Tag: κρίση

Οι “άγγελοι” στα σκουπίδια

Τρίτη 10 Σεπτέμβρη. Ήταν η 1η Οκτώβρη του 1908, πριν έναν αιώνα και βάλε, όταν το πρώτο αυτοκίνητο T Model της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας Ford βγήκε απ’ το εργοστάσιο για να πουληθεί. Ήταν ένα μοντέλο σχετικά φτηνό, προσιτό στις τσέπες της τότε αμερικανικής «μεσαίας τάξης» – κέρδισε την καρδιά της και τους τότε δρόμους. Το T Model, ο «επαναστατικός» τρόπος παραγωγής του (η αλυσίδα συναρμολόγησης σαν λογική ολοκλήρωση του ταιηλορισμού…), και ο αυτοκινητοβιομήχανος Henry Ford (με την αναδιάρθρωση στην οργάνωση της βιομηχανικής εργασίας) έμειναν σαν οι σημαίες της 2ης βιομηχανικής επανάστασης, και όχι μόνο στις ηπα: της μαζικής παραγωγής, του μεγάλου εργοστάσιου, της μαζικής βιομηχανικής εργατικής τάξης…

Χτες ο γνωστός «οίκος αξιολόγησης» moody’s υποβάθμισε τα ομόλογα της αυτοκινητοβιομηχανίας Ford (τα χρέη της δηλαδή) στην κατηγορία Ba1· κοινώς σκουπίδια. Είχαμε γράψει γι’ αυτό (που φαινόταν στον ορίζοντα) πριν μήνες: η άλλοτε ναυαρχίδα της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας (και, για μεγάλο μέρος του 20ου αιώνα, του αμερικανικού καπιταλισμού) φλέρταρε εδώ και καιρό με τον “πάτο”. Τώρα τον έπιασε, αν και εκκρεμούν οι ανάλογες αξιολογήσεις άλλων “οίκων”. Που, πάντως, δεν αναμένεται να έχουν διαφορετική προσέγγιση.

Η Ford γλύτωσε την χρεωκοπία λίγο πριν το πιο πρόσφατο ξέσπασμα της κρίσης / αναδιάρθρωσης (2008…) με δανεισμό 23 δις δολαρίων. Τώρα χρωστάει 84 δις δολάρια, και δυσκολεύεται να ξεχρεώνει, σίγουρα για τα επόμενα 2 με 3 χρόνια. Έχει μπει εδώ και χρόνια σ’ ένα «πρόγραμμα αναδιάρθρωσης», το οποίο όμως θα αργήσει να αποδόσει· αν αποδόσει. Έχει ρευστό στη διάθεσή της (οπότε δεν χρεωκοπεί). Αλλά μια Ford στο Ba1 είναι «ένας καπιταλιστικός άγγελος στα σκουπίδια».

Πως απέτυχε αυτή η αμερικανική «πολυεθνική»; Πολλά μπορούν να ειπωθούν (και έχουν γραφτεί κατά καιρούς), αλλά το βασικό είναι ότι έχει ηττηθεί στον παγκόσμιο ενδο-καπιταλιστικό ανταγωνισμό. Και (παρότι όχι απίθανο) θα είναι δύσκολο να «σωθεί» τελικά, αφού η Αλλαγή Παραδείγματος στην κίνηση των οχημάτων δεν αφήνει πολλά κενά στην παγκόσμια αγορά. Πάντως κανένα ψόφιο κουνάβι δεν πρόκειται (και δεν μπορεί) να κάνει αύριο ή σε έξι μήνες την “Ford first”…

Ωστόσο η δανειοληπτική «πτώση» του άλλοτε διαμαντιού στο στέμμα του αμερικανικού καπιταλισμού, μεγέθους 84 δις, μπορεί να αποδειχθεί «σταγόνα στον ωκεανό». Οι «ειδικοί» φοβούνται πως αυτή θα είναι η αρχή για μια γενικευμένη «πτώση» των δανείων πολλών αμερικανικών επιχειρήσεων που δεν τα καταφέρνουν· ένα συνολικό ποσό γύρω στο 1 τρις δολάρια. Ένας «σεισμός» στην αγορά των εταιρικών junk bonds είναι εύκολο να επεκταθεί σαν πανικός αλλού.

Αν η «πτώση» της Ford συμπαρασύρει κι άλλους, το φινάλε θα είναι πράγματι grand. Ταιριαστό, απ’ την ανάποδη, με την αφετηρία…

Τα σκουπίδια στην μπρίζα

Τρίτη 10 Σεπτέμβρη. Θα υπέθετε ίσως κάποιος ότι η δανειοληπτική πτώση της Ford συμπίπτει με την άνοδο μιας άλλης αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας, της Tesla· και πως κατά συνέπεια το παλιό πεθαίνει ενόσω έχει γεννηθεί το καινούργιο (διαμάντι).

Όμως τα νέα για την persona Elon Musk (ή, πιο σωστά, για την «περιπέτειά» του στην αυτοκινητοβιομηχανία) δεν είναι ευχάριστα. Η Tesla παραμένει σταθερά ζημιογόνος (την βγάζει με δάνεια και με αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου) και, κυρίως, δεν φαίνεται ικανή να πετύχει ένα επίπεδο παραγωγής που να αντιστοιχεί στη σχετική ζήτηση. Αυτό οφείλεται στο ότι ο Musk πρώτα επέδειξε το ηλεκτρικό αυτοκίνητο (σε διάφορες εκδοχές) σαν πρότυπο και μετά άρχισε να μαζεύει λεφτά για να φτιάξει τα εργοστάσια για την κατασκευή του. Η τελευταία του ελπίδα είναι ένα υπό κατασκευή εργοστάσιο στην κίνα.

Όμως… Ενώ ξεκίνησε χωρίς ανταγωνιστές στο είδος, τώρα αυτοί φυτρώνουν σαν μανιτάρια, όχι μόνο στην κίνα (πάνω από 100 κατασκευαστικές ηλεκτρικών αυτοκινήτων) ή στην ιαπωνία και τη νότια κορέα, αλλά και στην ευρώπη. Με υπαρκτά εργοστάσια και έτοιμες γραμμές παραγωγής…

Διάφοροι υποστηρίζουν ότι η Tesla είναι τελειωμένη ιστορία… Θα φανεί οριστικά τους επόμενους μήνες. Πάντως οι προβλέψεις δείχνουν ότι ακόμα κι αν επιβιώσει σαν φίρμα, το «Tesla first» δεν έχει πια καμμία προοπτική.

Στο mass shooting πάντως το ψοφιοκουναβιστάν είναι αδιαφιλονίκητος παγκόσμιος πρωταθλητής!

(φωτογραφία: Ο Musk συμμετείχε πριν λίγες ημέρες σ’ ένα «debate» στη Σαγκάη, μαζί με τον Jack Ma, της Alibaba, με θέμα το μέλλον της ανθρωπότητας στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης. Ο Musk, ένας αποτυχημένος αμερικάνος επιχειρηματίας αλλά τυχερός ως τώρα «πλασιέ» και συλλέκτης χρηματοδοτήσεων, ήταν εξαιρετικά απαισιόδοξος. Αντίθετα ο Ma, ένας πετυχημένος επιχειρηματίας, ή έστω πετυχημένη βιτρίνα του Πεκίνου, προσπαθούσε να τον συμμαζέψει. Οι άνθρωποι θα είναι πάντα εξυπνότεροι απ’ τις μηχανές υποστήριξε.

Εξαρτάται απ’ το τι πουλάνε – θα λέγαμε. Οι άνθρωποι ή/και οι μηχανές… Να θυμίσουμε ότι ο Musk κυρίως πουλάει τρέλα. Για παράδειγμα η πρότασή του να βομβαρδιστεί ο Άρης με πυρηνικά για να γίνει κατοικήσιμος απ’ το είδος μας…

Με τέτοια μυαλά έχει δίκιο να ανησυχεί για τη νοημοσύνη των μηχανών. Ακόμα κι ένας θερμοσίφωνας φαίνεται ώρες ώρες εξυπνότερος μπροστά του…)

Οι κανόνες του κρίκετ

Δευτέρα 9 Σεπτέμβρη. Ένας απηυδησμένος άγγλος μπλόκερ αποφάσισε να εξηγήσει (σε ξένους) ποια είναι η τωρινή κοινοβουλευτική κατάσταση στην “παλιότερη δημοκρατία του κόσμου” σε ότι αφορά αυτό το περίπλοκο σφήνωμα του βρετανικού λέοντα στην πόρτα εξόδου απ’ την ε.ε.. Θεώρησε ταιριαστό να χρησιμοποιήσει σαν μοντέλο τους κανόνες του κρίκετ. Και ιδού το (χαριτωμένο) αποτέλεσμα:

Υπάρχει ένας αριθμός κομμάτων. Ένα απ’ αυτά θέλει να μας βγάλει, αλλά είναι μερικοί μέσα στο κόμμα που δεν θέλουν να μας βγάλει, οπότε πετάχτηκαν έξω απ’ τον τύπο που μόλις μπήκε. Με σκοπό να μας βγάλει, ο τύπος που μόλις μπήκε προσπάθησε να βγει, ώστε μετά να μπορέσει να ξαναμπεί, με σκοπό να μας βγάλει. Αλλά τον σταμάτησαν τα άλλα κόμματα, που παρότι τον θέλουν έξω, τον κρατάνε μέσα επειδή φοβούνται ότι άμα βγει θα ξαναγυρίσει και τότε θα μας βγάλει. Αν όμως μπορέσουν τον κρατήσουν για αρκετό καιρό μέσα, και τον εμποδίσουν να μας βγάλει, τότε ελπίζουν ότι λίγο μετά που θα αποτύχει να μας βγάλει, θα μπορέσουν να τον βγάλουν έξω και να μπουν αυτοί μέσα. Και ύστερα, αφού αυτός βγει έξω κι αυτοί μπουν μέσα, μπορεί αυτοί να προσπαθήσουν να μας βγάλουν ή μπορεί να προσπαθήσουν να μας κρατήσουν μέσα. Όποιος θέλει μαντεύει. Αλλά και πάλι, είναι εξαιρετικά πιθανό ότι αν καταφέρουν να μπουν μέσα, μπορεί να προσπαθήσουν να μας βγάλουν, και ύστερα να κάνουν εκστρατεία εναντίον της συμφωνίας να βγούμε, για να προσπαθήσουν να μας κρατήσουν μέσα.

Είναι τόσο απλό.

Πράγματι είναι απλό. Αλλά χρειάζεται κάποιο χώρο, ένα μεγάλο διαμέρισμα με πολλά δωμάτια – για να γυριστεί σαν σήριαλ. Να έχει πολλά “μέσα”, πολλά “έξω”, να γίνεται παιχνίδι.

Επίσης πρέπει να ξέρεις κρίκετ. (Ελπίζουμε να μην είναι απ’ αυτά τα παιχνίδια που τελειώνουν με πτώματα στα χαντάκια…)

Τον λέοντα, τον λέοντα! 1

Σάββατο 7 Σεπτέμβρη. Ο Bor-Duk είναι γνωστός ψεύτης. Έχει απολυθεί όχι μία αλλά δυο φορές από μήντια (όταν παρίστανε τον δημοσιογράφο) με αφορμή της ψευτιές του. Αλλά το ψέμα είναι “τρόπος ζωής”. Για παράδειγμα, ενώ είχε αποφασίσει να ζητήσει απ’ την αυτού μεγαλειότητα το γερό κλείσιμο του κοινοβουλίου δύο βδομάδες πριν ανακοινωθεί, το απέρριπτε μετά βδελυγμίας κάθε φορά που του γινόταν τέτοια ερώτηση· μέχρι που το έκανε.

Τώρα απορρίπτει μετά βδελυγμίας το ότι θα παραιτηθεί, για να προκαλέσει πρόωρες εκλογές. Ωστόσο αυτό θα κάνει, με την βοήθεια των 200 βουλευτών που ελέγχει. Και θα το κάνει όχι μετά αλλά πριν την 31η Οκτώβρη. Γιατί αν παραιτηθεί αφού θα έχει ζητήσει μια ακόμα παράταση απ’ την ε.ε., θα είναι εύκολο να χαρακτηριστεί «προδότης»…

Όλα έχουν στρωθεί για να αναδυθεί σαν ο «φύλακας της θέλησης του λαού» (του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος του 2016), εν όψει των νέων εκλογών. Στα μάτια των οπαδών του (ή των οπαδών του Farage, που είναι πια το ίδιο) κάθε ενέργεια σε βάρος του Bor-Duk (από βουλευτές και λόρδους) είναι απόδειξη του ότι όλα τα υπόλοιπα κόμματα (και ο κοινοβολευτισμός σα σύστημα…) απλά συνωμοτούν για να κρατήσουν με το ζόρι τον βρετανικό λέοντα φυλακισμένο στον ευρωπαϊκό ζωολογικό κήπο.

Είναι αναγκαίο να θυμίσουμε τα πολύ πρόσφατα αποτελέσματα των ευρωεκλογών (Μάης 2019) στην επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας (εκλογών απ’ τις οποίες, κάλλιστα και λογικά, οι οπαδοί της εξόδου θα έπρεπε να απέχουν καταγγέλοντάς τες· ωστόσο η συμμετοχή ήταν η δεύτερη πιο υψηλή απ’ το 1979, στο όχι σπουδαίο πάντως 37%).

Σ’ αυτές τις (ευρω)εκλογές λοιπόν, ο φασίστας και απατεώνας Farage, φτιάχνοντας έναν συνδυασμό στο πόδι με το όνομα “brexit party”, πήρε 30,74% (ερχόμενος μακράν πρώτος). Ενώ οι επίσημοι συντηρητικοί γκρεμοτσακίστηκαν πέφτωντας στο 8,8%…. Γκρεμοτσακίστηκαν, επίσης, και οι εργατικοί (πήραν μόνο 13,72%) ενώ κερδισμένοι βγήκαν οι καθαρά και χωρίς εσωτερικές διαφωνίες υπέρ της παραμονής στην ε.ε. «φιλελεύθεροι», με 19,75% (από 7% στις προηγούμενες…) Σχετικά ενισχυμένοι βγήκαν και οι «πράσινοι», επίσης υπέρ της παραμονής (στο 11,76% από 7,9%).

Τον λέοντα, τον λέοντα! 2

Σάββατο 7 Σεπτέμβρη. Από εκείνη την στιγμή και μετά έγινε σαφές ότι ο κίνδυνος για τους toris, το ιστορικό κόμμα της αγγλικής αστικής τάξης, δεν είναι απλά τεράστιος… Η «γεωγραφία» που διαμορφώθηκε σ’ εκείνες τις κάλπες είναι από μόνη της βαθύς γκρεμός. Και παρότι εκείνο το αποτέλεσμα αποτελεί έκφραση του πως ένα και μόνο ζήτημα (αυτό της «εξόδου» απ’ την ε.ε. αλλά και του «είδους» της) μπορεί να ανακατέψει συνολικά τον βούρκο της ολιγαρχικής «δημοκρατίας» βγάζοντας στην επιφάνεια τέρατα, η διάταξη (των αποτελεσμάτων) ήταν πράγματι τρομακτική· απ’ την σκοπιά της βρετανικής πολιτικής ιστορίας.

Παραδοσιακά / ιστορικά στην επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας εναλλάσσονται στο γκουβέρνο δύο κόμματα, οι τόρις (η «δεξιά») και οι εργατικοί (η «αριστερά»). Οι φιλελεύθεροι είναι γενικά ένα μικρό ενδιάμεσο κόμμα, εφεδρεία για περίπτωση κυβερνητικής ανάγκης. Και ξαφνικά, στην μεν «δεξιά» εμφανιζόταν να ηγεμονεύει μακράν ένας εσμός παλιάτσων τροφοδοτούμενος όμως απ’ τον μαζικό κοινωνικό ανορθολογισμό της «ηρωϊκής εξόδου»· η «αριστερά» πήγαινε στον διάολο, ενώ οι «φιλελεύθεροι» (επίσης «δεξιά» αλλά ξεκάθαρα φιλοευρωπαϊκή) εμφανιζόταν σαν ο δεύτερος πυλώνας εξουσίας. Πρακτικά (και μ’ έναν βαθμό γενίκευσης), οι μεν “brexiters” πήγαιναν στον Farage, οι δε «remainers» στους «φιλελεύθερους» και στους πράσινους. Όμως αυτό είναι σχήμα αντιπαλότητας κατάλληλο για μπάλα· όχι για διοίκηση από gentlemen…

Για τους διαλεκτικούς υλιστές (η ασταμάτητη μηχανή θεωρεί ότι ανήκει σ’ αυτό το υπό εξαφάνιση είδος…) τα αποτελέσματα του περασμένου Μάη είναι ένα σύμπτωμα. Ωστόσο το να «αντιμετωπιστεί το σύμπτωμα» είναι η αναμενόμενη πρώτη αντίδραση από καθεστωτικούς κάθε είδους. Και ο Bor-Duk έχει αναλάβει αυτό: να επαναπατρίσει τον μέγιστο αριθμό ψηφοφόρων των συντηρητικών, όχι βέβαια αλλάζοντας τα μυαλά τους, αλλά αναλαμβάνοντας την πολιτική τους έκφραση…. Σε σχέση με τον Nigel Farage o Bor-Duk είναι «τέλειος» με βάση τα κριτήρια της εξουσίας στην αγγλία. Κι αφού η (κοινωνική) δεξιά στην επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας έχει αποκτήσει λεπενικές ιδέες (δεν είναι μόνο η «έξοδος», αλλά και ο ρατσισμός ή/και η νοσταλγία των παλιών αυτοκρατορικών μεγαλείων, και φυσικά αυτή η «απλοϊκότητα» που σπάει κόκκαλα…) ένας γόνος της μπουρζουαζίας, ο Bor-Duk, και όχι ένας τυχάρπαστος τύπου Farage θα πρέπει να ηγηθεί του ρεύματος· σαν θεμιτό «πρόσωπο εξουσίας».

Με αυτά τα δεδομένα, όλα τα μπλόκα που η ενωμένη αντιπολίτευση (συν τους φυγάδες συντηρητικούς) βάζει στις διακηρύξεις του Bor-Duk, είναι πρακτικά η συμβολή της στην προσπάθεια διάσωσης των συντηρητικών· και μαζί μ’ αυτούς, της διάσωσης της πολιτικής τάξης στο Λονδίνο.

Ωστόσο η «αντιμετώπιση του συμπτώματος» δεν τελειώνει με την εκλογική ανασύνταξη των συντηρητικών πίσω απ’ τον Bor-Duk. Όσο εκκρεμεί το brexit – τι brexit – πως brexit, κι όσο πηγαίνει από «αναβολή» σε «παράταση» και από «παράταση» σε «αναβολή», τόσο θα ανακατεύεται ο βούρκος.

Φαίνεται πως είτε με την τωρινή είτε με οποιαδήποτε μελλοντική σύνθεσή του το αγγλικό κοινοβούλιο, ή θα έχει μια (κυβερνητική) πλειοψηφία καθαρά λεπενική (οπότε ο βρετανικός λέων θα εκσφενδονιστεί στο άπειρο) ή οι remainers θα κάνουν την καρδιά τους πέτρα και θα ψηφίσουν την μόνη υπαρκτή συμφωνία εξόδου· εκείνη που υπέγραψε η δόλια κυρά May.

Εκ των υστέρων μια χαρά φαίνεται το δεύτερο σαν γιατρικό για την «αντιμετώπιση του πυρετού»… Για το σύμπτωμα.

Όσο για τα αίτια; Απευθυνθείτε στον κυρ καπιταλισμό!

Γύρω γύρω απ’ τη φωτιά – καίγονται…

Τετάρτη 4 Σεπτέμβρη. Αν ο Γαβράς μέχρι έναν Γιάνη έφτανε να σκηνοθετήσει, οι επόμενοι Monty Python πρέπει να μαζεύουν υλικό για «σειρά» με θέμα το Brexit. Θα σπάσει ταμεία.

Χτες ο Bor-Duk έχασε μια μάχη· ίσως για να κερδίσει τον πόλεμο. Με 328 ψήφους (όλη η αντιπολίτευση συν 21 δικούς του βουλευτές) έναντι 301 εγκρίθηκε η απόφαση να κουβεντιαστεί (και να ψηφιστεί) σήμερα νόμος που θα απαγορεύει ένα μαλλιοκούβαρα ξεσφήνωμα του βρετανικού λέοντα χωρίς την έγκριση του κοινοβουλίου. Μια κίνηση περιορισμένης ευθύνης και διάρκειας (εκ μέρους της αντιπολίτευσης), και θα το εξηγήσουμε.

Ο Bor-Duk αντεπιτέθηκε λέγοντας ότι θα κηρύξει πρόωρες εκλογές, για τις 14 Οκτώβρη. Χρειάζεται, όμως, την έγκριση των 2/3 της βουλής των κοινοτήτων. Που χτες το βράδυ δεν την είχε… Ο Corbyn (που αποδεικνύεται πανηγυρικά κατώτερος των περιστάσεων…) είπε ότι οι εργατικοί θα ψηφίσουν για πρόωρες εκλογές αφού πρώτα (σήμερα) εγκριθεί ο νόμος φρένο στην μαλλιοκούβαρη έξοδο. Ε, και;

Ο Bor-Duk θα κατέβει στις εκλογές για να ολοκληρώσει την δουλειά που έμεινε μισή το καλοκαίρι του 2016: να ηγηθεί ενός κόμματος που τυπικά θα είναι οι «τόρις», και ουσιαστικά θα είναι σε μεγάλο βαθμό ένα λεπενικό κόμμα α λά ενγκλέζ. Ένα κόμμα με ψηφοφόρους Farage… Θα προπαγανδίζει ότι οι «άλλοι» (όλοι οι άλλοι…) δεν αφήνουν τον αγγλικό λαό να βρει το ιστορικό του πεπρωμένο έξω απ’ την ε.ε., βάζοντας συνέχεια διαδικαστικά προσκόμματα. Θα έρθει πρώτος σ’ αυτές τις εκλογές. Κι αν καταφέρει να φτιάξει κυβέρνηση μαζί με τους φασίστες του dup (απ’ την βόρεια ιρλανδία) θα έχει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία είτε για να αλλάξει τον αυριανό νόμο· είτε για να εγκρίνει την μαλλιοκούβαρη έξοδο. Αν, πάλι, για οποιονδήποτε λόγο, δεν μπορέσει να σχηματίσει κυβέρνηση, θα αφήσει τους υπόλοιπους να ψάχνονται: brexiters, μισοbrexiters και remainers…

Φαίνεται αδύνατο για την «παλιότερη δημοκρατία» στη δύση, τον «λαό» και τους εκπροσώπους του, να παραδεχτούν ότι έχουν παρακμάσει τόσο ώστε ένα δημοψήφισμα ένα καλοκαίρι του 2016 ήταν, απλά, η παρέλαση των «ξεγελασμένων»… Τους είναι, όμως, αδύνατο κι αυτό: να κουβεντιάσουν για τα σύνορα (ή μη σύνορα) βόρειας ιρλανδίας / ιρλανδίας καθαρά, και με το όνομα των πραγμάτων…

Ο βρετανικός λέων, σφηνωμένος ή όχι, τρώει την ουρά του…

Το φάντασμα της “πνευματικής ιδιοκτησίας”

Τετάρτη 4 Σεπτέμβρη. Προκειμένου να δικαιολογήσει τους δασμούς που απελπισμένα επιβάλλει το ψοφιοκουναβιστάν στις εισαγωγές απ’ την κίνα, μεταξύ άλλων κατηγορεί το Πεκίνο ότι κλέβει την αμερικανική «υπέροχη» τεχνολογία. Έχει κανείς στον κόσμο το know how της Huawei στις 5G επικοινωνίες για να το κλέψουν οι κινέζοι; Όχι – άρα πρόκειται για πρωτότυπη παραγωγή… Έχει κανείς στον κόσμο το κινεζικό know how στις κβαντικές επικοινωνίες; Όχι – άρα πρόκειται για πρωτότυπη παραγωγή… Έχει στείλει κανείς διαστημικό όχημα στη «σκοτεινή» πλευρά του φεγγαριού, με ενδιάμεσο δορυφόρο επικοινωνίας; Όχι – άρα πρόκειται για πρωτότυπη παραγωγή… Ακόμα κι αν η κινεζική κατασκοπεία «έκλεψε» ή «αντέγραψε», αυτό αφορά πια παλιότερα τεχνολογικά στάδια…

Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε κι άλλα τέτοια. Για παράδειγμα, όταν η γερμανική siemens έφτιαξε εργοστάσιο στην κίνα για την κατασκευή ηλεκτρικών / μαγνητικών τραίνων, εκτίμησε ότι οι κινέζοι μηχανικοί θα χρειαστούν δεκαετίες για να καταλάβουν την τεχνολογία. Μέσα σε λιγότερο από δέκα χρόνια τα κινέζικα τραίνα υψηλών ταχυτήτων ήταν το ίδιο καλά (αν όχι καλύτερα) απ’ τα γερμανικά, φτηνότερα, εξίσου αξιόπιστα· οι αντίστοιχες κινεζικές εταιρείες θεωρούνται πλέον «world leaders» στον τομέα. Το καθεστώς Xi άρχισε να απλώνει με ρυθμό πολυβόλου γραμμές και γέφυρες στην επικράτεια, οπότε η κινεζική κατασκευή των μαγνητικών τραίνων ωρίμασε… Το ίδιο έγινε με την βιομηχανία φωτοβολταϊκών. Στην κατασκευαστική τεχνολογία (ειδικά στις μεγάλες και δύσκολες γέφυρες) οι κινέζοι μηχανικοί εφαρμόζουν τεχνικές που μοιάζουν απίστευτες: δεν είναι τυχαίο ότι αναλαμβάνουν πια τέτοια έργα παντού στον κόσμο…

Στις ηπα η ψύχωση ότι «μας κλέβουν και μας εκμεταλλεύονται οι κινέζοι» πλανάρει πάνω σ’ ένα παχύ σύννεφο φαντασιώσεων. Το κινεζικό κονσόρτσιουμ crrc ανέλαβε να φτιάξει συρμούς του μετρό για τις αμερικανικές πόλεις. Πρότεινε να φτιάξει εργοστάσια στις ηπα, για να γίνεται εκεί το 60% της κατασκευής… Όταν, ωστόσο, το crrc παρέδωσε τον πρώτο συρμό στη Βοστώνη, το σχόλιο του βουλευτή Chuck Schumer ήταν πως «ανησυχεί ότι μέσω αυτών των τραίνων οι κινέζοι θα κατασκοπεύουν τους αμερικάνους»… Η δε βουλευτίνα Harley Rouda το τερμάτισε. Πρότεινε να ψηφιστεί νόμος που θα απαγορεύει δολάρια απ’ τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό να πηγαίνουν σε τραίνα μετρό φτιαγμένα απ’ το crrs. Δεν είναι δυνατόν… δήλωσε … τα χρήματα των σκληρά εργαζόμενων αμερικάνων να πηγαίνουν σε κινέζικες εταιρείες που υπονομεύουν τις δικές μας που είναι τόσο κρίσιμες για την εθνική ασφάλεια.

Μια μικρή λεπτομέρεια: δεν υπάρχει αμερικανική εταιρεία κατασκευής τέτοιων συρμών εδώ και δεκαετίες…. Ίσως, για πατριωτικούς λόγους, οι αμερικάνοι θα πρέπει να ξεχάσουν τα μετρό· ας πηγαινοέρχονται στις δουλειές τους με τα πόδια…

Όπως έγινε με τα αφεντικά των «3 μεγάλων» πριν μερικές δεκαετίες έτσι και τώρα οι παραισθήσεις μεγαλείου κυριαρχούν… Κι όχι μόνο στο ψοφιοκουναβιστάν… Ωστόσο άλλο πράγμα ο καπιταλισμός σαν σύστημα και άλλο οι καπιταλιστές και οι υποτακτικοί τους σαν άτομα…

Διάφορα φαντάσματα πλανώνται πάνω απ’ την δύση (αλλά κανένα δεν είναι του κομμουνισμού)

Τετάρτη 4 Σεπτέμβρη. Η επική πολιτική ανάδυση των αντιδραστικών σε διάφορα σημεία του «αναπτυγμένου» δυτικού πρώτου κόσμου μπορεί να φαίνεται αναπόφευκτη λόγω «δημοκρατίας». Στην πραγματικότητα όμως, από μέσα και από έξω, τρώει το τελευταίο ψαχνό αυτών των υποτιθέμενων «δημοκρατιών», που στην πράξη είναι εδώ και πολλά χρόνια ολιγαρχίες.

Όταν οι κινέζοι υποστηρικτές του «κόμματος – κράτους» α λα 21ος αιώνας και 4η βιομηχανική επανάσταση ειρωνεύονται αυτές τις «δημοκρατίες» όπου (υποστηρίζουν) ρωτιούνται οι «λαοί» για πράγματα που αγνοούν μόνο και μόνο για να βγάζουν τα λεφτά τους οι κόλακες και οι δημαγωγοί, υποδεικνύουν κάτι που συμβαίνει ήδη στην «παλιότερη δημοκρατία της δύσης» και στην «χώρα της ελευθερίας»: οι διάφοροι ακροδεξιοί αναδεικνύονται σαν πολιτική εξουσία όχι επειδή έχουν το πλήρες σχέδιο της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης, αλλά επειδή αποτελούν μια μεταβατική φάση. Προς ένα σύστημα εξουσίας που θα θυμίζει σταθερά στους υπηκόους ότι είναι ικανοί να καταναλώνουν (και να αυτοκαταναλώνονται) αλλά ανίκανοι να καταλάβουν την συνθετότητα της οργάνωσης της (κοινωνικής) παραγωγής και αναπαραγωγής. Ανίκανοι, σα να λέμε, να παράξουν πολιτική.

Η μετατόπιση απ’ τις ολιγαρχίες σε πιο «σφικτές» και «πειθαρχικές» νεοκρατικές εξουσίες και δομές θα φτάσει κάποια στιγμή να θεωρείται ακόμα και σαν «ανακουφιστική». Τύποι σαν τον Bor-Duk ή το ψόφιο κουνάβι (μεταβατικές περσόνες) είναι γελοίοι… Αν, όμως, προσέξει κανείς χωρίς προκαταλήψεις τι λένε και τι κάνουν, είναι εύκολο να καταλάβει τι είδους είναι η «κοινωνική αποδοχή» που απολαμβάνουν.

Είναι πιο δύσκολο (αλλά όχι αδύνατο) να καταλάβει τίνος την απουσία αξιοποιούν…

Οι ωραίοι έχουν χρέη;

Τρίτη 3 Σεπτέμβρη. Το γνωστό bloomberg έκανε μια έρευνα με μάλλον σκανδαλώδες θέμα: τι θα συνέβαινε στον καπιταλιστικό πλανήτη αν μια μέρα σταματούσε εντελώς οποιοσδήποτε δανεισμός χρημάτων. Αν είστε εργάτες και τα βγάζετε πέρα με το μεροκάματο ή/και τον μισθό αποκλειστικά, θα αντιμετωπίσετε με αμηχανία μια τέτοια έρευνα· ακόμα και ως προς τον σκοπό της. Αλλά το Bloomberg είχε τους λόγους του για ένα τέτοιο ψάξιμο.

Οι τεχνοκράτες του πήραν σαν βάση υπολογισμών τις προβλέψεις του διεθνούς νομισματικού ταμείου για το «κατα κεφαλήν εισόδημα» διαφόρων κρατών για το 2020. Και προσάρμοσαν αυτό το μέγεθος αφαιρώντας την δυνατότητα οποιουδήποτε δανεισμού για οποιονδήποτε το 2020· προσθέτοντας απ’ την άλλη «αποθέματα» και πάγια σαν εναλλακτικό μέτρο του κατά κεφαλήν πλούτου.

Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Το αμερικανικό «κατά κεφαλήν εισόδημα» απ’ τα 66.900 δολάρια (όπως προβλέπεται για το 2020…) θα έπεφτε στο –4.857! Μ’ άλλα λόγια κάθε παιδί, γυναίκα και άντρας υπήκοος των ηπα θα έπρεπε να πουληθεί σαν σκλάβος… Τρία μόνο κράτη (και οι υπήκοοί τους) θα βρίσκονταν σε χειρότερη κατάσταση απ’ τις ηπα σύμφωνα μ’ αυτήν την έρευνα: η ιταλία, η ιαπωνία – και η ελλάδα… Προφανώς η κατάταξη έχει να κάνει με τα ήδη υπάρχοντα χρέη, κρατικά και ιδιωτικά.

Δεν θα κάνουμε μακάβρια αστεία για το τι ωραία είναι να σπας (σαν έλλην!) πέτρες στην ίδια αλυσίδα με έναν ιάπωνα και έναν ιταλό… Οι πιο κεφάτοι μπορεί να φτιάξουν τα κατάλληλα ανέκδοτα. Το θέμα είναι ότι η έρευνα του bloomberg ήταν μια «θεωρητική άσκηση», για να διερευνηθεί η έκταση και το βάθος του δανεισμού στον καπιταλισμό σήμερα. Η πλήρης και απόλυτη «στάση δανεισμού» δεν είναι κάτι που θα μπορούσε να συμβεί.

Κάτι άλλο, πιο «μετριοπαθές», είναι πράγματι πιθανό: οι «μεγάλοι δανειστές» να εκτιμήσουν ότι δεν τους συμφέρει να συνεχίσουν να δανείζουν υπό τις τρέχουσες συνθήκες. Δεν θα ήταν μια «καθολική εξαφάνιση του δανεισμού», θα ήταν ένας «μερικός περιορισμός του»: τα αρνητικά επιτόκια είναι μια σημερινή υπαρκτή «ορισμένη συνθήκη» που θα μπορούσε να οδηγήσει σε τέτοιες σκέψεις. (Αυτή ήταν, άλλωστε, η αιτία για την οποία το bloomberg έκανε τέτοια έρευνα…) Θα ήταν αρκετός ακόμα κι ένας τέτοιος (μη οργανωμένος και μη συντονισμένος από κάποιους συνωμότες…) μερικός περιορισμός της «προσφοράς» δανεικού χρήματος για να προκαλέσει σοβαρούς κρισιακούς σπασμούς στο μεγαλύτερο μέρος του καπιταλιστικού πλανήτη…

Όμως ακόμα και κάτι τέτοιο θα ήταν σύμπτωμα. Έντονο, οδυνηρό, αλλά πάντως σύμπτωμα. Αυτό που έγινε απ’ το 2007 – 2008 ως το 2011 ήταν επίσης σύμπτωμα… Ο χρηματοπιστωτισμός που είναι ένα σημαντικό μεν αλλά βοηθητικό κύκλωμα της ομαλής καπιταλιστικής λειτουργίας έχει γίνει η βάση του… Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό στην ιστορία· αν και τα μεγέθη (των χρεών / δανείων) είναι, πράγματι, πρωτοφανή.

Έντεκα φορές στις δέκα αν στήσεις μια πυραμίδα με την κορυφή της κάτω και την βάση της επάνω θα πέσει. Και δεν έχει καμμία αξία να βάλεις στοίχημα πόσο θα κρατηθεί σ’ αυτήν την ανάποδη στάση… αφού πρόκειται να πέσει επάνω σου…

Peace brothers (?)

Κυριακή 1 Σεπτέμβρη. … Σ’ αυτή τη φάση η άνοδος της κίνας δεν μπορεί να εμποδιστεί. Αυτή η χώρα είναι απλά πολύ μεγάλη και πολύ δυνατή για να μποϋκοταριστεί ή να ανασχεθεί. Σε τελευταία ανάλυση η επιθυμία του κινεζικού λαού να μοιραστεί την παγκόσμια ευημερία είναι εντελώς νόμιμη. Η δύση δεν μπορεί παρά να διατηρήσει καλές σχέσεις με τη νέα υπερδύναμη, υπερασπίζοντας ταυτόχρονα τις αξίες της. Η άνοδος της κίνας – και του κινεζικού συστήματος – αναπότρεπτα θα δημιουργήσει μεγαλύτερο ανταγωνισμό, κι αυτές οι νέες αντιπαλότητες θα πρέπει να λύνονται ειρηνικά με κάθε κόστος. Ένας κόσμος με 8 δισεκατομύρια ανθρώπους δεν αντέχει μια παγκόσμια σύγκρουση…

Τάδε έφη ο απ’ το 1998 ως το 2005 γερμανός υπ.εξ. (και εξτρεμιστής στα νειάτα του) «πράσινος» Joscha Fischer. Αποσυρμένος απ’ την γερμανική πολιτική σκηνή και μάλλον ξεχασμένος, πριν πάνω από 2,5 χρόνια «αποχαιρετούσε την δύση» εξαιτίας της εκλογής του ψόφιου κουναβιού (Sarajevo.pdf νο 113Α, Γενάρης 2017). Τώρα κατηγορεί τον αμερικανό πρόεδρο για «κινέζικο δούρειο ίππο», επειδή «κάνει ό,τι μπορεί για να υπονομεύσει την αξιοπιστία του δυτικού μοντέλου». Όχι, δεν τον λέει πράκτορα του Xi!

Δεν τον θεωρούμε καθόλου χαζό. Καταλαβαίνει περισσότερα απ’ όσα γράφει. Ενώ πράγματι ο κινέζικος καπιταλισμός είναι «too large too…» η ανάδειξη ακροδεξιών «ηγετών» στα δυτικά κράτη είναι ένα είδος πολιτικής έκφρασης του στριμώγματος των αντίστοιχων καπιταλισμών απ’ τις παγκόσμιες (και ραγδαίες) αλλαγές που προκαλεί όχι μόνο η μη ελέγξιμη «άνοδος» της κίνας αλλά και όλων των ασιατικών (και μη) κρατών που έχουν επιλέξει να δεθούν με την κινεζική καπιταλιστική εξέλιξη.

Σε τέτοιες συνθήκες ο καπιταλιστικός «κόσμος των 8 δισεκατομυρίων» είναι δυστυχως μικρός για να χωρέσουν όλοι. Και μικραίνει γρήγορα· κυρίως για εκείνο το κράτος που πρόλαβε για λίγο να καμαρώσει πως είναι «η μόνη υπερδύναμη του πλανήτη», απολαμβάνοντας τα οφέλη απ’ την θέση του.

Η «παγκόσμια σύγκρουση» που ο πρώην γερμανός υπ.εξ. θεωρεί πέρα απ’ την αντοχή του κόσμου έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια. Παράξενο ή όχι (διαλέγει ο καθένας ανάλογα με την ανάλυσή του) εκείνο που την επιταχύνει δεν είναι μόνο (ή τόσο) η γρήγορη ανάπτυξη του κινεζικού καπιταλισμού, όσο το γεγονός ότι η πρώην «υπερδύναμη» που παρακμάζει δεν έχει κανένα ιστορικό παρελθόν «πτώσης». Δεν έχει, είτε σαν κοινωνία λευκών προτεσταντών είτε σαν «αξιωματούχοι» οποιουδήποτε είδους, συλλογική μνήμη διαχείρισης της όποιας υποτίμησης του κράτους και του κεφάλαιού της στον διεθνή καταμερισμό. Το ψοφιοκουναβιστάν έχει σαν εθνική ταυτότητα το «ατσαλάκωτο» και την διαρκή επέκταση· την ιδέα ενός εξαιρετικού κράτους, εν μέρει «ιεραποστολικού», εν μέρει στρατοαστυνομικού. Δεν μπορεί να υποχωρήσει συντεταγμένα, όπως θα πρότεινε μια πραγματιστική λογική. Απ’ όπου υποχώρησε (βιετνάμ, νοτιοανατολική ασία) το έκανε αφού πριν είχε σκοτώσει, κάψει και καταστρέψει ό,τι περισσότερο μπορούσε…

Κι έτσι τώρα παραδέρνει, προσπαθώντας να φρενάρει και να περιορίσει το Πεκίνο: απ’ την μια μεριά νομίζει ότι θα πετύχει «περικυκλώνοντας» στρατιωτικά την ευρασία· απ’ την άλλη νομίζει ότι θα πετύχει «ακρωτηριάζοντας» τις ροές χρήματος και εμπορευμάτων μέσα από «κυρώσεις» και λοιπές τιμωρίες… Και τα δύο αποτυγχάνουν, το καθένα μόνο του και στον συνδυασμό τους. Το μέγιστο που θα μπορούσε να εξασφαλίσει η Ουάσιγκτον ήταν, πρακτικά, μια μικρή και ιστορικά μάλλον ασήμαντη αναβολή: αν πετύχαινε η εκστρατεία της στο ιράκ και τα σχεδιά της για τη «νέα μέση Ανατολή», στην πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα. Απέτυχε, ηττήθηκε, δοκίμασε ό,τι μπορούσε…

Αυτό που συμβαίνει πια εκεί, δηλαδή εδώ δίπλα, είναι αιματηρές μάχες οπισθοφυλακών… Που ανήκουν, όμως, σ’ εκείνο που κάθε «καλούλης» Fischer νομίζει ότι μπορεί να αποφευχθεί…

(φωτογραφίες, χάρτες: Αν το Adrian Darya 1 είναι ακόμα φορτωμένο, έχουμε την απορία: τι θα κάνει ο Pompeo αν πάει και κάτσει στ’ ανοικτά της ρωσικής ναυτικής βάσης στην συριακή Tartus; Θα πείσει τους ισραηλινούς φίλους του να το βουλιάξουν; Θα μαζέψει τα ονόματα και τις διευθύνσεις των τάνκερ που θα πάνε να πάρουν το oil για να τους κάνει μηνύσεις;

Ρωτάμε από καθαρή περιέργεια: πολύ νωρίς το πρωί σήμερα το επικηρυγμένο τάνκερ βρισκόταν απέναντι…

Είναι βαρύ κι ασήκωτο, εσύ που κάποτε ήσουνα ο φόβος και ο τρόμος του πλανήτη, να μην πείθεις και να μην φοβίζεις πια… Κι απο πάνω να σε κοροϊδεύουν ότι τα έχεις χάσει…)