Tag: συρία

Συρία 2

Τετάρτη 19 Ιούλη. Εκείνο που μπορεί να υποθέσει κανείς βλέποντας τι συμβαίνει “επί του εδάφους” είναι ότι στο συριακό πεδίο μάχης έχει γίνει ήδη μια κάποια “μοιρασιά” – αν και στην τωρινή φάση της αυτή η μοιρασιά δεν φαίνεται να ικανοποιεί τις απαιτήσεις του Τελ Αβίβ (και του Ριάντ) για “αποκλεισμό” της Τεχεράνης και των συμμάχων της από την χερσαία πρόσβαση στον λίβανο και στη Μεσόγειο. Υπάρχουν αρκετές εκτάσεις που σ’ αυτή τη φάση δεν αμφισβητείται το ποιος τις ελέγχει. Υπάρχουν και άλλες, προς τα ανατολικά, γύρω απ’ την Deir ez-Zor, που είναι διεκδικούμενες. Και είναι κρίσιμες.

Το σημαντικότερο όπλο του Τελ Αβίβ και του Ριάντ σ’ αυτή τη φάση, μετά την σταδιακή κατάρρευση του isis και το πέρασμα των ένοπλων που ήλεγχε η Άγκυρα και η Ντόχα στη συμμαχία Δαμασκού – Άγκυρας – Μόσχας – Τεχεράνης είναι… ο αμερικανικός στρατός. Αλλά φαίνεται ότι το αμερικανικό πεντάγωνο (ή η cia, ή και οι δύο μαζί) πάσχουν από αξιόπιστους στρατιωτικά proxies – με την εξαίρεση, φυσικά, των ypg. Φαίνεται πως αυτή η αδυναμία έχει σκάσει ακόμα και στην επιχείρηση «εκκαθάρισης» της Raqqa, όπου (λέγεται ότι) οι άραβες μισθοφόροι των ηπα τα έχουν σπάσει με τους κούρδους, αδυνατίζοντας την επιχείρηση.

Για να υλοποιηθεί, λοιπόν, σύντομα η ισραηλινή επιθυμία, για να εμποδιστεί δηλαδή η ανακατάληψη της Deir ez-Zor απ’ τον στρατό του Άσαντ και τους συμμάχους του, δύο ενδεχόμενα υπάρχουν. Είτε να επιστρατευτούν εναντίον αυτού του θύλακα οι ypg με την αεροπορική κάλυψη των αμερικάνων· κάτι που θα ήταν εξαιρετικά χοντροκομμένο, αν και όχι το πρώτο στο συριακό πεδίο μάχης, με δεδομένο ότι στην Deir ez-Zor υπάρχουν ήδη αρκετές χιλιάδες συριακού στρατού. Είτε να αναλάβει την υπόθεση το ίδιο το αμερικανικό Πεντάγωνο, «φορτώνοντας» με αρβύλες στο χώμα το συριακό πεδίο. Μόνο που αυτό το τελευταίο θα απαιτούσε την έγκριση του κογκρέσσου, πράγμα εξαιρετικά απίθανο.

Υπάρχει, φυσικά, και το ενδεχόμενο να μην ικανοποιηθούν (άμεσα τουλάχιστον) οι ισραηλινές και σαουδαραβικές βλέψεις στη συρία. Δεν είναι άλλωστε πρωτοφανές να αναγκάζονται τα όποια επιτελεία να φτιάχνουν και δεύτερα ή και τρίτα σχέδια αν η εξέλιξη στο βασικό δεν τους βγαίνει.

Αυτό που μας φαίνεται σίγουρο είναι ότι η μέση Ανατολή δεν θα ησυχάσει σύντομα, ακόμα κι αν ο συριακός στρατός με τους συμμάχους του πετύχουν την μέγιστη δυνατή νίκη…

Αλήτες ρουφιάνοι: ναι, αν και όχι πάντα…

Πέμπτη 13 Ιούλη. Είναι ένας απ’ τους πιο καταξιωμένους και ονομαστούς διεθνώς ερευνητές δημοσιογράφους. Το 1969 αποκάλυψε την σφαγή (που έκανε ο αμερικανικός στρατός εναντίον αμάχων στο βιετνάμ), που έμεινε γνωστή σαν “η σφαγή στο My Lai”. To 2004 αποκάλυψε τα βασανιστήρια στο κάτεργο του Abu Graib, στο ιράκ. Ενδιάμεσα έχει συνεργαστεί, σαν πρώτο ή δεύτερο βιολί, σε διάφορα αποκαλυπτικά ρεπορτάζ, πάντα σε βάρος του αμερικανικού ιμπεριαλισμού· ή εκείνου εκλεκτών συμμάχων της Ουάσιγκτον. Έχει πάρει ένα κάρο βραβεία. Για ποιον λόγο θα γινόταν, έστω άθελά του, πράκτορας του Άσαντ και της Μόσχας; Μήπως επειδή γέρασε και τα έχει χάσει;

Ο ογδοντάχρονος σήμερα Seymour Hersh, αμερικάνος, είναι απ’ τα πιο βαριά ονόματα της ερευνητικής / αποκαλυπτικής δημοσιογραφίας του 20ου αιώνα. Είναι εύκολο να βρει κανείς τις πιο κτυπητές έρευνές του, οπότε δεν θα κάνουμε τον κόπο. Οποιοδήποτε «επώνυμο μαγαζί» θα σκοτωνόταν άλλους καιρούς για τις αποκαλύψεις του. Όχι πια. Είναι ο 21ος αιώνας. Και, κυρίως, είναι η «αδιόρατη» όξυνση του 4ου παγκόσμιου πολέμου.

Τώρα δεν χωράνε «αποκαλύψεις» που να βάζουν σε κίνδυνο τους εθνικούς στόχους…

Η αλήθεια, μια στιγμή του ψέμματος

Πέμπτη 13 Ιούλη. Η τελευταία έρευνα του Hersh αφορούσε το ζήτημα της υποτιθέμενης επίθεσης με χημικά του Άσαντ, κατά αμάχων, στις αρχές του περασμένου Απρίλη, στην Khan Sheikhoun · και την απάντηση της ψοφιοκουναβικής διοίκησης, με τους 50κάτι κρουζ κατά στρατιωτικών στόχων του Άσαντ.

Αυτή τη φορά οι πόρτες που άλλοτε θα ήταν διάπλατα ανοικτές έκλεισαν. Ο Hersh αυτό το είχε ξαναζήσει: όταν έκανε το ρεπορτάζ για την σφαγή στο My Lai και πάλι οι «εκδοτικές» πόρτες είχαν μείνει κλειστές για καιρό. Για τον ίδιο λόγο τότε όπως και τώρα: γίνεται πόλεμος… δεν μπορούμε να δικαιολογήσουμε τον εχθρό…

Τελικά η συγκεκριμένη τελευταία έρευνα του Hersh δημοσιεύτηκε σε γερμανική καθεστωτική εφημερίδα. Δεν το τρώμε ότι εκεί είναι φίλοι της ελευθεροτυπίας. Απλά δεν έχουν σοβαρή εμπλοκή στο συριακό πεδίο μάχης.

Όταν μιλάμε για «έρευνα» του είδους που μπορεί να φέρει σε πέρας ένα βαρύ όνομα σαν αυτό το Hersh, εννοούμε και ψιθύρους στο αυτί του· που είναι αξιόπιστοι αλλά, υποχρεωτικά, ανώνυμοι. Η ακρίβεια με την οποία ο Hersh περιγράφει το πως και γιατί ο αμερικανικός στρατός στη συρία ήξερε εκ των προτέρων όλα τα δεδομένα της συγκεκριμένης συριακής επίθεσης θα μπορούσε να παραπέμπει είτε σε αμερικανικές είτε σε ρωσικές «πηγές». Είτε σε ένα συνδυασμό τους. Υποθέτουμε όμως ότι ακόμα και 80 χρονών ο Hersh δεν θα υιοθετούσε κάτι που θα του φαινόταν σουρεαλιστικό. Και δεν υπήρχε κάτι τέτοιο σ’ όσα δημοσιοποίησε.

Αλλά… Δεν είναι πια ο φανατικά ερευνητής δημοσιογράφος που έχει «άκρες». Όχι. Τώρα είναι κάποιος που παίζει τα παιχνίδια του Άσαντ και του Πούτιν. Κανείς δεν λέει ότι ο Hersh είναι πράκτορας· ούτε καν ότι γέρασε και τα έχει χάσει. Αλλά το νόημα είναι αυτό: οποιοδήποτε, οσονδήποτε τεκμηριωμένο ρεπορτάζ που αποδεικνύει ότι ο Άσαντ δεν έκανε καμία επίθεση με χημικά στην Khan Sheikhoun, “αντικειμενικά” συμφέρει τους αντιπάλους μας. Και το πνίγουμε…

Θα έπρεπε να το θυμίσουμε; Όσο αμφιλεγόμενη κι αν είναι η περσόνα του ψόφιου κουναβιού, όσο προσωρινή κι αν είναι η προεδρία του, οι πάντες (συντηρητικοί και δημοκρατικοί) χειροκρότησαν τους 50κάτι πυραύλους στη συρία. Εκεί το ψόφιο κουνάβι αναδείχθηκε σε “αληθινό αμερικάνο πρόεδρο”…

Εθνική ενότητα. Και απέναντί της οποιαδήποτε αμφισβήτηση ισοδυναμεί με προδοσία. Συμβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες.

Συρία

Τρίτη 11 Ιούλη. Ερώτηση: είναι η Μόσχα ικανή να διαχειρίζεται την “δημιουργική ασάφεια” της Ουάσιγκτον; Απάντηση: αν δεν είναι ικανή γι’ αυτό (και όχι μόνον αυτή, ούτε μόνο γι’ αυτό) τότε για τι είναι; Υπάρχουν καθεστώτα που έχουν πολύχρονη συνέχεια στους σχεδιασμούς και στις τακτικές τους. Υπάρχουν άλλα που, χάνοντας λίγο ή περισσότερο έδαφος κάτω απ’ τα πόδια τους, ξεπέφτουν σε κωμικοτραγικούς αυτοσχεδιασμούς και σε θεατρινίστικους εμφύλιους.

Η πιο πρόσφατη συμφωνία μεταξύ Ουάσιγκτον, Μόσχας και Αμμάν για “ζώνη αποκλιμάκωσης” στη νοτιοδυτική συρία, γύρω απ’ την στρατηγικής σημασίας Dera’a, είναι μια επιτομή αυτής της ασύμμετρης αντίθεσης. Η συμφωνία δουλεύτηκε στο μεσαίο στρατιωτικό επίπεδο παράλληλα με το κεντρικό πολιτικό, και είχε γίνει πριν το ψόφιο κουνάβι συναντήσει τον Πούτιν στο Αμβούργο.

Αλλά υπάρχει ένα πρόβλημα. Δεν αρέσει σε διάφορους στο αμερικανικό καθεστώς, όπως φαίνεται ότι δεν αρέσει ούτε στο Τελ Αβίβ. Τι σημαίνει αυτό; Η Ουάσιγκτον δεσμεύεται απ’ την συμφωνία, τουλάχιστον τυπικά· γιατί, άλλωστε, η αλεπού της kgb να ψήσει το ψόφιο κουνάβι να την ξεστομίσει ο ίδιος από κοτζάμ περιθώριο των g20; Για να της δώσει βάρος! Ταυτόχρονα διάφορα επίπεδα δράσης (στην αυλή του ψόφιου κουναβιού), δηλαδή μυστικές υπηρεσίες, πεντάγωνο, κλπ, νοιώθουν την δέσμευση σαν θηλειά. Σα να λέμε: η ρωσική διπλωματία πέρασε το σκοινί στο λαιμό του ψόφιου κουναβιού, έχοντας πλήρη επίγνωση ότι αυτό κάνει, και τώρα χαζεύει τον χορό του αμερικανικού ιμπεριαλισμού που δεν έχει συνοχή στην τακτική του, γύρω απ’ το σκοινί…

Την ίδια στιγμή ο φιλοΆσαντ στρατός (δηλαδή: και ο ρωσικός) αξιοποιεί την ευκαιρία της «έκπληξης» (για την συμφωνία) των αντιπάλων του στην ευρύτερη περιοχή για να τους επιτεθεί, έξω απ’ τα όρια της συγκεκριμένης «ζώνης αποκλιμάκωσης» αλλά μέσα σε μια προηγούμενη, που είχε αποφασιστεί στην Astana. Όμως δεν μπορεί κανείς να κατηγορήσει την Μόσχα ότι παραβιάζει την συμφωνία της με την Ουάσιγκτον: παραβιάζει μια άλλη, στην οποία η Ουάσιγκτον δεν υπήρχε. Ε, τότε, γούστο της καπέλο της!!!

Ψάξτε και μελετήστε την περίπτωση. Δεν είναι τα δυνατά χαρτιά στα χέρια της Μόσχας επειδή το ψόφιο κουνάβι είναι η βιτρίνα που ξέρουμε. Είναι, ουσιαστικά, επειδή το αμερικανικό καθεστώς δυσκολεύεται να αποφασίσει εναντίον ποίου θα κηρύξει αργά ή γρήγορα τον πόλεμο (εναντίον της Μόσχας ή εναντίον του Πεκίνου;) μιας και δεν θέλει και δεν μπορεί να το κάνει εναντίον και των δύο ταυτόχρονα. «Σκίζεται» έτσι, ανάμεσα σε δύο αντίπαλες εκδοχές «ρεαλισμού», καμία απ’ τις οποίες δεν νοιώθει τόσο σίγουρη για την προοπτική της ώστε να γίνει κυρίαρχη. Η μία προτείνει «να τα βρούμε με τους ρώσους μπας και παρατήσουν τους κινέζους», και η άλλη προτείνει «να έχουμε βαρύ μέτωπο με τους ρώσους και πιο light με τους κινέζους, μπας και ξεκολήσουν απ’ την Μόσχα».

Δεν πρόκειται καν για ζήτημα «υπεροπλίας», ποιότητας όπλων και στρατού, και τα λοιπά. Πρόκειται, μάλλον, για εφαρμογή διάφορων τεχνικών των κινέζικων πολεμικών τεχνών: αυτό που ο αντίπαλος νομίζει για δύναμη της υπεροχής του να το γυρνάς εναντίον του…

Πως λέγεται αυτό; Ζίου ζίτσου; Κάπως αλλιώς; Δεν ξέρουμε.

Συρία – και πέριξ

Τετάρτη 5 Ιούλη. Ο 5ος γύρος των «διαπραγματεύσεων της Astana» ξεκίνησε χτες· τα δυτικά μήντια δεν ασχολούνται γενικά με τέτοιες λεπτομέρειες. Σύμφωνα με δηλώσεις ρώσων καθεστωτικών, Μόσχα, Τεχεράνη και Άγκυρα συμφωνούν στην εγκατάσταση ρωσικού στρατού στις 4 «ζώνες αποκλιμάκωσης» στο συριακό έδαφος. Μία απ’ αυτές είναι ειδικού ενδιαφέροντος: στα νοτιοδυτικά, πάνω στο δρόμο μεταξύ Δαμασκού και Αμμάν, στην ευρύτερη περιοχή της Dara’a. Είναι η περιοχή που δρα το Τελ Αβίβ, προσπαθώντας να καταλάβει (σε βάρος της συριακής επικράτειας) μερικές χιλιάδες στρέμματα επιπλέον των υψωμάτων του Γκολάν…

Εγκατάσταση ρωσικού στρατού δεν σημαίνει κοιτώνες πεζοναυτών. Σημαίνει εγκατάσταση διάφορων όπλων και γκάτζετ, απ’ αυτά που κάνουν την ζωή δύσκολη σε αντίπαλα αεροπλάνα, πυραύλους ή πυροβολικό.

Το ότι η Μόσχα (σαν εκπρόσωπος και της Δαμασκού), η Τεχεράνη και η Άγκυρα έχουν μονιμοποιηθεί (πάντα με την παρουσία του ειδικού απεσταλμένου του οηε για την συρία Staffan de Mistura) σαν οι “υπεύθυνοι” της “αντιτρομοκρατίας” στη συρία, θα έπρεπε κανονικά να προβάλλεται σαν μείζον ζήτημα της διεθνούς καθεστωτικής πολιτικής και του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού. Δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, καθόλου. Για την δύση η συρία “υπάρχει” μόνο όταν τιτιβίζει γι’ αυτήν το ψόφιο κουνάβι ή απειλεί η κυβέρνησή του. Αυτό σημαίνει, πολύ απλά, ότι ο δυτικός κόσμος ζει ήδη σε συνθήκες πολέμου: όπου είναι εύλογο ότι δεν μεταδίδονται “ειδήσεις” που αφορούν τον “εχθρό”, εκτός από (πραγματικές ή φανταστικές) ήττες και αποτυχίες του.

Σε ότι αφορά τους ντόπιους φασίστες, δεξιούς κι αριστερούς; Γι’ αυτούς είναι αδιανόητο ότι η τουρκία δεν διαλύεται· έχει κολλήσει το γραμμόφωνό τους στις ελπίδες των ‘90s. Το γεγονός είναι ωστόσο ότι το τουρκικό καθεστώς έχει εγκατασταθεί προσεκτικά, με ζόρια, αλλά στέρεα στην πρώτη σειρά του ιμπεριαλιστικού στερεώματος του 4ου παγκόσμιου πολέμου (σίγουρα σε ότι αφορά τη μέση Ανατολή, αν και όχι μόνο), με όλες τις διακυμάνσεις και τα μπρος – πίσω που απαιτεί ή προκαλεί η συγκυρία και η ρευστότητά της. Δεν απειλεί άμεσα το ελλαδιστάν· δεν ασχολείται καν· δεν κοιτάει εκεί. Κοιτάει πολύ μακρύτερα. Γι’ αυτό φτιάχνει ευρύτερες συμμαχίες, πρακτικές. Που να επιβεβαιώνονται επί του εδάφους.

Ε, μεθαύριο που ο Ερντογάν θα είναι στo Αμβούργο, σαν g20, στην Αθήνα ο εξοχότατος (και πολιτικός μηχανικός στο επάγγελμα) θα πρέπει να δει τι θα κάνει με το «άνοιγμα του επαγγέλματος των μηχανικών». Για να πέσει, με το καλό, η θρυλική δόση· μην έχουμε τίποτ’ άλλα.

Για καθεστωτικό που μόλις πέρυσι βρέθηκε μπροστά σε ένα εναντίον του πραξικόπημα δεν είναι άσχημα τα πράγματα. Για καθεστωτικό που πόλις πριν ένα μήνα πανηγύριζε ότι «πήραμε αυτά που θέλαμε» (απ’ το eurogroup) δεν θα έλεγε κανείς «όλα καλά»….

Τα υπόλοιπα πατριωτικά και ψυχωσικά τα κρίνει η ιστορία.

Συρία

Τρίτη 4 Ιούλη. Φαίνεται να παίρνει σάρκα και οστά· αν και, όταν πρόκειται για αμερικανικούς σχεδιασμούς στο συριακό πεδίο μάχης, πρέπει να κρατάει κανείς μικρό καλάθι: οι αμερικάνοι προτίθενται να δημιουργήσουν μια καινούργια βάση, στην al-Shadadi, σε ypgκρατούμενο έδαφος, βόρεια της Deir ez-Zor. Μεταφέρουν proxies τους απ’ τον άχρηστο πια θύλακα της al Tanf στα συρο-ιρακινά σύνορα, αλλά προφανώς αυτό δεν είναι αρκετό. Θα πρέπει να μεταφερθούν και οι ίδιοι. Αφού εκείνοι που εκπαίδευσαν και αποδείχθηκαν άχρηστοι στο νότο, αποκλείεται να μεταμορφωθούν σε αξιόμαχους στο βορρά.

Ως τώρα η Ουάσιγκτον και οι στενοί της σύμμαχοι (Τελ ΑΒίβ, Ριάντ, κλπ) μοιάζουν να τρέχουν σε έναν αγώνα δρόμου κατάκτησης εδαφών και θέσεων στο συριακό πεδίο μάχης, όπου έρχονται μόνιμα δεύτεροι. Δεν είναι θέμα «στρατιωτικής ποιότητας» ή υλικού. Είναι θέμα σχεδίου, στρατηγικής, και – φυσικά – υποκειμενικότητας.

Για παράδειγμα οι φιλοΆσαντ καθυστερούν τις τελευταίες ημέρες την προέλασή τους προς την Deir ez Zor. Το κάνουν, όμως, επειδή έχουν δώσει βάρος στα μετόπισθέν τους: εξουδετερώνουν τις θέσεις του isis πίσω τους ώστε να μην έχουν πρόβλημα στις γραμμές ανεφοδιασμού, μικραίνουν τα μέτωπα εναντίον του ώστε να έχουν «περίσσευμα πυρός», συγκεντρώνουν δυνάμεις για μια γρήγορη προώθηση. Και έχουν όχι έναν αλλά δύο στόχους: την Deir ez-Zor, αλλά και την al Qa’im, πάνω στον Ευφράτη, στα συρο-ιρακινά σύνορα (απέχουν από εκεί λιγότερο από 70 χιλιόμετρα).

Η Ουάσιγκτον είναι δεσμευμένη απ’ το γεγονός ότι δεν έχει κηρύξει επίσημα τον πόλεμο στον Άσαντ και στους συμμάχους του (άρα η ψοφιοκουναβική διοίκηση δυσκολεύεται να βρει δικαιολογίες για πολλαπλασιασμό των αμερικάνων πεζοναυτών στη συρία, ειδικά σε μια φάση που ο isis χάνει διαρκώς εδάφη απ’ τους φιλοΆσαντ) και κατά συνέπεια είναι δεσμευμένη απ’ την ποσότητα και την ποιότητα των proxies της. Τους εκπαιδεύει στην al Tanf για να είναι κοντά στην al Qa’im, αλλά χάνει στους ελιγμούς και, εν τω μεταξύ, διαπιστώνει ότι οι φιλοΆσαντ προωθούνται προς την Deir ez Zor απ’ τον βορρά και την δύση. Τους μετακομίζει βόρεια της Deir ez Zor μπας και προλάβουν να πλησιάσουν από εκεί, αλλά έτσι χάνει εντελώς οποιαδήποτε προοπτική στην al Qa’im.

Μόνο ο γυιός του θεού (λένε ότι) χόρτασε χιλιάδες ανθρώπους με 5 ψάρια και 2 ψωμιά… Ο ψοφιοκούναβος και η διοίκησή του δεν έχουν εκδηλωθεί ακόμα για μέλη της ίδιας οικογένειας…

Άγκυρα – Μόσχα

Δευτέρα 3 Ιούλη. Τα χθεσινά σχόλιά μας δεν χρειάζονταν επιβεβαίωση. Ωστόσο η επίσκεψη εργασίας του ρώσου υπ.αμ. Sergei Shoigu και η «ανταλλαγή» απόψεων όχι μόνο με τον Erdogan αλλά και με τον τούρκο αρχηγό γεεθα Hulusi Akar και τον επικεφαλής της m.i.t. Hakan Fidan «μυρίζει» κάτι περισσότερο από δημόσιες σχέσεις.

Τα τουρκικά καθεστωτικά μήντια (και όχι μόνο) δείχνουν προς τα εκεί που είναι το πιο λογικό: τον κουρδικό θύλακα της Afrin. Όταν ο τουρκικός στρατός εισέβαλλε στο συριακό έδαφος τον περασμένο Αύγουστο και άρχισε, μαζί με το συριακό πεζικό του, να καταλαμβάνει εδάφη έτσι ώστε να κόψει την εδαφική συνέχεια μεταξύ των ypgκρατούμενων περιοχών, οι ypg της Afrin προωθήθηκαν προς τα ανατολικά, φτάνοντας τελικά δέκα χιλιόμετρα έξω απ’ την al-Bab, την οποία πρόλαβε να καταλάβει ο τουρκικός στρατός και οι σύριοι σύμμαχοί του. Αυτή η εδαφική επέκταση των ypg της Afrin, μια ζώνη μήκους περίπου 40 χιλιομέτρων και πλάτους 10, ουσιαστικά άχρηστη πια για τους ypg, έμεινε στην κατοχή τους ως τώρα. Φαίνεται πως ήρθε η στιγμή για τους σύριους συμμάχους της Άγκυρας να την πάρουν πίσω, μαζί με την πόλη Tall Rif’at. Φαίνεται επίσης ότι Άγκυρα και Μόσχα θέλησαν να επιδείξουν την στρατιωτική τους συνεννόηση για το θέμα, αφού μάλιστα η Μόσχα έχει στείλει μερικές δεκάδες «εκπαιδευτές» (δηλαδή «ελεγκτές») στον θύλακα της Afrin. «Προπαρασκευαστικές βολές πυροβολικού» απ’ τον τουρκικό στρατό έγιναν όλη την προηγούμενη βδομάδα, και η Μόσχα έδειξε κατανόηση.

(Κάποιος θα μπορούσε να αναρωτηθεί: και γιατί να μην επιδιώξουν η Άγκυρα και το συριακό πεζικό της να πάρουν όλον τον θύλακα της Αfrin; Η απάντηση είναι εύλογη: επειδή είναι δύσκολο και θα έμπλεκαν σ’ έναν μακρόχρονο πόλεμο με συνέπειες σε διάφορα επίπεδα… Απ’ την άλλη μεριά οι φιλοδοξίες ποτέ δεν έλειψαν, ακόμα και απ’ αυτούς που έχαναν.)

Σε μια διαφορετική εξέλιξη, οι αμερικάνοι έχουν “πυκνώσει” την παρουσία τους στην ανατολική Μεσόγειο. Όχι μόνο με το αεροπλανοφόρο που έχουν παρκάρει έξω απ’ την ισραηλινή Χάιφα, αλλά και με πτήσεις “κατασκοπείας” κοντά στις ρωσικές βάσεις.

Ορισμένοι εικάζουν ότι ο αμερικανικός στρατός ετοιμάζει επίθεση κατά του Άσαντ. Δεν αποκλείεται. Την άδεια της Μόσχας την έχει ζητήσει;

Συρία

Κυριακή 2 Ιούλη. Στο συριακό πεδίο μάχης ο ρόλος της Άγκυρας και της Ντόχα (είχαμε γράψει έγκαιρα επ’ αυτού) αναγνωρίζεται πλέον, δύσθυμα, απ’ τους συνεταίρους του «άλλου πόλου». Ήταν αυτά τα δύο κράτη που διέταξαν τους proxies τους να σταματήσουν τον πόλεμο κατά του Άσαντ σε διάφορα επιμέρους σημεία του πεδίου μάχης, επιτρέποντας στην φιλοΆσαντ πλευρά να ανασυντάξει τον δικό της στρατό στρέφοντάς τον προς τα ανατολικά. Η επίσημη πλευρά του πράγματος ήταν οι 4 «ζώνες αποκλιμάκωσης» που αποφασίστηκαν πριν μερικές εβδομάδες μεταξύ Μόσχας, Τεχεράνης, Άγκυρας και Δαμασκού.

Η συμφωνία δουλεύει· πράγμα που αρχικά μας έκανε εντύπωση (: η πειθαρχία αυτών των proxies…) Αλλά δουλεύει. Οι επιτυχίες του φιλοΆσαντ στρατού, ακόμα κι όταν δεν είναι εντυπωσιακές, είναι σταθερές έχοντας «κολλήσει» ως τώρα τον σχεδιασμό της Ουάσιγκτον, του Τελ Αβίβ και του Ριάντ. Το μόνο σημείο όπου δεν υπάρχει ακόμα πρόοδος είναι στη νότια πόλη Dara’a, κοντά στα σύνορα με την ιορδανία αλλά και το ισραήλ. Εκεί ο ισραηλινός στρατός κτυπάει θέσεις του Άσαντ δίνοντας κρίσιμη βοήθεια στους αντικαθεστωτικούς. Υπάρχει ωστόσο μια πληροφορία ότι η Μόσχα ετοιμάζεται να εγκαταστήσει βάση εκεί, ώστε να εγγυηθεί με ορατό τρόπο την «εκκαθάριση των τρομοκρατών». Μένει να αποδειχθεί.

Οι παρακάτω χάρτες δείχνουν την αλλαγή (ουσιαστικά ανατροπή) της κατάστασης τον τελευταίο 1,5 χρόνο. Οι περιοχές που ελέγχονται απ’ τον Άσαντ και τους συμμάχους του είναι οι κόκκινες. Οι μαύρες είναι ο isis, οι κίτρινες οι ypg, και οι πράσινες διάφοροι άλλοι αντικαθεστωτικοί (συμπεριλαμβανόμενων των proxies της Άγκυρας και της Ντόχα, αλλά και της Ουάσιγκτον).

Οι χρονολογίες, από πάνω προς τα κάτω είναι:

18 Νοέμβρη 2015

18 Νοέμβρη 2016

1 Ιούλη 2017.

(Στους χάρτες περιλαμβάνεται και ένα τμήμα του ιράκ).

Μέση ανατολή

Κυριακή 2 Ιούλη. Η Αθήνα έχει χάσει οποιαδήποτε σχέση με εκείνο το αραβικό μπλοκ που είτε έχει ταχθεί ανοικτά υπέρ του Άσαντ (λίβανος, παλαιστίνη) είτε έχει μεταστραφεί μετά την ρωσική επέμβαση (δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε ακόμα την έκταση και την σύνθεσή του). Έχει δεθεί ασφυκτικά τόσο με το Τελ Αβίβ όσο και με την χούντα του Καΐρου, με εκείνα τα καθεστώτα, δηλαδή, που μπορούν να ονομαστούν εύκολα και με ακρίβεια αντι – «αραβική άνοιξη». Κι αυτό το δέσιμο είναι συναρτημένο είτε με ελληνικά επιχειρηματικά συμφέροντα είτε με μια παρακμιακή αντίληψη περί «γεωπολιτικής αξίας» του ελληνικού οικοπέδου, που παραπέμπει άμεσα στον αμερικανικό (και στον αγγλικό) ιμπεριαλισμό.

Ο χάρτης του συριακού πεδίου μάχης (του 4ου παγκόσμιου πολέμου) δείχνει ωστόσο ότι μέχρι τώρα το μπλοκ στο οποίο προσπαθεί να πουλήσει υπηρεσίες η Αθήνα χάνει. Φυσικά αυτό δεν είναι καθόλου οριστικό· ο 4ος παγκόσμιος είναι ήδη ένας μακρόχρονος πόλεμος· και το συριακό πεδίο μάχης είναι δευτερεύον.

Το πρωτεύον, απ’ την άλλη, είναι πολύ μακριά. Κι εκεί κανείς δεν θα χρειαστεί τις ελληνικές εκδουλεύσεις…

Συρία

Παρασκευή 30 Ιούνη. Καθώς οι φιλοΆσαντ ένοπλοι δείχνουν να έχουν εξασφαλίσει την πρόσβασή τους στα σύνορα με το ιράκ ανακόπτωντας τον αμερικανικό σχεδιασμό, και ενώ προωθούνται και απ’ τα νότια συγκλίνοντας προς την Deir ez-Zor, ο αμερικανικός στρατός φαίνεται ότι αερομεταφέρει άγνωστο αριθμό proxies του απ’ τον αχρηστευμένο θύλακα της al-Tanf προς τα βόρεια, στις ypgκρατούμενες περιοχές. Φαίνεται ότι η Ουάσιγκτον θα προσπαθήσει με κάθε τρόπο να φτάσει πρώτη στην Deir ez-Zor, όπου εκτός απ’ τους αποκλεισμένους 120.000 αμάχους υπάρχουν και μερικές χιλιάδες στρατιώτες του Άσαντ, που ανεφοδιάζονται τακτικά από αεροπλάνα και ελικόπτερα. Ή, εναλλακτικά, να «κλείσει» όσο μεγαλύτερο μέρος μπορεί των συρο-ιρακινών συνόρων σ’ αυτή τη μεριά.

Όλα αυτά ενώ «εκκρεμεί» η … ακόμα επίθεση με χημικά όπλα – του Άσαντ…

Μια υπενθύμιση της σοβαρότητας που έχει η διακύβευση – επί του εδάφους και όχι μόνο: συνεχόμενη και αξιόπιστη χερσαία διαδρομή απ’ το ιράν ως τις μεσογειακές ακτές, μέσω ιράκ / συρίας και λιβάνου δεν έχει υπάρξει τα τελευταία 40 χρόνια. Στα ‘80s ο Χουσεΐν με τον 8ετή πόλεμο κατά της Τεχεράνης (που έχασε)· ύστερα, στα ‘90s, η σταθερά εχθρική στάση του ιρακινού καθεστώτος εναντίον του ιρανικού· μετά η αμερικανική εισβολή και κατοχή· και τέλος η εδαφική επέκταση του isis στην ιρακινή και την συριακή επικράτεια, εξασφάλισαν αυτήν την ασυνέχεια.

Τώρα… τώρα συμβαίνουν 2 πράγματα ταυτόχρονα. Πρώτον, μια τέτοια χερσαία διαδρομή (μελλοντικά και σιδηροδρομική) ενδιαφέρει και το Πεκίνο («δρόμοι του μεταξιού»…). Και δεύτερον, η στρατιωτική κατάρρευση του isis αφήνει όσους έχουν ποντάρει στην «διακοπή» μιας τέτοιας «γραμμής επικοινωνίας», δηλαδή την Ουάσιγκτον, τον Τελ Αβίβ, και τους όποιους συμμάχους τους χωρίς άμεση εναλλακτική… Εκτός απ’ το να εμπλακούν «αυτοπροσώπως» στην κατοχή εδαφών είτε στη συρία είτε στο ιράκ είτε και στα δύο.

Η Ουάσιγκτον επειδή δεν έχει αυτήν την στιγμή σκοπό να στείλει χιλιάδες πεζοναύτες και στη συρία (έχει σοβαρό πρόβλημα και στο αφγανιστάν…) προσπάθησε ως τώρα, με μικρή δική της συμμετοχή, να εκπαιδεύσει κάποιους διαθέσιμους αντιΆσαντ ένοπλους, στο νότο, στα σύνορα με την ιορδανία, γύρω απ’ την συνοριακή πόλη al-Tanf. Με σκοπό να καταλάβουν αυτοί, για λογαριασμό της, τα σύνορα συρίας / ιράκ ως, τουλάχιστον τον Ευφράτη.

Αλλά αυτοί οι μισθοφόροι έχουν αποδειχθεί ως τώρα πολύ περιορισμένων ικανοτήτων. Φαίνεται ότι προτιμούν να «εκπαιδεύονται» και να πληρώνονται παρά να πολεμούν… Επιπλέον οι φιλοΆσαντ (απ’ ότι φαίνεται οι ιρανοί «φρουροί της επανάστασης») παρέκαμψαν το εμπόδιο του θύλακα της al-Tanf και έχουν τον πρώτο λόγο και προς τις δύο κατευθύνσεις. Και προς την Deir ez-Zor, και προς την πόλη Abu Kamal, στο πλάι του Ευφράτη, ακριβώς στα σύνορα με το ιράκ.

Παρότι υπάρχουν ακόμα αρκετές δεκάδες χιλιόμετρα να καλυφθούν, σ’ αυτές τις κυρίως ερημικές εκτάσεις δεν υπάρχουν αξιόμαχες δυνάμεις του isis ώστε να εμποδίσουν την προώθηση των φιλοΆσαντ. Ίσως μεγαλύτερο πρόβλημα αυτών των τελευταίων είναι όλο και μακρύτερη επιμελητειακή γραμμή. Αλλά μια ματιά στον χάρτη δείχνει ότι με την τωρινή διάταξη των στρατών η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της έχουν «απομονωθεί» απ’ αυτόν τον βασικό στόχο στα ανατολικά της συρίας.

Θα καλύψουν αυτήν την απομόνωση εφορμώντας απ’ τον βορρά; Θα φανεί σύντομα…