Tag: βιοτεχνολογία

Βιο-προβοκάτορες

Παρασκευή 30 Νοέμβρη. Η περίπτωση He Jiankui μοιάζει σε πολλά με την περίπτωση Panos Zavos. Και οι δύο ήταν αρκετά γνωστοί επαγγελματίες ήδη, έτσι ώστε να μην υπάρχει αμφιβολία ότι τεχνικά ήταν / είναι ικανοί να έχουν κάνει αυτό που λένε… Ταυτόχρονα όμως παραβίαζαν όλα τα πρωτόκολλα εγκυρότητας («δεν σας λέμε ούτε που, ούτε ποιοί», καμμία κρίσιμη λεπτομέρεια), με πλήρη συνείδηση του τι κάνουν εναντίον των συναδέλφων τους. Μ’ άλλα λόγια ο Zavos τότε προβόκαρε και ο Jiankui τώρα προβοκάρει εν γνώσει τις νόρμες ελέγχου και επιβεβαίωσης των «επιστημονικών κοινοτήτων» στις οποίες ανήκουν και απ’ τις οποίες προέρχεται η αναγνώριση και το κύρος τους. Αν ήθελαν να κάνουν κάτι που να μην μπορούν να ελέγξουν οι συνάδελφοί τους, θα ήταν αρκετό να μην ανακοινώσουν τίποτα!… Αν ήθελαν να κάνουν κάτι αποφεύγοντας την κατακραυγή, θα το κρατούσαν κρυφό… Αν ήθελαν να «πατεντάρουν» την μεθοδολογία τους…. απλά δεν μπορούν!!! Τι επεδίωκε τότε ο Zavos και τι επιδιώκει, λοιπόν, ο Jiankui τώρα;

Είναι αρκετά πιθανό ότι η απάντηση σχετικά με τον Zavos ήταν όντως τα λεφτά, και ίσως κάτι επιπλέον (που δεν είναι της στιγμής). Ο Jiankui; Κι αυτός φράγκα θέλει;

Ίσως. Υπάρχει όμως ένα διαφορετικό θέμα, και ασφαλώς ο Jiankui το ξέρει καλά, καθώς πηγαινοέρχεται ανάμεσα σε αμερικανικά πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα και στο εργαστήριό του στο πανεπιστήμιο της Shenzhen: οι κινέζοι γενετιστές έχουν κάνει πράγματι σημαντικές «προόδους» σε διάφορους επιμέρους τομείς, και απειλούν την (εμπορική / τεχνολογική / επιστημονική) κυριαρχία των δυτικών και στις βιοτεχνολογίες. Για παράδειγμα, μόλις πριν 3 μήνες, στις αρχές του περασμένου Σεπτέμβρη, βιοτεχνολόγοι του πανεπιστημίου της Σαγκάης ανακοίνωσαν την πετυχημένη (;) εφαρμογή της crispr/cas9 στην εργαστηριακή επιδιόρθωση σε ανθρώπινα έμβρυα μιας γενετικής ανωμαλίας που είναι υπεύθυνη για μια σπάνια και ανίατη αρρώστια (την marfan). Η ανακοίνωση έγινε με όλο το επιστημονικό πρωτόκολλο, μέσω δημοσίευσης σε έγκυρο διεθνές περιοδικό (το molecular therapy).

Οπωσδήποτε αυτή η κινεζική επιτυχία είναι συζητήσιμη – λόγω τομέα. Δεν παύει, ωστόσο, να πιστοποιεί ότι το τόσο απειλητικό «made in china 2025» έχει σοβαρά ερείσματα και στις βιοτεχνολογικές εφαρμογές. Κι αυτό είναι σοβαρό ζήτημα, εμπορικά / οικονομικά αλλά ακόμα και πολεμικά…

«Βγήκε μπροστά», λοιπόν, ο He Jiankui με τους αναπόδεικτους (και από στενά «επιστημονική» άποψη αστήρικτους) ισχυρισμούς του για να προκαλέσει την διεθνή κατακραυγή για την ανηθικότητα των κινέζων γενετιστών; Σε μια εποχή που «ψήνεται» από διάφορες μεριές ο «κινεζικός κίνδυνος»; Ξέρουμε ότι σε πολλούς αυτό θα φανεί σαν «σενάριο συνωμοσίας». Ωστόσο στον όλο και πιο ανταγωνιστικό καπιταλιστικό κόσμο (συμπεριλαμβανόμενης της τεχνολογικής του στιβάδας) τα κτυπήματα κάτω απ’ την μέση δεν είναι εξαίρεση. Είναι ο κανόνας.

Και δεν είναι η περίπτωση Jiankui ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία ισχυρή ένδειξη για τέτοιου είδους συγκρούσεις…

Συμμαχικά έντομα 1

Κυριακή 4 Νοέμβρη. Ακούγεται δυστοπικό (και είναι) αλλά πρόκειται για γεγονός. Ο τεχνολογικός βραχίονας του αμερικανικού στρατού (η γνωστή darpa) έχει ξεκινήσει ένα πρόγραμμα κατασκευής «συμμαχικών εντόμων», για την προστασία (λέει) της αμερικανικής αγροτικής παραγωγής από σοβαρές ζημιές οποιασδήποτε προέλευσης… Αυτό που φτιάχνουν οι βιοτεχνολόγοι της darpa είναι μεταλλαγμένες σειρές εντόμων που θα μεταφέρουν στις καλλιέργειες μεταλλαγμένους ιούς, που θα αλλάζουν τον γενετικό κώδικα των φυτών, ώστε να τα προστατεύουν «από αρρώστιες, καθώς επίσης φυσικές και τεχνητές απειλές στην παραγωγή πρώτων υλών διατροφής».

Αν επρόκειτο γι’ αυτό υπάρχουν αρκετά μεγάλες αγροβιομηχανίες που έχουν και τους παράδες και την ικανότητα να βρουν το κατάλληλο «προσωπικό», για να μας πουλήσουν διατροφική προστασία. Η υπογραφή darpa παραπέμπει, κατευθείαν, σε έρευνες για στρατιωτικούς σκοπούς. Και είναι εύλογο να σκεφτεί κανείς τους στόχους των insect allies (έτσι λέγεται το project): η αγροτική παραγωγή του εχθρού…

Μήπως είμαστε υπερβολικά καχύποπτοι; Όχι. Οι πραγματικές (και όχι όσα διαδίδονται προπαγανδιστικά…) γνώσεις των βιοτεχνολόγων, στην αιχμή των σχετικών ερευνών, είναι και λίγες και αβέβαιες για το πως μπορεί να γίνει πετυχημένα μια «καλή» (ας την πούμε έτσι) μετάλλαξη. Για την ακρίβεια η ως τώρα τελευταία λέξη των ερευνών είναι ότι είναι απίθανο να επιτευχθεί μια ακριβής γενετική τροποποίηση χωρίς άγνωστες και απρόβλεπες επιδράσεις σε άλλα σημεία της αλυσίδας οποιουδήποτε dna.

Αυτό σημαίνει ότι σήμερα, και για ικανό χρόνο στο μέλλον, θα είναι πιο εύκολο να καταστρέψει κανείς γενετικά ένα dna παρά να το βελτιώσει με ακρίβεια και χωρίς ανεπιθύμητες παρενέργειες. Η γενετική καταστροφή είναι εύκολη, ειδικά αν μ’ αυτήν ασχοληθούν στρατοί· η γενετική «βελτίωση» είναι αδύνατη (αλλά πουλιέται για ιδεολογικούς ή/και εμπορικούς λόγους).

Συμμαχικά έντομα 2

Κυριακή 4 Νοέμβρη. Συνεπώς η dapra, που ούτε ηλίθια είναι ούτε πετάει τα λεφτά της, ασχολείται ουσιαστικά με το πως θα κάνει συγκεκριμένα έντομα «φορείς γενετικής καταστροφής». Και επειδή οι μεταλλαγμένοι ιοί δεν αφορούν μόνο φυτά αλλά και ζώα (συμπεριλαμβανομένου του είδους μας), αυτό με το οποίο ασχολείται η dapra είναι η κατασκευή εντόμων βιολογικού πολέμου.

Γάλλοι και γερμανοί βιοτεχνολόγοι εκδήλωσαν ήδη (όσο πιο κομψά μπορούσαν) την ανησυχία τους ότι το πρόγραμμα insect allies θα μπορούσε να θεωρηθεί παραβίαση της συνθήκης για την απαγόρευση των βιολογικών όπλων.

Ναι (λέει η περιθωριακή ασταμάτητη μηχανή) περί αυτού πρόκειται. Αλλά αν το φωνάξουν οι ειδικοί πολλές φορές και δυνατά, το πολύ πολύ το ψοφιοκουναβιστάν να αποχωρήσει κι’ απ’ αυτήν!

(Παρακαλούμε σκεφτείτε το και, αν το καταλάβετε, φροντίστε να το καταλάβουν κι άλλοι. Αυτό το ζόμπι ερώτημα «οπότε τι να κάνουμε;» που είτε σημαίνει τι φοβερό-και-τρομερό να κάνουμε μέσα στην επόμενη εβδομάδα, άντε μήνα, (γιατί μετά θα έχουμε να κάνουμε κάτι άλλο φοβερό-και-τρομερό…) ή προσπαθεί να εκμαιεύσει την απάντηση «να φτιάξουμε ένα δικό μας μποστάνι να τρώμε μαρούλια και πατάτες απ’ τα χεράκια μας», αυτό λοιπόν είναι σημαδούρα διανοητικής καταστροφής σε μια πολύ ζορική καπιταλιστική εποχή. Μπροστά στο φόβο; Ναι, μπροστά στο φόβο.

Αλλά τώρα, μπροστά σε τέτοιους φόβους, είναι που χρειάζονται τα μέγιστα της ατομικής και συλλογικής ανταγωνιστικής σκέψης, υπομονής, έρευνας, επιμονής· και όχι οι ξεπέτες…)