Ινδοκούς

Δευτέρα 25 Οκτώβρη>> Φεύγοντας απ’ το αφγανιστάν ο αμερικανο/νατοϊκός στρατός κατοχής έμεινε – για να χρησιμοποιήσει την εναλλακτική τακτική του. Το «πόλεμο 4ης γενιάς» ή, στην κοινή γλώσσα, την τρομοκρατία. Βόμβες στο ψαχνό. Η Ουάσιγκτον έχει μεταφέρει στην αφγανική επικράτεια περίπου 2.000 μέλη και στελέχη του isis απ’ την συρία, που ενώ δεν κατέχουν αξιόλογο έδαφος, είναι ικανοί για την βασική δουλειά. Την διαρκή αποσταθεροποίηση του καθεστώτος των ταλιμπάν. Συνεπώς; Βόμβες σε τζαμιά και σε αγορές…

Αυτά τα ξέρουν πολύ καλύτερα όχι μόνο οι ταλιμπάν αλλά και οι φανεροί πια σύμμαχοί τους. Πριν πέντε ημέρες (στις 20 Οκτώβρη) έγινε στη Μόσχα η πρώτη διευρυμένη συνάντηση υψηλού επιπέδου εκείνου που αποκαλούμε «μπλοκ του ινδοκούς» + το Ν. Δελχί. Τυπικά και κανονικά το ραντεβού ήταν μεταξύ Μόσχας, Πεκίνου, Ισλαμαμπάντ και Ουάσιγκτον. Η Μόσχα μεγάλωσε τον κατάλογο των καλεσμένων, συμπεριλαμβάνοντας το ιράν, το καζακστάν, το τατζικιστάν, το τουρκμενιστάν, το κιργιζιστάν, το ουζμπεκιστάν – και την ινδία. Για λόγους γεωπολιτικής ευγένειας αυτήν την τελευταία, αφού είναι γνωστό ότι το ινδικό καθεστώς θεωρεί τις εξελίξεις στο αφγανιστάν αντίθετες με τα συμφέροντά του… Διαβλέποντας η Ουάσιγκτον την βεβαιότητα ότι με την παρουσία της στο ραντεβού απλά θα νομιμοποιούσε την περιθωριοποίησή της, δεν πήγε – βρήκε κάποια πρόφαση. Ακόμα καλύτερα: η «τύχη» της κεντρικής ασίας βρίσκεται πια στα χέρια (και στις μπίζνες) του ευρασιατικού project σχεδόν αποκλειστικά.

Λέμε «σχεδόν». Προς το παρόν το μπλοκ του Ινδοκούς δεν αναγνωρίζει μεν επίσημα το καθεστώς των ταλιμπάν, το αναγνωρίζει όμως ανεπίσημα. Όχι μόνο για να το στηρίξει απέναντι σε οποιαδήποτε αμερικανική τακτική αποσταθεροποίησης. Αλλά και για να κρατήσει ανοικτές σε διεθνείς οργανισμούς (κυρίως στον οηε) το ζήτημα των αμερικανικών / νατοϊκών ευθυνών για την 20χρονη κατοχή και για το «πάγωμα» σημαντικών ποσών που βρίσκονται σε διεθνείς τράπεζες∙ ποσά που θα έπρεπε να έχουν αποδοθεί στην Καμπούλ. Αυτή η μισο-αναγνώριση σημαίνει ότι τα κράτη του μπλοκ θα μεταφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια και χρήμα (όχι και τόσο ανοικτά το δεύτερο) στην κυβέρνηση των ταλιμπάν∙ αλλά επίσης ότι η Μόσχα (και όχι μόνο…) θα βοηθήσει «αθόρυβα» τους ταλιμπάν στην εκκαθάριση των ενόπλων του isis.

Η κινεζική προσέγγιση είναι σαφής. Πρόσφατο άρθρο στους καθεστωτικούς global times εξηγούσε: Το αφγανιστάν έχει εξαιρετικές προοπτικές ανάπτυξης και αξίζει για επενδύσεις… η χώρα είναι πλούσια σε ορυκτό πλούτο… αν το αφγανιστάν μπορεί να στηριχτεί στις εξορύξεις για να ξεπεράσει τα οικονομικά του προβλήματα, θα συμβάλει σημαντικά στην περιφερειακή σταθερότητα και αυτό εξυπηρετεί τα κινεζικά συμφέροντα. Το κατά πόσο θα επενδύσουν κινεζικές επιχειρήσεις εξαρτιέται σε πολύ μεγάλο βαθμό απ’ το κατά πόσον οι ταλιμπάν μπορούν να εγγυηθούν αποτελεσματικά την ασφάλεια της εγχώριας παραγωγής και των κατασκευών, την κοινωνική ειρήνη, την ασφάλεια, και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας έτσι ώστε να κερδηθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών…

Οι καθεστωτικοί global times λένε την μισή αλήθεια: κινεζικές επιχειρήσεις έχουν κάνει ήδη συμφωνίες εκμετάλλευσης διαφόρων κοιτασμάτων, με το προηγούμενο καθεστώς…. Αλλά, προφανώς, το ζήτημα της ασφάλειας έναντι των βομβών-στο-ψαχνό είναι σημαντικό, ειδικά αφού τέτοιες επιθέσεις εναντίον κινέζων μηχανικών και εργατών έχουν ξεκινήσει στο πακιστάν μετά την «αποχώρηση» των στρατών κατοχής στο αφγανιστάν.

Το βασικό, κατά συνέπεια, είναι να «κοπούν τα αμερικανικά χέρια» στο αφγανιστάν όσο περισσότερο γίνεται. Κι αυτό είναι το πιο άμεσο συμπέρασμα (διατυπωμένο έμμεσα) της συνάντησης στη Μόσχα. Που έχει γρήγορη συνέχεια. Στις 21 Οκτώβρη ο πακιστανός υπ.εξ. Shad Mahmood Qureshi μαζί με στελέχη διαφόρων υπουργείων βρέθηκε στην Καμπούλ. Και μεθαύριο (27 Οκτώβρη) οι υπ.εξ των άμεσων γειτόνων του αφγανιστάν (ιράν, πακιστάν, τουρκμενιστάν, ουζμπενιστάν, τατζικιστάν, κίνα) συν την ρωσία, θα συναντηθούν στην Τεχεράνη.

Εννοείται ότι αυτή τη φορά η Ουάσιγκτον δεν είναι καλεσμένη…

(φωτογραφία: Πανοραμική άποψη της συνάντησης στη Μόσχα).

12 ημέρες

Τρίτη 29 Δεκέμβρη. Το τραίνο/ψυγείο ξεκίνησε απ’ την Istanbul πριν λίγες ημέρες. Το φορτίο που μεταφέρει θα φτάσει στο Baku (αζερμπαϊτζάν), θα περάσει πλωτά την Κασπία, θα συνεχίσει σιδηροδρομικά στο τουρκμενιστάν ή στο καζακαστάν και θα φτάσει σε κινεζικό σταθμό σε (συνολικά) 12 ημέρες. Είναι μια απ’ τις γραμμές του σιδηρόδρομου του μεταξιού.

Παρότι μ’ αυτόν τον τρόπο μεταφέρονται πολύ λιγότερα φορτία ανά αμαξοστοιχία σε σχέση με τα πλοία κοντέινερ, ο χρόνος είναι ο μισός σε σχέση με την διαδρομή Σαγκάη – Instanbul. Και, φυσικά, τα φορτία μπορεί να προορίζονται για την δυτική κίνα, οπότε το χρονικό όφελος της χερσαίας (σιδηροδρομικής) μεταφοράς είναι ακόμα μεγαλύτερο. Εκείνο που χρειάζεται είναι αρκετά περισσότερα δρομολόγια – ζήτηση δηλαδή.

Παρότι οι χερσαίες μεταφορές εμπορευμάτων από και προς την κινέζικη επικράτεια υστερούν σε όγκο ανά δρομολόγιο, ανάλογα με τους προορισμούς τους υπερέχουν σημαντικά σε χρόνους. (Στις μεταφορές με ψυγεία αυτό το τελευταίο είναι σημαντικό). Υπάρχει ένα επιπλέον όφελος, γεωπολιτικό: τα γενικά υποτιμημένα “-stan” της κεντρικής ασίας αποκτούν ρόλο, όχι μόνο σαν περάσματα αλλά και σαν (βιομηχανικές) εγκαταστάσεις επεξεργασίας, συναρμολόγησης, επιμελητείας «καθ’ οδόν».

Δεν είναι λοιπόν παράξενο που η στρατιωτική νίκη («τιμωρία» ίσως είναι πιο κατάλληλη λέξη) του Baku επί της Yerevan για τις φιλίες της με την Ουάσιγκτον, με την άμεση βοήθεια της Άγκυρας και την έμμεση της Μόσχας και της Τεχεράνης, έχει επίδραση στην ευρύτερη περιοχή της κεντρικής ασίας. Ρωσία, τουρκία, ιράν, πακιστάν, καζακστάν, αζερμπαϊτζάν, τατζικιστάν, ουζμπεκιστάν, γεωργία, και φυσικά η κίνα δημιουργούν (ή αυτό επιδιώκουν) μια καπιταλιστική «πύκνωση» (και) στην κεντρική ασία… Πράγμα που δεν αρέσει καθόλου σε κάποιες δυτικές «μεγάλες δυνάμεις», ειδικά σ’ εκείνες που θεωρούσαν ότι έχουν τα δυνατά πιόνια στη «μεγάλη σκακιέρα».

Τι θα κάνουν άραγε για να εκδηλώσουν την έχθρα τους; Θα φανεί. Να θυμήσουμε μόνον αυτό: κανένας πόλεμος δεν κηρύχτηκε στο όνομα των πραγματικών αιτίων και των αληθινών στόχων του· σίγουρα απ’ τον Τρωϊκό και μετά!..

(Και για «τον πόλεμο κατά του αόρατου εχθρού» ισχύει το ίδιο…)