Ο φόβος είναι ο καλύτερος γιατρός (του συστήματος)

Παρασκευή 20 Μάρτη. Ο φόβος είναι κακός σύμβουλος, αλλά προκαλεί την εμφάνιση διάφορων πραγμάτων που ο καθένας υποκρίνεται ότι δεν βλέπει. Το πρόβλημα δεν βρίσκεται στο να εκφραστούν γνώμες για την βαρύτητα της αρρώστιας, αλλά στο να διατυπωθούν ερωτήματα για τις ηθικές και πολιτικές συνέπειες της επιδημίας. Το πρώτο πράγμα που το κύμα πανικού που έχει παραλύσει την χώρα δείχνει καθαρά είναι ότι η κοινωνία μας δεν πιστεύει πια σε οτιδήποτε άλλο εκτός απ’ την γυμνή ζωή. Είναι φανερό ότι οι Ιταλοί διατάχτηκαν να θυσιάσουν πρακτικά τα πάντα – τις κανονικές συνθήκες της ζωής τους, τις κοινωνικές τους σχέσεις, την δουλειά, ακόμα και τις φιλίες, την στοργή, και τις θρησκευτικές και πολιτικές τους πεποιθήσεις – μπροστά στον κίνδυνο να αρρωστήσουν. Η γυμνή ζωή – και η απειλή να την χάσεις – δεν είναι κάτι που ενώνει τους ανθρώπους, αλλά τους τυφλώνει και τους χωρίζει. Τα άλλα ανθρώπινα όντα, όπως στην πανούκλα που περιγράφεται απ’ το μυθιστόρημα του Alessandro Manzoni, τώρα θεωρούνται απλά σαν πιθανοί φορείς της πανούκλας, κάποιοι που ο καθένας πρέπει να αποφεύγει με κάθε κόστος, και απ’ τους οποίους πρέπει να κρατάει απόσταση τουλάχιστον ένα μέτρο. Οι νεκροί – οι νεκροί μας – δεν έχουν το δικαίωμα να κηδευτούν κανονικά, και είναι άγνωστο το τι θα συμβεί με τα σώματα των αγαπημένων μας. Οι γειτονές μας έχουν απαγορευτεί, και είναι περίεργο που οι εκκλησίες παραμένουν σιωπηλές σ’ αυτό το θέμα. Τί θα συμβεί με τις ανθρώπινες σχέσεις σε μια χώρα που συνηθίζει να ζει μ’ αυτόν τον τρόπο ποιός ξέρει για πόσο καιρό; Και τί είναι μια κοινωνία που δεν έχει άλλη αξία απ’ την επιβίωση;

Το άλλο, όχι λιγότερο ανησυχητικό απ’ το προηγούμενο, που η επιδημία αναδεικνύει καθαρά είναι ότι η κατάσταση εξαίρεσης, στην οποία οι κυβερνήσεις μας έχουν συνηθίσει εδώ και κάποιο καιρό, έχει γίνει στην πραγματικότητα μόνιμη κατάσταση. Έχουν υπάρξει πιο σοβαρές επιδημίες στο παρελθόν, αλλά κανένας δεν σκέφτηκε ποτέ πως αυτές είναι λόγος για να κηρυχτεί έκτακτη κατάσταση σαν αυτήν εδώ, που μας εμποδίζει να κινηθούμε. Ο κόσμος έχει τόσο συνηθίσει να ζει σε συνθήκες μακροχρόνιας κρίσης και μακρόχρονης έκτακτης κατάστασης ώστε δεν φαίνεται να προσέχει ότι η ζωή του έχει ξεπέσει απλά σε μια βιολογική συνθήκη και χάνει όχι μόνο κάθε κοινωνική και πολιτική διάσταση, αλλά ακόμα και κάθε ανθρώπινη και συναισθηματική. Μια κοινωνία που ζει σε μόνιμη κατάσταση έκτακτης ανάγκης δεν μπορεί να είναι μια ελεύθερη κοινωνία. Στην πραγματικότητα ζούμε σε μια κοινωνία που έχει θυσιάσει την ελευθερία στους λεγόμενους «λόγους ασφάλειας», κι έτσι έχει καταδικαστεί να ζει σε αιώνια κατάσταση φόβου και ανασφάλειας.

Δεν προκαλεί εντύπωση που κάποιος μιλάει για πόλεμο αναφερόμενος σε έναν ιό. Τα έκτακτα μέτρα απαιτούν από εμάς να ζήσουμε σε συνθήκες απαγόρευσης κυκλοφορίας. Αλλά ένας πόλεμος μ’ έναν αόρατο εχθρό που μπορεί να καραδοκεί σε κάθε άλλο άτομο είναι ο πιο αφηρημένος από όλους τους πολέμους. Είναι, στην πραγματικότητα, εμφύλιος πόλεμος. Ο εχθρός δεν είναι απ’ έξω, είναι μέσα μας.

Αυτό που είναι ανησυχητικό δεν είναι τόσο ή μόνο το παρόν, αλλά αυτό που θα ακολουθήσει. Όπως οι πόλεμοι άφησαν στην ειρήνη μια σειρά τεχνολογικών κληρονομιών, απ’ το αγκαθωτό συρματόπλεγμα μέχρι τα πυρηνικά εργοστάσια, το ίδιο είναι πολύ πιθανό ότι θα γίνει και τώρα. Μετά τα πειράματα έκτακτης ανάγκης για λόγους υγείας οι κυβερνήσεις θα θελήσουν να συνεχίσουν, για να πετύχουν αυτά που δεν είχαν πετύχει πριν: το κλείσιμο των πανεπιστημίων και των σχολείων και την εκπαίδευση μόνο online, την κατάργηση για πάντα των άμεσων συναντήσεων και συζητήσεων για πολιτικά ή πολιτιστικά θέματα και την αντικατάστασή τους απ’ την ανταλλαγή ψηφιακών μηνυμάτων, την υποκατάσταση με μηχανές οποιασδήποτε ανταλλαγής – ακόμα και επαφής – ανάμεσα σε ανθρώπινα όντα.

Giorgio Agamben, 17/3/2020

(μετάφραση από αγγλική μετάφραση του ιταλικού πρωτότυπου).

Η μπροσούρα του Στρασβούργου ζει!

Τρίτη 17 Μάρτη. Είναι νέος. Είναι προφέσσορας στο MIT. Και φυσικά είναι έλληνας! Πράγμα που σημαίνει ότι απ’ το στόμα του (δεν βωμολοχούμε!!) κρέμονται όλα τα χαρμάνια / υποτελείς της «γνώσης» της εξουσίας. Το να θυμίσουμε ότι τα ίδια χαρμάνια κρέμονταν απ’ το στόμα (δεν βωμολοχούμε!!) άλλων ειδικών, οικονομολόγων τότε, πριν περίπου 9 ή 8 χρόνια, για να τους εξηγήσουν πόσο εύκολο ήταν να αντιμετωπιστεί η κρίση, θα ήταν μάταιο. Τα χαρμάνια είναι χαϊβάνια, αλλά δεν πρέπει να το λέμε. Είναι πολλά, είναι παντού.

Αλλά ο «παγκοσμίου φήμης, πολυβραβευμένος» έλληνας προφέσορ πρόσθεσε το δικό του βάρος στο «καθήστε να σας φάει η κλεισούρα αφού το διατάζει το κράτος σας», κάνοντας κάτι που είναι (κατά την ταπεινή και περιθωριακή γνώμη της ασταμάτητης μηχανής) η επιτομή της απάτης.

Πιο συγκεκριμένα ο προφέσορ εξήγησε στο πεινασμένο για γνώμες ειδικών κοινό τι είναι η εκθετική ανάπτυξη· και επένδυσε την παιγνιώδη (στην πραγματικότητα πρόστυχη) εξήγησή του με την εξάπλωση του καταραμένου covid-19. Το παραμύθι του ειδικού έγινε ενθουσιωδώς δεκτό, αναπαράχτηκε εκατοντάδες ή και χιλιάδες φορές στους βόθρους των παλιών και νέων media, και έγινε αμέσως νόρμα. Σας μεταφέρουμε το μεγαλύτερο μέρος του παραμυθιού, πριν εξηγήσουμε την απάτη:

Ο μύθος μιλάει για ένα βασιλιά στην μακρινή Ινδία που ήταν καλός στο σκάκι και είχε τη συνήθεια να καλεί τους περαστικούς να παίξουνε παρτίδες. Μια μέρα προσκάλεσε ένα σοφό περαστικό, λέγοντας του ότι αν χάσει θα του χάριζε ό,τι ζητούσε. Ο σοφός του ζήτησε να πληρωθεί σε ρύζι με τον εξής τρόπο: δύο κόκκους ρύζι για το πρώτο τετράγωνο της σκακιέρας, τέσσερις για το δεύτερο, οχτώ για το τρίτο, και ούτω καθεξής, βάζοντας σε κάθε τετράγωνο της σκακιέρας δύο φορές τον αριθμό από κόκκους του γειτονικού τετραγώνου. Ο βασιλιάς δέχτηκε και έπαιξαν.

Ο περαστικός ήταν βιρτουόζος στο σκάκι, και προς έκπληξη όλων κέρδισε τον βασιλιά. Ο βασιλιάς ζήτησε να φέρουν ένα σακί με ρύζι για να πληρώσει τον περαστικό. Και άρχισε να βάζει τους κόκκους στη σκακιέρα. Όμως σύντομα κατάλαβε ότι ακόμα και η αμύθητη περιουσία του δεν αρκούσε για να πληρώσει τον περαστικό. Συνειδητοποίησε ότι όταν έφτανε στο εικοστό τετράγωνο θα χρειαζόταν περίπου 1 εκατομμύριο κόκκους ρυζιού, σ το τριακοστό 1 δισεκατομμύριο κόκκους, στο τεσσαρακοστό 1 τρισεκατομμύριο, και πάει λέγοντας. Για να πληρώσει τον περαστικό θα χρειαζόταν περίπου 1 τρισεκατομμύριο τόνους ρυζιού, δηλαδή περισσότερους τόνους από όσο ρύζι παράγει η Κίνα σε 7000 χρόνια, με βάση την περσινή της παραγωγή!

Ποιό είναι το ηθικό δίδαγμα της ιστορίας; Ότι η εκθετική αύξηση είναι ύπουλο πράγμα. Το σκέφτεσαι λίγο και τα νούμερα φαίνονται μικρά. Αλλά τελικά θα σου τη φέρει. Όσο μεγάλος και να είσαι θα σου τη φέρει. Μετά από λίγα μόλις βήματα έχει γίνει τόσο μεγάλη που δεν το χωράει ο νους σου. Ο αριθμός γίνεται τόσο εξωφρενικά μεγάλος που είναι μεγαλύτερος από τα μόρια του σύμπαντος.

Δεν είμαι γιατρός, βιολόγος ή επιδημιολόγος, αλλά η δουλειά μου στην επιστήμη των υπολογιστών είναι να δαμάζω τις εκθετικές αυξήσεις. Η εξάπλωση του κορονοϊού είναι μια ύπουλη εκθετική αύξηση. Αρχίζει με 1 κρούσμα. Μετά από δύο-τρεις μέρες τα κρούσματα γίνονται 2. Μετά από άλλες δύο-τρεις μέρες γίνονται 4. Έχει περάσει μια βδομάδα και φαίνεται υπό έλεγχο. Έλα όμως που αν περάσουν άλλες δύο βδομάδες τα κρούσματα θα γίνουν περίπου 1000, και αν περάσουν άλλες δύο-τρεις βδομάδες θα γίνουν πάνω από εκατό χιλιάδες!

Έχουμε εδώ μια ακόμα τρανταχτή απόδειξη του πόσο δίκιο είναι ο τυνήσιος Mustapha Khayati και ο γάλλος Guy Debord στη Μιζέρια των φοιτητικών κύκλων – περισσότερα δεν θα πούμε…

Αυτό που περιγράφει ο διάσημος και πολυβραβευμένος προφέσορ είναι πράγματι η «εκθετική ανάπτυξη» (η «τετραγωνική» συγκεκριμένα, αφού υπάρχουν άπειροι εκθέτες)… Μόνο που ξεχνάει να πει ότι πρόκειται για μια καθαρά μαθηματική / γεωμετρική φόρμουλα, αφηρημένη όσο δεν πάει, που εξελίσσεται αριθμητικά σ’ ένα αόρατο, υποθετικό, απόλυτα ομοιογενές περιβάλλον.

Αν αυτή ίσχυε στην πραγματική ζωή (κι ακόμα περισσότερο στις πραγματικές σχέσεις μεταξύ διάφορων έμβιων οργανισμών, όπως π.χ. οι ιοί και τα ανώτερα θηλαστικά όπως το είδος μας) τότε κανείς μας δεν θα υπήρχε, ούτε ο πολυβραβευμένος προφέσορ, εδώ και χιλιετίες. Θα ήταν μόνοι τους στον πλανήτη οι ιοί , ίσως της γρίπης ίσως άλλοι – βαριεστημένοι, να τρώνε ο ένας τον άλλον. Κι αυτό επειδή αυτή η γαμημένη μάνα φύση άργησε πολύ να εφεύρει και τα αντιβιοτικά και τους μαζικούς κατ’ οίκον περιορισμούς! Η εκθετική ανάπτυξη του προφεσόρικου μύθου θα είχε ξεκαθαρίσει τα είδη στον πλανήτη περίπου την εποχή της αρχέγονης αμοιβάδας…

Τι είναι εκείνο που σκόπιμα και με αναίδεια παρέλειψε ο προφέσορ να αναφέρει στο γουστόζικο και ελκυστικό αλλά και ελεεινά προπαγανδιστικό παιχνιδάκι του;

Εκτός απ’ τον πολλαπλασιασμό και τους υπολογιστές υπάρχει και η ζωή!

Τρίτη 17 Μάρτη. Όχι μόνο οι φυσικοί αλλά αρκετές ειδικότητες του σύγχρονου καπιταλιστικού κόσμου την ξέρουν. Λέγεται τριβή. Μαθαίνουμε δυο τρία πράγματα γι’ αυτήν στο γυμνάσιο: ακόμα και η λεγόμενη «ελεύθερη» πτώση δεν είναι ελεύθερη. Αν γίνεται στην ατμόσφαιρα έχει τριβή που την επιβραδύνει.

Αλλά η πραγματικότητα της τριβής αναγνωρίζεται πολύ μακρύτερα απ’ τις σχολικές αίθουσες. Προκειμένου, για παράδειγμα, για εξάπλωση ενός οργανισμού που λέγεται «ιός» τριβή είναι η αντίσταση που ασκούν και αναπτύσσουν άλλοι ζωντανοί οργανισμοί – χωρίς κρατικά διατάγματα και παρλαπίπες «εγκατεστημένων» ειδικών. Μορφές ζωής εναντίον μορφών ζωής; Ναι. Ό,τι είναι ιστορικά «φυσικό» (με την έννοια της γενεαλογίας και του δικού μας είδους αλλά και όλων) δεν ήξερε την «εκθετική ανάπτυξη» του προφέσορα για να τα παρατήσει..

Δεν είναι θεωρία αυτά – ακόμα κι ένας ειδικευμένος ηλίθιος θα έπρεπε να το ξέρει. Υπάρχει ένα πασίγνωστο θέμα με τον covid-19, που επιμελώς σπρώχνεται στο σκοτάδι, γιατί θα αμφισβητούσε την ρητορική τόσο της ανεξέλεγκτης εξάπλωσής του όσο, κυρίως, της θηριώδους φονικότητάς του. Τα παιδιά και οι νέοι ΔΕΝ αρρωσταίνουν από δαύτον, ακόμα κι αν το έχουν κολλήσει! Ακόμα κι αν τον μεταδίδουν… Ακόμα κι αν (λένε τα παπαγαλάκια) έχουν «μεγάλο ιικο φορτίο» – δηλαδή μεγάλη συγκέντρωση κυττάρων του covid-19…

Η επιστήμη δεν έχει ακόμα καμμία εξήγηση γι’ αυτό το φαινόμενο (ίσως να μην βρει ποτέ…) · και στο βαθμό που έχει στρατιωτικοποιηθεί το εξαφανίζει απ’ την φλυαρία της. Όμως το γεγονός είναι γεγονός. Αν οι ανήλικοι (που επιβεβαιωμένα δεν αρρωσταίνουν) αποτελούν, ανάλογα με την ηλικιακή σύνθεση κάθε κοινωνίας, το 20% (περίπου τόσο ήταν το ποσοστό των κάτω των 19 χρονών στην ελλάδα με βάση την απογραφή του 2011) υπάρχει μια σημαντική “ανθρώπινη μάζα” με ανοσία! Και μάλιστα «πρωτογενή» ανοσία, άσχετη από εμβόλια και κρατικές διαταγές.

Είναι πολύ πιθανό ότι αυτή η «φυσική ανοσία» επεκτείνεται και σε μεγαλύτερες ηλικίες· και ότι την επιδεικνύει ίσως και το μισό του πληθυσμού. Δεν θα στηριχτούμε σ’ αυτό όμως. Ακόμα κι αν το 20% οποιουδήποτε πληθυσμού δείχνει φυσική ανοσία σ’ έναν ιό, αυτό λειτουργεί σαν φραγμός. Σίγουρα στην «δυναμικότητά» του.

Αυτοσχεδιάζουμε; Για σκεφτείτε το: στις επιδημίες της κοινής γρίπης αρρωσταίνουν (ήπια ή όχι) οι πάντες σε μια κοινωνία; Όχι, αυτό είναι βέβαιο. Πεθαίνουν όλοι οι ηλικιωμένοι με προβλήματα υγείας; Όχι, αυτό είναι βέβαιο· μικρό ποσοστό τους κάθε χρονιά… Γιατί δεν ισχύει η «εκθετική ανάπτυξη» του προφέσορα στις γρίπες; Ακόμα κι αν αποδοθεί στα εμβόλια το φρενάρισμα, πρακτικά είναι η ανοσία (των εμβολίων plus η φυσική τέτοια) που υλοποιεί την τριβή η οποία φρενάρει (και μάλιστα εντυπωσιακά) την «εκθετική ανάπτυξη». Αν, τώρα, ξεκινάει κανείς με ένα (τουλάχιστον) 20% του πληθυσμού που έχει «φυσική ανοσία» τι παραμύθι είναι αυτό με τα σπυριά απ’ το ρύζι σε μια σκακιέρα στην ινδία;

Υπάρχουν κι άλλα σχετικά. Για παράδειγμα γιατί ο προφέσορας ορίζει σαν «χρονικό παράθυρο» της «εκθετικής ανάπτυξης» του ιού, του χρόνου δηλαδή που χρειάζεται η διασπορά του, τις 2-3 ημέρες; Αυτήν την στιγμή οι «ειδικοί» αγνοούν σε ποια φάση της μόλυνσης ο ιός πηδάει από κορμί σε κορμί. Υπάρχει η υπόθεση (αλλά είναι μόνο υπόθεση) ότι επί 14 ημέρες υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης (εξου και οι 14ήμερες καραντίνες), αλλά καμμία γνώση αν η μετάδοση αρχίζει την 1η, την 2η ή την 5η ημέρα. Έχουν άγνοια οι ειδικοί για το αν αυτή η μετάδοση αρχίζει όχι μετά από 48 ώρες αλλά την 1η, την 2η ή την 10η ώρα (της μόλυνσης). Για σκέψου όμως έναν ιό που έχει ετοιμότητα αναπαραγωγής σε 2 ώρες και έχει βιβλιογραφία τον προφέσορα; Δεν θα είχε μείνει κολυμπηθρόξυλο στον πλανήτη!

Η άγνοια του timing της μετάδοσης ενός ιού δεν είναι αμαρτία. Η απόκρυψη της τριβής είναι δόλος. Στον συνδυασμό τους, τα «δεν ξέρουμε» και το «μερικά απ’ αυτά που ξέρουμε να κρύβουμε» είναι τσογλανιά υψηλού επιπέδου. Το να εμφανίζονται έξτρα ενισχύσεις «ειδικών» σπέρνοντας ρύζι για να ταΐσουν την δημαγωγία, είναι…

Δεν ξέρουμε. Πείτε. (Σε κάθε περίπτωση περί αυτού πρόκειται. Δεν υπάρχει κινδυνολόγος, με τζελ στο μαλλί ή βαθύ πορτοφόλι, που να μην γίνεται διάσημος μιλώντας έμμεσα αλλά καθαρά περί θανάτου. Η θανατολαγνεία / θανατοφοβία είναι μόνιμα της μόδας…)

Η νομιμοφροσύνη τώρα – και γρήγορα!

Δευτέρα 16 Μάρτη. Η κίνα έχει σύνορα με την ισπανία, και κατ’ ουσίαν βρίσκεται στον θαυμασμό (και στην καρδιά) των μετασχηματιζόμενων δυτικών δημοκρατιών. Η κίνα είναι το παράδειγμα που αναφύεται παντού όπου ο καπιταλιστικός σα σύστημα ψάχνει το άλμα του!

Ορισμένες πλευρές, είτε οι πιο τεχνικές είτε οι πιο διοικητικές / αστυνομικές, μπορούν να αντιγραφτούν εύκολα και γρήγορα. Το πράγμα έχει φύγει πολύ μακριά απ’ την προστασία της δημόσιας υγείας (αν ήταν ποτέ στ’ αλήθεια εκεί). Η διακύβευση είναι η προστασία της κρατικής εξουσίας! Το κράτος και οι ειδικοί του (πάντα υπάρχουν πρόθυμοι ειδικοί στην υπηρεσία οποιουδήποτε κράτους πληρώνει) διέταξαν· κι απαγορεύονται οι αμφιβολίες, οι αμφισβητήσεις, οι κριτικές. Η αδιαφορία στις κρατικές προσταγές απαγορεύεται: τώρα θα μάθετε θλιβεροί υπήκοοι τι πάει να πει «κοινωνική ευθύνη», και τι στολή φορούν εκείνοι που την «προστατεύουν». Κλειστείτε στα σπίτια σας διάολε! Απαγορεύεται η κυκλοφορία και οι συγκεντρώσεις πάνω του μισού ατόμου!!! Αν επιμείνετε θα φάτε πρόστιμο – και εξάρθρωση του ώμου…

Πρώτα απ’ την «μαμά» και αληθινά πρωτοπόρο κίνα:

Και ύστερα απ’ την ισπανία (δείτε ως το λεπτό 1.40 – μετά το video είναι αδιάφορο…)

Ζήτω η κοινωνική ευθύνη! (1)

Δευτέρα 16 Μάρτη. Ώστε έτσι, ε; Ήρθε η ώρα να μάθουμε τι είναι η «κοινωνική ευθύνη»! Για την ακρίβεια ήρθε η ώρα να μας διδάξουν το κράτος και οι ειδικοί του το τι είναι «κοινωνική ευθύνη»… Γιατί ως τώρα είμασταν κοινωνικά ανεύθυνοι· σκέτοι αληταράδες! Ως τώρα αν αρρώσταιναν τα γονικά, ή οι παπούδες και οι γιαγιάδες, τους λούζαμε με πετρέλαιο και το ανάβαμε – ε; Ευτυχώς που ήρθε ο κύριος κράτος και οι κύριοι ειδικοί του να μας τραβήξουν τ’ αυτί και να μας εκπολιτίσουν… Το κατάλαβε και η «επανάσταση» – επιτέλους. Τρία ζήτω για το «κοινωνικό» κράτος…

Αλήθεια; Το κράτος του Έβρου θα μας διδάξει τι είναι «κοινωνική ευθύνη»; Ουπς: ας μην πέσουμε σε «γραφικότητες»! Ας αφήσουμε την γραφικότητα σ’ αυτήν την όλο γλύκα και ενδιαφέρον για την ζωή κινητοποίηση του κράτους, του στρατού, της αστυνομίας. Υπάρχουν ενδιαφέροντα επιχειρήματα και προτροπές. Στην ισπανία, για παράδειγμα, ένα video διδακτικό για το τι είναι η «κοινωνική ευθύνη» κρατικά προσδιορισμένη σήμερα, δείχνει ένα νεαρό ζευγάρι, και λέει: όταν φιλάς την φίλη σου να θυμάσαι την γιαγιά σου· ή κάτι τέτοιο. Διότι τα φιλιά μεταφέρουν τον λαθρεπιβάτη και σαλιάρη covid-19, που καταλήγει στην γιαγιά και στον παπού, οδηγώντας τους στα θυμαράκια. Εύγε, λοιπόν, και στο ελληνικό και στο ισπανικό, και στο ιταλικό, και σ’ όλα τα κράτη της γης! Εύγε. Όταν καταφέρουν κάθε ερωτικό φιλί να φέρνει στο μυαλό γιαγιάδες και παπούδες, θα έχουν γίνει οι καλύτεροι προαγωγοί του tinder 2.0 και του ψηφιακού σεξ…

Επιπλέον, ας το θυμίσουμε κι αυτό – επειδή γεμίσαμε τόσο πολύ ηλίθιους ώστε δικαιούμαστε να φωνάζουμε (ελάχιστοι ακούνε). Η «κοινωνική ευθύνη» που σερβίρει το κράτος και οι ειδικοί του είναι απλά οι 2 απ’ τις 3 λέξεις μιας άλλης διάταξης λέξεων: εταιρική κοινωνική ευθύνη· ή η «κοινωνικότητα των αφεντικών». Όποιος νομίζει ότι το καπιταλιστικό κράτος του 21ου αιώνα ζητάει απ’ τους υπηκόους του, σαν «κοινωνική ευθύνη», κάτι άλλο εκτός απ’ την προσαρμογή τους σε συγκεκριμένες νόρμες, ας αρχίσει να φιλιέται με το είδωλό του (: selfie). Θα γλυτώσει τις «μολύνσεις».

Τι είναι όμως ευθύνη, κοινωνικότητα, κοινωνικές σχέσεις χωρίς την υγιεινιστική τρομοκρατία και την αποδοχή της; Αν δεν κάνουμε λάθος το είδος μας είναι ζώο κοινωνικό εδώ και χιλιετίες. Αν δεν κάνουμε λάθος είμαστε και οι σχέσεις μας· όχι οι public relations, αλλά οι αγάπες και τα μίση, τα φιλιά και οι βλαστήμιες, οι αγκαλιές και οι κλωτσιές, τα αγγίγματα και τα σπρωξίματα, τα βλέμματα, τα λόγια, οι σιωπές, οι αμηχανίες, τα πιασίματα απ’ το μπράτσο, τα χάδια…

Αν δεν κάνουμε λάθος ο κατ’ οίκον περιορισμός ήταν ως τώρα ποινή, καταδίκη, απόφαση δικαστηρίου· όχι απόδειξη «κοινωνικής ευθύνης»… Η απαγόρευση κυκλοφορίας ήταν απαγόρευση του να υπάρχεις σαν κοινωνικό και πολιτικό ον… Η απαγόρευση συγκεντρώσεων ήταν καταστολή που έπρεπε να πολεμηθεί…

Όλα αυτά, βέβαια, σε πολύ ζόρικες και πολύ συγκεκριμένες καταστάσεις μπορούν να ανασταλούν σε κάποιο βαθμό – ποιος δεν το ξέρει; Αν ψήνεσαι στον πυρετό ούτε χάδια καταλαβαίνεις, ούτε αγκαλιές. Κι αν βρίσκεσαι στην εντατική δεν καταλαβαίνεις τίποτα. Όταν όμως οι συγγενείς και οι φίλοι ξεροσταλιάζουν έξω απ’ το χειρουργείο, έχοντας απόσταση δεκάδων μέτρων απ’ τον / την αγαπημένο / η τους, δεν το κάνουν επειδή το κράτος όρισε νόρμα ελάχιστης απόστασης μεγαλύτερης απ’ την έκταση των χεριών… Και, ανάποδα, όταν οι παρέες αράζουν στις πλατείες φουμάροντας, είναι πολύ κοινωνικότερες απ’ αυτές που τα «σπάνε» στα χοροπηδάδικα… (Αλλά και πάλι ο καθένας διαλέγει αυτό που του ταιριάζει…)

Νομίζαμε ότι για την κοινωνικότητα και τις ευθύνες μας είμαστε αποκλειστικά υπεύθυνοι. Νομίζαμε ότι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο μάθαμε απ’ τους προηγούμενους την στάση και απέναντι στην υγεία και απέναντι στην αρρώστια. Νομίζαμε ότι είμαστε υπόλογοι όχι απέναντι στο κράτος, το νόμο και την βία του· αλλά απέναντι στη συνείδηση, τα αισθήματα και τις σχέσεις μας. Νομίζαμε ότι είμαστε ενήλικοι… Αλλά όχι. Ο κύριος κράτος, οι βαστάζοι και οι μπιστικοί του ήρθαν να μας κάνουν ανθρώπους…

Ανθρώπους είπατε; Ποιό μοντέλο ακριβώς;

Ζήτω η κοινωνική ευθύνη! (2)

Δευτέρα 16 Μάρτη. Ο κατ’ οίκον περιορισμός, οι απαγορεύσεις κυκλοφορίας, το κυνήγι κάθε δημόσιου χώρου συναναστροφών έχουν προελάσει ακαριαία στο όνομα της «μεταδοτικότητας / φονικότητας του covid-19». Στο αρχικό σημερινό σχόλιο με τα νούμερα και τα μεγέθη, φαίνεται ότι το επιχείρημα δεν έχει σχέση με καμμία πραγματικότητα· πέραν των αναγκαιοτήτων της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης καθώς έχει ξεκινήσει η 4η βιομηχανική επανάσταση. Το επιχείρημα περί «ίασης» της «στρεβλής» (ή και ανύπαρκτης) κοινωνικότητάς μας μέσω κατ’ οίκον περιορισμού (μέτρο έκτακτο μεν διδακτικό δε όπως λένε οι υποστηρικτές του) ανήκει στην κατηγορία έχουμε μπροστά μας έναν ασθενή, γι’ αυτό θα τον βάλουμε στο γύψο. Η ιστορική μνήμη θα έπρεπε να έχει κτυπήσει όλα τα alarm που διαθέτει· αλλά κάπου την έθαψαν κι αυτήν την κωλόγρια, αφού της πήραν την περιουσία – και την κόλλησαν τον «ιό» του ωφελιμισμού.

Ποιές είναι, λοιπόν, αυτές οι αναγκαιότητες; Η «έκτακτη ανάγκη» (για λόγους δημόσιας υγείας) μας αποκοινωνικοποιεί, μας αποκόβει απ’ τις άμεσες κοινωνικές σχέσεις μας, ξαναδιατάσσοντας τον φυσικό χώρο / χρόνο των κοινωνικών σχέσεων μας αποκλειστικά στην οικογένεια (κι εκεί μέσω καραντινών μικροκλίμακας). Κωδικοποιώντας το υπόλοιπο «κοινωνικό» με τους όρους της ενοποιημένης «δημόσιας υγείας / δημόσιας τάξης»: ο Άλλος, ο όποιος Άλλος, είναι αυτός που δεν πρέπει να σε «κολλήσει» και δεν πρέπει να τον «κολλήσεις» – τελεία και παύλα. Είναι ένα πρωτότυπο είδος διανοητικού, χωρικού και χρονικού zoning, ένα ρευστό κινούμενο «απαρτχάιντ» της καθημερινής ζωής.

Όχι μόνον αυτό. Εκείνο που χάνεται (επειδή απαγορεύεται και ποινικοποιείται, εκτάκτως φυσικά, αλλοίμονο – αλλά και διδακτικά) με την φυσική έννοια, μας ξανα-αποδίδεται ψηφιακά, ηλεκτρονικά. Τηλε-εργασία, τηλε-εκπαίδευση, τηλε-αγορές, τηλε-παραγγελίες· και πάνω απ’ όλα τηλε-σχέσεις… Τίποτα απ’ αυτά δεν είναι καινούργιο! Η εξοικείωση έχει πραγματοποιηθεί, άρα η μετάβαση μπορεί να θεωρηθεί «ομαλή». Απ’ τα μισο-οχυρά μισο-τάφους (με την έννοια ότι άγνωστο ποιός θα «κολλήσει» ποιά παράνοια ποιόν απ’ την ώρα που κάπου κοντά στην εξώπορτα παραφυλάει ένας μπάτσος…) μιας ψεύτικης και ήδη απαλοτριωμένης “ιδιωτικότητας” (το “σπίτι”…) μπορεί ο καθένας και η καθεμιά να στέλνει και να λαμβάνει μηνύματα, εικόνες και video απελπισίας 24ώρες το 24ωρο, για μία βδομάδα, για δύο, για τρεις, για τέσσερεις… Μέχρι να σκάσει, ή μέχρι το κράτος να πει «σας ευχαριστούμε για την πειθαρχία σας» – και να κτυπήσει το κουδούνι για την έξοδο στο προαύλιο…

Γιατί ναι: επειδή είμαστε ακόμα, σε μεγάλο (και ενοχλητικό βαθμό) κοινωνικά όντα με την παλιά έννοια· επειδή η καινούργια έννοια της «κοινωνικότητας» πρέπει να επιβληθεί δια της βίας, καθότι τα δίκτυα 5G δεν θα εγκατασταθούν για να υπολειτουργούν· και επειδή οι εταιρείες έκαναν και κάνουν ό,τι μπορούν αλλά αυτό είναι μερικό και αποσπασματικό, γι’ αυτό λοιπόν η μορφή-κράτος αναλαμβάνει ξανά την παιδαγωγική αποστολή της.

Κάποτε αντικοινωνικοί θεωρούνταν οι «μαλλιάδες». Τώρα θεωρούνται αυτοί που μαζεύονται γύρω από ένα τραπέζι για να παίξουν ή να χαζέψουν μια παρτίδα πρέφα…

Όσο για τους «κοινωνικά υπεύθυνους»; Αυτοί είναι εκείνοι που ήταν πάντα: οι νομιμόφρονες…

Η μάστιγα της ιδεολογίας

Κυριακή 15 Μάρτη. Καθώς ο θρυλικός πια covid-19 αποδεικνύεται (για ‘μας) η τακτική κωδικοποίηση μιας σειράς μετασχηματισμών που επιβάλλουν τα αφεντικά κατά την εξέλιξη της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης / αναδιάρθρωσης, θα έπρεπε να αναγνωριστεί και από εσάς το εξής: υπάρχει ένα μεγάλο «κενό αντιπολίτευσης» (πολιτικής, διανοητικής, ηθικής, αισθητικής) σε ότι αφορά τον υγιεινισμό. Ο ρατσισμός, ο σεξισμός, ο μιλιταρισμός ή τα ζητήματα σχετικά με την εκμετάλλευση της εργασίας έχουν σημαντικό ιστορικό παρελθόν πολιτικής / ανταγωνιστικής επεξεργασίας. Έτσι ώστε ακόμα κι αν τα σημερινά υποκείμενα έχουν αδύνατους ώμους και δεν μπορούν να σηκώσουν το βάρος αυτής της ιστορικής παρακαταθήκης (προσπαθούν μάλλον να την ξεφορτωθούν με νάζια, καμώματα, και «κύματα / τρικυμίες»…), αυτή υπάρχει. Και είναι η βάση αναφοράς για το τι λέμε, τι κάνουμε, και το πως και γιατί πολώνουμε (όταν το αποφασίζουμε…) τον κοινωνικό χυλό.

Αυτό δεν ισχύει για τον υγιεινισμό. Μάλιστα, για να γίνουν τα πράγματα ακόμα χειρότερα, ο υγιεινισμός είναι εξαιρετικά οικείος και αγαπημένος… Είναι «σάρκα απ’ την σάρκα» κάποιων αμφισβητησιακών τάσεων των ‘70s και των ‘80s – μία απ’ τις τάσεις που με χαρά έπεσαν στην αγκαλιά του νεοφιλελευθερισμού, αφού η «υγεία σαν ατομικό κεφάλαιο» αγιάστηκε και αγιάζεται· επειδή αυτό είναι αυτονόητο (!!!).

Ε, το λοιπόν, ο υγιεινισμός κρατικοποιείται μπροστά τα μάτια μας!!! (Πιο σωστά: και κρατικοποιείται…) Παρά τους ολοφάνερους παραλογισμούς της υγιεινιστικής βιοπολιτικής, οι όποιες αντιδράσεις στις απαγορεύσεις εγγράφονται μάλλον στην αδράνεια των συνηθειών της καθημερινής ζωής παρά σ’ ένα σύγχρονο πλάνο αντικρατικής και αντικαπιταλιστικής κριτικής. Το αφού το λέει το (νεοπατερναλιστικό) κράτος που φροντίζει για την υγεία μας πρέπει να υπακούσουμε είναι η νόρμα. Που συναντάει ίσως μπινελίκια – αλλά έχοντας οχυρώσει και κατοχυρώσει το ιδεολογικό έδαφος πάνω στο οποίο πατάει. Πρακτικά μιλώντας ο υγιεινιστικός φόβος έχει προϋπάρξει εδώ και 4 δεκαετίες, και έχει «παράξει» μια γκάμα συμπεριφορών (και επιχειρηματικών εγχειρημάτων). Δεν είναι το κράτος που τον δημιουργεί απ’ το μηδέν: τον παίρνει έτοιμο, δουλεμένο, και τον αξιοποιεί μεγεθύνοντάς τον κατάλληλα…

Για να είμαστε ιστορικά δίκαιοι η κρατικοποίηση του υγιεινισμού δεν είναι κεραυνός εν αιθρία – για εμάς. Όπως θα δείξουμε τεκμηριωμένα (για τους υποστηρικτές του project Sarajevo-αόρατες πόλεις) στις διαδοχικές «επιδημικές τρομοκρατικές εκστρατείες» του σχετικά πρόσφατου παρελθόντος (: «γρίπη των πτηνών», «γρίπη των χοίρων», SARS κλπ) που τώρα έχουν ξεχαστεί, εξελίχτηκε η μεγα-επιχειρηματοποίηση του υγιεινισμού και, οπωσδήποτε, των βασικών του προπυργίων: των υγιεινιστικών φοβιών, που είναι παραλλαγές του φόβου του θανάτου. Στη διάρκεια εκείνων των εκστρατειών όχι μόνο χρησιμοποιήθηκαν τα ίδια ακριβώς “επιχειρήματα” μ’ αυτά που χρησιμοποιούνται σήμερα (περί μαζικών θανάτων εκατομυρίων..) αλλά πρωτοπροτάθηκαν ορισμένα απ’ τα «μέτρα» που σήμερα πια είναι ώριμα – και αφορούν την καπιταλιστική αναδιάρθρωση: η μαζική «τηλε-εργασία» και η μαζική «τηλε-εκπαίδευση». Τότε (όταν έπεσαν για πρώτη φορά τέτοιες ιδέες, εν όψει της καταστροφικής όπως έλεγαν οι «ειδικοί» γρίπης των χοίρων) οι τεχνικές προϋποθέσεις (το γρήγορο internet, το cloud…) δεν ήταν διαθέσιμες στην έκταση και με την ένταση που χρειαζόταν. Σήμερα βρισκόμαστε στο κατώφλι όχι μόνο της πλήρους διαθεσιμότητάς τους, αλλά και της μαγείας τους.

Συνεπώς, η κρατικοποίηση του υγεινισμού, η ανάδυση δηλαδή του νεοκρατισμού που εισβάλει για να ελέγξει τις κοινωνικές σχέσεις με διαταγές όχι από κάποια κερκόπορτα αλλά από μια κεντρική είσοδο της πετυχημένης νεοφιλελεύθερης «ζύμωσης» (: ο Εαυτός σαν Κεφάλαιο, η Υγεία του Εαυτού σαν Ατομική Επένδυση) είναι ο τωρινός ιστορικός κρίκος σε μια αλυσίδα με σπουδαίο και έντονο παρελθόν: γυμναστηρίων, ανατολικών δοξασιών, συμπληρωμάτων διατροφής, προληπτικών ιατρικών εξετάσεων, πλαστικών επεμβάσεων, φόβων, ανησυχιών, φόβων, ανησυχιών, φόβων…. Και η ανταγωνιστική αφωνία (έως κοινωνική παράδοση) είναι επίσης ιστορική: αποτελεί την «φυσιολογική» εξέλιξη των ατομικίστικων υγιεινιστικών λατρειών, που είναι κοινοτοπία παντού…

Αυτή η πραγματικότητα δυσκολεύει αφάνταστα της δουλειά της ασταμάτητης μηχανής – και το ξέρει. Δυσκολεύει αφάνταστα κι εσάς – και (γενικά) δεν το ξέρετε. Δεν ξέρετε (επειδή δεν υπάρχει ιστορικό σημείο αναφοράς της κριτικής) ότι τώρα πια δεν είναι ένας ιός αλλά η ανανεωμένη μορφή–κράτος που μας «πιάνει στον ύπνο», «με τα σώβρακα κατεβασμένα». Αντιλαμβάνεσθε, κατά πάσα πιθανότητα, το ζήτημα μέσα απ’ το πρίσμα του υγιεινισμού (σας) και των παραδηλώσεων της φθοράς και του θανάτου· αυτό, ακριβώς, που είναι η βασιλική οδός της προέλασης της πανούκλας της νομιμοποίησης του νεοκρατισμού. Και πάντως όχι σαν ένα ζήτημα έριδας, ακόμα και μελλοντικής σύγκρουσης, στη βάση αντίθετων απόψεων και συμφερόντων, όπως ενδεχομένως συμβαίνει με άλλα θέματα, ιστορικά «δουλεμένα». Αν ένα κράτος διατάξει “να πνιγούν οι μετανάστες, αποτελούν κίνδυνο” υπάρχει ένα κάποιο έδαφος αμφισβήτησης της “αλήθειας” περί επικινδυνότητας, και άρα αντίστασης απ’ τη μεριά κάποιων. Αν όμως πει “όλοι στα σπίτια σας, κυκλοφοράει ένας επικίνδυνος ιός” δεν υπάρχει κανένα τέτοιο συγκροτημένο έδαφος…

Έχοντας επίγνωση όλων αυτών συνεχίζουμε αυτό που έχουμε δεσμευτεί να κάνουμε….

Στο μυαλό σημαδεύουν;

Κυριακή 15 Μάρτη. Μέχρι πριν τον covid-19 ο χαρακτηρισμός «υγιειονομικές βόμβες» αποδιδόταν απ’ τους φασίστες μικροαστούς στους μετανάστες και στους πρόσφυγες. Ήταν ένας «επιστημονικός τρόπος» για να τους χαρακτηρίζουν βρωμιάρηδες, αρρωστιάρηδες.

Τώρα, σε μια εντυπωσιακή ιδεολογική στροφή, «υγιειονομικές βόμβες» χαρακτηρίζονται τα ίδια τα παιδιά τους – και το δέχονται! Το κλείσιμο των σχολείων (όχι μόνο στην ελλάδα) δικαιολογείται με την εξήγηση ότι οι ανήλικοι ενώ δεν αρρωσταίνουν απ’ τον covid-19 κουβαλάνε «μεγάλο ιικο φορτίο»… το οποίο ξεφορτώνονται στα σπίτια τους, κυρίως σε βάρος των παππούδων και των γιαγιάδων τους… Αυτό το παλιο”ιικο φορτίο” μένει γατζωμένο επάνω τους ό,τι κι αν κάνουν είτε στις αίθουσες είτε στο δρόμο για το σπίτι· όταν όμως δει εξώπορτα βάζει τα καλά του και τρίβει τα χεράκια του…

Από που προέρχεται απ’ το «μεγάλο ιικό φορτίο» και πάει πάνω στη νεολαία; Άγνωστο… Γνωστό θεωρείται όμως ότι πηδάει στις αυλές των σχολείων και καβαλάει τους ανήλικους και τις ανήλικες με σκοπό να τρυπώσει στα σπίτια τους και να εξοντώσει τα παππούδια, μια παγαποντιά του covid-19 που χρησιμοποιεί τη νεολαία σαν τα πυρπολικά του Κανάρη… Ίσως να υπάρχουν στοιχεία σε βάρος του – επιστημονικά πάντα… Ποιοί είμαστε εμείς που θα διατυπώσουμε άσεμνες απορίες; (Άραγε ο covid-19 πηγαίνει και σε παιδάκια που δεν συναναστρέφονται τους παππούδες τους; Κάνει τόσο τσάμπα και αυτοκαταστροφικό κόπο; Ή «μυρίζεται» ποιός / ποιά βολεύει την εκστρατεία του και αδιαφορεί για τους υπόλοιπους; Να κάτι για επιστημονική έρευνα!)

Όμως το γεγονός ότι οι ανήλικοι δεν αρρωσταίνουν απ’ τον covid-19 ενώ αρρωσταίνουν απ’ την γρίπη, δεν δείχνει κάτι τις συγκριτικό για την «φονικότητα» του πρώτου σε σχέση με την δεύτερη; Και επιπλέον, γιατί δεν αρρωσταίνουν οι ανήλικοι; Κάποια εξήγηση θα υπάρχει σίγουρα – όμως αυτό δεν δείχνει άραγε ότι παρότι καινούργιος (και «άγνωστος στην επιστημονική κοινότητα) και πανούργος ο covid-19 είναι άμεσα αντιμετωπίσιμος απ’ τους ανθρώπινους οργανισμούς;

Ερωτήματα απ’ την σκοπιά της «πραγματικής» πραγματικότητας… Απ’ την μεριά της εικονικής πραγματικότητας δεν υπάρχει καμμία απορία: οι «υγιειονομικές βόμβες» δεν έχουν θέση σε δημόσιους χώρους. Τελεία και παύλα! Όχι μόνο στα σχολεία (πράγμα που ενδεχομένως να τις χαροποιεί) αλλά ούτε στις καφετέριες ή οπουδήποτε αλλού.

Κι αν αρχίσουν να μαζεύονται σε τίποτα πλατείες; Ουαί κι αλλοίμονο (για την δημόσια υγεία)! Οι δυνάμεις της τάξης θα πρέπει να πρέπει να φροντίσουν για την απολύμανση…

Social distancing: σχέσεις και αριθμοί

Κυριακή 15 Μάρτη. Κοινωνική απομάκρυνση; Αυτός είναι ο γενικός όρος του manual της κρατικής διαχείρισης της διασποράς του covid-19. Είναι μάλλον πρωτόγονο μοντέλο, εφόσον αναφέρεται ήδη απ’ τον 7ο αιώνα στη μεταχείριση των λεπρών, με τις εξορίες / αποικίες λεπρών (: Σπιναλόγκα στα καθ’ ημάς…) Παρόλα αυτά (με την μορφή γενικευμένων ή τοπικών απαγορεύσεων κυκλοφορίας και συγκεντρώσεων) έχει χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς ως και το 2003, στην Σιγκαπούρη, στην περίπτωση του SARS. Είναι πετυχημένη μέθοδος; Έτσι λένε εκείνοι που την εφαρμόζουν – και ποιός μπορεί να αποδείξει κάτι διαφορετικό;

Να το πρόσφατο παράδειγμα της Σιγκαπούρης. Προκειμένου να περιοριστεί ο SARS η κυβέρνηση της πόλης / κράτος διάταξε τον κατ’ οίκον περιορισμό 8.000 ατόμων, ενώ ακόμα 4.300 υποχρεώθηκαν να δίνουν μια φορά την ημέρα τηλεφωνική αναφορά για την κατάσταση της υγείας τους στις ιατρικές αρχές. Απ’ αυτά τα 12.300 άτομα μόνο τα 58 διαγνώστηκαν τελικά με μόλυνση απ’ τον κορονοϊό του SARS. Η μικρή και δύσκολη μεταδοτικότητα που είχε ο συγκεκριμμένος ιός έπαιξε βασικό ρόλο· ωστόσο τα εύγε και τα ζήτω πήγαν σ’ αυτούς που σχεδίασαν και επέβαλαν το συγκεκριμένο “social distancing”. Λογικό: αφού υπάρχει πάντα πολιτική και ιδεολογία στη διαχείριση της δημόσιας υγείας, κανείς δεν πρόκειται να δώσει συγχαρητήρια σ’ έναν ιό για την “αυτοσυγκράτησή του”.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η απομάκρυνση απ’ τον κίνδυνο είναι η πιο φυσιολογική στάση κάθε ζωντανού οργανισμού, άρα και του είδους μας. Το ζήτημα, άρα, μεταφέρεται στο ποιος (και αν) είναι ο κίνδυνος. Υπάρχουν κίνδυνοι υπαρκτοί και κίνδυνοι ανύπαρκτοι· κίνδυνοι διογκωμένοι και κίνδυνοι υποτιμημένοι· κίνδυνοι ολοφάνεροι και κίνδυνοι κρυμμένοι. Απ’ την «εκτίμηση» και την «ανάδειξη» ή μη του κινδύνου (και το ποιος την κάνει) ξεκινάει η βιοπολιτική. Σε τελευταία ανάλυση ακόμα και οι λέξεις μπορεί να υποδεικνύουν το ζήτημα. Είναι άλλο πράγμα το danger distancing και άλλο το social distancing…

Η ιταλική περίπτωση είναι χρήσιμη. Σύμφωνα με έρευνα μιας ομάδας ειδικών (δημοσιευμένη στην international journal of infectious diseases στις 1 Νοέμβρη του 2019, πριν 4,5 μήνες δηλαδή, όταν ο covid-19 δεν υπήρχε στον ανθρώπινο ορίζοντα), από τον χειμώνα 2013–‘14 ως τον χειμώνα 2016–‘17, μέσα σε 4 χρόνια δηλαδή, στην ιταλία είχαν καταγραφεί 5.290.000 περιπτώσεις προσβολής από γρίπη. Αυτό σημαίνει (κατά μέσο όρο, που πάντως είναι απλά ένα στατιστικό μέγεθος, αφού απο χρονιά σε χρονιά οι επιδημίες γρίπης εξελίσσονται διαφορετικά) 1.322.500 κρούσματα τον χρόνο.

Στο ίδιο διάστημα πέθαναν 68.000 άτομα απ’ τις επιπλοκές της γρίπης (βασικά πνευμονίες). Τον χειμώνα 2013-‘14 πέθαναν 7.027 άτομα, τον επόμενο 20.259, τον χειμώνα ’15-’16 πέθαναν 15.801 και τον χειμώνα ’16-’17 24.981. Αυτές οι απώλειες (κυρίως άτομα άνω των 65 χρονών) καταμετρήθηκαν με δεδομένο το γεγονός ότι υπάρχουν αντιγριπικά εμβόλια και γίνεται (προαιρετικός) εμβολιασμός. Είναι η γρίπη και τα αποτελέσματά της στην ιταλία (αισθητά υψηλότερα από άλλα ευρωπαϊκά κράτη) ένας κίνδυνος τέτοιος που να επιβάλλεται το social distancing; Η πρακτική απάντηση ήταν (και παραμένει) «όχι». Η επικινδυνότητα, εν προκειμένω, περιορίζεται στην παρότρυνση των ειδικών να μελετήσουν το ζήτημα.

Η ιταλική περίπτωση του covid-19 είναι διαφορετική. Αλλά είναι διαφορετική σε σχέση με άλλες (κρατικές) περιπτώσεις· όχι απλά σε σχέση με την (ιταλική) γρίπη. Η διαφορά έγκειται στην ανεξήγητη (απ’ τους δημαγωγούς…) μεγάλη θνησιμότητα που εμφανίζει ο covid-19 στην ιταλία (7,1% των κρουσμάτων που έχουν διαγνωστεί) σε σχέση, για παράδειγμα, με τη νότια κορέα (0,84%), την κίνα (3,8%) ή την ιαπωνία (1,5%). Ωστόσο το χαμηλό ποσοστό θνησιμότητας στη νότια κορέα ΔΕΝ οφείλεται στο social distancing· δεν είναι αποτέλεσμα της «κοινωνικής απομάκρυνσης»! Αν πετύχει κάτι αυτή είναι ο περιορισμός της διασποράς, όχι όμως και ο περιορισμός του ποσοστού θνησιμότητας επί των κρουσμάτων! Στις 12 Μάρτη υπήρχαν στη νότια κορέα σχεδόν 8000 εντοπισμένα κρούσματα, τοποθετώντας την στη δεύτερη θέση πίσω απ’ την ιταλία στην αναλογία κρουσμάτων προς πληθυσμό (153,5 ανά εκατομμύριο) – και παρόλα αυτά είχε μόνον 66 νεκρούς.

Το μόνο κοινό των δυο περιπτώσεων (ιταλίας και νότιας κορέας) είναι ότι η συντριπτική πλειονότητα των θυμάτων είναι πάνω από 60 χρονών. Με βάση τα στοιχεία στις 9 Μάρτη στην ιταλία υπήρχε μόνο 1 νεκρός στην ηλικιακή ζώνη 40 – 49 (1 και στη νότια κορέα ως τις 12/3), και 3 στην ηλικιακή ζώνη 50 – 59 (6 στη νότια κορέα ως τις 12/3). Αντίθετα στην ιταλία 114 νεκροί (το 31,9%) ήταν στη ζώνη 70-79 (24, 36,4% στη νότια κορέα στις 12/3) και 202 (56,6%) στη ζώνη άνω των 80 (20, 30,3% στη νότια κορέα στις 12/3). (Επαναλαμβάνουμε προς αποφυγήπαρεξήγηση: τα στοιχεία για την ιταλία είναι ως τις 9 Μάρτη…)

Πού βρίσκεται, λοιπόν, ο κίνδυνος; Στον covid-19 αυτόν καθαυτόν· στη διαχείρισή του· ή σε άλλους λόγους (κοινωνικούς, θεσμικούς, ακόμα και ιστορικούς) που παραμένουν στη θέση τους ακόμα κι αν μπει σε καραντίνα ολόκληρη και κομμάτι κομμάτι μια κοινωνία 60, 50, 80 ή 20 εκατομμυρίων; Η απάντηση είναι σημαντική (δεν την έχουμε!) ακριβώς επειδή μιλάμε για βιοπολιτική….

Αν η ιταλική περίπτωση χρησιμοποιείται πανευρωπαϊκά σαν «πρότυπη αναπαράσταση» του κινδύνου αυτό δεν οφείλεται καθόλου σε απειλές κατά της υγείας· δεν είναι στοιχείο της «πραγματικής» πραγματικότητας. Είναι μια πολιτική και ιδεολογική (πιθανότατα ακόμα και γεωπολιτική) επιλογή, και σαν τέτοια ανήκει στην εικονική πραγματικότητα που κατασκευάζεται στη δύση, για λογαριασμό του μετασχηματισμού των καθεστώτων. Αν αντί για την ιταλική περίπτωση χρησιμοποιούνταν η νοτιοκορεάτικη, η κοινωνική εννόηση του κινδύνου θα ήταν διαφορετική. Υπάρχει τεράστια διαφορά ανάμεσα στους 1.266 θανάτους στην ιταλία (ως τις 13/3) και στους 66 στη νότια κορέα (ως τις 12/3)…

Κι ωστόσο η νότια κορέα είναι σα να μην υπάρχει καν στον χάρτη… Κι ας σημειωθεί ότι παρότι και στη νότια κορέα υπήρξε γενική διασπορά του covid-19, o Moon ΔΕΝ έβαλε όλη την επικράτεια σε καραντίνα!

(φωτογραφίες: Το 1969, στο «θερμό φθινόπωρο» της εργατικής εξέγερσης στην ιταλία, κάποιοι απ’ αυτούς στις φωτογραφίες ήταν 20, 25 ή 30 χρονών. Σήμερα, μετά από 5 δεκαετίες είναι 70, 75 ή 80 χρονών. Λέτε να απέκτησαν «προβλήματα υγείας» στη διάρκεια της εργατικής ζωής τους στα μεγάλα εργοστάσια του ιταλικού βορρά, στο Μιλάνο, στο Τορίνο, στο Mestre; Λέτε να ανήκουν ταξικά στις έτσι κι αλλιώς ετοιμοθάνατες «ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες» του ιταλικού καπιταλισμού; Λέτε να έχουν μεγάλες συντάξεις και να κάνουν ζωάρα;

Μπαααα… Ο covid-19 είναι ο φονιάς!..)