Τρίτη 23 Οκτώβρη. Μπορεί το ισλαμοδημοκρατικό καθεστώς να υποχώρησε το 2013 μετά το πραξικόπημα στην αίγυπτο· μπορεί νωρίτερα, τον Μάη του 2010, να διαπίστωσε πέρα από κάθε αμφιβολία, το τι είναι διατεθειμένα να κάνουν τα πρωτοκοσμικά καθεστώτα (και ειδικά Ουάσιγκτον και Λονδίνο) προκειμένου να υπερασπίσουν τις «κτήσεις» τους σ’ αυτή τη ζώνη του πλανήτη, με την σφαγή στο πλοίο Mavi Marmara απ’ τον ισραηλινό στρατό· αλλά δεν συμβιβάστηκε.
Ειδικά μετά το πραξικόπημα του Ιούλη του 2016, όλα ήταν ξεκάθαρα – σε όποιον ήθελε να καταλάβει. Είναι τέτοια η πρωτοκοσμική αποικοκρατική / ιμπεριαλιστική γεωγραφία στη μέση Ανατολή και στη βόρεια αφρική, και τέτοια η πρωτοκοσμική αγωνία και ένταση για την απώλεια θέσεων και επιρροής απ’ το Πεκίνο, ώστε οι «αιρετικοί» ισλαμοδημοκράτες στην Άγκυρα θα έπρεπε να βγουν απ’ την μέση. Από εκείνο το χρονικό σημείο και μετά, χρονικό σημείο όπου το τουρκικό καθεστώς θεώρησε (σωστά) ότι του έχει κηρυχτεί κανονικός πόλεμος στην επικράτειά του (όχι στην Παλαιστίνη, όχι στο Κάιρο – στα δικά του εδάφη), αναπροσάρμοσε τις τακτικές του και τις συμμαχίες του, σκλήρυνε σχεδόν δικτατορικά (εμπόλεμα θα λέγαμε…) στο εσωτερικό του – και πέρασε στην έργω αντεπίθεση.
Κατ’ αρχήν στο συριακό πεδίο μάχης. Το μπλοκ της Αστάνα δεν είναι βέβαια «συνέλευση επαναστατών»· ούτε καν «σύνοδος δημοκρατών»! Είναι πρώτα και κύρια συμμαχία κρατών / καπιταλισμών που έχουν πλέον την ισχύ να αμφισβητούν πρακτικά την προέκταση της πρωτοκοσμικής μοιρασιάς του κόσμου (απ’ τα ‘90s και μετά) στον 21ο αιώνα. Ειπωμένο αλλιώς: θέλουν τα δικά τους μερίδια επιρροής. Ο καθένας απ’ τους εταίρους του μπλοκ, η Μόσχα, η Τεχεράνη, η Άγκυρα, μπορεί να διηγηθεί το πως βρέθηκε στη θέση του «υπόλοιπου για να διαμοιραστεί» μετά το τέλος του 3ου παγκόσμιου, απ’ τις αρχές των ‘90s. Μπορεί να διηγηθεί ποια είναι η μοίρα των “ηττημένων”, ή των “περιττών” ή των “μη εντάξιμων”… Αλλά μπορεί, επίσης, να αποδείξει ότι αξίζει καλύτερη θέση. Και αυτό ακριβώς κάνει.
Με την υποστήριξη της Μόσχας και της Τεχεράνης (και τις απαραίτητες μικρής κλίμακας μοιρασιές επιρροής) το πιο δύσκολο μέρος της αντεπίθεσης της Άγκυρας στο συριακό πεδίο μάχης ήταν να τραβήξει απ’ την οικονομική και ιδεολογική σφαίρα του Ριάντ τους σουνίτες αντικαθεστωτικούς. Η ρωσική αεροπορία βομβάρδιζε και το ρωσικό πεζικό (επίσημοι αξιωματικοί ή ανεπίσημοι μισθοφόροι) πολεμούσαν στο χώμα· οι μισθοφόροι της Τεχεράνης και οι αξιωματικοί των «φρουρών της επανάστασης» καθώς και οι ένοπλοι της Χεζμπ’ αλλάχ πολεμούσαν και μάτωναν επίσης στο χώμα· αλλά την «διαχείριση» των σουνιτών αντικαθεστωτικών μόνο η Άγκυρα θα μπορούσε να πετύχει· ή όχι. Το «μέτωπό» της ήταν σαφές: κατ’ αρχήν το Ριάντ και σε δεύτερο βαθμό το Τελ Αβίβ και η Ουάσιγκτον.
Η «τελική μάχη που δεν έγινε», η μάχη του Idlib, ήταν η τελική νίκη των ισλαμοδημοκρατών της Άγκυρας. Σ’ αυτόν τον θύλακα ήταν συγκεντρωμένος (μετά από επιμέρους συμφωνίες «παύσης του πυρός / υποχώρησης» σε όλα τα υπόλοιπα σημεία του συριακού πεδίου μάχης, συμπεριλαμβανόμενου του Aleppo) όλος ο πληθυσμός, ένοπλοι και άμαχοι, που είχε υποστηριχτεί / χρηματοδοτηθεί απ’ το Ριάντ και τα υπόλοιπα χουντοεμιράτα της σαουδαραβικής επιρροής, είχαν εξοπλιστεί απ’ την δύση και είχαν καθοδηγηθεί από πράκτορες κάθε είδους και προέλευσης, κυρίως όμως αμερικάνους, ισραηλινούς, άγγλους και γάλλους, απ’ το 2011 και μετά.
Το γεγονός ότι ο τουρκικός στρατός, ή οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες, ή οι τουρκικές απειλές, ή το τουρκικό χρήμα, κατέφεραν να τους πείσουν (στη μεγαλύτερη πλειοψηφία τους) να βγουν απ’ τον σχεδιασμό του «άξονα», δεν ήταν απλά μια τοπική «διπλωματική επιτυχία», περιορισμένης αξίας. Ήταν ένα «μήνυμα» που έφτασε πολύ μακριά: ο σύνθετος (οικονομικός, ιδεολογικός, στρατιωτικός) σχεδιασμός του άξονα Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ νικήθηκε. Όχι «στενά στρατιωτικά». Αλλά με όρους ενεργητικής, δυναμικής ηγεμονίας. Ίσως το μπλοκ της Αστάνα να είχε κάνει την μισή δουλειά αν νικούσε μεν στις μάχες που έδωσε αλλά δεν είχε καταφέρει να νικήσει στη «μάχη που δεν έγινε»…
Από εκείνη την χρονική στιγμή και μετά (δηλαδή απ’ τις αρχές του περασμένου Οκτώβρη…) ο τοξικός και το σόι του δεν ήταν απλά ηττημένοι. Ήταν στο χείλος της γεωπολιτικής συντριβής σε ότι αφορά την ευρύτερη μέση Ανατολή. Το ότι του ήρθε η ωραία ιδέα να κάνει κομμάτια, σε τουρκικό έδαφος, έναν μετριοπαθή αμφισβητία δημοσιογράφο με αμερικανικά διαπιστευτήρια (όχι και τόσο «καθαρό», έτσι κι αλλιώς) στις 2 Οκτώβρη, είναι ίσως αυτό που λέγεται Άτη.
Άτη με κοσμική, καπιταλιστική, εμπόλεμη μορφή: το καθεστώς Erdogan κρατάει πλέον στο χέρι το σαουδαραβικό…