Tag: χρέος

Πάνω απ’ όλα η εμπιστοσύνη…

Πέμπτη 8 Αυγούστου. … Το αποτέλεσμα είναι ότι τα χρέη των αμερικάνων, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα στεγαστικά δάνεια, ανέρχονται πλέον σε 4 τρισ. δολάρια και καταγράφουν ιστορικό υψηλό…. Υπό μία έννοια η αύξηση του δανεισμού αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης στην οικονομία… Παράλληλα όμως η συσσώρευση χρεών είναι συνώνυμο του οικονομικού κινδύνου…

Είναι γνωστό ότι ο αμερικανικός καπιταλισμός είναι “οικονομία χρέους”. Και ότι αν δεν δανείζεσαι και δεν χρωστάς θεωρείσαι από ανυπόληπος μέχρι ύποπτος. Όταν, όμως, σου πετάνε στα μούτρα ότι η “ψήφος εμπιστοσύνης” είναι, ταυτόχρονα, “οικονομικός κίνδυνος” τότε θέλουν να σε κάνουν τόσο ηλίθιο όσο το να τραβάς selfie πάνω στην τροχιά ενός μαγνητικού τραίνου την ώρα που επιταχύνει.

Παίζει το ίδιο έργο εκεί, όπως εδώ και 2 ή 3 δεκαετίες: συντήρηση της κατανάλωσης (και άρα της καπιταλιστικής ιδεολογικής κυριαρχίας) μέσω της υποθήκευσης του μέλλοντος. Ξέρουν οι αμερικάνοι κάποια περίπτωση στην ιστορία που, όταν ήρθε η ώρα του ξεχρεώματος, να νίκησαν οι οφειλέτες και όχι οι δανειστές; Δεν ξέρουν – γιατί δεν υπάρχει…

Let’s go hell λοιπόν…

American millennials

Πέμπτη 7 Μάρτη. Θα το περιμένατε για το ελλαδιστάν… Αλλά για το ψοφιοκουναβιστάν; Και όμως:

… Προσπαθήστε για μια στιγμή να μη σας κατακλύσει το αίσθημα της πίκρας, και σκεφτείτε πόσο ανελέητα είναι τα οικονομικά σας όταν αγωνίζεσθε να τα φέρετε βόλτα σε αυτή τη χώρα σήμερα. Οι μισθοί είναι στάσιμοι, ενώ το κόστος των ακινήτων, της περίθαλψης και της φροντίδας για τα παιδιά έχει εξακοντιστεί. Όπως αναφέρεται στα πορίσματα πρόσφατης οικονομικής ανάλυσης, “για τους Αμερικάνους που είναι κάτω των 40 ετών ο 21ος αιώνας μοιάζει με μια μακράς διαρκείας ύψεση”.

Σύμφωνα με έκθεση του 2018 … περισσότεροι απ’ τους μισούς Αμερικανούς (53%) ηλικίας 21 – 37 ετών έχουν δεχτεί κάποιο είδος οικονομικής αρωγής από γονείς, κηδεμόνες ή συγγενείς από τότε που έγιναν 21 ετών. Αυτό μπορεί να σημαίνει την πληρωμή του κινητού τηλεφώνου (41%), τα ψώνια του σούπερ μάρκετ και τους λογαριασμούς φυσικού αερίου (32%), το ενοίκιο (40%) ή την ασφάλεια ζωής (32%).

… Πέραν της οικονομικής στήριξης, πρέπει να αναφερθεί και η παροχή δωρεάν υπηρεσιών. Η κ. Πάλμερ, 39 ετών, λέει πως το ότι οι γονείς της προσέχουν τα παιδιά της 20 – 25 ώρες δωρεάν τον μήνα, συνέβαλε στο να αποφασίσουν με τον σύντροφό της να κάνουν και τρίτο παιδί. Εάν έπρεπε να πληρώνει μπέιμπι σίτερ, θα σήμαινε δαπάνες 6.000 δολαρίων τον χρόνο….

Αυτά γράφτηκαν στους καθεστωτικούς new york times πριν λίγες μέρες. Δεν αφορούν την καθαρή εργατική τάξη των ηπα, εκείνες και εκείνους που οργανώθηκαν στον «πόλεμο για 15 δολάρια ωρομίσθιο» νικώντας. Δεν αφορούν ούτε τα γκέτο, το προλεταριάτο της οικονομίας του εγκλήματος. Αφορούν τους «σπουδαγμένους», αυτούς με τουλάχιστον ένα τριτοβάθμιο δίπλωμα· ένα σοβαρό κομμάτι της «μεσαίας τάξης» (ή της I gonna be…). Είναι επιβαρυμένοι συχνά με ένα φοιτητικό δάνειο κάποιον δεκάδων χιλιάδων δολαρίων, το οποίο κανονικά ήλπιζαν ότι θα ξεχρεώσουν εύκολα χάρη στους καλούς μισθούς στελεχών που θα έπαιρναν μετά τις σπουδές… Και τώρα είναι εγκλωβισμένοι σ’ αυτήν την «παγίδα χρέους», απ’ την οποία αρκετοί (λένε οι ειδικοί των τραπεζών) μπορεί να μην βγουν ποτέ. Είναι, για να το πούμε με λίγες λέξεις, η υποθηκευμένη πρωτοκοσμική μεσαία τάξη του ψοφιοκουναβιστάν.

Η έρευνα δεν αναφέρεται στην πολιτική και ιδεολογική σύνθεση αυτού του «τρύπιου» (απ’ την άποψη των προοπτικών ανόδου) κοινωνικού στρώματος. Είναι εύλογο να μην είναι ενιαία, όπως άλλωστε συμβαίνει σ’ όλον τον κόσμο. Έχουν κοινά (π.χ. «απεχθάνονται την βία»…), όμως άλλοι μπορεί να είναι συντηρητικοί, και άλλοι liberals (με κάποια «αριστερή» απόχρωση).

Όταν, όμως (από ανάγκη; από ανάγκη…) η σωτηρία έρχεται απ’ τον οικογενειακό πατερναλισμό (χωρίς αυτό να θεωρείται τιμητικό) γιατί αυτά τα εκατομμύρια των αδικημένων, των λίγο πολύ ναυαγισμένων στην «αγορά εργασίας» την οποία οι γονείς τους (baby boomers…) στήριξαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, να μην αναζητήσουν κάποιου είδους κρατικό πατερναλισμό; Με ανταλλάγματα βέβαια: κάποιες ελευθερίες προς χάρην εγγυήσεων ασφάλειας στην εργασιακή / μισθολογική διαδρομή… Γιατί όχι;

Είναι μια στρατιά πικραμένων, απογοητευμένων, εσωτερικά θυμωμένων υπετροφικών, υπερεπενδεδυμένων Εγώ… Μια εθνικά κατανεμημένη αλλά ουσιαστικά πρωτοκοσμική διεθνής των έκπτωτων αγγέλων…

Είναι «πολιτικό κεφάλαιο»…

(φωτογραφία: Η πολιτειακή κυβέρνηση της Φλόριντα, υπό την πίεση των εταιρειών δανεισμού, ακύρωσε προχτές τις άδειες άσκησης επαγγέλματος σε 1000 γιατρούς και νοσοκόμους / ες επειδή είχαν σταματήσει να πληρώνουν τις δόσεις των φοιτητικών τους δανείων…)

Οι ωραίοι έχουν χρέη – μέχρι να πάψουν (να είναι ωραίοι)

Δευτέρα 11 Φλεβάρη. Πρόκειται για πικρή ελληνική παροιμία, που θα μπορούσε να γίνει εξαγώγιμο είδος.

Το δημόσιο χρέος των ηπα ήταν το 2008 (ας πούμε την χρονιά της επίσημης έναρξης της πιο πρόφατης όξυνσης της «κρίσης») 10,6 τρισεκατομμύρια δολάρια. Δέκα χρόνια μετά, στα τέλη του 2018, έφτασε τα 22 τρις – με αεπ στα 21. Και σύμφωνα με τις αρμόδιες αμερικανικές υπηρεσίες αναμένεται σε μια δεκαετία, το 2029, να έχει πιάσει τα χρόνια του Χριστού, σε τρις. 33 (τριάντα τρία τρισεκατομμύρια δολάρια)…

Τα χρέη των αμερικανικών επιχειρήσεων βρίσκονταν (τέλη του 2018) κοντά στα 6,5 τρις – με σαφείς ανοδικές τάσεις. Και τα καταναλωτικά χρέη (συμπεριλαμβανομένων των στεγαστικών και των φοιτητικών δανείων) λίγο πιο πάνω απ’ τα 4 τρις – επίσης με ανοδικές τάσεις.

Δεν υπάρχει αντικειμενικός τρόπος για να προσδιοριστεί ποιο ποσό χρέους είναι too much ώστε να θεωρηθεί “δύσκολα αποπληρώσιμο” (και επάρατο, και τρισκατάρατο, και επονείδιστο, και όλα τα κακά του κόσμου). Είναι πιο εύκολο να προσδιορίσει κανείς ότι η όποια ευκολία του αμερικανικού κράτους, των επιχειρήσεων (και των ιδιωτών) να δανείζονται οφείλεται σε δύο παράγοντες. Πρώτον στη (διεθνή) εκτίμηση για την “υγεία” και τον “δυναμισμό” του αμερικανικού καπιταλισμού. Και δεύτερον (που σχετίζεται με το προηγούμενο) στον διεθνή κύκλο κυκλοφορίας του δολαρίου. Ωστόσο, στο τέλος, και τα δύο αυτά συγκλίνουν σε ένα: στη στρατιωτική ισχύ.

Το βέβαιο είναι πως είναι αδύνατο το αμερικανικό κράτος / κεφάλαιο να δανείζεται επ’ αόριστο με επιτόκια αρκετά χαμηλά ώστε να υπάρχει η ελπίδα (έστω και αφηρημένη…) ότι θα μπορέσει να ξεχρεώσει. Καθώς θα προχωράει ο 21ος αιώνας, ο παγκόσμιος ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός θα γίνεται όλο και πιο “υπαρξιακό” ζήτημα για το αμέρικα. Ο πρακτικός περιορισμός της διεθνούς κυκλοφορίας του δολαρίου έχει ξεκινήσει· ενώ ο πόλεμος κατά του κινεζικού καπιταλισμού, ειδικά στα κομβικά ζητήματα της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, δεν μπορεί να κρύψει την τεχνολογική υστέρηση των ηπα. Που είναι προϊόν μόλις της τελευταίας δεκαετίας. Αν αυτή η υστέρηση συνεχίσει, τότε και ο “δυναμισμός” του αμερικανικού καπιταλισμού θα αρχίσει να υποβαθμίζεται.

Αυτό που ονομάζεται “πολυπολικός κόσμος” είναι μια μεταβατική περίοδος. Αν και δεν μπορεί να προβλέψει κανείς με ακρίβεια πόσο σύντομη θα αποδειχθεί, μοιάζει πως ήδη οι παγκόσμιοι συσχετισμοί βρίσκονται στην κόψη του ξυραφιού.

Έχουμε την άποψη ότι αυτά που συμβαίνουν (και αυτά που δεν συμβαίνουν) στην “πίσω αυλή” των ηπα, με κέντρο το Καράκας, είναι ισχυρή ένδειξη της ύπαρξης του ξυραφιού…

Την «έξοδό» σου κι αν την πλένεις…

Παρασκευή 18 Μάη. Όχι σπουδαίες «οικονομολογικές», αλλά απλά εργατικές (και, ας το παραδεχτούμε: μαρξιστικές…) γνώσεις πολιτικής οικονομίας είχαν επιτρέψει εδώ και μήνες στην ασταμάτητη μηχανή το θράσος να υποστηρίζει ότι η ρητορική περί «καθαρής εξόδου στις αγορές» ήταν μια ακόμα επίδειξη βλακείας απ’ το πολιτικό προσωπικό· το οποίο, φυσικά, είναι αυτό που αναλογεί στα δεδομένα του συμπλέγματος κοινωνία / κράτος / κεφάλαιο. Απλά πράγματα. Είχαμε θυμίσει, για παράδειγμα, ότι το διεθνές εμπόριο χρήματος (οι «αγορές») είναι πολύ πιο κυνικό απ’ τους πολιτικούς δανειστές του ελλαδιστάν· και ότι ανικανότητα της ντόπιας οικονομικής και πολιτικής ελίτ και των μικροαστών συμμάχων της να αναγνωρίσει, καν και καν, ότι το ελληνικό μοντέλο κράτους / κεφάλαιου είναι αναξιόπιστο σαν δανειστής (κι ούτε κουβέντα να βρει, έστω, κάποιες μισολύσεις…) είναι, απ’ τα ’10s, «γεννήτρια επιτοκίων δανεισμού».

Είχαμε υποστηρίξει και κάτι ακόμα: ακριβώς επειδή το διεθνές εμπόριο χρήματος είναι ένας ωκεανός γεμάτος καρχαρίες, δεν είναι καν αρκετό να παριστάνει κανείς ότι βρίσκεται σε σωσίβιο αν υπάρχει τρικυμία, ακόμα κι αν δεν φταίει αυτός (αλλά, π.χ., η γειτονική ιταλία…). Πράγμα που σημαίνει ότι για να σταθεί ένα κράτος / κεφάλαιο σ’ αυτήν την «αγορά» δεν αρκεί καθόλου να παριστάνει τον ψόφιο κοριό…

Χτες, το επιτόκιο του 10ετούς ελληνικού ομολόγου (στην «αγορά») πήγε στο 4,4%, ενώ του 5ετούς στα 3,43%. Ασφαλώς δεν ήταν μέρα γιορτής για το ελλαδιστάν και τους έωλους υπολογισμούς των πολιτικών βιτρινών: με τέτοια επιτόκια (με ανοδική τάση, μάλιστα) το «καθαρή έξοδος» ούτε σαν ανέκδοτο δεν παίζει.

Δεν χαιρόμαστε· ως γνωστόν: Δούλευε ρε! Το παλάτι έχει ζόρια! Απ’ την άλλη μεριά, το μόνο πρακτικό που έχει πετύχει το φαιορόζ γκουβέρνο σε «διεθνή κλίμακα», είναι η ελληνο-ισραηλινή συμμαχία. Οι στρατιωτικές ασκήσεις γίνονται και προχωράνε· τα υπόλοιπα είναι ασκήσεις επί χάρτου.

Εθνικό ιδεώδες

Κυριακή 29 Απρίλη. Είναι ένα απ’ τα πολλά που η εθνική μυθολογία κρύβει. Ενώ το Μεσολλόγι το 1825 και το 1826 πολιορκούνταν απ’ την ξηρά και η μόνη δυνατότητα τροφοδοσίας των πολιορκούμενων ήταν απ’ την θάλασσα, οι Υδραίοι καραβοκύρηδες αρνούνταν να ναυλώσουν τα πλοία τους για την μεταφορά τροφίμων και πολεμοφοδίων προς τα εκεί αν, πέρα απ’ την πληρωμή, δεν έπαιρναν γη στην απέναντι Πελοπονησιακή ακτή. (Η σημερινή τοπωνυμία «ακτή Ύδρας» ανάμεσα στην Ερμιόνη και το Μετόχι είναι υπενθύμιση εκείνης της απαίτησης που, τελικά, ικανοποιήθηκε…).

Ή, οι θρυλικοί «έλληνες επαναστάτες», σταματούσαν να πολεμούν όταν τέλειωναν τα λεφτά με τα οποία πληρώνονταν (τα λεφτά των ευρωπαϊκών συνεισφορών από έλληνες αστούς αλλά και ευρωπαίους «φιλέλληνες») και δεν αναπληρώνονταν από παροχές «εθνικών γαιών»: επίσημες, γραπτές υποσχέσεις για μελλοντική έγγεια ιδιοκτησία, όταν θα φτιαχνόταν το ελληνικό κράτος…

Η πολιτική πρόσοδος, δηλαδή η εξασφάλιση ωφελημάτων (οικονομικών, νομικών, θεσμικών, ακόμα και σεξουαλικών) ανάλογα με την εγγύτητα του καθενός με τις «θέσεις εξουσίας» είναι η απόλυτη σταθερά του ελληνικού κράτους και της ελληνικής κοινωνίας εδώ και αιώνες. Μπορεί οι πολιτικές πρόσοδοι να μην ανήκουν στα χαρακτηριστικά του «καθαρού καπιταλισμού», αλλά ποιος είπε ότι ο καπιταλισμός μόνο σαν «καθαρός» μπορεί να υπάρξει;

Σε κάθε περίπτωση: οι πολιτικές πρόσοδοι είναι το γαλανόλευκο νήμα που συνδέει τους υδραίους καραβοκύρηδες του 1825 με τον (ενδεικτικά τον αναφέρουμε) … ελληνικό διαστημικό οργανισμό. Οσονδήποτε μικρός ή μεγάλος κι αν είναι ο ορίζοντας της πρόσφυσης σε δομές εξουσίας (πολιτικές, θρησκευτικές, στρατιωτικές, τοπικές, εθνικές, διεθνείς…) και της εξασφάλισης των ανάλογων οφελημάτων, η πολιτική πρόσοδος είναι η «οργανωτική αρχή» του ελληνικού κράτους.

Και είναι αυτή η «οργανωτική αρχή» που οδηγεί περιοδικά είτε σε χρεωκοπίες είτε σε «εμφυλίους» (δηλαδή σε αποκλεισμούς κάποιων από κάποιος άλλους απ’ αυτές τις «προσφύσεις» στις δομές εξουσίας). Στη διάρκεια της πιο πρόσφατης απ’ αυτές τις χρεωκοπίες οι τεχνοκράτες άλλων ευρωπαϊκών κρατών ανακάλυψαν αυτό το βαθύ εθνικό ιδεώδες. Όμως δεν ήταν η πρώτη φορά που το ανακάλυπταν: αν κοιτάξουν τα αρχεία των υπουργείων και των υπηρεσιών τους, θα βρουν εύκολα τα ντοκουμέντα όλων των προηγούμενων παρόμοιων ανακαλύψεων, σε ανάλογες χρεωκοπίες, «βοήθειες», επιτροπείες, ελέγχους και επιτηρήσεις. Στον 19ο και στον 20ο αιώνα…

(φωτογραφία: Είναι απόλυτα βλακώδες, και είναι απόλυτα made in greece. Ατενίζοντας το μέλλον ο ψεκασμένος σκύλος υπ.αμ., και μερακλώνοντας με ναυμαχίες στο Αιγαίο – όχι με γαλλικές φρεγάτες αλλά με μπιτσόμπαρα – αποφάσισε να δώσει προαγωγή στην Υδραία καραβοκύρισσα Μπουμπουλίνα, και να την κάνει «υποναύαρχο επί τιμή».

Μπλιάχ!!!)

Η “έξοδος” της μικρής ασθενούς…

Κυριακή 29 Απρίλη. Καθώς το ελλαδιστάν μετά από 8 χρόνια αποτυχημένης (απ’ την άποψη της καπιταλιστικής / κρατικής αναδιάρθρωσής του) διεθνούς επιτήρησης ετοιμάζεται για την παράσταση «έξοδος», διάφοροι τεχνοκράτες αλλά και πολιτικοί στας ευρώπας ξύνουν το κεφάλι τους. Ξαναέμαθαν την ελληνική «οργανωτική αρχή», είδαν πόσο ακλόνητη και αδιαπραγμάτευτη είναι, και αναρωτιούνται: και τώρα; Σε αντίθεση με αυτά που πιστεύουν (;) και σίγουρα διαδίδουν οι ντόπιες πολιτικές βιτρίνες περί «εξόδου» με μπόλικο απορρυπαντικό (δηλαδή: «καθαρής»), οι έμποροι χρήματος είναι πολύ πιο σκληροί απ’ τους τρισακατάρατους «τροϊκανούς». Πολύ απλά: δεν διαπραγματεύονται.

Ένα κράτος που, χάρη στην εθνική οργανωτική αρχή του, χρωστάει πάνω από 260 δισεκατομύρια (το 170% ή το 180% του «λευκού» αεπ του;) και μάλιστα μετά από ένα δραστικό «κούρεμα» του χρέους του, είναι διπλά αναξιόχρεο στην «αγορά». Και λόγω μεγέθους χρωστούμενων, και λόγω της εθνικής οργανωτικής αρχής του. Όμως ακόμα κι αν το χρέος αυτό γινόταν 200 ή 150 δισεκατομύρια, και πάλι θα ήταν αναξιόχρεο (χάρη στην οργανωτική αρχή του). Πράγμα που θα εκφραζόταν στα επιτόκια δανεισμού.

Το πράγμα είναι τελεσίδικο, και θα πρέπει κανείς να στέκεται απέναντι στην πραγματικότητα και όχι σ’ αυτό που θα ήθελε να είναι η πραγματικότητα. Όταν το ελλαδιστάν μπήκε στην ευρωζώνη, οι διεθνείς έμποροι χρήματος δεν έδιναν σημασία στις «εθνικές οργανωτικές αρχές» κανενός, επειδή θεωρούνταν αδύνατο να χρεωκοπήσει κράτος / μέλος μιας νομισματικής ένωσης που είχε κεντρικό μέλος της την γερμανία. Αυτό επέτρεπε στην Αθήνα να θεωρείται αξιόχρεη περίπου όσο το Βερολίνο· και να δανείζεται φτηνά… Όχι πια! Μετά το 2010 κάθε κράτος / μέλος της ευρωζώνης αντιμετωπίζεται διαφορετικά. Κατά περίπτωση. Και οι έμποροι χρήματος είναι αυτό: ύαινες με ζυγαριές ακριβείας…

Καθόλου παράξενο από καπιταλιστική άποψη: οι «εθνικές οργανωτικές αρχές» κοστολογούνται πια. Και ο ελληνικός πολιτικός προσοδισμός δεν πιάνει τίποτα σπουδαίο…

…και η επανεισαγωγή της

Κυριακή 29 Απρίλη. Το ξέρουν, δεν χρειάζεται σοφία. Το ξέρουν οι τεχνοκράτες του καταραμένου δντ, που επιμένουν σε «γενναία μείωση του ελληνικού χρέους», όπως το ξέρουν και οι ευρωπαίοι τεχνοκράτες που δεν σηκώνουν κουβέντα για τέτοια χουβαρνταλίκια: η ελληνική «εθνική οργανωτική αρχή», ο πολιτικός προσοδισμός, είναι χειρότερη από πρεζοκατάσταση. Δεν διορθώθηκε όταν τα περιθώρια «κρατικών παροχών» μειώθηκαν σημαντικά, μετά το 2010: αντίθετα εξαγριώθηκε, και εν μέρει πέρασε στην μαύρη οικονομία και στο έγκλημα. (Υπάρχει ένας Λυμπερόπουλος κι ένας Ιερώνυμος που ανεμίζουν πάντα σα σημαίες· και δεν είναι καθόλου οι μόνοι).

Συνεπώς, το να αποφασίσουν το πως θα διαχειριστούν την «μικρή ασθενή» είναι το ένα ερώτημα. Το αν θα συνεχίσουν να παριστάνουν ότι ανήκει στο ευρωκλάμπ είναι το άλλο, ίσως το σημαντικότερο.

Γιατί το ότι αν παραμείνει εκεί θα ξανακτυπήσει σύντομα την πόρτα ζητώντας ξανά πολιτικό δανεισμό είναι το μόνο σίγουρο. Το ξέρουν και οι διεθνείς έμποροι χρήματος, η «αγορά»…

(Φυσικά παίζει και «η αλλαγή παραγωγικού μοντέλου». Παίζει μόνο επειδή κάποιοι την εννοούν σαν αλλαγή πλευρού στο καλοπληρωμένο θεσμικό ντιβάνι τους…)

Το μαξιλάρι της θείας Λίτσας

Κυριακή 22 Απρίλη. Ακούστηκε, ξανακούστηκε, είναι αλήθεια. Η θεία Λίτσα κάνει αποταμίευση (απ’ την σύνταξη της) και τον κουμπαρά τον έχει κάνει προσκεφάλι της.

Δεν το είχαμε πάρει χαμπάρι. Η θεία Λίτσα κοιμάται πάνω σε μερικά δισεκατομμύρια, με προοπτική να γίνουν καμιά εικοσαριά. Δεν είναι πούπουλα, είναι παράδες.

Έπεσε πανικός. Το τελευταίο που θα ήθελε το σπίτι και η γειτονιά είναι να κάνει security στο κομπόδεμα της θείας Λίτσας. Γιατί φωνάζει ότι «το μαξιλάρι θα την σώσει όταν βγει απ’ το τούνελ»; ρώτησε κάποιος. «Επειδή είναι καμμένη» απάντησε ένας άλλος· κι αμέσως μετά η κουβέντα πήγε στους καμμένους γενικά.

Ο οικονομολόγος της παρέας είπε ότι υπάρχει μια διεθνής τάση επιστροφής στο χρυσάφι. Θα προσπαθήσουμε να την πείσουμε να κάνει το κομπόδεμά της λίρες αγγλίας, όπως παλιά. Να τις βάλουμε σε ντενεκέ, να τον θάψουμε στην αυλή. «Κι αν αρχίσει να κοιμάται από πάνω;» ρώτησε ο ξάδελφος ανήσυχος. «Θα της ρίξουμε χώμα, να μην κρυώσει» του είπα. Με τον τόνο του «δώστε στην πατρίδα του θανάτου το φιλί».

«Πεθαίνει σαν χώρα» μουρμούρησε ο ξάδελφος. Αλλά το είπε σιγανά, να μην το ακούσει η θεία Λίτσα, και νομίζει ότι θέλουμε να την κληρονομήσουμε…

(φωτογραφία: Χρυσοθήρες στη ν. ζηλανδία, στη δεκαετία του 1930. Η αναζήτηση χρυσού με σκάψιμο, πολύ σκάψιμο, είχε την τιμητική της στη διάρκεια σοβαρών κρίσεων, ανεργίας, φτώχιας, κλπ. Όπως και η αναζήτηση πετρελαίου.

Καμία σχέση με την θεία Λίτσα, το μαξιλάρι της, την αοζ της και το γκάζι κάπου θαμμένο…)

Το τούνελ 1

Παρασκευή 20 Απρίλη. Όχι μόνο το μοντέλο φτηνή εργασία δεν άλλαξε, όχι μόνο ο πολιτικός προσοδισμός δεν καταστράφηκε σαν κυρίαρχη ιδέα και πρακτική, αλλά στην πραγματικότητα ισχυροποιήθηκε στο «μνημονιακό ελλαδιστάν». Η σχεδόν αποκλειστικότητα της τουριστικής βιομηχανίας μέσα στον χάρτη της «μείωσης της ανεργίας» το αποδεικνύει. Συνδυάζει αυτά τα δύο: την άγρια εκμετάλλευση της εργασίας απ’ την μια, και την απαλλοτρίωση γεωγραφικών και γεωφυσικών πόρων (την θάλασσα ενός αρχιπελάγους για παράδειγμα, τα «μαγευτικά ακρογιάλια»….) τους οποίους κανείς δεν έφτιαξε αλλά πολλοί αποζημούν άγρια, με την άδεια και τις ευχές του κράτους. Μόνο αν σκεφτόταν κανείς την οριακή εκμετάλλευση των υδάτινων αποθεμάτων που κάνει η ελληνική τουριστική βιομηχανία, και τις συνέπειες που έχει και θα έχει αυτό, θα ανατρίχιαζε. Κι όμως: δεν τρέχει τίποτα. Δεν τρώνε μόνοι τους οι «μεγάλοι κεφαλαιοκράτες» του κλάδου· τρώνε και οι μεσαίοι, και οι μικροί. Εθνική ενότητα. Όσο πιο φτηνή δουλειά, όσο πιο φτηνοί «πόροι», τόσο καλύτερα: η τουριστική βιομηχανία είναι ο «εθνικός πρωταθλητής» διάολε!!!

Το μόνο που άλλαξε αυτά τα 8 χρόνια διεθνούς πολιτικού δανεισμού και επιτήρησης, και δεν ήταν για καλό, ήταν η μετατόπιση ενός ακόμα μεγαλύτερου μέρους των εντόπιων καπιταλιστικών δραστηριοτήτων στην «μαύρη», κάτω απ’ τα ραντάρ, και στην πραγματικότητα στους λογαριασμούς των φραξιών του οργανωμένου εγκλήματος. Εκεί τα έσοδα και οι “δουλειές” ανθούν, πράγματι. Μόνο που δεν είναι μεγέθη (π.χ. σε σχέση με το αεπ) που μπορούν να καταγραφούν, ώστε να αποτελέσουν εχέγγυο, κάλυψη, για την δανειοληπτική αξιοπιστία του «λευκού κράτους».

Το μοντέλο της έντασης εργασίας σε κυρίαρχη (έως σχεδόν αποκλειστική θέση), μοντέλο που καθιερώθηκε και εξοπλίστηκε στα ‘90s σε βάρος των χιλιάδων μεταναστών και μεταναστριών απ’ τα ερείπια του πρώην «ανατολικού μπλοκ», βαλκανικού κατά κύριο λόγο αλλά όχι μόνο, αυτό το μοντέλο που είναι συνώνυμο των πρόσφατων «χρυσών εποχών», εγκαταστάθηκε μόνιμα και οριστικά στο πνεύμα και στο σώμα της ελληνικής καπιταλιστικής συσσώρευσης. Το καθήκον μας σα σύγχρονη εργατική τάξη ήταν να αμφισβητούμε (έως και ακυρώσουμε) αυτό το «εθνικό μοντέλο»! Αποτύχαμε: η τάξη μας ούτε καν το διανοήθηκε – κι έτσι συνέχισε να σκάβει τον λάκο της. ‘Οσο για εμάς που το διανοηθήκαμε (με συλλογικό τρόπο) απλά πλησιάσαμε επικίνδυνα στα όρια της «γραφικότητας»…

(Κι ωστόσο είχαμε και έχουμε απόλυτα απόλυτα δίκιο! Αυτή η χιλιοτραγουδισμένη τα προηγούμενα χρόνια «ανατροπή» δεν γίνεται αλλάζοντας την «κορυφή», τις πολιτικές βιτρίνες· ή, όπως ήλπιζαν και ελπίζουν διάφορα λιγούρια και αποτυχημένα λαμόγια, με μερικούς βουλευτές. Γίνεται (και μόνον έτσι) ανατρέποντας τους συσχετισμούς στην εργατική βάση της καπιταλιστικής πυραμίδας…. Δύσκολο, πολύ δύσκολο. Αλλά αυτό είναι το σωστό).

Το τούνελ 2

Παρασκευή 20 Απρίλη. Πρέπει να θυμίσουμε ότι πολύ πρόσφατα, το 2015, οι φαιορόζ ανέλαβαν απ’ τα ντόπια αφεντικά το καθήκον να πουλήσουν «γεωπολιτική αξία» σε οποιονδήποτε θα ήταν διατεθειμένος να πληρώσει καλά, και μάλιστα να κάνουν αυτό το νταραβέρι in extremis. Με τσαμπουκά. (Οι προηγούμενοι είχαν προσπαθήσει το ίδιο, αλλά πιο light). Η Αθήνα απείλησε τους πάντες στην ευρώπη (την ε.ε., την ευρωζώνη, το Βερολίνο, την ε.κ.τ….) – ψεκασμένος υπ.αμ, ογκόλιθος υπ.εξ. και Γιάνης υπ.οικ. ήταν η «επιθετική τριπλέτα» – ενώ έγλυψε όλους τους υπόλοιπους: Μόσχα, Πεκίνο, BRICS, Ουάσιγκτον… ακόμα και το Καράκας.

Δεν βρέθηκε κανείς, ΚΑΝΕΙΣ, διατεθειμένος να πληρώσει ούτε μισό σέντσι πάνω απ’ την «εμπορική αξία» των δουλειών που είχε, ή δεν είχε, στα μέρη μας! Δεν βρέθηκε κανείς, ΚΑΝΕΙΣ, διατεθειμένος να δανείσει ένα κράτος ξωφλημένο. Εκτός, φυσικά, απ’ την ε.ε., που μετά την απαλλαγή των γαλλικών και των γερμανικών τραπεζών και δεκάδων ασφαλιστικών ταμείων απ’ τα ελληνικά ομόλογα, είχε όλο τον χρόνο να αναρωτηθεί αν περιμένει κάτι παραπάνω απ’ την «μικρή ασθενή» εκτός απ’ το να πληρώνει τα χρέη της προς τα κράτη. Που την έσωσαν απ’ την καταστροφή.

Κι έτσι πέρασε ο καιρός. Ωστόσο από πιο τούνελ νομίζουν οι πολιτικές βιτρίνες ότι θα «βγάλουν την χώρα»; Το κουβαλάει επάνω του ο ντόπιος καπιταλισμός / το ντόπιο κράτος, είναι είναι ένα μόνιμο τούνελ – «δημόσιο έργο» που υπερκοστολογείται και μένει διαρκώς ατελείωτο για να επεκτείνεται, είναι η «καμπούρα» τους… Αλλά, τελικά, και η δική μας «καμπούρα». Της τάξης μας.

Αν νομίζουν ότι αυτό δεν το έχουν καταλάβει οι πάντες στον πλανήτη, και ειδικά οι έμποροι χρήματος, δεν ξέρουν τι τους γίνεται. Πράγμα που δεν μας εκπλήσσει. Αν πιστεύουν ενδόμυχα ότι πάλι εμείς θα πληρώσουμε την «έξοδο» και τον «δρόμο προς την γη της επαγγελίας» έχουν δίκιο. Ούτε αυτό μας εκπλήσσει.

Εφόσον συνεχίσουμε στον ίδιο μαλακισμένο μικροαστισμό, φυσικά και έχουν δίκιο…