Λίβανος

Σάββατο 26 – Κυριακή 27 Οκτώβρη. Οι διαδηλωτές ζητούν την παραίτηση των πάντων. Το σύνθημά τους «όταν λέμε όλοι εννοούμε όλοι» είναι σαφές: οι συνεχιζόμενες διαδηλώσεις στο λίβανο είναι το σημείο έκρηξης μιας κρίσης με πραγματικές αιτίες.

Ο Nasrallah της Χεζμπ’ αλλάχ μπορεί να βλέπει το ζήτημα πιο «γεωπολιτικά», αλλά αποτελεί, κι αυτός και το κόμμα του, μέρος του προσωπικού της εξουσίας στο Βηρυττό. Η προσπάθειά του χτες να φοβίσει τους διαδηλωτές ώστε να αποδεχτούν ένα μάλλον μικρό «πακέτο μέτρων» της λιβανέζικης κυβέρνησης, με τις καταγγελίες ότι «ξένοι πράκτορες» έχουν διεισδύσει στις διαδηλώσεις για να προκαλέσουν εμφύλιο, δεν έπεισε. Και δεν έπεισε επειδή υπάρχουν δομικά προβλήματα στο λιβανέζικο καθεστώς.

Είναι γεγονός ότι οι διαδηλωτές δεν ξέρουν που το πάνε. Μοιάζουν σαν μια ακόμα έκφραση του πασίγνωστου «κάνε κάτι τώρα ακόμα κι αν δεν ξέρεις τι» του πασίγνωστου Zizek. Μεταξύ του να έχεις δίκιο και του να ξέρεις πως να το βρεις χρειάζεται απαραίτητα εκείνο που ονομάζεται οργάνωση. Όμως σύμφωνα με όσα μπορεί να καταλάβει η ασταμάτητη μηχανή μετά από 9 μέρες μαζικών διαδηλώσεων, αυτό το πράγμα, η «οργάνωση», δεν υπάρχει. Δεν είναι λιβανέζικη ιδιαιτερότητα: το είδος «αγανακτισμένοι» μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε, απ’ το Χονγκ Κονγκ ως την χιλή, κάθε φορά με διαφορετικά ταξικά χαρακτηριστικά αλλά παντού σαν «αυθορμητισμός». Δικαιολογημένος – και τυφλός. Τελικά χειραγωγήσιμος.

Σαν υπαρκτή οργάνωση / κόμμα η Χεζμπ’ αλλάχ (το μεγαλύτερο στο λίβανο…) – τα οργανωμένα μέλη της δηλαδή – έχει στραφεί εναντίον αυτών των διαδηλώσεων. Ο Nasrallah έχει ζητήσει αυτοσυγκράτηση. Εκτός απ’ το ενδεχόμενο ενός εμφύλιου (που προς το παρόν δεν φαίνεται ορατό) υπάρχει και ένα άλλο, πιο άμεσο: η αποσάρθρωση ενός συστήματος εξουσίας που δεν μπορεί να διαχειριστεί το μερδικό του στην (παγκόσμια) κρίση / αναδιάρθρωση.

Τι συμβαίνει λοιπόν στο λίβανο; Ένας συνδυασμός παραγόντων, μεταξύ των οποίων και οι αμερικανικές κυρώσεις σε μια τράπεζα, έχουν οδηγήσει σε μια τραπεζική κρίση και στον κατήφορο την λιβανέζικη λίρα· με αποτέλεσμα την απότομη αύξηση των τιμών σε όλα τα εισαγόμενα, μεταξύ των οποίων και βασικά για την καθημερινή ζωή. Αφορμή για την εξέγερση ήταν η αύξηση των φόρων στη βενζίνη, στα τσιγάρα και στην εφαρμογή whatsapp – σαν προσπάθεια του κράτους να αυξήσει τα έσοδά του ώστε να συγκρατήσει στη συνέχεια το νόμισμα. Αιτία είναι τα δομικά χαρακτηριστικά του λιβανέζικου καπιταλισμού. Με μια κάστα βαθύπλουτων εμπόρων, επιχειρηματιών και μαφιόζων που ζουν μεταξύ Βηρυτού και Λονδίνου και ξεπλένουν τα κέρδη τους στη νότια κύπρο και στα νησιά κεϋμάν, ο λιβανέζικος καπιταλισμός έχει όλα τα χαρακτηριστικά του πολιτικού και γεωπολιτικού προσοδισμού. Που στις δύσκολες περιόδους πολώνει υποχρεωτικά την ταξική διαστρωμάτωση.

Με τέτοια δεδομένα ένα ριζικό μεταρρυθμιστικό (ρεφορμιστικό) πρόγραμμα θα ήταν ισοδύναμο με επανάσταση· εξού και η αδιαπραγμάτευτη σημασία της οργάνωσης. Οτιδήποτε λιγότερο είναι δικαιολογημένη μεν, γκρίνια δε. Οι διαδηλωτές και οι διαδηλώτριες βρίσκονται σ’ αυτήν την δεύτερη κατάσταση: “κάτω όλα”…

Αν αυτά συμβαίνουν στη χιλή δεν υπάρχουν γεωπολιτικές επιπλοκές. Αλλά στη μέση Ανατολή υπάρχουν – τόσο το χειρότερο για όλους. Αν το να μπορείς να αντιμετωπίσεις τον ισραηλινό στρατό είναι σημαντικό, άλλο τόσο σημαντικό είναι να μπορείς να αντιμετωπίσεις όχι βέβαια τους διαδηλωτές αλλά την χρεωκοπία ενός συστήματος διεύθυνσης.

Στο κάτω κάτω της γραφής, επειδή το καθεστώς Άσαντ ήταν ανίκανο (και δεν ήθελε) να μεταρρυθμιστεί σύμφωνα με βασικές κοινωνικές προδιαγραφές και εύλογες απαιτήσεις, ενώ, αντίθετα, ήταν ικανό μόνο στο να σκοτώνει, έφτασε η συρία εκεί που είναι τώρα…

Ζηλεύει κανείς το “συριακό παράδειγμα”;

Τα ζόρια του καπιταλισμού

Κυριακή 13 Οκτώβρη. Η Καλιφόρνια είναι μια αμερικανική πολιτεία με μεγάλα προβλήματα δασικών πυρκαγιών. Κάθε χρόνο καίγονται χιλιάδες στρέμματα· αλλά πάντα υπάρχουν ακόμα περισσότερα για το επόμενο καλοκαίρι.

Ένας απ’ τους παράγοντες πρόκλησης πυρκαγιών είναι τα παλιά εναέρια ηλεκτρικά σύρματα και οι μετασχηματιστές εδώ κι εκεί. Η παροχή ηλεκτρισμού είναι και στην Καλιφόρνια μπίζνα ιδιωτικής εταιρείας· φαίνεται ότι η ανανέωση αυτού του εξοπλισμού έχει τέτοιο κόστος ώστε το κουβεντιάζει μεν, αλλά δεν το κάνει (παρότι έχει μπει καπέλο στους λογαριασμούς ρεύματος γι’ αυτόν τον σκοπό).

Πριν μια βδομάδα η καλιφορνέζικη Pacific Gas and Electric, με την έγκριση του κυβερνήτη της πολιτείας, άρχισε πολύωρες διακοπές ρεύματος (σε περίπου 2,5 εκατομμύρια πελάτες της) ώστε να καταπολεμηθεί η πρόκληση πυρκαγιών: πέρυσι ένας σπινθήρας από πυλώνα της εταιρείας προκάλεσε φωτιά που κατέληξε στον θάνατο 85 ανθρώπων.

Φαίνεται αναγκαστικό σαν μέτρο· αλλά είναι σουρεαλιστικό. Στην άλλοτε «πρωτεύουσα» του παγκόσμιου καπιταλισμού, στις ηπα, κι ακόμα πιο συγκεκριμένα στη Καλιφόρνια (για την οποία η δόξα έλεγε πως αν ήταν χωριστό κράτος θα ήταν το 4ο πλουσιότερο στον κόσμο…) η δασοπροστασία συνεπάγεται επιστροφή μεγάλου μέρους του πληθυσμού σε συνθήκες 19ου αιώνα: ούτε οικιακές συσκευές, ούτε μηχανήματα επιχειρήσεων, ούτε κινητά, ούτε φανάρια στους δρόμους, ούτε φώτα, ούτε αντλίες βενζίνης, ούτε σχολεία, ούτε pos – τίποτα… Μόνο τα οχήματα, για όσο έχουν βενζίνη… Και, φυσικά, όσοι έχουν γεννήτριες…

Την περασμένη Πέμπτη ο Rob Calmark, υπεύθυνος μετεωρολογικών ειδήσεων σ’ ένα τοπικό κανάλι, κελαηδούσε στο social μήντιο: …Οι δυνατοί άνεμοι θα συνεχίσουν… και τα αποθέματα νερού, φακών και βενζίνης για τις γεννήτριες τελειώνουν… Ο κόσμος βρίσκεται στο χείλος της απόγνωσης … κανείς δεν ξέρει πότε θα ξαναρθεί το ρεύμα…

Κόβεται και στη Silicon Valley το ρεύμα; Υποθέτουμε όχι. Θα ήταν επίδειξη της παρακμής επικών διαστάσεων πάντως!

Τον λέοντα, τον λέοντα!

Κυριακή 13 Οκτώβρη. Καθώς οι μέρες του Οκτώβρη περνάνε, το σφήνωμα του βρετανικού λέοντα πρόκειται να ξαναβγεί στον αφρό. Η τελευταία “αντι-πρόταση” του BorDuk για τα σύνορα/μησύνορα/περίπουσύνορα μεταξύ ιρλανδικού κράτους και της βόρειας ιρλανδίας δεν έχει μέλλον. Τυπικά εκείνο που απομένει είναι να ζητήσει μια τρίμηνη «παράταση», ώστε… ώστε άγνωστο. Ο ίδιος έχει δηλώσει ότι δεν θέλει να το κάνει, αλλά είναι υποχρεωμένος μετά από σχετική απόφαση του κοινοβουλίου. Θα τον βόλευε να την ζητήσει μεν, αλλά το αίτημα του να απορριφθεί. Είναι πιθανό κάτι τέτοιο;

Μια ισχυρή υποψηφιότητα για ένα τέτοιο βέτο είναι του Macron. Η γαλλική πολιτική βιτρίνα ευχαρίστως θα έβλεπε την επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας να ξεκουμπίζεται απ’ την ε.ε. Θεωρεί που μια τέτοια αποχώρηση θα αύξανε το «ειδικό βάρος» του Παρισιού στη λήψη αποφάσεων απέναντι, ειδικά, στο Βερολίνο) καθώς η γαλλία θα απέμενε το μόνο κράτος μέλος της ένωσης με ψήφο στο συμβούλιο ασφαλείας του οηε· και πυρηνικά όπλα. Είναι σπουδαίο αυτό; Ο οηε βρίσκεται στα πρόθυρα οικονομικής χρεωκοπίας, και σαν «ρύθμιση ισορροπιών εξουσίας» σε πλανητική κλίμακα έχει χρεωκοπήσει πολιτικά προ πολλού. Όσο για τα γαλλικά πυρηνικά; Αν, ποτέ, χρησιμοποιηθούν «έχετε γεια βρυσούλες» σ’ όλη την γαλλική επικράτεια. Συνεπώς τα «πλεονεκτήματα» του Παρισιού μέσα στην ε.ε. δεν είναι στ’ αλήθεια σπουδαία.

Εννοείται πως τα επιχειρήματα ενός τέτοιου βέτο δεν θα ήταν αυτά! Το πολύ πραγματικό γεγονός είναι ότι αυτή η παράταση θα είναι η τρίτη ή η τέταρτη στη σειρά· αλλά με αναβολές και παρατάσεις δεν ξεμπλέκεται ο βρετανικός λέων. Ακόμα και οι εκλογές, εκτός απ’ το να κάνουν τον BorDuk πρωθυπουργό, δεν φαίνεται να αλλάξουν κάτι στην δυνατότητα της κεντρικής πολιτικής σκηνής να «λύσει το πρόβλημα» με λογικό τρόπο. Συνεπώς το «άντε να τελειώνουμε μ’ αυτή την ιστορία» θα μπορούσε να είναι μια στάση ανάμεσα στις πολιτικές βιτρίνες της ε.ε.

Εν τω μεταξύ οι δειγματοληψίες (αν έχουν οποιαδήποτε σημασία) δείχνουν ότι μετά από 3 χρόνια φαγούρας, και με δεδομένο ότι σ’ αυτό το διάστημα απέκτησαν δικαίωμα ψήφου επιπλέον πολλές χιλιάδες νεαρών βρετανών (που, γενικά, διάκεινται φιλικά προς αυτό που θεωρούν «ευρώπη») δείχνουν πως η άποψη υπέρ της παραμονής στην ε.ε. κρατάει πλέον μια σταθερή πρωτιά. Αυτό σημαίνει πως ένα δεύτερο δημοψήφισμα έχει ισχυρές πιθανότητες να ανατρέψει το αποτέλεσμα του πρώτου, το 2016 – και να ξεμπερδέψει την κατάσταση.

Όμως αρκετοί εξακολουθούν να επικαλούνται, με τυπικά βρετανικό τρόπο, την «τήρηση των κανόνων» – ακόμα κι αν, στην προκειμένη περίπτωση, αυτό έχει αποδειχθεί αδύνατο. Αν (λένε) ένα δεύτερο δημοψήφισμα ανατρέψει το αποτέλεσμα του πρώτου, τότε οι ηττημένοι μπορεί να αρχίσουν να ζητάνε και τρίτο… Καλύτερα να σεβαστούμε την ετυμηγορία του λαού το 2016.

Σαν επιχείρημα ακούγεται προβληματικό – το λιγότερο. Απ’ το καλοκαίρι του 2016 ως τώρα έχουν μεσολαβήσει πολλά στην προσπάθεια «σεβασμού της λαϊκής ετυμηγορίας». Και κανονικά, εκτός απ’ το φασισταριό, ο υπόλοιπος πληθυσμός θα έπρεπε να έχει γίνει σοφότερος ως προς τι ζητάει και ως προς το πως αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί. Στο δημοψήφισμα του 2016 η «τύχη» της βόρειας ιρλανδίας δεν ήταν ζήτημα, επειδή σκόπιμα οι προπαγανδιστές του brexit το είχαν αφήσει απ’ έξω· και οι remainers το υποτίμησαν. Τώρα είναι και παραείναι – και δεν υπάρχει «τεχνικός τρόπος» που θα αναγκάσει το Δουβλίνο να παραιτηθεί απ’ τις σχέσεις του με τους καθολικούς της βόρειας ιρλανδίας για χάρη του βρετανικού εθνικού μεγαλείου.

Εν τω μεταξύ η ντρόγκα των πλουσίων έχει πολύ και καλή πελατεία στην αγγλία· πράγμα που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα έπρεπε να λαμβάνεται υπόψη στις συμπεριφορές, συμπεριλαμβανόμενων των πολιτικών τέτοιων. Οκτώ τόνοι κόκας καταναλώνονται κάθε χρόνο μόνο στο Λονδίνο, που με 500.000 δόσεις καθημερινά είναι μακράν η «πρωτεύουσα της κόκας» στην ευρώπη.

Θα μπορούσε η κόκα να είναι ένας απροσδόκητος λόγος «αυτάρκειας» και «εθνικής υπερηφάνειας»;

Ζει ο βασιλιάς λέων;

Πέμπτη 3 Οκτώβρη. Όπως ήταν αναμενόμενο, το «σχέδιο» του Bor-Duk για το σύνορο μεταξύ βόρειας ιρλανδίας και ιρλανδίας είναι … απλά διεστραμμένο. Το ότι το υποστηρίζουν οι άγγλοι φασίστες της β. ιρλανδίας είναι απλά η επιβεβαίωση.

Τα βασικά στοιχεία του «σχεδίου» είναι δύο. Πρώτον μια «ενδιάμεση περίοδος» 4 χρόνων· ένα ψευτοσπρώξιμο στο μέλλον δηλαδή. Δεύτερον, ένας σύνθετος διαμοιρασμός των συνοριακών ελέγχων σε 3 δόσεις. Οι δύο έλεγχοι θα γίνονται στις άκρες της “ενδιάμεσης ζώνης» / σκωλικοειδίτιδας (δες το χθεσινό σχόλιο). Κι ένας επιπλέον θα γίνεται ανάμεσα στη βόρεια ιρλανδία και την κυρίως βρετανία.

Πρακτικά, κι εφόσον υπάρχει οποιοσδήποτε τελωνειακός έλεγχος ανάμεσα στο ιρλανδικό κράτος και στην βορειοϊρλανδική επαρχία της αυτού μεγαλειότητας, αυτή η επαρχία τίθεται «εκτός» ε.ε.. Όχι, όμως, «απότομα» – τουλάχιστον με την τυπική έννοια της «εξόδου». Για παράδειγμα (πέρα απ’ το που, πως, και σε ποια είδη θα μπαίνουν δασμοί μεταξύ β. ιρλανδίας και ιρλανδικού κράτους – αυτά, λέει ο Bor-Duk, «θα τα βρούμε» μέσα στην 4ετία), η αγροτική και βιομηχανική παραγωγή στη βόρεια ιρλανδία θα συνεχίσει να τηρεί (γι’ αυτήν την μεταβατική τετραετή περίοδο) τις προδιαγραφές της ε.ε.· αλλά αυτό δεν θα ισχύει για τα εργατικά δικαίωματα, τις συνθήκες εργασίας και το περιβάλλον…

Το ότι σ’ αυτούς τους «τρεις τομείς» (εργατικά δικαίωματα, συνθήκες εργασίας και περιβάλλον) οι ρυθμίσεις της ε.ε. είναι εμπόδιο για τον αγγλικό καπιταλισμό και θα τις καταργήσει, είναι η πιο ρητή και μεγαλόφωνη παραδοχή ως τώρα – αλλά δεν ήταν μυστικό. Είναι η τελευταία προειδοποίηση όχι μόνο για τους βορειοϊρλανδούς αλλά και τους υπόλοιπους στην επικράτεια, για το τι τους περιμένει μέσα στην ομίχλη του «εθνικού θριάμβου» της εξόδου… (Καταλαβαίνει κανείς; Μπροστά στα εθνικά μεγαλεία υποτίμησης της εργασίας και περιβαλλοντικών καταστροφών, ορισμένοι νόμοι της ε.ε. φαίνονται σαν ακροαριστεροί…)

Μετά την 4ετία (λέει ο Bor-Duk) οι υπήκοοι της επαρχίας θα πρέπει να αποφασίσουν αν τους αρέσει αυτό το σύστημα, ή αν θέλουν να φτιάξουν «κανονικά σύνορα» με το ιρλανδικό κράτος…

Επειδή, τέλος, ο Bor-Duk είναι «σκληρό παλληκάρι», tough guy, αυτό το «σχέδιό» του είναι take it or leave it – για την ε.ε. Αν απορριφθεί, αυτός θα ξεσφηνώσει τον βρετανικό λέοντα στο τέλος Οκτώβρη (αν δεν έχει πέσει ως τότε…) πέρνωντας μαζί του και την κάσα (της πόρτας εξόδου). Έτσι λέει. Τελεσίγραφο, ίσα ίσα για να πουλήσει στο εσωτερικό, στους οπαδούς του, το «η ε.ε. φταίει…» (κάτι θυμίζει αυτή η τακτική, κάτι θυμίζει…)

Το Δουβλίνο απέρριψε ήδη την σχεδιάρα. Η αντίδραση των Βρυξελλών είναι «πλάκα μας κάνει· θέλει να ενοχοποιήσει την ε.ε. για το μαλλιoκούβαρο brexit»… (Υπάρχει άλλωστε η γνωστή πάθηση του «άγγλου ασθενή»: το σχέδιο του Bor-Duk μπορεί να μην περνάει καν απ’ το house of commons. Για καυγά όμως μια χαρά είναι!)

Θα απομείνει, εν τέλει, η γνωστή επιλογή: εκλογές πρώτα και κάσα αργότερα ή κάσα τώρα και εκλογές μετά;

Τι ζόρια κι αυτά!

Τρίτη 1 Οκτώβρη. Το ψόφιο κουνάβι, μάλλον σε απελπισία, τιτίβισε πως αν καθαιρεθεί θα γίνει «εμφύλιος πόλεμος» στο ψοφιοκουναβιστάν. Για την ακρίβεια, τιτίβισε αυτό που είπε ένας δημοσιογράφος του favorite fox news – ο οποίος δημοσιογράφος, παρεπιπτόντως, αναφέρθηκε στις ψήφους των ευαγγελιστών…

Καθώς η έρευνα σε βάρος του βρίσκεται ακόμα στην αρχή της, δείχνει να γίνεται χταπόδι. Που απειλεί να τον τυλίξει, αν και όχι μόνο αυτόν. Ο υπ.εξ. Pompeo φαίνεται ότι είχε ενεργό ρόλο στο deal που προσπαθούσε να κλείσει το ψόφιο κουνάβι με τον ουκρανό Zelensky. Η περίπτωση του Πομπηία έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αυτόν τον καιρό, επειδή πρόκειται να κάνει ένα τουρ ξεκινώντας απ’ την Ρώμη, μετά Ποτγκόρνιτσα (μαυροβούνιο), μετά Σκόπια, και μετά Αθήνα – για να υπογράψει τη “νέα αμυντική συμφωνία”… Θα είναι σε θέση να λείψει τόσες μέρες απ’ την Ουάσιγκτον; Θα το μάθουμε σύντομα.

Εν τω μεταξύ, υπάρχει σίγουρα ένας τρόπος να αποφευχθεί ο “εμφύλιος” στις ηπα. Αντί να καθαιρεθεί, το ψόφιο κουνάβι να παραιτηθεί έγκαιρα. Ο διάδοχός του, ο οριτζινάλ ακροδεξιός Pence, είναι μια καλή λύση που καλύπτει τόσο τους συντηρητικούς όσο (παράξενο;) και τους δημοκρατικούς;

Στην ερώτηση «και γιατί οι δημοκρατικοί προτιμούν τον Pence απ’ το ψόφιο κουνάβι;» η απάντηση θα δοθεί όταν, και αν, συμβεί αυτή η αλλαγή φρουράς… Ωστόσο μερικές βασικές της παράμετρες είναι ήδη σαφείς.

Την λύση θα δώσει το ρομπότ

Τετάρτη 25 Σεπτέμβρη. Καταλαβαίνουμε το γιατί η δικαστική απόρριψη του κλεισίματος του house of commons στο London απασχολεί σήμερα τόσο πολύ: επειδή έχουν κεντρίσει το ενδιαφέρον οι πιρούεττες του παρακμιακού αγγλικού πολιτικού συστήματος και κανείς δεν προσέχει τον βρετανικό λέοντα που έχει φρακάρει εδώ και 3,5 χρόνια, κάθεται ακίνητος και περιμένει· και στο τέλος θα πεθάνει από πλήξη, είτε έτσι είτε αλλιώς.

Είναι μια συντηρητική στάση. Η λύση θα έρθει (από πού αλλού;) απ’ την τεχνολογία. Αν η boston dynamics φτιάξει έναν ρομποτικό βρετανικό λέοντα τόσο καλό (ή ακόμα καλύτερο) όσο το Atlas, τότε η ασταμάτητη μηχανή πιστεύει πως όλα θα πάρουν τον δρόμο τους.

Αυτά που ξέρετε, κάτι μωριουδιακά για «κωλοτούμπες» κλπ, ξεχάστε τα! Προσέξτε σε ποιο σημείο έχει φτάσει το Atlas μέσα από διαδοχικές βελτιώσεις… Και αναρωτηθείτε που θα βρισκόταν σήμερα ο βρετανικός λέοντας και η πολιτική σκηνή / ουρά του αν, just if, ο αγγλικός καπιταλισμός είχε αναπτυχθεί όπως έπρεπε, κι αν όλα αυτά τα ενοχλητικά ήταν ρομπότ. Ποιά ε.ε. θα μπορούσε να παίξει pressing:

(φωτογραφία: Καταλαβαίνετε; Τόσο καιρό σφηνωμένος ο βρετανικός λέοντας, η κοινωνία και η πολιτική σκηνή του, κλωσσάνε το αυγό της εξόδου. Κυκλοφορούν κι όλας τα αναμνηστικά… Ο άλλοτε βασιλιάς της ζούγκλας έχει γίνει βρετανική όρνιθα· και κανείς δεν δίνει σημασία….)

Οδηγίες αυτοκαταστροφής

Τρίτη 24 Σεπτέμβρη. Ενώ ο βρετανικός λέοντας παραμένει σφηνωμένος στην πόρτα εξόδου απ’ την ε.ε., ο επικεφαλής των «εργατικών» αποδεικνύεται ο καλύτερος σύμμαχος του Bor-Duk.

Είναι γνωστό ότι η πλειοψηφία των βουλευτών του κόμματος (και των ψηφοφόρων του) είναι υπέρ της παραμονής της επικράτειας της αυτού εξοχότητας στην ε.ε. Υπάρχει και μια όχι ασήμαντη μειοψηφία που είναι υπέρ της εξόδου· μόνο που όπως όλοι οι brexiters δεν ξέρει τι «έξοδο» θέλει ακριβώς.

Ο Jeremy Corbyn τα τελευταία χρόνια έχει υπάρξει «όλα, και λίγο απ’ όλα». Αρχικά οπαδός του brexit μ’ εκείνη την αριστερίστικη επένδυση στην «εθνική απελευθέρωση», αργότερα (ειδικά μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος) έγινε λιγότερο σίγουρος για την έξοδο· «ίσως», «μπορεί», ένα άλλο δημοψήφισμα μάλλον, κλπ κλπ. Σύγχιση.

Το περασμένο σαββατοκύριακο οι εργατικοί είχαν συνέδριο στο Brighton. Πέρα απ’ τα υπόλοιπα κοινωνικά μέτρα (για τα οποία συμφώνησε η μεγάλη πλειοψηφία των συνέδρων), έπρεπε να αποσαφηνιστεί η «γραμμή» του κόμματος ως προς την «έξοδο».

Αμ δε! Η πλειοψηφία (remainers) «πίεζε» προς μια απόφαση υπέρ της παραμονής, η μειοψηφία (brexiters) το ανάποδο… Και ο Corbyn; Πρότεινε ένα σατανικό σχέδιο (για την περίπτωση που γίνουν πρόωρες εκλογές και οι εργατικοί γίνουν κυβέρνηση, πράγμα όλο και πιο δύσκολο) που θα έπαιρνε άριστα 10 στις ασκήσεις εδάφους στους ολυμπιακούς του Τόκιο: να διαπραγματευτεί (ο Corbyn) με τις Βρυξέλες νέα συμφωνία εξόδου, «καλύτερη» απ’ αυτήν που υπέγραψε η δόλια κυρά May (τους ευρωπαίους τους ρώτησε;)… Και, μετά (κρατηθείτε…), να γίνει ένα «ειδικό συνέδριο» του κόμματος, για να αποφασίσει αν θα υποστηρίξει την συμφωνία που θα έχει υπογράψει ο ίδιος (;!!!;;), ή αν θα προκηρύξει νέο δημοψήφισμα με επιλογή την παραμονή στην ε.ε. (;;!!!) …

Το αντιλαμβάνεσθε; Το «δεν ξέρω τι μου γίνεται» σαν «σοβαρή πρόταση»! Εν τέλει το συνέδριο αποφάσισε, θεωρώντας το «λιγότερο κακό» (αλλά όχι γελοίο;) να μην αποφασίσει ακόμα για το ποια είναι η «γραμμή» του κόμματος (έχουν περάσει 3,5 χρόνια απ’ το δημοψήφισμα…), και να περιμένει πρώτα να γίνουν εκλογές (στις οποίες θα πάει με τα χέρια κάτω…)… Και μετά «βλέπουμε».

Είναι τρομακτικό αν το σκεφτεί κανείς σαν διανοητική κατάσταση… Η ανομολόγητη επιθυμία αυτών των τύπων είναι το ζήτημα της εξόδου ή μη του βρετανικού λέοντα να “περάσει σε δεύτερη μοίρα” στις όποιες εκλογές, και να μπει στο κέντρο το κοινωνικό πρόγραμμα του κόμματος. Φαίνεται βολικό αλλά είναι παράλογο! Δεν έγινε (ούτε θα μπορούσε να γίνει) δημοψήφισμα για την βελτίωση του βρετανικού συστήματος υγείας (ένα απ’ τα μέτρα του προγράμματος). Έγινε για την έξοδο. Η έξοδος, με την σημαντική συμβολή και των εργατικών, αναγορεύτηκε σε “κεντρικό πολιτικό ζήτημα”, και τέτοιο εξακολουθεί να είναι εδώ και 4,5 χρόνια. Κι ωστόσο μπροστά στο δικό τους πολιτικό αδιέξοδο (ανικανότητα θα ήταν πιο σωστή λέξη) θα ήθελαν να παραστήσουν ότι δεν είναι δα και τόσο “κεντρικό”· κι ότι, σε κάθε περίπτωση, μπορούν να συνεχίσουν να επιπλέουν χωρίς να έχουν μια καθαρή και τεκμηριωμένη θέση επ’ αυτού, είτε “ναι” είτε “όχι”, που να τους διαφοροποιεί είτε απ’ τους remainers των “φιλελευθέρων” είτε απ’ τους brexiters του Farage…

Η ιδανική συνταγή αυτοχειρίας: οι δειγματοληψίες δείχνουν ότι οι εργατικοί χάνουν λάδια (δηλαδή ψήφους) και απ’ τις δύο μεριές. Πολλοί αποφασισμένοι remainers, εκλογικοί πελάτες των εργατικών, θα ψηφίσουν τους «φιλελευθέρους», που είναι αποφασιστικά και καθαρά υπέρ της παραμονής. Και πολλοί αποφασισμένοι brexiters, επίσης απ’ την εκλογική πελατεία του κόμματος, θα ψηφίσουν τους συντηρητικούς του Bor-Duk, που υπόσχεται έξοδο ακόμα και μαλλιοκούβαρα.

Δεν είναι περίεργο που οι άγγλοι «συντηρητικοί» αυξάνουν διαρκώς την εκλογική τους επιρροή: ο Corbyn κάνει ό,τι μπορεί για να γίνει ο Bor-Duk πρωθυπουργός. Κι αν αυτό αποδειχθεί «κατόρθωμα», ακόμα μεγαλύτερο θα είναι αν καταφέρει οι «φιλελεύθεροι» να υπερφαλαγγίσουν τους «εργατικούς», γινόμενοι αξιωματική αντιπολίτευση…

Ζήσε τον μύθο σου…

Τρίτη 24 Σεπτέμβρη. “Εθνική βιομηχανία” η τουριστική. Αλλά αρκεί η χρεωκοπία μιας και μόνο μιας διεθνούς επιχείρησης του μεγέθους της thomas cook (εφευρέτης του «πακέτου διακοπών» μεταξύ άλλων…) για να βγει ξεβράκωτη στο δρόμο και να σκίζει τις πλεξούδες της – η «εθνική βιομηχανία» – κατά ένα της τουλάχιστον τμήμα.

Τα χρέη που αφήνει η αγγλική επιχειρήση θα «τραβήξουν» προς τα κάτω τους μεγάλους πελάτες της (ξεκινώντας απ’ τα ξενοδοχεία). Λέγεται και domino effect: δεν θα πληρωθούν, οπότε δεν θα πληρώσουν. Και πάει λέγοντας.

Μπορεί το ελληνικό κράτος να «διασώσει» τους εθνικούς επιχειρηματίες του τουρισμού; Κι αν ναι, ποιος θα πληρώσει, τελικά, τα κερατιάτικα;

Γνωστή η απάντηση. Στο κάτω κάτω για την «εθνική βιομηχανία» πρόκειται. Χαλάλι οι όποιες θυσίες χρειαστούν – ε; (Γιατί παρά τις βλακώδεις απόψεις, δεν είναι «νεοφιλελεύθερη» η τωρινή κυβέρνηση, να αφήνει τις επιχειρήσεις «εθνικούς πρωταθλητές» να τα βγάζουν πέρα μόνες τους με τους κανόνες της αγοράς… Όχι! Καθόλου “νεοφιλεύθερη” δεν είναι! Αντίθετα: θα βρει τρόπους κρατικής στήριξης των αναξιοπαθούντων τουριστοαφεντικών… )

Thank you John!

Τετάρτη 11 Σεπτέμβρη. Σχόλασε ο “σύμβουλος εθνικής ασφάλειας” σωματοφύλακας Bolton… (To «απολύεσαι» είναι η αγαπημένη ασχολία του ψόφιου κουναβιού). Είχε περιθωριοποιηθεί πολύ διακριτικά εδώ και δύο ή τρεις μήνες… Κάποιοι θα πουν ότι απολύθηκε μετά από 1,5 χρόνο επειδή «παραήταν πολεμοχαρής». Όντως, το ίδιο το ψόφιο κουνάβι είχε σχολιάσει την περασμένη άνοιξη (μετά την αποτυχία του project Guaido στη βενεζουέλα) ότι … Αν ήταν στο χέρι του (του Bolton) τώρα θα κάναμε καμμιά 20αριά πολέμους… Για να συμπληρώσει, όμως, … Ακόμα κι αν διαφωνούμε ακούω την γνώμη του…

Πράγματι «παραήταν πολεμοχαρής» ο Bolton· αλλά αυτό ήταν γνωστό πριν προσληφθεί. Γιατί τον επέλεξε το ψόφιο κουνάβι σαν διάδοχο του στρατηγού McMaster; Επειδή χρειαζόταν σαν ο «κακός μπάτσος» ώστε να αναδεικνύεται το ψόφιο κουνάβι σαν η προτιμότερη εκδοχή για να διαπραγματευτεί κανείς μαζί του την σωτηρία του απ’ την αμερικανική οργή… Ένα μαύρο φόντο ήταν ο Bolton (και όχι μόνον αυτός…) για να ξεχωρίζει το φωτοστέφανο του ψόφιου κουναβιού.

Το ότι παραήταν πολεμοχαρής (απο φυσικού του) ίσως να λειτουργούσε σαν γελοιογραφία όλο αυτόν τον καιρό. «Κάηκε» γρήγορα: όταν κάποιος είναι τόσο γνωστό κάθαρμα σαν τον Bolton (έχει μεγάλη και πολύ βρώμικη ιστορία, και μια πρόσφατη θητεία σε διάφορα πόστα των κυβερνήσεων του Μπους Β) και γαυγίζει συνέχεια, καταλήγει να γίνει γραφικός. Το γαύγισμα ποτέ δεν άλλαξε τους πραγματικούς συσχετισμούς.

Όμως η απόλυσή του μπορεί να αποτελεί μια μορφή έμμεσης παραδοχής ότι κανείς δεν τσιμπάει πλέον σε τέτοια κόλπα, και κανείς δεν τρομάζει για να τρέξει, μετά, στο «ειρηνοποιό» ψόφιο κουνάβι. Πάντα χρειάζονται οι «τρομακτικοί», οι «κακοί μπάτσοι»· αλλά αν κάποιος «καεί» ίσως πρέπει να δοκιμαστεί κάποιος άλλος…

Ή, μπορεί να μην χρειάζεται πια τέτοιος ρόλος…

Η εποποιία

Τετάρτη 11 Σεπτέμβρη. Το 2017 ο συντηρητικός βουλευτής Jacob Rees-Mogg δήλωσε, φουσκωμένος από πατριωτισμό, ότι η έξοδος απ’ την ε.ε. είναι ισοδύναμη με τις μάχες του Agincourt, του Waterllo και του Trafaglar, και είναι αληθινή απόδειξη της δύναμης της βρετανίας… Τις κερδίζουμε όλες αυτές τις μάχες συμπλήρωσε με epic βεβαιότητα. (Όπως, περίπου, το ψόφιο κουνάβι κερδίζει τους εμπορικούς πολέμους…)

Τώρα αυτός ο τύπος είναι κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του Bor-Duk· και είναι τόσο άνετος που βαριέται την αντιπολίτευση (φωτογραφία), οπότε κόντρα στα βρετανικά κοινοβουλευτικά ήθη, ρίχνει και καμιά τουφίτσα. Ο Μαρξ, μιλώντας για κάτι διαφορετικό, είχε γράψει κάπου ότι το παρελθόν βαραίνει πολύ πάνω στους ώμους των ανθρώπων, έτσι ώστε μπορεί να μην διακρίνουν καθαρά το παρόν και τον μέλλον των ίδιων των πράξεών τους. Για τον αγγλικό εθνικο-ιμπεριαλισμό το παρελθόν (κατάλληλα παραμορφωμένο για να βολεύει) δεν είναι βάρος. Είναι φτερά: μ’ αυτό θα πετάξουν οι brexiters ψηλά, πολύ ψηλά. (Όλοι οι φασίστες το ίδιο παθαίνουν: πετούν νοερά τόσο ψηλά στο «ηρωϊκό παρελθόν» ώστε χάνουν κάθε επαφή με την πραγματικότητα· εκτός απ’ την ωμή βία)

Για τον Bor-Duk λένε (οι αντίπαλοί του) ότι έχει χάσει όλες τις κοινοβουλευτικές μάχες, πράγμα σωστό· αλλά δευτερεύον. Γιατί χάρη σ’ αυτές τις ήττες έχει κερδίσει ήδη ιδεολογικά τον πόλεμο που τον ενδιαφέρει: εγώ, ο στιβαρός πολιτικός άνδρας, ενάντια σε ένα κοινοβούλιο με παρακμιακή σύνθεση, που εδώ και 3 χρόνια δεν μπορεί να αποφασίσει τι θέλει! Και κυρίως δεν μπορεί να εκφράσει αποτελεσματικά την “θέληση του λαού” (το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος). Δεν είναι ο πόλεμος κατά της ε.ε. που ο Rees-Mogg φανταζόταν σα νικηφόρο· εκεί δεν υπάρχει ελπίδα νίκης… Είναι μάλλον ένας πόλεμος υπέρ του μπετοναρίσματος της διάχυτης μικροαστικής λεπενικής αθλιότητας, α λα βρετανικά. Και έχει επιχειρήματα πια ο Bor-Duk: γιατί, για παράδειγμα, το κοινοβούλιο που τον εμποδίζει και του βάζει τρικλοποδιές, δεν προκηρύσσει (πρόωρες) εκλογές ώστε να εκλεγεί ένας άλλος για την καρέκλα, να κάνει αυτά που ζητάει (το κοινοβούλιο) πριν τα τέλη του Οκτώβρη;

Κάποιοι θα έλεγαν πως ο «αντικοινοβουλευτισμός» που θα αξιοποιήσει τώρα ο Bor-Duk (με κλειστό το house of commons) είναι απλά το μέσο για την επίτευξη του «αντι-ευρωπαϊσμού». Όμως ο Bor-duk ήταν υπέρ της παραμονής στην ε.ε. (!) μέχρι λίγους μήνες πριν το δημοψήφισμα, όταν και θεώρησε ότι το πολιτικό του μέλλον σαν δεξιού βρίσκεται δίπλα στις «μάζες» των brexiters. Θα μπορούσε λοιπόν να ισχύει το αντίθετο: ο «αντιευρωπαϊσμός» να είναι το μέσο για την ευόδωση του «αντικοινοβουλευτισμού», όχι με την έννοια της πλήρους κατάργησης του κοινοβουλίου, αλλά υπέρ της ανάδειξης ενός «ηγέτη» με πυγμή, που μπορεί να κινείται ακόμα και κόντρα σ’ αυτό. (Ο Bor-Duk είναι θαυμαστής του Τσώρτσιλ…)

Όλες οι δειγματοληψίες δίνουν στον Bor-Duk αυξημένα ποσοστά αποδοχής απ’ τον «λαό». Πέρα όμως απ’ αυτές, οι μεταμοντέρνες πρωτοκοσμικές κοινωνίες, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο συγκλίνουν (καθώς αντιλαμβάνονται την παγκόσμια κρίση / αναδιάρθρωση με μικροαστικούς τρόπους) σε κάτι προβλέψιμο (από εμάς). Συγκλίνουν σ’ ένα είδος αποπληθωρισμού των σημείων (των «συμβόλων» αν θέλετε) της δύναμης, της εξουσίας.

Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι τα «καθυστερημένα» κοινωνικά υποκείμενα (συμπεριλαμβανόμενου του «καθυστερημένου» κεφάλαιου και των ιδιοκτητών του) νοιώθοντας «αδύναμα» μέσα στη δίνη της κρίσης / αναδιάρθρωσης συγκλίνουν στην αναζήτηση της δύναμης μέσα απ’ την πιο σφικτή ταύτισή τους με την μορφή κράτος· και, κυρίως, μέσα απ’ τον συγκινησιακό προσανατολισμό τους προς «ηγέτες με πυγμή».

Ο φετιχισμός της κατανάλωσης πουλάει τέτοια σύμβολα, μέσω των εμπορευμάτων. Αλλά αυτό προϋποθέτει υψηλή δυνατότητα κατανάλωσης. Όταν αυτή για διάφορα τμήματα των υπηκόων περιορίζεται, τότε το συμβολικό ρεπερτόριο της δύναμης και της εξουσίας είναι εύκολο να (ξανα)κρατικοποιηθεί…

Αυτό που πουλάει ο Bor-Duk έχει αγορά. Έχει ζήτηση. Κι όχι μόνο στην επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας. Φυσικά, τα διανοητικά και συγκινησιακά κοινωνικά, μαζικά δεδομένα των αρχών του 21ου αιώνα δεν είναι τα ίδια μ’ εκείνα πριν 100 χρόνια. Οι σημερινοί οπαδοί της δύναμης του ηγέτη είναι υποχρεωτικά πολύ πιο ρευστοί, πολύ πιο ανυπόμονοι σε σχέση με τις αρχές του 20ου. Η κοινωνική αντίληψη για τον χρόνο και την διάρκεια έχει αλλάξει, ανεξάρτητα από κομματικά γούστα και ηρωϊκές αναπολήσεις.

Οι brexiters που κοπαδιάζει πίσω του ο Bor-Duk, είτε δεν πιάνουν στο στόμα τους τα σύνορα μεταξύ βόρειας ιρλανδίας / ιρλανδίας· είτε, αν τα πιάνουν, είναι τόσο φασίστες ώστε νομίζουν ότι μπορούν να τσακίσουν τους καθολικούς… Κάτι που δεν κατάφεραν ούτε «τότε»…

Όταν ο Jacob Rees-Mogg έκανε την λίστα των βρετανικών νικών, δεν έβαλε μέσα ούτε την μαλλιοκούβαρα υποχώρηση απ’ την Δουκέρνη στην αρχή του Β παγκόσμιου, ούτε την συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής. Η ιδεολογία του “εθνικού μεγαλείου”, είτε του βρετανικού, είτε του γαλλικού, είτε του αμερικάνικου, είτε του ελληνικού, είναι μια κουρελού γεμάτη τρύπες. Γεμάτη ήττες ή συμβιβασμούς όχι και τόσο ηρωϊκούς.

Κι εκεί βρίσκεται το πρόβλημα. Κανένας ηγέτης, “στιβαρός” ή όχι, δεν θέλει να πέσει σε τρύπα, ακόμα κι αν εκεί τον σπρώχνει ο λαός “του”…