Μέση ανατολή

Τετάρτη 15 Νοέμβρη. Μετά την διήμερη επίσκεψή του στο ρωσικό Sochi και τις κουβέντες με τον Πούτιν ο τούρκος πρόεδρος Ερντογάν (ανάμεσα σε άλλα είπε ότι σχεδόν έχει κλείσει η αγορά των s-400…) κατηφόρισε προς την αραβική χερσόνησο.

Αραβική χερσόνησο; Δηλαδή; Μην ανησυχείτε. Οργανώνει την αραβική φράξια κατά του τοξικού πρίγκηπα του Ριάντ και των συμμάχων του. Προορισμός του είναι το Κουβέιτ (που κρατάει σταθερά αποστάσεις απ’ την σαουδική αραβία και τους κολαούζους της) και η Ντόχα, του κατάρ.

Έχουμε, λοιπόν, σ’ αυτή τη φάση: Απ’ την μια μεριά σαουδική αραβία, εμιράτα και μπαχρέιν, και απ’ την άλλη κατάρ και (κάπως…) κουβέιτ. Απ’ την μια μεριά Τελ Αβίβ και Ουάσιγκτον, απ’ την άλλη Τεχεράνη, Άγκυρα, Δαμασκό, Βαγδάτη, Μόσχα· και διακριτικά Πεκίνο.

Όχι, δεν θα ξεκινήσει η «καθαρή» φάση του 4ου παγκόσμιου στις άμμους της μέσης Ανατολής. Μην έχετε όμως αμφιβολία, ακόμα κι αν δεν μαθαίνουμε τίποτα: καθώς ο τοξικός πρίγκηπας προσπαθεί να τσιμεντώσει τους αντιπάλους του και, μαζί τους, τα θεμέλια του θρόνου του, πολλοί, και από διάφορες μεριές, σκάβουν αθόρυβα στοές κάτω απ’ το παλάτι του…

(Στις 7 και στις 8 Δεκέμβρη, με τα ως τώρα δεδομένα, ο Ερντογάν αναμένεται στην Αθήνα. Υποθέτουμε ότι ο εξοχότατος ψόφιος κοριός, ο ογκόλιθος Nick the greek the only original, και ο ψεκασμένος θα τον βάλουν στη θέση του, επιδεικνύοντας τους μυς τους ο καθένας, μπράτσα, κοιλιακούς, ό,τι έχουν τέλος πάντων, που γράφουν επάνω με ανεξίτηλο μελάνι: “όαση σταθερότητας – και καμήλες χλαπακιάζουμε”…)

(φωτογραφία: χαλαρουίτα…)

Ανταγωνιστές

Κυριακή 12 Νοέμβρη. Ο «κλασσικός» μαραθώνιος, δεν είναι ο μοναδικός· αυτό είναι γνωστό. Λιγότερο γνωστό είναι ίσως ότι σήμερα, εκτός εκείνου στην Αττική, γίνεται στην Istanbul ένας αγώνας δρόμου με διπλάσια συμμετοχή. Είναι ο 39ος στη σειρά, και περιλαμβάνει στη διαδρομή του μια απ’ τις γέφυρες της πόλης· την σύνδεση ευρώπης – ασίας.

Εκτός απ’ τις πάμπολλες διεθνείς συμμετοχές, ο αυριανός μαραθώνιος στην Istanbul έχει κι αυτό το χαρακτηριστικό: θα τρέξουν πολλοί απ’ τους πρόσφυγες πολέμου (4 εκατομύρια…) που ζουν στην τουρκική επικράτεια.

Στην ανάγκη φαίνονται και οι αντίπαλοι

Σάββατο 11 Νοέμβρη. Την περασμένη Πέμπτη περιγράφαμε τα συμφέροντα και τις αντιθέσεις για την ηγεμονία πάνω στους σουνίτες του levante (συρία και ιράκ): «η χούντα μίλησε».

Την ίδια ημέρα, μιλώντας σε ένα συνέδριο για την γυναικεία επιχειρηματικότητα στην Άγκυρα, οργανωμένο απ’ τον «οργανισμό ισλαμικής συνεργασίας», ο Ερντογάν τράβηξε το σπαθί του. Κατά του Ριάντ και του τοξικού πρίγκηπα:

… Πρόσφατα η ιδέα περί “moderate islam” έχει τραβήξει την προσοχή. Αλλά η πατέντα της βρίσκεται στη Δύση. Μπορεί αυτός που μίλησε για «moderate islam” να νομίζει ότι είναι δική του ιδέα. Όχι, δεν είναι. Την ακούσαμε σε συναντήσεις στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο πριν πολλά χρόνια.

Προσπαθούν να την ξανασπρώξουν. Αυτό που πραγματικά θέλουν είναι να υπονομεύσουν το ισλάμ. Δεν θέλουμε να μαθαίνει ο κόσμος για την θρησκεία από πρωτοβουλίες ξένων…. Μιλάς για «moderate islam» αλλά δεν επιτρέπεις στις γυναίκες να οδηγούν. Υπάρχει τέτοια απαγόρευση στο ισλάμ; Όχι, δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα…

Έχει τα δίκια του ο Ερντογάν. Το προηγούμενο κλισέ, που τουλάχιστον είχε βάση, ήταν το «πολιτικό ισλάμ», δηλαδή η ισλαμοδημοκρατία. Και το τουρκικό καθεστώς επιδεικνυόταν απ’ την δύση σαν το ιδανικό παράδειγμα· μέχρι το πραξικόπημα του ’16 και τις εκκαθαρίσεις που ακολούθησαν. «Πολιτικό ισλάμ» ήταν το μοντέλο όπου τα ισλαμοδημοκρατικά κόμματα θα μπορούσαν να κυβερνούν (όπως, στη δύση, τα χριστιανοδημοκρατικά…) χωρίς αυτό να ενοχλεί την δυτική ιδέα περί δημοκρατίας.

Πολύ περισσότερο όμως απ’ αυτό, οι τούρκοι ισλαμοδημοκράτες (και ο Ερντογάν σαν επικεφαλής τους) προσπάθησαν να εξάγουν το παράδειγμα. Και πράγματι, μετά τις εξεγέρσεις / επαναστάσεις της «αραβικής άνοιξης», το τουρκικό μοντέλο έγινε μαζικά αποδεκτό τόσο στην τυνησία όσο και στην αίγυπτο.

Στο Κάιρο ο στρατός ανέτρεψε τον εκλεγμένο Μόρσι, και η δυνατότητα του «πολιτικού ισλάμ» έχει τελειώσει ως τώρα· προς μεγάλη χαρά και της σαουδαραβικής χούντας. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι τούρκοι ισλαμοδημοκράτες πρόκειται να «παραιτηθούν», αφήνοντας χώρο στη σικέ ιδέα (και στις πολύ επείγουσες στοχεύσεις) του Ριάντ. Πολύ περισσότερο που η Άγκυρα έχει μια συμμαχία εκεί που το Ριάντ έχει έναν εχθρό: το κατάρ. Το κατάρ δεν είναι «πολιτικό ισλάμ». Μπορεί όμως (για λόγους συμφέροντος) να εγγυηθεί (και να πληρώσει) υπέρ των τούρκων ισλαμοδημοκρατών· και οπωσδήποτε όχι υπέρ του τοξικού πρίγκηπα και των ψυχώσεών του.

Προτείνει το κόμμα του Ερντογάν ένα συγκεκριμένο σχέδιο για την υποστήριξη των δικαιωμάτων των γυναικών, προς υποστήριξη απ’ τον «οργανισμό ισλαμικής συνεργασίας» (αγνοούμε με το περιεχόμενό του). Αλλά κάποιοι ηγέτες εκεί διαφωνούν είπε στην πιο πάνω ομιλία.

Να βγει απ’ τα αριστέρα σαν «φεμινιστής» ο τοξικός αποκλείεται!!!

Συρία και πέριξ

Παρασκευή 10 Νοέμβρη. Αν δεν έχει ανακαταληφθεί εντελώς σήμερα, σίγουρα η εισβολή έχει προχωρήσει αρκετά: η Abu Kamal περνάει γρήγορα στα χέρια του καθεστώτος Άσαντ και των συμμάχων του.

Την ίδια ώρα που Άσαντ πανηγυρίζει, ο (και σπουδαίος σύμμαχος της Αθήνας) Νετανιάχου ανακρίνεται για υποθέσεις διαφθοράς. Δεν είναι η πρώτη φορά τους τελευταίους μήνες. Δεν είναι η δεύτερη, ούτε η τρίτη. Είναι η πέμπτη… Ο δικηγόρος του Jacob Weinroth δήλωσε σχετικά: Ο Netanyahu είναι τίμιος. … Αλλά θαυμάζει το χρήμα. Γνωρίζω την αδυναμία που έχει στους πλούσιους… Ωραίες ατάκες, ίσως πρέπει να χρησιμοποιηθούν και στα ελληνικά.

Εν τω μεταξύ ο κολλητός του τοξικού πρίγκηπα που έχει πάρει την δουλειά του υπ.εξ. της σαουδαραβικής χούντας, ο Adle al-Jubeir, επαναλαμβάνει προβοκατόρικες περικοπές απ’ το μνημειώδες έργο «ψόφιο κουνάβι: διαλεκτές ατάκες, volume 1» συνεντευξιαζόμενος στο αμερικανικό cnbc: το ιράν είναι ο νούμερο 1 κρατικός υποστηρικτής της τρομοκρατίας. Θέλει να δει (λέει) κι άλλες κυρώσεις κατά της Τεχεράνης.

Ωστόσο, όπως έχει συμβεί με όλα τα προηγούμενα κόλπα τους, οι γιάπηδες του Ριάντ κινδυνεύουν να χάνουν και το σορτάρισμά τους στον λίβανο: ακόμα και οι σουνίτες οπαδοί του «παραιτημένου» Hariri θέλουν να τον δουν πίσω στη Βηρυττό. Όπως και η Χεζμπ’ αλλάχ τον θεωρούν ακόμα πρωθυπουργό. Αν δεν γυρίσει, δικαιώνει την άποψη ότι τον ελέγχει το Ριάντ και το Αμπού Ντάμπι (πράγμα που είναι αλήθεια). Για να γυρίσει, πάλι, ψάχνει διεθνή υποστηρίξη στον σαουδαραβικό σχεδιασμό· εξ ου και έχει «επαφές» με διάφορους πρωτοκοσμικούς πρεσβευτές στο Ριάντ. Αλλά επίσημα τουλάχιστον η ε.ε. δεν φαίνεται διατεθειμένη να μπλέξει στα κόλπα ενός καθεστώτος (του σαουδαραβικού) που αύριο μπορεί να έχει ανατραπεί. Σε αντίθεση με το ψοφιοκουναβιστάν που “ποντάρει”. Όμως με “μεγάλους συμμάχους” μόνο το ψόφιο κουνάβι και έναν ύποπτο για το ένα “σκάνδαλο” πίσω απ’ το άλλο, που να πάει κανείς στο σημερινό λίβανο;

Σε κάθε περίπτωση, κάθε μέρα που περνάει, η Χεζμπ’ αλλάχ και οι χριστιανοί σύμμαχοί της στη Βηρυττό φροντίζουν για την «επόμενη φάση» – που δεν θα είναι όπως την θέλει το Τελ Αβίβ και το Ριάντ.

Τελευταίο αλλά όχι ασήμαντο: η ισραηλινή άσκηση «μπλε σημαία 2017» συνεχίζεται κανονικά· με την συμμετοχή όχι μόνο των «παραδοσιακών συμμάχων» του Τελ Αβίβ, του τύπου Ουάσιγκτον ή Αθήνα, αλλά και των «καινούργιων», δηλαδή του Παρισιού και του Βερολίνου. Τι δουλειά έχουν οι πολεμικές αεροπορίες του «γαλλογερμανικού άξονα» να κάνουν κόντρες με την αμιγώς επιθετική «μοίρα 115» της ισραηλινής αεροπορίας αν το project europe δεν σκοπεύει να υιοθετήσει τον μιλιταρισμό / ιμπεριαλισμό του Τελ Αβίβ; Ίσως για λόγους εκπαίδευσης και φόρμας απέναντι σε aggressive αντίπαλο: eurofighter και mirage 2000D εναντίον f -15 και f-16… Ίσως για λόγους κατασκοπείας… Πάντως (κατά την καθεστωτική Haaretz) ο ισραηλινός στρατός καταλαβαίνει ότι στο ορατό μέλλον δεν υπάρχει περίπτωση να βρεθεί σε κοινή επιχείρηση με όσους συμμετέχουν στην άσκηση.

Ούτε με τους αμερικάνους που έχουν το γενικό πρόσταγμα; Αργά ή γρήγορα όλα μαθαίνονται…

(φωτογραφία: Ο ένας, δεξιά, ο κύριος Tesla, ψάχνει εργοστάσια για να φτιάξουν τα εντελώς αυτόματα μοντέλα του. Ο άλλος, αριστερά, επιστρατεύει τις αυτοκινητοβιομηχανίες του για να βγάλουν μοντέλα εντελώς made in turkey. Θα μπορούσαν να συνεργαστούν; Γιατί όχι;

Έτσι ώστε σύντομα, μετά απ’ τα σήριαλ που κατέκτησαν την ελληνική αγορά, να βρουν τον δρόμο τους στα μέρη μας και τα τουρκικής κατασκευής ηλεκτρικά αμάξια. Όσο για εκείνους που παραμυθιάζονται για «τον πόλεμο που ετοιμάζει η ελλάδα κατά της τουρκίας» και τους άλλους που τον ονειρεύονται; Είναι σαν το “2” που θα έπαιρνε η ελληνική εθνική μπάλας μέσα στην κροατία… Μωραίνει ο κύριος…

Γιατί ο κόσμος δεν άλλαξε μια για πάντα στα χρυσά ‘90s!!! Αλλάζει και θα ξαναλλάξει. Βάσανο για όσους το μόνο που ψάχνουν είναι σωσίβια για να επιπλεύσουν στις τρικυμίες των καιρών.)

Συρία – ιράκ: τίτλοι τέλους;

Πέμπτη 9 Νοέμβρη. Η τελευταία πόλη υπό την κατοχή του isis (πιο σωστά: η τελευταία σημαντική πόλη), η Abu Kamal, βρίσκεται υπό πολιορκία· ορισμένες πληροφορίες υποστηρίζουν ότι ήδη ο συριακός στρατός έχει αρχίσει την εισβολή. Η σύνθεση των στρατών που δρούν εκεί (από νότο και δύση) δίνει έναν πανηγυρικό τόνο σ’ αυτήν την τελευταία σημαντική επιχείρηση: συριακός στρατός, Χεζμπ’ αλλάχ, «φρουροί της επανάστασης» και pmu (απ’ την μεριά του ιράκ)· κάτω από ρωσική και ιρακινή αεροπορική κάλυψη.

Όταν, σε λίγες ημέρες, η Abu Kamal θα έχει ανακαταληφθεί, θα απομένει η εκκαθάριση περίπου 40 χιλιομέτρων προς τον βορρά, στην ανατολική όχθη του Ευφράτη, ως τα περίχωρα της κωμόπολης al Mayadin. Από εκεί ο δρόμος ως την Δαμασκό, μέσω Deir ez-Zor και Palmyra, είναι “ανοικτός”. Το ίδιο ισχύει για τους δρόμους Δαμασκός – Βηρυττός και Βαγδάτη – Τεχεράνη.

Τίτλοι τέλους; Σίγουρα ναι για το “ισλαμικό κράτος στο ιράκ και στην ανατολή», ή αλλιώς isis – στη συρία και το ιράκ. Υπάρχουν κάποιες περιοχές που κατέχονται απ’ τον isis· αλλά η τελική εκκαθάριση θα είναι εύκολη, αφού δεν υπάρχουν σ’ αυτές τις ζώνες πόροι. Αν απομείνει κάτι (κι αυτό θα είναι δυσκολότερο να αντιμετωπιστεί) είναι η επιστροφή μελών / υποστηρικτών του isis στην παλιά συνταγή της «τρομοκρατίας» μέσα στα εδάφη είτε της συρίας είτε του ιράκ.

Υπάρχουν ακόμα ζητήματα, που δεν μπορούν να θεωρηθούν λεπτομέρειες· κι αυτά αφορούν τη συρία. Στη ζώνη που κατέχουν οι ypg σαν proxies των ηπα, στα βόρεια και τα ανατολικά της συριακής επικράτειας, υπάρχει ένταση μεταξύ των ντόπιων αράβων απ’ τη μια μεριά και των ypg απ’ την άλλη, που συμπεριφέρονται σαν κατοχική δύναμη. Βασική αιτία (αν και όχι μοναδική) είναι η τακτική της βίαιης επιστράτευσης αράβων, για να στελεχώσουν πολιτοφυλακές υπό κουρδική διοίκηση. Γίνονται διαδηλώσεις και απεργίες εναντίον τέτοιων μέτρων, και απ’ την μεριά του κατοχικού στρατού των ypg υπάρχει καταστολή, συλλήψεις και τα συναφή (προς μεγάλη χαρά, υποθέτουμε, εκείνων που ανακάλυψαν στη “Rojava” την «κομμουνιστική όαση» που έψαχναν…).

Στο θύλακα του Idlib, στα βορειοδυτικά της συριακής επικράτειας, το παρόν και το μέλλον είναι ασαφή. Ο τουρκικός στρατός έχει πιάσει θέσεις στα σύνορα του θύλακα με τον κουρδικό του Afrin, καλυπτόμενος απ’ τις «συμφωνίες της Astana» για τις «ζώνες αποκλιμάκωσης». Ο θύλακας του Idlib και η ζώνη που έχει πάρει ο τουρκικός στρατός μαζί με τους f.s.a. proxies του είναι, ωστόσο, οι περιοχές που έχουν συγκεντρωθεί σουνιτικοί πληθυσμοί.

Υπάρχει η πιθανότητα σ’ αυτά τα «χωροτακτικά / πολιτικά» ζητήματα να αναζητηθούν «πολιτικές λύσεις»· μέσα από ένα καινούργιο σύνταγμα για τη συρία. Αλλά ακόμα και στις καλύτερες των περιπτώσεων η διαμόρφωση ενός «συνταγματικού χάρτη» είναι πολύπλοκη υπόθεση, ακόμα χειρότερα αν έχει προηγηθεί ένας (και) εμφύλιος. Μόσχα, Τεχεράνη, Άγκυρα και Δαμασκός, μετά τις επιτυχίες στο πεδίο της μάχης, έχουν τώρα την δύσκολη δουλειά να τις μεταφράσουν σε μια ισορροπημένη και (κυρίως) αποδεκτή απ’ τους περισσότερους νομική κατασκευή – έτσι ώστε να παραδοθούν τα όπλα χωρίς αντεκδικήσεις. Υποθέτει κανείς ότι κάποιοι «ειρηνευτικοί στρατοί», σε θέση de facto κυανόκρανων, θα μείνουν για καιρό στο συριακό έδαφος.

Η σταθερότητα

Σάββατο 4 Νοέμβρη. Το ελληνικό βαθύ κράτος και τα πολιτικά του φερέφωνα θεωρούν «υπεράσπιση της εθνικής ανεξαρτησίας» τα κοινά στρατιωτικά γυμνάσια και τις αγάπες με την χούντα του Σίσι. Αυτό προκύπτει απ’ την απάντησή τους στην Άγκυρα που τα «πήρε» για την «μέδουσα 5» που έφτασε ως τα («αποστρατιωτικοποιημένα» υποτίθεται) Δωδεκάνησα.

Λογικό. Αφού θεωρούν «δημοκρατία σε άμυνα» το σφαγείο του αιγύπτιου αρχικαραβανά.

Μέση ανατολή

Τετάρτη 1 Νοέμβρη. Όποιος κερδίσει σ’ έναν πόλεμο έχει ένα κάποιο «πάνω χέρι», έτσι δεν είναι; Στο τέλος ενός ακόμα γύρου διαπρατεύσεων στην Άστανα χτες και προχτές (ο 7ος), οι «τρεις σωματοφύλακες» (Μόσχα, Τεχεράνη, Άγκυρα) ανακοίνωσαν επίσημα την ρωσική πρωτοβουλία για μια συνάντηση (που επρόκειτο να γίνει σε ρωσική βάση στη συρία αλλά τελικά θα γίνει στο Sochi) στις 18 Νοέμβρη, που ονομάζεται “συνέδριο για τον συριακό εθνικό διάλογο”. Σ’ αυτό το “συνέδριο” έχουν προσκληθεί 33 κόμματα και οργανώσεις (αρκετές απ’ αυτές ήταν ή λένε ότι εξακολουθούν να είναι αντι-Ασαντ)· ανάμεσά τους και το πολιτικό σκέλος των ypg. Βασικό θέμα του «συνεδρίου» θα είναι η δημιουργία ενός καινούργιου συντάγματος στη συρία…

Τι περιμένουν η Τεχεράνη, η Άγκυρα και, κυρίως, η Μόσχα απ’ αυτό το ραντεβού; Προφανώς τίποτα σπουδαίο, όχι ακόμα τουλάχιστον. Αλλά η «διαδικασία της Αστάνα» επιβεβαιώνει τακτικά και χωρίς σφαίρες και βόμβες, πολιτισμένα δηλαδή, τους συσχετισμούς στο συριακό πεδίο μάχης· ουσιαστικά επισημοποιεί το ξεδόντιασμα των αντι-Άσαντ, με τρόπο, όμως, που να μην σημαίνει «απόλυτη συντριβή». Δεν είναι μια διαδικασία που έχει ανάψει όλα τα πράσινα φανάρια για τον Άσαντ και το καθεστώς του· κι αυτό όχι μόνο επειδή συμμετέχει η Άγκυρα σαν «προστάτης των σουνιτών» της συρίας. Αλλά και επειδή ούτε η Μόσχα (πιθανολογούμε: ούτε η Τεχεράνη) θα ήθελαν επιστροφή στην προ του 2011 κατάσταση. Επειδή η απολυταρχία του Άσαντ ήταν που γέννησε, σε πρώτο χρόνο, τις συνθήκες που επέτρεψαν στην Ουάσιγκτον, στο Τελ Αβίβ, στο Ριάντ (και μέχρι το 2015 στην Άγκυρα) να επιταχύνουν την διάλυση της συριακής επικράτειας.

Συνεπώς οι «τρεις σωματοφύλακες» μπορούν να εγγυηθούν την πολιτική επιβίωση του Άσαντ και των δικών του, δεν θέλουν όμως να ξανακρατήσει τα κλειδιά της συρίας όπως πριν. Το έχει καταλάβει και ο ίδιος: κάποιου είδους ομοσπονδιοποίηση (με την εγγύηση των «σωματοφυλάκων» για χρόνια), που θα δίνει αυτοδιοικητικές ελευθερίες στις διάφορες θρησκευτικές φράξιες της συριακής κοινωνίας (με όρους εδάφους;) είναι το αντάλλαγμα που πρέπει να δώσει ο Άσαντ στους αντι-καθεστωτικούς αν πρόκειται η συρία να ξαναγίνει στοιχειωδώς ενιαίο κράτος.

Το «μπλοκ της Αστάνα» έχει σαφώς την πρωτοβουλία των κινήσεων· τι θα γίνει όμως με τις ypg και τις αμερικανικές βάσεις στα εδάφη τους; Αυτό είναι φλέγον, αλλά (κατά την γνώμη μας) δεν πρόκειται να απαντηθεί ούτε στο «συνέδριο» στο Sochi, ούτε στον επόμενο γύρο στην Αστάνα, τον ερχόμενο Δεκέμβρη. Δεν είναι καθόλου απλό να «ξεριζωθούν» οι αμερικάνοι άπαξ και φυτευτούν κάπου. Όμως το ενιαίο συρο-ιρακινό πεδίο μάχης είναι δευτερεύον· ορισμένα πράγματα σ’ αυτό ίσως κριθούν απ’ την εξέλιξη σε άλλα πεδία…

Έτσι κι αλλιώς υπάρχει μια εκκρεμότητα: ποιοι θα είναι που θα καταλάβουν την Abu Kamal.

Ιράκ

Τετάρτη 1 Νοέμβρη. Δίπλα στο τριεθνικό σύνορο ο ιρακινός στρατός πήρε τον έλεγχο δύο συνοριακών σταθμών (προς και από την τουρκία) στην θέση Khabour. Είναι η πρώτη φορά που στρατός διοικούμενος απ’ την Βαγδάτη φτάσει σ’ αυτό το σημείο από το 2003, όταν οι αμερικάνοι και οι σύμμαχοί τους εισέβαλλαν στο ιράκ. Από τότε μέχρι προχτές τον έλεγχο των ιρακινών συνόρων με την τουρκία τον είχαν οι πεσμπεργκά.

Πρόκειται για την περιοχή απ’ όπου περνάει ο πετρελαϊκός αγωγός Kirkuk – Ceyhan. Άγκυρα και Βαγδάτη πανηγύρισαν. Έχει, ωστόσο, το ενδιαφέρον της η δήλωση που έκανε ο Ayhan Bilgen, εκπρόσωπος του HDP, του κόμματος που υποστηρίζει το μεγαλύτερο μέρος των κούρδων της τουρκίας (αποφυλακίστηκε πρόσφατα), χτες:

… Οι ηγέτες του ιρακινού κουρδιστάν θα έπρεπε να ξέρουν ότι κανείς δεν μπορεί να κάνει πολιτική βασιζόμενος στο πετρέλαιο, όπως γινόταν πριν 100 χρόνια… Είναι απαράδεκτο ότι οι κούρδοι, οι τουρκμένοι, οι σουνίτες ή οι σιίτες άραβες πρέπει να πληρώσουν για τα λάθη των κούρδων πολιτικών. Αυτή η δεύτερη φράση αφορούσε στο γεγονός ότι πάνω από 150.000 κούρδοι αναγκάστηκαν να φύγουν απ’ τα εδάφη που ανακατέλαβε τις τελευταίες βδομάδες ο ιρακινός στρατός (κυρίως το Κιρκούκ).

Ρεαλισμός. Δίκαιος και ακριβής.

Ιράκ

Παρασκευή 27 Οκτώβρη. Την προηγούμενη εβδομάδα ο αμερικάνος υπ.εξ. Tillerson, απ’ το Ριάντ, περίπου «διέταξε» την αποχώρηση των «ιρανών» απ’ το ιράκ. Δεν ξέρουμε αν το πίστευε, αν το ευχόταν ή αν, μόνο, ήθελε να δημιουργήσει μια παρακαταθήκη για μελλοντική αμερικανική δράση στην περιοχή. Μαζί με την περίπου «διαταγή» ο Tillerson διαβεβαίωσε ότι η χούντα του Ριάντ θα βοηθήσει (θα πληρώσει) την ανοικοδόμηση του ιράκ… Πίστευε, στ’ αλήθεια, ότι τα πετροδόλαρα θα αγοράσουν την υπακοή της Βαγδάτης;

Ότι και να πίστευε, εκτός απ’ την άμεση απάντηση που πήρε ενώ βρισκόταν ακόμα στο Ριάντ, πήρε και πιο «χοντρές» δόσεις όταν, στη συνέχεια, πέταξε στη Βαγδάτη, για να επιβεβαιώσει από κοντά την αμερικανική επιρροή… Ο ιρακινός πρόεδρος Abadi του το επανέλαβε από κοντά: οι pmu είναι τμήμα των ιρακινών θεσμών… και είναι η ελπίδα της χώρας και της περιοχής.

Αργότερα την ίδια ημέρα, συνεντευξιαζόμενος με αμερικανικά media, ο Abadi έγινε πιο καυστικός. Θέλουμε να κάνουμε δουλειές μαζί σας… Αλλά, παρακαλώ, μην κουβαλάτε τα προβλήματά σας στο ιράκ. Πηγαίνετέ τα οπουδήποτε αλλού… Ύστερα πρότεινε την αποχώρηση του αμερικανικού στρατού απ’ το ιράκ. Ειδικά τόνισε ότι η αμερικανική αεροπορία δεν χρειάζεται πια…

Η Ουάσιγκτον, το Τελ Αβίβ και το Ριάντ προσπαθούν να πιαστούν απ’ τα μαλλιά τους. Την περασμένη Τετάρτη διάφορα στελέχη του αμερικανικού κογκρέσσου έβγαλαν ανακοίνωση για το πως «πρέπει» να είναι το μέλλον του ιράκ:

… Καλωσορίζουμε τις σημερινές ειδήσεις ότι οι κούρδοι προτείνουν την αναστολή του αποτελέσματος του πρόσφατου δημοψηφίσματός τους με αντάλλαγμα κατάπαυση του πυρός και διαπραγματεύσεις με την κεντρική κυβέρνηση. Η Βαγδάτη θα πρέπει να αποδεχθεί αυτή την προσφορά και να ξεκινήσουν περιεκτικές διαπραγματεύσεις που να αντιμετωπίζουν τα μακροπρόθεσμα κουρδικά συμφέροντα σχετικά με την αυτονομία, το μερίδιό τους απ’ τον εθνικό προϋπολογισμό και τα αποθέματα πετρελαίου. Επιπλέον, είναι σημαντικό για την ιρακινή κυβέρνηση να πάρει υπόψη της την ανησυχία του υπ.εξ. Tillerson για τον ρόλο και τις δραστηριότητες των σιιτικών πολιτοφυλακών που υποστηρίζονται απ’ το ιράν. Ανησυχούμε πολύ για την εμπλοκή του ιράν στις τελευταίες επιχειρήσεις [εννοούν: την δράση του ιρακινού στρατού και των pmu στα βόρεια του ιράκ, κοντά στο τριεθνικό σύνορο με την συρία και την τουρκία]. Αυτές οι δυνάμεις είναι υπεύθυνες για τρομερές πράξεις, συμπεριλαμβανόμενου του θανάτου αμερικάνων. Δεν έχουν καμία θέση σε ένα ειρηνικό, ενωμένο και σταθερό ιράκ.

H Βαγδάτη δεν υπάκουσε! Δεν αποδέχτηκε την προσφορά του “παγώματος των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος”, και απαιτεί την ακύρωσή τους (παρακολουθεί τον Rajoy; γιατί όχι;). Εν τω μεταξύ κοιτάει τη δουλειά της: τα ιρακινο-τουρκικά σύνορα και την χωρίς κουρδικές (και αμερικανικές…) παρεμβολές διέλευση του αγωγού Kirkuk – Ceyhan.  Κι ύστερα το δήλωσε: όταν τελειώσει ο πόλεμος οι pmu θα ενσωματωθούν στο ιρακινό στρατό. Όσο για το αμερικανικό «ενδιαφέρον» για τους κούρδους του ιράκ , ο ιρακινός αντιπρόεδρος Nouri al-Maliki το ξεκαθάρισε στον αμερικάνο πρεσβευτή στη Βαγδάτη Douglas Sliman: δεν θα επιστρέψουμε την δημιουργία ενός δεύτερου ισραήλ στο βόρειο ιράκ. Κάτι περισσότερο από σαφές…

Η Δαμασκός και οι σύμμαχοί της δεν είναι σε θέση να πουν το ίδιο. Ακόμα. Απ’ την άλλη μεριά η χούντα του Ριάντ, ελπίζει να γίνει ένα ακόμα μεγαλύτερο αμερικανικό στρατόπεδο. Η καθεστωτική σαουδαραβική εφημερίδα Ashard al-Awsat έγραψε (την προηγούμεη εβδομάδα, της επίσκεψης του Tillerson) ότι η Ουάσιγκτον σκοπεύει να αυξήσει την στρατιωτική παρουσία της στη μέση Ανατολή, με ειδικό σκοπό να αντιμετωπίσει το ιράν. Το ρεπορτάζ είχε δήλωση του στρατηγού Joseph Votel, αρχηγού της «κεντρικής διοίκησης» του αμερικανικού στρατού:

… Οι ηπα θέλουν να βοηθήσουν τα αραβικά κράτη να αντιμετωπίσουν τις ιρανικές απειλές. Το Πεντάγωνο δουλεύει γι’ αυτόν τον σκοπό και για να εξασφαλίσει την πετυχημένη εφαρμογή του. Αυτό περιλαμβάνει την εγκατάστση μεραρχιών του αμερικανικού στρατού στην περιοχή, με ειδικό σχεδιασμό για την παροχή συμβουλών και υποστήριξης…

Θα γίνει έτσι; Κάτι θα σκαρφιστεί το επιτελείο το ψόφιου κουναβιού έναντι των υποστηρικτών του, που άλλα έφαγαν πριν τις εκλογές. Όμως δεν θα έχει να αντιμετωπίσει μόνο το ιράν ο αμερικανικός στρατός στη μέση Ανατολή. Και, για μια ακόμη φορά, το τέλος ενός γύρου μαχών (του σε εξέλιξη 4ου παγκόσμιου) προοιωνίζεται την έναρξη του επόμενου…

Ίσως όχι και τόσο λεπτομέρειες

Τετάρτη 18 Οκτώβρη. Η Ουάσιγκτον ίσως ανησυχεί σοβαρά, αν και δεν είναι το θέμα στο οποίο μπορεί να βγει στο μεϊντάνι φωνάζοντας «τρομοκράτες! τρομοκράτες!» Υπάρχουν εκτιμήσεις (ή και πληροφορίες) ότι ο Barzani, που είναι ο φεουδάρχης / αφεντικό του ιρακινού κουρδιστάν «πείστηκε» να γυρίσει πίσω εδάφη στην Βαγδάτη (και μάλιστα με σημαντικά κοιτάσματα, ειδικά το Kirkuk), χωρίς αντίσταση και αιματοχυσία, μετά από μεσολάβηση του Qassem Soleimani. Ποιος είναι αυτός; Ο αρχηγός των “κομμάντο” των “φρουρών της επανάστασης”, της Quds Force – σα να λέμε ο “παγκόσμιος αρχιτρομοκράτης” σύμφωνα με τη νέα αμερικανική στρατηγική… Η Τεχεράνη έχει παραδοσιακά καλές σχέσεις με το Erbil, και να που έβγαλε πετυχημένα μια ειρηνευτική προσπάθεια· που θα έλεγαν και οι πρωτοκοσμικοί «καλοί άνθρωποι».

Αν όλα αυτά ισχύουν (έτσι μοιάζει…) δεν είναι καθόλου ευχάριστα για την νέα στρατηγική της Ουάσιγκτον. Έχει 10.000 πεζοναύτες στο ιράκ, με όλα τα απαραίτητα, για την αντιμετώπιση της «τρομοκρατίας του isis». Αλλά ο isis είναι υπό κατάρρευση, και ο εγχώριος στρατός δείχνει πια ικανός να τα βγάλει πέρα χωρίς αμερικανική βοήθεια. Τα αφεντικά του ιρακινού κουρδιστάν πάλι δείχνουν (και έχουν σοβαρούς λόγους γι’ αυτό) να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους το τι λένε οι γείτονες: η Τεχεράνη και η Άγκυρα. Με τούτα και με τ’ άλλα η ιρανική επιρροή στο ιράκ ενισχύεται.

Τι θα κάνει λοιπόν το ψόφιο κουνάβι (μόλις ξεπροβοδίσει τον ψόφιο κοριό), ε; Και τι συζήτησε (το αφήνουμε για τελευταίο…) και τι συμφώνησε ο Sipan Hamo με τον ρώσο υπ.αμ. Sergey Shoygu και τον αρχιστράτηγο Gerasimov στη Μόσχα το περασμένο Σαββατοκύριακο; Ζήτησε την ρωσική μεσολάβηση για να μην καταλάβει ο τουρκικός στρατός τον θύλακα της Afrin με αντάλλαγμα να μην εμποδιστεί η συριακή and friends προέλαση προς τα σύνορα με το ιράκ νότια της Deir ez-Zor; Που έκατσε η μπίλια;

Η Ουάσιγκτον τα εγκρίνει αυτά; Ο φίλος της ο Alex και το επιτελείο του τα εγκρίνουν;

(Ποιός είναι ο Sipam Hamo; Ο γενικός διοικητής των ypg… )