Ισπανία: η μπανανόφλουδα

Πέμπτη 12 Οκτώβρη. Και να τώρα πως εκδηλώνεται εκείνο που γράφαμε χτες για τον καιροσκοπισμό των πολιτικών βιτρινών (και) στην ισπανία. Ενώ ο Rajoy θα μπορούσε να απολαύσει το «πάνω χέρι» που του προσέφερε ο καιροσκοπισμός του Puigdemont, νοιώθοντας (αλλοίμονο!) προκαταβολικά νικητής ανακοίνωσε, σε συνεννόηση με τους σοσιαλδημοκράτες (που στηρίζουν σιωπηλά την κυβέρνησή του…), την αλλαγή του ισπανικού συντάγματος, έτσι ώστε να περιοριστούν οι αρμοδιότητες των περιφερειακών κυβερνήσεων. Σαν να λέμε «πάμε πίσω» ακόμα και ως προς τα δεδομένα.

Λαμπρή ιδέα, την πιο κατάλληλη στιγμή!! Μ’ αυτόν τον τρόπο το ισπανικό βαθύ κράτος σπρώχνει σε συναγερμό όχι μόνο τους οπαδούς της ανεξαρτησίας της Καταλωνίας (αυτονόητο) δίνοντάς τους ξανά μια καλή αιτιολόγηση με, κυρίως, εσωτερική απεύθυνση· αλλά κι εκείνους που ήταν εναντίον, όμως σε καμία περίπτωση υπέρ της συρρίκνωσης των ρυθμίσεων που ήδη ισχύουν!!!

Μαζί μ’ αυτούς ποιούς ακόμα βάζει στην μπρίζα ο τελειωμένος Rajoy; Τους βάσκους! Που έχουν ένα κλίκ παραπάνω αυτονομία απ’ τους καταλανούς. Τιιιιί;; Θα πάρει πίσω αυτά που έχουν;

Τι κάνουν, λοιπόν, αυτές οι πολιτικές βιτρίνες; Να πούμε τη γνώμη μας. Αν παρατηρούσε κάποιος τις ελληνικές πολιτικές βιτρίνες εδώ και κάτι χρόνια από απόσταση, θα έλεγε: μα καλά, είναι εντελώς μαλάκες; Το ίδιο ακριβώς δικαιούται να πει κανείς κοιτώντας τις ισπανικές (και καταλωνικές) πολιτικές βιτρίνες. Με μια κρίσιμη διόρθωση. Δεν είναι «μαλάκες», κανείς σ’ αυτά τα πόστα δεν είναι «μαλάκας», αν και η αυτοϊκανοποίηση είναι βασικό στοιχείο του εξουσιαστικού τους «ήθους». Είναι βιτρίνες ενός καπιταλιστικού μοντέλου που έχει την τάση να γίνει (ή είναι ήδη) συμμορίτικο, γκαγκστερικό. Και, κατά συνέπεια, μπορεί ακόμα και να παρανοεί όταν μεθάει… Για οποιονδήποτε λόγο.

Γιατί (και) ο ισπανικός καπιταλισμός βρίσκεται σ’ ένα σταυροδρόμι. Σε μεγάλο μέρος του μαφιόζικος, στο υπόλοιπό του παρακολουθεί λαχανιασμένος την Αλλαγή Παραδείγματος. Θα κρατήσει τις «δημοκρατικές» πολιτικές / εξουσιαστικές δομές του προηγούμενου παραδείγματος ενώ πέρασε πολλές δεκαετίες σαν καθαρός φασισμός; Θα τις υπονομεύσει; Και τι θα βάλει στη θέση τους;

Δύσκολες ερωτήσεις…

Παρένθεση

Πέμπτη 12 Οκτώβρη. Υποθέτουμε ότι για σχεδόν τους πάντες είναι δύσκολο έως αδύνατο να εισάγουν στις όποιες αναλύσεις τους, με συνεκτικό τρόπο, τον εξουσιαστικό ανορθολογισμό σαν βασικό στοιχείο της πολιτικής πραγματικότητας, ειδικά σε μεταβατικές περιόδους. Υπάρχει, πράγματι, ένα μεθοδολογικό ζήτημα για το πως μπορεί κανείς να συμπεριλάβει με ακριβή, λογικό και δημιουργικό τρόπο σε μια αντι-καπιταλιστική και αντι-κρατική ανάλυση / κριτική «μη γραμμικές» πολιτικές και ιδεολογικές συμπεριφορές. Αυτό που είναι (ή φαίνεται σαν) «παλαβό». Δυστυχώς η ιδέα του κυρ Κάρολου για «βάση» και «εποικοδόμημα» δεν βοηθάει καθόλου: στο ρετιρέ του «εποικοδομήματος» ντρογκάρονται, στον αποκάτω όροφο σφάζονται και στο ισόγειο έχουν πέσει ανάσκελα και σκοτώνονται μεταξύ τους. Αυτά δεν μπορούν να εξηγηθούν γραμμικά απ’ την ανάλυση της «βάσης». Ο Μάρξ έκανε στον καιρό του μια τίμια και εύστοχη προσπάθεια· αλλά του έλειπαν αρκετές γνώσεις πάνω στο πως και γιατί άτομα, ομάδες, πλήθη και κοινωνίες, αφεντικά, βιτρίνες και υπήκοοι, εκδηλώνουν τις συμπεριφορές και τις πρακτικές τους συχνά όχι ορθολογικά.

Δεν είναι άλυτο αυτό το ζήτημα. Καθόλου. Αλλά δεν θα πούμε ποια είναι η λύση! Για διάφορους λόγους, αλλά οπωσδήποτε γι’ αυτόν: θα έπρεπε να κάνουμε σεμινάρια μεγάλης διάρκειας (χρόνων…) για να γίνει σαφές το πως απαντιέται ένα τέτοιο παράδοξο πρόβλημα της ανάλυσης· και για το πως η μέθοδος της αναλυτικής συν-εκτίμησης του ανορθολογισμού τόσο των αφεντικών όσο και των υποτελών στον καπιταλισμό, του συνυπολογισμού τους μαζί με το πιο γραμμικό ξεδίπλωμα των συμφερόντων, υλικών ή και συμβολικών, συναισθηματικών, κλπ, επιβεβαιώνεται και εξελίσσεται πρακτικά, ίσως και χωρίς τέλος. Πάντως, για να έχετε μια κάποια τάξη μεγέθους, είναι κάτι πάνω στο οποίο δουλεύουμε σιωπηλά αλλά συστηματικά εδώ και πάνω από 20 χρόνια· κι ακόμα μαθαίνουμε.

Κι ας μην πει κανείς ότι η επίκληση του ανορθολογισμού είναι το καταφύγιο της αδύναμης κριτικής! Αν μελετήσει κανείς προσεκτικά την ιστορία, και ειδικά τις κρίσιμες «λεπτομέρειες» που παραλείπονται στις αφηγήσεις μεγάλης κλίμακας, θα καταλάβει: ο καπιταλισμός κερδίζει, αλλά όχι αναγκαστικά χάρη στην ευφυία, στη νηφαλιότητα και στην ψυχραιμία των υπηρετών του…

Καταλωνία: το ποτήρι

Τετάρτη 11 Οκτώβρη. Έχουμε την εντύπωση ότι ο δεξιός καταλανός πρόεδρος Puigdemont κινείται πατώντας σε μπανανόφλουδες. Απ’ την μια έκανε κάτι σαν ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Καταλωνίας· μόνο για ζητήσει αμέσως μετά το πάγωμά της, με σκοπό τις διαπραγματεύσεις με την Μαδρίτη. Λογικά μιλώντας, είτε διαπραγματεύεται κάποιος στη θέση του τις πρακτικές διαδικασίες για την ανεξαρτητοποίηση (δεν προκύπτει να είναι τέτοια η περίπτωση εφόσον ζήτησε το «πάγωμα», ωστόσο το ισπανικό βαθύ κράτος μπορεί να το βλέπει έτσι, οπότε να αποκλείει τις διαπραγματεύσεις), είτε διαπραγματεύεται κάτι άλλο…. Τι όμως; Μπορούμε να το υποθέσουμε – δεν το είπε όμως.

Δύο παράλληλα σύμπαντα; Η δήλωση του υπέγραψε το κόμμα του και το ακροαριστερό cup (δεν ξέρουμε αν υπήρξε κι άλλος που υπέγραψε), λέει:

… Σήμερα η Καταλωνία ανακτά την πλήρη κυριαρχία της… Καλούμε όλα τα κράτη και τους διεθνείς οργανισμούς να αναγνωρίσουν την δημοκρατία της Καταλωνίας σαν ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος. Καλούμε την καταλανική κυβέρνηση να πάρει όλα τα αναγκαία μέσα για να κάνει πιθανή (to make possible είναι η φράση στα αγγλικά, δεν ξέρουμε όμως αν είναι ακριβής…) και πλήρως λειτουργική αυτήν την διακήρυξη της ανεξαρτησίας και τα μέτρα που περιλαμβάνονται στον μεταβατικό νόμο που θεμελειώνει την δημοκρατία…

Αν πάρει κανείς αυτή τη δήλωση τοις μετρητοίς τότε το «πάγωμα υπέρ διαπραγματεύσεων» είναι περιττό – αν απευθύνεται στη Μαδρίτη. Απο εκείνη τη μεριά τα πράγματα είναι ξεκαθαρισμένα: το δημοψήφισμα ήταν παράνομο, η ανεξαρτησία είναι αντισυνταγματική· υπάρχει και το άρθρο 155…

Αν, πάλι, σκοπός είναι διαπραγματεύσεις υπέρ μεγαλύτερης αυτονομίας της Καταλωνίας, τι είναι αυτή η δήλωση της (υπό αναστολή) ανεξαρτησίας; Απειλή του είδους «αν δεν… τότε εμείς»; Αντίβαρο στην πιθανότητα ενεργοποίησης απ’ την Μαδρίτη του άρθρου 155; Ένα χαρτί που θα ξεχαστεί;

Σε κάθε περίπτωση υπάρχει τυπική και ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στο να αναβάλει κανείς την κήρυξη της ανεξαρτησίας και στο να αναβάλει την εφαρμογή της. Ο Puigdemont μοιάζει να κάνει το δεύτερο, που στη συγκεκριμένη περίπτωση, λαμβάνοντας υπ’ όψη και τους πραγματικούς συσχετισμούς στην Καταλωνία (και όχι το αδύναμο πολιτικά αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος) τείνει να είναι άχρηστο: αφήνει την Μαδρίτη να κάνει την δική της ερμηνεία, χωρίς να κινδυνεύει να κατηγορηθεί ότι μεροληπτεί. Κι έτσι διευκολύνεται (το ισπανικό βαθύ κράτος) να βγει απ’ το όποιο στρίμωγμα μετά απ’ το ξύλο που έριξε στις 1 Οκτώβρη.

Υπάρχει κάποιο ποτήρι; Είναι μισογεμάτο ή μισοάδειο; Μήπως οι καιροσκοπισμοί (πολιτικών βιτρινών που αγαπούν τις θέσεις τους τόσο στην Μαδρίτη όσο και στην Βαρκελώνη) προσπαθούν να παράξουν γεγονότα; Ή μήπως ο Puigdemont προσπαθεί να συγκρατήσει την υποστηρίξη του cup (φανατικά υπέρ της άμεσης ανεξαρτησίας…) αφού διαφορετικά χάνει την καρέκλα του;

Μαδρίτη: το μαστίγιο

Τετάρτη 11 Οκτώβρη. Τώρα το ισπανικό καθεστώς έχει μια επιλογή που του την προσέφερε ο Puigdemont: να απαντήσει «ναι στις διαπραγματεύσεις αλλά όχι με θέμα την ανεξαρτησία, είναι παράνομη· πάρτε πίσω την ανακήρυξή της». Μπορεί ακόμα να βάλει να χρονικό όριο· κάτι σαν τελεσίγραφο δηλαδή. Κάτι τέτοιο δεν θα στριμώχνει τον Rajoy και ό,τι αντιπροσωπεύει· θα στριμώξει αυτήν την «ναι μεν αλλά» χθεσινή απόφαση. Και θα την στριμώξει επειδή εκείνοι που την πήραν, δεξιοί και αριστεροί, ξέρουν ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος το καταλανών, ίσως το μισό, ίσως και περισσότερο, δεν είναι υπέρ της ανεξαρτησίας.

Έχουμε την εντύπωση ότι ο δεξιός Puigdemont βιάστηκε να ανακηρύξει κάτι που δεν μπορεί να εφαρμόσει· ενώ είχε την πολύ χρησιμότερη επιλογή να αναβάλει την ανακήρυξη. Το να χρησιμοποιούν οι καταλανοί εθνικιστές το παράδειγμα της κροατικής ανεξαρτησίας είναι επίσης λάθος: τότε υπήρχε το γερμανικό κράτος που αναγνώρισε σχεδόν αμέσως τo καθεστώς του Ζάγκρεμπ, προσφέροντάς του την πολύτιμη διεθνή κάλυψη. Τώρα;

Τώρα υπάρχει ένα κάρο μπροστά από ένα άλογο… Και το ισπανικό βαθύ κράτος δεν θα χάσει την ευκαιρία…

Καταλωνία, όχι πριν έναν αιώνα!

Πέμπτη 5 Οκτώβρη. Επειδή αυτό που κάποτε λεγόταν μνήμη εξατμίζεται (εκτός αν αφορά την «μνήμη των μηχανών»…), αφού αυτοσυγκρατηθήκαμε μερικές ημέρες περιμένοντας μήπως γίνει κάπου η σχετική αναφορά (σιγά μην γινόταν!) οφείλουμε να το θυμίσουμε: η επίθεση στην Καταλωνία, με ιδιαίτερη έμφαση στην Βαρκελώνη, ήταν η δεύτερη μέσα σε 2 μήνες, και όχι η πρώτη…

Ποια ήταν η πρώτη; Η σφαγή στην Ράμπλα, τον περασμένο Αύγουστο. Φυσικά «την ευθύνη ανέλαβε ο isis», αλλά θα πρέπει να το ξέρετε ήδη, και να έχετε ξεφορτωθεί οριστικά τα “μάγεια” των κρατών και των παρακρατών: «ανέλαβε την ευθύνη» και για την σφαγή στο Las Vegas… Μπορεί και για τους τυφώνες…

Για να μην επαναλάβουμε πράγματα που έχουμε γράψει, μπορείτε εύκολα να τα αναζητήσετε ηλεκτρονικά. Ειδικά όμως σας παραπέμπουμε στο σχόλιο εθνική ενότητα της 19ης Αυγούστου. Καλό θα ήταν να κάνετε τον κόπο. Όχι μόνο για ένα φρεσκάρισμα της μνήμης. Αλλά και για την όξυνση της κριτικής κατανόησης της πραγματικότητας…

Δώστε ιδιαίτερη σημασία στο ισπανοκαθεστωτικό «είμαστε εδώ μέσω της αστυνομίας μας»…. Τότε… Και τώρα…

Παραλειπόμενα, και όχι μόνο 1

Τετάρτη 4 Οκτώβρη. Α): … Ο εκπρόσωπος της ευρωπαϊκής επιτροπής Μ. Σχοινάς τόνισε χθες πως “πρόκειται για εσωτερικό ζήτημα της Ισπανίας, το οποίο πρέπει να αντιμετωπιστεί σύμφωνα με τη συνταγματική τάξη της Ισπανίας”, κάτι το οποίο έχει δηλώσει επανειλλημένως και ο πρόεδρος της επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνγκερ.

Β): Αυτό που θέλησε να ξεκαθαρίσει για άλλη μια φορά ο κ. Σχοινάς … είναι ότι σε περίπτωση που η Καταλωνία αποκτήσει την ανεξαρτησία της ακόμη και με νόμιμο τρόπο, τότε αυτομάτως βρίσκεται εκτός ε.ε. “Εάν ένα δημοψήφισμα οργανωθεί σύμφωνα με το ισπανικό σύνταγμα και είχε ως αποτέλεσμα την αποχώρηση από την επικράτεια, τότε θα βρισκόταν εκτός της ευρωπαϊκής ένωσης…

Βλέπετε κάποια “αντίφαση” (για να μην πούμε κάτι χειρότερο) ανάμεσα στο [Α] και στο [Β]; Θα έπρεπε! Είτε το ζήτημα της ανεξαρτητοποίησης μιας περιφέρειας σε ένα κράτος / μέλος της ε.ε. (και της ευρωζώνης) είναι “εσωτερική υπόθεση”, οπότε η ε.ε. δεν έχει κανένα λόγο για την έκβαση του πράγματος, και θα πρέπει να σεβαστεί οποιαδήποτε κατάληξη αυτής της “εσωτερικής υπόθεσης”… Είτε δεν είναι “εσωτερική υπόθεση”, οπότε τις τελικές αποφάσεις θα πρέπει να τις πάρει η ε.ε. Και τα δύο μαζί, και μάλιστα δηλωμένα απ’ τον ίδιο “εκπρόσωπο”, το ένα μετά το άλλο, δείχνουν κάτι απ’ τα εξής: α) ατομική σύγχιση· β) γραφειοκρατική βλακεία· γ) δόλο.

Ισχύουν όλα μαζί, με οδηγό το τρίτο!!! Όλοι στην ευρωπαϊκή ένωση (αλλά και στην ευρωζώνη) ξέρουν ότι ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΡΟΠΟΣ ΝΑ ΔΙΩΞΟΥΝ ΕΝΑ ΜΕΛΟΣ, Ή ΕΝΑ ΤΜΗΜΑ ΜΕΛΟΥΣ· όπως επίσης ξέρουν ότι οι καταλανοί εθνικιστές ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΠΑΡΑΜΕΙΝΟΥΝ και στην ε.ε. και στην ευρωζώνη. Συνεπώς; Τι πάει να πει ότι «αυτόματα» μια ανεξάρτητη Καταλωνία, μετά από συμφωνία με την Μαδρίτη πάντα, θα βρισκόταν εκτός ε.ε.; Από πότε αυτή η ένωση απέκτησε «αυτοματισμούς» και δεν το ξέρουμε; Μήπως, άραγε, η ε.ε. δεν θα αναγνώρισε ένα νέο κράτος μετά από αποσκίρτηση ακόμα κι αν το έχει αναγνωρίσει το πρώην «κράτος μητέρα»; Μήπως, άραγε, αν η τσεχία και η σλοβακία προέκυπταν τώρα, απ’ την διάλυση της τσεχοσλοβακίας, ήρεμα, συναινετικά και πολιτισμένα, η ε.ε. θα έλεγε “αααα, έξω απο ‘δω και οι δύο”; Ας μην βάλουμε τα γέλια.

Να βάλουμε τα κλάματα. Αν δεν κάνουμε λάθος η ε.ε., δια της commission και όχι μόνο, δυσκολεύεται (ή παριστάνει ότι δυσκολεύεται) να συμμαζέψει τον Ορμπάν και το σκυλολόι του, που όπως και να το δει κάποιος είναι ένα είδος test drive για το είδος και την αποτελεσματικότητα των “απειλών” και των “τιμωριών” της. Κι ούτε κατά διάνοια δεν λέει κανείς για την φασιστοουγγαρία ή την φασιστοπολωνία ότι “αυτόματα θα πάρετε τον πούλο”. Ακόμα κι αν όλοι ξέρουν ότι δουλεύουν για την Ουάσιγκτον.

Παραλειπόμενα, και όχι μόνο 2

Τετάρτη 4 Οκτώβρη. Το πρώτο μισό της αλήθειας είναι ότι οποιοδήποτε τμήμα κράτους μέλους της ε.ε. (και της ευρωζώνης) γίνει ανεξάρητο, μετά από συμφωνία με το υπόλοιπο, δεν φεύγει από πουθενά! Δεν υπάρχει καμία τέτοια νομοθεσία, οδηγία, ντιρεκτίβα, πρόβλεψη, οτιδήποτε. Ειδικά αν δεν θέλει να φύγει. Δεν υπάρχει καν λόγος ή συμφέρον. Εκείνο που θα συνέβαινε σε μια τέτοια περίπτωση είναι ότι η γραφειοκρατεία της ε.ε. θα φορτωνόταν με μια σειρά έξτρα δουλειές. Απ’ το να υιοθετήσει μια ακόμα γλώσσα (αν χρειάζεται), μέχρι να μεταφέρει επίσημα πόρους, αρμοδιότητες και ευθύνες στην καινούργια πρωτεύουσα / κρατική διοίκηση, αφαιρώντας τες απ’ την παλιά. Δεν είναι το ευκολότερο πράγμα του κόσμου, δεν είναι όμως και λόγος διαγραφής!

Το άλλο μισό της αλήθειας είναι ότι τα αφεντικά του Βερολίνου, του Παρισιού, της Ρώμης και όλα τα υπόλοιπα «κάνουν πλάτες» στη Μαδρίτη. Το κάνουν με τρόπο γελοίο: κάνοντας τα κουνέλια για τους πάντα ζωντανούς μηχανισμούς του ισπανικού φασισμού· κάνοντας επίσης δηλώσεις τερατωδών ψεμμάτων σαν αυτές του κυρ Σχοινά. Δεν είναι μόνο ζήτημα «κρατικής αλληλεγύης». Ο ισπανικός καπιταλισμός ως έχει είναι βασικός τροχός του project europe. Φυσικά, αν συμφωνούσε να δώσει στον καταλανικό άδεια εξόδου, δεν θα υπήρχε πρόβλημα. Γι’ αυτό το τερατώδες ψέμα του κυρ Σχοινά και των υπόλοιπων ξεκινάει απ’ το «ακόμη και με νόμιμο τρόπο…»: απλά η Μαδρίτη δεν σκοπεύει σε συναινετικό διαζύγιο (αυτό το ξέρουν οι πάντες!)· όμως πρέπει να κοπούν ακόμα και οι θεωρητικές «ελπίδες» ότι θα μπορούσε να αναγκαστεί να το δεχτεί! Και πως θα κοπούν; Με την «καθόλου εσωτερική ισπανική υπόθεση» απειλή της commission ότι “μπααα, τσάμπα παιδευόσαστε ω καταλανοί”…

Αν χρειάζονται επιπλέον αποδείξεις για την γελοιότητα τέτοιων δηλώσεων (και εκείνων που τις κάνουν…) να μία: τέτοιες απειλές (ή προειδοποιήσεις, ή συμβουλές, πάρτε το όπως θέλετε) του είδους «αν ανεξαρτητοποιηθείτε ξεχάστε την ε.ε.» δεν έκανε ποτέ κανείς ούτε α) εναντίον της φασιστικής lega lombarda του Bossi και των υπόλοιπων, στην ιταλία· ούτε β) εναντίον των φλαμανδών και των βαλλόνων του βελγίου (έχουν κι εκεί φασίστες) που πλακώνονταν πριν κάτι καιρούς για το ποιος θα πρωτοδιαλύσει το μαγαζί· και μπορεί να το ξαναθυμηθούν. Κάποιος σκωπτικά θα μπορούσε φυσικά να σχολιάσει ότι «μα πως θα πουν στους φλαμανδούς ‘αν ανεξαρτοποιηθείτε βγαίνετε αυτόματα απ’ την ε.ε.’ αφού θα πάρουν μαζί τους στην έξοδο και τις Βρυξέλλες;» Σωστά.

Έχει το πολιτικό ενδιαφέρον του, λοιπόν, αυτό το γεγονός. Ενώ απ’ την μια μεριά το project europe συνεπάγεται την δημιουργία ενός ομόσπονδου ευρωπαϊκού κράτους με παραπάνω μείωση των αρμοδιοτήτων των τωρινών κρατών, κι ενώ η διαχείριση πολλών προγραμμάτων χρηματοδότησης (όπως τα εσπα) γίνεται με υποκείμενο / παραλήπτη τις περιφέρειες και όχι τα κράτη, απ’ την άλλη το ζήτημα μιας συναινετικής «διάλυσης κρατών σε μικρότερα» μέσα στην ε.ε. (και την ευρωζώνη) εμφανίζεται σαν ταμπού και σαν απειλή. Είναι ένα γεγονός που αναδεικνύει όχι τις αντιφάσεις του project europe (μια χαρά θα δούλευε και με δύο ή τρεις «πρώην ισπανίες») αλλά τις τρικυμίες στα κρανία των αρχόντων. Που, σαν τους παλιούς αριστοκράτες, φοβούνται μην χάσουν τα προνόμιά τους…

Αυτό δεν δικαιολογεί τον καταλανικό εθνικισμό ή οποιονδήποτε άλλον. Όταν, όμως, λέει κανείς βλακείες (όπως ο κάθε κυρ Σχοινάς…) μάλλον ευνοεί τις ανάλογες των άλλων παρά τις αντιμετωπίζει.

Εσωτερική υπόθεση; Όχι και τόσο

Τετάρτη 4 Οκτώβρη. Δεν ξέρουμε πόσους φίλους (και τι είδους) είχε, στην ευρώπη και όχι μόνο, ο καταλανικός εθνικισμός πριν την 1η Οκτώβρη. Θεωρούμε όμως βέβαιο ότι εκείνη την ημέρα απέκτησε πολύ περισσότερους. Κάποιοι είναι του σκοινιού και του παλουκιού, άλλοι όχι. Όμως το γεγονός είναι ότι μεταξύ του «ένα δημοψήφισμα είναι παράνομο και άρα άκυρο οποιοδήποτε αποτέλεσμά του» και του «κάνω μαύρους στο ξύλο όσους πάνε να ψηφίσουν, κατεβάζω τζαμαρίες, κλέβω ψηφοδέλτια και κάλπες, συλλαμβάνω εφόρους, κλπ» η απόσταση είναι μεγάλη. Λογικά, ηθικά, αισθητικά, σε πρώτη και τελευταία ανάλυση πολιτικά, ό,τι κι αν εννοεί κανείς μ’ αυτήν την λέξη. Αν η Μαδρίτη είχε κρατήσει δεμένα τα σκυλιά της, τότε στις 2 Οκτώβρη όλοι θα μάθαιναν ότι η πλειοψηφία των καταλανών δεν θέλει δικό της κράτος. Και θα το ξεχνούσαν γρήγορα (θυμάται κανείς το δημοψήφισμα στη σκωτία;). Τα αμόλυσε, και τώρα όλοι ξέρουν και θα θυμούνται για καιρό ότι δεν έχουν καθόλου άδικο να θέλουν δικό τους κράτος είτε είναι λιγότεροι είτε είναι περισσότεροι.

Αυτή η διεθνής συμπάθεια (και εδώ δεν αναφερόμαστε σε δηλώσεις πολιτικών βιτρινών) είναι ένα πολιτικό κεφάλαιο που θα επιστρέψει στην καταλωνία για να ενισχύσει τον δεξιο-αριστερό εθνικισμό. Τα μαδριλένικα σκυλιά έχουν φέρει σε δύσκολη θέση όλους εκείνους κι εκείνες στην Καταλωνία που συχαίνονται μεν το ισπανικό κράτος / παρακράτος, δεν γουστάρουν όμως και τον καταλανικό «πατριωτισμό», μιας και καταλαβαίνουν τα ουσιαστικότερα κίνητρά του. (Ανάμεσα σ’ αυτούς που «σπρώχτηκαν στη μέση» είναι και η πλειοψηφία των αναρχικών της Καταλωνίας… )

Έτσι ώστε αν κάποιοι έχουν φανταστεί ότι μ’ αυτόν τον τρόπο διατηρούνται ακέραιες οι τωρινές κρατικές οντότητες, μπορεί να βρεθούν απέναντι στο αντίθετο, που θα έχει ενισχυθεί απ’ την (δικαιολογημένη) κατακραυγή κατά της (ισπανικής) βίας: μια αναβίωση των αποσχιστικών τάσεων και μικροτάσεων, σε διάφορα σημεία του ευρωπαϊκού χάρτη…

(Υ.Γ. Βγήκε, καθυστερημένο, και το βασιλικό παράσιτο του ισπανικού θρόνου, να συμπαρασταθεί στον Rajoy… Α χα! Η δημοκρατία στα καλύτερά της!!!)

Η “μάχη της Βαρκελώνης”

Τρίτη 3 Οκτώβρη. Ακόμα κι αν το ισπανικό καθεστώς δεν είχε αμολύσει τα σκυλιά του στην Καταλωνία· ακόμα κι αν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν 65% υπέρ του “ναι”· ακόμα κι αν το ισπανικό σύνταγμα επέτρεπε την διεξαγωγή του: ακόμα κι αν όλα αυτά τα “αν” ίσχυαν, η δημιουργία αυτοτελούς καταλανικού κράτους δεν θα ήταν το γεγονός της χτεσινής ημέρας! Υπάρχει ένα μέτρο σύγκρισης: το αγγλικό κράτος χρειάζεται δύο (και πιθανόν περισσότερα) χρόνια διαπραγματεύσεων για να χωρίσει απ’ την ε.ε., που δεν είναι κράτος αλλά ένωση κρατών. Πόσα χρόνια διαπραγματεύσεων μεταξύ Μαδρίτης και Βαρκελώνης (και πόση “καλή πίστη”) θα χρειάζονταν για να χωρίσουν τα τσανάκια τους ρυθμίζοντας με κάθε λεπτομέρεια τις μεταξύ τους σχέσεις; Και είναι βέβαιο ότι το τελικό αποτέλεσμα τέτοιων διαπραγματεύσεων θα άρεσε στους υποστηρικτές της καταλανικής ανεξαρτητοποίησης;

Τα θυμίζουμε αυτά επειδή η δήλωση του καταλανού προέδρου Puigdemont περί “σχεδόν ανεξαρτησίας” μετά το βιασμένο προχθεσινό δημοψήφισμα είναι, απλά, μια πολιτικάντικη βλακεία. Ίδια και χειρότερη είναι η δήλωση του ισπανού πρωθυπουργού Rajoy ότι “δεν έγινε κανένα δημοψήφισμα”. Εκτός αν είναι κι αυτός οπαδός των “εναλλακτικών αληθειών” – πράγμα που του ταιριάζει…

Η αστυνομική βία εναντίον ενός δημοψηφίσματος που έγινε τελικά αλλά το αποτέλεσμά του δεν μπορεί να θεωρηθεί πολιτικά ισχυρό, δημιουργεί (κατά την ταπεινή μας γνώμη) εσωτερικά προβλήματα και στις δύο πολιτικές βιτρίνες. Αν η καταλανική πλευρά είχε σα στόχο να χρησιμοποιήσει το δημοψήφισμα και το αποτέλεσμά του για να πιέσει την Μαδρίτη για μια καλύτερη συμφωνία (σχετικής) αυτονομίας, θα πρέπει τώρα να πείσει όλους εκείνους που πήγαν να ψηφίσουν και ειδικά εκείνους που τους άνοιξαν τα κεφάλια ή τραυματίστηκαν από πλαστικές σφαίρες, ότι όλα αυτά αξίζουν σαν “διαπραγματευτικό χαρτί”. Κι αν το κρυφοφρανκικό καθεστώς της Μαδρίτης ήθελε να αποφύγει οποιαδήποτε τέτοια διαπραγμάτευση, θα πρέπει απο τώρα να δει πόσους τόνους Guarda Civil θα χρησιμοποιήσει αν και όταν οι καταλανοί αρχίσουν να χρησιμοποιούν το οπλοστάσιο της πολιτικής ανυπακοής εναντίον του. Η αυριανή γενική απεργία στην Καταλωνία, είναι μια προειδοποίηση.

Εν τω μεταξύ απελευθερώθηκε το “κλασσικό” φασισταριό του partito popolare και πέριξ, που βρήκε (με καθυστέρηση σε σχέση με άλλα ευρωπαϊκά βοθρολύματα) έναν «λόγο ύπαρξης»: «εθνική ενότητα» α λα ισπανικά…

Φυσικά η Μαδρίτη μπορεί να νομίζει ότι “κάθεται αναπαυτικά πάνω στις λόγχες της”. Μόνο που αν οι καταλανοί αυτοσυγκρατηθούν και δεν “κλιμακώσουν”, αργά ή γρήγορα θα αρχίσει να νοιώθει αυτές τις λόγχες να διαπερνούν τα δικά της αχαμνά.

Καταλωνία 1

Δευτέρα 2 Οκτώβρη. Επιτρέψτε μας: έχουμε σοβαρές αμφιβολίες για το κατά πόσον το δημοψήφισμα ήταν ο μοναδικός ή, έστω, ο κυριότερος λόγος της επίδειξης αστυνομικής βίας εκ μέρους της μαδριλένικης κυβέρνησης. Το πιθανότερο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα ήταν “όχι”. Αλλά ακόμα κι αν ήταν “ναι” δεν θα αναγνωριζόταν από κανέναν. Επιπλέον δεν θα ήταν ένα ισχυρά πλειοψηφικό “ναι”· στην καλύτερη για τους οπαδούς της κρατικής ανεξαρτησίας περίπτωση θα ήταν λίγο παραπάνω απ’ το 50%. Με το υπόλοιπο, κοντά στο 50% να είναι εναντίον. (Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος που εμφανίζεται μέσα σ’ αυτήν την άγρια νύχτα, λαμβάνοντας υπόψη και την αισθητά κάτω απ’ το μισό συμμετοχή, επιβεβαιώνει τα πιο πάνω: πήγαν να ψηφίσουν – και καλά έκαναν με τέτοια απαγόρευση… – βασικά οι υποστηρικτές της ανεξαρτητοποίησης…)

Μ’ αυτά τα δεδομένα το ισπανικό καθεστώς θα μπορούσε απλά να κρατήσει την υπομονή του και την ψυχραιμία του. Αλλά όχι: στο σύνολο του το βαθύ ισπανικό κράτος, και οπωσδήποτε χωρίς τύψεις η δεξιά του, είναι κληρονόμοι του φρανκισμού. Τον οποίο φρόντισαν απλά να κουκουλώσουν όταν ψόφησε ο φασιστο-στρατηγός. Ποτέ δεν έγινε στην ισπανία αυτό το, έστω προσχηματικό, που έγινε στην ελλάδα και ονομάστηκε “αποχουντοποίηση”. Ποτέ δεν πήγε κάποιος φυλακή για τα συστηματικά, επί 40 χρόνια, θηριώδη εγκλήματα του ισπανικού φασισμού.

Αυτό που ξέρει να κάνει καλά το ισπανικό βαθύ κράτος (και δεν είναι το μόνο…) είναι, λοιπόν, ένα: η τακτική της πόλωσης.