Πέμπτη 16 Μάη>> Η mainstream, «παραδοσιακή» αντικαπιταλιστική κριτική τέλειωσε (στον δυτικό κόσμο) την δεκαετία του ’60… Το κυριότερο όμως είναι ότι αυτή η αντικαπιταλιστική κριτική, στις περισσότερο κυρίαρχες πολιτικά εκφάνσεις της (κομμουνιστικά κόμματα, ακροαριστερές οργανώσεις) στο μεγαλύτερο μέρος του 20ου αιώνα, αφορούμε την διανομή-του-πλεονάσματος (της υπεραξίας) και όχι την απόσπασή της, τους τεχνικούς και οργανωτικούς (εν τέλει πολιτικούς!!) τρόπους απόσπασής της. Αφορούσε το εποικοδόμημα – όχι την βάση.
Με δυο λόγια το τεχνικό / τεχνολογικό καπιταλιστικό υπόστρωμα της εκμετάλλευσης της εργασίας, οι μηχανές, όχι μόνο έμειναν στο απυρόβλητο θεωρούμενες de facto «πρόοδος» (ενώ ήταν και είναι, ως πάγιο κεφάλαιο, στο κέντρο της εκμετάλλευσης / πειθάρχησης) αλλά, επιπλέον, φωτίστηκαν μ’ ένα «συντεχνιακό» θεώρημα: το ζήτημα είναι σε ποια χέρια βρίσκονται! (Σε ποια χέρια βρίσκονται, για παράδειγμα, το απαύγασμα της φυσικής, οι ατομικές βόμβες; Σε ποια χέρια βρίσκονται το απαύγασμα της γενετικής μηχανικής, οι gain-of-function κατασκευές ιών-όπλων;) Ήταν τα πιο ριζοσπαστικά τμήματα της οικολογικής κριτικής (απ’ τα ‘60s ως τα ‘80s) που διεύρυναν την αντίθεση στον καπιταλισμό ως σύστημα συμπεριλαμβάνοντας και κρίσιμα ερωτήματα (και αρνήσεις) για τμήματα αυτού του τεχνικού / τεχνολογικού υποστρώματος. Και ήταν απ’ αυτές τις ριζοσπαστικές, αντικαπιταλιστικές οικολογικές τάσεις που προέκυψε η δομική κριτική στις βιοτεχνολογίες και στη γενετική μηχανική.
Και ήταν (αυτό αφορά εμάς εδώ…) οι ιταλοί μαρξιστές των Quaderni Rossi, στις αρχές της δεκαετίας του 1960, που «ξανάστησαν τον Μαρξ με το κεφάλι επάνω και τα πόδια κάτω» βάζοντας στην πρώτη γραμμή του εργατικού / ταξικού ανταγωνισμού αυτό το τεχνικό / τεχνολογικό υπόστρωμα απόσπασης της (σχετικής) υπεραξίας. Τιμής ένεκεν να ένα απόσπασμα από κείμενο του Raniero Panzieri (από το βιβλίο Νεοκαπιταλισμός και Επαναστατικό Κίνημα, εκδ. «κομμούνα», κάπου στο πρώτο μισό των ‘80s):
… Θα μπορούσαμε να πούμε πως οι δύο όροι καπιταλισμός και ανάπτυξη είναι ταυτόσημοι. Ο καπιταλισμός ζει από και με την προαγωγή της συνεχούς εξάπλωσης των οικονομικών δυνατοτήτων, δίνοντας μια δίχως προηγούμενο ώθηση στην επιστήμη και στην τεχνολογία, στις εφαρμογές της επιστήμης και της τεχνικής στο χώρο της οικονομίας…
Η συνεχής εισαγωγή καινούργιων μηχανών, η τάση για συνεχώς καινούργιες ανακαλύψεις και την εφαρμογή τους, η ορμητική και αδιάκοπη τεχνολογική ανάπτυξη, είναι, αν επιτρέπεται η χρήση αυτού του όρου μεταφορικά, η ουσία της διαδικασίας της καπιταλιστικής συσσώρευσης…
Εκείνο επομένως που προκαλεί τον εξαιρετικό δυναμισμό του καπιταλισμού δεν είναι απλά η εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης αλλά αναμφισβήτητα η συνεχής εισαγωγή καινούργιων μηχανών. Αυτό το ζήτημα βρίσκεται στο κέντρο όλης της διαδικασίας αναπαραγωγής και κυκλοφορίας του κεφάλαιου. Με τις μηχανές λοιπόν, με την εισαγωγή καινούργιων μηχανών, διεξάγουν βασικά οι καπιταλιστές τον αγώνα, αν μπορεί κανείς να τον ονομάσει έτσι, για την υπεράσπιση του κέρδους τους, ενάντια στις πιέσεις των μισθωτών που επιδιώκουν να μειώσουν το ποσοστό της υπεραξίας…
Λέει ο Μαρξ στο «Κεφάλαιο»: Η διαθέσιμη εργατική δύναμη αναπτύσσεται από τις ίδιες αιτίες που αναπτύσσουν την επεκτατική δύναμη του κεφάλαιου. Το μέγεθος λοιπόν του εφεδρικού βιομηχανικού στρατού αυξάνει αναλογικά με την αύξηση του πλούτου. Μα συμπληρώνει: όλες οι μέθοδοι για τον πολλαπλασιασμό των δυνάμεων της εργασίας ακρωτηριάζουν τον εργάτη, μεταβάλλοντάς τον σε ένα τμήμα ανθρώπου∙ ταπεινωτικά τον μετατρέπουν σε μια ασήμαντη απόφυση της μηχανής, καταστρέφουν με την βασανιστική δουλειά του το περιεχόμενο της ίδιας της εργασίας…
Η μηχανοποίηση, στα διαδοχικά κύματά της, είναι λοιπόν πολιτική. Έχει στόχο την υποτίμηση. Όταν συμβαίνει στους χωροχρόνους εργασίας έχει στόχο την υποτίμηση της ζωντανής εργασίας. Όταν συμβαίνει ευρύτερα, έχει στόχο την διατίμηση / υποτίμηση της ζωής.
Ο Μαρξ και οι ιταλοί εργατιστές έναν αιώνα μετά απ’ αυτόν μιλούσαν για την μηχανή, το πάγιο κεφάλαιο, σ’ εκείνο που γνωρίσαμε (ιστορικά) ως εργοστάσιο: ατσάλι, ιμάντες μεταφοράς, ρουλεμάν, κάρτες, μισθός, πειθαρχία – και ορυκτά καύσιμα. Αλλά ήδη απ’ την δεκαετία του 1970 οι ιταλοί αυτόνομοι, χάρη στην ιστορική συμβολή αυτόνομων φεμινιστριών, ήταν σε θέση να επεκτείνουν αυτήν ακριβώς την ανάλυση στην καπιταλιστική εκμετάλλευση του συνόλου των κοινωνικών σχέσεων, συμπεριλαμβανόμενης πια κεντρικά της κοινωνικής αναπαραγωγής – σ’ αυτό που ονόμασαν «κοινωνικό εργοστάσιο». Σ’ αυτό το πεδίο, του ελέγχου της κοινωνικής και της φυσικής αναπαραγωγής, οι μηχανές δεν είναι (και δεν θα μπορούσαν να είναι!) της μορφής ατσάλι-ρουλεμάν-καμένα ορυκτέλαια…
Το ότι οι βιοτεχνολόγοι μιλούν εδώ και χρόνια για γενετική μηχανική παντού και το ότι η «φωνή» της 4ης καπιταλιστικής επανάστασης πανηγυρίζει για το engineering of everything («μηχανοποίηση των πάντων»! – εδώ περιλαμβάνεται και η κυβερνητική…) δεν είναι ούτε ευφημισμός ούτε υπερβολή. Είναι αυτή η καπιταλιστική τάση υπεξαίρεσης των πάντων μέσω μηχανοποίησης (μέσω πάγιου κεφαλαίου…) που υπάρχει καταγραμμένη ήδη στον Μαρξ και που ανέλυσαν με βάση τα δεδομένα των ‘70s οι ιταλοί αυτόνομοι. Όχι πια μόνο στον πιο στενά εννοημένο χωροχρόνο της δουλειάς αλλά σ’ όλο το πεδίο των κοινωνικών σχέσεων∙ κι ακόμα πιο πέρα, σ’ όλο το φάσμα των μορφών ζωής, εφόσον η μηχανοποίηση τμημάτων τους αποφέρει κέρδη και διατηρεί / αναπαράγει τις καπιταλιστικές νόρμες: απ’ τους ιούς, τα μικρόβια και τα έντομα, ως τα φυτά και τα ανώτερα θηλαστικά. (Ακόμα και η μηχανοποίηση της ατμόσφαιρας είναι στην ημερήσια διάταξη, με την λεγόμενη γεω-μηχανική….)
Θα έπρεπε να έχει γίνει συνειδητό ότι το τεχνολογικό καπιταλιστικό υπόστρωμα, αυτό που λέμε καπιταλιστικές μηχανές, έχει αποκτήσει πια πολλαπλάσιες μορφές: μπορεί να έχει την μορφή μικροτσίπ, μπορεί να έχει την μορφή ενός κατάλληλα κατασκευασμένου βιολογικού παράγοντα, ενός τεχνητού ιού για παράδειγμα, ή ακόμα και την μορφή μιας τεχνητά κατασκευασμένης αλληλουχίας DNA ή RNA… Μιας χίμαιρας…
Αλλά όχι. Ούτε αυτό έχει γίνει συνειδητό, ούτε η σημασία του για την πολιτική οικονομία του κεφάλαιου… Δεν πρόκειται να εγκαλέσουμε οποιονδήποτε στην μαρξιανή ορθότητα! (Σιγά! Τόσα διδακτορικά κυκλοφορούν!!! Ποιο είμαστε εμείς οι εργάτες που θα πούμε πως οι περισσότεροι από δαύτους είναι ειδικευμένοι ηλίθιοι; Θα μας ρίξουν κατευθείαν στην κόλαση!) Όμως το ότι ο καπιταλισμός ως σύστημα «ζει και αναπνέει» μέσα απ’ την παραγωγή και αναπαραγωγή ελλείψεων, σπανιότητας, είναι κοινότοπο! Δεν υπήρξε, δεν υπάρχει και δεν πρόκειται να υπάρξει καπιταλισμός χωρίς υποτίμηση της ζωής! Της κοινωνικής ζωής, της φυσικής ζωής. Των πληβείων, αλλά όχι μόνο.
Επιπλέον ακριβώς χάρη στην προωθητική του δύναμη, χάρη δηλαδή στο τεχνικό / τεχνολογικό υπόστρωμά του, ο καπιταλισμός ήταν εξ’ αρχής, απ’ τον 19ο αιώνα νοσογόνος. (Χρειάζονται στοιχεία και αποδείξεις;) Εκείνο που προστέθηκε (ή άλλαξε αν προτιμάτε) απ’ τις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα και μετά, ήταν πως η νοσηρότητα που ως τότε ήταν κατά κάποιον τρόπο «παράπλευρη συνέπεια» της καπιταλιστικής ανάπτυξης, συνέπειά της αλλά όχι ζητούμενο, έγινε η ίδια στόχος και τρόπος κερδοφορίας και ελέγχου επί των κοινωνικών σχέσεων – και των σωμάτων!
Πώς κι έτσι; Κυρίως επειδή τα νεοφιλελεύθερα δόγματα (: ο Εαυτός Κεφάλαιο) απ’ την δεκαετία του 1980 και μετά προώθησαν (στη δύση…) την ιδέα της υγείας (και της απόδοσης!!!) ως ατομικής (ή/και οικογενειακής) «επένδυσης». Για παράδειγμα η «πρόληψη» ως ιδεολογία (κρατική / καναδική εφεύρεση στα τέλη των ‘70s) συγκρότησε σταδιακά μια μεγάλη μάζα διαρκώς αυτο-επιτηρούμενων και φοβικών εφ’ όρου ζωής (πρωτοκοσμικών) υπηκόων: η υγεία, εννοημένη πια με τον πιο στενό και διεστραμμένο τρόπο που θα ήταν ποτέ δυνατόν, σαν «σωστοί δείκτες στα βιομηχανικά τεστ / εξετάσεις υγείας», σαν υγιεινισμός (ιδεολογία δηλαδή!) και σαν απόδοση, σαν fitness, έγινε πρώτα ατομικό κεφάλαιο∙ και σχεδόν αμέσως επιχειρηματικό κεφάλαιο – και σ.δ.ι.τ. βιοπολιτική. Κατ’ αυτόν τον τρόπο οι πάροχοι υπηρεσιών δημόσιας υγείας (βιομηχανίες φαρμάκων και ιατρικών μεθόδων, υλικών και μηχανημάτων, ερευνητικά ινστιτούτα και ιατρικά πανεπιστήμια…) έπαψαν να είναι στήριγμα του μετά τον β παγκόσμιο πόλεμο «κράτους πρόνοιας» (το οποίο εξάλλου έπαψε να υπάρχει και το ίδιο…) και έγιναν «βιομηχανία της υγείας». Πιο σωστά: βιομηχανία της νοσηρότητας.
Στα τέλη του 2019 αυτή η εξέλιξη ήταν χιλιο-μιλημένη, χιλιο-καταγραμμένη, χιλιο-ειπωμένη απ’ τα αφεντικά και τους ειδικούς τους – όχι φυσικά με τον τρόπο που την παρουσιάζουμε εδώ! Αρκεί κάποιος να παρακολουθούσε προσεκτικά, συστηματικά και από εργατικές θέσεις συνέδρια, ανακοινώσεις, έρευνες, διακηρύξεις, σχέδια, τεχνολογικές εξελίξεις – και τις καταστροφικές αποτυχίες τους – και θα καταλάβαινε (για μια ακόμα φορά) την ευφυή διορατικότητα του κυρ Κάρολου όταν έγραφε στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο για το πως ξεπερνιούνται οι καπιταλιστικές κρίσεις…
Το 2018, το 2019, και με εκρηκτικό τρόπο το 2020 και το 2021, όσοι μηρύκαζαν έναν προ πολλού ξοφλημένο «επαναστατισμό» ήταν μακριά νυχτωμένοι – και πιάστηκαν με τα βρακιά κατεβασμένα, με τους δικούς Εαυτούς – Κεφάλαιο (τις φοβίες, τις ανασφάλειες και, κυρίως, τις «επενδύσεις» τους στην αποδοτικότητά τους, τις ασκήσεις τους, τα γυμναστήριά τους, τις διατροφές τους και όλα τα υπόλοιπα) έτοιμους γι’ αυτό που έγινε: κρατική / επιχειρηματική συγκεντροποίηση εκατομμυρίων «μοριακών» και μη αποδοτικών πλέον Εαυτών – Κεφάλαια! Ως αυτόνομοι εργάτες, έχοντας ακονισμένα τα εργαλεία μαρξιανής ανάλυσης, αυτό το είχαμε προβλέψει κατά 80%: με μια δημόσια εκδήλωση στις 13 Μάη του 2019 («συμβούλιο για την εργατική αυτονομία») και με την έκδοση εκείνης της εισήγησης τον Δεκέμβρη του 2019 («τετράδιο για εργατική χρήση» νο 4). (Παρακαλούμε προσέξτε τις χρονολογίες!)
Τότε, βέβαια, δεν είμασταν ούτε «ψέκα», ούτε «ανορθολογικοί»… Είμασταν απλά αδιάφοροι! Γιατί όχι; «Μαλακίες» λέγαμε… Όταν όμως μετά από λίγους μήνες εκείνο που η εργατική κριτική ανάλυση (μας) είχε προβλέψει (κατά 80%… μπορούσαμε και καλύτερα!) άρχισε να γίνεται φρικτή πραγματικότητα, τότε… Τότε πέσαμε στα νύχια των σφουγγοκωλάριων του συστήματος…
Ακόμα μας βρίζουν οι caradinieroi/pfizeroi!!! Και λοιπόν; Απλά βουλιάζουν ακόμα περισσότερο, προσπαθώντας να παρασύρουν μαζί τους όσους / όσες περισσότερους / ες γίνεται. Μεγάλη χαρά για τ’ αφεντικά…
Μήπως δεν είμαστε «ψέκα» αλλά «κολλημένοι»; Πόσος καπιταλισμός 4ης βιομηχανικής επανάστασης χωρούσε μέσα στις σύριγγες, στην τρομοκρατία, στις απαγορεύσεις, στα πρόστιμα, στον οχετό των μήντια παλιών και νέων; Τόσος όσος δείχνει το θέωρημα «κόστους / οφέλους» που έχουν υιοθετήσει (υπνοβατώντας) ακόμα και πολλοί υποτελείς!
Τι είναι αυτό; Από που προέρχεται; Προέρχεται ΚΑΤΕΥΘΕΙΑΝ απ’ τα λογιστήρια και τις διαφημιστικές των εταιρειών!!! Προέρχεται επίσης ΚΑΤΕΥΘΕΙΑΝ απ’ τον στρατό! Η ζωή μας, η ως πρόσφατα χιλιοπαινεμένη (απ’ το σύστημα) ζωή μας, ξέπεσε «ξαφνικά» σε μια αδιάφορη μονάδα, που μπαίνει στη ζυγαριά μαζί με πολλές άλλες αδιάφορες μονάδες: τόσα έσοδα μείον τόσα έξοδα: «καλά πήγαμε»!!!
Μόνο που τα «έσοδα» και τα «έξοδα» δεν είναι καθόλου της ίδιας τάξης! Στα «έσοδα» υπολογίζονται «εκείνοι που σώθηκαν λόγω εμβολιασμών», ένας αριθμός απόλυτα φανταστικός, αφού είναι αδύνατο να υπολογιστεί τι ακριβώς θα είχε γίνει αν οι πλατφορμιασμένοι αντί να δώσουν μπράτσο (και loyalty…) είχαν διαφορετική θεραπευτική αντιμετώπιση στο βαθμό και μόνο που την χρειάζονταν, χωρίς genetics! (Εννοείται πως υπήρχαν παραπάνω από μία τέτοιες θεραπευτικές αντιμετωπίσεις!) Όμως στα «έσοδα» περιλαμβάνονται επίσης τα δισεκατομμύρια κερδών των φαρμακομαφιών, οι δωροδοκίες / αμοιβές που έδωσαν σ’ όλους τους κωλαούζους τους (δημαγωγούς, ειδικούς, influencers κλπ…), η εμπέδωση μιας εντελώς καινοφανούς και παράλογης ιδέας για την ανοσία πλήθους (το φυσικό ανοσοποιητικό σύστημα δεν είναι καλό…), νέοι θεσμοί μαζικής ψηφιακής επιτήρησης και ελέγχου, κλπ κλπ. Αντίθετα στα «έξοδα» περιλαμβάνονται μόνο θάνατοι / δολοφονίες και σακατέματα!
ΠΟΤΕ ΠΡΙΝ στην ανθρώπινη ιστορία δεν είχε θεωρηθεί «εύλογο», «νόμιμο», «χρήσιμο» σε μια εκστρατεία (υποτίθεται) πρόληψης υπέρ της δημόσιας υγείας, άρα σε μια φαρμακοεκστρατεία στην οποία θα εμπλέκονταν εκατομμύρια υγιών ανθρώπων, το «ε, κι αν πέθαναν μερικές εκατοντάδες ή και χιλιάδες δεν πειράζει… σώθηκαν εκατομμύρια…». ΠΟΤΕ ΠΡΙΝ δεν είχε υπάρξει τέτοια έπαρση για την μαζική δολοφονία άγνωστο πόσων «για το καλό της υγείας», με επιχείρημα την σωτηρία άλλων επίσης άγνωστο πόσων!! ΠΟΤΕ ΠΡΙΝ δεν έγινε συστηματική υποδόρεια «ένεση» στους ζωντανούς, σε μια εκστρατεία (υποτίθεται) πρόληψης, της προσταγής βγάλτε τον σκασμό, να λέτε «και πάλι καλά» που την έχετε γλυτώσει ως τώρα! ΠΟΤΕ ΠΡΙΝ δεν επιβλήθηκε τέτοιος μαζικός συνειδησιακός ακρωτηριασμός και τέτοια ταπείνωση στους υποτελείς, «για το καλό τους», το να ζουν σαν αποφύσεις-της-κάθε-φαρμακομαφίας!! Και ποτέ πριν δεν βρέθηκαν τόσοι πρόθυμοι να υποστηρίξουν όχι μόνο αυτόν τον συνειδησιακό ακρωτηριασμό και αυτήν την ταπείνωση αλλά και όλες τις προοπτικές τους!!!
Και; Τί έγινε; «Σιγά μωρέ!!!»
