Κοινωνικός ευγονισμός 1

Πέμπτη 11 Μάρτη. Πριν 2 μέρες σε μια μικρή σειρά προειδοποιήσεων (για την κατασκευή της «κοινωνικής ευθύνης» απ’ τα αφεντικά) αναφερθήκαμε στην σε εξέλιξη διαδικασία (σίγουρα στις δυτικές καπιταλιστικές κοινωνίες plus ισραήλ) κατασκευής των «εγκεκριμένων» και «μη εγκεκριμένων» υπηκόων με «κριτήρια υγείας». Το λεγόμενο «διαβατήριο εμβολιασμού» (ή όπως αλλιώς ονομαστεί), που σύμφωνα με τις αναλύσεις που έχουμε παρουσιάσει εδώ και μήνες ήταν ο ένας απ’ τους δύο ή τρεις βασικούς στόχους της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας, είναι το ιστορικά κρίσιμο βήμα αυτής της κατασκευής.

Πριν 20, 10, ακόμα και πριν 5 χρόνια θα ήταν αδιανόητο το να διαχωριστούν οι άνθρωποι (και σίγουρα οι πρωτοκοσμικοί υπηκόοι!) σε κατηγορίες με «επιχειρήματα υγείας», και να διαστρωματωθούν αυτά που θεωρούνταν οι θεμελειώδεις ελευθερίες του ανθρώπου… και μάλιστα με οργανωμένη κρατικο/καπιταλιστική διεύθυνση και τεχνολογική υποστήριξη. Σήμερα αυτό θεωρείται αυτονόητο, λογικό και αποδεκτό όχι μόνο για τους ειδικούς των αφεντικών αλλά και μάζες υπηκόων. Πολλοί είναι που θα τρέξουν να πάρουν το «πιστοποιητικό», θεωρώντας το αποφυλακιστήριο…

Έχει κι άλλο όνομα εκτός απ’ το «κοινωνικός ευγονισμός». Λέγεται απαρτχάιντ. Το «πρωτοπόρο» φασιστικό ισραηλινό κράτος ξέρει βέβαια καλά αυτήν την δουλειά αφού την εφαρμόζει εδώ και δεκαετίες σε βάρος των παλαιστινίων αιχμαλώτων τόσο εκτός των συνόρων του όσο και μέσα σ’ αυτά: έχει γίνει το φωτεινό παράδειγμα για πολλούς. (Κάθε δεύτερη ή τρίτη ημέρα ο ισραηλινός φασισμός αποθεώνεται στα μέρη μας από τους αρμόδιους, με άλλοθι την «εμβολιαστική επάρκειά» του…).

Όπως όμως συμβαίνει σταθερά εδώ και χρόνια, όταν υποδεικνύουμε τον καπιταλιστικό ορίζοντα και τα χαρακτηριστικά της κρίσης / αναδιάρθρωσης (είτε μέσω του χάρτινου Sarajevo είτε μέσω του ψηφιακού plus ασταμάτητη μηχανή, είτε μέσω του cyborg) η αδιαφορία / απώθηση / βαρεμάρα είναι η στάνταρ “αντίδραση”. (Πιθανότατα τώρα πια διάφοροι νάρκισσοι ανόητοι ή εγκάθετοι να μας κατηγορήσουν και για “συνωμοσιολογία”…) Δεν συμβιβαζόμαστε: θα συνεχίσουμε την πολιτική / κριτική / εργατική ανταγωνιστική διερεύνηση του ορίζοντα, ειδικά τώρα που “αγκαλιάζει” το παρόν. Κι όποιος καταλάβει…

Τι είναι, λοιπόν, ο κοινωνικός ευγονισμός; Τι είναι η κατηγοριοποίηση των υπηκόων και των δικαιωμάτων τους με “κριτήρια υγείας”; Τι είναι οι απαγορεύσεις ή/και οι “ελευθερίες” σαν ποινή ή σαν “ανταμοιβή” για την “σωστή”, “υπεύθυνη” συμπεριφορά; Τι είναι οι “τιμωρίες” για την υγιεινιστικά “ανεύθυνη στάση”, και πόσο μακριά μπορούν να πάνε; Γιατί τα κράτη και τα αφεντικά κρατάνε αυτό το χαρτί, και πόσο καιρό συμβαίνει αυτό; Είναι κάτι πρωτοφανές που εύκολα το ξεφορτώνεται σαν “κασσανδρισμό” όποιος βαριέται; Είναι μήπως κάτι σύμφυτο με τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις και τις βιοπολιτικές της εξουσίας; Πώς η “υγεία” μετατρέπεται σε κατηγορία της (καπιταλιστικής) πολιτικής οικονομίας; Είναι (αυτή η “υγεία”) εκείνο που νομίζουμε ή κάτι εντελώς διαφορετικό, ακόμα και εχθρικό; Η εδραιωμένη στις δυτικές καπιταλιστικές κοινωνίες εδώ και κάτι δεκαετίες εμπειρίστικη βεβαιότητα για το τι είναι τι είναι ασφαλής τρόπος για να αντιλαμβάνεται ο καθένας την πραγματικότητα, ή ισχύει εκείνο που δήλωσε πρόσφατα ένας αμερικάνος αξιωματούχος “υγείας” … Από την στιγμή που έχει ο καθένας κάμποσο Homer Simpson μέσα του υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε για να τους χειραγωγήσουμε;…

Αυτά και άλλα σχετιζόμενα ερωτήματα ερευνούμε και θα συνεχίσουμε. Δεν πρόκειται να παρουσιάσουμε πλήρεις απαντήσεις για όλα αυτά από εδώ – αλλού, που υπάρχουν μεγαλύτερα περιθώρια, θα το κάνουμε.

Κοινωνικός ευγονισμός 2

Πέμπτη 11 Μάρτη. Η κατασκευή της μολυσματικότητας / μετάδοσης του τσαχπίνη μέσω της κατασκευής της γελοίας μεν αλλά και φονικής ιδέας του ασυμπτωματικού έχει υπάρξει καθοριστική στην θεμελείωση όχι μόνο της «αναγκαιότητας» των πραξικοπημάτων και των καθολικών απαγορεύσεων αλλά, επίσης, της «αναγκαιότητας» των μαζικών πλατφορμιασμών, της «αναγκαιότητας» των «διαβατηρίων υγείας», σαν διαδοχικών κρίκων της ίδιας ιμπεριαλιστικής αλυσίδας κατοχής επί του κοινωνικού υλικού.

Ξέρουμε με κάθε βεβαιότητα πως η ιδέα του «ασυμπτωματικού», η ιδέα δηλαδή ότι κάποιος «χωρίς συμπτώματα» μεταδίδει έναν αεροδιαδιδόμενο ιό, είναι οπλοποίηση και καθολική πολεμική γενίκευση της εμπειρίας του «ασυμπτωματικού φορέα του HIV»… Ξέρουμε με κάθε βεβαιότητα ότι πρόκειται για κραυγαλέο ψέμα: η πιο μεγάλη έρευνα που έγινε ποτέ σ’ αυτόν τον πλανήτη (και) πάνω σ’ αυτό το θέμα, γύρω απ’ τον τσαχπίνη, η έρευνα στα σχεδόν 10 εκατομύρια κατοίκους της Wuhan στις αρχές του περασμένου καλοκαιριού, απέδειξε το ψέμα – και δεν έχει τολμήσει κανένας δυτικός “ειδικός” να την αμφισβητήσει… Απλά θάφτηκε… Ξέρουμε, τέλος, με απόλυτη βεβαιότητα ποιούς σκοπούς υπηρετεί αυτή η ιδέα όχι μόνο τώρα αλλά και στο μέλλον: την υγιεινιστική κατηγοριοποίηση / διαστρωμάτωση σε “επικίνδυνους” και μη υπηκόους με βάση τις αποφάσεις της διοίκησης· όπου οι δεύτεροι, οι “εγκεκριμένοι”, είναι και θα είναι μόνο εκείνοι που αιχμαλωτίζονται πρακτικά και χειροπιαστά απ’ την γενετική μηχανική.

Αυτό είναι ο ιστορικός («ιατρικός», δηλαδή κοινωνικός) ευγονισμός! Και δεν είναι καινούργια εκστρατεία! Άλλοτε φανερά και άλλοτε κουκουλωμένα είναι ταυτόσημος με την ιστορία του καπιταλισμού απ’ την 1η βιομηχανική επανάσταση και μετά· από τότε που ο Lambroso αξιοποίησε στα μέτρα του τον δαρβινισμό αποφασίζοντας να βάλει την τότε εργατική τάξη στη θέση της!

Σε κάθε καινούργια ιστορική του εμφάνιση η ιατρικοποίηση των κοινωνικών σχέσεων και των κοινωνικών υποκειμένων, σαν οργανικό τμήμα της κάθε φορά συγκεκριμένης κυριαρχικής βιοπολιτικής, εκδηλώνει (υποστηρίζουν οι υπερασπιστές της) «καινούργια χαρακτηριστικά», τέτοια και τόσα ώστε να είναι … αυτονόητη (αυτή η ιατρικοποίηση). Ειδικά απ’ τον β παγκόσμιο πόλεμο και μετά οι ευγονιστές κάνουν κάθε τι για να δείξουν ότι δεν έχουν καμμία σχέση με την ευγονική εκδοχή που κορυφώθηκε απ’ τους ναζί.

Τώρα φαίνεται πως έχουν πολλά μέσα για να εμφανίζονται σαν «αθώοι» και με έγνοιες «για το καλό της ανθρωπότητας». Επιπλέον έχουν και αξιοποιούν δύο όπλα: πρώτον τον αιφνιδιασμό (με τον τσαχπίνη) και δεύτερον την α-νοησία, τον εμπειρισμό και την άγνοια των υπηκόων.

Δεν θα γυρίσουμε εδώ τόσο πίσω, στον 19ο αιώνα, στον Lambroso, στην επιρροή των ιδεών του για την «εγκληματική προδιάθεση» (της εργατικής τάξης) και πως αναγνωρίζεται. Θα θυμίσουμε κάποιον απ’ τις αρχές του 20ου αιώνα: τον πολυβραβευμένο και πολυμαθή Sir Francis Galton.

Κοινωνικός ευγονισμός 3

Πέμπτη 11 Μάρτη. Αποδίδοντας τον ευγονισμό στους ηττημένους ναζί σαν αποκλειστικότητά τους και καταδικάζοντας τον ιατρικό τους βραχίονα στις δίκες της Νυρεμβέργης, τα δυτικά αφεντικά παρουσιάστηκαν σαν «καθαρά και αθώα» του εγκλήματος. Ξεπλύθηκαν.

Όμως η αλήθεια είναι ότι οι ναζί αντέγραψαν την ιδέα της ιατρικής διαστρωμάτωσης σε «ανώτερους» και σε «κατώτερους» απ’ την αγγλία και τις ηπα. Ο Galton ήταν κομβικός στην επεξεργασία και στη διάδοσή της – η μαζική αποδοχή της απ’ τους αστούς στις τελευταίες δεκαετίες του 19ου και τις πρώτες του 20ου, όταν και πάλι η τότε εργατική τάξη γινόταν όλο και πιο απειλητική, ήταν η φυσική υπεράσπιση της εξουσίας της.

Ό,τι υποστήριξε ο Galton ήταν επιστημονικό· μια δυσάρεστη υπενθύμιση μιας αλήθειας που άφθονοι α-νόητοι προτιμούν να ξεχνούν στις μέρες μας: καμμία επιστήμη (η λέξη εντός ή εκτός εισαγωγικών) δεν ήταν ποτέ, δεν είναι και θα είναι κοινωνικά ουδέτερη! (Και καμμία επιστήμη δεν είναι υπεράνω της τεκμηριωμένης και κάθε φορά σύγχρονης κριτικής…)

Στο βιβλίο του Hereditary Genius («κληρονομική ευφυία», 1869) ο Galton «απέδειξε επιστημονικά» ότι η ευφυία είναι κληρονομικό «χάρισμα», αρκεί τα κάθε φορά ζευγάρια (της αστικής τάξης…) να κάνουν προσεκτική επιλογή συζύγων. Τα «ευφυή» (δηλαδή: αστικά) ζευγάρια δεν θα έκαναν ποτέ ηλίθιους απογόνους· η ηλιθιότητα ήταν ( υποστήριξε «επιστημονικά» ο Galton) χαρακτηριστικό των κατώτερων τάξεων και ειδικά της εργατικής.

Σημειώστε την χρονολογία: το 1869 δεν υπήρχε καμμία μα καμμία ιδέα περί dna, «γενετικού κώδικα», επέμβασης σ’ αυτόν, κλπ. Εκατόν σαράντα χρόνια μετά ο «γκαλτονισμός» είχε ανανεωθεί μέσα απ’ την βεβαιότητα των γενετιστών (και μεγάλων ποσοστών των υπηκόων) ότι υπάρχει γονίδιο της ευφυίας όπως και πολλά άλλα γονίδια για το ένα και για το άλλο· και πως καλό θα ήταν να βρεθούν τρόποι (: γενετική μηχανική) να κατασκευάζεται και να μεταμοσχεύεται στον καθένα αυτός ο καλά συσκευασμένος γονιδιακός πλούτος…

Η άποψη του Galton έγινε με ενθουσιασμό δεκτή τόσο απ’ τους επιστήμονες του καιρού του όσο και απ’ τις αστικές τάξεις αγγλίας και αμερικής, όπου κυκλοφόρησε το βιβλίο του. Ο ξάδελφός του Charles Darwin (ο γνωστός Δαρβίνος) του έγραψε:

..Έχω διαβάσει μόνο 50 σελίδες ως τώρα… αλλά μακαρίζω τον εαυτό μου. Ποτέ στη ζωή μου δεν έχω διαβάσει κάτι τόσο ενδιαφέρον και αυθεντικό· πόσο καλά και καθαρά βάζεις το θέμα σε κάθε σημείο…

Το ότι ο «κοινωνικός δαρβινισμός» έγινε η σπονδυλική στήλη του ιστορικού ρατσισμού δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει κανέναν. Και πάλι: ενάμισυ αιώνα μετά το ζήτημα της «εξέλιξης / βελτίωσης του είδους» είναι στην ημερήσια διάταξη, με βιοτεχνολογικά και πληροφορικά μέσα, με οργανωμένες μεταλλάξεις και ενσωμάτωση της ψηφιακής συνδεσιμότητας· κι ένα απ’ τα βήματα της «αναγκαιότητας αυτής της εξέλιξης / βελτίωσης» λέγεται mRNA πλατφόρμες… (Παράδοξο ή όχι, οι «ειδικοί» που απέρριψαν τις ιδέες του Galton τότε ήταν … οι θρησκευάμενοι της εποχής…)

Ο Galton συστηματοποίησε τις απόψεις του, εφηύρε τον όρο ευγονική, και δημοσίευσε το «καταστάλαγμα» της σοφίας του το 1883, με το βιβλίο Inquiries into Human Faculty and its Development. Ήταν σαν φωτιά σε ξερά χόρτα: το 1907 ο Galton έφτιαξε την «ευγονική εταιρεία»· κι ακόμα και χωρίς καμμία ιδέα για το τι μπορεί να συμβαίνει μέσα στα κύτταρα, η άποψη περί «γενετικής ανωτερότητας» (των λευκών αστών) έγινε κοινοτοπία στις αρχές του 20ου αιώνα στον αγγλοσαξονικό κόσμο. Οι φασιστικές νομοθεσίες για την υποχρεωτική στείρωση (των αλκοολικών, των «εγκληματιών», των «ψυχοπαθών»…) και οι όλο και ποιο σκληροί αντι-μεταναστευτικοί νόμοι, σε συνδυασμό με την «επιστημονική» νομιμοποίηση των ρατσιστικών απόψεων με ιατρικά επιχειρήματα, ήταν η νέα κανονικότητα στην πολιτισμένη και δημοκρατική δύση πολύ πριν τους δώσουν την τελική, βιομηχανική ώθηση, οι ναζί.

Κοινωνικός ευγονισμός 4

Πέμπτη 11 Μάρτη. Δεν ήταν όμως μόνο το θέμα των «ανώτερων» και «κατώτερων» φυλών, τοποθετημένων στη θέση τους απ’ την γενετική τους μοίρα. Καθώς τα καπιταλιστικά κράτη ανέπτυσσαν τα υγιειονομικά τους συστήματα (νοσοκομεία, κανόνες υγιεινής) δημιουργήθηκε το ζήτημα του κόστους της «φροντίδας» όλων αυτών των κατώτερων και μη εξελίξιμων υποκειμένων. Ένα ναζιστικό βιβλίο μαθηματικών για το γυμνάσιο περιελάμβανε προβλήματα που εξοικείωναν τους μαθητές με το «πρόβλημα» και την «λύση» του. Για παράδειγμα, ένα πρόβλημα που έπρεπε να λυθεί με μαθηματικό / λογιστικό (επιστημονικό δηλαδή) τρόπο ήταν το πόσα καινούργια σπίτια θα μπορούσαν να κτιστούν και πόσα δάνεια γάμου θα μπορούσαν να δωθούν σε νεόνυμφα ζευγάρια αν το κράτος δεν σπαταλούσε χρήματα για τους «σακάτηδες, τους εγκληματίες και τους τρελούς». Το 1934 στο συνέδριο των ναζί, ο επικεφαλής των γιατρών του κόμματος Gerhard Wagner εξήγησε:

… Το οικονομικό βάρος που αντιπροσωπεύουν όσοι υποφέρουν από κληρονομικές αρρώστιες είναι κίνδυνος για το κράτος και την κοινωνία. Χρειάζεται να ξοδέψουμε 301 εκατομύρια μάρκα κάθε για την περίθαλψή τους, χωρίς να βάλουμε στο λογαριασμό τα έξοδα για 200.000 αλκοολικούς και περίπου 400.000 ψυχοπαθείς….

Έτσι γεννήθηκε (και προωθήθηκε) η ιδέα του «ελεήμονος θανάτου». Εφόσον το γερμανικό κράτος έπρεπε να εξοικονομήσει πόρους για τον πόλεμο, τέτοια μη αποδοτικά έξοδα έπρεπε να μηδενιστούν. Απ’ το 1939 και μετά, πριν κορυφωθεί η βιομηχανική εξόντωση εβραίων, τσιγγάνων, κομμουνιστών και άλλων «ανεπιθύμητων», εξοντώθηκαν 275.000 γερμανοί υπήκοοι. Ανάμεσά τους 70 με 80 χιλιάδες νοσηλευόμενοι σε νοσοκομεία ή τρόφιμοι γηροκομείων· 10 με 20 χιλιάδες «άχρηστοι» και «χωρίς αξία» φυλακισμένοι· και 3 χιλιάδες παιδιά που χρειάζονταν ιδιαίτερη ιατρική φροντίδα. Το Ολοκαύτωμα ξεκίνησε, δοκιμάστηκε και εγκρίθηκε με στόχους «εσωτερικού».

Αυτά σας φαίνονται μακρινά και απίθανα, πεταμένα για πάντα στα σκουπίδια της ιστορίας; Κάνετε μεγάλο λάθος! Αυτή ακριβώς η διαλογή ανάμεσα σε «υγεία προτεραιότητας» και δευτερεύοντες ασθενείς «ανάξιους» φροντίδας έγινε και γίνεται μπροστά στα μάτια μας με την μετατροπή των νοσοκομείων σε «ιατρεία ενός σκοπού» (του επι τούτου κατασκευασμένου τρομοκράτη κορονοϊού…) και τις ομολογημένες χιλιάδες θανάτων (στον «πρώτο», δυτικό καπιταλιστικό κόσμο) ασθενών που στερήθηκαν τις απαραίτητες φροντίδες, φάρμακα, εγχειρήσεις (το «ιδιόμορφο Δίκαιο της Ανάγκης» όπως είπαν οι ντόπιοι ειδικοί με τα γουνάκια…)… Κι ας προσθέσουμε τις δεκάδες χιλιάδες που πέθαναν σαν πειραματόζωα στα νοσοκομεία την περασμένη άνοιξη, σε “δοκιμές” τοξικών φαρμάκων υπό την καθοδήγηση και τον σχεδιασμό του «παγκόσμιου οργανισμού υγείας»…

Αν βιαστείτε να τα απωθήσετε όλα αυτά, κάντε τουλάχιστον τον κόπο να βρείτε τι είναι ο Liverpool Care Pathway και πόσο μακριά έχει αρχίσει να πηγαίνει… Δεν είναι δύσκολο.

Ίσως, ίσως λέμε, σας δώσει μια κάποια εξήγηση για το πως ο τσαχπίνης ήταν τόσο “φονιάς” στην αγγλία και στις ηπα…

Κοινωνικός ευγονισμός 5

Πέμπτη 11 Μάρτη. Θα αναρωτηθείτε ίσως: και τι σχέση έχουν όλα αυτά με τα «πιστοποιητικά εμβολιασμού»; Θα μπορούσατε να αναρωτηθείτε για το ίδιο ζήτημα κάπως διαφορετικά: και τι συμφέρον έχει το κεφάλαιο (στις επιμέρους μορφές του ή σαν σύνολο) αν απαγορεύσει διάφορες μορφές κατανάλωσης (απ’ τα ταξίδια μέχρι τις συναυλίες και απ’ τα γήπεδα μέχρι τα εμπορικά κέντρα); Κάποιοι πολύ έξυπνοι και πολύ «ψαγμένοι» θα ξαναπούν τις α-νοησίες που έλεγαν και στη διάρκεια του πρώτου κύματος των πραξικοπημάτων, την περασμένη άνοιξη: Ιδού λοιπόν!!! Το κράτος αναγκάζεται να γίνει … αντικαπιταλιστικό!…

Αν σας κάνουν τέτοιες εξυπνάδες, τότε κακώς διαβάζετε αυτές τις γραμμές. Αν όχι θα πρέπει να ξαναβάλετε κάτω τα δεδομένα… Σας πέρασε, για παράδειγμα, απ’ το μυαλό η σκέψη ότι αυτόν τον τελευταίο χρόνο «τρέχει» ένα μαζικό και βίαιο μάθημα (των αφεντικών του βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικου συμπλέγματος και των πολιτικών βιτρινών τους) με τουλάχιστον τα εξής κεφάλαια:

– υπάρχει «σπανιότητα πόρων», οπότε πρέπει να ιεραρχήσουμε την χρήση του συστήματος υγείας (: εκκένωση νοσοκομείων) και όχι μόνο·

– όποιος δεν πειθαρχεί με τις υγειονομικές οδηγίες δεν είναι μόνο «αντικοινωνικός» (: μολύνει άλλους) αλλά επιπλέον δεν αξίζει καν φροντίδα αν αρρωστήσει (: επιβάρυνση του συστήματος από «ψεκασμένους», δηλαδή «ψυχοπαθείς)·

– ως εκ τούτου είναι «αυτονόητα» δεύτερης ή και τρίτης διαλογής·

– η «σωστή» απάντηση είναι μόνο «επιστημονική»· και «επιστημονική» είναι μόνο η άποψη των τσάτσων του συμπλέγματος·

Όχι;

Σας πέρασε επίσης απ’ το μυαλό ότι το επιχείρημα «να προστατέψουμε τους ηλικιωμένους ευάλωτους, τις γιαγιάδες και τους παπούδες» ήταν εσκεμμένο ψέμα αφού αυτοί κι αυτές ακριβώς «ξεπαστρεύτηκαν» όσο ήταν δυνατόν στα πρωτοκοσμικά γηροκομεία και νοσοκομεία, όχι υποχρεωτικά από παρενέργειες του τσαχπίνη αλλά και από εγκατάλειψη ή με μεθόδους που είναι γνωστό πως όταν είναι αχρείαστες σκοτώνουν (όπως η θρυλική «διασωλήνωση»); Σας πέρασε ποτέ απ’ το μυαλό το να υπάρχει κάπου μεταξύ των πρωτοκοσμικών ειδικών το δόγμα «ο θάνατος είναι προστασία»;

Και μήπως σας πέρασε απ’ το μυαλό ότι η γνωστή «Διακήρυξη του Great Barrington» (μια πρωτοβουλία εγνωσμένα και τίμια αριστερών «αιρετικών»), που ως τώρα έχει υπογραφτεί από 55.000 εργαζόμενους στην βιομηχανία της υγείας όλων των βαθμίδων παγκόσμια (και 750.000 πολίτες) προβοκαρίστηκε και θάφτηκε επειδή ξεβράκωνε την «υγιειονομική τακτική» του δυτικού κόσμου· εξαφανίστηκε ώστε να μην υπάρχει απάντηση στο επαναλαμβανόμενο διαρκώς, σαν πλύση εγκεφάλου, «ε, και τι άλλο να κάναμε; σκάστε λοιπόν…», ε;

Τελευταίο: θυμάστε την «συμβουλή προς τους νέους» μην φιλιέστε, μην αγκαλιάζεστε, κρατάτε τις αποστάσεις, γιατί αν δεν υπακούσετε κάποιος ηλικιωμένος, στην άκρη της «αλυσίδας μετάδοσης», θα πεθάνει; Ε, λοιπόν, ίσχυε και ισχύει – αλλά εντελώς ανάποδα. Ίσχυε και ισχύει ως εξής: αν υιοθετήσεις την ρητορική περί «μολυσματικότητας» και «ασυμπτωματικότητας» θα συμβάλεις ενεργητικά στο υγιειονομικό απαρτχάιντ· και ναι, χάρη και στην δική σου συμβολή, κάποιος (επειδή στερήθηκε ιατρική φροντίδα, ή/και επειδή τρόμαξε και επιδεινώθηκε η κατάστασή του, ή/και επειδή θα τον ρίξουμε στην κοινή δεξαμενή) θα πεθάνει ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΤΟΥ!

Θα συμβάλεις και σε πολύ περισσότερα…

Δεν είναι έτσι, ακόμα κι αν έτσι νομίζετε…

Δευτέρα 8 Μάρτη. Όταν ο κύριος Χατζηστεφάνου (ο γνωστός κύριος Χατζηστεφάνου…) απειλήθηκε ή θεώρησε ότι απειλείται με ιντερνετική λογοκρισία και καταστολή / απαγορεύσεις λόγω των θέσεών του υπέρ των Παλαιστινίων διαμαρτυρήθηκε. Πολύ καλά έκανε. Eίχε όλο το δίκιο με το μέρος του.
Πέρασε καιρός από τότε… Τώρα ο γνωστός κύριος Χατζηστεφάνου θεωρεί πως είναι σωστό να πέσει πάνω σ’ ένα στρώμα με σύριγγες πλατφορμών γενετικής μηχανικής… Δικαίωμά του. Δικαίωμά του επίσης να χρησιμοποιεί κάθε μέσο που διαθέτει για να σπρώξει κι άλλους… Το λέμε με την έννοια ότι ο καθένας προωθεί αυτά που υποστηρίζει, αλλά και ότι ο κάθε άλλος έχει κεφάλι και μυαλό που το χρησιμοποιεί…

Η υπεράσπιση της λογοκρισίας είναι, όμως, εντελώς διαφορετικό ζήτημα!!! Εξαιρετικά δηλητηριώδες…. Δεν ξέρουμε ποιούς κατεβάζει απ’ τον λογαρισμό ΤΟΥ ο γνωστός κύριος και ποιούς ανεβάζει, αλλά σε κάθε περίπτωση δικός του είναι, μπορεί να κάνει ότι νομίζει. Όποιος το λέει αυτό «λογοκρισία» και θα τον κατηγορούσε για «λογοκριτή» είναι επιεικώς ανόητος. Το ότι βρίσκει όμως ο κύριος Χατζηστεφάνου ομοιότητες, αναλογίες ανάμεσα στο (όποιο) Εγώ Του και το Δίκιο Του και στη συστημική λογοκρισία (από επιχειρήσεις, κράτη, κρατικές υπηρεσίες) σημαίνει πως είτε το Εγώ Του κατάφερε να ταυτιστεί μ’ αυτούς τους μηχανισμούς, είτε έχει χάσει εντελώς την μπάλα. Η δικαιολόγηση των εταιρειών antisocial media (όχι απλά δεν έχουμε καμμία σχέση με δαύτες αλλά … ας μην προχωρήσουμε…) και, οπωσδήποτε, του ελληνικού και του κάθε άλλου υπουργείου δημόσιας τάξης, δείχνει βαρύ διανοητικό ξεπεσμό. Αυτό είναι ό,τι πιο επιεικές θα μπορούσαμε να πούμε για την περίπτωση…

Θα τα βρει μπροστά του αυτά που τώρα επαινεί ο γνωστός κύριος Χατζηστεφάνου. Κάποια στιγμή (αργά ή γρήγορα) θα είναι κι αυτός «ψεκασμένος», «τρελός», «διασπορέας ψευδών ειδήσεων»· εκτός αν έχει αποφασίσει να ευθυγραμμιστεί απόλυτα με το ελληνικό κράτος / κεφάλαιο / παρακράτος το υπόλοιπο της δημοσιογραφικής του ζωής.

Δεν πρόκειται να χαρούμε όταν θα λούζεται αυτά που τώρα ξερνάει. Ούτε όμως πρόκειται να ξεχάσουμε πως και πόσο συνέβαλε ο καθένας στο νεο-ολοκληρωτισμό. Για τις περσόνες δεν θα υπάρχει «συγγνώμη, δεν είχα καταλάβει», ούτε δρόμος γυρισμού…

Ο μικροαστισμός, όποιου είδους ιδιοκτησία κι αν αφορούσε (υλική, συμβολική, status, “αναγνωρισιμότητας”…), ήταν πάντα κακός σύμβουλος. Τώρα έχει γίνει πολύ χειρότερος: φέρνει τον κάθε πρόθυμο αγκαλιά με την καθεστωτική βία, την οποία απολαμβάνει και αργά ή γρήγορα μαθαίνει να ασκεί…

Όσο για το ποιος είναι ψεκασμένος και ποιος έπεσε μικρός στο βαρέλι; Φοβού την Ιστορία!!!

(Nothing personal… Just capitalism…)

Ιδεοκοινωνικό, ταυτοτικό dumping

Παρασκευή 19 Φλεβάρη. Ίσως κάποιοι / κάποιες ξέρετε τι σημαίνει dumping, και επίσης τι σημαίνει μισθολογικό dumping. Στην αρχική του έννοια αφορά τον ανταγωνισμό μεταξύ ομοειδών επιχειρήσεων και τον αθέμιτο ανταγωνισμό μεταξύ τους με όρους τιμών· κυρίως το «πουλάω κάτω του κόστους» (για να οδηγήσω τους ανταγωνιστές μου σε χρεωκοπία πετώντας τους έξω απ’ την αγορά… Μόλις την κατακτήσω ανεβάζω τις τιμές κατά βούληση και υπερ-ρεφάρω.)

Το μισθολογικό dumping είναι, κατά κάποιον τρόπο, προέκταση αυτού του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού. Φτιάχνω (ή αξιοποιώ) συνθήκες «χαμηλού εργατικού κόστους» για να πετάξω απ’ την αγορά ανταγωνιστές μου που πληρώνουν μεγαλύτερους μισθούς. Πέρα και δίπλα απ’ το στενά εννοημένο πεδίο των συγκρούσεων μεταξύ αφεντικών, το μισθολογικό dumping επιδιώκει (και συχνά πετυχαίνει) την σύγκρουση μεταξύ εργατών: οι «ακριβοί» εναντίον των «φτηνών» και το ανάποδο. Οι τρόποι, φυσικά, που δημιουργούνται δια της βίας οι «φτηνοί», είναι γνωστοί. Αν, όμως, αγνοηθούν (κυρίως απ’ τους «ακριβούς») κι αν επικρατήσει η αναμέτρηση εμείς ενάντια σ’ εσάς μέσα στην τάξη μας, με όρους «φτήνιας» (που είναι εκβιασμένη), είναι εύλογο ποιοί κερδίζουν συνήθως: τα αφεντικά.

Τι θα μπορούσε να είναι το ιδεοκοινωνικό, ταυτοτικό dumping (εκτός από δικός μας αυθαίρετος όρος); Χμμμμ… Ας το πούμε με κάπως στριφνό τρόπο: θα μπορούσε να είναι η σχεδιασμένη, εκ μέρους των αφεντικών, επιστράτευση μιας διαταξικής ιδεοκοινωνικής ταυτότητας εναντίον μιας άλλης διαταξικής ιδεοκοινωνικής ταυτότητας. Έτσι ώστε αφενός να σπάσει (ξανά και ξανά και ξανά) οποιαδήποτε «υποψία» περί της ταξικής διαστρωμάτωσης των καπιταλιστικών κοινωνιών και στον 21ο αιώνα, και αφετέρου να λαδωθούν τα γρανάζια της όποιας αναδιάρθρωσης, επιμέρους ή γενικότερης.

Δεν μιλάμε με γρίφους. Τα παραδείγματα είναι πολλά, ακόμα και προκαπιταλιστικά. Εύκολο: ο τρόπος που αντιμετώπιζε ο χριστιανισμός τους Άλλους (ή ο τρόπος που αντιμετώπιζαν οι κάθε φορά ηγεμονικές φράξιές του τους «αιρετικούς») είναι μια μορφή ιδεοκοινωνικού dumping: επιστατεύεται η μία ταυτότητα (ο σωστός πιστός) για να σφάξει την άλλη (τον αιρετικό).

Ωστόσο αυτή η αρχαιολογία είναι χρήσιμη ως ένα σημείο, σε ότι αφορά το τυπικό μέρος του ζητήματος (παρότι οι χριστιανοί συνεχίζουν να σφάζουν τους μουσουλμάνους, όπως έκαναν και πριν 1000 χρόνια…). Το πολιτικά σημαντικό ζήτημα στους τωρινούς καπιταλιστικότατους καιρούς είναι το ποιές ιδεοκοινωνικές ταυτότητες επιστρατεύονται εναντίον ποιών· από ποιούς, και για ποιούς σκοπούς.

Έχουν γίνει οι δυτικές («αναπτυγμένες καπιταλιστικά») κοινωνίες tribal; Ο ταυτοτισμός κατέληξε σε μητροπολιτικό postmodern φυλετισμό; Μήπως ήταν απ’ την αρχή τέτοιος; Οι δυτικές κοινωνίες έχουν γίνει ιδεοκοινωνικά, ταυτοτικά, φυλετικές; Αν ναι, πού ωφείλεται αυτό; Και ποιοί κερδίζουν;

Τροφή για σκέψη…

Cognitives ‘n’ ignorants…

Τρίτη 16 Φλεβάρη.Έχω περάσει ακριβώς 42 χρόνια μελετώντας την άνοδο της ψηφιοποίησης ως οικονομικής δύναμης που καθοδηγεί την μεταμόρφωσή μας σε πολιτισμό πληροφοριών. Τις δύο τελευταίες δεκαετίες παρατηρώ της συνέπειες αυτής της αιφνιδιαστικής αδελφοποίησης μεταξύ πολιτικής και οικονομίας καθώς οι νεαρές επιχειρήσεις εξελίχθηκαν σε αυτοκρατορίες επιτήρησης ενδυναμωμένες από global αρχιτεκτονικές επιτήρησης των συμπεριφορών, ανάλυσής τους, στοχοποίησης και προβλεψής τους: είναι αυτό που ονομάζω καπιταλισμό της επιτήρησης. Για να ενισχύσουν την δύναμη των δυνατοτήτων επιτήρησης και για χάρη των κερδών τους απ’ την επιτήρηση, αυτές οι νέες αυτοκρατορίες προώθησαν ένα θεμελειωδώς αντιδημοκρατικό γνωσιολογικό πραξικόπημα που σημαδεύεται από μια συγκέντρωση γνώσεων για εμάς χωρίς ιστορικό προηγούμενο και την ανεξέλεγκτη εξουσία που συσσωρεύεται χάρη σ’ αυτή την γνώση.

Σ’ έναν πολιτισμό πληροφοριών, οι κοινωνίες καθορίζονται από ερωτήματα σχετικά με τη γνώση – πως μοιράζεται, για τους θεσμούς που κυβερνούν αυτήν την μοιρασιά και την εξουσία προστατεύει αυτούς τους θεσμούς. Ποιός γνωρίζει; Ποιός αποφασίζει το ποιος γνωρίζει; Ποιός αποφασίζει για το ποιός αποφασίζει το ποιός γνωρίζει; Οι καπιταλιστές της επιτήρησης έχουν τώρα τις απαντήσεις για κάθε ερώτηση, αν και ποτέ δεν τους εκλέξαμε για να κυβερνήσουν. Αυτή είναι η ουσία του γνωσιολογικού πραξικοπήματος. Υποστηρίζουν ότι έχουν την εξουσία να αποφασίζουν το ποιος γνωρίζει αξιώνοντας δικαιώματα ιδιοκτησίας πάνω στην προσωπική μας πληροφόρηση, και υπερασπίζονται αυτήν την εξουσία με την δύναμη που έχουν να ελέγχουν κρίσιμα συστήματα και υποδομές πληροφόρησης.

Το τρομακτικό βάθος του πολιτικού πραξικοπήματος που επιχείρησε ο Donald Trump καβάλησε το κύμα αυτού του αόρατου πραξικοπήματος που βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και δυο δεκαετίες απ’ τα antisocial media που κάποτε καλωσορίσαμε σαν παράγοντες απελευθέρωσης…

Αυτά γράφει μεταξύ άλλων η Shoshana Zuboff σ’ ένα πρόσφατο άρθρο της. Στο «δια ταύτα» ίσως δεν συμφωνούμε: αν πρόκειται να υπάρξει στο μέλλον γνώση για ελεύθερους ανθρώπους (για να μνημονεύσουμε τον Paul Feyerabend) ή εργατική απελευθερωτική γνώση, όποιο περιεχόμενο κι αν έχει, θα είναι οριοθετημένη απέναντι στην πληροφοριοποίηση, έξω και ενάντια σ’ αυτήν· κι όχι στο εσωτερικό της.

Η πληροφοριοποίηση είναι ο ταιηλορισμός των νοημάτων· γι’ αυτό έγινε εφικτό τόσο γρήγορα οι βιομηχανίες «διαχείρισης πληροφοριών» να γιγαντωθούν ως το σημείο να διαμορφώσουν την επόμενη καπιταλιστική φάση, αυτήν που είναι η «4η βιομηχανική επανάσταση». Ακριβώς όπως ο ιστορικός ταιηλορισμός με αφετηρία πριν έναν αιώνα απο-ειδίκευσε σχεδόν όλες τις μορφές «χειρωνακτικής» εργασίας διαμορφώνοντας τους όρους της 2ης βιομηχανικής επανάστασης (και, στη συνέχεια, ένα είδος ακρωτηριασμού των ανθρώπινων σωμάτων…), έτσι και ο πληροφορικός ταιηλορισμός απο-ειδικεύει σχεδόν το σύνολο των ανθρώπινων σχέσεων, σκέψεων και συμπεριφορών (θεωρώντας τες αξιωματικά σαν επικοινωνιακές) διαμορφώνοντας τους όρους της 4ης. Ανεβάζοντας τον ακρωτηριασμό σ’ ένα “ανώτερο επίπεδο”… Η μαζική εργατική εξέγερση εναντίον της αλυσίδας συναρμολόγησης (των εμπορευμάτων) στα ‘60s σ’ όλο τον αναπτυγμένο καπιταλιστικά βορρά απέδειξε την βαρβαρότητα της καπιταλιστικής «προόδου», ακόμα κι αν (η εξέγερση) δεν προχώρησε πιο πέρα.

Δεν έχουμε λόγο να αποδεχτούμε τις αλυσίδες συναρμολόγησης (των νοημάτων) και όλη την πληροφοριακή συσσώρευση και εκμετάλλευση (: big data, “’έξυπνοι” αλγόριθμοι, machine learning, «τεχνητή νοημοσύνη») σαν μια «πρόοδο» της οποίας το μόνο προβληματικό σημείο είναι η ιδιοκτησία… Ούτε έχουμε λόγο να περιμένουμε αδρανείς την επόμενη μαζική εργατική εξέγερση εναντίον τους· οφείλουμε να την προετοιμάσουμε, όσο χρόνο και κόπο κι αν χρειαστεί…

Λογοκρισία

Τρίτη 16 Φλεβάρη. Σύμφωνα με μια αναφορά της γνωστής human rights watch την προηγούμενη εβδομάδα τουλάχιστον 83 κράτη στον καπιταλιστικό πλανήτη αξιοποίησαν τον τσαχπίνη για να επιβάλλουν απαγορεύσεις στην ελευθερία του λόγου και την ελευθερία του συνέρχεσθαι… Το έκαναν, άραγε, με «βαριά καρδιά», «εντελώς προσωρινά» και γρήγορα θα ζητήσουν συγγνώμη και θα απολογηθούν; Όχι δα! Ο πλατφορμιασμός θα καταργήσει αυτές τις απαγορεύσεις; Όχι δα!

Στα βασικά που έκαναν αυτά τα τουλάχιστον 83 κράτη (σ’ έναν «ανεξήγητο» αυτοματισμό / συγχρονισμό…) ήταν η ποινικοποίηση διάφορων που είχαν αντίθετη γνώμη (για τον τσαχπίνη ή για τον «πόλεμο εναντίον του») – και η λογοκρισία. Η λογοκρισία έγινε ο καθόλου ξαφνικός έρωτας τουλάχιστον 52 κρατών· αυτό δεν είναι «θεωρία συνωμοσίας»! (Όπως και οτιδήποτε άλλο απ’ όσα έχουμε γράψει εδώ…)

Ήταν, άραγε, οι κίνδυνοι για την δημόσια υγεία η αιτία που θα δικαιολογούσε αυτήν την «ατσάλινη πειθαρχία» που επιβάλλει υποχρεωτικά την τιμωρία κάθε ελεεινού και ανεύθυνου που διαφωνεί; Όχι δα! Η προετοιμασία της λογοκρισίας ξεκίνησε πολύ νωρίτερα, είκοσι χρόνια για την ακρίβεια, στον αναπτυγμένο καπιταλιστικά κόσμο, με την εφεύρεση μιας νέας ποινικής κατηγορίας: των εγκλημάτων σκέψης. Η επίσημη υιοθέτηση ενός βασικού όρου απ’ το Οργουελιανό «1984» έγινε εύκολη υπόθεση απ’ τα αφεντικά στα μέσα της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα απ’ την στιγμή που ένας άλλος όρος είχε γίνει ήδη λαοφιλές θέαμα: big brother. Οι κατ’ όνομα «αστικές δημοκρατίες», αφού δεν ήταν πια «αστικές» ή «δημοκρατίες» ούτε προσχηματικά, είχαν φτάσει ήδη από τότε στο ιστορικό σημείο να κατεδαφίσουν τους ιστορικούς τους πυλώνες, αρχίζοντας από εκείνο που είχε αποδοθεί στον Βολταίρο και σε κάθε περίπτωση ήταν η σημαία της αστικής αντίληψης για την κεντρικότητα της ελευθερίας της σκέψης: διαφωνώ μ’ αυτό που λες αλλά θα υπερασπιστώ το δικαίωμά σου να το λες. Εννοείται ότι οι αιτίες που επιστρατεύτηκαν πρώτα για την κατασκευή και ύστερα για την ποινικοποίηση των «εγκλημάτων σκέψης» ήταν απ’ τη μια μεριά η «τζιχαντιστική τρομοκρατία» (και οι συμπαθούντες…) κι απ’ την άλλη τα απομεινάρια του ιστορικού πρωτοκοσμικού φασισμού: ο ρατσισμός και ο αντισημιτισμός. (Αυτά απ’ τις «δημοκρατίες» που είχαν φροντίσει ήδη απ’ τα ‘90s για την σφαγή χιλιάδων βόσνιων απλά και μόνο επειδή ήταν μουσουλμάνοι, και συνέχιζαν το ίδιο έργο τους στη μέση Ανατολή και στην Αφρική…)

Πριν καν εμφανιστεί ο τσαχπίνης η πρωτοκοσμική λογοκρισία είχε ακονίσει τους κυνόδοντές της. Αφ’ ενός με την προσπάθεια να βγουν εκτός νόμου οι υπερασπιστές και αλληλέγγυοι στους αγώνες των Παλαιστίνιων· αφετέρου με την εγκληματοποίηση του Vanunu, του Assange, του/της Manning και του Snowden (για να αναφέρουμε μόνο κάποιες απ’ τις πιο γνωστές περιπτώσεις).

Το ξεδίπλωμα της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας έγινε και γι’ αυτό: για να επιταχύνει, να κεφαλαιοποιήσει και να νομιμοποιήσει “ελέω προστασίας της δημόσιας υγείας” κρατικές / καπιταλιστικές τάσεις που ήταν υπαρκτές και αναγνωρίσιμες χρόνια πριν. Πολλές “ελευθερίες” που είχαν αποθεωθεί σαν στοιχεία της νίκης του νεοφιλελευθερισμού αποδείχθηκαν είτε αντιπαραγωγικές, είτε αντιπειθαρχικές – είτε και τα δύο μαζί. Συνεπώς έπρεπε να καταργηθούν…

Η απόδειξη του δυναμισμού του κινέζικου κρατικο/καπιταλιστικού μοντέλου οριστικοποίησε τον προσανατολισμό και των δυτικών αφεντικών. Ο τσαχπίνης ήταν / είναι απλά το άλλοθι…

Προβλήματα ορολογίας…

Τετάρτη 10 Φλεβάρη. Είπαν ότι απαγορεύεται να μιλάμε για γενετικό αναπρογραμματισμό των κυττάρων και, επιπλέον, ότι απαγορεύεται δια ροπάλου να μιλάμε για μεταλλάξεις…. Είπαν ότι είναι αντι-επιστημονικός τέτοιος ισχυρισμός…. Επειδή, είπαν, οι μεταλλάξεις αφορούν μόνο, ΜΟΝΟ, αλλαγές στο DNAΚαι οι πλατφόρμες γενετικής μηχανικής είπαν, οι mRNA ας πούμε, δεν επεμβαίνουν στο DNA των ανθρώπινων κυττάρων…

Αλλά ύστερα (και χώρια) άρχισαν να λένε κάτι άλλο. Ότι ο τσαχπίνης μεταλλάσσεται… Μα…. έχει ο τσαχπίνης DNA; Όχι βέβαια! Οπότε; Οπότε οι αλλαγές που συμβαίνουν στο γενετικό υλικό του και ονομάζονται ‘μεταλλάξεις’ αφορούν το RNA του… Οπότε; Οπότε ακόμα και στο RNA αν γίνονται αλλαγές, ονομάζονται μεταλλάξεις…

Τι ισχύει λοιπόν; Ισχύει αυτό που συμφέρει τους δημαγωγούς και τους αφεντάδες τους; Αυτό είναι που λέγεται πια «επιστήμη»; Έτσι πρέπει να λέμε… Αλλά όχι! Εκείνο που ισχύει είναι το δεύτερο: οποιαδήποτε αλλαγή στο γενετικό υλικό λέγεται ‘μετάλλαξη’ – άσχετα με το πόσο επικίνδυνη είναι, και για ποιόν.

Οι ιοί μεταλλάσσονται, πράγματι. Ο αιρετικός Ιωαννίδης τις προάλλες φώναζε:

Μόνο στην Ελλάδα υπάρχουν 13 μεταλλάξεις του κορωνοιού και διεθνώς χιλιάδες, ναι χιλιάδες και μάλιστα δεκάδες χιλιάδες είναι οι μεταλλάξεις του Sars Cov 2.
Δυστυχώς η δημοσιογραφία του τρόμου εστιάζει στις μεταλλάξεις αγνοώντας ότι όλοι οι ιοί μεταλλάσσονται.
Πάντως με στατιστικούς όρους δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν εάν η βρετανική μετάλλαξη είναι πιο θανατηφόρα, σίγουρα μεταδίδεται πιο γρήγορα αλλά δεν υπάρχουν ακόμη αξιόπιστα στοιχεία.
Το νοτιοαφρικανικό στέλεχος του κορωνοιού ίσως να είναι πιο επικίνδυνο, υπό την έννοια ότι έχει μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στον εμβολιασμό.
Ωστόσο πρέπει να καταστεί σαφές, επιστημονικά οι μεταλλάξεις αυτών των τύπων κορωνοιού είναι απόλυτα φυσιολογικές και 100% προβλέψιμες.
Όμως πρέπει να αναφερθεί ότι όσο περισσότερες είναι οι μεταλλάξεις, τόσο αυξάνεται το σημείο ισορροπίας για να επιτευχθεί η ανοσία της αγέλης.

Αυτό ισχύει για τις μεταλλάξεις των ιών, του τσαχπίνη συμπεριλαμβανόμενου. Δεν ισχύει όμως για τις μεταλλάξεις σε κύτταρα σύνθετων οργανισμών, όπως το είδος μας. Και σίγουρα όταν αυτές είναι εξαιρετικά κερδοφόρες, πριν φτάσει κάποιος να ψάχνει τις συνέπειές τους, πρέπει να ξέρει ποιοί και γιατί ωφελούνται. Ποιοι ωφελούνται και απ’ τα κεφαλοκλειδώματα της σκέψης παίζοντας με τις λέξεις.

Ο λεκτικός αποπροσανατολισμός δεν δημιουργείται μόνος του, ειδικά για τέτοια ζητήματα.