Tag: φυσικό αέριο

East med γερά, πάρτους τα λεφτά!

Δευτέρα 3 Δεκέμβρη. Αν ένα έργο είναι “κρίσιμο” και “σπουδαίο”, δεν μπορεί παρά να προωθείται από ανάλογα σπουδαίους επενδυτές. Ποιός έχει, λοιπόν, αναλάβει την προώθηση του east med;

Μια εταιρεία με το όνομα IGI Poseidon… Δεν σας λέει τίποτα. Κάτι παραπάνω θα σας πει ότι έχει έδρα την Αθήνα, καθώς είναι κοινοπραξία (50-50) μεταξύ της ελληνικής δεπα και της ιταλικής edison…

Τι άλλα σπουδαία έργα έχει στο ενεργητικό της αυτή η τόσο φιλόδοξη κοινοπραξία; Προς το παρόν κανένα!!! Έχει, όμως, σχέδια. Τον χερσαίο αγωγό μεταξύ ελληνοτουρκικών συνόρων και ιταλίας, στη βόρεια ελλάδα (την συνέχεια του tap δηλαδή)… Και έναν μικρού μήκους αγωγό μεταξύ ελλάδας και βουλγαρίας…

Συνολικά: δύο χερσαίους αγωγούς και έναν κτηνώδη, υποθαλάσσιο (τον east med) για τον οποίο μάθαμε ότι δεν έφταναν όλα τα υπόλοιπα, έχει να αντιμετωπίσει κι αυτό: μεταξύ κύπρου και Κρήτης θα περνάει από ηφαιστειογενή (υποθαλάσσια) περιοχή.

Εντάξει, ησυχάσαμε τελείως. Με τέτοιους εργολάβους δεν αποκλείεται ο east med να φτάσει New York…

East med αέρια, πάρτους τα κ-μέρια!

Δευτέρα 3 Δεκέμβρη. Αυτά τα κυριλέ και πολύ φραγκάτα και γραβάτα project που είναι στ’ αλήθεια trash (: σκουπίδια), και γι’ αυτό αγαπιούνται απ’ το φιλοθεάμον κοινό, είναι μια αναμφίβολη επίδειξη παρακμής – σε συσκευασία δώρου. Να, λοιπόν, αποσπάσματα απ’ τον ελληνοκυπριακό “πολίτη” (2/11/18, Διονύσης Διονυσίου, «το παραμύθι του east med») για τον “θρυλικό”αγωγό για τον οποίο όσο νάναι, οι ρεπόρτερ του χρυσοπράσινου φύλλου ξέρουν από κοντά διάφορες πικάντικες λεπτομέρειες:

Πώς μπορεί ένας υπουργός Ενέργειας μιας σοβαρής χώρας μέσα σε τόσο λίγα λεπτά να λέει τόσες ανακρίβειες; Ο υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ Γιούβαλ Στάινιτς την περασμένη Κυριακή εξήγγειλε μέσα από ένα θριαμβευτικό ρεπορτάζ της ισραηλινής τηλεόρασης την υπογραφή συμφωνίας μεταξύ της χώρας του, της Κύπρου, της Ελλάδας και της Ιταλίας, με βάση την οποία ξεκινά άμεσα η κατασκευή του αγωγού EastMed. Και σαν να μην έφτανε αυτό, όλα τα κανάλια της Κύπρου και της Ελλάδας «έπαιξαν» την πληροφορία αυτή ως την κύριά τους είδηση.

Πρόκειται για τον ίδιο υπουργό ο οποίος τον Ιούλιο του 2016 δήλωνε με πάσα σοβαρότητα «ότι επίκειται η υπογραφή συμφωνίας για τη μεταφορά του ισραηλινού αερίου στην Τουρκία, ότι η συμφωνία ήταν έτοιμη κατά 90% και ότι ανέμενε τον τότε Τούρκο υπουργό Ενέργειας Αλ Μπαϊράκ να μεταβεί στο Τελ Αβίβ για να πέσουν οι τελικές υπογραφές».

…

Εν τέλει, η κατασκευή αγωγών δεν προσφέρεται για δημιουργία εντυπώσεων του τύπου σε 2-3 χρόνια θα έχουμε έτοιμο αγωγό μήκους 2.000 χιλιομέτρων μέσω του οποίου θα μεταφέρουμε 20 δισ. κυβικά μέτρα φυσικό αέριο τον χρόνο στην Ευρώπη με hub την Ελλάδα και την Ιταλία. Τη στιγμή που για την κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού από το κοίτασμα Ταμάρ στην ισραηλινή ΑΟΖ μέχρι τα παράλια του Ισραήλ, μήκους μόλις 90 χιλιομέτρων, χρειάστηκαν κατασκευαστικές εργασίες 4 χρόνων! Αυτό το δεδομένο σίγουρα το είχε ενώπιόν του ο Ισραηλινός υπουργός Εμπορίου εξ ου και διάφοροι αναλυτές στο Ισραήλ του άσκησαν σκληρή κριτική, σημειώνοντας ότι είναι καλός μεν ο ενθουσιασμός, οφείλει ωστόσο να εδράζεται σε πραγματικά δεδομένα.

…

Πίσω από τις δηλώσεις του κ. Στάινιτς, οι οποίες έγιναν κύριο θέμα σε όλα τα τηλεοπτικά δελτία της Κύπρου, κρύβεται και μια πραγματική σκοπιμότητα. Ο EastMed αφέθηκε να πετάξει ως φούσκα, διότι το Ισραήλ ετοιμάζεται για έναν νέο γύρο αδειοδοτήσεων στην ΑΟΖ του. Η τελευταία προκήρυξη κρίθηκε εντελώς αποτυχημένη αφού ενδιαφέρον έδειξαν εταιρείες πολύ πιο μικρές από τη Noble και την Delek. Θεωρήθηκε λοιπόν ότι η εξαγγελία περί της κατασκευής του EastMed θα προσελκύσει το ενδιαφέρον κάποιων μεγάλων εταιρειών. Μόνο που οι εταιρείες-κολοσσοί δεν είναι τηλεοπτικοί σταθμοί για να τσιμπούν παραπληροφορώντας τους μετόχους τους. Οι μεγάλες εταιρείες απέχουν από την ισραηλινή ΑΟΖ γιατί δεν θέλουν να δυσαρεστήσουν τους Άραβες.

…

Στην Ανατολική Μεσόγειο μέχρι στιγμής έγιναν πάνω από 30 γεωτρήσεις (η Κύπρος έκανε 7) και ξοδεύτηκαν από όλες τις εταιρείες που έχουν εμπλακεί αστρονομικά ποσά. Υπολογίζεται ότι μόνο στην κυπριακή ΑΟΖ οι εταιρείες Total, Exxon, Eni και Νoble έχουν ξοδέψει κοντά στα 4 δισ. δολάρια για τα ερευνητικά και γεωτρητικά τους προγράμματα.

Μέχρι στιγμής σημαντικές ποσότητες έχουν βρει το Ισραήλ και η Αίγυπτος. Το Ισραήλ έχει αποδεδειγμένα αποθέματα γύρω στα 860 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου (32 τρισ. κυβικά πόδια) και η Αίγυπτος κοντά στα 2.800 τρισ. (107 τρισ. κυβικά πόδια). Η Κύπρος, με μόνο επιβεβαιωμένο κοίτασμα την Αφροδίτη, διαθέτει γύρω στα 108 δισ. κυβικά μέτρα φυσικό αέριο (4 τρισ. κυβικά πόδια). Πόσες από αυτές τις ποσότητες θα μπορούσαν να διατεθούν σήμερα, αν και το ερώτημα αυτό πάντα θα είναι σχετικό. Και είναι σχετικό γιατί άλλη είναι η επιβεβαίωση αποθεμάτων σε ένα τόσο μεγάλο βάθος, και άλλη η δυνατότητα άντλησης ολόκληρης της ποσότητας.

– Η Αίγυπτος χρησιμοποιεί το μεγαλύτερο μέρος των αποθεμάτων της για εσωτερική χρήση, ενώ μικρότερες ποσότητες διατίθενται στα 2 τερματικά LNG που διαθέτει στο Ιντκού και στην Νταμιέτα, μέσω των οποίων θα ξεκινήσει τις εξαγωγές υγροποιημένου αερίου κυρίως στις αγορές της νότιας Ευρώπης, σε Ισπανία και Ιταλία. Με βάση τα αποθέματα που διαθέτει σήμερα δεν φαίνεται ιδιάιτερα πρόθυμη να εμπλακεί στην κατασκευή του EastMed…

– Το Ισραήλ έχει κηρύξει περίπου το 60% των αποθεμάτων του ως στρατηγικά, δηλαδή θα διατεθούν για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Διαθέσιμα αποθέματα προς πώληση είναι γύρω στα 480 δις κυβικά μέτρα. Το Ισραήλ έχει ήδη υπογράψει συμφωνίες πώλησης φυσικού αερίου με την Ιορδανία και την Αίγυπτο, οπότε τα πραγματικά διαθέσιμα αποθέματά του είναι ακόμα πιο λίγα.

– Η Κύπρος διαθέτει προς πώληση το κοίτασμα Αφροδίτη και συζητά με την Αίγυπτο. Το θέμα σκαλώνει (το ίδιο συμβαίνει και με το Ισραήλ) στο υψηλό κόστος ανόρυξης, το οποίο πλησιάζει τα 4 δολάρια το κυβικό μέτρο, ενώ η μέση τιμή του φυσικού αερίου παγκοσμίως on the spot είναι χαμηλότερη, δήλαδή 3,29 δολάρια ανά κυβικό μέτρο. Με αποτέλεσμα, οι εταιρείες που έχουν το δικαίωμα εκμετάλλευσης, Noble και Delek, να ζητούν αλλαγή της συμφωνίας κατανομής των κερδών με την Κυπριακή Δημοκρατία. Η Κύπρος, σε αντίθεση με το Ισραήλ, λόγω μικρών ποσοτήτων, δεν έχει σοβαρή διαπραγματευτική δυνατότητα στον καθορισμό της τιμής…

Προς το παρόν τα νούμερα δεν βγαίνουν για την κατασκευή του EastMed…

Ούτε προς το παρόν, ούτε προς το μέλλον – υποστηρίζει η ασταμάτητη μηχανή. Never mind. Έχετε ακούσει ότι με πορδές δεν βάφονται αυγά; Ε, κάποιοι λένε ότι με πορδές γεμίζουν αγωγοί. Μπορεί να είναι για καλό, να μην πηγαίνουν χαμένες…

Εμπρός λοιπόν πατριώτες: κλάστε γιατί χανόσαστε!!…

(Ζητάμε συγγνώμη αν το πήξαμε στις φωτογραφίες, αλλά είναι όλες πλάνα απ’ το «θριαμβευτικό ρεπορτάζ» της ισραηλινής τηλεόρασης πριν μια βδομάδα και κάτι… Ο κυρ Γιούβαλ είναι στην δεύτερη και στην τρίτη φωτό. Ελπίζουμε να καταλαβαίνετε πόσο family affair είναι οι σωλήνες και οι απάτες με δαύτους. Τι σύμμαχοι θα ήταν Αθήνα, Λευκωσία και Τελ Αβίβ αν δεν διέδιδαν τις ίδιες παπαριές φτιάχνοντας ένα κάποιο προπέτασμα καπνού για την ηλίθια μάζα που διαφεντεύουν;

Όσο για εμάς, προσέχουμε ότι όλοι αυτοί οι κυβερνοκαραγκιόζηδες, και όσοι είναι αποπίσω τους, δείχνουν (και είναι) καλοθρεμμένοι. Θρεφτάρια! Ας αρχίσουν λοιπόν να κλάνουν, με μια ημερήσια κατά κ-τρυπίδα παραγωγή 10 κυβικά φυσικού αερίου το 24 ωρο – για αρχή –έχοντας όμως τον σωλήνα στο γνωστό τρυφερό σημείο της ανθρώπινης ανατομίας τους. Να αρχίσει να γεμίζει ο east med, σιγά σιγά, με ποιοτικό γκάζι… Τι σκατά πληρώνονται έναν περίδρομο λεφτά; Ας κάνουν την αρχή!

Γιατί τώρα κλάνουν στα μούτρα μας. Και βρωμάει…)

Σωλήνες εθνικά υπερήφανοι!

Σάββατο 1 Δεκέμβρη. Κάποτε ήταν ο “Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη”. Θρυλικός στα ‘90s ήταν η απόδειξη (πριν καν κατασκευαστεί, εννοείται…) της κεντρικότητας της ελληνικής επικράτειας στο ευρωπαϊκό (και γιατί όχι; στο παγκόσμιο!) «ενεργειακό γίγνεσθαι». Δεν φτιάχτηκε ποτέ, ξεχάστηκε, ας είναι ελαφρύ το χώμα που δεν τον σκέπασε…

Μετά, για λίγο, αλλά με εκρηκτικό τρόπο, ήταν ο σωλήνας του μπαρμπαΠαναγιώτη του ελευθερωτή. Τότε που ήταν υπουργός «ανασυγκρότησης». Εκείνος δεν θα αποδείκνυε μόνο την ελληνική κεντρικότητα (όπως ο Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη) αλλά και την ρωσική εκκεντρικότητα: για άγνωστους λόγους η βιτρίνα του «ξανθού γένους» θα γέμιζε το ελλαδιστάν ρούβλια, και μάλιστα όχι δανεικά αλλά «προστάτζα», για την κάποτε κατασκευή του σωλήνα… Για να μπορέσει μετά η θεόσταλτη τότε φαιορόζ κυβέρνηση να τα τρίψει (τα ρούβλια) στα μούτρα των ευρωπαίων τυρράνων – και να τους διαολοστείλει. Επρόκειτο για φάρσα, ας είναι ελαφρύ το χώμα που την σκέπασε.

Τώρα το καινούργιο παραμύθι εθνικής απελευθέρωσης με σωλήνες έχει γίνει υποθαλάσσιο (στεριές τέλος!). Λέγεται east med, και (υποτίθεται) θα μεταφέρει το περισσευάμενο γκάζι του ισραήλ (αυτό που κλέβει απ’ τους παλαιστίνιους), της αιγύπτου και (όταν κι αν βρεθεί ) το νοτιοκυπριακό, πάτο πάτο στην ανατολική Μεσόγειο, στα νότια της Κρήτης, μετά στη γύρα προς τον βορρά, ως την ιταλία…

Αρκετοί το έχουν φάει (ότι θα φτιαχτεί ένας τέτοιος «αγωγός»…). Άλλοι από εθνικισμό και άλλοι από αντι-εθνική ευπιστία. Και οι δύο θα τροφοδοτήθηκαν κάπως με τα πιο πρόσφατα δημαγωγικά πανηγύρια, ότι «υπογράφτηκε η συμφωνία» μεταξύ Τελ Αβίβ, Λευκωσίας και Αθήνας για την κατασκευή του… Πρόκειται για ψέμματα – για εσωτερική κατανάλωση. Και μ’ έναν συγκεκριμένο γεωπολιτικό ιμπεριαλισμό προσανατολισμό και κυνισμό.

Ας δούμε ένα-δύο «τεχνικά και οικονομικά» δεδομένα. Αυτή τη στιγμή ο μακρύτερος στον κόσμο υποθαλάσσιος αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου είναι ο nord stream. Έχει μήκος (κάτω απ’ την θάλασσα) 1.224 χιλιόμετρα, διάμτρο 48 ίντσες, και η κατασκευή / τοποθέτησή του στοίχησε 7,5 δισεκατομύρια ευρώ. Το μεγαλύτερο βάθος της Βαλτικής θάλασσας (στο βυθό της οποίας στρώθηκε ο nord stream) είναι 460 μέτρα, αλλά είναι πιθανό ότι ο nord stream δεν χρειάστηκε να περάσει καν από αυτήν την βαθιά περιοχή. Εννοείται ότι το βασικό know how για το συγκεκριμένο έργο το έχει η ρωσική gazprom (που καθοδήγησε τους ευρωπαίους συνετάιρους της, δύο γερμανικές, μία ολλανδική και μια γαλλική εταιρεία).

Ο θρυλικός eastmed, αν επρόκειτο ποτέ να κατασκευαστεί θα είχε μήκος 2.200 χιλιόμετρα. Σχεδόν διπλάσιο απ’ τον ως τώρα μακρύτερο στον κόσμο nord stream… Ακόμα κι αν επρόκειτο να στρωθεί σε βάθη παρόμοια με εκείνα της Βαλτικής, θα στοίχιζε πάνω από 14 δισεκατομύρια ευρώ… – ένα ποσό τεράστιο, στο οποίο θα επανέλθουμε. Αλλά δεν πρόκειται καν για κάτι τέτοιο!

Η Μεσόγειος είναι βαθιά θάλασσα, Έχει μέσο βάθος 1.500 μέτρα, και το μέγιστο (5.267) βρίσκεται στο Ιόνιο. Η διαδρομή που θα ακολουθούσε ο «θρυλικός» θα ήταν σε βάθη από 2.500 έως 4.000 μέτρα!!! Τεχνικά αυτό είναι πολύ δύσκολη δουλειά: οι πιέσεις (του νερού) σε τέτοια βάθη είναι πάρα πολύ μεγάλη. Ακόμα κι αν βρίσκονται αξιόπιστες λύσεις, το κόστος της κατασκευής του θα εκτιναζόταν πολύ πιο πάνω απ’ τα 14 δισεκατομύρια μιας κατασκευής α λα nord stream… Επιπλέον: η μόνη εταιρεία που αυτή τη στιγμή έχει know how και έχει στρώσει αγωγό γκαζιού σε μεγάλο βάθος είναι η ρωσική gazprom: ο turkstream «ακούμπησε» μέχρι και στα 2.000 μέτρα βάθος, στη Μαύρη Θάλασσα… Ο άξονας Ουάσιγκτον – Αθήνας – Τελ Αβίβ την gazprom έχει υπόψη για να αναλάβει την κατασκευή του eastmed; (Γελάστε με όλη σας την άνεση!!)

Σωλήνες για εθνικά περήφανους πάτους

Σάββατο 1 Δεκέμβρη. Ούτε το κόστος ούτε η τεχνολογία κατασκευής ενός τέτοιου έργου είναι παράγοντες του είδους “του έλληνος ο τράχηλος ζυγό δεν υπομένει”… Το κόστος των αγωγών πρέπει να “σβήνεται” απ’ την τιμολόγηση του γκαζιού που μεταφέρουν. Αυτό σημαίνει απλά πράγματα: ακόμα κι αν βρισκόταν χρηματοδότης έτοιμος να βάλει 25, 30, 35 δισεκατομύρια ευρώ για τον “θρυλικό”· ακόμα κι αν βρίσκονταν ικανοί κατασκευαστές που δεν θα λέγονταν «gazprom» (ή κάτι παρόμοιο, με βαριά ρωσική προφορά), το γκάζι που θα έφτανε στον τελικό προορισμό του θα ήταν τόσο πανάκριβο ώστε κανείς δεν θα το αγόραζε. Υπάρχουν πολύ φτηνότερες «λύσεις»!!!

Κι ακόμα δεν έχουμε πει τίποτα για την τουρκική αοζ στην ανατολική Μεσόγειο, την οποία ο ελληνικός ιμπεριαλισμός βλέπει σαν εφιάλτη· ή, μάλλον, προσπαθεί να «ψηθεί» ότι δεν υπάρχει, με τα γνωστά καραγκιοζιλίκια για την αοζ του … Καστελόριζου…

Χωρίς, όμως, να μπλέξουμε τα ελληνικά ιμπεριαλιστικά όνειρα στον πάτο της ανατολικής Μεσογείου, το πράγμα είναι απλό: ο east med είναι τόσο ακριβό και δύσκολο έργο που δεν θα φτιαχτεί ποτέ! Πρώτα και καλύτερα το ξέρουν τα αφεντικά στην Αθήνα, στη Λευκωσία και στο Τελ Αβίβ. Γι’ αυτό, άλλωστε, τα δύο τελευταία κράτη έχουν υπογράψει συμφωνίες (χωρίς φανφάρες) με το Κάιρο, για την κατασκευή πολύ μικρότερων αγωγών που θα πηγαίνουν απ’ τα κοιτάσματά τους στις αιγυπτιακές εγκαταστάσεις υγροποίησης. (Ακόμα κι αυτοί οι αγωγοί, πολύ φτηνότεροι στην κατασκευή τους, δεν είναι καθόλου βέβαιοι…).

Η καθεστωτική «καθημερινή» το λέει κομψά (29/11/18):

Ο east med παραμένει ένα φιλόδοξο και εν πολλοίς πολιτικό σχέδιο…

Δηλαδή; Τι είναι ο east med; Είναι ένα τυράκι.

(φωτογραφίες: Σε άλλο σημείο του ρεπορτάζ της η «καθημερινή» γράφει και το εξής παρηγορητικό:

…Πέρα από τις προφανείς τεχνικές προκλήσεις που θα πρέπει να ξεπεράσει ένας αγωγός που θα διατρέχει, βασικά, περίπου ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο… στο πλαίσιο της διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας της ευρώπης, προωθούνται λύσεις οι οποίες περιλαμβάνουν τη δημιουργία πλωτών τερματικών σταθμών υγροποίησης φυσικού αερίου, πέρα από αυτή που υπάρχει ήδη στην αίγυπτο…

Κατ’ αρχήν στην αίγυπτο υπάρχουν δύο και όχι ένας σταθμός… Τι είναι όμως αυτό με τους «πλωτούς»; Το επόμενο παραμυθάκι, μετά το «ο east med μας τέλειωσε»; Ένας στεριανός τέτοιος σταθμός έχει κόστος κατασκευής κάμποσα δισεκατομύρια… Ο πλωτός;

Στις φωτογραφίες είναι ένας τέτοιος – στεριανός. Για να έχετε μια χοντρική ιδέα για τι πράγμα γίνεται η κουβέντα…)

Τυρί θαλάσσης για όλο το λαό

Σάββατο 1 Δεκέμβρη. Γιατί, λοιπόν, επαναλμβάνεται κάθε τόσο το παραμύθι; Γιατί διαδίδονται ψέμματα του είδους «έκλεισε η συμφωνία για την κατασκευή του east med» όταν δεν έχει «κλείσει» τίποτα, γίνονται μόνο κουβεντούλες (περνάνε καλά εκείνοι που της κάνουν)… και άλλωστε τίποτα δεν θα μπορούσε να «κλείσει» αν δεν βρισκόταν ο χρηματοδότης και ο κατασκευαστής – γιατί;

Επειδή το παπατζιλίκι περί east med (για το γκάζι του οποίου διψάει, δήθεν, η ευρώπη…) είναι προπέτασμα καπνού του άξονα Ουάσιγκτον – Αθήνας – Λευκωσίας – Τελ Αβίβ, και της προσπάθειάς του να «νομιμοποιηθεί» (στις αγέλες των υπηκόων) σαν στρατιωτικός κάτοχος και ελεγκτής της ανατολικής Μεσογείου. Το εναντίον ποίου θα γίνει αυτό είναι βέβαια κάπως πιο σύνθετο ζήτημα. Για την Αθήνα και την Λευκωσία πρέπει να είναι οπωσδήποτε εναντίον της Άγκυρας. Για την Ουάσιγκτον εναντίον της Μόσχας. Για το Τελ Αβίβ δεν υπάρχει ιδιαίτερη καούρα, θα προτιμούσε απλά ο 6ος στόλος να είναι στα ανοικτά των ακτών του.

Το τυράκι για την ακόμα πιο εντατική στρατιωτικοποίηση της ανατολικής Μεσογείου είναι ο east med – τίποτα άλλο. Και το master mind αυτών των «ενεργειακών πολέμων», είτε οι ενεργειακές πρώτες ύλες είναι μέσα στις διακυβεύσεις είτε είναι απλά πρόσχημα, είναι η Ουάσιγκτον. Γιαυτό ο ογκόλιθος έτρεχε και ξανάτρεχε στην Ουάσιγκτον, με το καλημέρα της ψοφιοκουναβικής προεδρίας, με τους χάρτες παραμάσχαλα για να πουλήσει την περικύκλωση της ανατολικής Μεσογείου στην καινούργια διοίκηση.

Μόνο που επειδή η «μεγάλη δύναμη» σ’ αυτό το κόλπο, ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός, έχει σαν στόχο την Μόσχα και όχι την Άγκυρα (που έχει απολύτως νόμιμα και εύλογα δικαιώματα σε ικανή αοζ στην ανατολική Μεσόγειο), η Ουάσιγκτον δεν πρόκειται να περιμένει εκεί. Αν αποφασίσει να χοντρύνει την αεροναυτική πίεση προς τη Μόσχα για να την εμποδίσει να φτάνει ως την ανοικτοσύνη της Μεσογείου, αυτήν την πίεση θα την απλώσει στο Αιγαίο και στη Μαύρη Θάλασσα – όχι εκεί που βολεύει την Αθήνα…

Είναι διατεθειμένο το ελλαδιστάν και ο ιμπεριαλισμός του να βοηθήσει τον αμερικανικό να κάνει το Αιγαίο και την έξοδο των Δαρδανελίων πεδίο μάχης;

(φωτογραφία: «Βερνίκος» λέγεται ο ρυμουλκός και «Harry Truman» ο ρυμουλκούμενος – στη Σούδα…)

Turkstream

Τετάρτη 28 Νοέμβρη. Η ασταμάτητη μηχανή αναγνωρίζει πως έμεινε λίγο πίσω σε ότι αφορά το θέμα. Ενώ, πράγματι, εκκρεμεί μια τυπική έγκριση από την ε.ε. προκειμένου το ρωσικό γκάζι (και οι αγωγοί της gazprom) να ανηφορίσουν απ’ την Αδριανούπολη προς τα βαλκάνια σαν προέκταση του turkstream, η ρωσική εταιρεία έχει κάνει τις «σωστές κοινοπραξίες» με ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες (ακολουθώντας το μοντέλο του nord stream 2) έτσι ώστε το project να είναι συμβατό με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Απόδειξη της προετοιμασίας που έχει γίνει (κι αυτό που αγνοούσαμε…) είναι ότι η gazprom έχει υπογράψει ήδη 7ετή σύμβόλαια τροφοδοσίας (με αφετηρία τον Οκτώβρη του 2022) με την σλοβακία, για 4,4 δις κυβικά μέτρα, απ’ τα οποία η αυστρία θα λαμβάνει τα 3,8 δις, με την ουγγαρία για 4,7 δις κυβικά, με την σερβία για 2 δις κυβικά και με την βουλγαρία για 4,8 δις. (Σύνολο 15,9 – η δυναμικότητα του δεύτερου σκέλους του turkstream). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι έχει γίνει ο σχεδιασμός για την κατασκευή όλων των απαραίτητων αγωγών, ενδιάμεσων σταθμών κλπ, μέσα στα επόμενα τρία χρόνια, σ’ αυτές τις περιοχές που δείχνει ο πιο πάνω χάρτης.

Πέρα απ’ την ασήμαντη λεπτομέρεια ότι πιθανά «ελληνικά όνειρα» για πέρασμα του κυρίως γκαζοσωλήνα για όλο αυτό το δίκτυο από το βορειοελλαδιστάν είναι για γέλια και για κλάματα (η ιταλία δεν θα είναι πελάτης, τουλάχιστον με τα τωρινά δεδομένα), το ερώτημα είναι η αντίδραση του ψοφιοκουναβιστάν.

Το 2014 ένας παρόμοιος αγωγός στον βυθό της Μαύρης Θάλασσας, που δεν θα «έπιανε» τουρκικό έδαφος αλλά θα περνούσε κατευθείαν στη βουλγαρία, με το όνομα South Stream, «πνίγηκε» απ’ την διοίκηση Ομπάμα. Που άσκησε την «γοητεία της» (δηλαδή τις απειλές της…) κατ’ αρχήν στο βουλγαρικό κράτος και, στη συνέχεια, στους υπόλοιπους δυτικοβαλκάνιους και κεντροευρωπαίους πελάτες του ρωσικού γκαζιού. Ο τρόπος με τον οποίο, τελικά, η ε.ε. ακύρωσε το Νοέμβρη του 2014 τον South Stream ήταν ότι (λόγω της ιδιοκτησίας της gazprom) ήταν αντίθετος με την αντιμονοπωλιακή νομοθεσία της.

Το 2014 είναι το 2014 και το 2018 είναι το 2018. Η εποχή Obama πέρασε, και ήρθε η εποχή Trump. Το ψοφιοκουναβιστάν βρυχάται πια με κάθε αφορμή κατά του project europe (και όχι μόνο) – πράγμα που δεν αρέσει ακόμα και στους ευρωπαίους ομοϊδεάτες των αμερικάνων εθνικιστών – ενώ η Μόσχα φρόντισε εν τω μεταξύ να είναι “τυπικά εντάξει”.

Τώρα η Ουάσιγκτον νοιώθει ακόμα εντονότερο «κόψιμο» (και) στα ενεργειακά πεδία μάχης του 4ου παγκόσμιου πολέμου…

Μαύρη θάλασσα

Τετάρτη 28 Νοέμβρη. Θα μπορούσε το πρόσφατο νταβαντούρι στα στενά του Kerch να αφορά και τον turkstream; Είναι, ίσως, νωρίς για να το συμπεράνουμε με απόλυτη σιγουριά· δεν είναι, όμως, καθόλου νωρίς για να το υποθέσουμε λογικά και βάσιμα. Υπάρχουν ορισμένες εκτιμήσεις ότι απ’ την λειτουργία του nord stream 2 και του turkstream το σε άθλια κατάσταση ουκρανικό σύμπλεγμα κράτους / κεφάλαιου θα χάσει γύρω στο 5% του αεπ του – εξαιτίας της σημαντικής μείωσης του «ενοικίου» (των προσόδων δηλαδή) απ’ την διέλευση του προς ευρώπη ευρωπαϊκού γκαζιού απ’ την ουκρανία και τις σωληνώσεις της ουκρανικής naftogaz. Την δεκαετία του ’90 (με αισθητά μικρότερες ποσότητες πάντως) απ’ το ουκρανικό έδαφος περνούσε το 93% του ρωσικού αερίου προς ευρώπη. Το 2014 το ποσοστό είχε πέσει στο 49%. Και όταν θα αρχίσει η λειτουργία των nord stream και turkstream θα πέσει στο 10 με 15%.

Συνεπώς το Κίεβο έχει τους δικούς του λόγους να θέλει μια Μαύρη Θάλασσα σε τρικυμία, μεταφορικά και κυριολεκτικά. Ήδη, πριν περίπου 10 ημέρες και πριν την φαγούρα στην Αζοφική (στις 19 Νοέμβρη) ο Poroshenko δήλωσε την αντίθεσή του στον turkstream. Συμπίπτει με τα αμερικανικά συμφέροντα – περίεργο ε;. Και άλλωστε όταν η Ουάσιγκτον ρητορεύει κατά του nord stream βάζει το πολωνικό κράτος μπροστά – κάτι ανάλογο ισχύει και για τον turkstream και το ουκρανικό.

Όμως για να «διαταραχτεί» η ασφάλεια παροχής αερίου μέσω αγωγών που είναι στον πάτο της θάλασσας χρειάζονται πολύ περισσότερα πράγματα από «φωνές», «διαμαρτυρίες» και τζαρτζαρίσματα στρατιωτικών ακάτων. Η (ομολογημένη απ’ το ίδιο το Κίεβο, δεν γινόταν κι αλλιώς αφού τους έδεσαν οι ρώσοι!) παρουσία αξιωματικών των ουκρανικών μυστικών υπηρεσιών πάνω σ’ αυτές τις ακάτους μουτζουρώνει φυσικά την «ουκρανική αθωώτητα» στο πρόσφατο σπρωξίδι. Κρουαζιέρα πήγαιναν;

Δεν ξέρουμε πόσο μακρυά θα μπορούσε να πάει όχι το Κίεβο αλλά η Ουάσιγκτον σ’ αυτήν την περιοχή του κόσμου, όπου ούτε το τουρκικό καθεστώς θα της βάλει πλάτη, ούτε το βουλγαρικό βλέπει να καλό μάτι τις «φασαρίες».

Απ’ την άλλη μεριά κρίνουμε ότι εκκρεμεί η απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα: ως πότε η Μόσχα θα ανέχεται τον ταραχοποιό που λέγεται Κίεβο; Αυτό το (και αμερικανοκίνητο) κόλπο δεν θα πρέπει κάποτε να τελειώσει;

(φωτογραφία: Atlantic Counsil – σκέτο…)

Turkstream – σαν γκάζι

Δευτέρα 26 Νοέμβρη. Putin και Erdogan πανηγύρισαν παραπάνω απ’ το συνηθισμένο την αποπεράτωση του υποθαλάσσιου τμήματος του turkstream πριν λίγες μέρες. Προφανώς επειδή δεν πρόκειται, απλά, για μια «επιχειρηματική συμφωνία». Υπάρχει ένα κατασκευαστικό κατόρθωμα (το βάθος του Εύξεινου σε διάφορα σημεία της απόθεσης των γκαζοσωλήνων είναι πάνω από 2 χιλιόμετρα), και είναι πρώτη φορά που σωλήνες διαμέτρου 32 ιντσών κατεβαίνουν σε τέτοιο βάθος (και πίεση). Με μήκος 930 χιλιόμετρα αυτό το υποθαλάσσιο κομμάτι κατασκευάστηκε σε λιγότερο από 2 χρόνια, και το χερσαίο θα τελειώσει τους επόμενους μήνες. Έτσι ώστε μέχρι τα τέλη του 2019 ο turkstream θα παροχευτεύει γκάζι στη δυτική τουρκία· και θα περιμένει τους επόμενους, βαλκάνιους πελάτες. Την ίδια ώρα που ο θρυλικός TAP (trans adriatic pipeline, με αέριο απ’ το αζερμπαϊστάν), που (θα) περνάει και απ’ το βόρειο ελλαδιστάν, με χωρητικότητα το 1/3 του turkstream, έχει φάει ήδη 4 χρόνια work in progress, και θα χρειαστεί τουλάχιστον άλλα 2 μέχρι να φτάσει στην ιταλία – μεταφέροντας (με το καλό!) αέριο αισθητά ακριβότερο απ’ το ρωσικό…

Ο turkstream κέρδισε λοιπόν τον «αγώνα δρόμου» απέναντι στον tap (σε ότι αφορά τα βαλκάνια) και, φυσικά, δεν κουβεντιάζουμε για «μελλοντικούς» σωλήνες, όνειρα, κλπ, για το ανατολικομεσογειακό γκάζι. Με άλλα λόγια ο turkstream είναι, πια, πραγματικός γκαζοσωλήνας· όχι σωληνωτή φαντασίωση. Και – παρά τους ελληνικούς καϋμούς – η πορεία του προς τα βαλκάνια και την κεντρική ευρώπη θα γίνει (όταν εξασφαλιστούν τα ευρωπαϊκά ο.κ.) από βουλγαρία μεριά· όπως είναι λογικό… Η Σόφια θέλει, και θα πιέσει γι’ αυτό. Η μόνη περίπτωση διέλευσης ενός κλάδου απ’ το βόρειο ελλαδιστάν είναι αν ενδιαφερθεί, σαν πελάτης, η Ρώμη. Πράγμα που απ’ την άλλη θα ρίξει ακόμα πιο πίσω τον tap.

Turkstream – σαν φρένο

Δευτέρα 26 Νοέμβρη. Αλλά υπάρχει κάτι εξίσου ή ακόμα περισσότερο σημαντικό απ’ το γεγονός οτι η gazprom είτε σαν «παραγωγός» αερίου είτε σαν «μεταπωλητής» του γκαζιού άλλων (π.χ. ιράν, κατάρ…) καθιερώνεται σαν πολύ βασικός προμηθευτής της ευρώπης από βορρά (north stream 2) και νότο (turkstream) παρακάμπτοντας τα αναχώματα (πολωνία και ουκρανία) που έχει στήσει η Ουάσιγκτον – «στρατηγικός» σύμμαχος της Αθήνας, για να μην ξεχνιέσθε… Κι αυτό είναι το σε τι νομίσματα θα τιμολογείται (και θα πληρώνεται) όλο αυτό το γκάζι.

Για τον north stream 2 υπάρχει ήδη συμφωνία «όχι δολάριο – ευρώ και ρούβλια». Για την ως την τουρκική επικράτεια παροχή η συμφωνία είναι «όχι δολάριο – ρούβλια και λίρες». Αν προεκταθεί στα βαλκάνια θα είναι πάλι «όχι δολάριο – ευρώ και ρούβλια». Πράγμα που σημαίνει: όσο απλώνεται η gazprom (και οι όχι λίγοι ή αμελητέοι τούρκοι και ευρωπαίοι συνεταίροι της) τόσο περιορίζεται η χρήση του δολαρίου σαν διεθνούς νομίσματος.

Με άλλα λόγια δεν πρόκειται μόνο για την ενεργειακή πρώτη ύλη. Αλλά και για την διεθνή (νομισματική, και όχι μόνο) ηγεμονία. Μπορεί οι υδρογονάνθρακες να μην έχουν την πριν από 30 ή 40 χρόνια απόλυτη κυριαρχία στην παραγωγή ενέργειας· μπορεί η εποχή του πετρελαίου να τελειώνει με πάταγο· αλλά το να γίνεται η τιμολόγηση και η αγοραπωλησία πρώτων υλών ενέργειας «όχι με δολάριο» σημαίνει ότι και για άλλα εμπορεύματα θα αρχίσει να συμβαίνει το ίδιο. Η αντιστροφή του κύκλου των θρυλικών “πετροδολαρίων”.

Κυρίως παίρνει μορφή ένας διεθνής προσανατολισμός που αλλού στρατηγικά και αλλού ευκαιριακά ενώνει πολλά και διάφορα αφεντικά: η απο-δολαριοποίηση είναι η «ασύμμετρη» απάντηση στην αμερικανική τακτική των κυρώσεων, των εμπάργκο, των τιμωριών. Το έχουμε ξαναπεί: όσο περιορίζεται ο διεθνής κύκλος κυκλοφορίας του δολαρίου τόσο θα αποδυναμώνεται «ανεπαισθήτως» η όποια αμερικανική ισχύς. Και όχι μόνο η οικονομική τέτοια…

Στριμωγμένη στον οξυνόμενο ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό η Ουάσιγκτον σήκωσε την μεγάλη πέτρα της μονομέρειας, για να την πετάξει στους ανταγωνιστές της. Όμως κάτω απ’ την μεγάλη πέτρα είχε έναν μεγάλο λάκο.

Ποιος τον είδε και δεν τον φοβήθηκε;

Το γκάζι θα περάσει ξόφαλτσα

Τετάρτη 21 Νοέμβρη. Η πανηγυρική «τελετή / συνάντηση» Putin και Erdogan με αφορμή την ολοκλήρωση της κατασκευής του υποθαλάσσιου (στη Μαύρη Θάλασσα) τμήματος του turkstream δεν έφερε πανηγύρια στα μέρη μας. Αναμενόμενο: το ελλαδιστάν έχει ενταχτεί σε άλλη, αντίπαλη «γκαζόσφαιρα», εκείνην της ανατολικής Μεσογείου. Μια «γκαζόσφαιρα» που ωστόσο, στην καλύτερη των περιπτώσεων, βρίσκεται 3 με 4 χρόνια πίσω απ’ την ρωσική (ρωσο/γερμανική, ρωσο/τουρκική) από τεχνική και οικονομική άποψη – σε ότι αφορά την τροφοδοσία της (νότιας και κεντρικής) ευρώπης.

Ο (με διπλό σωλήνα) turkstream απ’ την μια θα τροφοδοτεί με γκάζι τον τουρκικό καπιταλισμό, αφετέρου θα έχει «αναμονή» για τροφοδοσία των βαλκανίων και της κεντρικής ευρώπης (ουγγαρία). Οι φαιορόζ ίσως λιγουρεύονται την προέκτασή του στη βόρεια ελλάδα, μπας και γίνουν λιγάκι “hub”… Ωστόσο μεσολαβούν δύο ζητήματα. Το πρώτο είναι να εγκρίνει η ε.ε. αυτήν τη νότια τροφοδοσία από gazprom μεριά. Το δεύτερο αφορά τους σχεδιασμούς της Μόσχας.

Ενδιαφέρεται ο ρωσικός γεωπολιτικός-με-γκάζι σχεδιασμός για την ελληνική επικράτεια; Η  απάντηση μας (όχι απόλυτα αλλά σε μεγάλο βαθμό βέβαιη) είναι «όχι». Πολύ σημαντικότερη είναι η βουλγαρική επικράτεια, τόσο για πολιτικούς / γεωπολιτικούς λόγους (σχέσεις Σόφιας με Μόσχα) όσο και για καθαρά γεωγραφικούς / οικονομικούς: μια εγκατάσταση διακλάδωσης των σωλήνων κάπου στην βορειοδυτική βουλγαρία θα επιτρέψει προς τα νότια την τροφοδοδοσία της (βόρειας) μακεδονίας, της αλβανίας και από εκεί της ιταλίας, όσο και έναν βόρειο κλάδο προς σερβία, κροατία και ουγγαρία μεριά.

Τι απομένει για το ελλαδιστάν; Η υπόσχεση μιας μελλοντικής εγκατάστασης εξαέρωσης υγροποιημένου αερίου, στην Αλεξανδρούπολη· αερίου ισραηλινής, αιγυπτιακής ή/και νοτιοκυπριακής προέλευσης, που θα μεταφέρεται με γκαζάδικα…. Και από εκεί η ξαναϋπόσχεση ενός μελλοντικού αγωγού διανομής που παραμένει άγνωστο ποιον ενδιαφέρει (λόγω κόστους: η υγροποίηση / εξαέρωση ανεβάζει αισθητά την τιμή του γκαζιού).

Εδώ που τα λέμε: καλύτερα έτσι… Καλύτερα ταπί και ψύχραιμοι…