Κυριακή 29 Δεκέμβρη. Το 2017 (πριν δυο χρόνια δηλαδή) κυκλοφόρησε απ’ τις εκδόσεις του πανεπιστημίου του Illinois το βιβλίο του Andy Clarno Neoliberal Apartheid: Palestine/Israel and South Africa after 1994 (ευχαριστούμε τον Θ. που το ανακάλυψε, το διάβασε, και μας έστειλε αποσπάσματα, κάποια απ’ τα οποία μεταφράζουμε στη συνέχεια).
Ο συγγραφέας είναι πανεπιστημιακός και θα μπορούσε (ή θα έπρεπε) να είναι αχρείαστος αν οι κινηματικοί είχαν κάνει το καθήκον τους (είχαμε κάνει το καθήκον μας). Ωστόσο, υπό τα τωρινά δεδομένα, είναι χρήσιμος. Επειδή δεν καταγγέλει απλά το ισραηλινό απαρτχάιντ, ούτε απλά καταγράφει τα δολοφονικά του έργα. Κάνοντας σύγκριση με το (άλλοτε) νοτιο-αφρικανικό απαρτχάιντ και την κατάσταση εκεί μετά το 1994, εισηγείται κάποιες καινούργιες έννοιες· και μας επιτρέπει να προχωρήσουμε ένα ή δύο βήματα την κατανόησή μας για το συμβαίνει «εκεί»· το τι συμβαίνει «εκεί» που αφορά όλον τον καπιταλιστικό πλανήτη – άμεσα εμάς κι εσάς.
Ας παρακολουθήσουμε λοιπόν έτσι ώστε να ενισχύουμε την βάση όσων (λίγων) έχουμε πράξει, και όσων (περισσότερων) οφείλουμε να πράξουμε. Επειδή σκοπεύουμε να επανέλθουμε (και) πολιτικο-θεωρητικά, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Είτε από εδώ, απ’ την ασταμάτητη μηχανή / Sarajevo, είτε μέσα από συλλογικά εγχειρήματα.
… Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, εκατοντάδες Νοτιοαφρικανοί έχουνε ταξιδέψει στην Παλαιστίνη/Ισραήλ για να δείξουν την αλληλεγγύη τους στους Παλαιστίνιους, να δουν με τα μάτια τους την κατοχή, ή απλά να μάθουν για τον αγώνα. Δυο ζητήματα προκύπτουν απ’ τις μαρτυρίες τους. Πρώτα, μια αλλόκοτη και συχνά συντριπτική αίσθηση οικειότητας. Ένας Νοτιοαφρικανός που πήγε στην Παλαιστίνη/Ισραήλ το 2007, για παράδειγμα, θυμάται ότι ξέσπασε σε κλάματα μπροστά σ’ ένα checkpoint: “Το αναγνώρισα όπως μυρίζεις ένα τριαντάφυλλο σ’ ένα μέρος και ξέρεις την μυρωδιά του και σ’ ένα άλλο. Δεν ξέρω τα γεγονότα, δεν ξέρω τις λεπτομέρειες, αλλά αυτό είναι απαρτχάιντ. Το έχεις μυρίσει ήδη, πριν. Το έχεις ζήσει πριν”.
Ύστερα, πολλοί Νοτιοαφρικανοί αντιλαμβάνονται την κατάσταση στην Παλαιστίνη/Ισραήλ σαν χειρότερη σε σχέση με οτιδήποτε έζησαν κάτω απ’ την εξουσία της λευκής μειοψηφίας. Με τα λόγια ενός Νοτιοαφρικάνου δημοσιογράφου, “Όταν κοιτάς από μακριά ξέρεις ότι τα πράγματα είναι άσχημα, αλλά δεν ξέρεις πόσο άσχημα είναι. Τίποτα δεν σε προϊδεάζει για την κόλαση που είδαμε εδώ. Τα επίπεδα του απαρτχάιντ, του ρατσισμού και της βαρβαρότητας είναι χειρότερα απ’ την χειρότερη περίοδο του [νοτιοαφρικανικού] απαρτχάιντ.
… Όταν οι Νοτιοαφριανοί που επισκέπτονται την Παλαιστίνη/Ισραήλ λένε ότι η κατάσταση είναι χειρότερη απ’ αυτήν που ζούσαν οι ίδιοι πριν το 1994, γενικά τονίζουν την ένταση της κρατικής βίας εναντίον των Παλαιστινίων. Ακόμα και στις χειρότερες εποχές της καταπίεσης, το καθεστώς της Νότιας Αφρικής σπάνια εξαπέλυε όλο του το στρατιωτικό οπλοστάσιο για να εκμηδενίσει τους πολίτες ή να καταστρέψει τα σπίτια τους. Ο ισραηλινός στρατός σταθερά εξαπολύει τέτοια βία κατά των Παλαιστινίων – πιο γνωστές περιπτώσεις είναι η ισοπέδωση χωριών στην έρημο Negev και στην κοιλάδα του Ιορδάνη, η καταστροφή του προσφυγικού στρατοπέδου στη Jenin το 2002, και οι βίαιες επιθέσεις στη λωρίδα της Γάζα στη διάρκεια της δεύτερης intifada και ξανά το 2009, το 2012 και το 2014. Αυτή η βία μπορεί επίσης να εντοπιστεί στον μαζικό εξανδραποδισμό των Παλαιστίνιων το 1948 και στον συνεχιζόμενο εξανδραποδισμό τους σήμερα. Η βία έχει την ρίζα της στη ρατσιστική λογική του Ισραηλινού σχεδίου εποικιστικής αποικιοκρατίας: ο νεκροπολιτικός ορθολογισμός που εξισώνει την καλοπέραση των Εβραίων Ισραηλινών με την εξαφάνιση των Παλαιστίνιων…
