Tag: πετρέλαιο

Frozen oil 1

Κυριακή 26 – Δευτέρα 27 Απρίλη. Αν υπάρχει ένα ζήτημα που «τρέχει» κάτω απ’ την υγιεινιστική τρομοκρατική εκστρατεία και ό,τι αυτή χωράει, κάτι σαν το νο2 της συγκυρίας, είναι η όχι-και-τόσο-παράξενη «πετρελαϊκή κρίση».

Θα θυμάστε, υποθέτουμε, την γνώμη της ασταμάτητης μηχανής για την αλλαγή ενεργειακού παραδείγματος ως τμήματος της σε εξέλιξη αναδιάρθρωσης. (Είναι, άλλωστε, αρκετά παλιά αυτή η γνώμη). Όμως είναι άλλο η πρόβλεψη και άλλη χάρη έχει η πραγματική εξέλιξη.

Καθώς διάφορα κράτη πρώτης γραμμής έχουν επιλέξει «σκληρή γραμμή» για να επιταχύνουν την αναδιάρθρωση των καπιταλισμών τους (φορτώνοντάς την … στο covid-19) πλήθος δραστηριοτήτων έχει μπει «προσωρινά» (;) στον γύψο. Αυτό έχει χαντακώσει την ζήτηση για πετρέλαιο και τα παραγωγά του· και έχει αποτελειώσει την διεθνή τιμή του, που ήδη, προ covid-19, είχε θέματα λόγο υπερπροσφοράς. Το γκρεμοτσάκισμα των τιμών προκαλεί με τη σειρά του αλυσιδωτά κρίσιμες συνέπειες οπουδήποτε ανθεί η πετρελαϊκή μονοκαλλιέργεια: στις πετροχούντες της αραβικής χερσονήσου, στο ιράν, στη ρωσία, στη βενεζουέλα· αλλά και στην «βρώμικη» (από οικολογική άποψη) αμερικανική εξόρυξη σχιστολιθικού πετρελαίου. Προκαλεί όμως σοβαρές αναταράξεις και στην κυκλοφορία του δολαρίου, του μόνου νομίσματος διεθνούς χρήσης που ήταν (απ’ το 1974 ως τώρα) «δεμένο» με το διεθνές εμπόριο πετρελαίου.

Σ’ αυτήν την κατηφόρα «απαξίωσης» του άλλοτε κεντρικού ενεργειακού εμπορεύματος δεν είναι όλων των εμπλεκόμενων κρατών τα συμφέροντα ίδια. Παρότι μοιάζει πως μια (σημαντική) άνοδος των τιμών του πετρελαίου θα τους συνέφερε όλους. Αυτή η «μείωση της ζήτησης» που οφείλεται στα πρωτοκοσμικά «lockdown» μοιάζει βέβαια υπερβολική· και θα υπέθετε κανείς ότι θα κρατήσει λίγο. Ωστόσο που οφείλεται; Κατά κύριο λόγο στον σημαντικό περιορισμό των μετακινήσεων, χερσαίων, θαλάσσιων και αεροπορικών. Συνεπώς αποτελεί ένα «πρόπλασμα» σίγουρα πιο έντονο αλλά όχι alien, του τι θα αρχίσει να συμβαίνει σύντομα, όταν η ηλεκτροκίνηση των οχημάτων (ξηράς και, αμέσως μετά, θάλασσας) γενικευτεί. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ακόμα κι αν η τωρινή «μείωση της ζήτησης» πετρελαίου και των παραγώγων του οφείλεται σε ατύχημα και είναι προσωρινή, η μόνιμη τέτοια είναι όλο και πιο κοντά. Σε δύο, σε πέντε ή σε οκτώ χρόνια; Από ιστορική άποψη αυτός ο χρόνος είναι ασήμαντος.

Συνεπώς καθόλου κοινά δεν είναι τα συμφέροντα των, ας τους πούμε έτσι, «μεγάλων παραγωγών πετρελαίου». Η πιο σωστή διαπίστωση θα ήταν «όλοι εναντίον όλων»: αυτό είναι αναπόφευκτο εν όψει μιας αγοράς που θα μικραίνει διαρκώς. Το ότι αυτές οι αντιθέσεις δεν έχουν εκδηλωθεί στην μορφή που τους αναλογεί είναι λογικό: με υπομονή, κάποιοι (αυτοί που είναι οι πιο αδύνατοι γενικά ή εκείνοι που δεν θα βρούν ισχυρούς προστάτες…) θα αρχίσουν να γονατίζουν. Όχι προσωρινά.

Μία απ’ τις πιο σίγουρες υποψηφιότητες κατάρρευσης είναι της αμερικανικής «σχιστολιθικής» πετροβιομηχανίας. Ο σχετικά νεώτερος «παίκτης» στην παγκόσμια αγορά είναι αυτός με τα μεγαλύτερα κόστη εξόρυξης, την μεγαλύτερη “lets go west” αυτοπεποίθηση, και την μεγαλύτερη διασπορά αφεντικών. Όμως η αμερικανική σχιστολιθική παραγωγή δεν αντέχει τιμές κάτω από 50 – 60 δολάρια το βαρέλι· και στην πραγματικότητα οι χρεωκοπίες των σχετικών εταιρειών είχαν αρχίσει πολύ πριν φτάσει ο covid-19 στο αμέρικα.

Τώρα επιταχύνονται. Το ψόφιο κουνάβι και το επιτελείο του τρομάζουν μ’ αυτήν την προοπτική. Όχι μόνο επειδή θα μείνουν χωρίς δουλειά πολλές χιλιάδες εργάτες αυτής της βιομηχανίας – δηλαδή ψηφοφόροι. Αλλά και επειδή θα τερματιστεί ένα σχέδιο δεκαετιών: να γίνουν οι ηπα αφενός αυτάρκεις πετρελαϊκά, και αφετέρου εξαγωγείς – σε βάρος της ρωσίας, της βενεζουέλας, του ιράν, και όποιου άλλου πετρελαιοπαραγωγού κράτους ενοχλεί την Ουάσιγκτον.

Το ψοφιοκουναβιστάν ετοιμάζεται, ουσιαστικά, να «κρατικοποιήσει» αυτές τις πολλές εκατοντάδες «μικρομεσαίες» εταιρείες εξόρυξης. Μια τέτοια ενέργεια θα αλλάξει απλά την μορφή του προβλήματος: θα το μετατρέψει από ιδιωτικό σε κρατικό. Οπωσδήποτε η fed μπορεί ακόμα να «τυπώνει δολάρια» για να δανείζει το αμερικανικό κράτος για να κρατικοποιήσει οτιδήποτε: πάνω στα junk ιδιωτικά πετροχρέη έχουν χτιστεί χρηματιστηριακά «παράγωγα», και ολόκληρος ο πύργος με τα τραπουλόχαρτα τρέμει από διάφορες πλευρές. Κάπως πρέπει να διασωθεί – για όσο…

Όμως αν το back up αυτών των ιδιόμορφων πετροδόλαρων είναι το διαρκώς αυξανόμενο αμερικανικό (δημόσιο) χρέος, και μάλιστα σε συνθήκες οξυμένου ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού, τότε όταν οι ανταγωνιστές του αμερικανικού καπιταλισμού περιορίσουν κι άλλο την χρήση του δολαρίου σαν διεθνούς «αποθεματικού» νομίσματος, μία θα είναι η κατάληξη, με μαθηματική ακρίβεια: ο δολαριακός υπερπληθωρισμός στο ψοφιοκουναβιστάν.

Frozen oil 2

Κυριακή 26 – Δευτέρα 27 Απρίλη. Εν τω μεταξύ, παρά την έντονη μείωση της ζήτησης, πετρέλαιο εξακολουθεί να εξορύσσεται! Πού πάει; Αποθηκεύεται. (Σε διάφορα σχιστολιθικά πετροπήγαδα στο αμέρικα, καθώς τελειώνουν τα καζάνια αποθήκευσης, το ρίχνουν σε αυτοσχέδιες λίμνες πετρελαίου, στο χώμα…) Η μαζική αποθήκευση είναι μια κίνηση απελπισίας, αφού αν και όταν αρχίσει να πουλιέται αυτό, το «έτοιμο», και πάλι θα επηρεαστεί η παραγωγή και οι τιμές.

Ωστόσο αυτό το «ατυχές» και προσωρινό pause λόγω covid-19 έχει κάνει πανευτυχείς του έλληνες εφοπλιστές· εκείνους που έχουν τάνκερ. Τα ναύλα έχουν εκτοξευτεί αφού δεν είναι μόνο ναύλα: τα τάνκερ έχουν μετατραπεί σε νοικιασμένες πλωτές αποθήκες, άγνωστης διάρκειας! Χάνουν οι παραγωγοί πετρελαίου, κερδίζουν οι μεταφορείς: ο καπιταλισμός είναι, πράγματι, ένα σύστημα που δείχνει όλο και περισσότερο τις διαστροφές του..

Κι αυτό «πίεση» το λένε…

Τρίτη 10 Μάρτη. Πριν 2 μέρες (Κυριακή 8 Μάρτη, Το νόημα 2) αναφερόμενοι στον παγκόσμιο πόλεμο και στο Idlib, γράφαμε μεταξύ άλλων:

… Κι όποιος δεν μπορεί να δει (και στο Idlib) την Τεχεράνη, την Βηρυττό, το Πεκίνο και απ’ την άλλη μεριά την Ουάσιγκτον, το Τελ Αβίβ και το Ριάντ, είναι απλά θεόστραβος…

Συνεπώς: αν δείτε το «νέο Idlib», το τόσο χοντροκομμένα μυθοποιημένο, να κτυπάει ταυτόχρονα στη λιβύη και στη σαουδική αραβία, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, μην παραξενευτείτε. Κι αν, πάλι, δεν το δείτε, εδώ είμαστε για να τραβήξουμε την προσοχή σας…

Το Ριάντ (ένας απ’ τους βασικούς ηττημένους απ’ τις εξελίξεις στο Idlib…) εξαπέλυσε οικονομική επίθεση στη Μόσχα. Η κρατική Aramco (αυτή που έφαγε τις επιθέσεις με drones στα μέσα του περασμένου Σεπτέμβρη…) πουλάει το πετρέλαιό της με μεγάλη έκπτωση στα ευρωπαϊκά δυιλιστήρια: 8,5 δολάρια το βαρέλι πιο φτηνά απ’ το ρωσικό (με τιμή αναφοράς εκείνη του brent) – με σκοπό να πετάξει (ή να περιορίσει σημαντικά) την ρωσική παραγωγή απ’ την ευρωπαϊκή αγορά… (Πουλάει επίσης φτηνότερα απ’ το αμερικανικό σχιστολιθικό, πράγμα που σημαίνει ότι αναπόφευκτα υπάρχει μια επίθεση και προς τα εκεί…) Αυτό σημαίνει ότι το σαουδαραβικό καθεστώς θα αυξήσει την εξόρυξη του δικού του πετρελαίου…

Η επίθεση αποφασίστηκε την Κυριακή (η συνάντηση Erdogan – Putin είχε γίνει την Πέμπτη..) · και χτες γκρεμοτσάκισε τα χρηματιστήρια. Αλλά δεν ξεκίνησε μόνη της. Μια μέρα πριν (το Σάββατο) το καθεστώς του τοξικού έδεσε πρίγκηπες και δεκάδες αξιωματικούς του στρατού, που είναι αντίπαλοι της γραμμής του (στην υεμένη και στη συρία…). Τρεις απ’ τους συλληφθέντες παλατιανούς είναι ένας αδελφός του τοξικοπατέρα και δύο ανήψια του. Ειδικά ο πρώτος με επιρροή…

Φαίνεται πως η «πατριωτική» (και όχι και τόσο φιλο-ισραηλινή και φιλο-αμερικανική) φράξια των σαουδαραβικών ελίτ δεν έχει εξαφανιστεί, παρά τις εκκαθαρίσεις και την τρομοκρατία του τοξικού. Κι όταν η ιμπεριαλιστική γραμμή του ηττάται, παθαίνει σύγκρυο. Τρέμει την εσωτερική αντιπολίτευση, τρέμει όμως και τους διεθνείς συσχετισμούς.

Με δυο λόγια το σαουδαραβικό καθεστώς, βλέποντας ότι καταρρέει σταθερά, προσπαθεί μ’ ένα salto mortale να αναγκάσει την Μόσχα να «διαπραγματευτεί», κι όχι μόνο σε ότι αφορά την παραγωγή υδρογονανθράκων (που ήταν, υποτίθεται, η αφορμή της επίθεσης «οικονομικού πολέμου» μέσω τιμών)…

Θα υποκύψει το ρωσικό καθεστώς σε τέτοιον εκβιασμό; Και μάλιστα απ’ τους ξοφλημένους πετρελαιάδες του Ριάντ; Απίθανο. Δεν χρειάζεται πάντως να κάνει κάτι άμεσα, δεδομένου η απόφαση «πλημμυρίζουμε την αγορά με φτηνό πετρέλαιο» στρέφεται και κατά της Τεχεράνης.

Οι υεμενίτες Huthis είναι στη θέση τους, και μια χαρά. Αντεπιτίθενται και ανακαταλαμβάνουν σταθερά εδάφη στην υεμένη. Και έχουν τα μέσα (και τους συμμάχους…) να τιμωρήσουν την πετροαναίδεια του τοξικού…

Τα αγαθά του καπιταλισμού

Δευτέρα 27 Γενάρη. Πριν δυο περίπου χρόνια, στις 15 Φλεβάρη του 2018, ένα πηγάδι υδραυλικής εξόρυξης φυσικού αερίου (fracking) ιδιοκτησίας μιας θυγατρικής της ExxonMobil, στα νοτιοανατολικά του Οχάιο, «έσκασε», προκαλώντας την διαρροή μεθανίου στην ατμόσφαιρα επί σχεδόν 3 βδομάδες. Ήταν μια απ’ τις μεγαλύτερες διαρροές μεθανίου στην ατμόσφαιρα στην καταγραμμένη ιστορία των ηπα. Τα δορυφορικά δεδομένα έδειξαν ότι η συγκεκριμένη διαρροή μέσα σε 20 ημέρες ήταν μεγαλύτερη απ’ την ετήσια μόλυνση της ατμόσφαιρας από τις πετρο- και γκαζο-εταιρείες της νορβηγίας ή της γαλλίας σα σύνολο.

Ακούσατε τίποτα; Όχι βέβαια. Το ψοφιοκουναβιστάν είναι σύμμαχος, το ελλαδιστάν αγοράζει κάποιες ποσότητες fracking φυσικού αερίου (υγροποιημένου) απ’ την αμερικανική παραγωγή· και εξάλλου «οι αμερικάνοι είναι φίλοι του east med μας» και δεν πρέπει να τους στεναχωρούμε.

Μόνο που αυτού του είδους τα «ατυχήματα» είναι όλο και πιο συχνά στην αμερικανική βιομηχανία εξόρυξης σχιστολιθικού αερίου και πετρελαίου· κάνοντας μια επιχείρηση που ήταν ήδη, και «στα καλά» της, καταστροφική από οικολογική άποψη, ακόμα χειρότερη.

Πώς γίνεται αυτό του είδους η εξόρυξη; Το παρακάτω σχήμα βοηθάει την κατανόηση.

Κατ’ αρχήν το πηγάδι ανοίγεται κατακόρυφα. Σε κάποιο σημείο (με βάση τα γεωλογικά δεδομένα) η διάνοιξή του γυρνάει και γίνεται οριζόντια, και μπορεί να προχωρήσει έτσι ακόμα και πέντε ή έξι χιλιόμετρα. Το κατακόρυφο τμήμα του πηγαδιού επενδύεται είτε με τσιμέντο είτε με ατσάλι (είτε με έναν συνδυασμό τους) για να προστατεύει, υποτίθεται, το γύρω υπέδαφος από διαρροές πετρελαίου, φυσικού αέριου, καθώς και των υλικών της υδραυλικής εξόρυξης.

Σ’ αυτήν την διάταξη πηγαδιού, κατακόρυφη με επένδυση και στη συνέχεια οριζόντια «γυμνή», μέσα στα πετρώματα, εισάγεται με πολύ μεγάλη πίεση ένα μίγμα νερού, χημικών και άμμου. Αυτό το συμπιεσμένο μίγμα σπάει τα γύρω πετρώματα, δημιουργώντας ρωγμές, απ’ τις οποίες (μετά την αναρρόφηση του μίγματος) «τρέχει» προς τα πάνω φυσικό αέριο ή πετρέλαιο που είναι παγιδευμένο σε διάφορες ποσότητες μέσα στο πορώδες σχιστολιθικό πέτρωμα.

Τα «ατυχήματα» προκύπτουν απ’ τις πολύ μεγάλες πιέσεις (μπόρει και 4 τόνοι ανά τετραγωνικό εκατοστό!) με τις οποίες εισάγεται το μίγμα μέσα σ’ αυτά τα πηγάδια· και απ’ το γεγονός ότι αυτού του είδους η εξόρυξη είναι ζημιογόνα με τις τρέχουσες διεθνείς τιμές των υδρογονανθράκων (πάμπολλες μικρομεσαίες επιχειρήσεις τέτοιυ είδους στις ηπα είναι στα πρόθυρα χρεωκοπίας…), πράγμα που σημαίνει πως όσοι κάνουν τέτοιου είδους μπίζνες «κόβουν έξοδα» απ’ όπου μπορούν· και απ’ τις εσωτερικές επενδύσεις των κατακόρυφων πηγαδιών. Το έξοδο της επένδυσης είναι 20% με 30% του συνολικού κόστους εκμετάλλευσης ενός τέτοιου πηγαδιού· γιατί να μην γίνει, λοιπόν, ο εσωτερικός μανδύας πιο λεπτός για εξοικονόμηση; Ή γιατί να μην γίνει το οριζόντιο πηγάδι όσο πιο μακρύ γίνεται;

Υπάρχει επιπλέον αιτία για «ατυχήματα». Αυτά τα πηγάδια (με αυτή τη μέθοδο) «στραγγίζουν» γρήγορα, μπορεί και μέσα σε δέκα μέρες ή δύο εβδομάδες. Ανοίγουν τότε καινούργια, συχνά πολύ κοντά στα εξαντλημένα· για να μην μείνει ανεκμετάλλευτο ούτε κυβικό σχιστολιθικών υδρογονανθράκων. Όταν ανοίγουν 100, 150 ή 200 πηγάδια τέτοιου είδους πολύ κοντά το ένα στο άλλο και ασκούνται διαδοχικά στο εσωτερικό τους όλο και πιο εντατικές πιέσεις (για να «ραγίσουν» όσο το δυνατόν περισσότερα κυβικά σχιστολιθικού πετρώματος) τότε το μόνο που μπορεί να περιμένει κανείς είναι η συνέργεια των ρηγματώσεων, που μπορεί να οδηγήσει σε καθιζήσεις ή και κατακρημνίσεις του εδάφους· ή ανεξέλεγκτες διαρροές. Αναφέρονται (στα σοβαρά) έως και τοπικοί σεισμοί απ’ τις εγκατακρημνίσεις…

Δεν τα λες “ατυχήματα” αυτά. Μάλλον δημιουργική καταστροφή μετά δόλου είναι. Δεν θα θέλατε να συμβαίνουν τέτοια πράγματα και στα μέρη σας, ε; Ούτε θα θέλατε να είστε συνεργοί στο να συμβαίνουν αλλού… Ή το “αλλού” δεν πειράζει;

(φωτογραφία επάνω: Η διαρροή στο Οχάιο…)

Ω τζενεράλ, τζενεράλ: γιατί τους διώκεις;

Πέμπτη 23 Γενάρη. Το γεγονός ότι «τζενεράλ» Haftar έκοψε τις ροές πετρελαίου από κοιτάσματα που ελέγχει ο Sarraj αλλά η μεταφορά τους γίνεται μέσω εδαφών που ελέγχουν οι δικοί του, έχει εξοργίσει όσους κάνουν δουλειές με τα συγκεκριμένα πετρέλαια· πρώτα και κύρια την Ρώμη (παραδόξως διαμαρτύρεται και η Ουάσιγκτον). Είναι μια επιλογή δίκοπο μαχαίρι για τον «τζενεράλ»: θέλει να κόψει τα έσοδα του καθεστώτος Sarraj, επειδή απ’ αυτά πληρώνει τους μισθοφόρους του “free libyan army” (πρώην “free syrian army”) που στέλνει η Άγκυρα. Απ’ την άλλη μεριά είναι πειρατική ενέργεια. Την οποία η Ουάσιγκτον επιτρέπει στον εαυτό της να κάνει μόνον αυτή (στη συριακή Deir ez Zor για παράδειγμα) ενώ η Ρώμη θίγεται άμεσα, αφού η eni εκμεταλλεύεται αυτά τα κοιτάσματα, μαζί με την λυβική noc.

Πέρα απ’ αυτά όμως, η κίνηση του «τζενεράλ» δείχνει ένα ορισμένο στρατιωτικό αδιέξοδο στο οποίο έχει βρεθεί, αφότου οι ρώσοι μισθοφόροι του wagner group του γύρισαν την πλάτη. Δεν μπορεί πια ούτε να ελπίζει ούτε να απειλεί με κατάληψη της Tripoli (όπου πράγματι το μόνο που του έχει απομείνει είναι αεροπορικοί βομβαρδισμοί…). Και, ελλείψει τέτοιας προοπτικής, καταφεύγει σε «μαγκιές» που θα μπορούσε να τις έχει κάνει εδώ και πολλούς μήνες, αλλά δεν τις έκανε επειδή ένοιωθε στρατιωτικά ισχυρός.

Είναι η στιγμή, πιστεύουμε, που πρέπει να παρέμβει το ρημαδογκουβέρνο, μέσω του γύπα υπ.εξ. Μια ολιγόλογη ανακοίνωση του ελληνικού υπουργείου εθνικού ιμπεριαλισμού, με τα λόγια «βάστα Haftar, βάστα!» όχι μόνο θα δώσει κουράγιο στον σύμμαχο, αλλά θα ανατρέψει εντελώς τα δεδομένα στην ευρύτερη περιοχή… Αφού, στο κάτω κάτω, διάφοροι επώνυμοι ντόπιοι καραβοκύρηδες πετρελαιάδες που έκαναν και κάνουν λαθρεμπόριο πετρελαίου απ’ τη λιβύη, με τον Haftar δουλεύουν – όχι με την eni και τον Sarraj.

Γερά ρε «τζενεράλ», γερά! Γερά με τσαμπουκά!

Μαχαιριά…

Δευτέρα 20 Γενάρη. Όχι στην καρδιά, ας μην μελοδραματοποιούμε τις ζόρικες αυτές εποχές για τα «εθνικά συμφέρονται». Ας πούμε στα καπούλια: εκεί την έφαγαν, και δεν θα μπορούν να κάτσουν πουθενά (αλλά δεν θα σας το δείξουν). Μαχαιριά οπωσδήποτε – και είναι μάλλον απίθανο να αφήσουν τα καθεστωτικά μήντια έστω και μισή χαραμάδα γι’ αυτό το really κακό νέο.

Να λοιπόν τι αποφάσισαν οι συμμετέχοντες στη σύσκεψη του Βερολίνου (υποθέτουμε εκτός «τζενεράλ», αν και είναι τόσο καιροσκόπος ώστε να υπογράφει τα πάντα – και τίποτα):

… Τονίζουμε ότι η National Oil Corporation (NOC) είναι η μόνη ανεξάρτητη και νόμιμη πετρελαϊκή εταιρεία της Λιβύης, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ νο 2259 (του 2015) και νο 2441 (του 2018). Καλούμε όλα τα μέρη να συνεχίσουν να εξασφαλίζουν την ασφάλεια στις εγκαταστάσεις της NOC και να απέχουν από οποιαδήποτε επιθετικότητα έναντι όλων των πετρελαϊκών υποδομών και εγκαταστάσεων. Απορρίπτουμε κάθε προσπάθεια καταστροφής των Λιβυκών πετρελαϊκών υποδομών, κάθε παράνομη εκμετάλλευση των ενεργειακών αποθεμάτων, που ανήκουν στον Λιβυκό λαό, μέσω της πώλησης ή της διακίνησης του Λιβυκού αργού πετρελαίου και των παραγώγων του έξω απ’ τον έλεγχο της NOC, και ζητούμε την διαφανή και ισότιμη διανομή των εσόδων απ’ το πετρέλαιο…

Πού είναι η μαχαιριά; Η NOC έχει έδρα την Tripoli, και – σαν η μόνη νόμιμη και ανεξάρτητη πετρελαϊκή εταιρεία της λιβύης σύμφωνα με τις αποφάσεις του οηε – λογοδοτεί στη νόμιμη και αναγνωρισμένη απ’ τον οηε κυβέρνηση. Δηλαδή στον Sarraj. Αυτό ήταν στο μυαλό εκείνων που προώθησαν την πιο πάνω παράγραφο σαν απόφαση της σύσκεψης του Βερολίνου. Ηλίου φαεινότερο: η αναφορά σε «παράνομη εκμετάλλευση» κλπ κλπ αφορά οποιοδήποτε νταραβέρι εκτός ελέγχου της κυβέρνησης Sarraj – δηλαδή το λαθρεμπόριο του «τζενεράλ»…

Θα πείτε: Ωωωω! Έσταξε η ουρά του γαϊδάρου! Σωστά. Σιγά μην σταματήσει ο Haftar και οι παρατρεχάμενοί του το λαθρεμπόριο πετρελαίου και παραγώγων του επειδή κάποιοι στο Βερολίνο την είδαν νομιμόφρονες…

Όμως, αυτή η τόσο φρέσκια αναγνώριση της ήδη αναγνωρισμένης απ’ τον οηε σαν «μοναδικής, νόμιμης και ανεξάρτητης» πετροεταιρείας της λιβύης, επιτρέπει στον Erdogan να κλείσει μαζί της συμφωνίες για υποθαλάσσιες έρευνες· όπως έχουν κλείσει άλλοι (ιταλικές εταιρείες) για χερσαίες έρευνες. Σωστά;

Το πιάνετε;

Παλιά – και καινούργια 2

Σάββατο 18 Γενάρη. Πριν λίγες ημέρες, στις 9 του Γενάρη, όταν το ψόφιο κουνάβι καμάρωνε μετά τις ιρανικές πυραυλικές επιθέσεις σε αμερικανικές βάσεις στο ιράκ ότι «σιγά, δεν έγινε τίποτα…», είπε κάτι που είναι μεν γνωστό, δεν σημειώθηκε όμως ούτε αξιολογήθηκε η «θέση» του μέσα σε ένα λίγο – πολύ πολεμικό ανακοινωθέν. Το ψόφιο κουνάβι θύμισε ότι «τώρα δεν έχουμε ανάγκη το πετρέλαιο της μέσης Ανατολής, αφού έχουμε γίνει ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στον κόσμο». Πράγματι: το 2019 οι ηπα «έβγαζαν» 15 μύρια βαρέλια την ημέρα, η σαουδική αραβία (δεύτερη) 12 μύρια, η ρωσία σχεδόν 11 μύρια, και ακολουθούσαν το ιράκ (με 4,5 μύρια) και το ιράν (με σχεδόν 4 μύρια). Ανάλογη ήταν η κατάσταση στην παραγωγή φυσικού αερίου: πρώτες οι ηπα, δεύτερη η ρωσία, τρίτο το ιράν, τέταρτο το κατάρ και πέμπτος ο καναδάς. (Βέβαια η αμερικανική παραγωγή είναι στο μεγαλύτερο μέρος της περιβαλλοντικά καταστροφική: fracking…)

Στην πράξη οι ηπα δεν είναι εντελώς αυτάρκεις σε υδρογονάνθρακες. Είναι αναγκασμένες να εισάγουν ορισμένες ποσότητες πετρελαίου, λόγω ποιοτικής κατωτερότητας κάποιων δικών της κοιτασμάτων (που απαιτούν πολύ ακριβότερα διυλιστήρια). Σε γενικές γραμμές ωστόσο, προς το παρόν, ο κομπασμός του ψόφιου κουναβιού έχει υλική βάση. Τι σημαίνει όμως πρακτικά; Όχι ένα αλλά τουλάχιστον δύο σοβαρά πράγματα.

Πρώτον, όντας σχεδόν αυτάρκεις σε υδρογονάνθρακες οι ηπα μπορούν να αντιμετωπίζουν την μέση Ανατολή και όχι μόνο (είτε συνολικά είτε ανά περιοχή και κράτος) σαν κάτι διαφορετικό απ’ ότι πριν 20 ή 30 χρόνια: σαν προμηθευτές των εχθρών τους (της κίνας ή/και της ε.ε.). Αυτό, με τη σειρά του, σημαίνει ότι μπορούν να καταστρέφουν αυτά τα κράτη, και πάλι κατά βούληση, εφόσον έτσι πρόβλημα (ενεργειακό) θα έχουν οι αντίπαλοί τους και όχι οι ίδιες. Αυτό ισχύει για το ιράκ και το ιράν, θεωρητικά ισχύει και για την σαουδική αραβία, τα εμιράτα και το κατάρ (ως προς το φυσικό αέριο), όπως ισχύει για την λιβύη, την βενεζουέλα, και τα αφρικανικά κοιτάσματα. Η εναλλακτική (ή και το συμπλήρωμα) της καταστροφής υδρογονανθράκων που προορίζονται για τους αντιπάλους είναι ο έλεγχός τους απ’ τον αμερικανικό στρατό… Η πειρατεία δηλαδή.

Δεύτερον, η Ουάσιγκτον μπορεί να ελπίζει ότι θα συντηρήσει το μοντέλο του «πετροδόλαρου» (της διεθνούς τιμολόγησης των υδρογονανθράκων με δολάρια) κυρίως αν επιβάλλει τις πωλήσεις της δικής της παραγωγής· ή της παραγωγής πολύ στενών (και αυστηρά ελεγχόμενων) συμμάχων. Αυτό συμβαίνει ήδη, σαν πόλεμος, με τις τιμωρίες και τις «κυρώσεις» που επιβάλλει η Ουάσιγκτον στα ευρωπαϊκά κράτη για την αγορά ρωσικού φυσικού αερίου (το οποίο θα τιμολογείται σε ευρώ / ρούβλια)· αλλά και με την αμερικανική προτίμηση σε ανατολικομεσογειακά κοιτάσματα, αν αυτά είναι ισραηλινά, ελληνικά ή/και νοτιοκυπριακά (αν και όποτε βρεθούν).

Με δυο λόγια: γίνεται ήδη πόλεμος, που δεν είναι ο τυπικός εμπορικός (“πάρε από μένα, είμαι καλύτερος”) αλλά αφορά τους παγκόσμιους συσχετισμούς δύναμης γύρω απ’ την αμερικανική ιμπεριαλιστική παρακμή.

Υδρογονάνθρακες

Τετάρτη 4 Δεκέμβρη. Ενόσω ο αμερικανικός στρατός φυλάει τα πετρελαιοπήγαδα στη συριακή ανατολική πλευρά του Ευφράτη, έτσι ώστε να μπορούν οι «σύμμαχοί» του ypg να κάνουν το λαθρεμπόριό τους (αντί να πληρώνονται απ’ την Ουάσιγκτον…) το Πεκίνο κλείνει συμφωνίες για την εκμετάλλευση κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου ακριβώς δίπλα: αυτή τη φορά στο ιράκ.

Η τελευταία ανακοίνωση αφορά ένα deal για την αναβάθμιση των εγκαταστάσεων άντλησης αερίου απ’ το πετρελαϊκό κοίτασμα της δυτικής Qurna-1, 50 χιλιόμετρα βορειοδυτικά απ’ τις κύριες πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στη Βασόρα. Προς το παρόν το φυσικό αέριο εκεί είναι «παράπλευρη απώλεια» της άντλησης του πετρελαίου· η κινεζική CPECC θα το διορθώσει αυτό. Και, επιπλέον, θα αναλάβει την επιπλέον εκμετάλλευση του κοιτάσματος.

Πριν λίγους μήνες μια άλλη κινεζική πετρελαϊκή έκλεισε συμβόλαιο με την Βαγδάτη για την εκμετάλλευση ενός πετρελαϊκού κοιτάσματος στο Majnoon, ενός απ’ τα μεγαλύτερα στον κόσμο. Και στα δύο συμβόλαια υπάρχει όρος για έκπτωση 30% αν ο κινεζικός καπιταλισμός αγοράσει μέρος της παραγωγής· όπως ισχύει και για το τεράστιο ιρανικό κοίτασμα φυσικού αερίου South Pars…

Δεν τελειώνει η εποχή του πετρελαίου; Ναι – τελειώνει σε διάφορες χρήσεις του. Ακριβώς γι’ αυτό τόσο η Ουάσιγκτον, όσο και η Μόσχα με το Πεκίνο απ’ την δική τους μεριά, προσπαθούν να ελέγξουν άμεσα ή έμμεσα όσα περισσότερα κοιτάσματα (πετρελαίου και φυσικού αερίου) μπορούν. Όχι μόνο για τις ανάγκες των δικών τους βιομηχανιών και στρατών, που θα αργήσουν να εγκαταλείψουν τους υδρογονάνθρακες. Αλλά και για τις ανάγκες των συμμάχων τους. Και για τον έλεγχο της τιμής…

Εκείνο που δεν ανακοινώθηκε, λοιπόν, σε σχέση με τα δύο συμβόλαια του Πεκίνου στο ιράκ, είναι αν τις εγκαταστάσεις θα τις φυλάει κινέζικος στρατός· όπως στο ιρανικό South Pars. Όμως γιατί όχι;

Δεν θα έχει την πλάκα του να φυλάει ο αμερικανικός στρατός τα συριακά κοιτάσματα στην Deir ez Zor και να βρεθεί στην πλάτη του ο κινεζικός που φυλάει κάποια άλλα εκεί κοντά, στο ιράκ; Εκτός των άλλων, αφού οι πιο σκληροί πυρήνες των διαδηλωτών εκεί την πέφτουν σε προξενεία της Τεχεράνης, πολύ θέλουν να αρχίσουν να την πέφτουν και σε επιχειρήσεις του Πεκίνου; Σ’ αυτή τη φάση προσπαθούν να εμποδίσουν την εξόρυξη και τις εξαγωγές πετρελαίου απ’ την Βασόρα – όχι για οικολογικούς λόγους… Πουθενά, πουθενά, πουθενά, δεν στοχοποιείται η αμερικανική ημικατοχή… Μήπως είναι αόρατη;

(Οι δολοφονημένοι διαδηλωτές στο ιράκ έχουν φτάσει τους 400, και πολλές χιλιάδες είναι οι τραυματισμένοι απ’ τις 25 Οκτώβρη και μετά. Αυτό είναι εισαγωγή σ’ έναν καινούργιο – και χαοτικό – εμφύλιο…)

Συρία: smoke on the water

Δευτέρα 25 Νοέμβρη. Το ότι ο αμερικανικός στρατός και οι ypg βάσαλοί του ελέγχουν τα πετρελαιοπήγαδα ανατολικά του Ευφράτη δεν σημαίνει μόνο ότι «ο αμερικανικός στρατός και οι ypg βάσαλοί του ελέγχουν τα πετρελαιοπήγαδα ανατολικά του Ευφράτη». Σημαίνει και κάπως περισσότερα.

Χτες η αμερικανική αεροπορία βούλιαξε στον Ευφράτη 4 πλοία που μετέφεραν πετρέλαιο που είχαν αγοράσει απ’ τα προστατευόμενα πετρελαιοπήγαδα. Υποθέτει κανείς ότι το είχαν πληρώσει· δεν θα μπορούσαν να το κλέψουν. Ωστόσο η αμερικανική κατοχική διοίκηση υποστηρίζει ότι θα το πήγαιναν σε μέρος ελεγχόμενο απ’ τον Άσαντ. Τίμιο εμπόριο ή «λαθρεμπόριο»; Μάλλον το δεύτερο, και η Ουάσιγκτον δεν τα γουστάρει αυτά – αν επωφελείται ο Άσαντ.

Κι έτσι βομβάρδισαν τα ποταμόπλοια, και το πετρέλαιο κάηκε. Μαζί του και τα πληρώματα τους – όλο και κάποιοι θα βρίσκονταν on board, για το μεροκάματο. Είπαμε: μην παίρνετε αθώο ύφος για να ξεγελάσετε τους κατοχικούς! Και τα λεφτά θα σας πάρουν, και σάβανα θα σας φτιάξουν…

Follow the money

Παρασκευή 8 Νοέμβρη. Τα λεφτά απ’ τα πετρέλαια στη βόρεια συρία δεν τα παίρνουμε εμείς. Τα παίρνουν οι sdf… Αυτά δήλωσε ο εκπρόσωπος του αμερικανικου πενταγώνου Jonathan Hoffman χτες…

Sdf είναι το δημοσιοσχεσίστικο όνομα των ypg/pkk – των proxies της αμερικανικής κατοχής στην βορειοανατολική συρία. Αυτοί (διεθνώς) που τρώνε το πλιάτσικο και καταπίνουν τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό είναι καταδικασμένοι να δοκιμάσουν τις αντοχές τους σε πολύ περισσότερα. Γιατί, για παράδειγμα, θα ήταν βλακώδες να πιστέψει κανείς ότι η Ουάσιγκτον προσφέρει δωρεάν «προστασία» στους ένοπλους των ypg/pkk, μόνο και μόνο επειδή γλυτώνει τα έξοδα να τους πληρώνει η ίδια. Προφανώς ένα μέρος των εσόδων απ’ το λαθρεμπόριο του συριακού πετρελαίου (το οποίο, απ’ ότι φαίνεται, γίνεται μέσω ιορδανίας και με βασικό πελάτη το Τελ Αβίβ…) πηγαίνει στα χέρια κάποιων αξιωματούχων της cia που βρίσκονται στις κατεχόμενες ζώνες. Όχι για να τα τσεπώνουν, αλλά για πληρώνουν (οι “μαύρες δουλειές” των απανταχού υπηρεσιών…) «τρομοκράτες του isis» – που είναι ακόμα χρήσιμοι αν και ελάχιστοι. Τώρα: το ποια θα είναι η πρακτική χρησιμότητα αυτών των “τρομοκρατών” που θα πληρώνονται απ’ τα κατεχόμενα πετρέλαια της ανατολικής συρίας, σε συνεργασία ηπα και ypg, αυτό ΔΕΝ θα θέλαμε να το δούμε…

Είναι «σημείο των καιρών» το ότι δεν έχουν σηκωθεί όλες οι πέτρες του «πολιτισμένου κόσμου» απέναντι σ’ αυτήν την ωμή παραδοχή εκ μέρους του ψοφιοκουναβιστάν. Αναφερόμαστε στις φιλειρηνικές φράξιες του πόπολου εδώ ή εκεί. Ακόμα κι αν ο καθένας είχε εύλογες βεβαιότητες ότι οι διάφορες ιμπεριαλιστικές εκστρατείες των ηπα και των συμμάχων της (αλλά και άλλων) γίνονται με πολύ απτά και υλικά κίνητρα, είναι (νομίζουμε) η πρώτη φορά που αυτό λέγεται τόσο ωμά· σαν πατσαβούρα που εκτοξεύεται στα μούτρα των πάντων.

Για την δική μας πολιτική αντίληψη είναι εγκληματικά (έως και αυτοκτονικά) παράδοξο το να πιστεύει ο κάθε πρωτοκοσμικός πως «θα την γλυτώσει» όταν αναγγέλλεται τόσο κυνικά και χωρίς συνέπειες η εκ νέου μοιρασιά του πλανήτη – για την λεηλασία του…