Η αυτο-οργάνωση των μηχανών 1

Πέμπτη 29 Αυγούστου. Πείτε τα «σμήνη», «αγέλες» ή «ορδές». Οι διαθέσιμες λέξεις αφορούν συμπεριφορές ζωντανών οργανισμών· κι απ’ αυτή την άποψη, εκτός απ’ την τεχνολογική εξέλιξη συμβαίνει, παράλληλα, μια ακόμα απαλλοτρίωση λέξεων και εννοιών…

Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για ρομποτικές μηχανές. Προς το παρόν, στις σχετικές δημόσιες επιδείξεις, πρωταγωνιστούν ιπτάμενα ρομπότ (drones). Μπορεί να είναι εκατό… Μπορεί να είναι και χίλια (αν η επίδειξη είναι κινεζική…) Και προορίζονται για στρατιωτική χρήση.

… Εξαιτίας της σύνθετης φύσης της μάχης, τα ΧΧΧΧ [όνομα συγκεκριμένου τύπου drone] δεν είναι προ-προγραμματισμένα, συγχρονισμένα άτομα. Είναι ένας συλλογικός οργανισμός, που μοιράζεται έναν κατανεμημένο εγκέφαλο για την λήψη αποφάσεων και την επαφή του ενός με το άλλο όπως συμβαίνει στα σμήνη στη φύση… Επειδή κάθε XXXX επικοινωνεί και συνεργάζεται με κάθε άλλο XXXX, το σμήνος δεν έχει ηγέτη και μπορεί εύκολα να προσαρμοστεί στην είσοδο ή στην έξοδο drones απ’ την ομάδα….

Αυτά λέει ένας ειδικός από ένα αμερικάνικο καραβανίστικο project. Το στρατιωτικό πλεονέκτημα αυτής της «αυτο-οργάνωσης των μηχανών» είναι ότι περιλαμβάνοντας έναν ικανό αριθμό «ατόμων / μηχανών» δημιουργούνται επιθετικοί σχηματισμού «νέφους», που δεν χάνει τους στόχους του ακόμα κι αν χάσουν έναν αριθμό (μπορεί και μεγάλο) «ατόμων» – όπλων δηλαδή. Εν τέλει αυτές οι “αυτο-οργανωμένες” πολεμικές μηχανές χαρακτηρίζονται από “αυταπάρνηση”: και μία να μείνει, θα κτυπήσει…

Τέτοιου είδους έρευνες (προχωρημένες ως ένα σημείο αλλά με μεγάλη προοπτική) και εφαρμογές κάνουν όλα τα σοβαρά καπιταλιστικά κράτη· είναι μέρος της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Φυσικά υπάρχουν ήδη και τα αντίμετρα: για παράδειγμα ηλεκτρομαγνητικά κύματα υψηλής ενέργειας που «καίνε» όλα τα ηλεκτρονικά κυκλώματα στην ακτίνα τους, καταστρέφοντας και τις μηχανές και την “αυτο-οργάνωσή” τους….

Κατά συνέπεια τέτοιου είδους πολεμικές μηχανές προορίζονται κυρίως εναντίον στόχων που δεν έχουν στη διάθεσή τους τέτοια αναβαθμισμένα αντίμετρα…

Στη συνέχεια μια μικρή, χαριτωμένη και εορταστική επίδειξη 1000 «αυτο-οργανωμένων» drones – από κίνα μεριά, στα τέλη του 2017…

Η μυθολογία ένοπλη

Τρίτη 27 Αυγούστου. Στα μικροαστικά φαντασιακά αυτό που θεωρείται πραγματικότητα δεν έχει σχεδόν ποτέ σχέση με την πραγματικότητα. Ο καλύτερος μάρτυρας αυτής της αλήθειας είναι οι μικροαστικές κοινωνικές σχέσεις…

Εννοείται ότι τα «Εξάρχεια» αυτών των φαντασιακών δεν είναι τα Εξάρχεια. Για άλλους τόπος διασκέδασης και του εμπορίου της, για άλλους μαύρη τρύπα εγκληματικότητας και ακολασίας, για άλλους η γη της ελευθερίας… τα αληθινά Εξάρχεια είναι μάλλον ο τόπος έδρασης των μύθων (συμπεριλαμβανόμενης και της χωματερής τους, ίσως κυρίως αυτής…) παρά οτιδήποτε άλλο. Κι έτσι, το πιο φασιστικό κομμάτι των μικροαστών, φαντάζεται την «εκκαθάριση των Εξαρχείων» όπως κάποιοι άλλοι, άλλοτε, καταλάβαιναν την καταστροφή της Καρχηδόνας: σαν λύτρωση απ’ το μίασμα. (Μετά από 40 χρόνια κατοίκησης ‘n’ much more στο «άβατο», η ασταμάτητη μηχανή βαριέται αφόρητα να ελπίζει πως οποιοδήποτε κομμάτι αυτής της μικροαστικής μεσανατολικής πόλης / κοινωνίας μπορεί να απελευθερωθεί απ’ τις μυθολογίες του…)

Απ’ αυτήν την άποψη η χτεσινή «εκκαθάριση» 4 κατειλημμένων κτιρίων ήταν μια PR αποτυχία. Φυσικά το μικροαστικό φασισταριό μισεί τους μετανάστες / πρόσφυγες. Αλλά στην φαντασία του η «ανακατάληψη των Εξαρχείων απ’ το νόμο και την τάξη» δεν ήταν συνώνυμη της «ανακατάληψης» της Μόρια… Το σενάριο της «νίκης» στο μυαλό τους δεν είχε ξεσπίτωμα σκουρόχρωμων μανάδων με μωρά στην αγκαλιά. Είχε (ήθελε να έχει) πολύ πιο epic «ευρήματα»… Έγινε ένα μικρό βραχυκύλωμα εκεί…

Αλλά ο επαγγελματισμός του υπουργείου τάξης και ασφάλειας δεν είναι υποχρεωμένος να χορταίνει αυτά τα φαντασιακά· είναι αρκετό να τα αξιοποιεί. Σαν κομμάτι του κέντρου της πόλης, με μια underground μυθολογία διεθνώς γνωστή, το ερώτημα που έχουν να απαντήσουν οι επαγγελματίες της πολεοδομικής τάξης για τα Εξάρχεια δεν είναι αν θα ανασύρουν από κάποιο υπόγειο τον εγγονό του μπιν Λάντεν… Αλλά η όσο πιο ομαλή ανάπτυξη του airbnb και των λοιπών τουριστικών δραστηριοτήτων. Συνεπώς το «απόθεμα κτισμένου χώρου» της περιοχής (τα κτίρια δηλαδή) είναι προς «ανάκτηση» για τέτοιους πεζούς και προσοδοφόρους λόγους· κι όχι για να έχουν να λένε όσοι δεν ξέρουν καν που πέφτει η Μπενάκη ή η Αραχώβης ότι «επιτέλους μπορούμε να κυκλοφορήσουμε άφοβα».

Δεν θα πρέπει να κάνει εντύπωση το γεγονός ότι εν έτει 2019 ένα υπουργείο αστυνομίας και ένας Χαρχούδας δήμαρχος είναι περισσότερο ατζέντηδες του real estate παρά οτιδήποτε άλλο. (Έχει ξανασυμβεί αυτό, στο παρελθόν…) Αν κάτι απομένει είναι η μάταιη ελπίδα συγκράτησης της ιδιοκτησίας των οποιοδήποτε συμβόλων, είτε του «νόμου» είτε της «ανομίας»: έτσι κι αλλιώς τα Εξάρχεια πουλιούνται κι αγοράζονται με το κιλό και με το τετραγωνικό (κι όχι μόνον αυτά άλλωστε).

Περισσεύει ένα «υπόλοιπο» στις εξισώσεις των φαντασιακών και των συμβόλων: οι άστεγοι πρόσφυγες και μετανάστες. Όμως κι εκεί υπάρχει μια ήττα παλιά: δεν βρέθηκε εκείνο το εντόπιο συλλογικό υποκείμενο που θα τους εξασφάλιζε αδιαπραγμάτευτα ότι δεν χρειάζεται να «εγκληματικοποιούνται» ούτε στο ελάχιστο για να καταφέρουν να συνεχίσουν την πορεία τους.

Δυστυχώς, ως γνωστόν, όλες οι ήττες μας είναι ορφανές…

Είναι η βλακεία δικαίωμα;

Τρίτη 20 Αυγούστου. Κάνουμε αυτήν την ερώτηση προλαβαίνοντας την στιγμή (φοβούμαστε ότι δεν θα αργήσει καθόλου) που κάποιου είδους «ορθότητα» θα επιβάλει σαν μόνη επιτρεπτή απάντηση το «Ναι!».

Απαντήστε (και φροντίστε) για το «όχι» όσο υπάρχει ακόμα καιρός… Αλλιώς…

Μια νύχτα στον κήπο

Κυριακή 18 Αυγούστου. Στις 20 Φλεβάρη του 1939 περίπου 20.000 αμερικάνοι ναζί συγκεντρώθηκαν στον Madison Square Garden για να διαδηλώσουν τον λευκό, χριστιανικό ρατσισμό τους, και το κράμα αντι-σημιτισμού / αντι-κομμουνισμού που ήταν τότε maistream μεταξύ των πρωτοκοσμικών λευκών όχι μόνο στις ηπα αλλά και στην αγγλία (Τσώρτσιλ), στη γαλλία και αλλού.

Ο τύπος που ορμάει στη σκηνή για να διαμαρτυρηθεί εναντίον των ναζί ήταν ο 26χρονος εβραίος εργάτης Isadore Greenbaum. Βρέθηκε τυχαία εκεί κοντά, και όπως είπε την επόμενη μέρα στο δικαστήριο “όταν άκουσα αυτά που έλεγαν ‘τρελλάθηκα’”.

Έχει το ενδιαφέρον της η σχετική ανακοίνωση της “αμερικανο-εβραϊκής επιτροπής”, όπως δημοσιεύτηκε τις επόμενες ημέρες στους New York Times. Αν και δήλωσε ότι η συγκέντρωση ήταν «εντελώς αντι-αμερικανική και αντι-δημοκρατική… επειδή πιστεύουμε ότι τα βασικά δικαίωματα της ελευθερίας λόγου και της ελεύθερης συνάθροισης δεν πρέπει ποτέ να προσβάλλονται στις ηπα, είμαστε αντίθετοι σε κάθε ενέργεια που θα εμποδίζει την ‘γερμανοαμερικανική ένωση’ να εκφράσει τις απόψεις της». Η «γερμανοαμερικανική ένωση» ήταν η ναζιστική οργάνωση που έκανε την συγκέντρωση… Η “κάθε ενέργεια” ήταν ο Greenbaum…

Ήταν «περιθωριακό φαινόμενο» ο ναζισμός στις ηπα πριν μπουν στον Β παγκόσμιο πόλεμο; Όχι και τόσο. Η εβδομαδιαία ραδιοφωνική εκπομπή ενός καναδο-αμερικάνου φασιστοπαπά, ονόματι Charles Coughlin, είχε ένα ακροατήριο γύρω στα 30 εκατομύρια αμερικάνους – κάτι ελάχιστα λιγότερο απ’ το 1/4 του τότε πληθυσμού: οι έπαινοι στον Μουσολίνι και στον Χίτλερ ήταν βασικοί στο ραδιο-μενού… O ιδιοκτήτης της ομώνυμης αυτοκινητοβιομηχανίας Henry Ford ήταν ανοικτά φιλοναζί. Μια persona της εποχής, ένας καραβανοπιλότος ονόματι Charles Lindbergh, το ίδιο. Ενώ υπήρχε και μια οργάνωση ονόματι «America First Committee» (οι αμερικανικές πρωτιές δεν κρύβουν τι εννοούν…) που εμφανιζόταν μεν σαν «αντιπολεμική» αλλά ήταν φιλοναζί, αντισημιτική και αντικομμουνιστική.

Τέλος ο ιδιοκτήτης του μεγαλύτερου εκδοτικού συγκροτήματος στις ηπα τότε (κατά καιρούς και βουλευτής) William Randolph Hearst είχε δηλώσει: …Όταν ακούτε να αποκαλούν κάποιον εξέχοντα αμερικάνο φασίστα, να ξέρετε ότι αυτός ο άνθρωπος είναι ένας νομοταγής πολίτης που υπερασπίζεται τον αμερικανισμό…

Όταν οι ηπα μπήκαν στον δεύτερο παγκόσμιο, απ’ τον γηγενή φασισμό των λευκών αφαιρέθηκαν τα αγκάθια του φιλοναζισμού / φιλογερμανισμού και του αντι-σημιτισμού. Έμεινε ο αντι-κομμουνισμός, η πρώτη ύλη του μακαρθισμού. Και η ιστορία συνεχίστηκε, εντελώς «δημοκρατικά»…

Το 7λεπτο ντοκυμαντέρ «A night in the garden» είναι φτιαγμένο από αρχειακό υλικό της εποχής.

Θυσίες…

Τρίτη 13 Αυγούστου. Η Eid-al-Adha (ή Eid Qurban), η μουσουλμανική γιορτή που άρχισε την περασμένη Κυριακή και τελειώνει την ερχόμενη Πέμπτη, μια γιορτή που θεωρείται πιο «ιερή» από εκείνη για το τέλος του ραμαζανιού, τιμά έναν ιουδαϊκό μύθο! Την «θυσία του Ισαάκ»: μια ακόμα απόδειξη ότι οι τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες που δημιουργήθηκαν στην ευρύτερη περιοχή της μέσης Ανατολής / ανατολικής Μεσογείου και επιζούν ακόμα έχουν πολύ μεγαλύτερη σχέση μεταξύ τους απ’ ότι λένε οι σκληροπυρηνικοί ιδεολόγοι τους.

Ο «Abraham» στην μουσουλμανική γιορτή έχει γίνει «Imprahim». Το όνομα του γυιού δεν αναφέρεται στο κοράνι, αλλά στις ισλαμικές παραδόσεις λέγεται «Ismael». Τα υπόλοιπα του μύθου είναι ακριβώς τα ίδια…

Η «θυσία του Ισαάκ» περιλαμβάνεται στη συλλογή των ιερών ιουδαϊκών βιβλίων, την Torah. Έχει το (ιστορικό και ανθρωπολογικό σίγουρα) ενδιαφέρον του ότι αυτός ο μύθος, όπου ο πατέρας / άρχοντας θυσιάζει ένα παιδί του επειδή έτσι ο «θεός» επιβεβαιώνει την πίστη του, ανάλογος με την (προσαρμοσμένη σε μια στρατιωτική εκστρατεία) «θυσία της Ιφιγένειας», κατάγεται αφενός από μια «μνήμη» (συλλογική) ιερών ανθρωποθυσιών παλιότερων εποχών, και αφετέρου από μια ειδική αντίληψη του «θεϊκού» και της σχέσης του με τους πιστούς σε μορφή «αμοιβαίας ανταπόδοσης».

Όντως, σ’ αυτούς τους μύθους περί «θυσίας παιδιού», λίγο πριν το σφάξιμό του, το ανθρώπινο ον αντικαθίσταται από ένα ζώο (ελάφι στον ελληνικό μύθο, τραγί στον εβραϊκό και στην μουσουλμανική υιοθέτησή του). Ανακαλείται έτσι, τελετουργικά, το πέρασμα από κάποια (μακρινή;) εποχή ιερών ανθρωποθυσιών, σε μια εποχή ιερών ζωοθυσιών. Δεν είναι ότι οι θεοί άλλαξαν εν τω μεταξύ γούστα. Μάλλον οι παπάδες τους τροποποίησαν τα τελετουργικά (και άρα και την έννοια) της «θυσίας»: απ’ την βασιλική σάρκα (όλοι οι θυσιαζόμενοι ήταν γόνοι αρχόντων) στη σάρκα κάποιου ζώου… Ίσως, ενδιάμεσα, να υπήρξε κάποια φάση «θυσίας δούλων», με την έννοια του «εργασιακού κεφάλαιου»….

Αυτά τα τελευταία έθιμα, η τελετουργική «θυσία» κάποιου ζώου, με τις ιδεο-τροποποιήσεις δια μέσου των αιώνων, επιζούν ως σήμερα και στις τρεις θρησκείες: η «θυσία» του αρνιού στην ελληνική παραλλαγή του (ιουδαϊκής προέλευσης) χριστιανικού πάσχα, και ανάλογα μουσουλμανικά έθιμα… (Στην «παλαιά διαθήκη» το ίδιο έθιμο συνδέεται με «ευχαριστήρια προς τον θεό» για την πετυχημένη έξοδο απ’ την αίγυπτο).

Με δεδομένο ότι το κοράνι, σαν το «ιερό βιβλίο» της τρίτης κατά σειρά μονοθεϊστικής θρησκείας, αναγνωρίζει επίσημα τις δύο προηγούμενες σαν ισότιμες, θα ρωτούσε κάποιος: και ποιος κατασκευάσε την θρησκευτική πόλωση ανάμεσά τους; Η απάντηση είναι γνωστή: οι χριστιανοί, στον «μεσαίωνα» – τόσο εναντίον των εβραίων της ευρώπης όσο και εναντίον των μουσουλμάνων οπουδήποτε, κυρίως όμως στη μέση Ανατολή.

Ήταν μια «επιστροφή» του χριστιανισμού στις παλιότερες θρησκευτικές ρίζες που κρατάει ακόμα: στις ευλογημένες απ’ τον «θεό» ανθρωποθυσίες…

Εθνική προδοσία

Τρίτη 13 Αυγούστου. Ακολουθώντας μια παράδοση (ίσως αποκλειστικά αμερικανική) που δημιούργησαν οι σπρίντερ Tommie Smith και John Carlos στους ολυμπιακούς του 1968 (στο Μεξικό, πάνω φωτογραφία), δύο αθλητές του ψοφιοκουναβιστάν «πρόδωσαν» τον εθνικό «τους» ύμνο προχτές χρησιμοποιώντας το βάθρο σαν έδρανο διαμαρτυρίας.

Η μαύρη σφυροβόλος Gwen Berry σήκωσε την γροθιά της κατά την απονομή των μεταλλίων (στους παναμερικανικούς αγώνες στη Λίμα, μεσαία φωτογραφία) την ώρα που παιζόταν ο ύμνος των ηπα. Στους ίδιους αγώνες ο ένας απ’ τους τρεις «χρυσούς» σε κάποιο αγώνισμα ξιφασκίας λευκός Race Imboden δεν έκατσε προσοχή αλλά γονάτισε στο άκουσμα του ίδιου ύμνου. Ενάντια στον ρατσισμό, την οπλοκατοχή, την κακομεταχείριση των μεταναστών και σ’ έναν πρόεδρο που έχει την ρητορική του μίσους στην άκρη της γλώσσας του δήλωσε.

Θα τιμωρηθούν για την ασέβειά τους – παρότι οι πάντες ορκίζονται στην «ελεύθερη έκφραση γνώμης»…. Παρ’ όλα αυτά το ψοφιοκουναβιστάν μόνο να εντείνει τέτοιου είδους διαμαρτυρίες μπορεί. Για παράδειγμα, το 2016 ο παίκτης του μπέιζ μπολ (στην ομάδα San Francisco 49ers) Colin Kaepernick γονάτισε στην ανάκρουση του ύμνου, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την αστυνομική βαρβαρότητα. Τιμωρήθηκε με το να μην βρίσκει ομάδα έκτοτε, παρότι ο τότε πρόεδρος Obama δήλωσε ότι ο Kaepernick «έκανε το σωστό»… Αλλά την επόμενη χρονιά, το 2017, με το ψόφιο κουνάβι πια στο άσπρο σπίτι, πάνω από 200 παίκτες διάφορων ομάδων έκαναν το ίδιο, εναντίον του αμερικάνου προέδρου αυτή τη φορά· αλλά και σαν συμπαράσταση στον Kaepernick.

Κατά κάποιο τρόπο το «δεν κάθομαι προσοχή» όταν παίζεται ο εθνικός ύμνος έχει γίνει στις ηπα μια μορφή συμβολικής διαμαρτυρίας ανάλογη του «σου πετάω ένα παπούτσι» στα ισλαμικά ήθη. Εννοείται ότι το αμερικανικό φασισταριό διαολίζεται. Ο ακροδεξιός αντιπρόεδρος Pence την έκανε τον Οκτώβρη του ’17 από έναν αγώνα μπέιζ μπολ όταν μέλη των San Francisco 49ers γονάτισαν, δηλώνοντας ότι «δεν μπορώ να ανεχτώ οποιαδήποτε πράξη δεν σέβεται τον στρατό μας, την σημαία μας και τον εθνικό μας ύμνο». Ο γερουσιαστής της Oklahoma James Lankford ήταν ακόμα πιο διεισδυτικός: τα ρωσικά troll, μέσω internet (είπε τον Νοέμβρη του 2017) προσπαθούν να διαλύσουν την αμερικανική κοινωνία… (Τα «ρωσικά troll» ήταν οι καμπάνιες μέσω διαδικτύου υπέρ αυτής της συμβολικής απείθιας).

Η περίοδος δεν είναι «1968». Αλλά με επιμονή και καθαρό μυαλό μπορεί να γίνει καλύτερη…

Blowing in the wind

Κυριακή 11 Αυγούστου. Σήμερα ένα μικρό αφιέρωμα. Ας πούμε: προς αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας· αν αυτές οι λέξεις έχουν ακόμα κάποιο νόημα.

Όχι, δεν είναι καθόλου για τα πιο σοβαρά ζητήματα της εποχής. Ίσως είναι για ένα σοβαρά αστείο θέμα της εθνικής μικροαστικής βλακείας. Η ασταμάτητη μηχανή το επιτρέπει στον εαυτό της – μέσα Αυγούστου είναι…

Εξάλλου δεν μπορεί να αποκαταστήσει την σοβαρότητα κανενός· ακόμα και για τα δευτερεύουσας σοβαρότητας ζητήματα…

Μύθοι και θρύλοι 1

Κυριακή 11 Αυγούστου. Το βασικό χαρακτηριστικό της ελληνικής μυθολογίας περί «πανεπιστημιακού ασύλου» είναι ότι σχεδόν πάντα σημαδεύει ουσιαστικά κάπου αλλού, σε «κάτι άλλο», που δεν πρέπει να ειπωθεί με το όνομά του. Μ’ άλλα λόγια το «πανεπιστημιακό άσυλο» είναι παρωνυμία. Υπάρχει μια έντονη σημαδούρα αυτής της παραπλάνησης, που θα έπρεπε να την βλέπουν οι πάντες (αλλά όχι, η μυθολογία / ιδεολογία τυφλώνει): η επίμονη χωροταξία του «προβλήματος». Αφορά πάντα 2 ή 3 σχολές της Αθήνας· συν, κατά περίπτωση, το πανεπιστημιακό campus της Σαλονίκης. ΔΕΝ αφορά ποτέ το πολυτεχνείο της Ξάνθης, της Κρήτης ή της Πάτρας· το τει της Κοζάνης, της Χαλκίδας, της Καλαμάτας, του Αιγάλεω, ή του Πειραιά κλπ κλπ. Απ’ τα πάνω από 35 συγκροτήματα αει και τει του ελλαδιστάν που «καλύπτονται» απ’ το «πανεπιστημιακό άσυλο», το «πρόβλημα εντοπίζεται» σε 4, 3 ή 2 – ανάλογα με τα κέφια της δημαγωγίας. Κι ωστόσο αυτή η εξαίρεση εμφανίζεται σαν κανόνας εξαιτίας της «κεντροποίησης» των ελληνικών φαντασιακών… Απόδειξη πρώτης γραμμής ότι η ρητορική περί «πανεπιστημιακού ασύλου» απλά αναπαράγει ή επωφελείται από μια «ιδεολογική δομή» (και με την χωροτακτική έννοια της λέξης «δομή») που είναι συνήθως άσχετη (ή και αντίθετη) απ’ τα χαρακτηριστικά των πραγματικών στόχων που κρύβονται από πίσω κάθε φορά.

Μύθοι και θρύλοι 2

Κυριακή 11 Αυγούστου. Απ’ την επίθεση της αστυνομίας στο κατειλημμένο πανεπιστημιακό «παράρτημα» στην Πάτρα το 1978 ως το ηρωϊκό και πένθιμο 1985 – ‘86, η διακύβευση (και η στόχευση) πίσω απ’ την ρητορική του «ασύλου» ήταν η αυξημένη επιρροή των «εξωκοινοβουλευτικών» φοιτητικών ομάδων· των «αναρχοαυτόνομων» όπως έλεγαν από κοινού η ασφάλεια και το κκε. Η οριοθετημένη και επίσημα πολιτικά αναγνωρισμένη γκάμα τέλειωνε (στα «αριστέρα») στο κκε· απο ‘κει και πέρα οτιδήποτε (και μάλιστα μαζικό και δυναμικό) ήταν, ουσιαστικά, «εκτός νόμου». (Στην πράξη εκτός πολιτισμικής εξέλιξης και πραγματικότητας ήταν η ελληνική αριστερά…)

Πως, όμως, μπορούσε να γίνει η απονομιμοποίηση αυτού του φοιτητικού ριζοσπαστισμού που ανήκε στα μετα-’68 πολιτικά ρεύματα του πρώτου κόσμου αλλά για τα ελληνικά δεδομένα έμοιαζε προς στιγμήν πραγματικά αποδιαρθωτικός; Με αναφορές και βιβλιογραφία περί “επαναστατικής ορθότητας”; Όχι βέβαια! Μέσα απ’ την ρητορική περί «πανεπιστημιακού ασύλου»: αυτοί οι «εξτρεμιστές» ήταν «καταχραστές» της «πανεπιστημιακής προστασίας έναντι της αστυνομίας» (έτσι πήγαινε το πράγμα), «ύποπτα και προβοκατόρικα στοιχεία»… Έτσι ώστε, για παράδειγμα, όταν μετά την βίαιη / αιματηρή καταστολή της διαδήλωσης των «10 χιλιάδων προβοκατόρων» στις 17 Νοέμβρη του 1980 η αστυνομία έριχνε μέσα στο εμπ όχι μόνο δακρυγόνα αλλά και σφαίρες (με κάποιους τραυματίες μεταξύ των οποίων ο Σ.Π. πολύ σοβαρά…) «έκανε απλά το καθήκον της» απέναντι στη νεαρή μεταχουντική δημοκρατία. Το απέδειξαν την επόμενη ημέρα η κνε και η εσακ (ο τότε συνδικαλιστικός βραχίοντας του κκε) που ανέλαβαν δια της βίας στο εμπ την «περιφρούρηση του πανεπιστημιακού ασύλου» απ’ αυτούς ακριβώς τους εξτρεμιστές…

Το ίδιο ακριβώς πρόβλημα, της έντονης επιρροής ριζοσπαστών, η «νεαρή μεταχουντική δημοκρατία» το είχε όχι μόνο στα πανεπιστήμια αλλά και στα εργοστάσια. Το κύμα άγριων απεργιών και καταλήψεων εργοστασίων απ’ το 1975 ως το 1977 δεν άφηνε αμφιβολία! Εκεί το «πρόβλημα» δεν μπορούσε να συσκευαστεί σαν «πρόβλημα του πανεπιστημιακού ασύλου» ούτε οι καταλήψεις μπορούσαν να βαπτιστούν «παραβίαση των ακαδημαϊκών ελευθεριών»! Αντιμετωπίστηκε με τη νομοθεσία περί «συνδικαλιστικών ελευθεριών» (!!!), τον θρυλικό νόμο 330, που απλά έβγαλε εκτός νόμου οποιαδήποτε εργατική κινητοποίηση δεν γινόταν υπό την αιγίδα αναγνωρισμένου κοινοβουλευτικού κόμματος / συνδικάτου…

Σε κάθε περίπτωση η διάχυτη ανά την επικράτεια φοιτητική / νεολαιίστικη ριζοσπαστικοποίηση του τέλους της δεκαετίας του ’70 και των αρχών του ’80 αντιμετωπίστηκε «συμβολικά» μέσα απ’ την χωροτακτική, συμβολική «συμπύκνωση του κακού», στο κέντρο της Αθήνας… Αυτή είναι μια πάγια διαδικασία: προκειμένου να περιγράψει η δημαγωγία το “επικίνδυνο φαινόμενο” πλαστογραφώντας το, το χωροθετεί οριοθετώντας το, σαν “κακό σπυρί”…

Μύθοι και θρύλοι 3

Κυριακή 11 Αυγούστου. Καθώς ο όποιος φοιτητικός ριζοσπαστισμός υποχωρούσε (ή γινόταν ρηχότερος) απ’ το ’87 – ‘88 μέχρι, χοντρικά, τα μέσα της δεκαετίας του ’90 (με εμβληματική την αστυνομική εισβολή και την σύλληψη πάνω από 500 καταληψιών μέσα στο εμπ το 1995, και πάλι του «αγίου Πολυτεχνείου»…), το πρόβλημα δεν ήταν πια η ενοχλητική «εξωκοινοβουλευτική» επιρροή μέσα στο φοιτηταριάτο, αλλά μάλλον η όσμωση φοιτητικών και μη φοιτητικών πλευρών της «άγριας νεολαίας». Ήταν η περίοδος όπου τα Εξάρχεια είχαν ανακηρυχτεί «άβατο» απ’ την καθεστωτική εφημερίδα «το βήμα», και όπου κάθε μεγάλη, μεσαία ή μικρή πόλη της επικράτειας είχε τα δικά της «Εξάρχεια». Και πάλι η ρητορική περί «πανεπιστημιακού ασύλου», με τα δάκτυλα να δείχνουν το εμπ, το χημικό και πιο σπάνια τη νομική της Αθήνας, πάντα στο κέντρο της πρωτεύουσας, κατασκεύαζε το φάντασμα των «καταχραστών της πόλης» (και των πανεπιστημίων της…) που θα έπρεπε να τσακιστούν κάτω απ’ την σιδερένια φτέρνα της αστυνομίας· αλλά φευ το «άσυλο» της «έδενε τα χέρια»…

Επρόκειτο, τώρα, για άλλο ουσιαστικό πρόβλημα, διαφορετικό από εκείνο της προηγούμενης περιόδου: το πέρασμα από μια καπιταλιστική κοινωνία συντηρητική, αποταμιευτική, που «διακρατούσε ή/και εμπόδιζε τις επιθυμητικές ροές» (όπως θα έλεγαν κάποιοι…) σε μια κοινωνία καταναλωτική, έξαλλη, «φιλελεύθερη» και επιθετική – αλλά και εθνικόφρονα μαζί.

Οι αντιφάσεις αυτής της μετάβασης φάνηκαν μέσα σε λιγότερο από 1 χρόνο. Στην άγρια κατάληψη του εμπ το 1990 εκείνοι που μόλις πριν 5 χρόνια, το 1985, ήταν «αγανακτισμένοι πολίτες» που ήθελαν να τσακίσουν τα κωλόπαιδα, οι πασόκοι δηλαδή, έφερναν στους καταληψίες αντιασφυξιογόνες μάσκες και φάρμακα – διότι κυβερνούσε η «ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει δεξιά» του Μητσοτάκη του Α. Λίγους μήνες αργότερα όμως, το Νοέμβρη του 1991, ξαναέγιναν «αγανακτισμένοι»… Κι όταν η αστυνομία με δακρυγόνα έβαλε φωτιά στην πρυτανεία (κατά λάθος προφανώς, αλλά…) η κατακραυγή για τους «γνωστούς άγνωστους» ήταν πανεθνική…

Ίσως επειδή οι πολιτικοί φορείς της «δημοκρατίας» έβλεπαν τις ανάγκες της hard core «εθνικής ενότητας» που ερχόταν… Στην οποία «εθνική ενότητα» όχι μόνο οι άθεοι, απάτριδες και αναρχικοί θα ήταν εθνικοί εχθροί, αλλά ακόμα και οι απλά liberal – αν τολμούσαν να αμφισβητήσουν την εθνικισμό και τον ρατσισμό…

Και πάλι: το «άσυλο» ήταν το έμβλημα μιας ευρύτερης πολιτικής απαγόρευσης που δεν έπρεπε να δηλωθεί με το όνομά της... Τα αυστηρά όρια προσδιορίζονταν απ’ το «το όνομα μας είναι η ψυχή μας» και το «η λύση είναι μία / σύνορα με την σερβία»… Και, στη συνέχεια, απ’ το «ενιαίο αμυντικό δόγμα» και το «η τουρκία διαλύεται, θα φάμε ένα κομμάτι της…»