «τα μεγάλα πειράματα». Για τον δυτικό κόσμο (ευρώπη και βόρεια αμερική) η νίκη τους στον 3ο παγκόσμιο (τον λεγόμενο «ψυχρό») πόλεμο, δεν ήταν απλά η εξαφάνιση ενός υπολογίσιμου στρατιωτικά αντίπαλου. Ήταν, κυρίως, η πεποίθηση ότι ο (νεο)φιλελευθερισμός, δηλαδή «η οικονομία της αγοράς», οι «ατομικές πρωτοβουλίες», η “ελευθερία” και οι «ατομικές εφευρετικότητες» (το «όσο πιο λίγο κράτος γίνεται»…) είναι ο μοναδικός τρόπος καπιταλιστικής και τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας. Οι Steve Jobs και οι Bill Gates δεν ήταν απλά κάποιοι καπάτσοι που έκαναν πετυχημένες επιχειρήσεις. Ήταν η αλληγορία του (νεο)φιλελεύθερου καπιταλισμού, και η τρανή απόδειξη της ακατανίκητης υπεροχής του (έναντι του δυσκίνητου, σπάταλου και τυραννικού σοβιετικού μοντέλου των πενταετών πλάνων και της καταστολής της ιδιωτικής πρωτοβουλίας): οι κατσαβιδάκηδες πιτσιρικάδες που μαστορεύουν στα γκαράζ των οικογενειακών σπιτιών και από κει ξεπηδάνε ιδέες, καινοτομίες, κι άλλες ιδέες κι άλλες καινοτομίες – και εταιρείες μεγάλης εμβέλειας – έγινε ο μύθος και ο θρύλος της 3ης βιομηχανικής επανάστασης (υπό αμερικανική ηγεμονία, για να μην ξεχνιόμαστε)… Απ’ τα ’90s και μετά οπωσδήποτε.

Ήταν τόσο καθολική η βεβαιότητα ότι αυτό και μόνον αυτό το μοντέλο (των αδέσποτων καινοτόμων με τις φανταιζί ιδέες που υπάρχουν επειδή ο (νεο)φιλελευθερισμός το επιτρέπει και το ενισχύει· του «ανθρώπινου κεφάλαιου» που μπορεί να είναι multiculture αλλά σίγουρα είναι ατομικό, κλπ) ταιριάζει πια γάντι στον καπιταλισμό, ώστε όχι μόνο αναγγέλθηκε «το τέλος της ιστορίας», αλλά έπαψε να είναι καν και καν ζήτημα απορίας αν πράγματι ισχύει αυτό. Μ’ άλλα λόγια: ο δυτικός (και οπωσδήποτε: ο αμερικανικός) δρόμος της καπιταλιστικής εξέλιξης μέσω της 3ης βιομηχανικής επανάστασης κηρύχτηκε ο μοναδικός εφικτός…

Κάντο όπως η κίνα

Τρίτη 25 Φλεβάρη. Και μετά ήρθε η κίνα!.. Με τα (ηττημένα και ξεπερασμένα προ πολλού…) “πενταετή πλάνα” της μονοκομματικής εξουσίας της, σε συνδυασμό όμως με κάμποσα στοιχεία “οικονομίας της αγοράς”, “ελεύθερης κατανάλωσης”, κλπ!

Ως γνωστόν ο κινέζικος (και γενικότερα ο ασιατικός, πλην ιαπωνικού) καπιταλισμός προοριζόταν για το καθολικό εργοστάσιο των βασικών εμπορευμάτων της κοινωνικής αναπαραγωγής της δύσης (από μπλουζάκια και παντόφλες μέχρι ηλεκτρικά σίδερα που αυτοπυρπολούνται), με χαμηλότατο κόστος παραγωγής (: τα αυταρχικά καθεστώτα θα εξασφάλιζαν φτηνή εργασία για λογαριασμό των “φιλελεύθερων δημοκρατιών” της δύσης…) και άρα χαμηλές τιμές· έτσι ώστε να κρατιούνται χαμηλά οι μισθοί και, κυρίως, η ταξική / πολιτική αυτοσυνείδηση της δυτικής εργατικής τάξης. Ήταν γι’ αυτόν τον λόγο που το Πεκίνο έγινε δεκτό στον ΠΟΕ στην αρχή του 21ου αιώνα (μετά την κατάρρευση των “τίγρεων της νοτιοανατολικής ασίας” στα τέλη του προηγούμενου, ενδιαφέρουσα ιστορία αλλά έξω απ’ τις εδώ δυνατότητες)…

Και μετά ήρθε η δεκαετία 2008 – 2018, που για την δύση ήταν διάστημα όξυνσης της κρίσης που έτρεχε ήδη απ’ τα τέλη των ‘80s… Μέσα σε ιστορικό χρόνο dt, ο καπιταλισμός που λογαριαζόταν σαν «έντασης φτηνής εργασίας» (ο κινεζικός) όχι απλά μετατράπηκε και σε «έντασης κεφαλαίου»· όχι απλά άρχισε να κτυπάει την πρώτη θέση σ’ όλα τα ερευνητικά project όλων των τομέων (τεχνολογικής) αιχμής· αλλά επιπλέον σχεδίασε και άρχισε να εφαρμόζει το δικό του «σχέδιο Marshall» (χίλιες φορές μεγαλύτερο!), πρώτα εντός κινεζικής επικράτειας και ύστερα εκτός, στην ασία, στην αφρική, στη λατινική αμερική, παντού, για να εντάξει στον δικό του κύκλο συσσώρευσης και καπιταλιστικής αξιοποίησης το σύνολο του πλανήτη! Εννοούμε τους δρόμους του μεταξιού… Και μάλιστα όλα αυτά: χωρίς πόλεμο!

Αυτό ήταν κυριολεκτικά απίστευτο! Ο συνδυασμός ταχύτητας και απόδοσης (του κινεζικού καπιταλισμού) δεν είχε / έχει προηγούμενο στη δυτική ιστορία 5 αιώνων! (Το πόσο απίστευτο είναι το δείχνει το πόσο σπασμωδικά προσπαθεί να αντιδράσει ο μεγάλος ηττημένος, ο αμερικανικός καπιταλισμός…) Εκείνο, όμως, που είναι ακόμα πιο απίστευτο απ’ το απίστευτο είναι ο πυρήνας του κινεζικού παραδείγματος, κατευθείαν αντίπαλος και αμφισβητίας του (νεο)φιλελεύθερου μοντέλου. Το γεγονός δηλαδή ότι απέναντι στις (δυτικές) επιτυχίες της ιδιωτικής πρωτοβουλίας (το Παράδειγμα των κατσαβιδάκηδων / χάκερς νεαρών που δρουν αυτόβουλα και χύμα) αναδείχθηκε ένα άλλο Παράδειγμα, γνωστό από παλιά, θεωρούμενο οριστικά ξεπερασμένο, αλλά να τώρα: πολύ πιο πετυχημένο, πολύ πιο «παραγωγικό»· σχεδόν κατακλυσμιαία παραγωγικό… Το (καπιταλιστικό) Παράδειγμα του ισχυρού κεντρικού κράτους που σχεδιάζει την καπιταλιστική ανάπτυξη· το (καπιταλιστικό) Παράδειγμα των 5ετών πλάνων, που λέει «το 2025 θα είμαστε πρώτοι παντού στην 4η βιομηχανική επανάσταση» – και, ακόμα χειρότερα, αυτή η δήλωση (απόφαση ενός κατά την άποψή του «κομμουνιστικού κόμματος») δεν είναι κομπασμός… Θα το πετύχει….

Θα ήταν δυνατόν η μορφή – κράτος να οργανώσει την κίνηση, την διασπορά και την αξιοποίηση των «ατομικών κεφαλαίων» πολύ καλύτερα, γρηγορότερα, αποδοτικότερα και δυναμικότερα απ’ την θρυλική «ελεύθερη αγορά»; Θα μπορούσε η μορφή – κράτος να καθοδηγήσει όχι την 2η βιομηχανική επανάσταση σε μια κατά βάση αγροτική κοινωνία (όπως έκαναν οι μπολσεβίκοι στη ρωσία στα ‘20s και στα ‘30s) αλλά την 3η, την 4η και την 5η, και μάλιστα ορίζοντας τις προδιαγραφές παγκόσμια κάνοντας τον καπιταλιστικό 21ο αιώνα κινέζικο / ασιατικό;

Η ερώτηση που ποτέ δεν τέθηκε στα λίγα χρόνια της (νεο)φιλελεύθερης εποποιίας έσκασε σαν βόμβα (ανομολόγητα; ας το πούμε…) ήδη απ’ τα μέσα της δεκαετίας του ’10. Όταν π.χ. έγινε σαφές ότι το σχέδιο για την «καταπολέμηση της φτώχιας» στην κίνα (δηλαδή: για την αύξηση της καταναλωτικής δύναμης των πληβείων και την μείωση / διαχείριση των ταξικών εντάσεων), μέσα από μαζικές κρατικές επενδύσεις σε υποδομές, πανεπιστήμια, δίκτυα, πριμοδότηση των καινοτόμων ερευνών, πέτυχε· και αφορούσε το ασύλληπτο για τα δυτικά μέτρα μέγεθος των 900 εκατομυρίων υπηκόων! Όταν έγινε ακόμα σαφές ότι δυο κατσαβιδάκηδες στο γκαράζ ενός σπιτιού μπορούν να εφεύρουν το «ποντίκι» και την “επιφάνεια εργασίας” στους υπολογιστές – αλλά δεν πρόκειται ποτέ να εφεύρουν μια ποικιλία ριζιού που ποτίζεται με θαλασσινό νερό, αλλάζοντας εντελώς τα δεδομένα για την διατροφή (και την ζωή) εκατομμυρίων ασιατών πληβείων που υποφέρουν από έλλειψη γλυκού νερού…

Ήταν σοκ, το οποίο γίνεται ακόμα πιο έντονο όσο περνάει ο καιρός. Το αυταρχικό κινεζικό καθεστώς οργάνωσε τις ψηφιακές επικοινωνίες και όλες τις ψηφιακές σχέσεις των υπηκόων μεταξύ τους και με το κράτος σε μια ενιαία πλατφόρμα· κάνοντας πραγματικότητα ένα όνειρο (ή έναν εφιάλτη) που και στη δύση θα εκτίναζε την παραγωγικότητα, την καταναλωτικότητα, και τον έλεγχο του κοινωνικού εργοστάσιου… Αλλά, όπως θα υπονοούσε κι ένας αριστερούλης μεγαλοδημοσιογράφος, «… πώς μπορεί αυτό να επιτευχθεί στις δυτικές, φιλελεύθερες δημοκρατίες;…». Καλή ερώτηση…

Για την δική μας εργατική, κριτική ανάλυση, ο κινεζικός καπιταλισμός δεν είναι ένα γεωπολιτικό «ατύχημα» που θα το τακτοποιήσουν μερικές ατομικές βόμβες ριγμένες στα σωστά σημεία… Είναι ένα δυναμικό Παράδειγμα καπιταλιστικής συσσώρευσης για το παρόν και το μέλλον. Που ξεκίνησε από μια βάση 1,3 δισεκατομυρίων ανθρώπων, δουλεύτηκε ακριβώς σε μια τέτοια γίγα-βάση «ανθρώπινων κεφαλαίων»· και απέδειξε ότι η «αγορά» είναι περιορισμένης χρήσης· ότι έχει πολύ φθορά, χασούρα και «τριβή»… Κι ότι η μορφή – κράτος, ορατή και σαφής, μπορεί να γίνει ο πετυχημένος «τιμονιέρης» στην καπιταλιστική «ανάπτυξη» του 21ου αιώνα· πολύ πιο πετυχημένος απ’ την «αόρατη χείρα»….

Ποιά είναι η απόδειξη της θέσης μας; Ότι όλο και περισσότερα δυτικά κράτη, ομολογημένα ή όχι, «θα ήθελαν να γίνουν με κάποιον τρόπο κίνα». (Και θα το επιχειρήσουν, με επιθετικούς και βίαιους τρόπους…)

Ένας απ’ αυτούς, ένας απ’ τους τρόπους νομιμοποίησης του αναδυόμενου νεο-κρατισμού, ονομάζεται «το ζήτημα της δημόσιας ασφάλειας» – και έχει δουλευτεί κάτω απ’ τις μύτες σας (μας) στο όνομα της «αντιμετώπισης της τρομοκρατίας»· τα big data θα του δώσουν νέα εργαλεία και δυνατότητες…. Ένας άλλος τρόπος για την ίδια νομιμοποίηση ονομάζεται «το ζήτημα της δημόσιας υγείας». Πρόκειται για δύο βασικούς τομείς της πρωτοκοσμικής καθημερινότητας, στους οποίους οι αντιρρήσεις μπορούν να κηρυχτούν ακόμα και εκτός νόμου· και όπου η συγκέντρωση κεφαλαίου (που θα διαχειριστεί η μορφή – κράτος) μπορεί να εμφανιστεί όχι σαν «μια λύση ανάμεσα στις άλλες», αλλά σαν η μοναδική.

Καλά το καταλάβατε. Σ’ αυτή τη φάση ο δεύτερος τρόπος λέγεται covid-19· ένα πείραμα βρε αδερφέ!… Μόνο που δεν είναι εντελώς καινούργιος…