Tag: ιδεολογία

Η ώρα του ταμείου

Τετάρτη 29 Απρίλη. Κάποιοι παρατηρούν πως είναι πολύ ευκολότερο να επιβάλλεις καθολική απαγόρευση της κυκλοφορίας καθ’ άπασαν την επικράτειαν (σπέρνεις μπάτσους κι αν χρειαστεί και στρατό παντού) απ’ το να ελέγχεις κάθε μαγαζί, κάθε εβγα, κάθε ψιλικατζίδικο, τα τετραγωγικά του, και πόσοι βρίσκονται μέσα, νόμιμα ή «παράνομα».

Η παρατήρηση κατ’ αρχήν είναι σωστή – αλλά δείχνει μεγάλη έλλειψη στοιχειώδους ιστορικής γνώσης. Τα (προηγούμενα) παραδείγματα πραξικοπημάτων είναι τόσο γνωστά ώστε δεν θα έπρεπε να αγνοούνται. Οι τωρινοί πραξικοπηματίες είμαστε σίγουροι ότι δεν τα αγνοούν!

Πώς εξασφαλίζει, λοιπόν, οποιοδήποτε αυταρχικό καθεστώς, οποιαδήποτε δικτατορική «αλήθεια» την μακροημέρευσή του / της, χωρίς να βάζει έναν χωροφύλακα σε κάθε σπίτι, σε κάθε μαγαζί, σε κάθε τρύπα των πόλεων και της επαρχίας; Με τους ρουφιάνους του! Οι ρουφιάνοι, η 5η φάλαγγα μέσα στο κοινωνικό εργοστάσιο, είναι τόσο πιο πολύτιμοι όσο πιο βίαιες είναι οι απαγορεύσεις.

Τα πρόσφατα υγιεινιστικά πραξικοπήματα πουθενά δεν ήταν / είναι καθολικά αποδεκτά! Οι ψυχολόγοι και οι κοινωνιολόγοι του συστήματος («σύμβουλοι» των κυβερνήσεων, θα τα πούμε άλλη φορά) έχουν στοιχειώδη επίγνωση αυτής της αλήθειας. Έχουν όμως επίγνωση κι αυτού: η μάζα που υποδέχεται το πραξικόπημα σα λύτρωση και σωτηρία ανεβαίνει επίπεδο όταν οι φοβίες της παύουν να είναι ατομικές και αποκτούν την ισχύ (και την θεατρικότητα) της εξουσίας. Κάθε «κεφαλαιοποίηση» μεγάλης κλίμακας αναβαθμίζει ψυχολογικά τους μικρομεσαίους «εαυτούς – κεφάλαια»! Αυτός που πριν ήταν απλά υποχόνδριος βλέπει στο υγιεινιστικό πραξικόπημα κάτι σαν «κάλεσμα της ιστορίας», μια επιπλέον (σημαντική) αξία για το (αποστειρωμένο) τομάρι του.

Είναι αυτή η κοινωνική φιγούρα που εξασφάλιζε πάντα την μακροημέρευση των αυταρχισμών και των στρατοαστυνομιών. Είναι αυτή η φιγούρα που έπαιρνε τηλέφωνο την αστυνομία, που φώναζε απ’ το μπαλκόνι, που μόρφαζε στο δρόμο ή στο λεωφορείο, που κάρφωνε στη ζούλα. Και είναι αυτή ξανά, με νέα επιχειρήματα και νομιμοποίηση, που θα αναλάβει την λιανική της υγιεινιστικής επιτήρησης τώρα που ο έλεγχος δεν (θα) είναι μόνο δρόμοι και πλατείες. Τώρα που ο έλεγχος θα είναι «πόντο – πόντο». (Στην πραγματικότητα δεν είναι καν καινούργια φιγούρα! Είναι αυτή που ανέλαβε, πρακτικά, την εφαρμογή του γεμάτου παράνοια «αντικαπνιστικού νόμου» απ’ το περασμένο φθινόπωρο! Πάντα για λόγους ατομικής και δημόσιας υγείας! Και έκανε την δουλειά της κανονικά!)

Θα αποκαλέσει κανείς τους «νεορουφιάνους» με το πραγματικό τους όνομα; Θα τους διαολοστείλει; Εδώ είναι η Ρόδος, εδώ είναι και το πήδημα!

Περί πολέμου

Σάββατο 25 Απρίλη. Όταν βγαίνει η πολιτική βιτρίνα και διακηρύσσει «βρισκόμαστε σε πόλεμο» μπορείς να την περιγελάσεις. Η λέξη «πόλεμος» είναι εύκολη στη χρήση. Προφανώς σημασιοδοτεί κάτι «έκτακτο» απ’ την μεριά της όποιας εξουσίας. Αλλά αν δεν ακούγονται κροταλίσματα πυροβόλων, εκρήξεις… κοιμάσαι ήσυχος…

Όταν όμως αυτός ο πόλεμος (χωρίς εισαγωγικά) αρχίζει και προχωράει και γίνεται; Φαίνεται πως ένα βασικό στοιχείο στην ομαλή (και πειθαρχημένη) στοίχιση και συμμετοχή σε οποιοδήποτε πόλεμο (χωρίς εισαγωγικά) είναι ένας διπολισμός: απ’ την μια μεριά να έχει δηλωθεί σαν τέτοιος· απ’ την άλλη μεριά όμως να μπορεί να εννοηθεί «κάπως αλλιώς». Ας πούμε σαν «ηθική υποχρέωση», που θα ολοκληρωθεί γρήγορα και εύκολα. Κάπως έτσι ξεκίνησαν χαρούμενοι για το μέτωπο εκατοντάδες χιλιάδες φαντάροι πριν παραπάνω από έναν αιώνα, για έναν πόλεμο που θα ήταν σύντομος, γρήγορος, νικηφόρος (για όλους…). Ξεκίνησαν καλοκαίρι (του 1914) κι ως τα χριστούγεννα, ήταν σίγουροι, θα είχαν γυρίσει σπίτια τους… Στην κανονικότητα – αν και δεν χρησιμοποιούσαν τέτοιες διανοουμενίστικες λέξεις τότε.

Με τον πόλεμο (οποιονδήποτε τέτοιο, χωρίς εισαγωγικά) δεν μπορεί να παίξει κανείς (παρότι πολλοί νομίζουν ότι μπορούν). Με δεδομένο πως, τελικά, υπάρχουν θύματα μπορεί κανείς να ασχοληθεί με την περίθαλψή τους. Δεν είναι κακό – χρειάζεται.

Είμαστε σίγουροι, για παράδειγμα, ότι οι τρανοί γερμανοί σοσιαλδημοκράτες, έκαναν ό,τι περισσότερο και καλύτερο μπορούσαν υπέρ της φροντίδας των γερμανών φαντάρων στα χαρακώματα εκείνου του πολέμου που ξεκίνησε σαν σύντομος (και τέλειωσε μετά από τέσσερα χρόνια αφήνοντας για πάντα χαραγμένη στην ιστορία την φράση κρέας για κανόνια). Και καλύτερη διατροφή θα ζήτησαν, και καλύτερη υγιειονομική περίθαλψη… Ίσως καλύτερα και περισσότερα νοσοκομεία εκστρατείας… Ίσως γρηγορότερη διανομή των γραμμάτων από και προς το μέτωπο… Δεν ήταν κακοί άνθρωποι (οι τότε γερμανοί σοσιαλδημοκράτες) και οπωσδήποτε το γερμανικό κράτος δεν θα έπρεπε να παρατήσει τους (πειθαρχημένους ακόμα) στρατιώτες του στην τύχη τους. Αλλά οι τότε γερμανοί σοσιαλδημοκράτες είχαν υποστηρίξει την διεξαγωγή αυτού του πολέμου… Και, φυσικά, είχαν υπερψηφίσει τον (πολεμικό) δανεισμό για τα έξοδά του… Επίσης είχαν κηρύξει «παύση πυρός» απέναντι στο (γερμανικό) κράτος· προείχε η αίσια έκβαση του πολέμου. «Θα λογαριαστούμε μετά…» (την αίσια έκβαση) όπως άφηναν να εννοηθεί….

Με τον πόλεμο (οποιονδήποτε τέτοιο, χωρίς εισαγωγικά) δεν μπορεί να παίξει κανείς. Και είναι γνωστό ποιοί και γιατί ήταν εναντίον εκείνου (για παράδειγμα…) του πολέμου. Ήταν, μάλιστα, εναντίον πριν καν ξεσπάσει· και προειδοποιούσαν. Όπως έγραφε μια απ’ αυτούς πρέπει να μελετάει κανείς τις καπιταλιστικές τάσεις κι όχι, απλά, να περιμένει τις εξελίξεις που καθορίζουν άλλοι θολώντας τα νέρα. Τελικά με τον πόλεμο συμβαίνει το εξής: είτε είσαι καθαρά και ξάστερα εναντίον του, ξέρεις γιατί, και προσπαθείς να το εξηγήσεις και σ’ άλλους χωρίς, φυσικά, να υποτιμάς τη νοημοσύνη τους με βλακείες και αποπροσανατολισμούς· είτε είσαι υπέρ, και προσπαθείς (στην καλύτερη των περιπτώσεων) να περιθάλψεις όσο το δυνατόν καλύτερα τα όποια θύματά του. (Δεν είναι κακό πράγμα η περίθαλψη, το είπαμε!).

Συνήθως λοιπόν, το “αναμενόμενο”, είναι το δεύτερο. Πρακτικά, εκτός απ’ το να φροντίζουν όσο μπορούσαν περισσότερο για την περίθαλψη των αναξιοπαθούντων είτε στο μέτωπο είτε στα μετόπισθεν (τον εξοπλισμό του στρατού τον είχαν αναλάβει άλλοι…) οι γερμανοί σοσιαλδημοκράτες (που δεν πρέπει να ήταν παλιάνθρωποι), εκείνο τον καιρό, φρόντισαν όχι απλά να λούσουν όσους ήταν εναντίον του πολέμου με κάθε “κοσμητικό” που είχαν στη διάθεσή τους· τους εξόντωσαν κι όλας, αργότερα, μόλις τους δόθηκε η ευκαιρία. Η συκοφαντία (των αντιπάλων ενός πολέμου) είναι στάνταρ εργαλείο όσων έχουν συστρατευτεί σ’ αυτόν. Δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει…

Φυσικά αυτά είναι παλιά! Πολύ παλιά! Και δεν έχουν καμμία σχέση με πρόσωπα και πράγματα, εδώ και τώρα! Μπορεί να πει κανείς (και, πράγματι, αυτή είναι μια αρκετά διαδεδομένη σοφία) ότι τώρα δεν γίνεται κανένας πόλεμος· ότι οι αρχιστράτηγοί του κακώς δήλωσαν σίγουροι ότι ξεκινούν έναν τέτοιον (αλλά αυτό είναι ένα μικρό και ασήμαντο λαθάκι μπροστά στην στιβαρότητα που δείχνουν)· ότι οι εθνικοί αρωγοί στην “πολεμική προσπάθεια” (πρώην “αλήτες – ρουφιάνοι…”) ίσως υπερβάλλουν καμμιά φορά αλλά βρίσκονται επιτέλους στη υπηρεσία καλού σκοπού· ότι αν ο εχθρός είναι αόρατος (αλλά πότε και πόσο ορατός ήταν στ’ αλήθεια οποιοσδήποτε εχθρός; και τι πάει να πει “ορατός” στις αρχές της 3ης δεκαετίας του 21ου αιώνα;) είναι ατυχέστατη οποιαδήποτε σύγκριση· ότι δεν είναι όλες οι εκστρατείες ίδιες, και σίγουρα ότι είναι “ηθική υποχρέωση” και “κοινωνική ευθύνη” η συμμετοχή σε μια υγιεινιστική εκστρατεία (ακόμα κι αν έχει κάποιες παράπλευρες απώλειες που χρειάζονται ή θα χρειαστούν περίθαλψη…)· ότι, κατά συνέπεια, οποιοδήποτε “έκτακτο μέτρο” σκαρφιστεί κάθε στρατηγός ή λοχίας έχει τη νομιμοποίησή του και, φυσικά, την αναπόφευκτη διάρκειά του κατά την κρίση του επιτελείου· ότι οπωσδήποτε αυτά τα άθλια υποκείμενα, κάτι Μέρκελ και λοιπά, πρέπει να μεσολαβήσουν σε φτηνά πολεμικά δάνεια υπέρ της “ανόρθωσης της πατρίδας” αλλιώς “άντε γειά μισητή ε.ε.”· και ότι, στο τέλος τέλος, υπάρχει μια κανονικότητα που περιμένει (μια “κανονικότητα 2.0” ή μπορεί και “3.0”). Και, βέβαια, μας περιμένει και η αλλαγή του κόσμου – που με μυστηριώδη και μεταφυσικό τρόπο οφείλεται σ’ αυτήν την καλή εκστρατεία… Λες και είχε ραντεβού (η αλλαγή…)

Μάλισταααα… Τί άλλα;

(φωτογραφία: Του ιού τα φουσάτα περνάνε σαν τον λίβα που καίει τα σπαρτά… – λέει το μαθηματικό μοντέλο…)

Να τα λέμε κι αυτά!

Σάββατο 25 Απρίλη. Ο «σύλλογος φίλων της καραντίνας» (Συ.Φι.Κα.), η ένωση «χορεύουμε σπίτι όπως μας παίζουν την μουσική» (Χ.Ο.Πα.Μου), η οργάνωση «κάλλιο υγιείς και φυλακισμένοι παρά αδέσποτοι και άρρωστοι Το Άγιο SMS», η οργάνωση «τον covid να πληρώσει η ολιγαρχία», καθώς και κάποιες επαγγελματικές οργανώσεις που υπογράφουν με σύμβολα (κεραυνούς, νεκροκεφαλές, κλπ), σε αδημοσίευτη ανακοίνωσή τους που υπέκλεψε η ασταμάτητη μηχανή, ασκούν δριμύτατη κριτική σ’ εκείνα τα κράτη (π.χ. το σουηδικό) τα οποία, προκειμένου να προστατέψουν την «οικονομία» τους, άφησαν στο έρμαιο του φονιά ιού τους υπηκόους τους… Και σηκώνουν το μεσαίο δάκτυλο του δεξιού τους χεριού για το “χρυσό” που πήρε το ελλαδιστάν στην αντιμετώπιση του κακού…

Σωστά… Συμπεραίνει κανείς μετά απ’ αυτό ότι το ρημαδογκουβέρνο και ο ρημαδοΚούλης σκιαγραφούνται σαν αριστεροί, ίσως και κρυπτοκομμουνιστές! Αφού «έβαλαν τον άνθρωπο πάνω απ’ τα κέρδη»! Και δεν είναι μόνο αυτοί τόσο καλοί και φιλεύσπλαχνοι κυβερνήτες. Απ’ τη Λευκωσία ως τη Μαδρίτη (για να μείνουμε στον ευρωπαϊκό νότο…) τα «μέτρα» (και οι πολιτικές βιτρίνες) το ίδιο ακριβώς φαίνεται ότι υλοποιούν. Στην ισπανία, μάλιστα, επειδή φαίνεται να υπάρχουν διάφοροι «εθνοπροδότες», η μπατσαρία έχει αφηνιάσει: δεν ξυλοφορτώνει τα κέρδη (ποτέ δεν θα το έκανε!) αλλά ανθρώπους που επειδή είναι πάνω απ’ τα κέρδη ξεχωρίζουν (στους άδειους δρόμους)…

Ποιός θα το περίμενε; Εκείνο το άχρωμο, άγευστο, ανόητο, θρησκευτικό και πολυσυλλεκτικό «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός» δείχνει να βρίσκεται πια προ των πυλών…

(φωτογραφίες. Γύρω απ’ το Παρίσι αλλά και σε άλλες πόλεις ανεύθυνα, αντικοινωνικά και ταραχοποιά στοιχεία συνωστίζονται ασύστολα και παραβιάζουν συστηματικά τις τελευταίες νύχτες το social distancing… Διότι, όπως εξήγησαν οι αρχές, η υγιεινιστική εκστρατεία έχει περιορίσει τις εγκληματικές τους δραστηριότητες…)

Μια χούφτα παρατηρήσεις ακόμα

Παρασκευή 24 Απρίλη. Είναι πιθανό να ξενίζει το γεγονός ότι μια ιστορία που εμφανίζεται σαν «μαζικό πρόβλημα υγείας» (όπως ο covid-19) είναι πρακτικά πολύ περισσότερα και σημαντικότερα… Και ότι, κατά συνέπεια, η βίαιη αναδιάρθρωση των σωμάτων και των κοινωνικών σχέσεων μέσω της «πανδημίας» έτσι ώστε να γίνουν πιο «δεκτικά» στις απαιτήσεις της 4ης βιομηχανικής επανάστασης είναι μια πολυδιάστατη εξέλιξη, που περιλαμβάνει όχι μόνο τακτικές και στρατηγικές δημόσιας τάξης (: η αστυνομο-ποίηση και η ψηφιο-ποίηση του υγιεινισμού) αλλά, επίσης, ενέργειες όξυνσης του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού (: η στρατιωτικο-ποίησή του). Δυστυχώς δεν υπάρχει τρόπος (ή η ασταμάτητη μηχανή δεν ξέρει κάποιον) που να διορθώνει την διανοητική μυωπία, την εμπειρίστικη αντίληψη για την πραγματικότητα ή ακόμα και τον ιδεολογικό οππορτουνισμό. Η φράση Il n’y a pas de politique qui ne soit pas une politique des corps (“δεν υπάρχει πολιτική που να μην είναι πολιτική των σωμάτων”) κάποτε ήταν μέρος της φωτιάς της κοινωνικής (και εργατικής) αμφισβήτησης… Κάποτε… Κάποτε το πιο γλυκό φιλί ήταν στα οδοφράγματα… Τώρα αυτή η φράση είναι ένας από εκείνους τους βαρετούς γρίφους που καλό είναι να αποφεύγουν οι οκνηροί (και διάφοροι κουτοπόνηροι…).

Πόσο πρόβλημα υγείας είναι, πραγματικά, ο covid-19; Ο «αδέκαστος» κυβερνήτης της Ν. Υόρκης Cuomo δήλωσε χτες ότι μετά από μια δειγματοληπτική έρευνα, προέκυψε ότι το ποσοστό θνησιμότητας (αναλογία όσων πεθάνουν προς όσους μολύνονται) στην πόλη είναι (τελικά) «μικρότερο απ’ όσο νόμιζαν»… Είναι κάπου στο 0,5%… Οι πιο συστηματικές έρευνες πάνω στο θέμα (μία έγινε πιο διάσημη από άλλες επειδή την έκανε το team του Ιωαννίδη, στη Santa Clara) δείχνουν ωστόσο πως αυτό το ποσοστό είναι ακόμα μικρότερο. Περίπου στο 0,15%. Ο Ιωαννίδης (και όλο και περισσότεροι μάλλον «αιρετικοί» ειδικοί…) υποστηρίζει (το λέει στην συνέντευξη που αναρτήσαμε προχτές…) πως η πιθανότητα θανάτου μετά από μόλυνση απ’ τον covid-19 (αυτό το 0,15%) είναι η ίδια με την πιθανότητα θανάτου κατά την διάρκεια οδήγησης ι.χ. απ’ το σπίτι στη δουλειά και πίσω: αυτό το δεύτερο αναμφίβολα ΔΕΝ θεωρείται «σοβαρό πρόβλημα υγείας»… Παρόλα αυτά ο καθένας πρέπει να προσέχει όχι μόνο τον εαυτό του αλλά και τους άλλους…

Ο οκνηρός θα διαβάσει στα πιο πάνω «αριθμούς»· και εφόσον έχει φάει το παραμύθι θα θυμώσει επειδή δείχνουμε … ασέβεια στους ανθρώπους! Η σύγκριση, όμως, δεν είναι αριθμητικό τρικ. Είναι σύγκριση πολιτικών αντιλήψεων ως προς τι είναι τι. Με την ίδια ακριβώς έννοια που είναι πολιτική αντίληψη η «ευαισθησία για ένα σκυλάκι που κτύπησε» και ο ταυτόχρονος κυνισμός απέναντι στις χιλιάδες δολοφονημένους / ες στη μέση Ανατολή ή στις συστηματικές δολοφονίες παλαιστινίων (με την έμμεση συμμετοχή και του ελληνικού κράτους).

Και επειδή αυτό που συμβαίνει είναι η οργανωμένη διασπορά (και ενσωμάτωση) όχι του covid-19 αλλά ενός ορισμένου και πολύ συγκεκριμένου σετ ιδεών που τον έχουν κάνει «σημαία», ακριβώς γι’ αυτό μπορούμε να «αποκαλύψουμε» μια συγκεκριμένη πολιτική εξουσίας. (Εδώ οι οκνηροί θυμώνουν ακόμα περισσότερο και αρχίζουν να πληκτρολογούν ή να μουρμουράνε διάφορα…).

Σε μια ενδιαφέρουσα πρόσφατη ανάλυση της/του Paul B. Preciado (μεταφρασμένη, απ’ το blog Σφίγγα και άλλες χίμαιρες σε δύσκολους καιρούς) μπορεί κανείς να διαβάσει μεταξύ άλλων κι αυτό:

… Ας σκεφτούμε, για παράδειγμα, τη σύφιλη. Η επιδημία έπληξε για πρώτη φορά την πόλη της Νάπολης το 1494. Η ευρωπαϊκή αποικιακή επιχείρηση είχε μόλις αρχίσει. Η σύφιλη ήταν σαν τον πυροβολισμό εκκίνησης για την αποικιοκρατική καταστροφή και τη φυλετική πολιτική που θα έρθει μαζί της. Οι Άγγλοι την χαρακτήρισαν «η γαλλική ασθένεια», οι Γάλλοι είπαν ότι ήταν «το ναπολιτάνικο κακό» και οι Ναπολιτάνοι ότι είχε έρθει από την Αμερική: ειπώθηκε ότι ήταν φερμένη από τους αποίκους που είχαν μολυνθεί από τους ιθαγενείς… Ο ιός, όπως μας δίδαξε ο Derrida, είναι εξ ορισμού ο αλλοδαπός, ο άλλος, ο ξένος. Σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη, η σύφιλη υλοποίησε στα σώματα του 16ου έως και τον 19ο αιώνα τις μορφές καταπίεσης και κοινωνικού αποκλεισμού που κυριαρχούσαν στην πατριαρχική-αποικιακή νεωτερικότητα: την εμμονή για τη φυλετική καθαρότητα, την απαγόρευση των αποκαλούμενων «μικτών γάμων» μεταξύ ανθρώπων διαφορετικής τάξης και «φυλής» και τους πολλαπλούς περιορισμούς που βάρυναν πάνω στις σεξουαλικές και εξωσυζυγικές σχέσεις.

Η ουτοπία της κοινότητας και το μοντέλο ανοσίας της σύφιλης είναι αυτό του αστικού λευκού σώματος, σεξουαλικά περιορισμένου στην έγγαμη ζωή, ως πυρήνα της αναπαραγωγής του εθνικού σώματος. Ως εκ τούτου, η πόρνη μετατράπηκε στο ζωντανό σώμα που συμπύκνωσε όλα τα ειδεχθή πολιτικά σημαίνοντα κατά την επιδημία: γυναίκα εργάτρια και συχνά υποκείμενο φυλετισμού, σώμα έξω από τους οικιακούς κανονισμούς και το γάμο, που μετέτρεψε την σεξουαλικότητά του στα μέσα παραγωγής του, η εργάτρια του σεξ έγινε ορατή, ελεγχόμενη και στιγματισμένη ως ο κύριος φορέας της εξάπλωσης του ιού. Αλλά δεν ήταν η καταστολή της πορνείας, ούτε ο περιορισμός των ιερόδουλων σε εθνικούς οίκους ανοχής (burdeles) (όπως φαντάστηκε ο Restif de la Bretonne) αυτό που θεράπευσε την σύφιλη. Ακριβώς το αντίθετο. Η απομόνωση των ιερόδουλων τις έκανε μόνο πιο ευάλωτες στη νόσο. Αυτό που θεράπευσε τη σύφιλη ήταν η ανακάλυψη των αντιβιοτικών και ιδιαίτερα της πενικιλίνης το 1928, ακριβώς μια στιγμή βαθιών μετασχηματισμών της σεξουαλικής πολιτικής στην Ευρώπη με τα πρώτα κινήματα απο-αποικισμού, την πρόσβαση των λευκών γυναικών στην ψήφο, τις πρώτες αποποινικοποιήσεις της ομοφυλοφιλίας και μια σχετική απελευθέρωση της ετεροφυλοφιλικής ηθικής του γάμου…

(φωτογραφία: Έξω απ’ τον σταθμό Gare de Lyon, Παρίσι, 23 Μάη 1968…)

Μια χούφτα παρατηρήσεις ακόμα 2

Παρασκευή 24 Απρίλη. Θνησιμότητα 0,15% σημαίνει πως αν έχουν μολυνθεί απ’ τον covid-19 10.000 άτομα πιθανότατα να πεθάνουν τα 15. Ωστόσο αυτός ο “μέσος όρος” είναι κάπως παραπλανητικός. Ξέρουμε (κι αυτό είναι γνωστό απ’ τον περασμένο Γενάρη, όταν ο covid-19 ήταν για τους δυτικούς ένα «εξωτικό κακό νέο που θα γονατίσει την κίνα») ότι απ’ τις επιπλοκές της μόλυνσης πεθαίνουν κυρίως άτομα μεγάλης ηλικίας (: πάνω από 65 χρονών) που έχουν ήδη σοβαρά προβλήματα υγείας. Οι 15 (στις 10.000) που θα πεθάνουν δεν είναι «ισοκατανεμημένοι» σ’ όλες τις ηλικιακές ομάδες και σ’ όλα τα φύλα. Οι 14,5, ίσως και παραπάνω, είναι ήδη άρρωστοι ηλικιωμένοι. Όσο κατεβαίνει κανείς απ’ τα 65 χρόνια προς τα κάτω και σε λιγότερα ή καθόλου προβλήματα υγείας, η «φονικότητα» του covid-19 τείνει (και φτάνει) σχεδόν στο 0%.

Μ’ άλλα λόγια, και χωρίς καμμία διάθεση υποτίμησης της ζωής κανενός: αν κριθεί ως προς την φονικότητά του ο covid-19 είναι κατά βάση μια γεροντική ασθένεια. Δεν το λέει κανείς, αλλά έτσι είναι. Κι αυτό σε αντίθεση με την κοινή, εποχιακή γρίπη, που δημιουργεί μερικές φορές σοβαρές (έως θανατηφόρες) επιπλοκές και σε παιδιά, και η φονικότητά της, παρότι είναι πολύ εντονότερη στους ασθενείς ηλικιωμένους, μοιράζεται και σε άλλα ηλικιακά υποσύνολα. Δεν είναι παράξενο να υπάρχει μια γεροντική ασθένεια. Υπάρχουν και παιδικές ασθένειες – και δεν είναι «δυσμενής διάκριση» το να τις χαρακτηρίζει κανείς έτσι!

Πώς αντιμετωπίζεται μια απειλή τόσο «στοχευμένη» απ’ την σκοπιά της ηλικίας και της βιολογικής / οργανικής κατάστασης; Εδώ η τωρινή πολιτική σαν «τεχνική της εξουσίας» ξεχυλίζει από παντού. Έτσι ώστε ο οκνηρός και ο «πειθαρχημένος στρατιώτης» θα πρέπει να είναι θεόστραβος για να μην βλέπει καν και καν πέρα απ’ την μύτη του.

Αν μας έλεγαν: Ξέρετε κάτι; Υπάρχει ένας μεταδοτικός υιός που μπορεί να σκοτώσει 15 άτομα σε κάθε 10.000, κυρίως ηλικιωμένους και με κακή κατάσταση της υγείας τους, πέρα απ’ το ότι η φροντίδα υγείας θα έπρεπε να είναι έντονα προσανατολισμένη σ’ αυτούς που πράγματι κινδυνεύουν, η κυρίως κοινωνική αντίδραση, ατομική και συλλογική, θα ήταν η ταύτιση με τους υπόλοιπους 9.985 (ανά 10.000) που θα βρεθούν, ίσως, στην γκάμα από καθόλου συμπτώματα έως μέτρια συμπτώματα. Δεν είναι καθόλου παράλογο: κανείς δεν βγαίνει απ’ το σπίτι του για να πάει στη δουλειά έχοντας κάνει την διαθήκη του· ακόμα κι αν οι 15 στους 10.000 συμβαίνει να σκοτώνονται σε κάποιο τροχαίο….

Ωστόσο ΔΕΝ μας είπαν ΑΥΤΟ τα μεγάλα στόματα του κράτους και των αφεντικών! Μας είπαν κάτι εντελώς διαφορετικό. Μας είπαν: κανένας από εσάς δεν είναι υγιής, όλοι είστε εν δυνάμει άρρωστοι / φορείς, και – στο τέλος της ημέρας – θα έχετε μολύνει κάποιον ηλικιωμένο, που θα πεθάνει· δηλαδή θα τον σκοτώσετε!!! Γι’ αυτό θα σας κλείσουμε στα σπίτια σας και θα βγαίνετε από εκεί μόνο με την άδειά μας! (Μπορείτε να φανταστείτε κάτι ανάλογο για τα τροχαία «ατυχήματα»; Γενική απαγόρευση της κυκλοφορίας, κατ’ οίκον εγκλεισμό, κλπ κλπ;)

Τί μας είπαν, δηλαδή; Μας είπαν (και αυτό έγινε αποδεκτό από κάθε είδους «πειθαρχημένους στρατιώτες») ότι οι κοινωνικές σχέσεις είναι μολυσματικές και θανατηφόρες! Πρέπει να αναδιαρθρωθούν «για λόγους δημόσιας υγείας»!! ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ (γι’ αυτό, άλλωστε, την πρακτική εφαρμογή της αναλαμβάνει και η αστυνομία και ο στρατός – τα αφεντικά ποτέ δεν κάνουν λάθος στους μηχανισμούς που χρησιμοποιούν!). ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΑ ΣΩΜΑΤΑ (ΚΑΙ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΩΜΑΤΙΚΟΤΑΤΟ) σε μια πολύ συγκεκριμένη ιστορική περίοδο ριζικών καπιταλιστικών αλλαγών που σχετίζονται άμεσα και με το σώμα και με το πνεύμα! Ακόμα κι αν οι πάντες καταλάβαιναν περί τίνος πρόκειται και το δέχονταν, ακόμα κι αν αυτή η πολιτική άρεσε σε όλους, δεν θα άλλαζε ούτε μια κεραία στην πραγματικότητα: ο covid-19 χρησιμοποιείται σαν «πολιορκητικός κριός» σε βάρος του κοινωνικού as we know it· ο στρατώνας είναι από πίσω του…

(φωτογραφία: Αυθεντική και τίμια σκηνή κοινωνικής ευθύνης και φροντίδας για την δημόσια υγεία: και “μάσκα” και καμμένο ι.χ….)

Η πολιτική οικονομία της αναδιάρθρωσης (των “υπηρεσιών υγείας”) 5: το ψαχνό

Δευτέρα 20 Απρίλη. Μια 45σελιδη έκθεση του «παγκόσμιου οικονομικού φόρουμ» (έκδ. το 2019) με τίτλο Υγεία και Φροντίδα Υγείας στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση δίνει μια γενική αλλά καθόλου φανταστική ή fiction ιδέα για το πως μετασχηματίζεται ήδη και θα μετασχηματιστεί ακόμα πιο συστηματικά και έντονα στο άμεσο και μεσοπρόθεσμο μέλλον σχεδόν όλη η «παραδοσιακή» φορντική αλυσίδα «φροντίδας υγείας». Να μερικά αποσπάσματα απ’ τον πρόλογο αυτής της έκθεσης (οι τονισμοί στο πρωτότυπο):

… Πρώτα και κύρια υπάρχει το πιεστικό ζήτημα της αναζήτησης βιωσιμότητας: απ’ την γήρανση των πληθυσμών (το 2050 το 1/5 του παγκόσμιου πληθυσμού θα είναι πάνω από 60 χρονών και τα 2/3 των παιδιών που γεννιούνται τώρα θα μπορούν να ζήσουν ως τα 100) ως το αυξανόμενο βάρος των όχι μεταδοτικών χρόνιων ασθενειών (NCDs), που ήδη αντιστοιχούν στο 75% των εξόδων φροντίδας υγείας, ενόσω το αυξανόμενο κόστος της φροντίδας υγείας θα συμβάλει σε μια συνολική άμεση και έμμεση απώλεια 47 τρισεκατομυρίων δολαρίων του παγκόσμιου αεπ το 2030.

Δεύτερον, η επιτάχυνση της επιστήμης και των ανακαλύψεων, με το κόστος της αποκρυπτογράφησης του dna να πέφτει κάτω από τα 1.000 δολάρια και πάνω από 100.000 νέα φάρμακα να είναι υπό έρευνα, κάποια απ’ τα οποία έχουν ήδη μια προφανή επίδραση σε αναπτυσσόμενες θεραπείες, ειδικά του καρκίνου, αλλά επίσης συνδέονται όλο και περισσότερο με υπερβολικά μεγάλα κόστη. Για παράδειγμα, μια κυτταρική θεραπεία που υιοθετήθηκε πρόσφατα κοστίζει πάνω από 1 εκατομμύριο δολάρια για μια θεραπεία ενός μόνο ασθενούς.

Τρίτον, η πρόοδος στην τεχνολογία που πιάνει ένα φάσμα απ’ την ψηφιοποίηση της υγείας και της φροντίδας υγείας ως τα social media, το internet of things, τα φορετά (wearables), τους αισθητήρες, τα big data, την τεχνητή νοημοσύνη, την επαυξημένη πραγματικότητα, τη νανοτεχνολογία, την ρομποτική και την τρισδιάστατη εκτύπωση, θα μετασχηματίσουν ριζικά την κοινωνία, θα αυξήσουν την συνδεσιμότητα και θα κομματιάσουν τις δομές των συστημάτων φροντίδας υγείας [στο πρωτότυπο: break the structures of healthcare systems].

… Συγκεκριμένες πρόοδοι θα προχωρήσουν πέρα απ’ τον μετασχηματισμό της αντιμετώπισης των ασθενειών και την πρόληψη· θα προσφέρουν αποτελεσματική θεραπεία σε διάφορες ασθένειες. Για παράδειγμα, η γενετική κοπτοραπτική [gene-editing] έχει την δυνατότητα να θεραπεύσει γενετικές ασθένειες όπως η δρεπανοκυττάρωση και η κυστική ίνωση. Η γενετική τροποποίηση μικροοργανισμών έχει την δυνατότητα να θεραπεύσει ασθένειες με απόλυτες διαγενεϊκές (γενετικές) αλλαγές, ενώ η τροποποίηση του σωματικού γονιδιώματος μπορεί να αντιμετωπίσει, να ελέγξει και να πιθανά να θεραπεύσει επίκτητες ασθένειες.

Οι πρόοδοι στην ιατρική ακριβείας [precision medicine] μπορούν να οδηγήσουν τις αποφάσεις φροντίδας υγείας προς μια πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση κάθε συγκεκριμένου ασθενούς ή υποσύνολου ασθενών. Επιπλέον, η ιατρική ακριβείας υπόσχεται πολλά για την πρόληψη και την δημόσια υγιεία, ιδιαίτερα ταυτοποιώντας προδιαθέσεις ή ασθενείς υψηλού κινδύνου σε συγκεκριμένες συνθήκες και ασθένειες που μπορούν έγκαιρα να αντιμετωπιστούν με προκαταβολικό εντοπισμό, κατάλληλο screening ή μέσω αλλαγών συμπεριφοράς στην καθημερινή ζωή.

Αν και η φροντίδα υγείας έχει μείνει κάπως πίσω σε σχέση με τα big data αν συγκριθεί με άλλους τομείς ή βιομηχανίες, πλησιάζει σταθερά. Τα data υγείας, αποκτημένα σε πραγματικό χρόνο, μπορούν να αναπτύξουν νέα γνώση και στοιχεία για να υπάρξει καλύτερη κατανόηση της υγείας και της ασθένειας. Η πρόσβαση σε στοιχεία του πραγματικού κόσμου θα παίξει κρίσιμο ρόλο στην ανάπτυξη ενός συστήματος στο οποίο «η επιστήμη, η πληροφορική, τα κίνητρα και η κουλτούρα συμμαχούν για την διαρκή βελτίωση και καινοτομία, με τις καλύτερες πρακτικές να ενσωματώνονται διαρκώς στις διαδικασίες φροντίδας και την καινούργια γνώση να αποκτιέται σαν εσωτερικό παράγωγο της εμπειρίας της φροντίδας».

Η ενσωμάτωση των big data, των αναλύσεων, της νέας τεχνολογίας και της συνδεσιμότητας μέσα και έξω απ’ τα κλινικά ραντεβού, ενισχυμένη … με φαρμακευτικά και ιατρικά προϊόντα και δεδομένα έρευνας και εφαρμογών, και την συμπεριφορά των ασθενών, θα μας βοηθήσει να προβλέψουμε καλύτερα την εξέλιξη των ασθενειών όπως επίσης και την κινητήρια δύναμη της υγείας, συμπεριλαμβανόμενων των κοινωνικών καθοριστικών παραγόντων που συχνά υποεκτιμώνται.

Στο μέλλον δύο θεμελιώδεις αλλαγές θα μετασχηματίσουν την βιομηχανία της φροντίδας υγείας. Πρώτον, η φροντίδα υγείας θα είναι ένα αδιάκοπο συνεχές μέριμνας, μακριά απ’ το μοντέλο της κεντρικότητας της κλινικής και με μεγαλύτερη εστίαση στην πρόληψη και στην έγκαιρη παρέμβαση. Δεύτερον, η υγεία και η φροντίδα υγείας θα εστιάζουν σε κάθε χωριστό άτομο μέσα στο δικό του οικοσύστημα, με μεγαλύτερη επίδραση απ’ τους ανθρώπους ή τους ασθενείς τους ίδιους, κάτι που συχνά ονομάζεται η καταναλωτικοποίηση της φροντίδας υγείας [consumerization of healthcare].

…

Αν όλα τα υπόλοιπα σας φαίνονται ακατανόητα (δεν είναι!) θα πρέπει να καταλάβετε οπωσδήποτε το τελευταίο, επειδή τότε η διπλή ιδεολογική χρήση των μεθ θα βρει την πραγματική ιστορική θέση της. Αυτό που λέει η τελευταία παράγραφος είναι ότι η κλινική σαν το κέντρο της φροντίδας υγείας (σταδιακά απ’ τον 18ο αιώνα) και το μαζικό νοσοκομείο που αποτελεί την εξέλιξή της (στον 20ο), ξεπερνιούνται . Όχι θα μετασχηματιστούν ριζικά· μετασχηματίζονται ήδη (κατά την άποψη της ασταμάτητης μηχανής).

Όταν, λοιπόν, το βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικο σύμπλεγμα, «πολυεθνικό» ή «εθνικοποιημένο» εδώ κι εκεί, θέλει να βάλει χέρι στα υπάρχοντα συστήματα υγείας, δεν επιδιώκει απλά να πουλάει περισσότερα και ακριβότερα φάρμακα ή περισσότερες και ακριβότερες διαγνωστικές εξετάσεις. Θέλει πολύ περισσότερα. Θέλει να τα αποικοποιήσει συνολικά και να τα ενσωματώσει στους εξελισσόμενους μετασχηματισμούς. Θέλει απ’ τους ιατρικούς φακέλους των ασθενών (ακόμα και του παρελθόντος: data, data, data…) μέχρι την ιστορική κοινωνική εμπιστοσύνη στα δημόσια συστήματα.

Ταυτόχρονα όμως, να το ερώτημα: καθώς «η φορντικού τύπου αλυσίδα συναρμολόγησης της φροντίδας υγείας, διακριτή στο χώρο και στο χρόνο» (το νοσοκομείο…) μετασχηματίζεται σε ισόβιες ατομικές αλυσώσεις εθελοντικο/υποχρεωτικής (: διατεταγμένα υποχόνδριας) υγιεινιστικής αυτο-επιτήρησης, ο τελευταίος κρίκος της παλιάς αλυσίδας, η εντατική, (θα) έχει κάποιο λειτουργικό ρόλο;

Η ασταμάτητη μηχανή τολμάει να απαντήσει «ναι»! Κατά πάσα πιθανότητα θα έχει. Αυτόν που ανέδειξε η τωρινή ιδεολογική / πολιτική χρήση της!! Μπορεί θαυμάσια να κρατήσει την φωταγωγημένη θέση της, παίζοντας τον ρόλο του έσχατου προθανάτιου φόβητρου (the coffins!) ή/και της «περιορισμένης χωρητικότητας» (the curve!), που προτρέπουν στη διαρκή αυτο-επιτήρηση, ακόμα και στον πειθαρχημένο αυτο-περιορισμό· στοιχείο βασικότατο για τις «ισόβιες ατομικές αλυσώσεις υγιεινιστικής αυτοεπιτήρησης»! Θα είναι ο τόπος όπου θα έχει μια τελευταία ευκαιρία όποιος τήρησε όλες τις «οδηγίες υγείας» στη διάρκεια της ως τότε ζωής του… Διαφορετικά οι εντατικές (ακόμα και χωρίς να είναι απλά «ο τελευταίος κρίκος της φορντικής αλυσίδας υγείας», ακόμα κι αν έχουν γίνει ένα διαχωρισμένο σημείο μέσα στη γενική κοινωνική θάλασσα «υγείας / αρρώστιας / καταγραφής / θεραπείας / πειθαρχίας») θα «σηκώνουν τα χέρια»!

Η πολιτική οικονομία της αναδιάρθρωσης (των “υπηρεσιών υγείας”) 6: το τέλος της αρχής

Δευτέρα 20 Απρίλη. Κάναμε σε δύο δόσεις (το περασμένο Σάββατο και σήμερα) μια πιεσμένη χρονικά, περιληπτική και διαγώνια επισκόπηση του ρόλου και της θέσης που δόθηκε, με διπλό τρόπο, στις εντατικές κλινικές, στη διάρκεια της εξελισσόμενης τρομοεκστρατείας: είτε σαν «εξαγωγείς φερέτρων» είτε σαν το εικονικό ταβάνι της «ισοπεδωμένης καμπύλης». Πρόκειται για δύο πλευρές του ίδιου χειρισμού: οι μεθ κλήθηκαν να μορφοποιήσουν τα όρια του φορντικού συστήματος υγείας, ενδεχομένως μάλιστα να τα «ανακοινώσουν ηρωϊκά», σε μια ιστορική φάση που εντατικοποιείται (και άρα πρέπει να νομιμοποιηθεί) ο ριζικός βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικος μετασχηματισμός του.

Είναι κάτι παραπάνω από συμβολικό: η μυθολογική προσήλωση στις “δυνατότητες ή μη των εντατικών” εκκένωσε τα νοσοκομεία, κι όχι μόνο τα νοσοκομεία “αναφοράς”!! Απότομα, η προτεραιότητα των κρουσμάτων του δήθεν φονιά covid-19 έγινε αποκλειστικότητα· ελάχιστες ανάγκες φροντίδας υγείας «χωρούσαν» πια στα άλλοτε γενικά νοσοκομεία… Σα να λέμε: ο τελευταίος κρίκος εξαφάνισε την αλυσίδα! Ο ίδιος ο «συνωστισμός» σ’ αυτά (τα νοσοκομεία) από ελπίδα θεραπείας έγινε βασικός παράγοντας νοσηρότητας… Από πολιτική άποψη το ζήτημα είναι σοβαρό, γιατί αυτό που έχει συμβεί είναι αδιανόητο από όποια σκοπιά κι αν αντιμετωπίζει κανείς το θέμα covid-19. Ακόμα και οι ενώσεις φίλων της καραντίνας (πολυμελείς!) θα έπρεπε να έχουν κολώσει μ’ αυτήν την εκκένωση!!! (Έγινε το αντίθετο βέβαια: την αποδέχτηκαν, χωρίς να καταλαβαίνουν τι προηγούμενο νομιμοποίησαν…)

Για παράδειγμα, σύμφωνα με απόλυτα εξακριβωμένες πληροφορίες, το αγγλικό σύστημα υγείας (NHS) έχει τετραπλάσιο αριθμό ΑΔΕΙΩΝ κρεβατιών απ’ ότι οποιαδήποτε συνηθισμένη περιόδο, τέτοια εποχή, στην ιστορία του! Ειδικά οι ασθενείς με καρδιολογικά προβλήματα «εξαφανίστηκαν» (δηλαδή διώχτηκαν) απ’ τα νοσοκομεία…. (Αυτό πιθανολογείται πως έχει αυξήσει τους κατ’ οίκον θανάτους καρδιοπαθών. Μένει όμως να φανεί σε τι βαθμό αυτό συμβαίνει, αν θα αναγνωριστεί, ή αν θα προστεθούν τέτοιες περιπτώσεις στο θανατόμετρο του covid-19).

Σε κάθε περίπτωση: αυτή η νοσοκομειακή «εκκαθάριση», που συμβαίνει παντού στον καπιταλιστικό κόσμο, ακόμα κι αν κρατήσει «μόνο» μερικές εβδομάδες ακόμα, σηματοδοτεί ουσιαστικά την «αυτοακύρωση» του φορντικού συστήματος φροντίδας υγείας!! Ποτέ πριν στην ιστορία της κλινικής και του νοσοκομείου δεν ήταν αυτά τα συστήματα “ρεζερβέ” με ελάχιστη πληρότητα (δηλαδή σχεδόν άδεια)…

Είναι «φυσιολογικό» πια πως η κοινωνική αποξένωση («social distancing»…) δεν αφορά μόνο τις πλατείες ή τα μπακάλικα· αφορά και (κυρίως αυτήν) την αναπαράσταση της σωστής «φροντίδας υγείας» σε σχέση με το προηγούμενο μοντέλο: πρέπει να είναι ατομική, μόνιμα φοβική και precise χάρη στη διαρκή ροή ατομικών data.

Φαίνεται πως αυτή είναι η αναπαράσταση της “φροντίδας για την υγεία σου” που διαχέεται στο σύνολο της κοινωνικής ζωής. Σ’ αυτή τη φάση με πρωτόγονα διατεταγμένο, πραξικοπηματικό τρόπο, με γενικές, καθολικές απαγορεύσεις· μελλοντικά μέσω της αλγοριθμικής μαζικά ατομικής επιτήρησης / φυλάκισης.

Ο Μ. Foucault, στο «η γέννηση της κλινικής» γράφει κάπου στον πρόλογο:

…Η κλινική, την οποία επικαλούνται ακατάπαυστα για τον εμπειρισμό της, για την απλότητα της προσοχής της και για τη φροντίδα με την οποία αφήνει τα πράγματα να έρθουν σιωπηλά μπροστά στο βλέμμα χωρίς να τα διαταράσσει με κανένα λόγο, οφείλει την πραγματική της σπουδαιότητα στο γεγονός ότι είναι μια σε βάθος αναδιοργάνωση όχι μόνο των ιατρικών γνώσεων αλλά και της ίδιας της δυνατότητας ενός λόγου περί της ασθένειας…

Υποστηρίζουμε ότι ζούμε σε μια κορύφωση (ίσως ακολουθήσουν κι άλλες) μιας ακόμα βαθιάς αναδιάρθρωσης «όχι μόνο των ιατρικών γνώσεων αλλά και των λόγων περί ασθένειας». Ζούμε μια βιοπολιτική αναδιάρθρωση, που πάντως έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια και έχει προχωρήσει χωρίς να συναντήσει την εργατική κριτική προσοχή που θα έπρεπε. Μια βιοπολιτική αναδιάρθρωση που δεν εξαντλείται βέβαια στην υγεία-κεφάλαιο (είτε επιχειρηματικό, είτε κρατικό, είτε ατομικό), αλλά οπωσδήποτε την περιλαμβάνει σε κεντρικές θέσεις.

Υποστηρίζουμε επίσης ότι οι μεθ τοποθετήθηκαν σαν «η σημαδούρα που μαγνητίζει, τρομάζει και αποτρέπει» οποιαδήποτε αντίρρηση σ’ αυτήν την αναδιάρθρωση. Οι μεθ έγιναν ταυτόχρονα το άλλοθι της επιδεικτικής εκκένωσης του παραδοσιακού φορντικού συτήματος υγείας, και η σημαία του «ή οικιακή φυλάκιση ή θάνατος»! Αυτό δίνει το βιο-πολιτικό νόημα αυτής της σχεδόν παγκόσμιας (καπιταλιστικής) συγχρονίας του επιχειρήματος «να μην κορεστούν οι εντατικές μας», άσχετα απ’ τις πραγματικές δυνατότητές τους. Και, κυρίως ενάντια σε οποιαδήποτε άλλη προσέγγιση θα πετύχαινε το ίδιο χωρίς τρομοκρατία, χωρίς να νομιμοποιήσει την καταστολή με «ιατρικά επιχειρήματα» και χωρίς να ανοίξει τον δρόμο στο βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικο σύμπλεγμα…

(Έγινε αυτή η ιδεολογική / πολιτική χρήση των μεθ με πρόθεση ή απλά προέκυψε; Έχει σημασία νομίζετε; Στον καπιταλισμό πάντα κάποιοι κερδίζουν…)

Η “εντατική θεραπεία” σαν κρίκος της πολιτικής υγείας

Σάββατο 18 Απρίλη. Οι δύο παρακάτω πίνακες δείχνουν τον αριθμό (ενεργών) κρεβατιών (μονάδων) εντατικής διαφόρων κρατών ανά 100.000 κατοίκους (δεν ξέρουμε όμως με βεβαιότητα αν αφορά μόνο τα δημόσια νοσοκομεία ή το σύνολο, δηλαδή και τα ιδιωτικά. Το “total” στον πρώτο πίνακα παραπέμπει μάλλον στο σύνολο). Ο πρώτος αφορά τον πλανήτη, ο δεύτερος τα ευρωπαϊκά κράτη (κυρίως τα μέλη της ε.ε.). Τα στοιχεία είναι ΠΡΙΝ την «πανδημία».

Οι διαφορές είναι εντυπωσιακές, ειδικά αν συγκρίνει κανείς κράτη «πρώτης γραμμής» της 2ης βιομηχανικής επανάστασης (γερμανία, γαλλία, ιταλία, ισπανία, αγγλία) που διαθέτουν δημόσια συστήματα υγείας. Πού οφείλονται αυτές οι διαφορές; Ένας λόγος είναι η πολιτικο-οικονομική διαχείριση της «φροντίδας υγείας» από κράτος σε κράτος. Δεν είναι όμως, μόνον αυτός. Για παράδειγμα το ψοφιοκουναβιστάν (ηπα για τους αρχάριους…) που πρακτικά δεν έχει δημόσιο σύστημα υγείας που να καλύπτει το σύνολο του πληθυσμού (και όπου ένα μεγάλο τμήμα του είναι «underclass» και δεν έχει καν ιδιωτική ασφάλιση) έχει πενταπλάσιες μ.ε.θ. απ’ την αγγλία που διαθέτει δημόσιο σύστημα υγείας· και θεωρείται καλό. Υπεισέρχονται, λοιπόν, και διαφορετικές προσεγγίσεις ιατρικού ή/και επιδημιολογικού (με την ευρεία έννοια) χαρακτήρα, ανάλογα με την γενική κατάσταση υγείας του κάθε φορά διαφορετικού πληθυσμού, αλλά και τις (διαφορετικές) απόψεις για το ποιες περιπτώσεις πρέπει να φτάνουν στην εντατική…

Ας ανακεφαλαιώσουμε:

– απ’ την μεριά των ασθενών (και των φίλων / συγγενών τους), απ’ την μεριά των χρηστών των υπηρεσιών υγείας δηλαδή, οι εντατικές είναι η ανεπιθύμητη, εξαιρετικά δυσάρεστη αλλά υποχρεωτική «τελευταία ευκαιρία / ελπίδα» να ζήσουν σε ζόρικες περιπτώσεις αρρώστιας ή ατυχήματος…

– απ’ την μεριά του οργανογράμματος της μοντέρνας ιατρικής οι εντατικές είναι το τέλος της «γραμμής παραγωγής υγείας», το έσχατο όριο των δυνατοτήτων φροντίδας…

– απ’ την μεριά των διαδικασιών εμπορευματοποίησης της υγείας οι εντατικές είναι το λιγότερο (έως καθόλου) ενδιαφέρον ζήτημα: στον ωμό και άμεσο αιωρισμό μεταξύ ζωής και θανάτου σ’ ένα κρεβάτι νοσοκομείου, με σωληνάκια και μόνιτορ ένα γύρω, δεν μπορεί να πουλήσει κανένας ούτε άμεσα το ένα ούτε άμεσα το άλλο….

– απ’ την μεριά των (κρατικών) πολιτικών υγείας οι εντατικές είναι (συνήθως;) ένας τομέας «φυσαρμόνικα». (Με δεδομένο, ωστόσο, ότι οι εντατικολόγοι είναι μια σπάνια επιλεγόμενη και μάλλον δύσκολη ιατρική ειδικότητα, είναι αβέβαιο αν, σε περίπτωση επείγουσας μεγάλης ανάγκης, θα βρεθεί η ζωντανή εργασία που θα αξιοποιήσει το αποθηκευμένο «πάγιο κεφάλαιο» κάποιων κλινών εντατικής που έχουν παρκαριστεί και είναι “κλειστές”. Τεχνικά μερικές δεκάδες κρεβάτια εντατικής μπορεί να φτιάχνονται πολύ γρηγορότερα απ’ όσο να βρεθεί η ζωντανή εργασία που θα τα καλύψει δουλεύοντας….)

Μετά απ’ αυτά μπορούμε να ρωτήσουμε: πως και γιατί συνέβει, σε συνθήκες υγιεινιστικής τρομοκρατίας και τεχνητής «κρίσης υγείας» λόγω covid-19, σχεδόν το σύνολο των καπιταλιστικών κρατών του πλανήτη, κάποια μάλιστα με εξαιρετικά ισχυρούς τομείς μεθ (όπως οι ηπα ή η γερμανία), να επικαλεστούν όλα το ίδιο «επιχείρημα» νομιμοποίησης των πραξικοπημάτων ελέγχου των κοινωνιών τους, δηλαδή το να προστατέψουμε τις περιορισμένες δυνατότητες των μεθ μας; Και, συμπληρωματικά αλλά όχι χωρίς σημασία: γιατί η ίδια «κραυγή αγωνίας» (;;;) δεν έχει εκτοξευτεί στις επιδημίες γρίπης (που «φορτώνουν» το ίδιο αν όχι περισσότερο τις εντατικές)· και γιατί δεν θα εκτοξευόταν σε περίπτωση κανονικού πολέμου;

Με άλλα λόγια το ερώτημα είναι: γιατί οι μεθ χρησιμοποιήθηκαν ιδεολογικά έτσι όπως χρησιμοποιήθηκαν στην τρέχουσα υγιεινιστική τρομοεκστρατεία;

Η πολιτική οικονομία της αναδιάρθρωσης (των “υπηρεσιών υγείας”) 1: το θέατρο

Σάββατο 18 Απρίλη. Η πιο εύκολη (αλλά καθόλου υποχρεωτικά η σωστή) απάντηση θα μπορούσε να είναι: φόβος! Οι κρατικές αρχές ή/και οι «ειδικοί σύμβουλοί τους» φοβήθηκαν ότι η φονικότητα του covid-19 είναι τόσο μεγάλη που θα ξεπεράσει τις δυνατότητες φροντίδας των συστημάτων υγείας· και, ότι, κατά συνέπεια, θα κατηγορηθούν απ’ τους πληθυσμούς… «Ανθρώπινο, πολύ ανθρώπινο» θα ειρωνευόταν η καπιταλιστική ιστορία… Μοιάζει να το ενισχύει το γεγονός ότι κάποια (πολύ λίγα) δυτικά κράτη αύξησαν «εν θερμώ» τον αριθμό των μηχανικών αναπνευστήρων που διαθέτουν τα δημόσια συστήματά τους: η γερμανία από 25.000 τους έκανε 40.000, και η γαλλία από 7.000 (έναντι των 9.236 το 2006…) τους έκανε 30.000… Όμως αυτή η «ανθρωπιά» αντιφάσκει με μια σειρά σοβαρών στοιχείων:

Πρώτον, ακόμα κι αν το κίνητρο ήταν το να σώσουν τα τομάρια τους, όλες οι πρωτοκοσμικές αρχές αδιαφόρησαν εντελώς να αποκτήσουν έγκυρο know how περί τον covid-19 όσο καιρό (σχεδόν 2 μήνες) η επιδημία βρισκόταν πολύ μακριά απ’ τα σύνορά τους, στην κίνα. Δεν έστειλαν αντιπροσωπείες «ειδικών» αφενός για να μάθουν από πρώτο χέρι τα χαρακτηριστικά του φαινομένου, και αφετέρου για να δουν από όσο πιο κοντά γίνεται την επίδραση της επιδημίας σ’ ένα οργανωμένο σύστημα δημόσιας υγείας όπως το κινεζικό. Είναι σαφές ότι το σύνολο των «δυτικών κρατικών αρχών» μάθαιναν για τον «ιό της κίνας» απ’ τους ίδιους δημαγωγικούς μηχανισμούς που χρησιμοποιούν για την συστηματική εξαπάτηση των πληθυσμών. Απ’ τα ενσωματωμένα στις ανάγκες του 4ου παγκόσμιου πολέμου μήντια. Έπιναν αυτό που πουλάνε, κάτι που είναι ανάθεμα ακόμα και για τους (παραδοσιακούς) πρεζέμπορους. Με άλλα λόγια: αυτές οι κρατικές αρχές θα μπορούσαν πράγματι να κατηγορηθούν για αδιαφορία και απουσία έγκαιρης γνωσιολογικής και τεχνικής προετοιμασίας…

Δεύτερον, από πολύ νωρίς, με βάση τα όσα είχαν γίνει γνωστά απ’ την «κινεζική εμπειρία» (από επίσημες κρατικές ή ιατρικές ανακοινώσεις του Πεκίνου), υπήρξαν προτάσεις διαφορετικής αντιμετώπισης μιας επιδημίας που (αν πετάξει κανείς στα σκουπίδια την συστηματική δημαγωγία…) δεν έχει μεγαλύτερη φονικότητα από 0,5%, έστω όμως ότι μπορεί ακόμα κι αυτό να ξαφνιάσει. Οι προτάσεις προέρχονταν από αξιοσέβαστους «ειδικούς» των δυτικών συστημάτων υγείας. ΚΑΝΕΙΣ δεν πρότεινε ή δεν υπονόησε «αφήστε τους να πεθαίνουν σαν τα σκυλιά»! Οι εναλλακτικές προτάσεις δεν σκόπευαν στην υπερφόρτωση των εντατικών! Είχαν ακριβώς τον ίδιο στόχο: το να φτάσουν όσο το δυνατόν λιγότεροι / ες πρώτα στα νοσοκομεία και, στη συνέχεια, στον τελευταίο κρίκο τους. Είχαν όμως πολύ συγκεκριμένη στόχευση προστασίας και φροντίδας (τις ευάλωτες ηλικίες ή/και άτομα), μιας και ήταν έγκαιρα γνωστό το ποιά υποκείμενα νοσήματα επιβαρύνουν τις πνευμονικές λοιμώξεις. Συμπληρωμένη απ’ την πεποίθηση ότι η απόκτηση της γενικής ανοσίας του πληθυσμού μέσα απ’ την φυσική διασπορά του ιού στο μεγαλύτερο μέρος του θα ήταν επιθυμητή έως και αναγκαία. Ποιά ήταν τα χαρακτηριστικά αυτών των εναλλακτικών προτάσεων και γιατί συκοφαντήθηκαν, δαιμονοποιήθηκαν ή και αγνοήθηκαν; Δύο τουλάχιστον. Ήταν αντιαπαγορευτικές. Δεν έδιναν, σε καμμία περίπτωση, στη μορφή – κράτος τον ρόλο που άρπαξε απ’ τα μαλλιά κάνοντας το ένα πραξικόπημα μετά το άλλο («διαγωνισμό σκληρότητας» χαρακτήρισαν αυτές τις κρατικές πρακτικές οι γερμανοί «πράσινοι»…) Και ήταν εναντίον των φαρμακοβιομηχανιών. Εναντίον του βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικου συμπλέγματος θα λέγαμε: δεν του άφηνε περιθώρια να εμφανιστεί, κάποια στιγμή, πλήρως αρματωμένο, σαν «σωτήρας» (παραπέμπουμε επ’ αυτού σε διάφορα video που έχουμε ήδη αναρτήσει τον προηγούμενο καιρό).

Τρίτον, είναι πια βέβαιο: ΟΛΕΣ οι δυτικές κρατικές αρχές έδωσαν κατευθύνσεις στις ιατρικές τέτοιες να χρεώνουν σα “νεκρό από covid-19” οποιονδήποτε μπορούσαν!!! Απ’ αυτούς που απλά είχαν «κολλήσει» πριν μπουν σ’ ένα νοσοκομείο, ως εκείνους που «κολλούσαν» μέσα στο νοσοκομείο· και απ’ αυτούς που βρίσκονταν «θετικοί» μετά θάνατο, ως εκείνους που δεν βρέθηκαν καν ποτέ «θετικοί»!!! Αυτή η τεχνητή διόγκωση «των θυμάτων του κορονοϊού» δεν ταιριάζει καθόλου με την ιδέα καλολαδωμένων (δημόσιων) συστημάτων υγείας· ταιριάζει όμως τέλεια με την παραγωγή τρόμου!

Η μοναδική έρευνα με νεκροψία, άρα απόλυτα ακριβής, που έγινε στην ιταλία σε λίγο παραπάνω από 50 νεκρούς-του-covid-19 έδειξε ότι μόνο το 12% απ’ αυτούς τους θανάτους θα μπορούσε να αποδοθεί χωρίς αμφιβολία στις πνευμονικές επιπλοκές εξαιτίας της μόλυνσης απ’ τον covid-19… To υπόλοιπο 88%;;;; Τρέχα γύρευε…)

Τέταρτον: παρά τις αντίθετες συμβουλές των κινέζων “ειδικών” διάφορα κράτη αμέλησαν, αδιαφόρησαν, παρέλειψαν για καιρό (για κρίσιμο διάστημα) να προστατέψουν γιατρούς και νοσοκόμους απ’ την μόλυνση από τον covid-19. Με αποτέλεσμα (ακόμα και με ήπια ή με καθόλου συμπτώματα) ένα μέγεθος απόλυτα απαραίτητης ζωντανής εργασίας να βγαίνει εκτός! Αυτό δεν ταιριάζει καθόλου με τον «ανθρώπινο, πολύ ανθρωπίνο φόβο μήπως και δεν αντέξουν τα συστήματα υγείας»!!! Το εντελώς αντίθετο! Και πάλι αυτές οι κρατικές αρχές θα μπορούσαν να κατηγορηθούν για «κατά συρροήν εγκλήματα εξ αμελείας»…

Πέμπτον: παρά τα εντελώς αντίθετα δεδομένα και την κοινή λογική, αυτές οι ίδιες κρατικές αρχές δεν φρέναραν (μπορεί και να προώθησαν) την τρομοκρατία του “όποιος έχει κολλήσει είναι εν δυνάμει νεκρός”. Αν το να εμποδιστεί ο πανικός σε τέτοιου είδους καταστάσεις είναι το νούμερο 1 καθήκον μιας “ανθρώπινης, πολύ ανθρώπινης εξουσίας”, αυτές οι κρατικές αρχές έκαναν (ή επέτρεψαν ή φρόντισαν να γίνει) το ακριβώς αντίθετο!!! Αυτό – και δεν χρειάζεται ιδιαίτερο μυαλό – επιβάρυνε πολύ, σε διάφορες φάσεις, τα δημόσια συστήματα υγείας, όπως ήταν αναμενόμενο. Όχι τις εντατικές αλλά τις “εισόδους”, τους πρώτους κρίκους… Κι αυτός ο συνωστισμός “κρουσμάτων” έκανε τα νοσοκομεία (σε διάφορες περιπτώσεις και ως ένα χρονικό σημείο) εντατικά φυτώρια μετάδοσης του covid-19· ενόσω οι απαγορεύσεις, η διατεταγμένη κοινωνική αποξένωση και ο αστυνομικός υγιεινισμός σκόπευαν, υποτίθεται, στο αντίθετο…

Αν κάποιος ήθελε να πιάσει τα πιο πάνω ένα-ένα με σκοπό να απαλλάξει την τρομοκρατική ρητορική και πρακτική απ’ τον πραγματικό της χαρακτήρα και να την αθωώσει, μπορεί δικολαβικά να πετύχαινε κάποιες αμφιβολίες εδώ κι εκεί. “Δεν ήξεραν”…. “δεν μπορούσαν”…. “ξαφνιάστηκαν”…. “δεν πρόλαβαν”… “δεν κατάλαβαν”…. “παρεξήγησαν”… κλπ, κλπ… Αν όμως δεν είναι τόσο “καλούλης” και τα συμπαραθέσει με το πραγματικό τους βάρος (η ασταμάτητη μηχανή δεν είναι “καλούλα”!) τότε το συμπέρασμα βγαίνει εύλογα: ποτέ δεν ήταν η “υπερφόρτωση των εντατικών” από πολιτική και οικονομική (καπιταλιστική) άποψη το κεντρικό ζήτημα στη “διαφύλαξη της δημόσιας υγείας” στην τρέχουσα συγκυρία!

Χρησιμοποιήθηκαν οι μεθ, αξιοποιήθηκαν ιδεολογικά και δημαγωγικά για χάρη της μαζικής τρομοεκστρατείας επειδή είναι εκείνος ο δημόσια αναγνωρίσιμος κρίκος της αλυσίδας συναρμολόγησης της δημόσιας υγείας που, πραγματικά, φοβίζει. “Μυρίζει θάνατο” – πώς να το πούμε; Επιπλέον; Είναι ο πιο αδιάφορος (απ’ την άποψη των “επενδύσεων” και της “κεροδοφορίας”) στην εξελισσόμενη health industry revolution 4.0!!!…

Πράγμα που σημαίνει: ακόμα κι αν αυτός ο κρίκος “καιγόταν” η (πραγματική) δουλειά θα είχε γίνει…

Η πολιτική οικονομία της αναδιάρθρωσης (των “υπηρεσιών υγείας”) 2: the coffins ‘n’ the curve!

Σάββατο 18 Απρίλη. Πέρα απ’ την γενική (κοινωνική) επίγνωση ότι «κακό είναι να μπαίνεις στην εντατική, αλλά είναι η τελευταία ελπίδα», οι μεθ εμφανίστηκαν στην καθεστωτική δημαγωγία με δύο τρόπους. Ο ένας ήταν ο καθαρά τρομοκρατικός: φέρετρα! Τα φέρετρα, σαν εκροή των μεθ, «εντυπώθηκαν» στη μαζική, πανικόβλητη παράνοια (λειτούργησαν μια χαρά δηλαδή…) παρότι σε πολλές περιπτώσεις αποδείχθηκε γρήγορα ότι ήταν (όπως λέγεται στην ψηφιακή αργκώ) “fake” φωτογραφίες και video… Δεν βαριέσαι; Το ψέμα έχει μακριά ποδάρια· και η αποκάλυψή του κοντά χέρια. (Μπορεί να έχει και εσωτερική, συναισθηματική μοϊκάνα…)

Ο άλλος τρόπος ήταν… η «καμπύλη»! Η «καμπύλη» (και η “ισοπέδωσή της”, που έγινε πολύ δημοφιλής και στα μέρη μας, χάρη στους αρχιπαπάδες και το λοιπό τρομοκυβερνοσόι της “προσευχής των 6.00”) πουλήθηκε μαζικά και πολύ φυσιολογικά σε εκατομύρια αλαλιασμένους πρωτοκοσμικούς υπηκόους, που ξέχασαν ακόμα και τα στοιχειώδη που μαθαίνει κανείς στο γυμνάσιο!!! Δεν ήταν απλά Η απόδειξη για την “ορθότητα” και την “αποτελεσματικότητα” των (υγιεινιστικών…) πραξικοπημάτων. Ήταν και μια μύηση (“ψευτο”μύηση στην πραγματικότητα…) στα “εργαλεία” των πληροφορικάριων-της-υγείας (που είναι, πια, οι κατεξοχήν “γιατροί”!): διαγράμματα, καμπύλες (ω, τι κομψότης!), πίνακες, όλη η μεταφυσική αναπαράσταση – των πάντων!

Πριν θυμίσουμε αυτά τα στοιχειώδη, μια χρήσιμη ιστορική αναδρομή. Τακτικά, ειδικά στις πρώτες φάσεις της τρομοεκστρατείας και των απαγορεύσεων, χρησιμοποιήθηκε δημαγωγικά το “παράδειγμα” της πανδημίας γρίπης του 1918 (αυτή που ονομάστηκε “ισπανική” ενώ θα έπρεπε να λέγεται “αμερικάνικη”…) και δύο αμερικανικών πολιτειών, της Philadelphia και του St. Louis (ευχαριστούμε τον Η. για την υπόδειξη και τα στοιχεία). Η διοίκηση της πρώτης αδιαφόρησε για την φονικότητα της γρίπης και δεν πήρε μέτρα· αντίθετα οι δημόσιες εκδηλώσεις και συναθροίσεις έγιναν κανονικά. Μια τεράστια παρέλαση έγινε όπως είχε προγραμματιστεί τον Σεπτέμβρη παρότι είχαν υπάρξει οι πρώτοι νεκροί. H διοίκηση του γειτονικού St. Louis ήταν προκομένη, πήρε ό,τι απαγορευτικό μέτρο μπορούσε – και, κατά την ιστορική αφήγηση «δικαιώθηκε»! (Είναι το γνωστό διπολικό μοντέλο: ο πωλών τοις μετρητοίς vs ο πωλών επί πιστώσει, κλπ).

Το παρακάτω «διάγραμμα» εικονογραφεί την σωφροσύνη των μέτρων (St. Louis, διακεκομμένη γραμή) απέναντι στην αδιαφορία (Philadelphia). Συνήθως προβάλλεται κάπως έτσι:

Αν ήταν έτσι είναι ξεκάθαρο ότι στη Philadelphia έγινε μακελιό εκείνο το μακρινό 1918 – ενώ το νοικοκυρεμένο St. Louis την έβγαλε καθαρή. Όμως ολόκληρο το διάγραμμα είναι αυτό:

Εδώ η εννόηση είναι κάπως διαφορετική! Ενώ, πράγματι, έγινε μακελιό στη Philadelphia επί ένα μήνα, τον Οκτώβρη του 1918, στη συνέχεια εκεί η φονικότητα σχεδόν μηδενίστηκε… Αντίθετα, στο νοικοκυρεμένο St. Louis οι θάνατοι συνεχίστηκαν, και μάλιστα είχαν μια δυσοίωνη ανοδική τάση στα μέσα Δεκέμβρη, για να ξαναπέσουν ευτυχώς στη συνέχεια…

Στην προκείμενη περίπτωση οι «κορυφώσεις» και οι «ισοπεδώσεις» έχουν μόνο στατιστική αξία. Το πραγματικό ενδιαφέρον, η πραγματική σημασία, βρίσκεται στο εμβαδόν των επιφανειών ανάμεσα στις γραμμές και τον οριζόντιο άξονα: αυτό σχετίζεται με το σύνολο των νεκρών στις δύο περιπτώσεις.

Και ναι, πράγματι, υπήρξε διαφορά ποσοστού θνησιμότητας ανάμεσα στις δύο περιπτώσεις. Για την Philadelphia στο διάστημα 8/9/1918 – 28/12/1918 ήταν 719 νεκροί ανά 100.000 κατοίκους, και για το St. Louis το μισό, 347/100.000. Αλλά η Philadelphia, εκτός απ’ το να είναι (τότε) μια «βαριά βιομηχανική πόλη» (με ότι σήμαινε στη δεύτερη δεκαετία του 20ου αιώνα από άποψη περιβάλλοντος, αέρα, κλπ, το «βαριά βιομηχανική πόλη») με έναν «παστωμένο» πληθυσμό 2 εκατομυρίων ψυχών (το μεγαλύτερο μέρος εργάτες, εργάτριες, και πολυμελείς οικογένειες σε φτωχόσπιτα), είχε ένα πολύ σοβαρό μειονέκτημα: το 75% του ιατρικού προσωπικού της πόλης (γιατροί και νοσοκόμοι) είχε μετατεθεί στην ευρώπη, για τις ανάγκες του 1ου παγκόσμιου πολέμου… Χωρίς γιατρούς και νοσοκόμες δεν θα έπρεπε να περιμένει κανείς σπουδαία αποτελέσματα για την αντιμετώπιση της επιδημίας.. Αντίθετα το St. Louis είχε το 1/3 του πληθυσμού (κάτω από 700.000 ψυχές), και αρκετά μεγάλη γερμανική παροικία. Είναι προφανές ότι το γερμανικής καταγωγής ιατρικό προσωπικό δεν στάλθηκε στο μέτωπο του πολέμου κατά των γερμανών… Είναι επίσης γνωστό πως κάποια «περιοριστικά μέτρα» ίσχυαν ήδη στο St.Louis, σε βάρος των “γερμανών εχθρών” κατοίκων… Τέλος είχε εκεί πολύ λιγότερες βιομηχανίες (κυρίως μπύρας)…

Εν τέλει, συνεκτιμώντας κανείς όλους τους παράγοντες, θα συμπέραινε κάτι όχι μόνο για την “αποτελεσματικότητα των απαγορεύσεων” το 1918, αλλά και για την σημασία ενός γεγονότος-κλειδί. Όπως συνέβη και στο Bergamo με το ματς Αταλάντα – Βαλένθια, έτσι και στην περίπτωση της Philadelphia η παρέλαση-της-ελευθερίας (που συγκέντρωσε, τον έναν πάνω στον άλλο στα πεζοδρόμια, πάνω από 200.000 ανθρώπους) ήταν που έκρινε την εξέλιξη μιας τόσο εύκολα μεταδόσιμης ίωσης.

(φωτογραφίες: Παίρνεις τους πνιγμένους / δολοφονημένους μετανάστες του 2013 και τους παρουσιάζεις σαν «νεκρούς του covid-19» το 2020 – ποιό είναι το πρόβλημα; Παίρνεις ένα στρατιωτικό κονβόι φορτηγών απ’ τη γαλλία και το πουλάς σαν «μεταφορά εκατοντάδων νεκρών από τον στρατό στην ιταλία» – ποιό είναι το πρόβλημα; Όσοι θέλουν θάνατο για να δικαιολογήσουν την εθελοδουλεία τους, θάνατο θα αγοράσουν, ή οποιαδήποτε απομίμησή του – με την κατάλληλη λεζάντα. Διάολε, είναι ο 21ος αιώνας, καπιταλιστικότατος, δεν είναι παίξε γέλασε!)