Tag: κρίση

Είκοσι χρόνια μετά…

Παρασκευή 22 Νοέμβρη. Ήταν ο τέλειος αποπροσανατολισμός! Τόσο τέλειος που κανένας δεν πρόκειται να αναλάβει ποτέ την ευθύνη γι’ αυτόν! Τόσο τέλειος που κανείς δεν θα ζητήσει ποτέ την ευθύνη από κανέναν! (Και τι περίμενες ρε μαλάκα; – θα έλεγε μια φωνή… Post modern και σαπίλα!)

Αντί να είναι στο στόχαστρο οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής (και κλοπής…) του πλούτου (δηλαδή αυτό που λέγεται «σχέσεις εργασίας» και όλα τα σχετικά που δεν είναι λίγα…) σημαδεύτηκαν οι σχέσεις διανομής (των εμπορευμάτων). Και μάλιστα στην πιο «κορυφαία» (δηλαδή: διακρατική…) θέσμισή τους: ο παγκόσμιος οργανισμός εμπορίου (world trade organization – wto)… Το διεθνές εμπόριο μπήκε στο στόχαστρο…

Η μάχη του Seattle (κυρίως: η καταστολή της), στις 30 Νοέμβρη του 1999, είχε στόχο μια σύνοδο του wto. Εγκαινιάζοντας το «φαινόμενο της αντιπαγκοσμιοποίησης» (αρνηθήκαμε τότε τον χαρακτηρισμό «κίνημα», και τον αρνούμαστε πάντα! – είχαμε δίκιο, αλλά μάταια…) ο wto δεν έλειψε σαν βασικός στόχος σε καμμία απ’ τις διαδηλώσεις των επόμενων χρόνων (με αφορμή συνόδους ή παρόμοιες συναντήσεις πολιτικών βιτρινών) σε κανένα μέρος του κόσμου…

Ποιός θα το περίμενε, λοιπόν, ότι τα «καλύτερα» όνειρα όλων αυτών των εκατομυρίων διαδηλωτών γίνονται πραγματικότητα!!! Ποιός θα το περίμενε ότι αυτήν την τεράστια επιτυχία του τέλους του wto δεν θα την πανηγυρίσει κανένας απ’ αυτά τα εκατομύρια! Κι όμως, είναι αλήθεια: ο wto μετράει όχι μήνες αλλά εβδομάδες….

Σε λιγότερο από 3 βδομάδες, στις 10 Δεκέμβρη, ένα απ’ τα βασικότερα όργανα του wto θα πάψει να λειτουργεί. Στα αγγλικά λέγεται «appellate body» – στα ελληνικά, με κάπως ελεύθερη μετάφραση, θα το πούμε συμβούλιο προσφυγών. Το συμβούλιο προσφυγών είναι ένα επταμελές σώμα δικαστών εμπορικού δικαίου, που διορίζονται συναινετικά για 4ετή θητεία απ’ το σύνολο των μελών του wto (164 κράτη). Αυτό το επταμελές συμβούλιο προσφυγών είναι που εξετάζει τις υποθέσεις των κρατών που έχουν εμπορικές κόντρες και προσφεύγουν για μια «λύση» στον wto. Οι αποφάσεις του είναι εφαρμόσιμες μόνο αν τις δεχτούν όλοι οι αντίδικοι. Αν όχι, γίνεται επαναξέταση της υπόθεσης από τρεις εκ των εφτά μελών.

Από τον Σεπτέμβρη του 2017 δεν έχει γίνει καμμία αντικατάσταση μέλους απ’ τα εφτά του συμβουλίου προσφυγών, παρότι έληξε η θητεία τριών και ένας τέταρτος παραιτήθηκε. Η αδυναμία οφείλεται στην έλλειψη συμφωνίας μεταξύ των κρατών μελών του wto… Αυτή τη στιγμή, λοιπόν, το συμβoύλιο προσφυγών έχει μόνο 3 μέλη, ο ελάχιστος αριθμός για να θεωρείται αξιόπιστη η λειτουργία του. Όμως στις 10 Δεκέμβρη λήγει η θητεία άλλων δύο, που επίσης δεν προβλέπεται να αντικατασταθούν. Έτσι, «αθόρυβα» τελειώνει το συμβούλιο προσφυγών, και μαζί του η διαδικασία επίλυσης εμπορικών διαφορών του wto. Δεν μένει και τίποτα σπουδαίο απ’ αυτόν τον οργανισμό που μισήθηκε τόσο πολύ…

Τώρα…

Παρασκευή 22 Νοέμβρη. Ένας βασικός λόγος για την διάλυση του συμβουλίου προσφυγών και, κατά συνέπεια, του μηχανισμού επίλυσης εμπορικών διαφορών του wto, και (πάλι κατά συνέπεια) του wto συνολικά, είναι η απόφαση του ψοφιοκουναβιστάν να τελειώνει με τους πολυμερείς οργανισμούς. Το ψόφιο κουνάβι (και κάποιοι συμμαχοί του στον wto) βάζει απ’ το ’17 βέτο στη στελέχωση του συμβουλίου προσφυγών, απαιτώντας «μεταρρυθμίσεις» στον οργανισμό. Τον οποίο κατηγορεί ότι δεν προστατεύει σωστά τα αμερικανικά συμφέροντα. Η ε.ε., η κίνα και η ρωσία διαφωνούν φυσικά (ο καθένας απ’ την δική του αφετηρία), οπότε οι καρέκλες μένουν άδειες. Και τα λοιπά και τα λοιπά.

Ωστόσο το ζήτημα δεν είναι οι «μεταρρυθμίσεις». Η Ουάσιγκτον έχει αποφασίσει – και το έδειξε ήδη απ’ το 2003 όταν ήθελε να εισβάλει στο ιράκ – ότι οι «πολυμερείς οργανισμοί», κάτι οηε, κάτι ποε, κάτι συμφωνία για το κλίμα, κάτι πολυμερείς περιφερειακές συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, δεν βολεύουν τον αμερικανικό καπιταλισμό. Το πολύ πολύ αυτό που επιδιώκει η Ουάσιγκτον είναι «συμμαχίες προθύμων», ανά περίπτωση. Η θρυλική «παγκοσμιοποίηση» που είχε τόσους εχθρούς (ανάθεμα κι αν κατάλαβαν ποτέ ότι ήταν απλά ένα στάδιο της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης…) βόλευε την Ουάσιγκτον και το Λονδίνο για όσο είχαν το πάνω χέρι , στις τεχνολογικές εφαρμογές, στον χρηματοπιστωτισμό και στο εμπόριο. Απ’ την στιγμή που τα έχασαν (κυρίως λόγω της κίνας, της ε.ε., και της εξελισσόμενης αποδολαριοποίησης) «παγκοσμιοποίηση γιοκ!»

Οι κυρώσεις κατά του Πεκίνου (και της ε.ε.) και ο «εμπορικός πόλεμος» που έχει κηρύξει το ψοφιοκουναβιστάν εξελίσσονται εκτός wto – δεν το έχετε καταλάβει; Η γραμμή του αμερικανικού ιμπεριαλισμού είναι «πυροβολάμε πρώτοι (όσο έχουμε ακόμα σφαίρες) – και δεν μπορεί, κάποιους θα τους φάμε…» Αυτά τα δικαστικά και δήθεν αμερόληπτα συμβούλια προσφυγών είναι περιττό βάρος· όσο περιττοί θα ήταν οι δικαστές στην μονομαχία στο Ελ Πάσο ή στον καλό, τον κακό και τον άσχημο.

Ο wto (έχει το ενδιαφέρον του, οι ιστορικοί του μέλλοντος ασφαλώς θα ασχοληθούν) δεν είναι τέκτο του «ψυχρού πολέμου». Δεν έχει την γενεαλογία του οηε. Ο wto διαδέχτηκε την gatt, ιδρύθηκε το 1995, και είναι καθαρόαιμο τέκνο της αμερικανο-αγγλικής βεβαιότητας ότι «τώρα, σαν νικητές, ελέγχουμε τον κόσμο». Οπότε δεν χρειάζονται εξάσφαιρα· απ’ τα 10 που θα αποφασίζουν οι δικαστές και οι τεχνοκράτες τα 7 θα είναι «αντικειμενικά» υπέρ μας.

Δεν βγήκε… Δεν θα έβγαινε – το λέγαμε από τότε (μάταια…). Το πολυμερές «να το κουβεντιάσουμε ρε παιδί μου» ήταν εκ των πραγμάτων παραμύθι – ο καπιταλισμός ζει, αναπνέει και εξελίσσεται μέσα απ’ τον ανταγωνισμό, τον σκληρό ανταγωνισμό, τον θανατηφόρο ανταγωνισμό. Ή, από ιστορική άποψη, η «παγκοσμιοποίηση» (θα) ήταν ένα σύντομο μεταβατικό στάδιο.

Τώρα που έχει τελειώσει κανείς δεν πανηγυρίζει. Μήπως διατίθεται κανείς για αυτοκριτική;

Φόλες

Παρασκευή 22 Νοέμβρη. Η βασική φόλα, απ’ την αρχήν, ήταν η ηλίθια ιδέα ότι αν το κράτος του κονγκό (π.χ.) ή το αμερικανικό κράτος δεν συμμετέχει σε «πολυμερείς οργανισμούς και συμφωνίες», τότε οι αγρότες (του κονγκό) ή οι βιομηχανικοί εργάτες (των ηπα) θα περνάνε καλύτερα. Η ιδέα του «φαινομένου της αντιπαγκοσμιοποίησης» ήταν τόσο άσχετη με την πραγματικότητα ώστε ήταν εξ’ αρχής αντιδραστική: αν, αντί για διεθνείς συμφωνίες και δεσμεύσεις κάνουν κουμάντο τα εθνικά κράτη στο διεθνές εμπόριο (φενάκη!!!), με δασμούς και υποτιμήσεις των εθνικών νομισμάτων τους, τότε οι εργατικές τάξεις και οι πληβείοι θα έχουν όφελος (φενάκη υψωμένη εις την Ν!!!). Μα τα περιβόητα «εθνικά κράτη» ήταν τα κύτταρα της «παγκοσμιοποίησης», και ιστορικά προηγήθηκαν… Λοιπόν; Οι αγρότες του κονγκό και οι αμερικάνοι εργάτες πως όριζαν την «τύχη» τους (την τιμή της εργατικής τους δύναμης) πριν;
Πέρασε ο καιρός και η φόλα άνθισε και έκανε σπόρους: ψόφιο κουνάβι, Trump. Η φάτσα του είναι συμβολική – όχι όμως το «πρόγραμμα» με τα ρεβόλβερ. Όπως συμβολική ήταν η συμμετοχή του ακροδεξιού («παλαιοσυντηρητικού») Patrick Buchanan (σύμβουλος του Nixon και του Reagan…) και των όχι αμελητέων κοκκινόσβερκων οπαδών του στη «μάχη του Seattle», το 1999 – όχι όμως και η εθνικιστική προοπτική των αντιδράσεων στη σφαίρα της διανομής / κυκλοφορίας των εμπορευμάτων.

Οι ηλίθιοι θα πουν ότι η κριτική μας είναι «εργατίστικη». Λάθος! Είναι, απλά, ρεαλιστική. Αν οι υποτελείς γκρινιάζουν ότι «νοιώθουν φτωχοί» από εμπορεύματα μπορείς σαν συλλογικό αφεντικό να κάνεις τρία πράγματα: πρώτον «εκπτώσεις» στην κατανάλωση (πάρτε «μαύρες Παρασκευές μαλάκες!»…)· δεύτερον κατανάλωση με δανεικά· τρίτον δωρεάν κατανάλωση συμβόλων… Αν, όμως, θεωρούν ότι τους κλέβεις όταν δουλεύουν; Χμμμμ… Εκεί τα πράγματα ζορίζουν.

Το «φαινόμενο της αντιπαγκοσμιοποίησης» καθοδηγήθηκε έτσι ώστε να προετοιμάζει τις εθνικιστικές κρατικές πολιτικές όταν – θέμα χρόνου… – οι πολυμέρειες θα τέλειωναν. Οι πολύχρωμοι διαδηλωτές ήταν (και συγγνώμη…) οι χρήσιμοι ηλίθιοι που τράβηξαν το κάρο της καπιταλιστικής εξέλιξης. Απ’ την αρχή ξέραμε ότι το γαλλικό κράτος χρηματοδοτούσε το «φαινόμενο της αντιπαγκοσμιοποίησης». Και δεν ήταν καθόλου δύσκολο να σκεφτούμε ότι το ίδιο έκαναν διάφορα αφεντικά στις ηπα και όχι μόνο – τί στο διάβολο;

Κάπως έτσι τελειώνει ο wto…. Αλλά η κηδεία του θα γίνει «σε κλειστό κύκλο»… Οι «εξτρεμιστές της αντιπαγκοσμιοποίησης», αν το πάρουν χαμπάρι, ας στείλουν κανά στεφάνι…

(φωτογραφίες: Με το μεταφυσικό σύνθημα «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός» – χωρίς αίμα, χωρίς πόνο, χωρίς δάκρυα, κυριλέ, «φασούλα» ρε παιδί μου! – πολλοί μικρο- και μεσο-αστοί παραμυθιάστηκαν. Και κάποιοι έβγαλαν το κάτι τις τους· όχι το ψωμί αλλά το παντεσπάνι τους.

Αλλά έτσι είναι, και έτσι ήταν πάντα το παπαδαριό, άσχετα από μορφή και συνθήματα. Έτσι θα συνεχίσει να είναι. Πάντα υπάρχει ένας «άλλος κόσμος» – στον άλλο κόσμο…

Όσοι λιγουρεύονται παραμύθια, παραμύθια θα φάνε. Κι όσοι φοβούνται να ματώσουν και να ξαναματώσουν κυριολεκτικά, με φόλες θα χορταίνουν.

Στον αιώνα των αιώνων αμίν…)

Ο πόλεμος αλλιώς

Κυριακή 17 Νοέμβρη. Για πολλά μπορεί να κατηγορηθεί η ανεγκέφαλη αλεπού (aka Putin), όχι όμως για το ότι δεν μετράει τις κουβέντες της. Πριν 1,5 μήνα, έδωσε αυτήν την διάσταση του 4ου παγκόσμιου πολέμου:

…Το δολάριο απολάμβανε μεγάλη εμπιστοσύνη σ’ όλο τον κόσμο. Αλλά για κάποιους λόγους χρησιμοποιείται σαν πολιτικό όπλο, επιβάλλοντας απαγορεύσεις. Πολλές χώρες φεύγουν τώρα απ’ το δολάριο σαν αποθεματικό νόμισμα. Το αμερικανικό δολάριο θα καταρρεύσει σύντομα…

Δεν είπε «φροντίζουμε εμείς γι’ αυτό» – είναι αυτονόητο. Ωστόσο το «σύντομα» έχει άλλη διάσταση για την ζωή των θνητών και άλλη για την Ιστορία. Ο Putin (και όχι μόνο) θα ήθελε να δει την κατάρρευση με τα ματάκια του. Σαν γεννημένος το 1952 μπορεί να περιμένει άνετα μια 20ετία ζωής ακόμα.

Ωστόσο τέτοιου είδους καταρρεύσεις σπάνια (if ever) είναι συμβάντα αμιγώς «οικονομικά», του είδους «ακρίβυνε η βενζίνη». Επειδή συνδέονται άμεσα και οργανικά με το τέλος μιας «μεγάλης ηγεμονίας» που υπερασπίστηκε εαυτόν με κάθε διαθέσιμο τρόπο (ανάλογα με την εποχή και τους συσχετισμούς) απέναντι σε ανταγωνιστές.

Από κάποιες απόψεις ο Putin δεν είπε κάτι καινούργιο. «Επιφανείς» οικονομολόγοι με γερά πόστα, όπως πρόσφατα ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της αγγλίας Mark Carney (μόλις τον περασμένο Αύγουστο) κουβεντιάζουν ανοικτά για τον καπιταλιστικό κόσμο “μετά το δολάριο” όπως άλλοι συζητούν τα κληρονομικά τους πάνω απ’ την ετοιμοθάνατη γιαγιά.

Παρότι οι διαχωρισμένες πλευρές της καπιταλιστικής εξουσίας που ονομάζονται “οικονομία”, “πολιτική”, “στρατός” είναι άμεσα συνδεδεμένες, η ασταμάτητη μηχανή δεν είναι σε θέση να κάνει αναλυτική πρόβλεψη για το πότε ακριβώς πρόκειται να έρθει το «σύντομα» που προφητεύει η ανεγκέφαλη αλεπού. (Καλού κακού κάντε πάντως τις όποιες οικονομίες σας αυτό το γνωστό κίτρινο μέταλλο…).

Μπορεί όμως να εξομολογηθεί το πως θα ήθελε να καταλάβει ότι η στιγμή ήρθε: «συνοριακές» (ανά τον πλανήτη) αποικιακές αμερικανικές φρουρές εξεγείρονται μετά από καθυστέρηση στην πληρωμή των μισθών τους· ή την πληρωμή με χαρτιά (: χαρτονομίσματα) μειωμένης ανταλλακτικής αξίας…

Ίσως δεν είναι τόσο μακρινή αυτή η στιγμή. Όταν το ψοφιοκουναβιστάν ζητάει απ’ τους νοτιοκορεάτες να πληρώνουν αυτοί τους αμερικάνους πεζοναύτες της συνοριακής φρουράς στα μέρη τους, τότε…

(Η αλήθεια είναι ότι το έργο της καπιταλιστικής εξέλιξης εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια σας. Απλά ίσως έχετε ξεμάθει το αργό τέμπο της Ιστορίας, οπότε σας φαίνεται βαρετό…)

(φωτογραφία: Πίνακας της ανόδου και της πτώσης των νομισμάτων παγκόσμιας χρήσης. Από κάτω προς τα πάνω τα κράτη «τραπεζίτες»: πορτογαλία, ισπανία, ολλανδία, γαλλία, αγγλία, ηπα. Το πάνω πάνω («global» νόμισμα) είναι απλά μια ανιστόρητη ιδέα…)

Αυτό δεν είναι θέμα ορολογίας 1

Κυριακή 10 Νοέμβρη. Το ψόφιο κουνάβι είναι ανίκανο για πρόεδρος των ένδοξων ηπα; Είναι τρελός ή γελοίος; Πιθανόν – αλλά ο Μπους ο Β δεν ήταν ιδιαίτερα καλύτερος. Κι άλλωστε γι’ αυτό είχε επιλεγεί και προωθηθεί (με επιτυχία) ο υιός Μπους στην προεδρία: λόγω της μειωμένης νοημοσύνης του… Το “σχέδιο για τον αμερικανικό 21ο αιώνα” θα κυβερνούσε· όχι αυτός…

Ποιοί είναι εκείνοι που αναλαμβάνουν την διαχείριση των πολιτικών βιτρινών (πρώτης γραμμής) σε παρακμάζοντα καπιταλιστικά κράτη; Ξέρουμε (εσείς ίσως όχι) ότι στις ηπα υπάρχει μια ολόκληρη τεχνογραφειοκρατία με αποστολή, ακριβώς, τον έλεγχο των προσόντων (και των ικανοτήτων) των «υποψηφίων προέδρων». Αυτή η τεχνογραφειοκρατία, με τη σειρά της, μπορεί να μοιάζει «ανεξάρτητη», «επαγγελματική»… Αλλά καθώς έχει καθήκον μετά τα όποια αποτελέσματα των εκλογών να «πλαισιώνει» τον νικητή στα καθήκοντά του, λειτουργεί de facto σαν «μυστικό» κέντρο πολιτικής εξουσίας… Παρότι, τυπικά, τον τελευταίο λόγο τον έχει η κάθε φορά εκλεγμένη πολιτική βιτρίνα.

Για να φτάσει το ψόφιο κουνάβι στο άσπρο σπίτι πέρασε πρώτα από check points. Εξασφάλισε την έγκριση της πλειοψηφίας της βάσης (των κοκκινόσβερκων αμερικάνων) και, στη συνέχεια, μεταξύ μιας δεκάδας συνυποψηφίων, την έγκριση του κόμματός του. Τα απλοϊκά συνθήματά του «έπιασαν» τους κοκκινόσβερκους ψηφοφόρους· και παρά το ότι πήρε μικρότερο αριθμό ψήφων απ’ την Clinton, έχοντας και την πολύτιμη τεχνική υποστήριξη υψηλού επιπέδου (του είδους cambridge analytica…), κέρδισε.

Αυτά είναι γνωστά. Όπως είναι γνωστό ότι παρότι το ψόφιο κουνάβι έχει γίνει “αντικείμενο” κατάλληλης διαχείρισης απ’ τους γνωστούς και άγνωστους σωματοφύλακες, πάει για σχόλασμα. Επί τη ευκαιρία της (απειλής της) «καθαίρεσής» του ένα υπό έκδοση στις ηπα βιβλίο με τίτλο «προειδοποίηση» και συγγραφέα έναν κάποιον «ανώνυμο» έρχεται να βάλει μερικά ακόμα καρφιά στο πολιτικό φέρετρο του ψόφιου κουναβιού. Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει σε 10 ημέρες· αλλά οι «προδημοσιεύσεις» ξεκίνησαν.

Πέρα απ’ τα άφθονα ανεκδοτολικά στοιχεία που (θα) περιλαμβάνει, δίνει ένα όνομα σ’ αυτόν τον γενικά αόρατο μηχανισμό. Τον αόρατο μηχανισμό πίσω απ’ τους αμερικάνους προέδρους, που τώρα, «εξαιτίας του ψόφιου κουναβιού», κάνει ένα βήμα μπροστά στη σκηνή – κι αυτό είναι το μόνο γεγονός που αξίζει την προσοχή μας. ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΒΑΘΥ ΚΡΑΤΟΣ – ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΤΙΒΑΡΟ ΚΡΑΤΟΣ λέει ο συγγραφέας.

«Deep state» ή «steady state»; Ιδού η απορία…

(φωτογραφία: Αυτό το bestseller εκδόθηκε το 2016. Γράφτηκε από μια ομάδα 38 δημοσιογράφων, υπό την αιγίδα της καθεστωτικής washington post… Αλλά δεν αφορούσε τα έργα και τις ημέρες του ψόφιου κουναβιού στο άσπρο σπίτι· σταματούσε στο συνέδριο των ρεπουμπλικάνων, το 2016, που τον ανακήρυξε υποψήφιο του…

Οπότε το ψόφιο κουνάβι αντέδρασε κελαηδώντας στους οπαδούς του «μην το αγοράσετε»… Κι αυτό ήταν όλο…)

Αυτό δεν είναι θέμα ορολογίας 2

Κυριακή 10 Νοέμβρη. …Το πρώιμο στιβαρό κράτος δημιουργήθηκε για να εμποδίσει τον εκτροχιασμό του Λευκού Οίκου… λέει ο συγγραφέας. Και σαν ένα παράδειγμα «εκτροχιασμού που αποφεύχθηκε» αναφέρει τον δισταγμό του ψόφιου κουναβιού να απελάσει ρώσους «κατασκόπους» (;) σαν τιμωρία για την δηλητηρίαση (;) του ρώσου διπλού πράκτορα Sergei Skripal και της κόρης του Yulia, στην αγγλία, τον Μάη του του 2018…

Υπό άλλες συνθήκες το ζήτημα θα θεωρούνταν θέμα «διαφοράς εκτιμήσεων»· κι άλλωστε η υπόθεση Skripal (κανείς δεν πέθανε…) παραμένει μυστηριώδης και ερμηνεύσιμη με διάφορους τρόπους. Αυτά άλλοτε – τώρα πια όχι. Είναι θέμα εκτροχιασμού (ή μη) της αμερικανικής «εξωτερικής πολιτικής»… Γιατί περί αυτού πρόκειται: όταν το ψόφιο κουνάβι μειώνει δραστικά την φορολογία (κυρίως των πλουσίων) ή υπογράφει κτηνώδεις «προϋπολογισμούς άμυνας» είναι σοφός και σωστός ηγέτης. (Το ίδιο «σοφό και σωστό» γίνεται όταν ανακοινώνει την κατάκτηση των συριακών πετρελαίων…)

Το ζήτημα που η ασταμάτητη μηχανή θεωρεί σημαντικό έχει δύο σκέλη. Το πρώτο αφορά την δημόσια εμφάνιση του «στιβαρού» κράτους (παρακράτους…) όταν η «ηγεμονική δύναμη» καταρρέει. Το δεύτερο, που μοιάζει όμοιο με το προηγούμενο αλλά δεν είναι, αφορά την εκτόξευση στην κορυφή της πολιτικής εξουσίας του «κράτους ασφάλειας», του τεχνογραφειοκρατικού κρατισμού δηλαδή, ως εγγυητή όχι (μόνο) της «εσωτερικής δημόσιας τάξης» αλλά και της ιμπεριαλιστικής αρτιότητας. Σε άλλες εποχές (και άλλες αυτοκρατορίες…) θα ήταν ένας εν ενεργεία στρατηγός που θα μορφοποιούσε το «στιβαρό κράτος»… Τώρα; Κάτι υβριδικό;

Ξέρουμε, για παράδειγμα, ότι την «ανόρθωση» της πραγματικά κατεστραμμένης ρωσίας («ρωσικής ομοσπονδίας») την ανέλαβε ένας πυρήνας των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών, πετώντας στα σκουπίδια έναν αλκοολικό πρόεδρο, τον Yeltsin, που έφτιαχνε την προσωπική του περιουσία απ’ την καταστροφή. Αλλά το «ρωσικό παράδειγμα» θεωρήθηκε εξαίρεση, λόγω της ανυπολόγιστης καταστροφής (οικονομικής, κοινωνικής) που είχε προκληθεί στα ‘90s. Επιπλέον “δημοκρατική παράδοση” δεν υπήρχε στη Μόσχα για να θεωρηθεί η εμφάνιση και η επιβολή του Putin «σκάνδαλο» ή «πραξικόπημα»…

Τώρα αναδύεται ένα καινούργιο “παράδειγμα” – με συνέπειες που ξεκάθαρα μόνο “εσωτερικές των ηπα” δεν είναι. Η διακύβευση στη ρωσία στα τέλη των ‘90s ήταν το αν θα συνεχίσει να υπάρχει σαν καπιταλιστικό κράτος ή θα γίνει οριστικά η disneyland μαφιόζων και διεθνώς πρακτόρων. Η διακύβευση τώρα είναι διαφορετική: η πορεία του 4ου παγκόσμιου πολέμου απ’ την μεριά της Ουάσιγκτον.

Αυτό δεν είναι θέμα ορολογίας 3

Κυριακή 10 Νοέμβρη. Αν το «στιβαρό κράτος» θεωρεί πια το ψόφιο κουνάβι επικίνδυνο για το μέλλον του αμερικανικού ιμπεριαλισμού και, επιπλέον, θεωρεί υποχρέωσή του να το φωνάξει δημόσια, δεν είναι μόνο επειδή η τακτική που εκπροσωπούσε το ψόφιο κουνάβι (τακτική εγκεκριμμένη…), αυτή των «οικονομικών τιμωριών» (του «εμπορικού πολέμου»…) για την ανάσχεση των ανταγωνιστών των ηπα, απέτυχε παταγωδώς… Κατά την άποψη της ασταμάτητης μηχανής η κύρια αιτία είναι η έλλειψη χρόνου – πια. Κάθε μέρα, κάθε βδομάδα που περνάει, υπάρχει μια διεθνής εξέλιξη (στον ένα ή τον άλλο τομέα) που αμφισβητεί έμπρακτα και αποτελεσματικά την αμερικανική ηγεμονία. Δείτε μόνο τι έχει συμβεί μέσα στους δυο προηγούμενους μήνες, Σεπτέμβρη και Οκτώβρη: απ’ την επίθεση στις εγκαταστάσεις της aramco ως τον nordstream2, και απ’ την εκτόξευση της huawei (παρά τις «τιμωρίες») μέχρι τις πυραυλικές δοκιμές του Kim… (Συμβαίνουν, βέβαια, και διάφορες εξεγέρσεις που φαίνονται ανοικτές σε «πειρατεία», ενώ άλλες δεν είναι καθόλου «αθώες». Τι σημαίνει, για παράδειγμα, η «εξέγερση» μπάτσων στη βολιβία, κατά του Morales;)

Κατά συνέπεια (λέμε) το «στιβαρό κράτος» των ηπα δεν αρκείται πια στο να κουνάει τα σκοινιά της μαριονέτας, με τον επιπλέον «κόπο» ότι πρέπει να συμμαζεύει (αποτελεσματικά ως τώρα) τις πότε πότε «εκτός γραμμής» αποφάσεις του ψόφιου κουναβιού (όπως πρόσφατα στο συριακό πεδίο μάχης…). Θέλει να την ξεφορτωθεί την μαριονέτα, επειδή στο επόμενο ή μεθεπόμενο «μπέρδεμα των σκοινιών» φοβάται (το «στιβαρό κράτος») ότι θα χάσει ακόμα περισσότερα.

(Με τον οριτζινάλ φασίστα Pence στο δεύτερο πλάνο να περιμένει, μπορεί να υποθέσει όποιος ενδιαφέρεται βάσιμα ποια είναι τα χειρότερα που έρχονται. Μήπως διάφοροι άσπονδοι φίλοι του ψόφιου κουναβιού, κάτι Putin κλπ, που τα ξέρουν αυτά τα χειρότερα που έρχονται, πρέπει να εφεύρουν μια κίνηση υπέρ του, μπας και ξε-αγκιστρωθεί;).

Εξάλλου το ψόφιο κουνάβι είναι σεξιστής! (Μπααα;;; Πώς και είχε διαφύγει ως τώρα αυτό το προσόν του απ’ την σωστή αξιολόγηση;;) Ο «ανώνυμος» γράφει:

… Καθόμουν σε μια άβολη σιωπή καθώς σχολίαζε την εμφάνιση γυναικών. Κάνει σχόλια για το makeup. Κάνει αστεία για το βάρος. Κάνει κριτική για το ντύσιμο. Αναρωτιέται για την σκληρότητα των γυναικών στο περιβάλλον του. Χρησιμοποιεί λέξεις όπως «γλυκούλα» απευθυνόμενος σε επαγγελματίες. Αυτά είναι πράγματα που δεν επιτρέπεται να τα κάνει ένα αφεντικό στο χώρο εργασίας…

Περίεργο… Σ’ όλη του τη ζωή φαινόταν του κατηχητικού… Πώς κατάφερε να κοροϊδέψει ο μπαγάσας τον αμερικανικό λαό ότι ήταν αμέμπτου ηθικής και politically correct;

Σε λίγο θα πουν ότι είναι ένας αμερικάνος Berlusconi!

(φωτογραφίες: Εντάξει: εκτός απ’ τις μπίζνες real estate είχε κι ένα πρακτορείο μοντέλων, από το 1999… Είχε οργανώσει και τον «τελικό» ανάδειξης της miss universe στη Μόσχα το 2013… Ε, τι δηλαδή;;;;)

Το θείο πτώμα απ’ την αμερική 1

Παρασκευή 1 Νοέμβρη. Εντάξει λοιπόν. Το ψόφιο κουνάβι δεν το εννοούσε σοβαρά ότι ένας σκύλος είναι «american hero» και ότι θα μπορούσε να τον παρασημοφορήσει… Έκανε πλάκα – απλά. (Με τι ακριβώς αστειευόταν το ψόφιο κουνάβι;). Αν, τέλος πάντων, το αστείο είναι το άλλοθι του γελοίου, ας κάνουμε ότι δεν καταλαβαίνουμε κι ας πάμε παρακάτω.

Ενώ ιστορικές αναλύσεις για άλλες εποχές υπάρχουν πολλές, με το πλεονέκτημα του «εκ των υστέρων», ειδικά για την παρακμή των «μεγάλων δυνάμεων» αυτών των άλλων εποχών, η κριτική – και μάλιστα η εργατική – ανάλυση σε «πραγματικό χρόνο» είναι, πράγματι, δύσκολο έργο. Τι νόημα έχει όμως οποιαδήποτε αναλυτική εργατική εργαλειοθήκη αν δεν λειτουργεί συγχρονικά; Η κριτική απ’ τις θέσεις της τάξης δεν προορίζεται για απομνημονεύματα και μαυσωλεία!

Η παρακμή της «μόνης (μόλις απ’ το ’90 και μετά) υπερδύναμης» δεν είναι μια διαδικασία που εξελίσσεται μόνο σε πεδία διπλωματικών ελιγμών, κελαηδισμάτων και δευτερεουσών μαχών. Είναι, επίσης (και από μερικές απόψεις κυρίως) μια διαδικασία που εξελίσσεται στην πολιτική καρδιά της υπερδύναμης· στο κέντρο του συστήματος εξουσίας στις ηπα. (Να θυμίσουμε ότι τέλος της σοβιετικής ένωσης δεν ήταν η πτώση του τείχους στη γερμανία, αλλά το αποτυχημένο μεν πραξικόπημα δε στις 21 Αυγούστου του 1991 – στην καρδιά της Μόσχας: τα τανκς που κύκλωσαν το Κρεμλίνο…)

Στη διάρκεια της «χρυσής εποχής» του αμερικανικού ιμπεριαλισμού (και της αμερικανικής ευδαιμονίας), ας πούμε στο μεγαλύτερο μέρος του 20ου αιώνα, ο πυρήνας των κανόνων πολιτικής διεύθυνσης στο εσωτερικό διαμορφώθηκε άμεσα ή έμμεσα με βάση τις επιτυχίες (ή τις αποτυχίες) εκτός συνόρων. Ο πόλεμος και η ήττα στο βιετνάμ είναι η επιτομή του πως το «έξω απ’ τα σύνορα» και το «μέσα στα σύνορα» έχουν διαλλεκτική σχέση για κάθε ιμπεριαλιστικό καπιταλιστικό σχηματισμό. Ωστόσο ακόμα και τότε, η αμφισβήτηση των κανόνων πολιτικής διεύθυνσης απ’ τα κάτω, έφτασε (όσο έφτασε) έμμεσα στην κορυφή της πολιτικής εξουσίας. To «σκάνδαλο Watergate», απ’ το 1972 ως το 1974, που οδήγησε στην παραίτηση του τότε προέδρου Nixon (προκειμένου να αποφύγει τα χειρότερα) τον Αύγουστο του 1974, ήταν η κορυφαία εκδήλωση αυτής της έμμεσης κορύφωσης της μαζικής, κινηματικής αμφισβήτησης του πολιτικού συστήματος στις ηπα απ’ τα κάτω. Γιατί δεν επρόκειτο για την αντιπαράθεση μεταξύ «συντηρητικών» και «δημοκρατικών», παρότι αυτή ήταν η φανερή ύλη του «σκανδάλου». Ήταν η σύγκρουση ανάμεσα στο σύστημα διεύθυνσης και σε μια δημοσιογραφία που, στις αρχές της δεκαετίας του ’70, θεωρούσε ακόμα ότι πρέπει να υπηρετεί το κοινό συμφέρον και όχι τις απαιτήσεις και τις ανάγκες των πολιτικών βιτρινών.

Ωστόσο, ακόμα κι έτσι, δεν θα έπρεπε να διαφύγει απ’ τον ιστορικό υλιστή η καθόλου σύμπτωση: την ημέρα του ο πρόεδρος των ηπα αναγκαζόταν να γονατίσει μπροστά στην κοινωνική δύναμη της δημοσιότητας, ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός στην ανατολική ασία είχε ήδη γονατίσει, αφενός εξαιτίας της πετυχημένης αντίστασης των βορειοβιετναμέζων βιετκόνγκ και αφετέρου εξαιτίας της κοινωνικής δύναμης της δημοσιότητας που είχε εκτοξεύσει το αντιπολεμικό / αντιιμπεριαλιστικό κίνημα στην καρδιά του κτήνους.

(φωτογραφία: Αυτή η φωτογραφία, με το γυμνό κοριτσάκι καμμένο απ’ τις αμερικανικές ναπάλμ να τρέχει κλαίγοντας ανάμεσα σε αμερικάνους πεζοναύτες, δημοσιεύτηκε στις ηπα στις 12 Ιούνη του 1972. Προκάλεσε σοκ σε μια κοινωνία που δεν είχε μπει ακόμα στην ωριμότητα του θεάματος του θανάτου των Άλλων. Ο Nixon αμφισβήτησε την αυθεντικότητα της φωτογραφίας, αλλά είναι αμφίβολο αν υπήρχε έστω και ένας μη φασίστας αμερικάνος που να μην ανατρίχιασε.

Οκτώ μήνες μετά την παραίτηση του Nixon ο αμερικανικός στρατός αποχωρούσε ηττημένος έως ταπεινωμένος απ’ το βιετνάμ…)

Το θείο πτώμα απ’ την αμερική 2

Παρασκευή 1 Νοέμβρη. Επιφανειακά δεν συμβαίνει κάτι ανάλογο τώρα. Δεν υπάρχουν φωτογραφίες απ’ τα εγκλήματα του αμερικανικού στρατού στην μέση Ανατολή και στο ινδοκούς (απαγορεύονται!), ούτε απ’ τα εγκλήματα της αστυνομίας εντός αμερικανικής επικράτειας· τα mainstream media ασχολούνται μόνο με αυτό που θα ασχολούνταν κάθε επιχείρηση, δηλαδή τα κέρδη τους· κι όσο για την στρατιωτική ήττα της Ουάσιγκτον είτε στο αφγανιστάν είτε στη μέση Ανατολή, αυτή κουκουλώνεται ακόμα.

Όμως η κρίση, η κρίση πλανητικής ηγεμονίας, αυτή τη φορά πολύ πιο δομική, κτυπάει ΚΑΙ εκεί: στην καρδιά του κτήνους. Εκδηλώνεται με την διαδικασία καθαίρεσης του ψόφιου κουναβιού· με τα επιχειρήματα υπέρ της ενοχής ή της αθωώτητάς του για την προσπάθεια «εισαγωγής προεκλογικών όπλων» απ’ το Κίεβο· και, τελικά, με το πως διαδίδεται και το πως προσλαμβάνεται αυτή η υπόθεση απ’ το «κοινό». Αυτά, σ’ ένα διανοητικό και αισθητικό περιβάλλον (3η και 4η βιομηχανική επανάσταση) πολλαπλών πραγματικοτήτων· όπου ο καθένας διαλέγει όποιαν «πραγματικότητα» γουστάρει.

Αν εκτιμήσει κανείς τους τρόπους, τις μορφές με τις οποίες εκδηλώνεται αυτή η κρίση αποκόβοντάς την απ’ την ένταση και την ιστορική κρισιμότητα των αιτίων της, μπορεί να πει πως όλα όσα μνημονεύουμε πιο πάνω λειτουργούν εκτονωτικά, εξομαλυντικά. Η μεταμοντέρνα σχετικοποίηση μειώνει την ένταση· σε σχέση με την μοντέρνα (στα ‘70s) αυστηρότητα στις εννοήσεις περί αλήθειας και ψέμματος. Αλλά η διακύβευση δεν βρίσκεται στα επιφαινόμενα, παρά μόνο για τους καταναλωτές του Θεάματος. Η διακύβευση βρίσκεται στις αιτίες – και στα αδιέξοδα της αμερικανικής ιμπεριαλιστικής ηγεμονίας.

Και τώρα, που δεν υπάρχουν φωτογραφίες με καμμένα κορίτσια και τα μήντια, παλιά και νέα, είναι τόσα πολλά ώστε ο εκδημοκρατισμός της απάτης να είναι κοινοτοπία, τώρα που ένας αμερικάνος πρόεδρος – βιτρίνα (δηλαδή αυτοί που σπρώχονται για να κουνάνε την μαριονέτα) δηλώνει ανοικτά ότι «ναι, θα κρατήσουμε τα πετρέλαια κάποιων άλλων για να πληρώνονται οι μπράβοι μας» («καθότι δεν είμαστε πλέον διατεθειμένοι να τους πληρώνουμε εμείς…») η καθαίρεση του ψόφιου κουναβιού είναι απλά μια μορφή της εσωτερικής κοινωνικής / πολιτικής / ιδεολογικής πόλωσης των ηπα. Όχι όμως, δυστυχώς, ανάμεσα σε οπαδούς και αντιπάλους του αμερικανικού ιμπεριαλισμού! Αλλά ανάμεσα στο φάντασμα της «εθνικής αυτάρκειας» με μόνο τις «αναγκαίες» ιμπεριαλιστικές κινήσεις (: θα έχουμε μπράβους, αρκεί να μην τους πληρώνουμε απ’ τους φόρους του αμερικάνου κοκκινόσβερκου – ας κάνουμε πλιάτσικο!)· και το φάντασμα του μόνιμα αναγκαίου πλανητικού ιμπεριαλισμού με μόνο τις «αναγκαίες» εσωτερικές διαταξικές ρυθμίσεις.

Ορισμένοι λανσάρουν την έσχατη κατευναστική ιδέα: ότι αυτή η κατάσταση, όπου οι οπαδοί του ψόφιου κουναβιού αμφισβητούν όχι απλά την ενοχή του αλλά κατηγορούν σχεδόν το σύνολο του θεσμικού οικοδομήματος πολιτικής διεύθυνσης (που προσπαθεί να τον ενοχοποιήσει μέσα από τυπικά έγκυρες διαδικασίες…) είναι ο προθάλαμος ενός εμφυλίου στις ηπα. Συγκινητικό! Θα μπορούσαν να υπάρχουν λόγοι για «εμφύλιο» (λευκοί προτεστάντες εναντίον μη λευκών και μη προτεσταντών…) – αλλά το ψόφιο κουνάβι και η τύχη του δεν είναι μέσα σ’ αυτές.

Ειδικά όταν υπάρχει η κατάλληλη ρεζέρβα: ο Pence.

Το θείο πτώμα απ’ την αμερική 3

Παρασκευή 1 Νοέμβρη. Το τι σημαίνει (αν σημαίνει κάτι ακόμα..) το παλιό θεσμικό (επ)οικοδόμημα στις ηπα (και όχι μόνο) αποδείχθηκε οριστικά και αμετάκλητα με τον «αντιτρομοκρατικό» patriot act. (Και η γαλλία έχει μια τέτοια «νομοθεσία έκτακτης ανάγκης» που από «έκτακτη» έγινε μόνιμη, όπως στις ηπα… Ενδιαφέρουσα σύμπτωση…) Δεν γίνονται μαζικές διαδηλώσεις υπέρ της κατάργησής του· οι όποιοι κινηματικοί στις ηπα βρίσκονται πολύ πιο πίσω πολιτικά σε σχέση με το αντιπολεμικό κίνημα στα ‘60s και στα ‘70s.

Αντίθετα, ελλείψει δομικού ανταγωνισμού, από τότε και μετά, δηλαδή από το 2001, το μόνο ερώτημα που αξίζει να γίνεται είναι το πως και κάτω από ποιες προϋποθέσεις, η «πολιτική κεντρική διοίκηση» της άλλοτε αυτοκρατορίας (εν τέλει και άλλων παρακμιακών κρατών) θα είναι «οικονομική» (ένας τραπεζίτης ή, έστω, ένας πλυντηριάς real estate)· «στρατιωτική» (ένας καραβανάς ή ένας επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών)· ή κάποια υβριδική εκδοχή.

Η ασταμάτητη μηχανή εκτιμά ότι jacta alea est – με αφορμή (αλλά όχι αιτία) εκείνη που έμοιαζε η λιγότερο πιθανή: ένα δευτερεύον πεδίο μάχης . Ο Ιούλιος Καίσαρας αποφάσισε να περάσει το ποτάμι με τον στρατό του, το “όριο της θεσμικά περιφρουρημένης δημοκρατίας” της Ρώμης, για να “σώσει την αυτοκρατορία”. Αλλά τότε δεν υπήρχε καπιταλισμός. Η στρατιωτική κατάληψη του Καπιτωλίου στη Ρώμη μπορούσε να μοιάζει σαν μια “δεύτερη ευκαιρία”.

Δεν ισχύει το ίδιο για το αμερικανικό Καπιτώλιο, παρότι αυτό φαίνεται ότι φαντάζονται διάφοροι. Κι ας βρίσκει το ψόφιο κουνάβι, ανεπαισθήτως, όσες συμμαχίες θέλει με την ρωμαϊκή αυτοκρατορία…

(φωτογραφία: Το ψόφιο κουνάβι με τον ιταλό πρόεδρο “μοτσαρέλα” στο άσπρο σπίτι, στις 16 του περασμένου Οκτώβρη: θυμήθηκε τα «κοινά» τους εδώ και χιλιάδες χρόνια… Απ’ την εποχή του Ιούλιου Καίσαρα…)