Tag: covid19

Εγώ μένω κρεβάτι! (ένας ασθενής στην ευρώπη)

Τρίτη 10 Μάρτη. Το ιταλικό κράτος (μέσω της κυβέρνησής του) προχώρησε σ’ αυτό που ακόμα και πριν λίγες εβδομάδες ήταν αδιανόητο – ειδικά για πρωτοκοσμικό κράτος. Έβαλε σε καραντίνα ολόκληρη την επικράτεια – για τον φόβο αυτού του τσαχπινογαργαλιάρη covid-19! (Αν αυτός ο ιός έχει μανούλα σίγουρα τον καμαρώνει!). Την κατάσταση έκτακτης ανάγκης ο πρωθ. Κόντε την ονόμασε «εγώ μένω σπίτι» (για τους άστεγους: «εγώ μένω γέφυρα»!)

Δεν πρόκειται ακριβώς για εφαρμογή του δικαίωματος στην τεμπελιά! Ούτε, απ’ την άλλη, για επιβολή του νηστεία και προσευχή – για να ξορκίσουμε το κακό! Ενδεχομένως η απαγόρευση να έχει και εικονικές πλευρές. Για παράδειγμα όσοι δουλεύουν (αντί να χουζουρεύουν…) θα μπορούν μεν να χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς – αλλά μπορεί να πέφτουν σε αστυνομικά μπλόκα και να απολογούνται για το που πάνε και γιατί. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αποδεικνύουν τον «σωστό» σκοπό των μετακινήσεών τους, δηλαδή να έχουν κάποια απόδειξη, κάποια βεβαίωση για τον προορισμό τους. (Αν θυμίζει δικτατορία και «απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά την δύση του ηλίου» είναι ο.κ.). Απ’ την άλλη απαγορεύονται οι συγκεντρώσεις και τα δημόσια γεγονότα (επίσης κάθε είδους).

Δεν μπορούμε να φανταστούμε πως θα διευθετηθεί η λειτουργία του καπιταλισμού στην ιταλία υπό τέτοιες συνθήκες… Μπορούμε όμως να φανταστούμε ότι πρόκειται για σπασμωδική (κρατική) απόφαση, γεμάτη «τρύπες» και «if… then» που θα πρέπει να την διαχειρίζονται όργανα της τάξης που πρώτη φορά στην σύγχρονη ιστορία των θεσμών αστυνόμευσης αναλαμβάνουν τέτοιου είδους καθήκοντα. Φανταζόμαστε επίσης ότι οι ιταλοί και οι ιταλίδες (για λόγους ανάγκης ενδεχομένως) θα σκαρφιστούν 100 τρόπους να κρατήσουν την ζωή τους όσο πιο κοντά γίνεται στα συνηθισμένα.

Προς τι αυτός ο κυβερνητικός πανικός; Οι αριθμοί δείχνουν την αφορμή, αλλά δεν λένε όλη την αλήθεια. Σε σύγκριση με τη νότια κορέα και το (υποτιμημένο…) ιράν η ιταλία εμφανίζεται να έχει κάποιο σοβαρό πρόβλημα. Με τα χθεσινά στοιχεία:

Νότια κορέα: 7382 βεβαιωμένα κρούσματα – 51 νεκροί.

Ιράν: 6566 βεβαιωμένα κρούσματα – 194 νεκροί.

Ιταλία: 9172 βεβαιωμένα κρούσματα – 463 νεκροί.

Αυτό σημαίνει σαν «ποσοστά θνησιμότητας» (επί των βεβαιωμένων κρουσμάτων): νότια κορέα 0,69%, ιράν 2,95%, ιταλία 5%. Με δεδομένο ότι στην κίνα, όπου ο πρώτος κόσμος απήλαυσε το θέαμα του covid-19 (με τον αντισινισμό του καναπεδάτο), η θνησιμότητα είναι 3,8% (χτες 80859 βεβαιωμένα κρούσματα – 3122 νεκροί) το ιταλικό κράτος δικαιούται να έχει θορυβηθεί για το ότι δείχνει ως τώρα να κατακτάει το χρυσό μετάλλιο στην ολυμπιάδα υγιεινιστικής φοβίας 2020.

Τί φταίει; Η ιταλική κοινωνία έχει (σε διάφορες περιόδους εποχικής γρίπης) μεγαλύτερη θνησιμότητα απ’ τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Αυτό αποδίδεται στον μεγαλύτερο αναλογικά (σαν ποσοστό) αριθμό ηλικιωμένων με επιβαρυμένη υγεία (παίζει μήπως ρόλο το βιομηχανικό εργατικό παρελθόν αυτών των συνταξιούχων;)· η κατεξοχήν ευαίσθητη «ηλικιακή ομάδα» στις επιπλοκές της γρίπης (και τώρα του covid-19), δηλαδή στις πνευμονίες. Αυτή η υψηλή ιταλική θνησιμότητα από διάφορους τύπους γρίπης δεν έχει διαφύγει της προσοχής διαφόρων ερευνητών – επειδή αφορά την γενική στατιστική της δημόσιας υγείας, το ζήτημα των (αντιγριπικών) εμβολιασμών, κλπ. Το γεγονός που μας ενδιαφέρει εδώ είναι ωστόσο αυτό: παρότι το ποσοστό θνησιμότητας και τα απόλυτα νούμερα θανάτων από γρίπη (κυρίως στους άνω των 65) είναι μεγάλα στην ιταλία (αισθητά μεγαλύτερο απ’ το τωρινό του covid-19 και απ’ τα μεγαλύτερα στην ευρώπη) ποτέ κανείς δεν διανοήθηκε να βάλει σε καραντίνα ολόκληρη την επικράτεια – ή έστω τμήματά της!

Όπως έγινε εξ’ αρχής στην κινεζική επικράτεια, έτσι και σ’ όλη την συνέχεια (ως τώρα) υπάρχει μια έντονη δυσαναλογία ανάμεσα στα «μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας» που λαμβάνονται απ’ τα κράτη και τα πραγματικά ποσοτικά δεδομένα του covid-19· που δείχνονται ακόμα πιο δυσανάλογα όταν γίνεται σύγκριση με την διαχείριση άλλων επιδημιών, κυρίως της γνωστής και αντι-ηρωϊκής γρίπης κάθε χειμώνα. Υπάρχει ένα διπλό επιστημονικό / ιατρικό επιχείρημα υπέρ αυτής της δυσαναλογίας που δεν μπορούμε ούτε θέλουμε να αμφισβητήσουμε – αλλά μεταφέρει την συζήτηση πέρα, και ενδεχομένως μακριά απ’ τον ίδιο τον covid-19 και τα καμώματά του:

ο ιός είναι καινούργιος, ανήκει στην ίδια μεγάλη οικογένεια (κωρονοϊοί)·

που έβγαλε ένα μεγάλο «αστέρι» το 2003 πάλι απ’ την κίνα (επαρχία Guangdong), που ονομάστηκε SARS·

το οποίο είχε πολύ μικρή μεταδοτικότητα (μόλις 8.098 κρούσματα), ισχυρή θνησιμότητα (συνολικά 774 νεκροί – κοντά στο 10%)·

παρά την διασπορά σε 26 κράτη ανά τον πλανήτη (κυρίως στο βόρειο ημισφαίριο)·

ενώ απ’ την ίδια οικογένεια προερχόταν ένα ακόμα μεγαλύτερο «αστέρι», ο MERS, το 2012, αυτή τη φορά απ’ την σαουδική αραβία·

με ακόμα μεγαλύτερη φονικότητα (2494 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις και 858 θάνατοι)·

και διασπορά σε 27 κράτη (ευρώπη, αφρική, ασία και βόρεια αμερική).

Οι βιοτεχνολόγοι διεθνώς λένε λοιπόν ότι ο covid-19 είναι καινούργιος και άγνωστος· και δεν ξέρουν δύο βασικά πράγματα γι’ αυτόν: α) πως να τον αντιμετωπίσουν (εμβόλιο), και β) αν και πως μπορεί να αυτο-μεταλλαχτεί, μεγαλώνοντας την φονικότητά του.

Πράγματι, και τα δύο επιχειρήματα ενός πανικού που προέρχεται «απ’ τα πάνω» (και, φυσικά, βρίσκει απεριόριστο γόνιμο έδαφος «απ’ τα κάτω») είναι εύλογα. Μόνο που αυτό μετατοπίζει το κέντρο βάρους των κρατικών αντιδράσεων. Απ’ τον covid-19 τον ίδιο στην τεχνοεπιστημονική άγνοια γι’ αυτόν. Εδώ και δύο μήνες η «πραγματική» πραγματικότητα (αν μας επιτρέπεται ο πλεονασμός…) ΔΕΝ είναι «φυλαχτείτε, ο covid-19 είναι φονιάς» (δεν είναι περισσότερο απ’ τις παραλλαγές διάφορων ιών γρίπης, που δεν κινούν κανένα ενδιαφέρον δημόσιας τάξης). Αλλά, στην τιμιότερη των περιπτώσεων, «φυλαχτείτε, επειδή δεν ξέρουμε αν ο covid-19 μπορεί να γίνει φονιάς».

Η διαφορά είναι τεράστια. Η πρώτη περίπτωση αφορά έναν μικροσκοπικό οργανισμό και τα χαρακτηριστικά του. Η δεύτερη περίπτωση αφορά την «τεχνοεπιστημονική κοινότητα» και το πως αυτή εδράζεται και δρα μέσα στις σύγχρονες καπιταλιστικές κοινωνίες.

Ή μήπως να πεταχτώ θυμωμένος;

Τρίτη 10 Μάρτη. Υπάρχει ένα αόρατο βαθύ χάσμα στις καπιταλιστικές κοινωνίες, που βαθαίνει από τεχνοεπιστημονική «επανάσταση» σε τεχνοεπιστημονική «επανάσταση». Είναι το χάσμα ανάμεσα σ’ αυτό που θα λέγαμε μέση κοινωνική γνώση (ακόμα και για ζητήματα απτά, όπως το σώμα, η καλή του κατάσταση, κλπ) και σ’ αυτό που λέγεται επιστημονική γνώση – για τα πάντα. Σε όλους τους κλάδους (και όχι μόνο τους σχετικούς με την υγεία) αυτό που λέγεται τεχνοεπιστήμη είναι συσσωρευμένη και ισχυρά διαχωρισμένη απ’ τις κοινωνίες γνώση (δεν συζητάμε εδώ αν αυτή η γνώση είναι έγκυρη ή όχι – τεράστιο αλλά διαφορετικό θέμα). Οι υπήκοοι εκπαιδευόμαστε σταθερά και συστηματικά να πιστεύουμε ότι οι επιστήμονες ξέρουν – και δεν μπορούν παρά να ξέρουν! Μάλιστα όσο πιο επείγον είναι ένα ζήτημα (τα ζητήματα υγείας ανήκουν σ’ αυτήν την κατηγορία) τόσο πιο έντονα η επιστημονική φιγούρα (ο «γιατρός») αναδεικνύεται, στα όρια της μαγείας, σε γνώστη/σωτήρα. Και επειδή «ξέρουν» οι επιστήμονες (ή αυτό υποστηρίζουν) νομιμοποιείται κάθε μεταφορά πόρων (κατ’ αρχήν χρήματος) προς τις έρευνές τους. Χωρίς κανένα έλεγχο και καμμία γνώση των χρηματοδοτών (: της εργασίας…) για το τι είναι και τι αφορούν αυτές…

Είναι, κατά συνέπεια, αδιανόητο για οποιοδήποτε κλάσμα, τμήμα της όποιας «επιστημονικής κοινότητας» να δηλώσει δημόσια ΔΕΝ ΞΕΡΩ! Είναι αδιανόητο να παραδεχτεί αυτό που συμβαίνει τώρα (με τον covid-19) αλλά επίσης συμβαίνει συχνά σε πολλά ζητήματα, ίσως λιγότερο επείγοντα αλλά όχι ασήμαντα: πάνω στην παντοκρατορία της κατοχής της γνώσης στηρίζεται αφενός η υπεροχή της «επιστημονικής γνώσης» μέσα στις καπιταλιστικές κοινωνίες, αφετέρου οι υλικοί όροι της ζωής των επιστημόνων. Οι χρηματοδοτήσεις.

Θα δεχόμασταν σαν θέμα σοβαρής έρευνας και συζήτησης το κατά πόσον ακόμα και η τεχνητή, με άγνοια (και με ψέμματα) συντήρηση της «κοινωνικής εμπιστοσύνης» στη γνώση των επιστημόνων είναι προτιμότερη απ’ το να αφεθεί χώρος για κάθε δεισιδαιμονία (παρότι άφθονες δεισιδαιμονίες ανθούν γύρω γύρω, ακόμα και μέσα στους επιστημονικούς κύκλους). Θα συμφωνούσαμε – δεν πάσχουμε από “αντι-επιστημονικό” πάθος… Υπάρχει οπωσδήποτε κι ένα επόμενο ζήτημα, του πως η όποια επιστημονική γνώση γίνεται εμπόρευμα, και επιστρέφει στις κοινωνίες που συντηρούν οικονομικά την επιστημονικότητα για να ξαναπληρωθεί (πολλές φορές πανάκριβα) σαν κάτι διαχωρισμένο και φετιχιστικό.

Αλλά τώρα το ζήτημα είναι αυτό: τα κράτη λαμβάνουν πρωτοφανή μέτρα ελέγχου του κοινωνικού εργοστάσιου, εν ονόματι ενός φαντάσματος θανάτου που είναι μόνο φάντασμα, επειδή η «επιστήμη δεν ξέρει»… Όσο κι αν θεωρηθεί εύλογο το ότι το «να μην ξέρεις» επιτρέπει το «να φοβάσαι ακόμα και το χειρότερο», εδώ συμβαίνει κάτι πολύ σοβαρό: μαζική εξαπάτηση με όρους κρατικής εξουσίας. Γιατί ακόμα κι αν οι επιστήμονες δεν θέλουν να πουν ανοικτά «δεν ξέρουμε» με έναν τρόπο που θα κλόνιζε την κοινωνική εμπιστοσύνη στην επιστημοσύνη (τους), θα έπρεπε να έχουν κάνει κάτι άλλο, και να το έχουν κάνει έγκαιρα και αποφασιστικά: να εμποδίσουν πειστικά την ανάπτυξη των μαζικών φοβιών για το χειρότερο· και την κρατική δράση που μοιάζει να καλύπτει προληπτικά την απόσταση ανάμεσα στην ασημαντότητα της τωρινής εκδοχής του covid-19 και το (άγνωστο) ενδεχόμενο μιας όντως επικίνδυνης μετάλλαξής του… Ενώ είναι σίγουρο ότι το know how αυτής της κρατικής δράσης ανοίγει και θα προχωρήσει (και) σε άλλους δρόμους.

Vivere pericolosamente?

Τρίτη 10 Μάρτη. Το ιταλικό κράτος μεταφέρει στον δυτικό κόσμο ένα μέρος του «κινεζικού παραδείγματος» με αφορμή την αντιμετώπιση του covid-19, τις μαζικές απαγορεύσεις του κοινωνικά σχετίζεσθαι, αλλά με εντελώς διαφορετικούς όρους και συμφραζόμενα. Το Πεκίνο ήταν σε θέση να δράσει με τον τρόπο που έδρασε επειδή εκεί το κράτος είναι de facto ο επίσημος κεντρικός διαχειριστής του κεφάλαιου και της καπιταλιστικής συσσώρευσης. Η full spectrum dominance του κράτους / κόμματος αποδείχθηκε αποτελεσματική· οι απαγορεύσεις ήταν βασικό μέρος της, αλλά μόνο μέρος της. Όμως το πράγμα δεν τέλειωσε εκεί. Ήδη, στα απόνερα της επιδημίας του covid-19 (που σ’ αυτή τη φάση φαίνεται να έχει ελεγχθεί ως προς την εξάπλωσή της στην κινεζική επικράτεια) η συζήτηση στην κίνα προχωράει.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ των global times (επίσημο όργανο του κινεζικού κομμουνιστικού κόμματος), ο Wang Peng, του ινστιτούτου Chongyang του λαϊκού πανεπιστημίου της κίνας, σχολιάζει ότι … η επιδημία του κορονοϊού έδειξε ότι η κίνα πρέπει να αναπτύξει ένα στρατηγικό πρόγραμμα βιοασφάλειας, δημιουργώντας μεταξύ άλλων στρατιωτικά τμήματα βιοασφάλειας, που θα υπάγονται κατευθείαν στην κεντρική στρατιωτική επιτροπή. Και ο Wu Qian, εκπρόσωπος τύπου του κινεζικού υπ.αμ., θεωρεί ότι … η κίνα πρέπει γρήγορα να φτιάξει τη νομοθεσία βιοασφάλειας και να δημιουργήσει ένα σύστημα νομικής υποστηρίξης που θα εξασφαλίζει την εθνική ασφάλεια… Η σύνδεση (ακόμα και η ταύτιση) «δημόσιας υγείας» και «δημόσιας ασφάλειας» έχει πάρει εκεί την πιο καθαρή και “παραγωγική” ως τώρα ιστορική μορφή της – αλλά αυτό δεν είναι ούτε απλό ούτε μονοσήμαντο όπως θα νόμιζε κανείς.

Δεν κηρύσσει η ασταμάτητη μηχανή «πολιτική ανυπακοή στα μέτρα»! Θέλει ωστόσο να σας υποδείξει τον σαφή κίνδυνο, που δεν μεταδίδεται με φιλιά αλλά θα εξελιχθεί με κλωτσιές στο στομάχι: άσχετα με την επιτυχία τους ή όχι στην «ανάσχεση» ενός ιού που όσο μένει όπως τον γνωρίσαμε είναι κατάλληλος για αστεία, η τροχιά (κρατική αλλά και κοινωνική) που ανοίγει επ’ αφορμή πάει πολύ μακρύτερα από εκεί που θα έφτανε και ο πιο φρικτός συγγενής του covid-19· ο ξάδελφος covid-20 ή ο θείος covid-21.

(φωτογραφία πάνω: Έλεγχος χαρτιών ταξιδιώτισσας στο σιδηροδρομικό σταθμό του Μιλάνου, χτες…

Κάτω: H «προστασία της δημόσιας υγείας» στην ιταλική εκδοχή της σήμαινε και απαγόρευση των επισκεπτηρίων στις φυλακές. Ακολούθησαν χτες εξεγέρσεις: στη φωτογραφία είναι απλά ένα στιγμιότυπο του ότι οι «δυνάμεις δημόσιας τάξης» αναλαμβάνουν την «προστασία της δημόσιας υγείας»…

Υπάρχουν κι άλλα: στη Foggia καμμιά 50αριά κρατούμενοι απέδρασαν στη διάρκεια της εξέγερσης. Η απάντηση – προς αναζήτησή τους – ήταν η “ανάπτυξη” τανκς στην πόλη…)

Coronoβία

Κυριακή 8 Μάρτη. Coronoβία: θα μπορούσε να είναι μια ακόμα λέξη απ’ το λεξικό του μέλλοντος, αν δεν αφορούσε την εξελισσόμενη πραγματικότητα όλο και περισσότερων υπηκόων στον πλανήτη.

Αργά χτες η ιταλική κυβέρνηση κήρυξε σε καραντίνα ολόκληρη την Λομβαρδία και άλλες 11 επαρχίες στην βόρεια και κεντρική ιταλία: πέρα απ’ τα επιμέρους μέτρα (κλείσιμο μουσείων, απαγόρευση διάφορων πολιτιστικών events) απαγορεύεται η είσοδος και η έξοδος οποιουδήποτε απ’ τις αποκλεισμένες περιοχές. Η απαγόρευση θα ισχύει ως τις 3 Απρίλη…

Αν υπάρχει κάτι εντυπωσιακό στη μίμηση του κινέζικου τρόπου, είναι διπλό. Πρώτον η αυστηρότητά του για κάτι που είναι πασιφανές πια πως έχει μικρότερη επικινδυνότητα απ’ την γρίπη. Και δεύτερον το ότι οι κρατικές μεθοδεύσεις μοιάζουν ηθικά ακαταμάχητες! Ποιός θα αμφισβητήσει την ορθότητά τους χωρίς να κατηγορηθεί αμέσως σαν εν δυνάμει serial killer;

Όχι λοιπόν, δεν πρόκειται πια μόνο για έναν υγιεινιστικό κίνδυνο. (Πρακτικά δεν θα μπορούσε να είναι μόνον τέτοιος!). Δεν θα υποστηρίξουμε (επειδή καθόλου δεν το πιστεύουμε) ότι υπάρχει κάποια παγκόσμια συνωμοσία. Είναι κάτι πιο πεζό: αφού πρώτα καλλιεργήθηκε η covid-19 τρομοκρατία με κινεζικά έξοδα, επιστρέφει στους δημιουργούς της με ένα κύμα κυβερνητικών και κοινωνικών πανικών. Για κάθε 1 κρούσμα (κρούσμα, όχι θάνατο) στον λεγόμενο πρώτο κόσμο, 50 και 100 διατάσσονται σε καραντίνα. Κι αν τα κρούσματα είναι 40 ή 50 τότε… Η ισπανική κωμόπολη Haro, 11.000 κατοίκων, μπήκε σε καραντίνα μετά από καμμιά 30 κρούσματα («κόλλησαν» στη διάρκεια μιας κηδείας…)· και η αστυνομία ανέλαβε την εφαρμογή του αποκλεισμού. Παρεπιπτόντως στην ισπανία οι θάνατοι που αποδίδονται σε επιπλοκές του covid-19 είναι ως τώρα μόλις 8 (σε σύνολο 400 κρουσμάτων), και η Haro είναι η πρώτη αλλά όχι και η μοναδική πόλη που μπαίνει σε καραντίνα… Θα ακολουθήσουν κι άλλες.

Πρόκειται, κυρίως, για ένα κοινωνικό – πολιτικό ζήτημα. Δεν θα σηκώσουμε τις σημαίες της ανταρσίας (ποιοί είμαστε άλλωστε;): ακολουθείτε τις οδηγίες αλλά μην τις πιστεύετε!! Γλυτώστε το μυαλό σας! Το χρειάζεσθε περισσότερο από ποτέ! Μετά την παρανοϊκή απαγόρευση του καπνίσματος (συχνά οπουδήποτε) η απαγόρευση της κυκλοφορίας (σαν μέτρο κατά των κινδύνων του φταρνίσματος, ενδεχομένως και της αναπνοής της ίδιας), παρά τις πολύ σοβαρές «οικονομικές συνέπειες» που έχει, καταλαμβάνει εξ εφόδου τις συνειδήσεις. Είτε ήταν απ’ τα πριν έτοιμες για την κατίσχυση της ασφάλειας σε βάρος της ελευθερίας (και, by the way, της λογικής), είτε όχι.

Τολμάμε να υποστηρίξουμε πως εδώ συμβαίνει κάτι ανάλογο εκείνου που έγινε με το μαζικό εμπόριο δανείων στα ‘90s και στα ‘00s. Τότε η οργανική καπιταλιστική ανάγκη για υποτίμηση της εργασίας στον «αναπτυγμένο κόσμο» οδήγησε σε υποστήριξη της κατανάλωσης με δανεικά, σε υποθήκες των ζωών δηλαδή· και, στη συνέχεια, σαν αναπόφευκτη συνέπεια, σε ένα ξεγυρισμένο κραχ του χρηματοπιστωτικού κυκλώματος, που διασώθηκε απ’ τα κράτη (δηλαδή την κεντρική μεταφορά χρήματος απ’ την υπεξαίρεση της εργασίας). Τώρα, η επίσης οργανική καπιταλιστική ανάγκη για «υγιεινισμό» (είναι τεράστια η σχετική βιομηχανία αλλά και η ιδεολογία της «φροντίδας της υγείας του Εαυτού Κεφάλαιο») καταλήγει σ’ ένα άλλο ξεγυρισμένο κραχ φοβιών, του οποίου η μόνη διαχείριση είναι οι απαγορεύσεις κυκλοφορίας και συγχρωτισμού· ένα είδος «παγώματος» των φυσικών κοινωνικών σχέσεων! (Και ταυτόχρονα: ανάδειξη της ψηφιακής μεσολάβησής τους σαν της μόνης απρόσβλητης από από υγιεινιστικούς κινδύνους… ). Προς στιγμήν (που θα κρατήσει κάποιο καιρό) ο καθένας είναι επικίνδυνος για κάθε άλλον σαν “φυσικό” ον – αυτό είναι το μήνυμα! Και είναι τόσο εντατικό και εξ εφόδου ώστε δεν χωρούν αντιρρήσεις….

Για την ασταμάτητη μηχανή που καταλαβαίνει και χρησιμοποιεί την έννοια του κοινωνικού εργοστάσιου πρόκειται εδώ για ένα πρωτοφανές ιστορικά lock out της γενικής, κεντρικής διεύθυνσης (των κρατών) κατά του πεπερασμένου «ιδιωτικού» στις διάφορες παλιότερες, “αναλογικές” εκφάνσεις του.

Όχι, τέτοιους καιρούς δεν ζούμε ένα διάλειμμα της ιστορίας του νεοφιλελευθερισμού εξαιτίας “ανωτέρας βίας”… Πρόκειται για πέρασμα σε άλλο Παράδειγμα…

(φωτογραφία πάνω: Υπερβολή; Ή νομιμοφροσύνη; Διαλέξτε…

Κάτω: Ούτε άρτος ούτε θεάματα. Simple fear…)

Η επέλαση… της επέλασης!

Σάββατο 7 Μάρτη. Τώρα που η υπόθεση (ή το θέαμα) του covid-19 έχει γίνει παγκόσμιο show, μοιάζει να ξεκαθαρίσουν ορισμένα στοιχεία της (δυτικής) σκηνοθεσίας του. Που γύρισε μπούμερανγκ.

Στην πρώτη φάση της εμφάνισης του λεγάμενου, στην κινεζική Wuhan, προέκυψε ότι οι τοπικές αρχές μάλλον αδιαφόρησαν για την περίπτωση. Αυτή η αδιαφορία κράτησε για μερικές ημέρες. Ωστόσο τα νέα (της εμφάνισης του covid-19) μαθεύτηκαν γρήγορα διεθνώς, από τον κινέζο οφθαλμίατρο Li Wenliang, που εντόπισε στις 30 του περασμένου Δεκέμβρη «περιπτώσεις τύπου SARS» στο νοσοκομείο που δούλευε στην Wuhan· και “ανέβασε” την σχετική διάγνωση σε μια ομάδα συζήτησης στο WeChat.

Αυτή η “διαρροή”, πριν γίνουν γνωστά τα στοιχεία “γενετικής ταυτότητας” του “νέου κορονοϊού”, και οπωσδήποτε η θνησιμότητά του, επέτρεψε στα δυτικά μήντια να συσκευάσουν την είδηση περί “κορονοϊού” με κάθε διαθέσιμη δόση αντισινισμού. Υπήρχε ένα προηγούμενο: στην περίπτωση του SARS, που είχε ξεκινήσει επίσης μια κινεζική επαρχία (την Foshan) στα τέλη του 2002, το κινεζικό καθεστώς είχε κρύψει την επιδημία για σχεδόν μισό χρόνο· και ο ιός τότε ήταν επίσης «κορονοϊός». Τότε όμως το κινεζικό κράτος / κεφάλαιο θεωρούνταν απ’ την δύση απλά το «εργοστάσιο των φτηνών ειδών». Οπότε η απόκρυψη καταγγέλθηκε μεν, αλλά ο αντισινισμός δεν ήταν βασικό στοιχείο της ειδησειογραφίας.

Στις αρχές του 2020 τα (παγκόσμια) δεδομένα ήταν διαφορετικά. Στα τέλη του Γενάρη η μόλυνση είχε εξαπλωθεί, και το κινεζικό καθεστώς είχε αρχίσει να παίρνει δραστικά μέτρα. Αλλά το θέμα παρέμενε ακόμα (από μηντιακή άποψη) κινεζική υπόθεση. Και παρότι σήμερα πια, με δεδομένο το τι συμβαίνει σε άλλα μέρη του κόσμου, όλο και περισσότεροι «ειδικοί» αναγνωρίζουν ότι το Πεκίνο αντέδρασε υποδειγματικά (και αποτελεσματικά), για μερικές εβδομάδες όπου ο covid-19 παρέμενε αποκλειστικά (ή κυρίως) κινεζική υπόθεση, ο αντισινισμός «διασκέδαζε» με την διασπορά (στα δυτικά μήντια και παραμήντια) διάφορων θεωριών συνωμοσίας – μαζί με την καθημερινή επίδειξη του αυξανόμενου αριθμού κρουσμάτων και θυμάτων (στην κίνα).

Υπήρξε μια σαδιστική διόγκωση του «κακού – που – είχε – βρει – την – αυταρχική – κίνα» (ακόμα και στο μεγαλύτερο μέρος του Φλεβάρη, όταν είχαν αρχίσει να υπάρχουν δεκάδες κρούσματα εκτός κίνας…) άλλοτε μέσα απ’ τις φήμες ότι ο covid-19 είναι ιός βιολογικού πολέμου του κινεζικού στρατού που διέφυγε κατά λάθος από ειδικό εργαστήριο, και άλλοτε μέσα απ’ τις φήμες ότι οι νεκροί είναι δεκαπλάσιοι, εκατονταπλάσιοι, και ότι το καθεστώς τους κρύβει.

Παρότι ο covid-19 ήταν ακόμα «μακρινός» (απ’ τον «πολιτισμένο κόσμο» της δύσης…), και εξαιτίας ακριβώς του γεγονότος ότι ήταν μακρινός αλλά και σ’ ένα μέρος που πρέπει να θεωρείται εχθρικό (στην κίνα…), η κατασκευή του φόβου στη δύση (αυτό που λέγεται «τρομοκρατία») προχώρησε εύκολα και «κανονικά». Το γεγονός ότι ο covid-19, παρά την σχετικά εύκολη μεταδοτικότητά του (επιπέδου γρίπης) ήταν ελάχιστα φονικός απαλείφθηκε απ’ την τρομοκρατική δημαγωγία: αν ήταν δυνατόν να σκοτώσει εκατομμύρια κινέζους και να γονατίσει τον κινέζικο καπιταλισμό (ακόμα καλύτερα: να προκαλέσει εξέγερση κατά του καθεστώτος!) θα ήταν τέλειος!

Το ανομολόγητο δέος

Σάββατο 7 Μάρτη. Η υπερ-εκστρατεία του Πεκίνου απέναντι στην επιδημία ήταν εντυπωσιακή από πολλές (και αντιθετικές μεταξύ τους) απόψεις. Το κινεζικό καθεστώς δεν είχε να προστατέψει μόνο την υγεία των υπηκόων του· καθόλου ασήμαντο. Είχε να προστατέψει και την διεθνή του υπόληψη! Αν δεν υπερέβαλε με εντυπωσιακές προσπάθειες να ελέγξει την διάδοση του ιού θα ήταν πανεύκολο να κατηγορηθεί ότι «δηλητηρίασε τον πλανήτη»…

Αλλά και η ίδια η υπερεκστρατεία δημιουργούσε στη δύση (τόσο στους δημαγωγούς όσο και στα κοπάδια των υπηκόων) ανάμικτα αισθήματα. Το να μπαίνουν σε καραντίνα ολόκληρες πόλεις ή/και επαρχίες (με δεκάδες εκατομμύρια κατοίκων) έμοιαζε να επιβεβαιώνει την αυταρχικότητα του καθεστώτος… Η άμεση κινητοποίηση 10.000 στρατιωτικών γιατρών ήταν επίσης κάτι αδιανόητο για οποιοδήποτε δυτικό κράτος… Και τα δύο μαζί, σαν μοναδικές παγκόσμια κινεζικές δυνατότητες κάλλιστα μπορούσαν να εννοηθούν σαν «απόδειξη» ότι το πρόβλημα είναι κινεζικό, και ότι είναι πολύ μεγαλύτερο απ’ ότι το καθεστώς παραδέχεται…. Αλλά το να κατασκευάζονται δύο κανονικά νοσοκομεία δυναμικότητας 1000 κρεβατιών το καθένα εκ του μηδενός μέσα σε 10 ημέρες;

Ουσιαστικά, πριν τα δυτικά κράτη / κεφάλαια αποκτήσουν πρόβλημα δημόσιας υγείας λόγω του covid-19, είχαν συσσωρεύσει μερικά άλλα προβλήματα:

Α) Ο αντισινισμός είχε κατασκευάσει εκείνη την απώθηση που μια χαρά θα δούλευε αν ο ιός είχε αποκλειστικά ασιατικά γούστα· (αλλά οι «ειδικοί» καταλάβαιναν ότι αυτό αποκλείεται να συμβεί…)

Β) Οι θεωρίες συνωμοσίας και οι φήμες απ’ την μια μεριά και η υπερεκστρατεία του Πεκίνου απ’ την άλλη είχαν λειτουργήσει σαν «αποδείξεις» ότι πρόκειται για έναν εξολοθρευτή ιό· παρότι τα αντικειμενικά δεδομένα έδειχναν επίμονα το αντίθετο·

Γ) Τα ίδια τα μεγέθη (ανθρώπων, πόρων κάθε είδους) που μπορούσε να διαχειρίζεται το Πεκίνο δημιούργησαν αναπόφευκτα ένα μέτρο σύγκρισης·

Δ) Οι δυτικοί πληθυσμοί, με ιδιαίτερα αυξημένες υγιεινιστικές υποχονδρίες απ’ την μια μεριά, και ιδιαίτερα αυξημένο ατομισμό / ναρκισισμό απ’ την άλλη, θα ήταν απίθανο να συμπεριφερθούν σαν τον κινεζικό…

Φαίνεται πως διάφορα δυτικά κράτη, είτε δεν μπορούσαν να προετοιμαστούν για «αντιμετώπιση α λα κίνα» της επιδημίας αν εμφανιζόταν στα εδάφη τους, είτε δεν φρόντισαν έγκαιρα να προσγειώσουν την προπαγάνδα, τονίζοντας έγκαιρα πως δεν έρχεται «το τέλος του κόσμου»: η ψυχο-ιδεολογική κατάσταση των πληθυσμών είναι βασική παράμετρος για την (κρατική, κεντρική) διαχείριση ακόμα και πιο απλών ζητημάτων.

Το panic or not? λειτουργεί, σε τελευταία ανάλυση, σαν κρίσιμος οικονομικός παράγοντας. Σε καπιταλισμό ζούμε!

Η «αντιπαγκοσμιοποίηση»

Σάββατο 7 Μάρτη. Είναι εύκολο να «μυριστεί» κανείς μια παράπλευρη συνέπεια της εμφάνισης του cobid-19 (μαζί με τους σχετικούς πανικούς, light ή hard) σε σχέση με την συνεχιζόμενη καπιταλιστική κρίση / αναδιάρθρωση: την ανανέωση της αυταπάτης της εθνοκρατικής οχύρωσης. Για παράδειγμα η απαγόρευση ταξιδιών και εκδρομών εκτός συνόρων (και, κατά συνέπεια, οι ακυρώσεις όλο και περισσότερων αεροπορικών δρομολογίων), άρα το σε εξέλιξη «κρασσάρισμα» της παγκόσμιας βιομηχανίας τουρισμού, έχει σοβαρές οικονομικές συνέπειες· την στιγμή που οι «ανθρώπινες απώλειες» απ’ τον covid-19 είναι επίμονα πολύ μικρότερες από εκείνες της εποχικής γρίπης, η οποία δεν επηρεάζει (ή επηρεάζει ελάχιστα) τις καπιταλιστικές λειτουργίες. Πως νομιμοποιείται όμως αυτή η απαγόρευση; Με την αόριστη πεποίθηση ότι ο εθνοκρατικός χώρος είναι «πιο ασφαλής» από υγιεινιστική άποψη.

Κάποιος μπορεί να αναρωτηθεί αν οι οικονομικές συνέπειες της παγκόσμιας covid-19 διαταραχής ήταν προσχεδιασμένη ή/και ζητούμενη. Η γνώμη μας είναι πως «όχι» – ένα «όχι» όμως που στέκεται στο έδαφος ενός οξυνόμενου ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού, που γίνεται όλο και περισσότερο με εθνοκρατικές σημαίες.

Οι ζημιές σε διάφορους καπιταλιστικούς τομείς μπορούν να γίνουν, τουλάχιστον εν μέρει, κέρδη για άλλους. Αν, για παράδειγμα, αργήσει να επανέλθει η εμπιστοσύνη στην (υγιεινιστική) ασφάλεια διάφορων τουριστικών προορισμών ανά τον πλανήτη, θα επωφεληθούν σε κάποιο βαθμό οι «εθνικοί» τέτοιοι. Όταν θα βρεθεί το εμβόλιο οι φαρμακοβιομηχανίες θα ανάψουν πυροτεχνήματα. Σε άλλες περιπτώσεις (όπως η βιομηχανία της διασκέδασης ή τομείς μαζικής παραγωγής είτε στον δευτερογενή είτε στον τριτογενή) ίσως δεν υπάρξουν άμεσα κερδισμένοι. Ωστόσο το κινέζικο μοντέλο (της οργάνωσης του κράτους και της κοινωνίας) έχει ήδη νικήσει.

Γιατί; Επειδή έδωσε συγκεκριμένη μορφή σ’ αυτό που ονειρεύονταν τα αφεντικά σ’ όλες τις δυτικές δημοκρατίες, στις (πραγματικές ή όχι) επιδημίες των 2 τελευταίων δεκαετιών. Έδωσε συγκεκριμένη μορφή (και έκανε όλες τις κινήσεις) στην πρακτική σύνδεση / σύνθεση της διαχείρισης του πεδίου της δημόσιας υγείας με εκείνο της δημόσιας τάξης και ασφάλειας, με προδιαγραφές 21ου αιώνα.

Aller retour

Παρασκευή 6 Μάρτη. Τα χρόνια πέρασαν… Εβδομήνα, εκατό, εκατον-εβδομήντα εκατομμύρια (ή όποιος άλλος αριθμός έχει προφητευτεί…) γήινοι πέθαναν από επιπλοκές του πιο «γατούλη» ιού στην ιστορία του είδους (των ιών)… Όσοι / όσες επέζησαν προσπαθούν να συνέλθουν απ’ την καταστροφή… Και, φυσικά, το σοκ έχει περάσει στην καθημερινή γλώσσα τους, με καινούργιες λέξεις…

Η ασταμάτητη μηχανή ταξίδεψε για χάρη σας στο μέλλον, και επέστρεψε μ’ ένα πρώτο, μικρό λεξικό απ’ αυτήν την εποχή. Πού ξέρετε; Μπορεί και να την βγάλετε καθαρή (απ’ τον covid-19 σίγουρα· απ’ τα «παράπλευρά» του δεν στοιχηματίζουμε…) Οπότε καλύτερα να ξέρετε από τώρα τι και πως να λέτε μελλοντικά, στο ευχάριστο σενάριο…

Πάμε λοιπόν:

Coronoviral: Κάθε τι που μεταδίδεται πολύ γρήγορα και έχει περιορισμένη θνησιμότητα. (Στο διαδίκτυο η «θνησιμότητα» αφορά τον διανοητικό, ηθικό και αισθητικό θάνατο – και ποτέ δεν είναι «περιορισμένη»). Σαν αργκώ το coronoviral είναι συντόμευση του “exchange fast – die idiot”.

Coronoβίτσιο, -βιτσιόζος, -βιτσιόζα: Η μανιακή ενασχόληση με ζητήματα υγείας, μαζί με την καλλιέργεια των ανάλογων φοβιών. (Παλιότερο ισοδύναμο: υποχόνδριος, υποχόνδρια…)

Coronoβίδα: Βίδα που σκρατσάρει εύκολα, με αποτέλεσμα κάθε φορά να καταστρέφεται το σύμπαν που στηριζόταν στις δικές της βόλτες. Κατά πάσα πιθανότητα κινεζικής κατασκευής. Εναλλακτικό νόημα: τρελλή, σπασμωδική, απρόβλεπτη, πανικόβλητη συμπεριφορά (π.χ.: του την coronoβίδωσε!).

Coronovision: η εξέλιξη (του διαγωνισμού) της eurovision. Σ’ αυτήν την εκδοχή δεν πρέπει να μαζεύει κάποιο κράτος πόντους, αλλά να τους ξεφορτώνεται. Αν, για παράδειγμα, το πάντα φιλικό ισραήλ σου δώσει 21 πόντους (covid-19) μέσω παπάδων και “θείας κοινωνίας” (τί άλλο να κάνει;) πρέπει να τους πετάξεις το γρηγορότερο. Αν είναι δυνατόν στην τουρκία.

Αλλιώς; Στο Αιγαίο…

(φωτογραφία: Δεν είναι απ’ το μέλλον, είναι απ’ το παρόν. Οι κύκλοι / φούσκες που απειλούν το ανθρώπινο είδος υπερκαλύπτουν κράτη μικρά, μεσαία, μεγάλα, τεράστια – και οι δεκάδες ή οι εκατοντάδες (των κρουσμάτων) σκεπάζουν πληθυσμούς εκατομυρίων. Δείτε, για παράδειγμα, την εξαφάνιση της ιταλίας. Έρμη Αιώνια Πόλη: άντεξες τόσα και τόσα, κι ήρθε ένας κόκκινος κύκλος να σε στείλει σε coronoανακύκλωση…

Μια αναπαράσταση του κακού, που όχι μόνο αναδεικνύει το πόσο ιδεολογική ήταν πάντα η γεωγραφία, αλλά επιπλέον το πόσο ικανή είναι η εικονογραφία του τρόμου: λίγο ακόμα και ο covid-19 θα σκεπάζει όλο το ηλιακό σύστημα…)

Η εταιρεία ξέρει… Το κράτος;

Πέμπτη 5 Μάρτη. Τα (επίσημα) στοιχεία δείχνουν ότι το κινεζικό κράτος έχει καταφέρει να ελέγξει κατ’ αρχήν την εξάπλωση των μολύνσεων και ύστερα (κατά συνέπεια) τους θανάτους απ’ τον σταθερά «αδύναμο» covid-19. Τα καινούργια κρούσματα στην κινέζικη επικράτεια είναι αισθητά λιγότερα απ’ ότι σε κράτη με πολύ μικρότερο πληθυσμό, όπως η νότια κορέα ή το ιράν – ή αυτό δείχνουν οι ανακοινώσεις. Το βέβαιο είναι ότι η πρωτοκοσμική δημαγωγία (ότι το Πεκίνο λέει ψέμματα και κρύβει την πραγματικότητα) έχει κοπάσει: τώρα ο «εχθρός» είναι στον πρώτο κόσμο, και οι προτεραιότητες έχουν αλλάξει.

Έχουν ενδιαφέρον λοιπόν ορισμένοι ισχυρισμοί για το πως το κινεζικό κράτος κατάφερε να ελέγξει την διασπορά του covid-19 αξιοποιώντας τις δυνατότητες των νέων πληροφοριακών τεχνολογιών· ενώ τα δυτικά κράτη δεν θα τα καταφέρουν… Σαν κομβικό ζήτημα θεωρείται ο γεω-εντοπισμός – το διαρκές σήμα είτε μέσω gps είτε και χωρίς αυτό, που προσδιορίζει (με αυξανόμενη ακρίβεια) την θέση του καθενός διαρκώς – μέσω του τηλεχειριστηρίου της καθημερινής ζωής που λέγεται «smart phone».

Στον δυτικό κόσμο αυτά τα στοιχεία τα κατέχουν οι εταιρείες (google για παράδειγμα) ακόμα και ερήμην των χρηστών των δικτύων. Πρόκειται για εμπορικά αξιοποιήσιμα data… Αλλά τα κράτη δεν τα διαθέτουν στον αδιαφοροποίητο σωρό τους.

Αυτό δεν ισχύει με το κινεζικό κράτος / κεφάλαιο. Το κινεζικό καθολικό πανοπτικό (που είναι το ανομολόγητο Μεγάλο Όνειρο και για τα δυτικά αφεντικά!) δούλεψε αποτελεσματικά υπέρ των μηχανισμών υγιεινιστικής ασφάλειας, με τους κατάλληλους σύνθετους αλγόριθμους φυσικά.

Για παράδειγμα στην κίνα ισχύει κεντρική ψηφιακή καταγραφή των αγορών φαρμάκων από ιδιώτες· πράγμα που επέτρεψε στο κινεζικό κράτος να εντοπίζει μεμονωμένες «ύποπτες περιπτώσεις» με βάση π.χ. τα αντιπυρετικά που αγόραζαν, ακόμα κι αν δεν είχαν δηλωθεί πουθενά επίσημα. Επιπλέον, για κάθε εντοπισμένη περίπτωση, ανέλυαν αναδρομικά την κίνησή του / της (μέσω των ψηφιακών ιχνών των smartphones) εντοπίζοντας πολύ γρήγορα τα «στίγματα τηλεφώνων» (δηλαδή τις ταυτότητες) όσων είχαν έρθει σε άμεση επαφή μαζί της.

Δρώντας το κινεζικό κράτος (και όχι οι εταιρείες) σαν ο κεντρικός διαχειριστής των big data των υπηκόων (του καθόλου ευκαταφρόνητου μεγέθους των 1,3 δισεκατομμυρίων…) κατάφερε να σχεδιάσει τους αποκλεισμούς πόλεων (ή και γειτονιών) και τις απαγορεύσεις μετακινήσεων όχι μόνο με βάση τα δεδομένα – της – στιγμής (τα οποία μπορεί να είναι κάθε φορά «αργά πια»…) αλλά κάνοντας αναδρομικές χαρτογραφήσεις και πιθανολογώντας εκδοχές της ήδη πραγματοποιημένης διασποράς του covid-19.

Είναι, λοιπόν, τα κατορθώματα της 4ης βιομηχανικής επανάστασης η “σωτηρία” και απ’ τις μεταδοτικές αρρώστιες; Αυτά τα κατορθώματα θα αλλάξουν πολλά, αυτό είναι βέβαιο. Και “η σωτηρία της υγείας” είναι ένα θαυμάσιο όπλο για λογαριασμό των κρατών, ώστε να καθιερωθεί (με την συναίνεση των υπηκόων φυσικά!!!!) η γενική ψηφιακή επιτήρηση, το καθολικό πανοπτικό, που είναι ήδη τεχνικά εφικτό· αλλά για λογαριασμό του κράτους, κι όχι μόνο της εμπορικής εκμετάλλευσης εκ μέρους των εταιρειών…

Να μια ακόμη αφορμή για κρυφή (;) ζήλεια των δυτικών αφεντικών απέναντι στο κινεζικό κράτος / κεφάλαιο: στην πολιτεία της Washington εντοπίστηκαν δύο περιπτώσεις μόλυνσης από covid-19, με απόλυτη γενετική ταύτιση του ιού, αλλά χωρίς να έχουν συναντηθεί οι φορείς μεταξύ τους· και την δεύτερη περίπτωση να αρχίζει όταν η πρώτη είχε περάσει το χρονικό όριο μετάδοσης. Επιπλέον βρήκαν οι ειδικοί ότι η μόλυνση επωαζόταν 6 βδομάδες πριν εκδηλωθεί. Αυτό σημαίνει ότι ο covid-19 μεταδιδόταν επί 6 βδομάδες σε μεγάλο αριθμό ανθρώπων, που δεν μπορούν να εντοπιστούν πια – παραμένοντας ωστόσο φορείς…

Για τους κινεζικούς αλγόριθμους (και το μονοπώλιο της πολιτικής και της τεχνολογικής εξουσίας!) αυτός ο αναδρομικός εντοπισμός θα ήταν παιχνιδάκι. Και, το πολύ πολύ, να έβαζαν σε καραντίνα ολόκληρη την πολιτεία…

(φωτογραφία: Η google ξέρει… που κόλλησες… Εσύ;)

Έρμε covid-19…

Πέμπτη 5 Μάρτη. Θα το επαναλάβουμε (παρότι η πειστικότητά μας είναι υποχρεωτικά περιορισμένη): δεν υπάρχει καμμία συνωμοσία στο πως κράτη και αφεντικά διαχειρίζονται, στη βάση των γνώσεων που τους προφέρουν οι ειδικοί (τους), των πόρων που έχουν διαθέσιμους, και της εξουσίας που ασκούν, την μία ή την άλλη πραγματική έκτακτη κατάσταση. Για ένα είδος (το ανθρώπινο) που παρά την μεγαλομανιακή παράνοιά του δεν παύει να είναι απλά μια απ’ τις πάμπολλες μορφές ζωής στον πλανήτη, οι πραγματικά έκτακτες καταστάσεις είναι μάλλον «φυσιολογικές».

Το θέμα είναι η διαχείριση αυτών των καταστάσεων· προς όφελος της εξουσίας. Σε άλλους καιρούς, για παράδειγμα, οι περίοδοι ανομβρίας, εξαιρετικά επώδυνες έως καταστροφικές για αγροτικές οικονομίες, αντιμετωπίζονταν (;) με λιτανείες, δεήσεις, ακόμα και ανθρωποθυσίες. Αυτά δεν επηρέαζαν το κλίμα· συντηρούσαν όμως τις σχέσεις εξουσίας. Μέχρις ότου κάποια στιγμή ξανάρχιζαν οι βροχές, και τα όποια αφεντικά (παπάδες, βασιλιάδες, παλατιανοί, τσατσορούφιανοι, δήμιοι) πανηγύριζαν.

Οι μαζικές μικροβιακές μολύνσεις είναι μάλλον κοινότοπες στην ανθρώπινη ιστορία. Εκείνο που τις διαφοροποιεί (πέρα απ’ την φονικότητά τους) είναι το πλέγμα των κοινωνικών θεσμών (άρα και των δομών εξουσίας) εντός των οποίων ξετυλίγονται. (Το ίδιο ισχύει για τους σεισμούς, τις εκρήξεις ηφαιστείων, τις πλημμύρες, κλπ). Και, μέσα σ’ αυτά τα πλέγματα, μπορεί και πρέπει να εντοπιστεί και να αναλυθεί κάθε φορά η ένταση του αιτήματος φροντίδας ή/και σωτηρίας που απευθύνεται απ’ τους θιγόμενους προς την / τις κεντρική / ες δομή / ες εξουσίας. Είτε είναι θρησκευτικές, είτε είναι πολιτικές. Νομιμοποιούνται αυτές οι δομές εξουσίας (δηλαδή οι σχέσεις υπεξαίρεσης του πλούτου) στη βάση μιας κάποιας εγγύησης για φροντίδα του συλλογικού; Αν ναι σε ποιο βαθμό;

Πριν έναν (καπιταλιστικό) αιώνα, για παράδειγμα, δεν θα υπήρχε η κοινωνική απαίτηση απ’ την μορφή κράτος (βασιλιάδες συνήθως) να βρει εμβόλιο για μια επιδημία. Ίσως να περιοριζόταν στην εξασφάλιση φαγητού σε συνθήκες διαλυμένου εμπορίου. Τώρα οι απαιτήσεις είναι διαφορετικές.

Φαίνεται «φυσιολογικό» αυτό, αλλά δεν είναι. Είναι ιστορικά προσδιορισμένο! Σε συνθήκες «νεοφιλελευθερισμού» και «όσο λιγότερο κράτος τόσο το καλύτερο», η ευθεία εφαρμογή αυτών των δογμάτων θα (υπέθετε κανείς ότι θα) ήταν «όποιος ζήσει έζησε – κι όποιος πεθάνει πέθανε». Αλλά όχι! Η ιδέα ενός «προστάτη», μιας «πατερναλιστικής διαχείρισης» είναι ζωντανή· εν μέρει για σωστό λόγο: η συνθετότητα των κοινωνικών σχέσεων και δομών δεν επιτρέπει την πλήρη και χωρίς εμπόδια εφαρμογή του κοινωνικού δαρβινισμού που έχει προωθήσει με επιτυχία σε πολλά σημεία αυτών των σχέσεων ο νεοφιλελευθερισμός.

Ακριβώς γι’ αυτό, επειδή δηλαδή η ιδέα μιας «κεντρικής φροντίδας» δεν έχει εξαφανιστεί (ούτε μπορεί να εξαφανιστεί) στις post modern καπιταλιστικές κοινωνίες της «ελεύθερης αγοράς», τα πεδία της δημόσιας υγείας και της δημόσιας τάξης είναι εκείνα στα οποία κατεξοχήν δουλεύεται η ανάδυση εκείνου που ονομάζουμε (σαν αυτόνομοι εργάτες) νεοκρατισμό. Με άλλα λόγια η βιοπολιτική σαν σύνθετη τεχνική της εξουσίας (πολιτικής, νομικής, επιστημονικής), ταυτόχρονα κεντρικής και αποκεντρωμένης, συγκεντρωμένης και διάχυτης, δεν είναι μια διαδικασία που μόνο κατεβαίνει απ’ τα πάνω προς τα κάτω· ανεβαίνει επίσης απ’ τα κάτω προς τα πάνω, σαν «κοινωνικό αίτημα».

Είναι γι’ αυτό που η κινεζική κρατική / καπιταλιστική βιοπολιτική σε συνθήκες μυθοποιημένης «κρίσης» (ελέω covid-19) αποδεικνύεται όχι απλά νικήτρια, αλλά σαν μια ακόμα απόδειξη της γενικής ισχύος του «παραδείγματος του Πεκίνου» για τον 21ο αιώνα: το να κινητοποιεί ο «προστάτης» όλους τους διαθέσιμους πόρους με ευστοχία ήταν ζητούμενο συνήθως (αν και όχι αποκλειστικά) σε καιρούς πολέμου. Τώρα χρειάζεται και σε καιρούς «ειρήνης» – ακόμα κι αν αυτή είναι προ-πολεμική· ή παρα-πολεμική…