Βόρεια ιρλανδία 3…

Τετάρτη 20 Μάρτη. Η εξέγερση (στην βόρεια ιρλανδία πια) ξαναβγήκε στην πρώτη γραμμή το 1966 – μέσα στον γενικότερο (παγκόσμιο) ρεύμα του νεολαιίστικου ριζοσπαστισμού. Η καταστολή ήταν πάντα σκληρή. Το 1969 δημιουργήθηκε το ένοπλο τμήμα της εξέγερσης: ο «provisional irish republican army», γνωστός σαν (P)IRA, με πολιτικό στόχο την απελευθέρωση του βορρά απ’ τους άγγλους και την ενοποίηση της ιρλανδίας. Ο αγώνας του IRA εντάχτηκε ομαλά στον παγκόσμιο γαλαξία των απελευθερωτικών/ αντιαποικιακών κινημάτων της περιόδου εκείνης, στη λατινική αμερική, στην αφρική, στην ανατολική ασία (βιεντάμ, ινδοκίνα), στη μέση Ανατολή (παλαιστίνη). Το “παγκόσμιο ’68”, το απροειδοποίητο και γιγάντιο ξέσπασμα των αρνήσεων του οποίου διάφοροι άσχετοι και ανιστόρητοι βαυκαλίζονται ακόμα να παριστάνουν τους απογόνους, είχε πάρα πολύ “βόρεια ιρλανδία” – όπως είχε και πάρα πολύ “παλαιστίνη”…

Kαι έδωσε συγκλονιστικές (αν και αποτυχημένες) κορυφώσεις, όπως η μαζική απεργία πείνας των αιχμάλωτων / φυλακισμένων μελών του IRA με στόχο την αναγνώρισή τους ως πολιτικών κρατουμένων, το 1981. Μια φοβερή εκστρατεία «το σώμα μου σαν όπλο» σε μια ακόμα τρομερή εποχή· που τέλειωσε σε βαθύ πένθος: με τον θάνατο 10 απεργών πείνας (ο πιο γνωστός ήταν ο πρώτος νεκρός, ο Bobby Sands…)

Η σφαγή της «ματωμένης Κυριακής» τον Γενάρη του 1972 είχε δώσει ήδη μεγάλη ώθηση στον IRA και στην ένοπλη δράση του· αλλά και η σκληρότητα του αγγλικού στρατού και των ένοπλων προτεσταντών εποίκων μεγάλωνε επίσης. Η κλιμάκωση, μετά την αποτυχία της απεργίας πείνας λόγω της αδιαλλαξίας της Θάτσερ, οδηγούσε, απλά, σ’ ένα στρατιωτικό αδιέξοδο. Ωστόσο η κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ και το τέλος του «ψυχρού» (3ου παγκόσμιου) στις αρχές της δεκαετίας του ’90, άλλαξαν τα δεδομένα. Εκείνο που αποδείχθηκε επιπλέον καθοριστικό ήταν η εκλογή του Bill Clinton στην Ουάσιγκτον το 1992: οι ιρλανδοί των ηπα (μετανάστες απ’ τα τέλη του 19ου αιώνα οι περισσότεροι) ήταν βασικοί ψηφοφόροι των «δημοκρατικών»· ενώ, επιπλέον, «το τέλος της ιστορίας» και «η νίκη του φιλελευθερισμού» δεν μπορούσαν να δικαιολογήσουν την συνέχιση του εσωτερικού πολέμου στην αγγλία.

Έτσι, αρχίζοντας απ’ τον Δεκέμβρη του 1993, το Λονδίνο άρχισε να υποχωρεί σταδιακά. Ύστερα από εντατικές διαπραγματεύσεις (με την μεσολάβηση και των κυβερνήσεων Clinton), τον Απρίλη του 1998 ψηφίστηκε στο Μπέλφαστ η «συμφωνία της μεγάλης Παρασκευής» που τέλειωνε οριστικά τον πόλεμο, αναγνώρισε ορισμένες αρμοδιότητες (και θεσμικές σχέσεις) του ιρλανδικού κράτους στην βόρεια ιρλανδία, διαμόρφωσε ένα «μικτό σύστημα» διακυβέρνησης της βόρειας ιρλανδίας (μικτές τοπικές κυβερνήσεις από κόμματα των καθολικών και των προτεσταντών) διατηρώντας ωστόσο την βόρεια ιρλανδία σαν τμήμα της επικράτειας του «ενωμένου βασιλείου». Ένα απ’ τα βασικά σημεία της συμφωνίας ήταν ότι το Λονδίνο αναγνώριζε, για πρώτη φορά στην ιστορία, ότι η θέληση ενός μεγάλου μέρους των βορειο-ιρλανδών (οι καθολικοί) για ένωση με την ιρλανδία είναι νόμιμη. Όπως ότι είναι νόμιμο δικαίωμά τους να έχουν μαζί με την αγγλική και την ιρλανδική υπηκοότητα· ή και μόνο την δεύτερη. Ένα ακόμα βασικό σημείο, απ’ την άλλη μεριά, ήταν ότι το Δουβλίνο έβαλε στο ιρλανδικό σύνταγμα άρθρο που αναγνωρίζει ότι η βόρεια ιρλανδία ανήκει στο «ενωμένο βασίλειο».

Σημαντικός παράγοντας της επίτευξης της συμφωνίας εκείνης, πέρα απ’ τις αμερικανικές πιέσεις στο Λονδίνο, ήταν οπωσδήποτε το γεγονός ότι Λονδίνο και Δουβλίνο ανήκαν στην ε.ε.. Πράγμα που σήμαινε ότι ένας μεγάλος όγκος ελευθεριών που καταργούσε τα ενδο-ευρωπαϊκά σύνορα διαμορφωνόταν ήδη σαν ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η κατάργηση των συνόρων ανάμεσα στη βόρεια και την υπόλοιπη ιρλανδία ήταν, τεχνικά και πρακτικά, μια εύκολη υπόθεση…

Κι αυτό είναι το ζήτημα που έχει ξαναμπεί στον πάγκο του χασάπη με την υπόθεση του brexit: αν το Λονδίνο βγεί απ’ την ε.ε., ποια θα είναι η «τύχη» της βόρειας ιρλανδίας; Θα πρέπει να ακολουθήσει το Λονδίνο, και άρα να ξαναχωριστεί απ’ το ιρλανδικό κράτος, τινάζοντας έτσι την πριν 20 χρόνια συμφωνία; Θα πρέπει να κρατήσει τις σχέσεις που έχει τώρα (να παραμείνει, δηλαδή, στην ε.ε.) ενώ είναι ταυτόχρονα μέρος του «ενωμένου βασιλείου», μεταφέροντας όμως μ’ αυτόν τον τρόπο τα σύνορα (τα τελωνεία, τους αστυνομικούς ελέγχους κλπ) στα δυτικά λιμάνια της σκωτίας, της αγγλίας και της ουαλίας;

(φωτογραφία: Ο Bobby Sands – δεξιά, με το κόκκινο πουλόβερ, εννοείται: πριν φυλακιστεί! Ο αργός, μέρα τη μέρα θανατός του, όπως και των υπόλοιπων ιρλανδών φυλακισμένων απεργών πείνας του IRA το 1981, μαζί με τον θάνατο από απεργία πείνας του μέλους της γερμανικής αντάρτικης οργάνωσης RAF Holger Meins, που είχε προηγηθεί – το 1974 – ήταν γεγονότα που σημάδεψαν ανεξίτηλα το πάθος αλλά και το αδιέξοδο, το αδιέξοδο αλλά και το πάθος μιας εποχής παγκόσμιου εργατικού / κοινωνικού / πολιτικού ριζοσπαστισμού…

Κανείς δεν περίμενε τότε ότι κάποτε θα έρθει μια στιγμή όπου κάθε τσόλι θα καμαρώνει παριστάνοντας εκ του ασφαλούς το “βαρύ πεπόνι”. Κανείς δεν περίμενε αυτόν τον selfie βούρκο των τωρινών καιρών. Οι περισσότεροι χώθηκαν έγκαιρα ή όποτε τους δόθηκε η ευκαιρία και έχουν βολευτεί στη ζεστούλα του.

Οπότε και εναντίον του είμαστε υποχρεωμένοι να πολεμάμε…)

Βόρεια ιρλανδία 4…

Τετάρτη 20 Μάρτη. Η (επιφανειακά τουλάχιστον) cool στάση της κοινωνικής βάσης και η μάλλον παραπλανητική ειδησειογραφία υποτιμούν το ζήτημα στους τωρινούς καιρούς. Είναι μια αόρατη απώθηση. Το προτεσταντικό (ακροδεξιό) κόμμα στη βόρεια ιρλανδία δεν δέχτηκε την συμφωνία του 1998. Για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα σήμερα, αυτό το κόμμα (DUP), με τους 10 βουλευτές του, είναι το κόμμα – κλειδί για την κυβέρνηση των συντηρητικών της δόλιας κυρά May. Χωρίς αυτούς η κυβέρνησή της πέφτει, καθόλου ηρωϊκά… Και δείχνει διάθεση το DUP να πάρει την ρεβάνς απ’ την «συμφωνία της μεγάλης Παρασκευής»: απορρίπτει την συμφωνία της κυρά May με την ε.ε. ακριβώς επειδή δεν ξαναφτιάχνει σύνορα μεταξύ ιρλανδίας και βόρειας ιρλανδίας. Πάντα οι προτεστάντες απόγονοι των άγγλων αποίκων ήταν πολωτικοί στη βόρεια ιρλανδία· και τώρα θεωρούν ότι έχουν βρει την ευκαιρία να σύρουν το κάρο του brexit τραβώντας ξανά το Μπέλφαστ μακριά απ’ το Δουβλίνο…

Όμως και το ιρλανδικό κράτος είναι στην ε.ε.! Καμμία κυβέρνηση στο Δουβλίνο δεν πρόκειται να κάνει ούτε μισό βήμα απ’ την τωρινή κατάσταση στις σχέσεις ιρλανδίας – βόρειας ιρλανδίας. Εννοείται πως οι καθολικοί ιρλανδοί είτε στο βορρά είτε στο νότο δεν έχουν καμία όρεξη για νέο αντάρτικο. Μια χαρά ζουν τα τελευταία 20 χρόνια. Αλλά όσο το brexit είναι «η μόνη απόφαση στην πόλη» είναι πρακτικά αδύνατο να μείνουν όλοι ευχαριστημένοι.

Ούτε η δόλια κυρά May (φανατική bremainer, μην το ξεχνάμε) θα ήθελε να βάλει φωτιά στα τόπια! Όμως μόλις 9 ημέρες πριν το (με τα τωρινά δεδομένα) «σφύριγμα της λήξης» για την «έξοδο», χωρίς «γη της επαγγελίας» να ανοίγεται κάπου στον ορίζοντα, το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να παρακαλέσει (κυριολεκτικά…) για μια μικρή παράταση – με άγνωστο περιεχόμενο και σκοπό.

Όλα είναι δύσκολα πια. Με ή χωρίς την παράταση. Τσάι και προσευχή προτείνει η αγγλικανική εκκλησία…. Ίσως και τσίγκινα σωβρακάκια…

Τόσους αιώνες μετά την «κατάκτηση της ιρλανδίας», 80 και κάτι χρόνια μετά την δημιουργία ιρλανδικού κράτους στο διαμελισμένο νησί και 20 χρόνια μετά την επίτευξη μιας συμβιβαστικής ειρηνικής διευθέτησης για το «βορειο-ιρλανδικό πρόβλημα», πλησιάζοντας στην κορύφωση των ενδοκαπιταλιστικών αναμετρήσεων για μια ακόμα φορά, στον 21ο αιώνα πια, το γεγονός ότι ο αγγλικός ιμπεριαλισμός κράτησε για λογαριασμό του αυτό το κομμάτι γης που λέγεται «βόρεια ιρλανδία» γονατίζει («πολιτικά» σίγουρα…) τις ελπίδες των αφεντικών του για ανασύσταση της global britain…

Δεν υπάρχει θεός, και διάφοροι νομίζουν ότι ξεπέρδεψαν, φροντίζοντας χωρίς ενοχές για την επι γης κόλαση. Υπάρχει, όμως, η Ιστορία – που δεν τέλειωσε!… (Κι αυτό θα έπρεπε να το έχουν καταλάβει τα διάφορα μαθητούδια της αγγλικής αυτοκρατορίας εδώ κι εκεί…) Δεν υπάρχει κανένας “νόμος της ιστορίας” που να απαγορεύει τα πισωγυρίσματα. Δεν υπάρχει κανένας νόμος της ιστορίας που να λέει πως όταν ξύνεις τις πληγές δεν θα ξαναματώσουν.

Δεν υπάρχει κανένας νόμος της ιστορίας που να αποφαίνεται “αυτοί νίκησαν για πάντα”…

Κοινωνικές μηχανές…

Τρίτη 19 Μάρτη. Τα video games θα μπορούσαν να βοηθήσουν ηλικιωμένους με άνοια. Όμως πως θα συγκεντρωθεί κάποιος / κάποια με άνοια σ’ ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι;

Μια ερευνητική ομάδα του αμερικανικού πανεπιστημίου Vanderbilt, στο Nashville του Tennessee, έφτιαξε ένα ρομπότ που βοηθάει τέτοιους παίκτες να επαναφέρουν την προσοχή τους στο παιχνίδι…

Θα πρέπει να ρωτήσετε: Και γιατί χρειαζόταν τόση δουλειά για τον σχεδιασμό και την κατασκευή ενός τέτοιου ρομπότ; Δεν θα μπορούσε να κάνει την ίδια δουλειά κάποιος άνθρωπος; Ασφαλώς ναι! Η ομάδα που σχεδίασε το συγκεκριμένο ρομπότ σχολίασε ωστόσο ότι «δεν υπάρχουν αρκετοί νέοι για να φροντίζουν τις μεγαλύτερες σε ηλικία γενιές, οπότε σχεδιάσαμε ένα έξυπνο, κοινωνικό ρομπότ που μπορεί να μιλάει μαζί τους, και να τους βοηθάει σε θέματα σχετικά με την μνήμη και την συνείδησή τους».

Μην βάλετε στοίχημα ότι τα ρομπότ θα αντικαταστήσουν τις «αποκλειστικές»! Ειδικά αν είναι μετανάστριες / μετανάστες που κάνουν αυτή την δουλειά, θα είναι πάντα φτηνότερες / φτηνότεροι από μηχανές τέτοιας συνθετότητας! Ωστόσο, ο σχεδιασμός, η κατασκευή και η διαφήμιση «κοινωνικών μηχανών» απευθύνεται σε ένα πολύ ευρύτερο «αγοραστικό κοινό». Που έχει (ή θα έχει) αρκετά φράγκα και τις κατάλληλες ιδέες (: ρατσιστές…) ώστε να προτιμούν μια «κοινωνική» μηχανή να φροντίζει τα παιδιά, τα σκυλιά ή τον κήπο, παρά έναν ζωντανό άνθρωπο εργάτη / εργάτρια. Ή που απλά θα υιοθετήσουν την βεβαιότητα ότι οι μηχανές εκτός από “έξυπνες” είναι και “κοινωνικές”…

Η αλλαγή των κοινωνικών εννοήσεων και σχέσεων με το μηχανικό καπιταλιστικό “οικοσύστημα” έχει αρχίσει εδώ και σχεδόν μια 20ετία. Και προχωράει ομαλά έως θριαμβευτικά. Αυτή η αλλαγή είναι πολύ πιο σημαντική απ’ την φροντίδα της γεροντικής άνοιας: παράγει μαζικά την “νεανική” τεχνητή άνοια…

Παρακράτος;

Παρασκευή 15 Μάρτη. Δεν είναι συνηθισμένο στα μέρη μας ένας εκλεγμένος ανώτατος άρχοντας, κυβερνήτης για πάνω από 4 χρόνια και «ηγέτης παγκόσμιας εμβέλειας», να δηλώνει ότι υπάρχει παρακράτος στην επικράτειά του. Κι ακόμα πιο ασυνήθιστο είναι να το δηλώνει σταυρώνοντας ικανοποιημένος τα χέρια… Δεν είναι, άραγε, καθήκον τέτοιων «δημοκρατικών αρχόντων» να πολεμούν με αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα τους παρακρατικούς αντί να τους διαφημίζουν; Τι συμβαίνει εξοχότατε π.ε.τ.; Ήταν μια απ’ τις συνηθισμένες σας εκρήξεις βερμπαλισμού; Υπάρχει «παρακράτος στο λιμάνι»; Ναι ή όχι;

Ο εξοχότατος π.ε.τ. ξέρει βέβαια· αλλά ως εκεί που επιτρέπεται τόσο στον ίδιο όσο και στον κύκλο του. Χάρη σ’ αυτούς που καταγγέλει τώρα δεν εκλέχτηκε η κυρία Δούρου περιφερειάρχης Αττικής τον Μάη του 2014; Ασφαλώς ναι: εκείνη η (κατά την ακόμα τότε υποψήφια της Κουμουνδούρου) «τυχαία» συνάντησή της με τον εφοπλιστή που έκτοτε και για 3 τουλάχιστον χρόνια ήταν ο asset 1 του φαιορόζ γκουβέρνου, σε ταβέρνα στον Πειραιά, το βράδυ της προεκλογικής συγκέντρωσης του κόμματος της στον Πειραιά (στις 11 Μάη 2014…), που εκτός από «τυχαία» ήταν και πολύωρη, με το μαγαζί ρεζερβέ, μας έχει μείνει αξέχαστη: ο ορισμός του “φιλάω χεράκι”…

Ούτε ξεχνάμε ότι ο asset 1, πριν εκείνες τις δημοτικές εκλογές, αφού θεωρούσε σίγουρο νικητή τον υποψηφιό του (Μώραλη) είχε δηλώσει (στις 9 Μάη): …Ανάμεσα σε Μιχαλολιάκο [υποψήφιο της ν.δ.] και Δρίτσα [υποψήφιο του συ.ριζ.α.] προτιμώ τον Δρίτσα. Μιλάμε για διαφορά σε επίπεδο ανθρώπου… Δεν ξεχνάμε, τέλος, ότι ο συριζαίος υποψήφιος τα είχε πάρει για το deal μεταξύ του κόμματός του και του asset 1, που προέβλεπε αυτό: Μώραλης δήμαρχος Πειραιά, Δούρου περιφερειάρχης… (Με την επιβαλλόμενη μετακίνηση ψήφων στον β γύρο…) Επειδή αυτό σήμαινε, απλά, ότι δεν είχε καμία πιθανότητα να μπει στον β γύρο…

Είναι, λοιπόν, βέβαιο πως ως τις αρχές Σεπτέμβρη του 2016, όταν έγινε εκείνος ο θρυλικός «πλειοδοτικός διαγωνισμός για τις 4 τηλεοπτικές άδειες», είτε δεν υπήρχε «παρακράτος στο λιμάνι», είτε οι φαιορόζ συνεργάζονταν αρμονικά μαζί του. Είναι απόλυτα βέβαιο ότι μόνο αυτά τα δύο ενδεχόμενα υπήρχαν: στις 19 Μάη (μια ημέρα πριν την επίσημη προκήρυξη του διαγωνισμού για τις 4 τηλεοπτικές άδειες…) οι κύριοι Μαρινάκης και Μώραλης είχαν επισκεφτεί στο Μαξίμου τον «αντ’ αυτού» κύριο Παππά, για «υποθέσεις τους»… Στον δε θρυλικό εκείνο διαγωνισμό (όπου αναδείχθηκε υπέρλαμπρος και ο asset 2…), στα τέλη Αυγούστου / αρχές Σεπτέμβρη 2016, ο asset 1 είχε δώσει ένα καλό ποσό…

Επειδή είμαστε “καλοπροαίρετοι” (ξέρετε τώρα…) λέμε ότι αποκλείεται το φαιορόζ γκουβέρνο να συνεργαζόταν με (το) παρακράτος, ακόμα κι αν αυτό είχε εκτόπισμα όχι μόνο οικονομικό αλλά και οπαδικό – δηλαδή λεφτά και ψήφους… (Ποτέ δεν γίνονται τέτοια πράγματα, ακόμα κι όταν ο asset 2 παραληρούσε υπέρ του π.ε.τ….) Συνεπώς απομένει η άλλη εκδοχή: ως το φθινόπωρο του 2016 δεν υπήρχε “παρακράτος στο λιμάνι”…

Είναι βέβαιο ότι ο asset 1 «τάσπασε» με το φαιορόζ γκουβέρνο κάπου προς τα τέλη του 2016 ή στις αρχές του 2017· και πιθανολογούμε ότι αν όχι ο μοναδικός σίγουρα ένας απ’ τους λόγους ήταν το φιάσκο με τον διαγωνισμό και το γεγονός ότι το γκουβέρνο δεν γύριζε πίσω τις προκαταβολές που είχε ήδη πάρει… Αν, λοιπόν, δημιουργήθηκε «παρακράτος στο λιμάνι» (όπως λέει ο εξότατος π.ε.τ.) αυτό θα πρέπει να δημιουργήθηκε αργότερα… Απ’το 2017 και μετά… Επί των ημέρων του δηλαδή. Ε;

Και τι έκανε αυτός σαν «ηγέτης παγκοσμίου εμβέλειας»;

Παρακοινωνία

Παρασκευή 15 Μάρτη. Ένα απ’ τα μεγάλα κατορθώματα του ντόπιου μικροαστισμού, στον τρόπο που έχει συγκροτήσει την μεταμοντέρνα φάση της δημόσιας σφαίρας (είτε «φυσικής» είτε ψηφιακής) είναι ότι ο καθένας, πατρίκιος ή πληβείος, μπορεί να λέει ότι μαλακία θέλει· και να περνάει ντούκου, μέσα στη θύελλα των υπόλοιπων παρόμοιων. Είναι μια γενική λουμπενοποίηση της οποίας το μόνο μέτρο «αξίας» είναι ο θόρυβος που προκαλεί το ένα ή το άλλο.

Κάνοντας αντιπολίτευση – στην – αντιπολίτευση ο π.ε.τ. φανέρωσε στιγμιαία την πραγματικότητα του ελληνικού κράτους / κεφάλαιου: είναι παρακρατική με την έννοια των «ανεπίσημων» αλλά ισχυρών δομών εξουσίας και εκμετάλλευσης. Οι αποδείξεις είναι πάμπολλες. Μία, ενδεικτική, σε σχέση με την «καταγγελία» του π.ε.τ.: το όνομα του σημερινού δημάρχου του Πειραιά, με τον οποίο μια χαρά συναγελαζόταν το φαιορόζ γκουβέρνο, ήταν πάνω πάνω στη λίστα των ανακατεμένων στο συστηματικό στήσιμο ποδοσφαιρικών ματς. Ήταν, βλέπετε, αντιπρόεδρος της παε ολυμπιακός απ’ το 2011 (μεγαλο-υπάλληλος του asset 1 δηλαδή…), και απ’ το 2012 ως το 2014 πρόεδρος της super league. Η εμπλοκή του τεκμηριωνόταν, μεταξύ άλλων, σ’ εκείνα τα περίφημα τηλεφωνήματα του asset 1 με «πακιστανικές κάρτες»… Όμορφα κι ωραία, ώσπου να φτάσει η υπόθεση στον ανακριτή, ο φάκελος με το όνομά του κάπου παράπεσε… Και ξεχάστηκε τόσο γρήγορα ώστε οι «αυτοδιοικητικές» τράμπες που έκανε η Κουμουνδούρου το 2014 να είναι εντελώς “law free”.

Η συστηματική αμνησία είναι χαρακτηριστικό είτε των απατεώνων είτε των ηλίθιων. Όταν είναι μαζική, όταν δηλαδή αποτελεί μείζον κοινωνικό χαρακτηριστικό, κι όταν αναπληρώνεται με τις επιλεκτικές, άρα άκριτες “αναμνήσεις” και “καταγγελίες”, έχουμε σε αδρές γραμμές το διανοητικό στερέωμα μέσα στο οποίο μπορούν να συμβαίνουν και τα δύο: και το παρακράτος να είναι παντού (αν και όχι υποχρεωτικά σαν μια ενιαία πυραμίδα)· και ταυτόχρονα, όποιος βολεύεται, να το καταγγέλει – έτσι, για να περάσει η ώρα…

Πρέπει νάσαι πολύ λέρα για να κυβερνάς γαλέρα έλεγε ένα παλιό αναρχοαυτόνομο σύνθημα… Κι όταν είσαι τόσο λέρα για να κυβερνάς γαλέρα, κάτι ακόμα είναι σίγουρο: δεν κάνεις κουπί.

Όσο γι’ αυτούς που κάνουν; Αποδεικνύεται ότι γουστάρουν θέαμα.

Παρακαλώ μπορώ να έχω λίγο τσάι στο καυτό νερό μου;

Παρασκευή 15 Μάρτη. Ποιοί θέλουν την έξοδο της επικράτειας της αυτού μεγαλειότητας απ’ την ε.ε.; Ποιοί θέλουν την παραμονή; Οι πρώτοι ξέρουν τι θέλουν;

Μια έρευνα που έγινε λίγο μετά το δημοψήφισμα του Ιούνη του 2016, σε 12.369 που ψήφισαν σ’ αυτό (δειματοληπτικά θεωρείται αξιόπιστη), έδειξε ότι οι έγχρωμοι υπήκοοι της βασίλισσας, οι εθνικές μειονότητες και οι νέοι σε ηλικία (όλοι και όλες με προβλήματα εξαιτίας της ανεργίας και της λιτότητας) ψήφισαν σαφέστατα υπέρ της παραμονής. Ειδικά οι μουσουλμάνοι υπήκοοι της αυτού μεγαλειότητας ψήφισαν κατά 70% υπέρ της παραμονής στην ε.ε. Επίσης, απ’ τους εργάτες / εργάτριες που ανήκουν σε συνδικάτα, το 60% ψήφισε υπέρ της παραμονής στην ε.ε. Μιλώντας συνολικά οι σκωτσέζοι, οι καθολικοί της βόρειας ιρλανδίας, οι εργάτες του Λίβερπουλ, του Μάτζεστερ, του Λήντς, του Μπρίστολ, του Λονδίνου, οι περισσότεροι έγχρωμοι και μειονοτικοί ψηφοφόροι και τα τρία τέταρτα των νέων ψήφισαν υπέρ της παραμονής στην ε.ε. Σε σύγκριση με την γενική (ιδεοπολιτική) θέση τους, το 68% των ψηφοφόρων των συντηρητικών ψήφισαν έξοδο και το 64% των ψηφοφόρων των εργατικών ψήφισαν παραμονή.

Αυτά τα νούμερα δεν υποδεικνύουν μια ξεκάθαρη ταξική διάκριση ανάμεσα στους brexiters και τους bremainers· ωστόσο τέτοια ξεκάθαρη ταξική διάκριση μπορεί να μην υπάρχει πουθενά στις πρωτοκοσμικές κοινωνίες για όσο καιρό ο μικροαστισμός είναι μια ρευστή μάζα που αγκαλιάζει ένα καλό μέρος της σύγχρονης εργατικής τάξης και φτάνει ως τους I gonna be φιλόδοξους της κοινωνικής ανόδου, μελλοντικούς μεσοστρωματικούς. Είναι ενδεικτικά ωστόσο για να ισχυριστεί κανείς βάσιμα ότι ο βρετανικός εθνικισμός (και η νοσταλγία της αυτοκρατορίας) ΔΕΝ είναι επιλογή μεγάλου (έως πολύ μεγάλου) μέρους της σύγχρονης εργατικής τάξης στην αγγλία.

Στην κορυφή, όμως, της πολιτικής εκπροσώπησης, μετά τις πρόσφατες ψηφοφορίες, προκύπτει ότι ένας αριθμός από 278 έως 308 εθνοπατέρες (ανάλογα με το ποιος πρότεινε τι), σε σύνολο 650, υποστηρίζουν ακόμα και μια άγρια, χωρίς κανόνες έξοδο – που θα πέσει ολόκληρη πάνω στις πλάτες των εργατών και εργατριών στην αγγλία. Απ’ τους υπόλοιπους, από 342 έως 372, σ’ ένα καλό ποσοστό τους θέλουν μια έξοδο με άλλη συμφωνία απ’ αυτή που έχει κάνει η κυρά May· θέλουν μια σωτήρια ουτοπία δηλαδή.

Χωρίς την δημαγωγία των φασιστών το δημοψήφισμα του ’16 δεν θα είχε το αποτέλεσμα που είχε. Το γεγονός, όμως, ότι οι άγγλοι εθνοπατέρες, ως τώρα, κινούνται σα να είναι αδέσποτοι, σε ότι αφορά μεν τα αφεντικά του αγγλικού καπιταλισμού μπορεί, ίσως, να εξηγηθεί με την «αποεδαφικοποίηση» του χρηματοπιστωτισμού… Σε ότι αφορά, όμως, την εντελώς εδαφοποιημένη «εκπροσώπηση» αναδεικνύει ένα χάσμα μεταξύ της βάσης (και του πως διαμορφώνονται οι γνώμες της) και των εθνοπατέρων.

Κάποιοι μιλούν για «αυτοκαταστροφή» του παραδοσιακού πολιτικού συστήματος στην άλλοτε «κυβέρνα βρετανία»…

(Εν τω μεταξύ ακούγεται πως μετά και την χθεσινή ψηφοφορία, όπου 413 έναντι 202 της ανέθεσαν να ζητήσει παράταση, έτσι, χωρίς πρόγραμμα, η κυρά May θα επιχειρήσει ένα τελευταίο αεροπλανικό: θα ξαναβάλει την υπάρχουσα συμφωνία (που έχει απορριφθεί δυο φορές) σε τρίτη ψηφοφορία την επόμενη εβδομάδα. Και, λέει η κυρά May: αν εγκριθεί (ε;;;) θα ζητήσει παράταση ως τις 30 Ιούνη, για να τακτοποιηθούν τα γραφειοκρατικά… κι αν απορριφθεί, θα ζητήσει μεγαλύτερη παράταση… Με ποια δικαιολογία; Άγνωστο…

Μάλλον πρέπει να εγκαταλείψει το γρηγορότερο τον μάταιο τούτο κόσμο η αυτού μεγαλειότης. Το μακρύ πένθος θα είναι καλή δικαιολογία για μεγάλη παράταση…)

(φωτογραφία: Μήπως φταίει η στενότητα χώρου; Παρά τα 650 μέλη του το house of commons δείχνει μικρότερο απ’ το ΜΑΧ – αν ξέρετε το θρυλικό «μεγάλο αμφιθέατρο των χημικών» στο πολυτεχνείο… Ούτε ν’ ακουμπήσουν κάπου τα χαρτιά τους δεν έχουν οι άνθρωποι…)

Παραπάνω “τεχνητή νοημοσύνη”;

Τετάρτη 13 Μάρτη. Το ψόφιο κουνάβι μπορεί να πρόλαβε να δηλώσει την προτίμησή του για λιγότερο “έξυπνα” αεροπλάνα (αν και όχι για τα αερόστατα!) αλλά, παραδόξως, μπορεί να ξεκινάει από έγκυρη ενημέρωση. (Δεν είμαστε ειδικοί, παρακολουθούμε όμως με προσοχή αυτά που γράφονται από γνώστες της αεροπορικής τεχνολογίας).

Το μοντέλο 737 max 8 της boeing (που έχει πέσει δυο φορές, μία στην ινδονησία τον περασμένο Οκτώβρη και άλλη μία της προάλλες στην αιθιοπία) είναι αναβάθμιση του 737 (σκέτο), που ήταν αρκετά διαδεδομένο· και, συνεπώς, εκατοντάδες πιλότοι είχαν μεγάλη εμπειρία στο πιλοτάρισμά του. Μεγάλη εμπειρία σημαίνει μεταξύ άλλων δοκιμασμένα ανακλαστικά στην καμπίνα. Σημαίνει ρουτίνες στους χειρισμούς επιβεβαιωμένες εκατοντάδες φορές. Σημαίνει «καμμία έκπληξη» στο χειριστήριο…

Μια απ’ τις προσθήκες του “max” στο 737 (συνεπώς μια διαφορά του που αποδεικνύεται βασική) είναι η προσθήκη μιας “δόσης έξυπνου λογισμικού” που αντιλαμβάνεται διαρκώς τις συνθήκες στήριξης του αεροπλάνου και διορθώνει αυτόματα την ισορροπία του, στη διάρκεια της πτήσης. Η προσθήκη έγινε για να βελτιωθούν τα συστήματα ασφαλείας…

Αλλά: κανονικά οι πιλότοι των 737 max, αν και έμπειροι πιλότοι του 737 σκέτου, θα έπρεπε να έχουν εκπαιδευτεί στις συμπεριφορές αυτού του “έξυπνου λογισμικού” καθώς και στην γρήγορη δυνατότητά τους να το “κλείνουν” αν τους εμπόδιζε στο πιλοτάρισμα.. Πράγμα που δεν έγινε, προφανώς με ευθύνη της boeing. Μετά την πτώση του 737 max της ινδονησιακής Lion Air 1 πιθανόν υπήρξε κάποια διεθνής ενημέρωση για αυτόν τον αυτοματισμό· ωστόσο οι πιλότοι διεθνώς δεν εκπαιδεύτηκαν για να μάθουν τα σύνθετα χαρακτηριστικά του και πως μπορούν να τον ελέγξουν. Η αμερικανική κατασκευάστρια, περήφανη ίσως για το «ευφυές» της εφεύρεσής της, την θεώρησε απλά ένα ακόμα σύστημα ασφαλείας με το οποία οι πιλότοι δεν χρειαζόταν να ασχοληθούν…

Είναι όμως πια πιθανό ότι η αντανακλαστική αντίδραση του ζωντανού πιλότου στην ξαφνική και απροειδοποίητη «διόρθωση» της κλήσης του αεροπλάνου απ’ την «έξυπνη» μηχανή προκαλεί ένα σπιράλ αναδράσεων, που έβγαλε, για δεύτερη φορά, ένα 737 max εντελώς έξω απ’ την ισορροπία του. Αν έχει συμβεί έτσι, όπως το έθεσε ένας πεπειραμένος αμερικάνος πιλότος, θα είναι τρομακτικό αν μια μικρή αναβάθμιση των αυτόματων συστημάτων ασφαλείας που σχεδιάστηκε για να βελτιώσει την σταθερότητα στην πτήση καταλήγει να δημιουργεί ένα ανεξέλεγκτο αεροπλάνο.

Τρομακτικό ή όχι, η τάση (που μπορεί να έχει και κάποια μικρά πισωγυρίσματα, ωστόσο είναι οριστική) είναι ότι για κάθε δυσλειτουργία της διεπαφής ανθρώπινου – μηχανής η απάντηση είναι ακόμα περισσότερη μηχανική «ευφυία» – και ακόμα καθολικότερο engineering of humans…

(Η boeing, πριν το ατύχημα στην αιθιοπία, είχε ανακοινώσει ότι θα αναβαθμίσει το λογισμικό ελέγχου της στήριξης στα 737 max: θα το κάνει «εξυπνότερο». Τώρα στηρίζεται στα δεδομένα ενός μόνο αισθητήρα. Το εξελιγμένο λογισμικό θα χρησιμοποιεί δεδομένα από περισσότερες πηγές…)

Poor Britain

Τετάρτη 13 Μάρτη. Δεν ήταν συντριβή, του είδους 8 – 0, όπως την προηγούμενη φορά. Το φωτεινό ταμπλό ωστόσο έγραψε πάλι συντριπτικό σκορ: 5 – 0. Με 391 κατά και 242 υπέρ η κυρ;a May έχασε και την χθεσινή ψηφοφορία. H ήττα ήταν αναμενόμενη, η διαφορά όχι. Αντί για 240 ψήφους στο κεφάλι (η προηγούμενη διαφορά) η συμφωνία ομαλής εξόδου του Λονδίνου απ’ την ε.ε. έφαγε χτες 149. «Μόνο»; Εξαρτιέται πως μετράει κανείς: μένουν ακόμα 17 ημέρες ως την (μέχρι τώρα) ημερομηνία εξόδου.

Σήμερα το ίδιο κοινοβούλιο θα ψηφίσει αν θέλει μια έξοδο μαλλικούβαρα ή όχι. Ευκολάκι: όχι, δεν θέλει… Κι αύριο θα ψηφίσει αν έχει πέσει κάτω και σφαδάζει, κι αφού ροκάνισε τον χρόνο θα παίξει «καθυστέρηση». Ευκολάκι: ναι, θέλει…

Η ασταμάτητη μηχανή αναγνωρίζει ότι δυσκολεύεται να ερμηνεύσει με εργαλεία του είδους «το συμφέρον των αφεντικών» αυτό: το γεγονός δηλαδή ότι η προσφυγή σ’ ένα δεύτερο δημοψήφισμα, με την φροντίδα να είναι πολύ πιο τίμιο απ’ το προηγούμενο, αποτελεί ακόμα ζήτημα ταμπού για τις πολιτικές βιτρίνες στο Λονδίνο. Παρότι είναι πια ξεκάθαρο ότι οι υποστηρικτές του «τα μαζεύουμε και φεύγουμε» πριν 2,5 χρόνια όχι μόνο δεν είχαν σχέδιο (γιατί αν είχαν θα προπαγάνδιζαν σαν «εθνικά επωφελή» την μαλλιοκούβαρα έξοδο…) αλλά ήταν κοινοί απατεώνες. (Το ξέρουμε αυτό το είδος των δημαγωγών και απ’ τα μέρη μας. Καθώς και τα χαρακτηριστικά της «επιρροής τους στο λαό»).

Γιατί είναι ταμπού το να πει κάποιος ότι έχει χρέος κατ’ αρχήν απέναντι στην αξιοπρέπειά του να επανεξετάσει μια γνώμη που είχε μια δεδομένη στιγμή είτε με λάθος στοιχεία είτε παραμυθιασμένος; Γιατί η «προσφυγή στο λαό» έχει αξία μόνο σαν μεμονωμένη τουφεκιά που αποκλείεται να επανεξεταστεί;

Τελικά αυτό θα γίνει – είτε άμεσα (με νέο δημοψήφισμα), είτε έμμεσα (με εκλογές)! Όμως αυτή η βρετανική δυσκοιλιότητα (που έχει συνέπειες τόσο κοντοπρόθεσμες όσο και μακροπρόθεσμες) μας φαίνεται ανεξήγητη – με κριτήρια καπιταλιστικού ορθολογισμού.

Το μόνο που πλησιάζει σε κάτι σαν εξήγηση είναι αυτό: η χρηματοπιστωτική βιομηχανία, ίσως η βασικότερη στο έδαφος της αυτού μεγαλειότητας, δεν έχει πρόβλημα: μπορεί να μετακομίσει, αν χρειαστεί, πολύ εύκολα…

Αν εκεί βρίσκεται ο πυρήνας αυτού που εμφανίζεται σαν «αδέσποτο πολιτικό προσωπικό» (χαμένο στις αδυναμίες του)· αν δηλαδή το πιο απεδαφικοποιημένο τμήμα του σύγχρονου καπιταλισμού είναι όχι το διαμάντι αλλά ολόκληρο το στέμμα του (υπολογίσιμου) βρετανικού κεφάλαιου, τότε ίσως δεν χρειάζονται ούτε δημοψηφίσματα ούτε εκλογές εκεί.

Ένα σύννεφο φορμόλης θα μπορούσε να κάνει ό,τι χρειάζεται…

Όλοι οι δρόμοι οδηγούν… που;

Δευτέρα 11 Μάρτη. Αν μαθαίνατε ότι ένας απ’ τους πιο γνωστούς νεοφιλελεύθερους οικονομολόγους του καπιταλιστικού κόσμου, καθηγητής οικονομικών στο Berkeley, με θητεία υφυπουργού οικονομικών σε μια απ’ τις κυβερνήσεις Clinton, υποστηρίζει ότι ο νεοφιλελευθερισμός απέτυχε πολιτικά και ως ένα σημείο και οικονομικά· ας κάνουμε λοιπόν στην άκρη κι ας δώσουμε τα ηνία στην αριστέρα τι θα λέγατε;

Ο James Bradford “Brad” Delong, 59 χρονών σήμερα, δεν είναι ο νέος Keynes – δεν υπάρχει χώρος για τέτοιου είδους αναβιώσεις. Και είναι πιθανό ότι άμεσα τουλάχιστον οι απόψεις του δεν θα προκαλέσουν κάποιο σάλο. Εν μέρει επειδή υποστηρίζει κάτι που είναι προφανές (και ήταν το ίδιο προφανές στον Keynes, μετά το ξέσπασμα της Μεγάλης Κρίσης): ότι παρά τις περί του αντιθέτου δοξασίες, «οι αγορές δεν αυτορρυθμίζονται». Μάλλον το αντίθετο συμβαίνει: οι πιο ικανοί στην απάτη κερδίσουν σταθερά πόντους σε βάρος των λιγότερο ικανών. Όπως το θέτει ο ίδιος, αν ο αθλητισμός είναι το μοντέλο του «υγιούς ανταγωνισμού» στο οποίο ορκίζεται ο νεοφιλελευθερισμός, τότε ας αναγνωριστεί ότι νικητές βγαίνουν τα στεροειδή.

Δεν πρόκειται για κάποια «κρίση ηθικής» σ’ ότι αφορά τον καπιταλισμό! Αφορά κάτι εντελώς διαφορετικό. Την αναγνώριση (ακόμα κι αν το Delong δεν την κάνει ρητά) ότι τα ετήσια, πενταετή και δεκαετή πλάνα του κινεζικού «σοσιαλισμού» αποδεικνύονται πολύ πιο αποτελεσματικά από 40 χρόνια νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας· η οποία, πολιτικά, εκδηλωνόταν ηγεμονικά σε συμμαχία με τους συντηρητικούς.

Μήπως μια καλή δόση (κρατικού) σχεδιασμού;

Δευτέρα 11 Μάρτη. Υποθέτουμε ότι η υπόκλιση ενός έγκυρου νεοφιλελεύθερου οικονομολόγου στην αριστέρα του κράτους και του κεφάλαιου αφορά το γεγονός η “αγορά” σαν τέτοια δεν μπορεί πάντα και παντού να σέρνει το κάρο της καπιταλιστικής ανάπτυξης με τέτοιον τρόπο ώστε όπου υπάρχει η “πιο ελεύθερη αγορά” να εξασφαλίζεται η μονιμότητα της (καπιταλιστικής) ηγεμονίας. Ακόμα πιο σαφές: δεν είναι η αγορά που “αυτοκαθαρίζεται” απ’ τα γρέζια της ελεύθερης καπιταλιστικής τριβής: να μια αναγνώριση κοινότοπη ήδη απ’ το 2008, όταν ήταν ο αμερικανικός κρατικός προϋπολογισμός που ανέλαβε να “σώσει” τόσο τις συστημικές τράπεζες, όσο και τα μεγάλα ονόματα της αμερικανικής βιομηχανίας…

Αυτό που το 2008, το 2009 και το 2010 ήταν “σκάνδαλο” απ’ την καθαρή νεοφιλελεύθερη οπτική (που υποστηρίζε ως τότε ότι “δεν πειράζει αν χρεωκοπήσουν ακόμα και οι μεγάλες τράπεζες· θα είναι ένα υγιεινό ξεσκαρτάρισμα που θα ανοίξει τον δρόμο σε καινούργιες…) αλλά έγινε αποδεκτό σαν λύση ανάγκης, δέκα χρόνια μετά την κατάρρευση της Lehman Bros μπορεί να εμφανιστεί σαν κάτι πολύ σημαντικότερο από προσωρινό σωσίβιο. Η ασταμάτητη μηχανή υποστηρίζει ότι η αιτία βρίσκεται στην ανατολή: σ’ αυτήν ακριβώς την δεκαετία ο κινεζικός καπιταλισμός έσπασε όλα τα φράγματα· έτσι ώστε τώρα το ερώτημα της αντιμετώπισής του μόνο «αγοραίες» απαντήσεις δεν σηκώνει.

Κάποιος πιο ανθρωπιστής νεοφιλελεύθερος του είδους του Delong θα έδειχνε τις κοινωνικές ανισότητες που παρήγαγε ή/και μεγένθυνε η νεοφιλελεύθερη συνταγή. Πράγματι, αυτό είναι ένα ζήτημα που φαίνεται να απασχολεί διάφορα «καλόψυχα» αφεντικά σε πρωτοκλασσάτα διεθνή φόρα τα τελευταία χρόνια. Γιατί νάχουν τέτοιες έγνοιες; Μήπως απ’ τον φόβο πληβειακών επαναστάσεων; Θα μας κολάκευε, αλλά υπάρχει κάτι πιο απτό: απ’ την στιγμή που η κατανάλωση μέσω δανεικών εξέπνευσε (κάτι που οι πάντες ήξεραν ότι θα συμβεί), οι «μεγάλες κοινωνικές ανισότητες» σημαίνουν και πτώση της «καταναλωτικής δύναμης» των πληβειακών «μαζών». Κι αυτό, με τη σειρά του, περιορίζει την καπιταλιστική αξιοποίηση.

Δεν υπάρχει, βέβαια, μια ιδανική συνταγή για ένα εγγυημένο (κρατικό) σχεδιασμό σε ότι αφορά την καπιταλιστική διαχείριση. Αυτό είναι γνωστό ήδη απ’ την κεϋνσιανική (στις ηπα) προπολεμική περίοδο του Ρούσβελτ. Υπάρχει όμως αυτό το ζητούμενο: μια ανταγωνιστικά ικανότερη δυνατότητα (μέσω σχεδιασμού) απ’ ότι χωρίς αυτόν. Η βελτίωση, δηλαδή, των δυνατοτήτων να αντιμετωπίσεις τους (καπιταλιστές) ανταγωνιστές σου…