Tag: νόμοι σχέσεις

Xi και παντεσπάνι

Πέμπτη 20 Δεκέμβρη. Όσοι περίμεναν ότι στην προχθεσινή του ομιλία (στο κόμμα του) ο κινέζος πρόεδρος Xi Jinping θα έκανε κάποια «ανοίγματα» προς τις ηπα (αλλά και την ε.ε.) απογοητεύτηκαν. Ο λόγος του αποδείχθηκε αφιερωμένος στην επιβεβαίωση του «σοσιαλισμού με κινεζικά χαρακτηριστικά» και του κεντρικού ρόλου του κράτους στην (καπιταλιστική, αν και δεν λέγεται έτσι!) ανάπτυξη.

Εκείνο που τρομάζει είναι ότι στο project “made in china 2025” περιλαμβάνονται γενναίες επιδοτήσεις σε κινεζικές επιχειρήσεις τεχνολογικής καινοτομίας. Ο Xi επιβεβαίωσε ότι έτσι θα γίνει… Φυσικά, για τον δυτικό καπιταλισμό, κάτι τέτοιο όχι μόνο δεν είναι άγνωστο, αλλά έχει αναπτυχθεί σε «λεπτεπίλεπτες» μεθόδους κρατικής ενίσχυσης συγκεκριμένων καπιταλιστικών ή και συγκεκριμένων επιχειρήσεων («εθνικοί πρωταθλητές» ονομάζονται…) ώστε να παριστάνει (ελάχιστα πειστικά…) ότι είναι κάτι άλλο.

Το πρόβλημα είναι να συμβαίνει το ίδιο στον κινεζικό καπιταλισμό. Με τεράστιους (κρατικούς) πόρους και τεράστια διανοητική βάση. Αν μέσα σε 11 χρόνια, απ’ το 2008 ως το 2018, ο κινεζικός καπιταλισμός έφτασε στο σημείο που βρίσκεται σήμερα, τότε άλλη μισή δεκαετία και…

Έχει ενδιαφέρον ότι στην επιχειρηματολογία του το κινεζικό καθεστώς χρησιμοποιεί πράγματι δόσεις απ’ την σκέψη του Μαρξ. Για παράδειγμα κατηγορεί τις πολιτικές μεταρρυθμίσεις (επί Γκορμπατσόφ) στην ε.σ.σ.δ. σαν αντιμαρξιστικές και καταστροφικές, επειδή (κατά τον «σοσιαλισμό με κινεζικά χαρακτηριστικά») πρέπει να προηγηθεί η αναδιάρθρωση της παραγωγικής βάσης και οι όποιες αλλαγές στο (πολιτικό) «εποικοδόμημα» να ακολουθήσουν μετά, όταν «οι συνθήκες είναι ώριμες». Μ’ αυτήν την προσέγγιση δικαιολογεί την εφαρμογή (ελεγχόμενων) «οικονομικών μεταρρυθμίσεων» χωρίς ανάλογη «πολιτική φιλελευθεροποίηση». Το επανέλαβε ο Xi προχτές.

Ωστόσο οι αποδείξεις της επιτυχίας ή της αποτυχίας του «κινεζικού» καπιταλιστικού μοντέλου δεν βρίσκονται στην μαρξιστική φιλολογία! Βρίσκονται στην παγκόσμια αγορά / αρένα. Και όπως είναι λογικό το Πεκίνο δεν σκοπεύει να χάσει την πρώτη θέση (με ότι αυτή σημαίνει) στον παγκόσμιο καπιταλιστικό καταμερισμό εργασίας, εξουσίας και πλούτου επειδή η πρωτιά έχει κι άλλους διεκδικητές.

“Σοσιαλισμός με κινεζικά χαρακτηριστικά» λοιπόν… Εν τω μεταξύ οι κινηματικοί φοιτητές ριζοσπαστικών μαρξιστικών ομάδων συλλαμβάνονται – και εξαφανίζονται…

(φωτογραφία: Δεν καταλαβαίνουμε τι γράφουν τα πανό ούτε που έχει τραβηχτεί. Συνεπώς την δημοσιεύουμε με κάποιες εύλογες επιφυλάξεις – η πλαστοποίηση έχει πολλά και μακριά ποδάρια. Πάντως το σχετικό άρθρο αναφερόταν στην καταστολή νεαρών μαρξιστών αμφισβητιών του «σοσιαλισμού με κινέζικα χαρακτηριστικά»…)

Να κατέχεις ή να φαίνεσαι;

Τετάρτη 19 Δεκέμβρη. Αγοράζεις κάτι (ρούχα, παπούτσια, κατά προτίμηση). Το πηγαίνεις σπίτι σου. Το φοράς. Αυτοφωτογραφίζεσαι μ’ αυτό. Ανεβάζεις την φωτογραφία σου στα social media. Και την άλλη μέρα το επιστρέφεις…

Μια πολύ πρόσφατη έρευνα αγοράς στην αγγλία έδειξε ότι 9% του «δείγματος» (2.002 ενήλικοι μεταξύ 35 και 44 χρονών), περισσότερο οι άντρες παρά οι γυναίκες, απολαμβάνουν την φωτογραφική, social media-tion επίδειξη ψευδο-αγορών τους. Αν η έρευνα περιλάμβανε και νεότερες ηλικίες, που «κυκλοφορούν» μαζικά στο instagram, η αναλογία θα ήταν ακόμα μεγαλύτερη.

Στον ανταγωνισμό τους οι online έμποροι ρούχων έχουν καθιερώσει την τακτική «δοκίμασέ το πριν το πληρώσεις». Οι πελάτες δοκιμάζουν στο σπίτι τους αυτό που παρήγγειλαν ηλεκτρονικά, και είτε το κρατούν πληρώνοντάς το, είτε το επιστρέφουν. Ή… φωτογραφίζονται μ’ αυτό – και το επιστρέφουν.

Έχει επιτρέψει αυτή η εμπορική τακτική κάτι σαν την εκδίκηση των καταναλωτών που επιβαρύνουν με κόστη το online εμπόριο ρούχων απλά για να απολαύσουν το μοστράρισμα μπροστά στην φωτογραφική μηχανή / καθρέφτη / ψηφιακό socializing; Είναι αυτή η καταναλωτική πρακτική μια ιεροσυλία στην έννοια και στην ιστορική θέσμιση της ατομικής ιδιοκτησίας; Ή, μήπως, πρόκειται για την γυμνή και χωρίς προσχήματα ανάδειξη του σκληρού πυρήνα της (ιδέας της) ατομικής ιδιοκτησίας (ειδικά για τους μικροαστούς), που δεν είναι άλλος απ’ την επίδειξη;

Υποτίθεται ότι η έννοια της «αξίας χρήσης» (και, κατά συνέπεια, της ιδιοκτησίας πάνω σε αξίες χρήσης) ήταν στέρεη και πραγματιστική. Όταν, όμως, η μόδα είναι να φωτογραφίζει κανείς το burger που παρήγγειλε (πριν το δαγκώσει) και να κανονιοβολεί την ηλεκτρονική social media-tion του/της με την εικόνα του, ακόμα κι αυτή η σχετικά ταπεινή αξία χρήσης (το φαγητό) αποκτάει και μια διάσταση ανταλλακτικής αξίας: ανταλλαγής συμβόλων. Θυμάται τότε κανείς ότι στα τραπέζια της αριστοκρατίας (και, αργότερα, της ανώτερης αστικής τάξης) το φαγητό δεν ήταν απλά «ανάλωση τροφής με σκοπό την χόρταση». Αλλά και επίδειξη, ανταλλαγή συμβόλων, σημείων. Και ίσως καταλάβει ότι η σύγχρονη μόδα του «γκουρμέ» είναι, κυρίως, η σημειωτική αναπαράσταση κάποιας μυθικής «αριστοκρατίας της γεύσης» προσιτής πια στους μικροαστούς και στους νέους μεσοαστούς (που είναι νεόπλουτοι μικροαστοί) χάρη στην μηντιακή προβολή της, παρά η αναζήτηση της χόρτασης με καλή γεύση. Ένα είδος “κοινωνικής ανόδου” μέσα απ’ το συμβολικό στομάχι τους…

Για τους μικροαστούς ορισμένα είδη ατομικής ιδιοκτησίας (απ’ τα ρούχα τους ως τις προσόψεις των σπιτιών τους, τα έπιπλά τους, τις τουαλέτες τους, κλπ) είχαν από πάντα ισχυρή συμβολική αξία, πέρα από την (και καμμιά φορά ενάντια στην) αξία χρήσης τους. Η γενικευμένη εικονικότητα, η ψηφιακή αναπαράσταση, έχουν πλατύνει και επιταχύνει την σημειωτική ανταλλαγή, την κυριαρχία του φαίνεσθαι πάνω στο είναι / γίγνεσθαι, το συμβολικό αλισβερίσι.

Δημιουργούνται πια και online εταιρείες «ενοικίασης» ρούχων και λοιπών συμβόλων – προς selfie. Αν αυτό θέλει ο πελάτης, τότε…

Φωσφοριζέ μικροαστισμός 1

Δευτέρα 17 Δεκέμβρη. Η έρευνά μας (με φιλικές βοήθειες) για τα “κίτρινα γιλέκα” α λα γαλλικά επιβεβαίωσε την αρχική μας εκτίμηση περί μικροαστικού θεάματος.

Ένα βασικό αποδεικτικό στοιχείο βρίσκεται σε μια άλλη κινητοποίηση, που ενέπλεκε “φορτηγά”, έγινε πριν ένα χρόνο (το φθινόπωρο του 2017 – φωτογραφίες) – και, φυσικά, ούτε μυθοποιήθηκε, ούτε καν αξιώθηκε της διεθνούς παλαιο-νεομηντιακής προσοχής που “αγκάλιασε” τα “κίτρινα γιλέκα”. Δεν την θυμάται κανείς: ήταν οι απεργίες, και διάφορες ενέργειες κυκλοφοριακού σαμποτάζ των μισθωτών οδηγών φορτηγών κλπ… (Δηλαδή των εργατών που απασχολούν και τα μικροαφεντικά των μεταφορών που θύμωσαν φέτος…) Πέρα απ’ τις απεργίες, μια απ’ τις μορφές δράσης τους ήταν να οδηγούν αργά, προκαλώντας μποτιλιαρίσματα… Μια άλλη ήταν ο αποκλεισμός (με τα φορτηγά) υπουργείων…

Εκείνες οι εργατικές απεργίες και δράσεις στρέφονταν κατά της νέας αντιεργατικής νομοθεσίας του Macron (κάθε 2 έως 3 χρόνια τα γαλλικά αφεντικά κρίνουν ότι πρέπει να κάνουν άλλη μια εκστρατεία υποτίμησης της εργασίας…). Το ενδιαφέρον, και η συσχέτιση με την μικροαστική υποκειμενικότητα των «κίτρινων γιλέκων», ήταν πως εκείνος ο νόμος εξυπηρετούσε κατηγορηματικά των συμφέροντα (και) των «μικρομεσαίων» αφεντικών των μεταφορών! Για παράδειγμα τους έδινε (τους δίνει) το «δικαίωμα» να μην δεσμεύονται απ’ τις γενικές (κλαδικές) συμβάσεις εργασίας, αλλά να διαπραγματεύονται τους μισθούς και τις υπερωρίες των οδηγών «ένας προς έναν», με ό,τι σημαίνει αυτό. Ή τους διευκολύνει (όπως, άλλωστε, όλες τις «μικρομεσαίες» επιχειρήσεις) να κάνουν απολύσεις, και μειώνει τις αποζημιώσεις που πρέπει να δίνουν· ενώ μειώνει τα κριτήρια για άδικη και καταχρηστική απόλυση.

Μ’ άλλα λόγια ο σοσιαλφιλελεύθερος Macron δεν έχει υπάρξει καθόλου «άδικος» ή «σκληρός» κατά της μάζας των γαλλικών μικρών αφεντικών· είτε στις μεταφορές, είτε οπουδήποτε αλλού – όπως θέλει η δημαγωγική συστημική παραπληροφόρηση. Σε καμία περίπτωση όταν πρόκειται για την υποτίμηση της εργασίας!

Φωσφοριζέ μικροαστισμός 2

Δευτέρα 17 Δεκέμβρη. Οργανωμένο, συστημικό ψέμα ήταν επίσης και το ότι “οι κινητοποιήσεις των κίτρινων γιλέκων” άρχισαν το Νοέμβρη: μια στιγμή παραπληροφόρησης που επέτρεψε να περάσει το παραμύθι περί “αγανακτισμένου αυθορμητισμού” – και “έλλειψης οργάνωσης”. Η “αγανάκτιση” με την αύξηση της τιμής στο diesel εκδηλώθηκε δημόσια τον περασμένο Μάη, όταν η κυρία Priscilla Ludosky (φωτο επάνω) ανέβασε σε μια «πλατφόρμα μαζικής διαμαρτυρίας» (την change.org) μια «ανοικτή επιστολή / διαμαρτυρία» για το θέμα. Η πλατφόρμα «φιλοξενεί» οτιδήποτε καμμένο. Γι’ αυτό είναι δημοφιλής…

Η 33χρονη Ludosky, πρώην τραπεζοϋπάλληλος, έχει φτιάξει μια ιντερνετική εταιρεία εμπορίου βιολογικών προϊόντων αισθητικής και αρωματοθεραπείας. Η “αγανάκτισή” της οφειλόταν στο γεγονός ότι η αύξηση στις τιμές των καυσίμων ανέβαζε το κόστος της στη “φυσική” διαφήμιση και στη διακίνηση των προϊόντων της, κυρίως σε γαλλικά προάστια, όπου χρησιμοποιεί το ι.χ. της – ενδεχομένως να έχει και τα έξοδα κίνησης κάποιου υπαλλήλου….

Τυπική μικροαστική φιγούρα “αυτοδημιούργητου” και “είμαι το αφεντικό του εαυτού μου”, η κυρία Ludosky τράβηξε την συμπάθεια των «ομοιοπαθούντων». Στις 30 Νοέμβρη η έκκλησή της είχε μαζέψει 1 μύριο υπογραφές (σύνολο ψηφοφόρων στη γαλλία 47,5 μύρια, κάτι λιγότερο απ’ το 2,5% δηλαδή…). Ωστόσο ανάμεσα στον Μάη που έγινε η ανάρτηση της έκκλησης και το φθινόπωρο, «κάποιοι» δεν έκατσαν με σταυρωμένα χέρια. Τα κοινωνικά χαρακτηριστικά των «αγανακτισμένων» διαφωτίζουν ποιοί ήταν αυτοί οι «κάποιοι»: «επώνυμοι και ανώνυμοι» φασίστες… Έτσι, «πριν την είσοδο στις πόλεις» (και ειδικά στην πρωτεύουσα), οι μικρομεσαίοι φορτηγατζήδες είχαν κάνει για κάποιες βδομάδες αποκλεισμούς πόλεων.

Όπως καταλαβαίνει κανείς με στοιχειώδη εμπειρία, το οργανωτικό μοντέλο αυτής της πρακτικής, στην περίπτωσή τους, μοιάζει πολύ μ’ αυτό της «φτωχομεσαίας αγροτιάς» στα μέρη μας, όταν στήνει μπλόκα (ξεκινούν όπου νάναι…): η γεωγραφική διασπορά επιβάλλει την ύπαρξη «μικρών ηγετικών πυρήνων» εδώ κι εκεί, πράγμα που κάνει δυσέρευτη κάποια «γενική ηγεσία» (αν τέτοια δεν υπάρχει απ’ τα πριν), δεν αλλάζει όμως σε τίποτα τις ιδεολογικές παραμέτρους των κινητοποιήσεων, που καθορίζονται ουσιαστικά απ’ την κοινωνική θέση. Ύστερα αρκούν γενικότητες του είδους «όλοι στους δρόμους», ψωνισμένες απ’ την αθλιότητα του μικροαστικού φαντασιακού, για να παραμυθιαστούν οι καθ’ έξιν φαντασιόπληκτοι ότι επίκειται επανάσταση – και να δώσουν άλλοθι σε κάθε μικροαστό.

Πρέπει να συνυπολογιστεί κι αυτό: στον τομέα των logistics στη γαλλία υπάρχουν πολύ μεγάλες εταιρείες διεθνών μεταφορών, με εκατοντάδες φορτηγά· και χιλιάδες οδηγούς / εργάτες. Προφανώς η αύξηση στην τιμή του diesel κτυπούσε αυτές πολύ περισσότερο. Αλλά όταν είσαι μεγάλο μαγαζί δεν μπορείς να κατεβάσεις τους ceo σου να φτιάχνουν οδοφράγματα!

Αντίθετα, οι μικροαστοί του κλάδου, ιδιοκτήτες ενός, δύο ή τριών φορτηγών, βυτιοφόρων, νταλικών κλπ, που κάνουν την εκτεταμένη μεν αλλά χωρίς διαρκή προγραμματισμό και εξειδικευμένα λογιστήρια «μικρομεσαία» δουλειά των εσωτερικών μεταφορών, μετακομίσεων, κλπ, ήταν / είναι το κατάλληλο υποκείμενο «για να μπει μπροστά»… Προφανώς είχαν πρόβλημα! Το διατύπωσε ένας απ’ αυτούς με λίγες λέξεις: αν αυξάνονται τα καύσιμα 30% και πω στον πελάτη ότι θα αυξήσω το κόμιστρο κατά 30%, θα τον χάσω.

Έτσι, μέσα σε λιγότερο από ενάμισυ χρόνο έγιναν στη γαλλία τα εξής δύο. Πρώτα, η κινητοποίηση των εργατών / οδηγών, ενάντια στην αντιεργατική νομοθεσία που δίνει επιπλέον δύναμη (και) στα μικρομεσαία αφεντικά των μεταφορών. Και ύστερα η κινητοποίηση αυτών ακριβώς των μικρομεσαίων αφεντικών. Οι πρώτοι, οι εργάτες, εστίασαν στη νομοθεσία – δεν υπήρχε όμως περίπτωση να «πουλήσουν» υποστήριξη στη Le Pen ή άλλα φασιστρόνια· ή να αγοράσουν οτιδήποτε από δαύτους… Οι δεύτεροι, οι μικροαστοί, ξεκίνησαν απ’ το «πρόβλημά» τους και, σε χρόνο dt, έφτασαν να μοστράρουν «πρόγραμμα για τα πάντα» (η γελοία, “πατριωτική” λίστα των 42 αιτημάτων), μια καρικατούρα «προγράμματος εξουσίας» δηλαδή…

Η ευκολία μεταπήδησης απ’ το εξαιρετικά ειδικό («κάτω οι αυξήσεις στα καύσιμα») στο εξαιρετικά γενικό («κάτω ο Macron») είναι απ’ τις πιο χαρακτηριστικές υποδείξεις του ποιο είναι το υποκείμενο: μόνο οι μικροαστοί έχουν την δυνατότητα να κάνουν τέτοιες υπερπολιτικές εκτοξεύσεις σε χρόνο μηδέν, γιατί μόνο οι μικροαστοί νοιώθουν (γενικά) «κοντά στην εξουσία», είναι οπαδοί του κρατικού πατερναλισμού, και κατά συνέπεια θεωρούν ότι το «γενικό πολιτικό» έχει καθήκον να φροντίζει τα επιμέρους και ειδικά συμφέροντά τους – αλλιώς να πάει στο διάολο τώρα!

Ενδιάμεσα, φυσικά, είχαν φροντίσει να ανάψουν μερικές φωτιές με φόντο την αψίδα του θριάμβου: τέλεια πλάνα για τα μήντια και το κρεσέντο παραγωγής και κατανάλωσης εντυπώσεων… Κάποιος διαφημιστής το σκέφτηκε…

Αυτά δεν σημαίνουν ότι ο Macron είναι μια «καλή» πολιτική βιτρίνα!! Του κόμματος των αφεντικών είναι! Απλά στον καπιταλισμό, ειδικά σε συνθήκες κρίσης αναδιάρθρωσης, δεν γίνεται να είναι όλα τα αφεντικά το ίδιο ευχαριστημένα!

Σημαίνουν όμως ότι η μικροαστική παραγωγή «αγανάκτισης» και τα διάφορα επίσημα ή ανεπίσημα βοθρολύματα πηγαίνουν «χέρι χέρι». Γιατί όταν τα μικροαφεντικά «πνίγονται απ’ το δίκιο τους» χοροπηδάνε πάνω στους εργάτες / στις εργάτριες που εκμεταλλεύονται. Δεν αλλάζουν ταξική θέση, το αντίθετο. Αν κουκουλωθείς και πάρεις στα χέρια ένα στυλιάρι ούτε ταξική θέση αλλάζεις, ούτε «ριζοσπαστικοποιείσαι» (αν ήταν αλλιώς οι μαφίες και τα κυκλώματα του οργανωμένου εγκλήματος θα ήταν επαναστάτες!). Οι μικροαστοί δεν γίνονται «επαναστάτες», ούτε κατά λάθος (!) όταν ανεμίζουν το δικό τους «δίκιο» – γιατί είτε δηλώνεται ρητά είτε όχι το μικροαστικό δίκαιο στο σύνολό του στηρίζεται στην εκμετάλλευση της εργασίας! Κι αυτό το ξέρουν πολύ καλά!!!

Συνεπώς, όσο είναι καθήκον του εργατικού ανταγωνισμού οι αγώνες εναντίον της υποτίμησης της εργασίας, άλλο τόσο είναι η απομυθοποίηση των δράσεων των αφεντικών, που θίγονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, απ’ την όποια κρίση / αναδιάρθρωση.

Καμία «συμμαχία», καμμία «συμπάθεια»!!! Ό,τι έχουμε πει ισχύει: και τα «μικρά» αφεντικά κουφάλες είναι!

Εργατικοί αγώνες στο ιράν

Σάββατο 15 Δεκέμβρη. Μπορεί το ιρανικό καθεστώς να είναι δημοφιλές στα μέρη μας (κυρίως εξαιτίας της συμμετοχής του στο μπλοκ της Αστάνα), αλλά δεν είναι τίποτα λιγότερο από ένα καπιταλιστικό καθεστώς με εξαιρετικά περιορισμένα περιθώρια πολιτικής δράσης στο εσωτερικό του.

Επιπλέον, έχει μπει στην διαδικασία οικονομικής φιλελευθεροποίησης που (όπως σημειώναμε και σε χθεσινό σχόλιο) δεν σημαίνει καθόλου πολιτική φιλελευθεροποίηση. Το άρθρο 44 του ιρανικού συντάγματος αναθέτει την ευθύνη στον “ανώτατο ηγέτη” (που είναι μη εκλεγμένος παπάς…) να προωθήσει τις ιδιωτικοποιήσεις των επιχείρησεων που για κάποιες δεκαετίες μετά την επανάσταση του ’79 ήταν κρατικές.

Μία απ’ αυτές είναι το εργοστάσιο ζάχαρης Haft Tapeh – κρατικό ως το 2015, και το μεγαλύτερο τέτοιο στο ιράν. Όταν ιδιωτικοποιήθηκε πέρασε στα χέρια δύο νεαρών (κάτω των 30), του Mehrdad Rostami και Omid Asadbeigi, των οποίων το μόνο προσόν για να γίνουν ιδιοκτήτες του εργοστασίου ήταν οι άκρες τους με το καθεστώς (κάτι που ισχύει γενικά με τις ιρανικές ιδιωτικοποιήσεις). Ειδικά στην περίπτωση του εργοστασίου Haft Tapeh οι άκρες είναι μ’ έναν αρχιπαπά, τον “μεγάλο ayatollah” Makarem Shirazi, που είναι γνωστός σαν «ο βασιλιάς της ζάχαρης» στο ιράν.

Οι καινούργιοι ιδιοκτήτες άρχισαν το πλιάτσικο. Ανάμεσα στα άλλα μετέφεραν τα συμβόλαια 2.700 εργατών σε εργολαβική εταιρεία (ναι, ο ιρανικός καπιταλισμός δεν είναι καθόλου «πίσω»!), άλλαξαν καλλιέργειες σε εκτάσεις που πριν προμήθευαν το εργοστάσιο με ζαχαροκάλαμο – και σταμάτησαν να πληρώνουν τους μισθούς, επικαλούμενοι «οικονομικές δυσκολίες της επιχείρησης» (εξίσου γνωστό!)

Οι 4.000 εργάτες (ανάμεσά τους 50 εργάτριες) κατέβηκαν σε απεργία διαρκείας στις 2 Νοέμβρη, ζητώντας αρχικά τους μισθούς τους. Μεγάλο μέρος του πληθυσμού στην πόλη Shush (όπου βρίσκεται το εργοστάσιο) αγκάλιασε την απεργία, στηρίζοντας τις καθημερινές διαδηλώσεις των απεργών. Η απάντηση του καθεστώτος ήταν η αστυνόμευση, και στις 18 Νοέμβρη η σύλληψη 20 εργατών, απ’ τους πιο μαχητικούς. Κάτω απ’ την πίεση των εντεινόμενων κινητοποιήσεων, που περιλάμβαναν εργατικές και φοιτητικές διαδηλώσεις συμπαράστασης σε διάφορες ιρανικές πόλεις, οι 17 απ’ τους συλληφθέντες αφέθηκαν ελεύθεροι μετά από 2 μέρες. Ένας όμως, ο Esmail Bakhshi, βασανίστηκε απ’ τους ιρανούς μπάτσους· αφέθηκε ελεύθερος απ’ το νοσοκομείο, στις 12 Δεκέμβρη. Ένας εργάτης και ένας οπερατέρ που βιντεοσκοπούσε τις διαδηλώσεις παραμένουν ακόμα κρατούμενοι.

Η στάση του καθεστώτος έχει προκαλέσει την ριζοσπαστικοποίηση των απεργών που, πλέον, δεν ζητούν μόνο τους απλήρωτους μισθούς τους αλλά και την δημιουργία εργατικών συμβουλίων, που θα αναλάβουν την λειτουργία του εργοστασίου – υπό (και πάλι) κρατική ιδιοκτησία.

Η συγκεκριμένη απεργία δεν είναι η μόνη των τελευταίων μηνών στο ιράν. Θα επανέλθουμε.

Η αποτελεσματικότητα των “τρομοκρατών”

Παρασκευή 14 Δεκέμβρη. Θα σας γυρίσουμε πίσω στο χρόνο. Όχι πολύ. Μόνο 2,5 χρόνια. Στη “δημοκρατική γαλλία”.

Πρόεδρος ο σοσιαλδημοκράτης Francois Hollande. Σκοπεύει να αλλάξει την εργατική νομοθεσία, προς όφελος των γαλλικών αφεντικών. Ο νόμος θα μείνει στην ιστορία σαν «νόμος El Khomri», απ’ το όνομα της υπουργού εργασίας που ανέλαβε την διαμόρφωσή του (Myriam El Khomri).

Οι δρόμοι όχι μόνο του Παρισιού αλλά όλων των γαλλικών πόλεμων δονούνται απ’ τις διαρκείς επίμονες διαδηλώσεις εναντίον του «νόμου El Khomri». Τα καθεστωτικά συνδικάτα (γνωστά για την βοήθεια που πάντα δίνουν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στον γαλλικό καπιταλισμό…) καλούν αναγκαστικά απεργίες· αλλά στις διαδηλώσεις συμμετέχουν μαζικά και φοιτητές / τριες. Απ’ αυτούς / ες δημιουργείται το πρωτότυπο μεν αλλά αμήχανο φαινόμενο που θα ονομαστεί «nuit debout»…

Η συνηθισμένη «κρατικοπρονοιακή» αντιμετώπιση της αντίθεσης δεν φαίνεται να αποδίδει, καθώς οι μήνες παιρνούν και οι διαδηλώσεις δεν μειώνονται· αντίθετα, η επικείμενη ψήφιση του νόμου προκαλεί «ρήγμα» στις τάξεις των σοσιαλδημοκρατών βουλευτών…

Τότε, κι ενώ φαίνεται ότι η θεσμική υποτίμηση της εργασίας έχει ανοίξει σοβαρή «πληγή» όχι μόνο στο κοινωνικό πλέγμα της γαλλίας αλλά και στην «πολιτική» σταθερότητα του συστήματος, το βράδυ της 14ης Ιούλη, λες και είχε ραντεβού με την ιστορία, εμφανίζεται στη σκηνή ο «απο μηχανής θεός». Στην παραλιακή λεωφόρο της Nice, στη διάρκεια της εθικής εορτής για την «πτώση της Βαστίλης», ένας γαλλο-τυνήσιος, ο Mohamed Lahouaiej-Bouhlel, καταφέρνει (πανεύκολα) να αποφύγει οποιονδήποτε αστυνομικό έλεγχο (υπάρχει, υποτίθεται, ισχυρή φύλαξη της περιοχής) και οδηγεί ένα φορτηγό 20 τόνων πάνω στο πλήθος που κάνει βόλτες στην παραλία. Θα δολοφονηθούν, μ’ αυτόν τον τρόπο, 86 άνθρωποι· και θα τραυματιστούν ακόμα 458.

«Το γαλλικό έθνος θρηνεί»… Η «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» (που είχε κηρυχτεί μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι το Νοέμβρη του 2015) θα ανανεωθεί. Οι διαδηλώσεις (κατά του «νόμου El Khomri»…) θα γίνονται πια με τόσο ασφυκτικά μέτρα ασφαλείας και τόσους ελέγχους και μπάτσους, που θα είναι ουσιαστικά μισο-παράνομες…

Ο νόμος, που ήταν υπό αμφισβήτηση για μήνες, θα εγκριθεί απ’ το κοινοβούλιο μέσα σε 3 βδομάδες· στις 9 Αυγούστου…

Η αναδιάρθρωση…

Παρασκευή 14 Δεκέμβρη. Ο “τρομοκράτης της Nice” Mohamed Lahouaiej-Bouhlel εκτελέστηκε στη διάρκεια της “επιχείρησης αντιμετώπισής” του, εκείνο το όχι και τόσο μακρινό βράδυ, στις 14 Ιούλη του 2016. Το ίδιο έγινε και χτες, με τον πιο πρόσφατο “τρομοκράτη του Strasburg” Cherif Chekatt. (Παρεπιπτόντως: την “ευθύνη της επίθεσης” ανέλαβε ο … isis!… Που χάθηκε τόσον καιρό; Κι αν άργησε λίγο, αυτό οφείλεται ότι στα μέρη που έχει στριμωχτεί δεν έχει καλό σήμα internet…)

Το ίδιο γίνεται πάντα εδώ και πάνω από δεκαπέντε χρόνια: οι τρομοκράτες εκκαθαρίζονται έγκαιρα… Με μια αξιοσημείωτη εξαίρεση: την σύλληψη, ζωντανού στο βέλγιο, του δήθεν (κατά τις γαλλικές υπηρεσίες) «εγκέφαλου» της σφαγής στο Παρίσι το Νοέμβρη του 2015, Salah Abdeslam. Όταν οι γαλλικές υπηρεσίες ζήτησαν την άμεση έκδοση του, οι βελγικές απάντησαν ειρωνικά: εμείς, πάντως, δεν τους σκοτώνουμε… Ο νοών νοείτω…

Ο Abdeslam, ο (λόγω βέλγικης αστυνομικής τακτικής) επιζών «εγκέφαλος των επιθέσεων στο Παρίσι», δεν είναι καν και καν «εγκέφαλος», ούτε για τον εαυτό του! Ήταν ένας ασήμαντος και αφελής πεζικάριος της ιστορίας, αυτός που πέταξε την τελευταία στιγμή το εκρηκτικό γιλέκο του στα σκουπίδια έξω απ’ το stade de france, επειδή δεν γούσταρε ούτε να σκοτώσει ούτε να πεθάνει… Γι’ αυτό και παραμένει σιωπηλός κρατούμενος στις γαλλικές φυλακές, με την δίκη του να έχει προσδιοριστεί για το … 2020. (Ούτε τα ελληνικά δικαστήρια δεν κάνουν τέτοια ρεκόρ κωλυσιέργειας!)

Ο στρατηγικός ρόλος της ομολογίας του κρατούμενου εγκληματία, που τόσο χαρακτηριστικά ανέδειξε και ανέλυσε ο Michel Foucault στο «η γέννηση της φυλακής» σαν κεντρικό στοιχείο της κάποτε αστικής αναδιάρθρωσης / αντίληψης περί του νόμου, της τάξης και της δικαιοσύνης, έχει τελειώσει προ πολλού!… Έχει τελειώσει μαζί με τις όποιες ιστορικές αστικές αντιλήψεις (για οτιδήποτε). Όμως οι «εξωδικαστικές εκτελέσεις» – ξέρετε κάτι γι’ αυτές; – πηγαίνουν σετ με τις «παράπλευρες απώλειες», αδιάφορο το ποιοί δολοφονούνται σ’ αυτές. Είναι η πίσω όψη τους. Με απλά λόγια: η δομή κράτος / κεφάλαιο ΔΕΝ δεσμεύεται πια, καθόλου, απ’ τις ιστορικές θεσμίσεις του καπιταλισμού στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα – που δημιουργήθηκαν (και ίσχυαν) μόνο για όσο καιρό υπήρχε η ανησυχία για το ενδεχόμενο της εργατικής επανάστασης και της (μετά απ’ αυτήν) εργατικής δημοκρατίας.

Ελλείψει ιστορικής γνώσης είναι εύκολο να πει ο καθένας ότι πρόκειται για σύμπτωση το ότι οι «τρομοκρατικές επιθέσεις» (και τα αναπόφευκτα «μέτρα έκτακτης κατάστασης», απ’ τον αμερικανικό patriot act το 2001 και μετά) στον πρώτο κόσμο συμβαίνουν όταν:

Α) Πρέπει να ξεκινήσει μια ιμπεριαλιστική εκστρατεία, κι αυτή πρέπει να νομιμοποιηθεί…

Β) Πρέπει να αναβαθμιστεί μια ιμπεριαλιστική εκστρατεία, και η αναβάθμισή της πρέπει να νομιμοποιηθεί…

Γ) Πρέπει να αντιμετωπιστούν σοβαρά εσωτερικά προβλήματα, και χρειάζεται επειγόντως κήρυξη «κατάστασης έκτακτης ανάγκης»…

Δ) Φράξιες των υπηρεσιών προσπαθούν να επιβάλλουν τις μιλιταριστικές προτιμήσεις τους, μαζί με κάποια αύξηση στις ανάλογες κρατικές χρηματοδοτήσεις…

Πράγματι. «Συμπτώσεις». Που επαναλαμβάνονται βαρετά και αιματηρά, αλλά παραμένουν πάντα «συμπτώσεις». Είναι λογικό κάτι τέτοιο στις κοινωνίες του ώριμου Θεάματος. Εδώ δεν υπάρχουν γεγονότα με την ιστορικο-διαλεκτική έννοια. Υπάρχουν μόνο εντυπώσεις (για ότι αφορά οτιδήποτε έξω απ’ την ατομική μικροσφαίρα της καθημερινότητας). Και οι εντυπώσεις κάθονται η μία πάνω στην άλλη, συμ-πίπτουν με την κυριολεκτική έννοια της λέξης «σύμ-πτωση».

Όπως στα κινηματογραφικά trailers.

(Οπότε ανθούν και οι παρανοϊκές θεωρίες συνωμοσίας που είναι ακριβώς αυτό: η λεκτική αλλά όχι λογική παράθεση εντυπώσεων…)

(φωτογραφίες: Είναι χθεσινές, απ’ το Στρασβούργο – αλλά μην σας ξεγελάσουν. Πρώτον θα μπορούσαν να είναι και περσινές, και προπέρσινες, από διάφορα μέρη. Και δεύτερον αφορούν μόνο τον “φυσικό” χώρο / χρόνο. Πολύ περισσότερη δουλειά γίνεται στον ψηφιακό…)

The borders cross us!

Πέμπτη 13 Δεκέμβρη. H 22χρονη Joel Mendez έφτασε στο τείχος στα σύνορα μεξικό – ηπα στην Tijuana… αλλά δεν θα τα περάσει. Μια τρύπα που έχει σκαφτεί κάτω απ’ το τείχος είναι ο «δρόμος» που θα περάσει μόνο το μωρό της, ο 8 μηνών Daniel. Απ’ την άλλη μεριά θα τραβήξει απ’ το χώμα τον Daniel η καρδιακή της φίλη, η Yesenia Martinez, που πέρασε – και βλέπει τους αμερικάνους μπάτσους να την πλησιάζουν. Ώσπου να την συλλάβουν η Yesenia θα έχει τινάξει τα χώματα απ’ τα ρούχα και το πρόσωπο του μωρού, και θα το κρατάει στην αγκαλιά της.

Πριν 200 χρόνια ο William Blake έγραφε:

Every night and every morn

Some to misery are born,

Every morn and every night

Some are born to sweet delight.

Some are born to sweet delight,

Some are born to endless night.

Τώρα, κλάματα μωρού κάτω απ’ το τείχος…

Τα νησιά των ανεπιθύμητων

Πέμπτη 13 Δεκέμβρη. Αθόρυβα, χωρίς φασαρίες (και, φυσικά, χωρίς καταγγελίες εντός ή εκτός εισαγωγικών) η δεξιά κυβέρνηση της δανίας, σε συνενόηση με τον ακροδεξιό κυβερνοσύμμαχό της, το αποφάσισε: όσοι μετανάστες / πρόσφυγες δεν παίρνουν άσυλο θα εξορίζονται στο ερημόνησο Lindholm, στην συνήθως παγερή Βαλτική.

Είναι ανεπιθύμητοι στη δανία, και θα πρέπει να το αισθανθούν! δήλωσε όλο καμάρι η “υπουργός μετανάστευσης και ενσωμάτωσης” Inger Stojberg. Φυσικά επειδή (και) το δανέζικο κράτος είναι «πολιτισμένο» (καθότι ευρωπαϊκό) η εξορία (λέει ότι) θα είναι όπως η ημιελευθερία σε διάφορες περιπτώσεις κρατουμένων. Υποτίθεται πως οι εξόριστοι θα μπορούν να φεύγουν απ’ το Lindholm στη διάρκεια της ημέρας, αλλά το βράδυ θα πρέπει να γυρίζουν και να κοιμούνται εκεί.

Πράγματι, υπάρχει ένα φέρρυ που κάνει τα 2 μίλια ανάμεσα στο Lindholm και την απέναντι δανέζικη ακτή… Αλλά κάνει την διαδρομή που και που… Ανάλογα με τον καιρό, την θάλασσα – ή, πλέον, τις διαταγές. Θα μειώσουμε στο ελάχιστο τα δρομολόγια, και θα ακριβύνουμε τα εισιτήρια, για να κάνουμε όσο πιο δύσκολο γίνεται το να φεύγει κανείς από εκεί – δήλωσε όλο χαρά ο φασιστοεκπρόσωπος του ακροδεξιού κυβερνητικού “λαϊκού κόμματος” Martin Henriksen.

Το φέρρυ έχει ένα δηλωτικό όνομα: virus. «Ιός». Αυτό οφείλεται στο ότι οι εγκαταστάσεις του Lindholm χρησιμοποιούνταν απ’ ένα τεχνολογικό ίδρυμα της δανίας για έρευνες πάνω σε αρρώστιες ζώων. Τώρα η «μόλυνση» που απομονώνεται είναι οι «ανεπιθύμητοι»…

Δεν είναι το πρώτο κατόρθωμα της Stoiberg. Η ίδια, σαν υπουργός, είχε νομοθετήσει πριν μερικούς μήνες πως όσοι / όσες φτάνουν σε δανέζικο έδαφος ζητώντας άσυλο θα πρέπει να παραδίδουν όλα τα πολύτιμα και αξίας προσωπικά τους αντικείμενα… «για να συμβάλουν στην κάλυψη του κόστους της παραμονής τους στη δανία». Κρατική κλοπή… Επιπλέον έχει θεσμοθετήσει «ειδική δικαιϊκή» μεταχείριση για τους μετανάστες που έχουν πάρει άδεια παραμονής: οι ποινές, σε βάρος τους, είναι διπλάσιες απ’ ότι για τους λευκούς δανούς, για αντίστοιχα αδικήματα…

Δεν θυμίζουν κάτι όλα αυτά; Δεν είχε υποσχεθεί ο «πολιτισμένος κόσμος» ποτέ ξανά;

Ναι, το είχε υποσχεθεί. Αλλά όλοι αυτοί οι ανεπιθύμητοι δεν είναι εβραίοι. Είναι, συνήθως, μουσουλμάνοι. Οπότε το «ποτέ ξανά» δεν ισχύει γι’ αυτούς. Ισχύει το πάμε κατά πάνω τους μ’ αυτά που ξέρουμε από παλιά· βελτιωμένα…

“Η μεγάλη αντικατάσταση”

Πέμπτη 13 Δεκέμβρη. Τον περασμένο Απρίλη ο σοσιαλφιλελεύθερος Macron κάλεσε τους καθολικούς παπάδες να «ξαναεμπλακούν» με την «πολιτική σκηνή», και να «ανακατασκευάσουν» τις σχέσεις ανάμεσα στην εκκλησία και το κράτος. «Ένας γάλλος πρόεδρος που δεν ενδιαφέρεται για την εκκλησία και τους καθολικούς κινδυνεύει να αποτύχει στα καθήκοντά του» δήλωσε.

Μοιάζει παράξενη η έκκληση της σοασιαλφιλελεύθερης πολιτικής βιτρίνας, αν ληφθεί υπόψη ότι το γαλλικό κράτος είναι ανεξίθρησκο απ’ την εποχή της επανάστασης, το 1789. Όχι πια! Διακριτικά το γαλλικό καθολικό παπαδαριό ξανακαλείται να «πράξει το εθνικό του καθήκον»: απέναντι στην «μεγάλη απειλή» που λέγεται μετανάστες / πρόσφυγες μουσουλμανικού θρησκεύματος…

Το χριστιανικό παπαδαριό αναβαθμίζεται σε στρατηγικό εταίρο του πρωτοκοσμικού, ευρωπαϊκού ρατσισμού – και δεν μιλάμε για το ελλαδιστάν όπου αυτή η στρατηγική σχέση βρίσκεται, σε όλη της την έκταση, εδώ και διακόσια σχεδόν χρόνια στον πυρήνα του κράτους / παρακράτους. Οι πολιτικοί και οι αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες στη γαλλία έχουν την ευθύνη να φροντίζουν ότι τα παιδιά στα σχολεία θα τρώνε τακτικά χοιρινό· ότι δεν θα υπάρχουν πισίνες αποκλειστικά για γυναίκες (μουσουλμάνες, προφανώς…) και ότι τα ψιλικατζίδικα θα πουλάνε οπωσδήποτε αλκοόλ, έστω μπύρες. Τα μήντια προωθούν την «απειλή» της «μεγάλης αντικατάστασης», της «αντικατάστασης» υποτίθεται των λευκών ευρωπαίων από τους μουσουλμάνους εισβολείς. Και, φυσικά, το γαλλικό σύμπλεγμα της ασφάλειας κρατάει σε μόνιμη ισχύ το «καθεστώς έκτακτης ανάγκης»: αρκεί η διαμαρτυρία ενός λευκού γάλλου και οι «ανησυχίες» του για τους μουσουλμάνους γείτονές του για να εισβάλει η αστυνομία για «έλεγχο ριζοσπαστικοποίησης»…

Για το γαλλικό κράτος / κεφάλαιο και την μάζα των κοινωνικών λακέδων τους υπάρχει ειδικός λόγος να επαναλαμβάνουν αυτά που ξέρουν από παλιά, βελτιωμένα – απ’ τους ένδοξους καιρούς της αποικιοκρατίας τους στην αλγερία. Τώρα η ζώνη στρατιωτικής έντασης του γαλλικού ιμπεριαλισμού βρίσκεται κάτω απ’ την Σαχάρα, στη ζώνη του Sahel. Σενεγάλη, μαυριτανία, μάλι, μπουρκίνα φάσο, τσαντ είναι μερικά μόνο απ’ τα κράτη στα οποία ο γαλλικός στρατός (μαζί ή διακριτικά χώρια απ’ τον αμερικανικό) έχει αναλάβει την προάσπιση των αναγκών του γαλλικού καπιταλισμού σε στρατηγικές πρώτες ύλες: πετρέλαιο, ουράνιο, κλπ. Αυτή η «σιωπηλή» κατοχή / αποικιοποίηση αλληλοστηρίζεται με αυταρχικά καθεστώτα· πράγμα που ενισχύει τον άγριο πολιτικό προσοδισμό τους. Η φτώχια και η μιζέρια του μεγαλύτερου τμήματος των γηγενών είναι το γνωστό επακόλουθο: να τι προκαλεί την «εισβολή» στο ευρωπαϊκό κάστρο…

Παρά την (λίγο πολύ υπερτιμημένη, λόγω Μάη του ’68) «φήμη» πολιτικού ανταγωνισμού στην γαλλική κοινωνία, και παρά τα κατά καιρούς επιμέρους κοινωνικά ξεσπάσματα, ο βασικός πυρήνας της καπιταλιστικής ομαλότητας στη γαλλία παραμένει μόνιμα στο απυρόβλητο. Όπως συμβαίνει όλο και περισσότερο σ’ όλο τον αναπτυγμένο καπιταλιστικά κόσμο για τα «εθνικά» αφεντικά και την μάζα των μικροαστών λακέδων τους, ο αντιμουσουλμανικός ρατσισμός είναι πολεμικό σχέδιο. Απέναντι σ’ αυτόν ο φιλομεταναστευτικός ανθρωπισμός δεν είναι (και ούτε θα μπορούσε να είναι) το αντισχέδιο. Παρότι μπορεί, υπό κάποιες προϋποθέσεις, να προσφέρει κρίσιμες και χρήσιμες ανάσες στους «ανεπιθύμητους», είναι αναγκασμένος ακόμα και να υποχωρεί όταν τα κράτη βάζουν σε εφαρμογή «τα μεγάλα κόλπα» τους. Όσο πρακτικά χρήσιμος κι αν είναι ο ανθρωπισμός είναι υπερβολικά φιλειρηνικός για να μπορεί να αντιμετωπίσει τις διανοητικές, ιδεολογικές και θεσμικές ερπύστριες του αντιμουσουλμανικού ρατσισμού (και τα συμφέροντα που τις καθοδηγούν).