Tag: νόμοι σχέσεις

ΑΙ pets

Κυριακή 17 Γενάρη. Δείτε πρώτα το παρακάτω δίλεπτο video, και λέμε κάποια πράγματα στη συνέχεια.

Τι είδατε; 90% θα σκεφτήκατε «άλλη μια γιαπωνέζικη μαλακία» – σωστά; Ένα pet τεχνητής νοημοσύνης… – τι βλακεία; Ίσως αν βλέπατε έναν σκύλο που να έμοιαζε κανονικός αλλά να ήταν ρομποτικός να κοντοστεκόσασταν (υπάρχουν και τέτοιοι, πάντως…)

Κι όμως. Project σαν αυτό, του «moflin», έχουν την δική τους ξεχωριστή δυναμική στις συνθήκες της «νέας κανονικότητας» που έχει ξεκινήσει δια της βίας.

Πρώτον, επειδή μορφοποιεί μια εκδοχή χνουδωτού machine learning. Χωρίς καλώδια και χωρίς κουμπιά δεν φαίνεται ότι πρόκειται για μηχανή, και μάλιστα για μια μηχανή που διαδρά με το περιβάλλον της. Δεύτερον, επειδή η ίδια η μορφή δεν παραπέμπει σε κάποιο απ’ τα γνωστά pets. Αλλά αυτή η πρωτοτυπία έχει αρκετή κοινωνιολογία και ψυχολογία πίσω της· όπως, επίσης, και μια βασική τροχιά της τεχνητής νοημοσύνης. Αν οι μορφές της προσπαθούν να μιμηθούν υπαρκτές μορφές ζωντανών (ας πούμε σκύλους ή γάτες) θα βρίσκονται πάντα υπό την αίρεση της σύγκρισης μ’ αυτές τις μορφές. Διάφορες εταιρείες, κυρίως ασιατικές, δεν αποφεύγουν αλλά μάλλον επδιώκουν μια τέτοια σύγκριση – σαν μέτρο και κίνητρο διαρκών βελτιώσεων. Άλλες εταιρείες όμως προτιμούν να δημιουργήσουν ένα εξαρχής «νέο προϊόν», που να καθιερώσει μια δική του εμπορική τάξη. (Αυτής της λογικής ήταν, για παράδειγμα, τα iphones…)

Τελευταίο αλλά όχι ασήμαντο: η «ιαματική» χρησιμότητα της τεχνητής νοημοσύνης, με την μορφή νοστιμούτσικου ρομποτικού pet. Θα πρέπει να αναγνωρίσετε ότι έχει ακαταμάχητα πλεονεκτήματα: δεν τρώει, δεν χέζει – μόνο φόρτιση θέλει. Και προσφέρει «ζεστασιά» και «τρυφερότητα»…

Ξανασκεφτείτε το. Δεν είναι μια χαρά για συνθήκες κατ’ οίκον φυλάκισης; Βρείτε, τουλάχιστον, στέρεα επιχειρήματα για να μην κάνετε δώρο ένα τέτοιο pet αύριο ή μεθαύριο στα παιδιά σας… (Δεν θα έπρεπε να το πούμε, αλλά για την περίπτωση που δεν το σκεφτήκατε: αυτά τα «έξυπνα» οικιακά ρομπότ θα λανσαριστούν και σαν ιδανικοί φύλακες. Με τους αναβαθμισμένους αισθητήρες τους και το internet of things θα σας τηλε-ειδοποιούν για οτιδήποτε στραβό συμβαίνει στο σπίτι σας. Όπου κι αν βρίσκεσθε…)

Μόνο οι μπανάνες λένε την αλήθεια! (Διασπορά επικίνδυνων ειδήσεων)

Σάββατο 16 Γενάρη. Έχουν πει (και έχουν γράψει…) εναντίον της ασταμάτητης μηχανής και του Sarajevo, για την εργατική αντιπληροφόρηση και κριτική και για την τεκμηριωμένη στάση απέναντι στην υγιεινιστική τρομοεκστρατεία (δείχνοντας έγκαιρα τους πραγματικούς της στόχους…)… και τι δεν έχουν πει;

What for? Με τόσους ορκισμένους εχθρούς caradinieri και φίλους της pfizer και της γενετικής μηχανικής, αν η ασταμάτητη μηχανή είχε πει ή διαδόσει έστω και το ελάχιστο ψέμα εδώ και μήνες, θα είχε γίνει βούκινο … ακόμα και διεθνώς! (που λέει ο λόγος…).

Η εργατική αντιπληροφόρηση και κριτική, έχοντας πλήρη επίγνωση της κοινωνικής θέσης της και του πολιτικού / πολεμικού γεγονότος ότι βρίσκεται μόνιμα πολιορκούμενη, είναι υποχρεωμένη να είναι υπερβολικά ακριβής και υπερβολικά τεκμηριωμένη. Έχει τόσους και τέτοιους ταξικούς και θεσμικούς εχθρούς ώστε το ελάχιστο στραβοπάτημα στις θέσεις της θα έκανε πολλαπλάσια ηχώ εναντίον της.

Να τώρα μερικά κακά νέα που πρέπει να τονίσουμε, νέα που είναι πιθανό πως είτε θα αποσιωπηθούν είτε θα διαστρεβλωθούν τα μέρη μας – απ’ τους καθεστωτικούς «εραστές της αλήθειας» και τους λακέδες τους.

Πρώτα ένα χθεσινό απόσπασμα απ’ το καθεστωτικό ειδησειογραφικό πρακτορείο bloomberg (είναι «ψέκα» κι αυτό;):

Η Νορβηγία είπε ότι τα εμβόλια covid-19 μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνα για τους πολύ ηλικιωμένους και με προχωρημένη ασθένεια, [κάτι που είναι] η πιο επιφυλακτική δήλωση ως τώρα από μια ευρωπαϊκή αρχή υγείας, καθώς οι χώρες προσεγγίζουν στον πραγματικό κόσμο τις παρενέργειες απ’ τα πρώτα εμβόλια που πήραν έγκριση.

Αξιωματούχοι της Νορβηγίας είπαν ότι 23 άνθρωποι πέθαναν στη χώρα, λίγο μετά την πρώτη δόση του εμβολίου. Απ’ αυτούς τους θανάτους στους 13 έγιναν νεκροψίες, με τα αποτελέσματα να υποδεικνύουν ότι οι συνηθισμένες παρενέργειες συμβάλουν σε σοβαρές αντιδράσεις σε ευάλωτους, ηλικιωμένους ανθρώπους, σύμφωνα με τη Νορβηγική Υπηρεσία Φαρμάκων…

Και τώρα χθεσινό απόσπασμα απ’ την άλλη μεριά του πλανήτη, για το ίδιο θέμα. Απ’ τους κινεζικούς καθεστωτικούς global times (αυτοί δεν είναι «ψέκα»… είναι rivals!):

Κινέζοι ειδικοί υγείας κάλεσαν τη Νορβηγία και άλλες χώρες να αναστείλουν την χρήση των εμβολίων covid-19 που βασίζονται στην mRNA τεχνολογία, που παράγονται από εταιρείες όπως η Pfizer, ειδικά σε ηλικιωμένους, εξαιτίας των αβεβαιοτήτων για την ασφάλεια των εμβολίων, μετά τους θανάτους 23 ηλικιωμένων Νορβηγών που πήραν το εμβόλιο.

Το νέο mRNA εμβόλιο αναπτύχθηκε βιαστικά και ποτέ δεν είχε χρησιμοποιηθεί σε μεγάλη κλίμακα για την πρόληψη μιας μεταδοτικής ασθένειας, και η ασφάλειά του δεν έχει επιβεβαιωθεί σε μεγάλης κλίμακας χρήση σε ανθρώπους, δήλωσε ένας Κινέζος ανοσιολόγος. Τα περιστατικά θανάτου στη Νορβηγία απέδειξαν επίσης ότι η αποτελεσματικότητα των mRNA εμβολίων για τον covid-19 δεν είναι τόσο καλή όσο αναμενόταν, λένε οι ειδικοί.

Ως την Πέμπτη, η Νορβηγία είναι ανακοινώσει 23 θανάτους σε σχέση με τον εμβολιασμό…. Όλοι οι θάνατοι προέκυψαν σε ευάλωτους, ηλικιωμένους ασθενείς σε γηροκομεία. Ήταν όλοι πάνω από 80 χρονών, και μερικοί πάνω από 90, ανέφερε το Νορβηγικό κανάλι NRK.

… Ο Yang Zhanqiu, ιολόγος απ’ το πανεπιστήμιο της Wuhan, είπε στους Global Times την Παρασκευή ότι τα περιστατικά θανάτου, αν αποδειχθεί ότι προκλήθηκαν απ’ τα εμβόλια, έδειξαν ότι τα αποτελέσμα του εμβολίου της Pfizer και άλλων mRNA εμβολίων δεν είναι τόσο καλά όσο αναμενόταν, αφού ο κύριος σκοπός των mRNA εμβολίων είναι να θεραπεύουν ασθενείς.

… Ένας ανοσολόγος με έδρα το Πεκίνο, που ζήτησε να μείνει ανώνυμος, είπε στους Global Times την Παρασκευή ότι θα πρέπει να ανασταλεί διεθνώς η χρήση των mRNA εμβολίων που προωθεί η Pfizer, αφού αυτή η νέα τεχνολογία δεν έχει αποδείξει την ασφάλειά της σε μεγάλης κλίμακας χρήση, ή στο να προφυλάσσει από οποιαδήποτε μεταδοτική ασθένεια.

Είναι απλό να βγάλει ο καθένας τα συμπεράσματά του. Όμως να ποια είναι εκείνα ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ να βγάλει:

Το πιάνετε; Όταν οι ηλικιωμένοι πεθαίνουν απ’ οτιδήποτε άλλο εκτός από παρενέργειες του covid, τότε πετιούνται στην κοινή δεξαμενή, και είναι «μια ακόμα ανθρώπινη ζωή που θέρισε ο κορονοϊός»… Όταν πεθαίνουν απ’ τις παρενέργειες των πλατφορμών γενετικής μηχανικής, ισχύει το αντίθετο: πέθαιναν από κάτι που «δεν έχει σχέση» με τις πλατφόρμες… έτσι συμβαίνει με τους άρρωστους ηλικιωμένους, πεθαίνουν, δεν το ξέρετε;… και τέλος πάντων μην βιαστείτε να ενοχοποιήσετε τις ιερές φαρμακο-μαφίες… Πρόκειται για υποδειγματικό ορισμό του doublethink…

Τάδε έφη Johnny Bananas – γνήσιος και εξαιρετικός εκπρόσωπος του newspeak… «Αλήθεια» είναι αυτό και μόνον αυτό· και οτιδήποτε άλλο αισχρό ψέμα και διασπορά του….

Η κότα έκανε το αυγό ή το αυγό την κότα;

Σάββατο 16 Γενάρη. Ιδού η απορία! Είναι το ψόφιο κουνάβι που ριζοσπαστικοποίησε τον λευκό, κοκκινόσβερκο, αμερικανικό μικροαστισμό; Ή είναι αυτός ο τελευταίος που έφτιαξε το ψόφιο κουνάβι από μηντιακά υλικά – και μπορεί να φτιάξει οποιονδήποτε διάδοχό του, ακόμα χειρότερο;

Η ιμπεριαλιστική (και δήθεν «προοδευτική και κοσμοπολίτικη») παράταξη του νυσταλέου Jo έχει καταλήξει, βολικά, στο πρώτο συμπέρασμα. Αυτό δείχνει (χωρίς να το καταλαβαίνει ή να το παραδέχεται) πόσο βαθιά «δεξιά» είναι, μ’ έναν πιο post modern τρόπο. Η προσωποποίηση του «κακού» και η κατασκευή ενός αποδιοπομπαίου τράγου ώστε να κουκουλωθεί ένα πολύ βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλημα ήταν ανέκαθεν – ειδικά στις καπιταλιστικές κοινωνίες – το σήμα κατατεθέν της απο-πολιτικοποίησης. Κι έτσι, απλά πολύ απλά, η εκκαθάριση ενός τέρατος αφήνει τον χώρο στο επόμενο· ένα ή και περισσότερα.

Πριν 12 χρόνια, στις προεδρικές εκλογές του 2008 έγινε μια τέτοια “πολιτική εκκαθάριση”. Η ανερχόμενη επιθετικότητα αυτού του λευκού κατά κύριο λόγο και χριστιανικού αμερικανικού μικροαστισμού είχε βρει μια εκπρόσωπο / πολιτική βιτρίνα αισθητικά διαφορετική απ’ το ψόφιο κουνάβι. Μια 44χρονη πολιτικό, κυβερνήτη της Αλάσκα, οικογενειάρχισσα, μητέρα 4 παιδιών, περσόνα των μήντια, ακόμα και κυνηγό: ήταν το άστρο της Sarah Palin και του “tea party”…

H Palin κατέβηκε το 2008 στις εκλογές σαν υποψήφια αντιπρόεδρος του John McCain. Το δίδυμο έχασε απ’ τον Obama, καθώς ο ικανός ρήτορας αφροαμερικάνος δικηγόρος και ακαδημαϊκός από το Ιλινόις συνεπήρε και έπεισε να πάνε στις κάλπες ένα μεγάλο μέρος απ’ τους αδιάφορους ψηφοφόρους των μειονοτήτων. O John McCain δεν έμεινε άχρηστος ωστόσο: έγινε ο “άτυπος” υπ.εξ. των διοικήσεων Obama, ειδικά για τις βρωμοδουλειές στη μέση ανατολή…

Δεν ήταν το δήθεν «επαναστατικό» πρόγραμμα του 2 φορές εκλεγμένου Obama που «αγρίεψε» ως το 2016 τους ηττημένους συντηρητικούς και σε μεγάλο βαθμό θρήσκους λευκούς αμερικάνους προτεστάντες. Ήταν ότι έβλεπαν μπροστά τους τον χειρότερο εφιάλτη τους: πως γίνονται, αργά αλλά σταθερά, κοινωνική (και «πολιτιστική») μειοψηφία στο κράτος που θεωρούσαν δικό τους.

Ο μύθος της «χώρας των ευκαιριών / χωνευτηριού» άρχισε να τελειώνει απ’ την στιγμή που οι λευκοί μικροαστοί ένοιωσαν ότι χάνουν την εξουσία όχι από ένα διαφορετικό «πολιτικό πρόγραμμα» αλλά από διαφορετικά, αλλόφυλα κοινωνικά υποκείμενα. Οι ηπα φτιάχτηκαν σαν «προέκταση της κάνης», με το let’s go west, σε βάρος των αυτοχθόνων· έγιναν ιμπεριαλιστική δύναμη και, στη συνέχεια, υπερδύναμη πάλι σαν «προέκταση της κάνης», εναντίον πολλών στην ασία και στη λατινική αμερική· πώς είναι δυνατόν, λοιπόν, μετά από τόσο και τέτοιο συλλογικό “φονικό ένστικτο” η μυθολογία (και η “αυτοπεποίθηση”) της δικαιολογημένης και νικηφόρας βίας να εξαφανιστεί την ώρα που αρχίζει η κατάρρευση; Δεν είναι δυνατόν· δεν γίνεται…

Πριν κάνουν το ψόφιο κουνάβι πρόεδρο οι ψηφοφόροι το 2016, τον είχαν εγκρίνει σε τουλάχιστον 8 εσωκομματικές αναμετρήσεις τα μέλη του κόμματος και οι εκπροσωποί τους. Το ουσιαστικό «προγραμματικό» στοιχείο του ψόφιου κουναβιού ήταν φαντασιωτικό. Αν ο Obama ανέμισε το «yes, we can» (με πολλαπλά νοήματα, μιας και καταλάβαινε καλά ότι η εσωτερική ευστάθεια των ηπα μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την διαιώνιση της ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας τους…) και άρχισε να αποτυγχάνει στη δεύτερη θητεία του, το ψόφιο κουνάβι εξέφραζε κάτι πολύ λιγότερο αλλά και έωλο: το φάντασμα της «αυτοδύναμης ανάπτυξης» μέσω φρακτών για τους διεθνείς ανταγωνιστές. Ο εξαγριωμένος λευκός μικροαστισμός δεν καταλαβαίνει πολλά από «εξωτερική πολιτική», αλλά η ιδέα του «america first» μπορούσε να γίνει λιανά για εσωτερική κατανάλωση. Και επειδή αυτές οι φαντασιώσεις είναι οι μόνες ελπίδες που αναλογούν στους μικροαστικούς ορίζοντες, δεν εγκαταλείπονται. Υπάρχει και μια αμερικάνα θεία Λίτσα, μην αμφιβάλετε!

Τώρα ο νυσταλέος Jo και το κόμμα του νομίζουν ότι αρκεί να κόψουν το πολιτικό κεφάλι του ψόφιου κουναβιού για να γίνουν οι οπαδοί του ψόφιοι κοριοί… Τον κατηγορούν ότι προκάλεσε κάτι «σαν χρωματιστή επανάσταση» στο εσωτερικό των ηπα, ενώ αυτό το είδος ήταν (και παραμένει) αποκλειστικά για εξαγωγές! Και για να μην υπάρχουν αμφιβολίες, υπουργοποιήθηκε απ’ τον νυσταλέο Jo μια απ’ τις «ειδικούς» αυτών των εξαγωγών: η “fuck E.U.” Victoria Nuland, επόπτρια (μαζί με τον μετέπειτα πρεσβευτή στην Αθήνα Pyatt…) της σφαγής στην πλατεία Maidan του Κιέβου και του φασιστικού πραξικοπήματος στην ουκρανία το 2014.

Όχι, οι «κοσμοπολίτες» του κράτους και του κεφάλαιου δεν έχουν κανένα πρόβλημα με τους φασίστες· αρκεί να είναι υπάκουοι! Και φυσικά τους χρειάζονται στην Ουάσιγκτον: κάποιοι πρέπει να προστατέψουν με πάθος τα αμερικανικά σύνορα όσο πιο μακριά γίνεται απ’ τους δύο ωκεανούς, ειδικά προς τη δύση.

Αλλά οι λευκοί, χριστιανοί μικροαστοί έχουν μικρότερο ορίζοντα. Αντιλαμβάνονται πια το τομάρι τους σαν το σύνορο που κινδυνεύει. Και δεν πρόκειται να αλλάξουν γνώμη, με ή χωρίς ψόφιο κουνάβι.

(φωτογραφία: Η Palin και οι επιδόσεις της στο κυνήγι. Το ψόφιο κουνάβι δεν είχε να επιδείξει τέτοιες, κι εκεί υπάρχει ένα κάποιο κενό στη λευκή, αμερικάνικη “ψυχή”… Μπορείτε να φανταστείτε μια παραλλαγή νεώτερη ηλικιακά, με sport προσόντα τύπου “ανεγκέφαλης αλεπούς” / Putin; Θραύση θα έκανε!)

5 – The cognitives ‘n’ the ignorants σε πραγματικό χρόνο…

Παρασκευή 15 Γενάρη. Έχουμε πει ως τώρα δυο τρεις κουβέντες για τον «γνωσιακό καπιταλισμό» υποστηρίζοντας πως είναι (ή ήταν…) ένας παραπλανητικός ευφημισμός της καπιταλιστικής απαλλοτρίωσης και της μεταφοράς σε μηχανές (με την ευρεία έννοια της λέξης «μηχανή») ζωντανών ανθρώπινων γνώσεων που ως πρόσφατα ήταν (ή έμοιαζαν να είναι) εκτός δυνατότητας μηχανοποίησης. Πρακτικά: την ευρεία μηχανοποίηση ζωντανών ανθρώπινων γνώσεων και σχέσεων με σκοπό τον «αποδοτικότερο» έλεγχο του συνόλου του κοινωνικού εργοστασίου.

Έχουμε επίσης υπονοήσει (και θα πρέπει μελλοντικά να αναλύσουμε προσεκτικότερα) ότι όπως σωστά είχε προβλέψει ο Μαρξ ενάμισυ αιώνα πριν, κάθε άλμα (καπιταλιστικής) μηχανοποίησης είναι επίσης άλμα απο-ειδίκευσης – και είναι τέτοιο υποχρεωτικά. Σ’ αυτήν την διαδικασία (που, τηρουμένων των ιστορικών αναλογιών, έχει συμβεί ήδη 3 φορές στην καπιταλιστική ιστορία: οι 3 ως τώρα βιομηχανικές επαναστάσεις) δεν αλλάζει-ο-κόσμος γενικά κι αφηρημένα! Συμβαίνουν πολύ συγκεκριμένες αλλαγές (από την εργατική σύνθεση ως την γενική αντίληψη για την ζωή, και απ’ τις μορφές ελέγχου και διακυβέρνησης ως τις εκδηλώσεις του κοινωνικού ανταγωνισμού…) που είναι εύκολο να θεωρηθούν «μαγικές» – ειδικά όταν η κριτική έχει εγκαταλείψει τα όπλα και τις θέσεις της.

Τους τελευταίους 10 μήνες η ασταμάτητη μηχανή επιχείρησε να υποδείξει αυτήν την σε εξέλιξη διαδικασία με κυρίως θέμα την αναδιάρθρωση (της βιομηχανίας) της υγείας, την υγιεινιστική τρομοεκστρατεία, την θανατοπολιτική της καπιταλιστικής μετάβασης, την βίαιη επιβολή της γενετικής μηχανικής και την σχέση όλων αυτών με τον οξυνόμενο ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό. Όλα αυτά μέσα σε μια συστηματική και πυκνή ομίχλη, αποτέλεσμα του δημαγωγικού carpet bombing. Το τι έχει πετύχει (και αν έχει πετύχει κάτι…) ίσως το ξέρετε καλύτερα. Ας αναγνωρίσουμε πως όσο δύσκολο είναι να εξηγήσεις τι είναι το αυτοκίνητο σε κάποιον που το μόνο μεταφορικό μέσο που έχει δει στη ζωή του είναι τα μουλάρια, άλλο τόσο δύσκολο είναι, σ’ αυτή την ιστορική / κοινωνική φάση, να εξηγήσεις πόσο διαφορετικές (και επικίνδυνες) είναι οι “πλατφόρμες γενετικής τροποποίησης” των κυττάρων σε όποιον τις θεωρεί παραδοσιακά εμβόλια… Κι ούτε λόγος πόσο δύσκολο είναι να εξηγήσεις τι σημαίνει καπιταλιστικό κράτος στον 21ο αιώνα σ’ όποιον επιμένει ότι “κράτος” είναι η πολιτική βιτρίνα που ψήφισε ή δεν ψήφισε.

Ωστόσο, μ’ όλες τις δυσκολίες, η ασταμάτητη μηχανή θεωρεί βασικό της καθήκον όχι απλά να συνεχίσει αλλά να διευρύνει την επισκόπηση της θεματολογίας της εξελισσόμενης καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης, δίπλα και πέρα απ’ τον τομέα της «υγείας». Μπορεί να μην είναι τρόπος για δημόσιες σχέσεις – είναι όμως απαίτηση της εργατικής αυτο-μόρφωσης.

Ο σπονδυλωτός (και συχνά σχολιαστικός) χαρακτήρας της ασταμάτητης μηχανής δεν προσφέρει βέβαια τις δυνατότητες ενός μεγάλου αναλυτικού κειμένου, ενός βιβλίου ας πούμε· επιτρέπει όμως απ’ την άλλη να παρακολουθούμε και να αναλύουμε τις εξελίξεις σε πραγματικό χρόνο. Αυτό έχει οπωσδήποτε δυσκολίες και de facto ατέλειες· ο πραγματικός ιστορικός χρόνος δεν περιμένει! Όμως από εργατική / ανταγωνιστική άποψη αυτό το «ο καπιταλισμός και η μορφή κράτος σε πραγματικό χρόνο» έχει ιδιαίτερη σημασία για όποιον / όποια ζει στον 21ο αιώνα και δεν είναι τόσο αφελής ή τόσο κουρασμένος διανοητικά ώστε να ελπίζει ότι «κάποτε όλα αυτά θα τελειώσουν»… οπότε θα έχει την πολυτέλεια της άνεσης χρόνου για να μελετήσει το «τί έγινε λοιπόν;» αναδρομικά…

6 – Υπέρθεση; Διεμπλοκή;

Παρασκευή 15 Γενάρη. Επειδή ορισμένα βασικά της φυσικής (εννοημένης ως επιστήμης) τα έχει μάθει ο καθένας μας απ’ το σχολείο και, κυρίως, τα έχει υιοθετήσει σαν σταθερές, σαν δεδομένα, σαν πραγματικότητα, αυτός ο μέσος «καθένας» θα θεωρούσε εύκολα «συνωμοσιολογία» (ή «έλλειψη επιστημονικής παιδείας»…) την θέση ότι αυτή η φυσική που μας έχει μάθει μια ορισμένη άποψη για τον κόσμο είναι σε ικανό βαθμό (αναπόφευκτα) ιδεολογική. Και, πάντως, αυτή η (όπως όπως…) εδραιωμένη «αντίληψη για τον υλικό και ενεργειακό κόσμο» δεν είναι, υποχρεωτικά, ο κόσμος ο ίδιος…

Η κβαντική φυσική, που δεν είναι (ακόμα) «σχολική ύλη» και, κατά συνέπεια, δεν συμμετέχει στην κατασκευή των αντιλήψεών μας για τον κόσμο, είναι ένα καλό παράδειγμα. Οι βασικές της παραδοχές και τα θεμελειώδη αξιώματά της ξεπερνούν (και σε ορισμένες περιπτώσεις διαλύουν…) το «Παραδεδεγμένο Μοντέλο» που έχουμε εκπαιδευτεί για την εννόηση της υλικής (και ενεργειακής) πραγματικότητας. Αν η κβαντική φυσική με τις καινοτόμες (για την μέση κοινωνική γνώση) και «περίεργες» έννοιες της ήταν φιλοσοφική θεωρία, αυτή η μέση κοινωνική άγνοια θα ήταν μικρό κακό. Αν πρόκειται όμως ένα βασικό πεδίο όπου η καπιταλιστική «ανάπτυξη» (και ο ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός…) έχει αρχίσει να ξετυλίγεται; Μήπως τότε θα έπρεπε να ξέρουμε τουλάχιστον τις βασικές έννοιες και τις πρακτικές εφαρμογές της κβαντικής φυσικής έτσι ώστε να μπορούμε να συλλάβουμε την πολιτική οικονομία της σύγχρονης καπιταλιστικής αξιοποίησης – αντί να κρατάμε σφικτά μια «πολιτική οικονομία της μηχανής εσωτερικής καύσης» θεωρώντας την ικανή να εξηγεί τα πάντα για πάντα;

Δύο τέτοιες βασικές έννοιες, λοιπόν. Η υπέρθεση. Και η διεμπλοκή. Η κβαντική υπέρθεση είναι θεμελειώδες φαινόμενο, σύμφωνα με το οποίο δύο ή περισσότερες «κβαντικές καταστάσεις» μπορούν να συνυπάρχουν. Πράγμα που σημαίνει: το είτε υπάρχει το κάτι είτε το αντίθετό του δεν ισχύει για την υπέρθεση. Ισχύει «υπάρχει το κάτι και το αντίθετό του μαζί και ταυτόχρονα», με ορισμένες πιθανολογήσεις για την «αναλογία» της συνύπαρξής τους.

Αυτό το, ας το πούμε πρόχειρα, «είναι και δεν είναι» της κβαντικής φυσικής, ακόμα και σαν θεωρία, προσβάλει στο κέντρο της και την (αστική) αντίληψη της πραγματικότητας εδώ και αιώνες, και τις θεωρούμενες ως ορθολογικές βεβαιότητες, ακόμα και της καθημερινής ζωής! Ο κόσμος (ο κόσμος όπως τον εννοούμε) είναι συγκροτημένος πάνω και γύρω από θεμελειακούς δυϊσμούς… Τι σημαίνει, απ’ αυτήν την άποψη, «η γάτα του Σρέντιγκερ», που «ζει και δεν ζει», αν όχι την κατάρρευση των όποιων δυαδικών βασικών βεβαιοτήτων;

Ωστόσο το θέμα που μας ενδιαφέρει εδώ είναι ακριβώς δίπλα. Όλο το ηλεκτρονικό σύμπαν (όπως κι αν το καταλαβαίνει ο καθένας) είναι δημιουργημένο πάνω σε έναν ηλεκτρικό δυισμό, τον δυισμό on/off, που έχει σαν μαθηματική έκφραση το 1/0. Εδώ η κβαντομηχανική φέρνει αληθινή επανάσταση: οι «καταστάσεις» δεν είναι είτε 1 είτε 0 αλλά και όλες οι ενδιάμεσες τιμές· που σημαίνει ότι η «πληροφορία» (αυτή η «μαγική» έννοια…) μπορεί να δια-κινείται πολυεπίπεδα / σύνθετα μεταξύ 1 και 0. Πρακτικά αυτό σημαίνει μεγάλο πολλαπλασιασμό του όγκου των «πληροφοριών» που μπορούν να μεταφερθούν, αν η κωδίκωσή τους δεν είναι 1/0 αλλά και όλες οι ενδιάμεσες «τιμές». Τέτοιο είναι το μεγάλο και καταλυτικό δώρο της κβαντικής υπέρθεσης αν αιχμαλωτιστεί τεχνολογικά…

Η κβαντική διεμπλοκή είναι ακόμα πιο μυστηριώδης και ξένη προς το «Παραδεδεγμένο Μοντέλο» εννόησης του κόσμου. Σύμφωνα με την ελληνική εκδοχή της wikipedia (ο τονισμός δικός μας):

Η κβαντική διεμπλοκή (αποκαλούμενη και κβαντικός εναγκαλισμός) είναι το φαινόμενο κατά το οποίο δύο σωματίδια ή ομάδες σωματιδίων που δημιουργούνται μαζί ή αλληλεπιδρούν συνενώνοντας τις κυματοσυναρτήσεις τους, μένουν σε κατάσταση διεμπλοκής μεταξύ τους, ασχέτως του χώρου που μεσολαβεί πλέον από το ένα στο άλλο. Αν σταλεί το ένα από τα δύο στο άλλο άκρο του σύμπαντος και συμβεί κάτι σε οποιοδήποτε από τα δύο, το άλλο αντιδρά ακαριαία. Έτσι, φαίνεται είτε πως η πληροφορία μπορεί να ταξιδέψει με άπειρη ταχύτητα, είτε πως στην πραγματικότητα τα δύο αντικείμενα βρίσκονται ακόμα σε «επαφή», σε σύνδεση μεταξύ τους, σε κατάσταση διεμπλοκής.

Η κβαντική διεμπλοκή είναι υπαρκτό φαινόμενο και παρατηρείται σε πειράματα, όχι μόνο στο μικρόκοσμο, αλλά και σε μεγαλύτερες κλίμακες.

Οι συνέπειες και οι προεκτάσεις της κβαντικής διεμπλοκής στην ερμηνεία (πιο σωστά: στην ανακατασκευή της εννόησης) του κόσμου πάνε πολύ μακριά! Και είναι πιθανό ότι εκείνοι κι εκείνες που θα περνάνε απ’ το όποιο “εκπαιδευτικό σύστημα” την δεκαετία, ας πούμε, του 2050, θα θεωρούν όλα (ή τα περισσότερα απ’) όσα θεωρούμε ακόμα δεδομένα σαν πρωτογονισμό!

Εν τω μεταξύ ας γυρίσουμε σε πιο πρακτικές πλευρές της τωρινής πραγματικότητας.

Ποιο σπίτι;

Πέμπτη 14 Γενάρη. Κάναμε χτες (κινέζικο μοντέλο) μια πρώτη σύγκριση / σύνθεση ανάμεσα σε δυο μορφές της εκμετάλλευσης της εργασίας, φέρνοντας λίγο πιο κοντά αυτό που ονομάζεται «τηλε-εργασία» με την δουλειά αυτόν τον καιρό στις κινέζικες φαρμακευτικές.

Μπορούμε σήμερα να κάνουμε ένα βήμα ακόμα, ονομάζοντας συμπυκνωμένα αυτές τις δύο μορφές. Η δουλειά ΕΙΝΑΙ ΣΤΟ σπίτι η μία (η «τηλε-εργασία»)· η δουλειά ΕΙΝΑΙ ΤΟ σπίτι (στην περίπτωση των κινεζικών εργοστασίων / υπνωτηρίων «έκτακτης ανάγκης») η άλλη.

Οι δύο μορφές δείχνουν διαφορετικές. Και είναι, ως ένα σημείο. Η «τηλε-εργασία» εφαρμόζεται σε δουλειές διανοητικού τύπου που ήταν ήδη εντελώς πληροφοριοποιημένες, ή βρίσκονταν σε μια τέτοια διαδικασία. Το σπίτι που μετατρέπεται σε χώρο / χρόνο εργασίας (και, δυστυχώς, σε πρώτο χρόνο με χαρά…) δεν μοιάζει σε τίποτα με τους κοιτώνες όπου στοιβάζονται μερικές χιλιάδες βιομηχανικοί εργάτες.

Όμως οι διαφορές μεταξύ του η δουλειά είναι ΣΤΟ σπίτι και η δουλειά είναι ΤΟ σπίτι δεν πρέπει να σκιάσουν τις στρατηγικές ομοιότητες. Βασική: η επιμήκυνση του χρόνου εργασίας. Για την βιομηχανική δουλειά αυτό φαίνεται πιο προφανές: φέρνοντας το «κρεβάτι» όσο πιο κοντά γίνεται στην (εργοστασιακή) «μηχανή» (οποιουδήποτε είδους), μειώνοντας στο ελάχιστο τους χρόνους μετακίνησης σπίτι – δουλειά / δουλειά – σπίτι, γίνεται εφικτό για τα αφεντικά να απαιτήσουν και να επιβάλλουν υπερωρίες· ακόμα και με το επιχείρημα «και τι άλλο θα κάνεις δηλαδή αν δεν δουλέψεις παραπάνω αφού εδώ κοντά θα είσαι έτσι κι αλλιώς;». Αυτό είναι εργοδοτική γνώση όχι μόνο για τον κινεζικό καπιταλισμό αλλά και για τον ελληνικό ή τον γερμανικό. Οι μετανάστες εργάτες γης που έχουν σαν «σπίτι» τους κάποιο παράπηγμα δίπλα στα χωράφια, ή οι μετανάστες οικοδόμοι στη γερμανία και αλλού που έχουν σαν «σπίτι» τους κοντέινερ δίπλα στο εργοτάξιο, είναι (υποθέτουμε) γνωστές καταστάσεις. Το επιπλέον (στην περίπτωση των κινεζικών φαρμακοβιομηχανιών) είναι το πως η «υγιειονομική έκτακτη ανάγκη» συμβάλει σ’ αυτό το είδος αναγκαστικής «μετακόμισης» του εκτός εργασίας χώρου / χρόνου δίπλα στη δουλειά, και υπέρ της… Απ’ αυτήν την άποψη η «υγιειονομική έκτακτη ανάγκη» είναι, απλά, ένας νέος τύπος εργασιακού καταναγκασμού, που μπορεί να αλλάξει περιεχόμενα. «Έκτακτες εθνικές ανάγκες» οποιουδήποτε είδους μπορούν να κατασκευάζονται ανά πάσα στιγμή.

Αυτό το «άκρο» του φάσματος, το η δουλειά είναι ΤΟ σπίτι, φωτίζει καλύτερα τώρα το άλλο, το η δουλειά είναι ΣΤΟ σπίτι, την περίπτωση της «τηλε-εργασίας» δηλαδή. Υπάρχουν διαφοροποιήσεις: το δεύτερο είδος είναι «ατομική εργασία» και, επίσης, το περιβάλλον είναι οικείο. Υπάρχει όμως αυτή η στρατηγική ομοιότητα: όσο κοντύτερα είναι το «κρεβάτι» στην «μηχανή», τόσο το χειρότερο για το πρώτο – εννοημένο σαν κοινωνική καθημερινότητα. Η δεύτερη θα τραβήξει επιπλέον χρόνο (και ένταση) αν αυτό θέλει το αφεντικό (ή ο πελάτης, που είναι αφεντικό δίπλα στο αφεντικό) με το επιχείρημα της άνεσης του «εργασιακού περιβάλλοντος». Εξάλλου, είναι ήδη γνωστό και θα γίνει ακόμα πιο ξεκάθαρο όσο περνάει ο καιρός: αυτή η ξεμοναχιασμένη ψηφιακή μηχανή είναι και εργαλείο ελέγχου. Αν στο smart phone (και μέσω αυτού) ο έλεγχος γίνεται λίγο πολύ λαθραία, χωρίς να επιδεικνύεται, στο p.c. που γίνεται μέρος της διαδικασίας παραγωγής, ο έλεγχος μπορεί ακόμα και να φωνάζει «είμαι εδώ»!

Η προέκταση του χρόνου εργασίας σ’ αυτές τις δύο (επιφανειακά) διαφορετικές μεταξύ τους μορφές εκμετάλλευσης ή, για να το πούμε κάπως διαφορετικά, η μετατροπή της τοπικής συνάφειας δουλειάς και ξεκούρασης σε χρονική προέκταση της πρώτης, ίσως λύνει μερικά «μάγια» σχετικά με την 4η βιομηχανική επανάσταση και την «υψηλή οργανική σύνθεση κεφαλαίου» που την χαρακτηρίζει. Η αύξηση του ημερήσιου (και του εβδομαδιαίου) χρόνου εργασίας είναι μετακίνηση απ’ την απόσπαση της «σχετικής» προς την απόσπαση της «απόλυτης» υπεραξίας… Κι αυτό, για τα αφεντικά, είναι όχι απλά επιθυμητό αλλά και αναγκαίο!

Όταν εκείνη η συνέλευση του 30/900 πρόβαλε επίμονα τον εργατικό προσανατολισμό για την μείωση του εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας στις 30 ώρες (μαζί με την αύξηση του κατώτερου «καθαρού» μισθού στα 900 ευρώ), πριν 10, 9, 8 χρόνια, πολλοί «επαναστάτες» κορόιδευαν… Άλλες ήταν οι προτεραιότητες (έλεγαν): το «έξω απ’ την ε.ε.» και το «εθνικό νόμισμα»…

Όταν θα ανακαλύψουν την πολιτική (και όχι μόνο…) αξία εκείνης της αυτόνομης εργατικής θέσης θα είμαστε εκεί… Και δεν θα χειροκροτήσουμε…

(φωτογραφίες: Να μια ιδιαίτερη περίπτωση “δουλειάς στο σπίτι”: η αμερικανική εθνοφρουρά έχει στρατοπεδεύσει στα βασικά κυβερνητικά κτίρια στην Ουάσιγκτον, για να τα προστατέψει από ενδεχόμενη επίθεση φασιστών / ψοφιοκουναβικών. Σε αντίθεση με εκείνους όμως, που έδρασαν σαν “όχλος” τουριστών, αυτοί εδώ δείχνουν να νοιώθουν “σα στο σπίτι τους”… Ή δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς… Σε κάθε περίπτωση το “μήνυμα” είναι σαφές…)

Αυτοάνοσα – και ανοσοκαταστολή… (1)

Πέμπτη 14 Γενάρη. Θα πείτε (ίσως…) ότι η ασταμάτητη μηχανή «το γύρισε»… Δυστυχώς είναι η πραγματικότητα που δημιουργεί ανάγκες· γνωσιολογικές αν έχετε κάποια επίγνωση επί του θέματος στη γενικότητά του. Σε κάθε περίπτωση δεν είναι καθόλου παράξενο κάποιος γνωστός, φίλος, κοντινός σας να έχει διαγνωστεί με «αυτοάνοσο» νόσημα. Μακάρι να μην συμβαίνει έτσι, μακάρι όλοι και όλες να είναι καλά – και μακάρι να μην προκύψει μελλοντικά κάποιο «κύμα αυτο-άνοσων»…. Όταν, όμως, οι γενετιστές με τον υπερφίαλο τρόπο που υποδεικνύουν τα συμφέροντα των βιομήχανων υγείας παριστάνουν τους «μάγους», τότε είναι καλύτερα να ξέρουμε έγκαιρα εκείνα που απαγορεύεται (- είσαι γιατρός; – όχι… – τότε γιατί ανακατεύεσαι; – για να μην είμαι αύριο άρρωστος!..).

Η πιο πάνω περιγραφή στη φωτογραφία είναι απόσπασμα από μια τυχαία ιατρική ιστοσελίδα: «αυτο-άνοσες» ονομάζονται εκείνες οι παθολογικές καταστάσεις κατά τις οποίες το ανοσοποιητικό σύστημα ενός οργανισμού (ανθρώπινου ας πούμε…) στρέφεται εναντίον δικών του κυττάρων, κυττάρων του ίδιου του ανθρώπινου οργανισμού (άρα ιστών και οργάνων) θεωρώντας τα ξένα και εχθρικά. Ο κατάλογος αυτών των «αυτο-άνοσων» παθολογικών καταστάσεων είναι, δυστυχώς, μεγάλος, και περιλαμβάνει μερικές εξαιρετικά σοβαρές, όπως η σκλήρυνηση κατά πλάκας (αυτο-άνοση φλεγμονή του κεντρικού νευρικού συστήματος), ο «λύκος», και άλλες. Μιλώντας γενικά τα «αυτο-άνοσα» δεν είναι ούτε συνάχι, ούτε γρίπη· είναι σοβαρές αρρώστιες.

Παρά τις φήμες ότι οι τεχνο-επιστήμονες ξέρουν πως δουλεύει το ανοσοποιητικό (οπότε είναι «ασφαλές και αποτελεσματικό να το χακάρουν» ) η αλήθεια είναι ότι δεν έχουν ιδέα!!! Δεν έχουν ιδέα πως δουλεύει, δεν έχουν ιδέα πως και γιατί στρέφεται εναντίον του ίδιου του οργανισμού του, καταστρέφοντάς τον. Εννοείται ότι δεν έχουν διαθέσιμη και καμμία θεραπεία που να αφορά την αιτία. Όπως συμβαίνει πάντα όταν οι δυτικοί τεχνο-επιστήμονες δεν ξέρουν αλλά δεν θέλουν να το παραδεχτούν, απ’ την μια διατυπώνουν διάφορες εικασίες με τόνο βεβαιότητας και γνώσης, κι απ’ την άλλη προσπαθούν να μειώσουν την ένταση των συμπτωμάτων των αυτο-άνοσων. Πράγμα που είναι σίγουρα καλύτερο απ’ το τίποτα, ωστόσο δεν διασώζει το κύρος της «επιστημονικής γνώσης». Και οι εικασίες για το «τι φταίει» κάνουν το πράγμα κάπως χειρότερο: φταίνε «ψυχολογικοί παράγοντες» είναι η συνηθισμένη επωδός, οπότε περάστε απ’ τους αρμόδιους ψυγο-γιατρούς. Με άλλα λόγια, «ξεφορτωνόμαστε το πρόβλημα»…

Κοινός τόπος της διαχείρισης των συμπτωμάτων αυτών των τουλάχιστον 20 αναγνωρισμένων αυτοάνοσων είναι εκείνο που ταιριάζει γάντι στην δυτική αντίληψη όχι μόνο για την υγεία και το σώμα αλλά για τα πάντα: η καταστολή. Αν δεν ξέρεις πως και γιατί το ανοσοποιητικό ενεργεί ανορθόδοξα εμπόδισε την λειτουργία του! (Τουλάχιστον, μ’ αυτόν τον τρόπο, θα μειωθεί η ένταση της επίθεσής του στον ίδιο τον οργανισμό).

Η ανοσοκαταστολή, η καταστολή της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος είναι, λοιπόν, ένα τρέχον ιατρικο-χημικό know how, και όχι science fiction. Είναι πρακτικά χρήσιμη στις μεταμοσχεύσεις, για να μην αποβάλει ο οργανισμός το μόσχευμα αναγνωρίζοντάς το σαν «ξένο σώμα». Και είναι η τεχνο-επιστημονική κοινοτοπία όταν πρόκειται για αυτο-άνοσα…

Μόνο που η ανοσοκαταστολή δεν θα μπορούσε να είναι μια δωρεάν «προσφορά» των ζωντανών οργανισμών… Περιορίζοντας την δυνατότητα ενός οργανισμού να αμυνθεί έναντι ιών, βακτηριδίων και μικροβίων (οι πιο συνηθισμένοι στόχοι του ανοσοποιητικού) τον κάνεις πολύ πιο ευάλωτο στις συνηθισμένες ιώσεις και μολύνσεις. Συμπεριλαμβανομένων εκείνων των αρκετών που υπό κανονικές συνθήκες θα αντιμετώπιζε με επιτυχία μόνος του, μέσω της φυσιολογικής λειτουργίας του ανοσοποιητικού, χωρίς εξωτερική βοήθεια (φάρμακα, κλπ). Έτσι, για όσο καιρό κάποιος βρίσκεται σε ανοσοκαταστολή (και πολλοί με αυτο-άνοσα βρίσκονται σ’ αυτήν την κατάσταση για όλη τους την ζωή), όντας ιδιαίτερα ευάλωτος σε συνηθισμένες εκθέσεις σε ιούς ή μικρόβια, είναι υποχρεωμένος να καταναλώνει διάφορα φάρμακα – πέρα από εκείνα της ανοσοκαταστολής και του ελέγχου των όποιων φλεγμονών ή άλλων προβλημάτων…

Αυτοάνοσα – και ανοσοκαταστολή… (2)

Πέμπτη 14 Γενάρη. Η διαχείριση (και όχι η θεραπεία…) των αυτο-άνοσων γίνεται με ανοσοκαταστολή, περιορισμένης ή όχι χρονικής διάρκειας, και αυτό οδηγεί σε μια καινούργια κατάσταση τους οργανισμούς. Που ονομάζεται «δευτερογενής ή επίκτητη ανοσολογική ανεπάρκεια» (secondary or acquired immunodeficiency). Πέρα απ’ την ανοσολογική ανεπάρκεια που προκύπτει σαν «παρενέργεια» της διαχείρισης αυτο-άνοσων νοσημάτων, υπάρχει και μία εκδοχή που αποδίδεται σε ιό. Ο ιός λέγεται HIV (human immunodeficiendy virus), και η προκαλούμενη παθολογική κατάσταση που έγκειται ακριβώς στην αδυναμία του ανοσοποιητικού να ανταποκριθεί στις συνηθισμένες αποστολές του λέγεται AIDS (acquired immunodeficiency syndrome, σύνδρομο επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας). Μετά από μια τριετία μαζικών θανατηφόρων πειραματισμών με τοξικά χημικά (AZT) σήμερα η HIV μόλυνση θεωρείται χρόνια νόσος (πηγή: εοδυ), υπό την προϋπόθεση της μόνιμης λήψης αντιρετροϊικών φαρμάκων.

Οι πιο πάνω σύντομες σημειώσεις δείχνουν ότι το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα είναι εδώ και χρόνια «θέμα». Θέμα ιατρικό αλλά, επιτρέψτε μας, και θέμα εμπορικό. Ένα ανοσοποιητικό σύστημα που στρέφεται εναντίον του εαυτού του ή ένα ανεπαρκές ανοσοποιητικό σύστημα σχετίζεται βέβαια με ασθένειες· σχετίζεται όμως και με κέρδη (από φάρμακα, θεραπείες, κλπ) – σε καπιταλισμό ζούμε! Τα πρώτα, οι ασθένειες, επιβαρύνουν άτομα του είδους μας με λίγο πολύ «τυφλό» τρόπο· τα δεύτερα, τα κέρδη, οφελούν συγκεκριμένα άτομα του είδους μας, πολύ λιγότερα αριθμητικά, ανώτερα από ταξική άποψη, με επιλεκτικό τρόπο…

Οι θαυματουργοί και «μάγοι» γενετιστές υποστηρίζουν τώρα πως (ενώ δεν ξέρουν πως δουλεύει το ανοσοποιητικό) ξέρουν πως θα το κοροϊδέψουν, πως θα χακάρουν, πως θα του κάνουν πειρατεία μέσω γενετικής τροποποίησης των ανθρώπινων κυττάρων, ώστε να «δουλέψει σωστά»: mRNA και DNA πλατφόρμες… Είναι ένας ισχυρισμός που ξεφεύγει κατά πολύ απ’ την κοινή λογική και ηθική, όχι όμως και από διάφορους κλάδους και εκδοχές της «επιστημονικής λογικής» – και της «επιστημονικής ηθικής», αν υποθέσουμε ότι υπάρχει τέτοια παντού στους σχετικούς κύκλους ειδικών….

Σύμφωνα με την κοινή λογική αν δεν ξέρεις πως «δουλεύει» κάτι, ακόμα και τις καλύτερες προθέσεις του κόσμου να έχεις, αν του βάλεις χέρι μπορεί να το χαλάσεις / καταστρέψεις· και μάλιστα αυτό το ενδεχόμενο είναι περισσότερο πιθανό παρά απίθανο. Σύμφωνα με την «επιστημονική λογική» (ειδικά όταν περιφρουρείται απ’ το κεφάλαιο στις διάφορες μορφές του) αν χαλάσεις / καταστρέψεις κάτι έκανες απλά ένα «επιστημονικό λάθος», μια ειδική κατηγορία «ανθρώπινων λαθών» που χαίρουν εκτίμησης και προστασίας για την προσπάθεια που καταβλήθηκε ώστε να γίνουν, οπότε μπορείς να συνεχίσεις να του βάζεις χέρι αρκεί να λες ότι το κάνεις «για το καλό της ανθρωπότητας». Σύμφωνα με την κοινή ηθική τα λάθη πληρώνονται οπωσδήποτε και απ’ αυτόν που τα κάνει, και όσο πιο σοβαρά και δραματικά είναι τόσο περισσότερο. Σύμφωνα με την «επιστημονική ηθική» τα λάθη πληρώνονται απ’ αυτούς που υφίστανται αυτά και τις συνέπειές τους κι όχι απ’ τους «μάγους» που τα κάνουν και τις εταιρείες που να πουλάνε· και επιπλέον (αυτό λέει αυτή η «ηθική») έτσι προχωράει η επιστήμη…

Σπέρνωντας πτώματα; Ναι – αν η όποια υποστηρικτική εξουσία παραμένει στη θέση της.