Tag: κρίση

Κάρβουνο: καπιταλιστικό και εμπρηστικό

Τετάρτη 13 Δεκέμβρη. Η μόδα (και ο τζόγος) με τα «κρυπτονομίσματα», το bitcoin σα ναυαρχίδα τους και άλλα (όπως το litecoin) να ακολουθούν με ακόμα μεγαλύτερες φιλοδοξίες “απόδοσης”, δεν είναι παρά υποκεφάλαιο της μόνιμης καπιταλιστικής κρίσης / αναδιάρθρωσης που ξέρασε στα 2007 – 2008 τον σπασμό της. Της κρίσης / αναδιάρθρωσης που (έχει αναγγελθεί…) προετοιμάζει έναν ακόμα σπασμό, πολύ χειρότερο!… Είναι η “γραμμή” το χρήμα γεννάει χρήμα. Στην περίπτωση των “κρυπτονομισμάτων” δεν είναι οι στραμπουληγμένοι αλγόριθμοι των blockchain που “παράγουν αξία” (πως θα ήταν δυνατόν;;;) αλλά αυτό το πάθος / λάθος που συναντάει κανείς στην ιστορία σαν ανομολόγητη πραγματικότητα: η αρπαχτή. Η “αξία” που μετατρέπεται σε τιμή σπάνιων εμπορευμάτων (είτε είναι τουλίπες, είτε είναι είναι χαλυβδόφυλλα, είτε είναι ηλεκτρικά νομίσματα) είναι μία, και μόνο μία: η αξία του να βγάλεις τον 5ο άσσο απ’ το μανίκι πριν προλάβουν οι υπόλοιποι να δουν τον 4ο – κι αν χρειαστεί (που θα χρειαστεί) να τραβήξεις πρώτος το εξάσφαιρο για να κάνεις πειστικό το χαρτί σου…

Από έναν σχετικά αξιόπιστο αρθρογράφο (Κώστας Καλλίτσης) αντιγράφουμε (10/12/17, καθεστωτική “καθημερινή”):

… Όλος ο κόσμος είναι περισσότερο υπερδανεισμένος από όσο ήταν πριν από 10 χρόνια. Θυμίζω ότι το παγκόσμιο χρέος, που ήταν ίσο με το 174% του παγκόσμιου ΑΕΠ το 2008, αυξήθηκε στο 212% το 2014 και έφτασε στο εκπληκτικό ποσοστό 324% του παγκόσμιου ΑΕΠ τον Ιούλιο φέτος… Έτσι, το παγκόσμιο χρέος έχει εκτοξευτεί στα 226 τρισ. δολάρια.

Βασικά, δύο παράγοντες στήριξαν την παγκόσμια (και ευρωπαϊκή) ανάκαμψη:

Πρώτος, η άφθονη, φθηνή ρευστότητα που παρέχουν οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες. Είναι χαρακτηριστικό ότι το συνδυασμένο ενεργητικό [σ.σ.: τα δάνεια] των κεντρικών τραπεζών ΗΠΑ, Ευρωζώνης, της Αγγλίας και Ιαπωνίας, το 2008 ήταν 3 τρισ. δολάρια. Τώρα είναι 14 τρισ. δολάρια. Από αυτά, μόνο το 25% πήγε στην “πραγματική” οικονομία. Το 75% φουσκώνει τις αγορές κεφαλαίου και ομολόγων – πλουτίζει τους πλούσιους και τροφοδοτεί ακραίο τυχοδιωκτισμό…

Σ’ αυτό το αναπόδραστο καπιταλιστικό περιβάλλον τα κρυπτονομίσματα δεν είναι ο “νέος χρυσός”. Είναι μόνο το πιο πρόσφατο “χρύσωμα του χαπιού”…

(φωτογραφία: το litecoin έτοιμο για το σεντούκι! Σα Ρικαρντιανοί του σκοινιού και του παλουκιού, οι οπαδοί των “κρυπτονομισμάτων” υποστηρίζουν ότι αυτά έχουν “πραγματική” και όχι συμβατική αξία: είναι ο χρόνος εργασίας που απαιτείται για την δημιουργία κάθε μονάδας τους, μέσω των blockchain. Λανσάρουν φρικτά κακοποιημένη μια εργασιακή θεωρία της αξίας των «κρυπτονομισμάτων»… Πως και δεν έχει δοκιμάσει κανένας τους μια ανάλογη “εργασιακή θεωρία” για το χέσιμο και την ανταλλακτική αξία των κοπράνων; Επειδή στην τουαλέτα δεν υπάρχουν blockchains; Υπάρχουν! Είναι τα εντερικά block-chains, που λέγονται δυσκοιλιότητα…

Τέλος πάντων, είναι μια φιλότιμη προσπάθεια εκ μέρους των bitcoiners. Αν καταφέρουν να εξηγήσουν το πως και γιατί αυτή η εργασία μπορεί να τιμολογείται από 5 μέχρι 25.000 δολάρια το κομμάτι, κι ύστερα 4.000, κι ύστερα άγνωστο τι και πόσο, όλα αυτά σε ιστορικό dt, θα μας βοηθήσουν να ξεπεράσουμε αυτόν τον μετριοπαθή στόχο των 900 ευρώ καθαρό βασικό, minimum μισθό για 30 ώρες δουλειά την εβδομάδα· και να εκτοξευτούμε στο πολυπόθητο 90.000 ευρώ για 3 ώρες δουλειά τον μήνα!!! Περιμένουμε με αγωνία… )

Ο ασυγχώρητος;

Δευτέρα 21 Αυγούστου. Η ιστορία του και οι ρατσιστικές του απόψεις (και πρακτικές) ήταν γνωστές όταν κατέβηκε σαν υποψήφιος πρόεδρος. Ήταν γνωστές όταν οι ψηφοφόροι των ρεπουμπλικάνων του έδειχναν την προτίμησή τους. Ήταν γνωστές όταν το κόμμα του τον επέλεξε σαν επίσημο υποψήφιο, ανάμεσα σε 18 συνυποψήφιους. Ήταν γνωστό επίσης ότι την επομένη της εκλογής του η κκκ πανηγύριζε. Γιατί, τώρα, παριστάνουν ότι πέφτουν απ’ τα σύννεφα;

Πρόκειται για παιχνίδι σκιών πίσω από μια βιτρίνα «περιορισμένης ευθύνης». Το βασικό μειονέκτημα του ψόφιου κουναβιού (αν και όχι στα μάτια των ψηφοφόρων του…) είναι ότι δεν ξέρει τι είναι «διπλωματία». Είναι ένας αμερικάνος Μπερλουσκόνι: όμως η έμφαση πρέπει να δοθεί και στις δύο λέξεις. Και στο «μπερλουσκόνι» και στο «αμερικάνος». Αφαιρέστε απ’ την μπερλουσκόνια φασιστοτσογλανιά την φλούδα της ιταλικής φινέτσας και προσθέστε τσαμπουκά γελαδάρικου real estate, και ιδού το ψόφιο κουνάβι!

Έτσι, από κάποιες απόψεις, το ψόφιο κουνάβι εκφράζει την αδυναμία του συνόλου του αμερικανικού καθεστώτος: μαθημένο για σχεδόν 2 αιώνες να «μεγαλώνει», να «αυξάνει» και να «κυριαρχεί» δεν κατέχει το know how των ελιγμών υποχώρησης τώρα που ζορίζεται και η παγκόσμια επιρροή του, οικονομική κατ’ αρχήν, έχει πάρει «καθοδική τροχιά». Θεωρούμε ενδεικτικό ότι στην μέχρι τώρα φάση της κόντρας με την Πγιονγκγιάνγκ, το βορειοκορεατικό καθεστώς έχει δείξει μεγαλύτερη ικανότητα ελιγμών μπρος / πίσω σε σχέση με το αμερικανικό. Και τι είναι η βόρεια κορέα; Όχι, πάντως, κάποια υπερδύναμη· ακόμα κι αν έχει το Πεκίνο πίσω της.

Δεν είναι το ψόφιο κουνάβι που προκαλεί παρακμή στις ηπα. Είναι το ανάποδο: η αμερικανική παρακμή έβαλε στο άσπρο σπίτι έναν τύπο σαν τον Τραμπ. Και μετά απ’ αυτόν θα βάλει ένα μαντρόσκυλο. Κάποια στιγμή θα σχολάσει· και την θέση του θα πάρει ο Pence. Έχει τις ίδιες ακριβώς απόψεις, μπορεί και χειρότερες. Απλά τόχει να μαζεύει το στόμα του. Αν δεν είναι άρρωστος με τα τιτιβίσματα θα μοιάζει για σοβαρός…

Όταν αναλάβει καθήκοντα προέδρου ο τωρινός αντιπρόεδρος, η αμερικανική παρακμή δεν θα (έχει) σταματήσει. Απλά δεν θα εκδηλώνεται τόσο φλύαρα όσο τώρα. Θα αλλάξει την συσκευασία της…

Παλιά και παλιότερα 1

Τετάρτη 10 Μάη. Έχουμε την τιμή (γιατί περί τιμής πρόκειται) να ανήκουμε σε εκείνην την “φουρνιά” φοιτητών και φοιτητριών που, όταν το τότε σοσιαλιστικό πασοκ είχε ψηφίσει τον “νόμο πλαίσιό” του για την διάρθρωση και τον “εκδημοκρατισμό” των πανεπιστημίων (νόμος 1268, το 1982), είχαμε απορρίψει αυστηρά την “συνδιοίκηση”… Την συμμετοχή, δηλαδή, “εκπροσώπων των φοιτητών” στα όργανα διοίκησης των πανεπιστημίων, σε οποιαδήποτε βαθμίδα. Αυτή η θέση έγινε πλειοψηφική απόφαση του συλλόγου των φοιτητών μέσα από διαδοχικές μαζικές συνελεύσεις σε μια μόνο σχολή σ’ όλη την ελλάδα: την αρχιτεκτονική της Αθήνας. Και τηρήθηκε τα επόμενα χρόνια: οι εκλογές για την “επιλογή των εκπροσώπων των φοιτητών στα όργανα” ποτέ δεν γίνονταν στα ‘80s, στην αθηναϊκή αρχιτεκτονική… (Αντίθετα, προς μεγάλη και κακή μας έκπληξη τότε, υποτιθέμενοι ομοϊδεάτες μας στην αρχιτεκτονική της Σαλονίκης είχαν δεχτεί με χαρά τις νέες δυνατότητες, όπως νόμιζαν, της συνδιοίκησης…)

Γιατί πήραμε μια τέτοια θέση; Επειδή, σαν «αναρχοαυτόνομοι», είχαμε συνείδηση ότι όταν διοικητές και διοικούμενοι «συναποφασίζουν» υποτίθεται, αυτό ένα μόνο αποτέλεσμα έχει: την άμβλυνση αντιθέσεων που θα έπρεπε να είναι κοφτερές και ζωντανές. Είχαμε, επίσης, την συνείδηση πως η δημιουργία ενός στρώματος «φοιτητικών εκπροσώπων στα όργανα διοίκησης» θα ενίσχυε την γραφειοκρατία της (φοιτητικής) εκπροσώπησης, απέναντι στην οποία είμασταν, έτσι κι αλλιώς, απόλυτα εχθρικοί.

Έχει το ενδιαφέρον του το γεγονός ότι από όλες τις τότε σχολές και τους τότε φοιτητικούς συλλόγους μόνο σε μία διατυπώθηκε μια τέτοια θέση, και μόνο σε μία έγινε πλειοψηφική απόφαση. (Ας πούμε πάντως ότι αυτό είναι τώρα πια το ιστορικό ενδιαφέρον του ζητήματος).

Παλιά και παλιότερα 2

Τετάρτη 10 Μάη. Το γεγονός ότι “η συμμετοχή των εκπροσώπων των φοιτητών στα όργανα διοίκησης των πανεπιστημίων” εφαρμόστηκε σε όλα τα υπόλοιπα ελληνικά πανεπιστήμια, δηλαδή σχεδόν παντού, επί δεκαετίες, έκανε την κριτική μας του 1982 μάλλον “απονήρευτη” σε σχέση με τα πολύ χειρότερα που έγιναν. Διαμορφώθηκε ένα στρώμα όχι απλά γραφειοκρατών φοιτητοπατέρων αλλά σκληρά προσοδικών μηχανισμών, ιμάντων εξυπηρέτησης ατομικών συμφερόντων, από πάνω προς τα κάτω και από κάτω προς τα πάνω, στη δομή των ιδρυμάτων. Οι φοιτητικές ψήφοι (στις διάφορες εκλογές στα “όργανα”) έγιναν “περιουσία” των φοιτητοπατέρων, που πουλιόταν και αγοραζόταν (απ’ το καθηγητικό σώμα) με διάφορα ανταλλάγματα: από προσλήψεις σε (άμισθα ίσως αλλά ελπιδοφόρα για καριέρες) πόστα “βοηθών”, μέχρι προώθηση σε master και διδακτορικά, αμοιβόμενα ερευνητικά προγράμματα, κλπ κλπ. Οι μείζονες φοιτητικές παρατάξεις έγιναν «μηχανισμοί εξυπηρέτησης» (όταν δεν ήταν προσοδοφόρες κλίκες οργανωμένης διασκέδασης). Κλπ κλπ.

Με δυο λόγια: η περιβόητη «συνδιοίκηση» του «σοσιαλιστικού» 1982 έγινε πολύ γρήγορα το μόνο που θα μπορούσε να γίνει στο ελλαδιστάν: αμοιβαίος (μεταξύ καθηγητών και φοιτητών) προσοδικός προσπορισμός, αμοιβαία «διαφθορά» και ξεφτίλα!

Τόσο πολύ, όχι, είναι αλήθεια, δεν το είχαμε προβλέψει!!

Τα «καινούργια» σαν παμπάλαια

Τετάρτη 10 Μάη. Τα διάφορα κατά καιρούς εκπαιδευτικά “μέτρα” της φαιορόζ κυβέρνησης τα 2 και κάτι χρόνια της βασιλείας της, είναι ολοφάνερα μουχλιασμένες αναβιώσεις διάφορων “αριστερών μεταρρυθμίσεων” του παρελθόντος· που τότε ήταν από προβληματικές έως ύποπτες και τώρα πια, στην επανάληψή τους, απλά γελοίες. Είναι τέτοιο στοιχείο η αναβίωση της “συνδιοίκησης”… Ίσως όχι το πιο καίριο, οπωσδήποτε όμως χαρακτηριστικό.

Για να είμαστε ειλικρινείς: δεν περιμέναμε τίποτα καλύτερο. Η διαχείριση μιας κρίσης εσωτερικής, διαρκούς και δομικής, όπως είναι η κρίση του παραδοσιακού μαζικού, φορντικού συστήματος εκπαίδευσης, στο τελευταίο που θα περίμενε είναι άνθρωποι που έχουν καθηλωθεί ιδεολογικά στα μέσα του 20ου αιώνα. Η συνέλευση του game over έχει πει όσα δεν τολμούν να διανοηθούν 1000 από τέτοιου είδους «αναμορφωτές»!!! Πρακτικά, όσο και να μασκαρεύουν τα μέτρα τους, οι πολιτικές βιτρίνες αυτό που προσπαθούν εδώ και χρόνια είναι να κρατάνε υπό έλεγχο το μαζικό parking ανέργων που λέγεται εκπαίδευση. Και σ’ αυτή τη δουλειά έχουν την πολύτιμη υποστήριξη της φυλακής που λέγεται «οικογένεια».

Ένα μόνο συμπέρασμα λοιπόν, χωρίς παραπάνω εξηγήσεις: οι μικροαστοί και οι νεόπλουτοι μικροαστοί των χρόνων της ευδαιμονίας (που πλασσάρονται σαν “μεσαία τάξη”) θα συνεχίσουν να τρώνε τα παιδιά τους.

Απ’ την παλιά παρατήρηση των Καταστασιακών περί “ειδικευμένων ηλίθιων” που παράγουν τα πανεπιστήμια (όχι μόνο τα ελληνικά…) με τον καιρό έγινε μόνο αυτή η αλλαγή: ξέπεσε η καπιταλιστική αξία των ειδικοτήτων… Απέμειναν οι προδομένοι (πτυχιούχοι), σαν κήρυκες της υποτίμησης της “χειρωνακτικής” εργασίας… Απέμειναν οι δήθεν “διανοούμενοι” της άρνησης της (ύπαρξης της) σύγχρονης εργατικής τάξης.

Απέμειναν και μερικοί που παριστάνουν ότι την αναγνωρίζουν…

(Αν αναβιώσει το «υφαρπαγείο νέας γενιάς», ένα μόνο θα απομένει: να ξαναβγεί ο κυρ Κώστας στο πολιτικό μειντάνι!!!)

(φωτογραφία: με τούτα και με τ’ άλλα, σε λίγο θα ξαναγίνει μόδα το “wall”…. των pink floyd πάντα…)

Φασαρία να γίνεται

Σάββατο 25 Μάρτη. Οι δηλώσεις Ντάιζεμπλουμ έγιναν θέμα (καθότι και οι καθεστωτικοί έχουν γίνει “αντισεξιστές”), όχι όμως και εκείνες του άλλου Καμμένου, εκπρόσωπου τύπου των ψεκασμένων, του Δημήτρη, “ναι ρε, τα λεφτά τα φάγαμε με τις γυναίκες σας” (εν προκειμένω οι καθεστωτικοί, φαιοί και ρόζ, ξαναγίνονται “πολύ άντρες”…)

Ο θόρυβος πάντως ήταν ό,τι χρειαζόταν για να περάσουν ντούκου οι δηλώσεις ενός άλλου, που είναι πασίγνωστος και παν-καταραμένος, και συνήθως ακόμα κι όταν φτερνίζεται καταγγέλλεται για τον “ανθελληνισμό” του. Του επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του δντ Poul Thomsen. Ο οποίος, μιλώντας στις 22/3 στο κέντρο ευρωπαϊκών σπουδών του St Antony’s College στην Οξφόρδη κατηγόρησε τις ελληνικές κυβερνήσεις ότι εστίασαν στις μειώσεις των μισθών αντί για μεταρρυθμίσεις στην αγορά των προϊόντων· και ότι υπάρχει τρομακτική αντίσταση στο άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων.

Μπορεί από πρώτη ματιά να φαίνεται παράξενο (αλλά κατά βάθος δεν είναι) την ώρα που η φαιορόζ κυβέρνηση έχει τραβήξει το σπαθί της κατά του δντ, μια τέτοια κουβέντα ενός τέτοιου «εχθρού» να κουκουλώνεται. Ίσως επειδή δεν είναι εντελώς ψέμα.

Ας θυμήσουμε, λοιπόν, μερικά πράγματα – κι ας πέσουν στο γυαλό. Οι επίσημες, συντεταγμένες μειώσεις μισθών έγιναν σε τρεις plus φάσεις. Η μία αφορούσε τον 13ο και 14ο των δημοσίων υπαλλήλων, που στην αρχή κόπηκαν στη μέση (το 2010) και ύστερα καταργήθηκαν εντελώς. Η δεύτερη αφορούσε την καθιέρωση του «υποκατώτατου μισθού», για τους / τις κάτω των 25 ετών, που έγινε στις αρχές του καλοκαιριού του 2010. Και η τρίτη έγινε «πακέτο» με την κατάργηση των κλαδικών συμβάσεων, τον Φλεβάρη του 2012, με την μείωση κατά 25% του βασικού (και 35% για τους «υποκατώτατους»…).

Και οι τρεις αυτές μειώσεις περιλαμβάνονταν μεν στις «δανειακές συμβάσεις» («μνημόνια») αλλά ήταν αιτήματα και των ντόπιων αφεντικών επί χρόνια. Ήταν απ’ τα βασικά και λίγα σημεία συμφωνίας των ελληνικών αφεντικών με το «πρόγραμμα δομικής προσαρμογής»: η περιβόητη «εσωτερική υποτίμηση», για λογαριασμό της διεθνούς «ανταγωνιστικότητας» του ελληνικού κεφάλαιου σήμαινε άγρια υποτίμηση της εργασίας. Αυτή η άγρια υποτίμηση βρισκόταν στην καρδιά του «προγράμματος», άρα και της μεθοδολογίας του δντ – και του κυρίου Thomsen, που ήταν τότε ο υπεύθυνος της ελληνικής διάσωσης…

Νεοφιλελευθερισμός by the book

Σάββατο 25 Μάρτη. Στο πρώτο μέρος τους οι δηλώσεις του καταραμένου Thomsen ανήκουν, λοιπόν, στην κατηγορία «ένα ωραίο κουνελάκι με μεγάλα αυτιά».

Όμως οι νεοφιλελεύθεροι, απ’ την εποχή του Milton Friedman ως τώρα, δεν είναι ηλίθιοι! Θέλουν το «εργατικό κόστος» για ένα μεγάλο μέρος της εργατικής τάξης οπουδήποτε, να είναι όσο χαμηλότερογίνεται· αλλά δεν θέλουν να πεθαίνει ο κόσμος στους δρόμους από πείνα. Έχουν ένα στοιχειώδες πολιτικό κριτήριο…

Γι’ αυτό στις συνταγές τους, μαζί με την «υποτίμηση της εργασίας» πηγαίνει πακέτο και «η απελευθέρωση των αγορών», σίγουρα στα βασικά εμπορεύματα, προϊόντα και υπηρεσίες. Επειδή θεωρούν ότι μ’ αυτόν τον τρόπο πέφτουν οι τιμές τους και άρα μπορούν να αγοραστούν (κουτσά στραβά) απ’ τους μισθολογικά υποτιμημένους εργάτες. Ώστε «κάπως να την βγάζουν». Το ζήτημα, λοιπόν, «της λειτουργίας των αγορών», το αν είναι καρτέλ ή όχι, είναι εξίσου κομβικό για δαύτους.

Τα εδώ αφεντικά αγκάλιασαν το πρώτο μισό της συνταγής (την υποτίμηση της εργασίας, την «απελευθέρωση της αγοράς εργασίας») και έφτυσαν με πείσμα το δεύτερο (την «απελευθέρωση της αγοράς εμπορευμάτων»)! Έτσι, το ζήτημα των «κλειστών αγορών», που επειδή είναι καρτέλ κρατούν ψηλά τις τιμές βασικών προϊόντων (π.χ. τρόφιμα) ή υπηρεσιών (τα «κλειστά επαγγέλματα»…) δυσκολεύοντας (και εκμεταλλευόμενοι) ακόμα περισσότερο την καθημερινή ζωή των υποτιμημένων εργατών, είναι απ’ τις αρχές των «μνημονίων» μόνιμο ζήτημα αντίθεσης ανάμεσα στις διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις (που υπερασπίζονται τα «δίκαια» των αφεντικών) και την ορθοδοξία τόσο της ε.ε. όσο και του δντ. Δεν πρόκειται για «ιδεολογικό» ζήτημα. Για την νεοφιλελεύθερη ορθοδοξία, που θεωρεί «καρτέλ» και τα συνδικάτα (επειδή «ορίζουν την τιμή του εμπορεύματος εργατική δύναμη» με ενιαίο τρόπο) η ύπαρξη των καρτέλ γενικά είναι ανάθεμα. Επειδή στρεβλώνει και τελικά καταστρέφει αυτό που ονομάζουν «ελεύθερη λειτουργία της αγοράς».

Στο δεύτερο μισό των δηλώσεών του ο καταραμένος Thomsen έχει, λοιπόν, δίκιο. Τα ελληνικά αφεντικά πήραν απ’ το δντ και την ε.ε., μέσω των «μνημονίων», εκείνο που ήθελαν (την άγρια υποτίμηση της εργασίας) και το υπόλοιπο που τα έθιγε το έχουν παρκάρει στις «εκκρεμότητες» που σέρνονται από «μνημόνιο σε μνημόνιο» και από κυβέρνηση σε κυβέρνηση, στις ηρωϊκές «διαπραγματεύσεις».

Το επιπλέον σημαντικό είναι ότι αυτή η «απελευθέρωση της αγοράς εμπορευμάτων και υπηρεσιών είναι υποχρέωση της Αθήνας όχι μόνο λόγω «μνημονίων», αλλά απ’ την ίδια την συμμετοχή της στην ε.ε.! Εδώ και πολλά χρόνια, δηλαδή…

Ε, αφού ο Thomsen έχει δίκιο στο «μισό» (που βρίσκεται ξανά στο «τραπέζι των διαπραγματεύσεων»), ας πάει και το παλιάμπελο: οι φαιορόζ έχουν «μικρά αυτιά» όποτε το επιβάλει το «εθνικό συμφέρον»…