Ένας αρχικαραβανάς ανησυχεί

Κυριακή 21 Οκτώβρη. Αν κάνετε συλλογή δυσοίωνων προβλέψεων (άλλοι θα το έλεγαν βίτσιο και άλλοι επαφή με την πραγματικότητα…) προσθέστε και τα λεγόμενα του Jerry Kid. Πρόκειται για τον διοικητή / καπετάνιο του αγγλικού αεροπλανοφόρου Queen Elizabeth, που έπλευσε καμαρωτό μέχρι το Manhattan. Και απο εκεί δημοσιοποίησε προχτές τις ανησυχίες του:

…Σκέφτομαι πως η συγχώνευση της στρατιωτικοποίησης, των κβαντικών υπολογιστών, των αυτόματων συστημάτων μάχης είτε στον αέρα, είτε στην ξηρά είτε στον βυθό της θάλασσας, και των δυνατοτήτων των υπολογιστών και των μηχανών να λαμβάνουν πολύ γρήγορες αποφάσεις με ανατροφοδότηση δεδομένων, όλα αυτά νομίζω ότι θα αλλάξουν ριζικά τον χαρακτήρα του πολέμου…

Νομίζω ότι θα δούμε όλα τα είδη των άθλιων μεθόδων. Βιολογικό πόλεμο, και επίσης επιθέσεις ειδικά εναντίον άμαχων πληθυσμών, μέσω καταστροφών σε υποδομές, ηλεκτρικά δίκτυα, cyber πόλεμο – ένα πλήρες φάσμα δράσεων εναντίον των πληθυσμών που θα είναι βαθιά τρομοκρατικό…

Φαίνεται ότι ο κυρ Jerry ξεχνάει πως αυτές οι επιθέσεις κατά των πληθυσμών γίνονται εδώ και σχεδόν 2 δεκαετίες στο αφγανιστάν, στο ιράκ, στη συρία, στην υποσαχάρια αφρική… Όχι τόσο high tech, αλλά με τα ίδια τρομακτικά αποτελέσματα. Προφανώς όμως, όταν ανησυχεί για την υψηλής τεχνολογίας μαζική εξόντωση αναφέρεται σε πρωτοκοσμικούς πληθυσμούς: αυτοί “αξίζουν τα λεφτά μια τόσο αναβαθμισμένης ‘δημιουργικής καταστροφής’” – έτσι δεν είναι;”

Θα μπορούσαν να είναι οι υπερβολές ενός άθλιου μιλιταριστή… Αν, όμως, κάνει κάποιος τον όχι σπουδαίο κόπο να ψάξει τους θανάτους και τα σακατέματα των ως τώρα παγκόσμιων πολέμων, απ’ τον πρώτο ως τις πιο πρόσφατες φάσεις του τέταρτου, θα διαπιστώσει ιδίοις όμμασι αυτό: η “αναλογία θανάτου” μεταξύ “μάχιμων και άμαχων” αλλάζει διαρκώς σε βάρος των δεύτερων.

Κι αυτό οφείλεται σε δύο παράγοντες. Πρώτον, στις εξελίξεις των τεχνολογιών πολέμου / θανάτου που κινούνται απ’ τον 20ο αιώνα και μετά σε μια όλο και πιο έντονα ανοδική γραμμή “αύξησης της κατά κεφαλήν καταστροφικότητας / φονικότητας” (ανάλογη με την κατά κεφαλήν αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας…). Πράγμα που σημαίνει ότι όλο και μεγαλύτερες πολεμικές καταστροφές μπορούν να προκληθούν με την άμεση ανάμειξη όλο και λιγότερων επίσημα “στρατιωτών”. Και δεύτερον στην όλο και πιο έντονη διασύνδεση, όσμωση μεταξύ “στρατιωτικής” και “civil” σφαίρας στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες.

Στις αρχές του 20ου αιώνα ο 1ος παγκόσμιος πόλεμος γινόταν κάπου πέρα, μακριά, στην ύπαιθρο, στα χαρακώματα… Στην όξυνση του 4ου (δεν την έχουμε δει ακόμα) οι «υποδομές» που θα γίνουν στόχοι είναι κοινές ανάμεσα στους στρατούς και στους άμαχους… Επιπλέον, το τσάκισμα του ηθικού των πληθυσμών έχει αποδειχθεί σημαντικότερος στόχος απ’ την καταστροφή μερικών αεροπλάνων ή τεθωρακισμένων…

Εδώ είναι που κατεβάζει τα ρολά η ψευτοειρηνόφιλη (ουσιαστικά: «μακρυά απ’ τον κώλο μου κι ας είναι δέκα πόντους…») απώθηση αυτών ακριβώς των πληθυσμών – τα έχουμε πει… Που μέσα στην θολούρα τους αντιμετωπίζουν την ως τώρα μαζική εξόντωση των Άλλων (στη διάρκεια του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας»…) σαν «εξαίρεση», που δεν τους αφορά…

(Εν τω μεταξύ το ψοφιοκουναβιστάν πρόκειται να αποχωρήσει από την συμφωνία INF που είχε υπογράψει μετά τιμών το 1987 ο Reagan με τον Gorbachev, για την απαγόρευση κατασκευής πυραύλων μέσου βεληνεκούς (από 500 έως 5.500 χιλιόμετρα) με χερσαίες βάσεις εκτόξευσης. Η Ουάσιγκτον κατηγορεί την Μόσχα ότι την έχει παραβιάσει ήδη (κάτι που δείχνει πιθανό)· αλλά η εκ νέου μαζική ανάπτυξη τέτοιων πυραύλων απ’ τις ηπα έχει κι άλλον στόχο. Το Πεκίνο, το οποίο δεν δεσμεύεται απ’ την αμερικανο-ρωσική συμφωνία του 1987, και φυσικά φτιάχνει τέτοιους πυραύλους…)

Η άλλοτε μόνη υπερδύναμη στην πένσα

Παρασκευή 19 Οκτώβρη. … Το αφετηριακό σημείο της στρατηγικής εθνικής ασφάλειας είναι η αναγνώριση ότι η αμερική έχει εισέλθει σε μια περίοδο ανταγωνισμού μεταξύ μεγάλων δυνάμεων, και ότι οι πολιτικές των ηπα στο παρελθόν δεν κατάφεραν ούτε να ανακόψουν αυτήν την αναδυόμενη τάση ούτε να εξοπλίσουν κατάλληλα το έθνος μας για να πετύχει τους στόχους του. Αντίθετα απ’ τις γεμάτες ελπίδα παραδοχές των προηγούμενων κυβερνήσεων, η ρωσία και η κίνα είναι σοβαροί ανταγωνιστές που ενισχύουν τις υλικές και ιδεολογικές προϋποθέσεις για να ανταγωνιστούν την υπεροχή και την ηγεσία των ηπα στον 21ο αιώνα. Συνεχίζει να είναι ένα απ’ τα πιο σημαντικά συμφέροντα εθνικής ασφαλείας των ηπα το να εμποδίσουν την κυριαρχία εχθρικών δυνάμεων πάνω στο έδαφος της ευρασίας. Ο κεντρικός σκοπός της εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης είναι να προετοιμάσει το έθνος για να αντιμετωπίσει αυτήν την πρόκληση ενισχύοντας συστηματικά τις στρατιωτικές, οικονομικές και πολιτικές βάσεις της αμερικανικής δύναμης…

Αυτή ήταν η δεύτερη παράγραφος στην κατάθεσή του A. Wess Mitchell, στην επιτροπή διεθνών σχέσεων της αμερικανικής γερουσίας, στις 21 Αυγούστου 2018· με τίτλο «η στρατηγική των ηπα απέναντι στην ρωσική ομοσπονδία».

Ως προς το «τι θα κάνουμε απο εδώ και πέρα» ο Mitcell (υφυπουργός εξωτερικών των ηπα για τις ευρωπαϊκές και ευρασιατικές υποθέσεις) δεν προσθέτει κάτι σε προηγούμενες αποφάσεις της ψοφιοκουναβικής κυβέρνησης, όπως, για παράδειγμα, η “στρατηγική εθνικής ασφάλειας”. Το καινούργιο είναι η παραδοχή της αποτυχίας των προηγούμενων αμερικανικών προσπαθειών να εμποδιστεί “η κυριαρχία εχθρικών δυνάμεων πάνω στο έδαφος της ευρασίας”. Είναι, δηλαδή, η τοποθέτηση των τωρινών αμερικανικών ενεργειών στις αλληλουχίες του ιστορικού χρόνου, πράγμα που είναι αρκετό για να διαφωτίσει τόσο για τον χαρακτήρα των “προηγούμενων αποτυχημένων προσπαθειών” όσο και για τα βασικά χαρακτηριστικά εκείνων που τώρα έχουν αρχίσει να ξεδιπλώνονται.

Ο κόσμος στην πένσα

Παρασκευή 19 Οκτώβρη. Ποιές ήταν, λοιπόν, οι προηγούμενες προσπάθειες; Πρώτη και κυριότερη ο προληπτικός πόλεμος κατά της τρομοκρατίας… στη μισή απ’ την γραμμή αντιπαράθεσης Μεσόγειος – Ειρηνικός, πρώτα με την εισβολή στο αφγανιστάν και, στη συνέχεια, με την εισβολή στο ιράκ και την κατασκευή της “ισλαμικής τρομοκρατίας 2.0 με κατάκτηση εδάφους”, του isis, για χρήση σε μεγάλο μέρος της μέσης Ανατολής, της βόρειας Αφρικής και της νοτιοανατολικής Ασίας. (Υπήρχαν βλέψεις για επέκταση της “τρομοκρατίας” στα δυτικά της κίνας, αλλά αυτές απέτυχαν γρήγορα…) Και ύστερα, εξίσου σημαντική, η προσπάθεια δημιουργίας μιας οικονομικο/στρατιωτικής συμμαχίας στην ανατολική και νοτιοανατολική ασία, με σκοπό τον «εγκιβωτισμό» του κινεζικού καπιταλισμού.

Έχουμε αφιερώσει δεκάδες κείμενα / αναλύσεις στο (χάρτινο) Sarajevo, πολύ περισσότερα σχόλια στην ασταμάτητη μηχανή (αλλά και το τετράδιο για εργατική χρήση νο 1) για να εξηγήσουμε τόσο το «πριν» των αμερικανικών ενεργειών (απ’ τον Σεπτέμβρη του 2001 και μετά) όσο και το «τώρα». Ένα απ’ τα βασικά χαρακτηριστικά των προηγούμενων (και ομολογημένα πια αποτυχημένων) προσπαθειών της Ουάσιγκτον να αντιμετωπίσει προκαταβολικά / προληπτικά τόσο το Πεκίνο όσο και την Μόσχα (όταν θεωρούσε αυτά τα καπιταλιστικά κράτη εν δυνάμει ανταγωνιστές της) ήταν πως δεν ήταν άμεσα στρατιωτικές. Απ’ τις «χρωματιστές επαναστάσεις» στο υπογάστριο της Μόσχας ως την προώθηση των φασιστών στην ουκρανία και απ’ τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» ως την ίδια την «ισλαμική τρομοκρατία» η Ουάσιγκτον και οι στενοί της σύμμαχοι απέφυγαν να εμπλακούν σε ένοπλη αναμέτρηση σαν κράτη πρώτης γραμμής εναντίον κρατών πρώτης γραμμής. Χρησιμοποίησε / χρησιμοποίησαν «υποκατάστατα», «εργολάβους», «μισθοφόρους»: ήταν η φτηνή εκδοχή ενός παγκόσμιου πολέμου (αυτό υποστηρίζουμε εδώ και 2 δεκαετίες, του 4ου…) που επέτρεπε να μην φαίνεται τέτοιος στα μάτια των πρωτοκοσμικών υπηκόων.

Αυτή η μέθοδος (λέει καθαρά ο Mitchell, και δεν είναι ούτε ο πρώτος ούτε ο πιο σημαντικός που το λέει), τοποθετώντας την στην ιστορική της συνέχεια, απέτυχε στους στόχους της. Οι ανταγωνιστές των ηπα στο έδαφος (αλλά και στη θάλασσα…) της ευρασίας ενισχύθηκαν θεαματικά μέσα σε λιγότερο από 20 χρόνια. Ο κινεζικός καπιταλισμός είναι αυτός που προκαλεί τρόμο με την απόδοση και την ταχύτητα της επέκτασής του. Όσο για τον ρωσικό, μπορεί από κοινωνικο/οικονομική άποψη να μην επιδεικνύει ως τώρα σπουδαία πράγματα, από στρατιωτική, τεχνολογική και διπλωματική άποψη όμως είναι μια χαρά: κατάφερε να «κατακτήσει» το συριακό έδαφος (και όχι μόνο), για πρώτη φορά απ’ τις ένδοξες εποχές της εσσδ στα ‘60s και στα ‘70s· ενώ ισχυρίζεται ότι κατέχει πολεμική τεχνολογία σαφώς ανώτερη απ’ την αμερικανική…

Αφού απέτυχε η «σκιώδης» φάση του 4ου παγκόσμιου, η φάση που δεν ήταν ανοικτά στρατιωτική / πολεμική· κι αφού η αποτυχία της δεν άφησε τα πράγματα (τους παγκόσμιους συσχετισμούς δύναμης) όπως ήταν το 2001 ή, έστω, το 2005 αλλά είναι πια ολοφάνερη η επιδείνωση σε βάρος των ηπα, τι χαρακτηριστικά μπορεί να έχει απο ‘δω και στο εξής η αμερικανική προσπάθεια «διατήρησης της παγκόσμιας ηγεμονίας στον 21ο αιώνα»;

Οπωσδήποτε πολύ χειρότερα απ’ ότι ως πρόσφατα. Δεν είναι, φυσικά, καθόλου εύκολο πια. Αλλά είναι αδύνατο για τις ηπα να «πέσουν κατηγορία», να γίνουν δηλαδή μια «περιφερειακή» δύναμη ομόλογη και ανάλογη είτε της ρωσίας, είτε της κίνας!! Ο ιμπεριαλισμός δεν είναι μια «επιλογή» που ένα κράτος / κεφάλαιο (και μάλιστα με την αμερικανική ιστορία) θα μπορούσε να αποφύγει, προτιμώντας κάτι πιο «ειρηνικό» και «αναίμακτο». Είναι δομικό καπιταλιστικό καθήκον. Ο αμερικανικός καπιταλισμός (όπως και αρκετοί άλλοι) δεν είναι «αυτάρκης» ούτε ως προς την εκμετάλλευση της εργασίας, ούτε ως προς την εξασφάλιση πρώτων υλών, ούτε ως προς τις αγορές που θα καταναλώσουν τα εμπορεύματά του: θέλει μερίδια του πλανήτη, και θέλει να μην έχουν οι ανταγωνιστές του άλλα ισοδύναμα μερίδια…

Ενώ, λοιπόν, η καθημερινότητα (συμπεριλαμβανόμενης εκείνης που θέλει να λέγεται «πολιτική»…) περιστρέφεται γύρω από ζητήματα τρίτης ή τέταρτης κατηγορίας και σημασίας, στον όχι μακρινό ορίζοντα πυκνώνουν οι κάνες…

Χριστέ και παναγία!

Τρίτη 16 Οκτώβρη. Το ότι διάφορα αρχιτραγάτα τα σπάνε μεταξύ τους, θα μπορούσε να είναι αδιάφορο θέμα· τουλάχιστον για την επι γης κόλαση. Ωστόσο το γεγονός ότι το αρχιτραγάτο Istanbul αποφάσισε να δώσει υπόσταση στην ακροδεξιά ουκρανική παπαδοδιάσπαση αφού πρώτα συμβουλεύτηκε το ελληνικό κράτος / παρακράτος / κεφάλαιο (υπό την εμβληματική διεύθυνση του ογκόλιθου) live, στην Αθήνα, κάνει de facto το ελλαδιστάν συνένοχο σε εξελίξεις (στην ουκρανία) που μυρίζουν αίμα. Και η επι γης κόλαση δεν χορταίνει ποτέ…

Η αντίδραση του αρχιτραγάτου Μόσχας (που ως τώρα είχε το επίσημο εκκλησιαστικό μονοπώλιο στους χριστιανούς της ουκρανίας) ήταν αναμενόμενη. Προηγήθηκε, εννοείται, σύ-σκεψη με το Κρεμλίνο. Η δήλωση του πρώην καγκεπίτη Putin ότι «θα προστατέψει τους ορθόδοξους» είναι πολιτική· καθόλου θρησκευτική.

Όπως πολιτικά είναι τα αμερικανικά πανηγύρια για την έγκριση του αρχιτραγάτου Istanbul στην «αυτοκεφαλία» της εθνικιστικής ουκρανικής εκκλησιαστικής φράξιας (φωτογραφία επάνω).

Τι σύμπτωση!!! Στην ίδια πόλη, την Istanbul, έγιναν με μικρή χρονική απόσταση μια δολοφονία με διαμελισμό του πτώματος και ένας «θρησκευτικός» διαμελισμός ενός τίγκα στην πτωμαΐνη failed state…

Cui bono?

Κι ακόμα: όταν το μικρό και ασήμαντο αλλά πάντα πρόθυμο για θελήματα πανούργο ελληνικό βαθύ κράτος κληθεί να πληρώσει αυτά τα χρέη που φτάχνει τώρα (γιατί θα κληθεί, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, “δωρεάν γεύματα” δεν υπάρχουν στον καπιταλισμό!), θα κάτσουμε να ξαναπληρώσουμε σαν γνήσιοι μαλάκες; Ή θα έχουμε διαχωριστεί έγκαιρα και αδιαπραγμάτευτα;

Έλα ντε…

Μέτωπο του Ειρηνικού 2

Παρασκευή 12 Οκτώβρη. Το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ έκανε προχτές την πρώτη επίσημη δημόσια εμφάνισή του (σαν “μπλοκ”). Μετά τις τριμερείς συζητήσεις στη Μόσχα μεταξύ των υφ.υπ.εξ. της κίνας, της ρωσίας και της βόρειας κορέας, εκδόθηκε κοινή ανακοίνωση σε σχέση με τις κυρώσεις κατά της βόρειας κορέας· για πρώτη φορά:

Λαμβάνοντας υπόψη τα σοβαρά βήματα αποπυρηνικοποίησης που έχει κάνει η λαϊκή δημοκρατία της κορέας, οι υπογράφοντες πιστεύουν ότι το συμβούλιο ασφαλείας του οηε πρέπει να αρχίσει σύντομα την αναθεώρηση των κυρώσεων κατά της λ.δ.κ.”

Απ’ την συγκεκριμένη συνάντηση έλειπε η νότια κορέα· μόνο με την έννοια της “φυσικής παρουσίας” όμως. Γιατί η υπ.εξ. της Σεούλ Kang Kyung-wha (ένα «αστέρι» που μόλις έχει αρχίσει να εμφανίζεται στη σκηνή) σε διάφορες δηλώσεις και ομιλίες της τις τελευταίες ημέρες δίνει μορφή σ’ αυτό που κομψά θα μπορούσε να ονομαστεί «αυξανόμενη απόσταση μεταξύ Σεούλ και Ουάσιγκτον».

Το ένα θέμα που εξέθεσε η Kang ήταν ότι ο αμερικάνος υπ.εξ. Pompeo έχει θυμώσει με την στρατιωτική συμφωνία που υπέγραψαν Moon και Kim στην πρόσφατη συνάντησή τους στην Πγιονγκγιάνγκ, που προβλέπει διάφορες διαδικασίες συνενόησης και αποφυγής εντάσεων σε ξηρά και σε θάλασσα.

Το άλλο θέμα (που έχει εκνευρίσει ακόμα περισσότερο την Ουάσιγκτον) είναι η διαφαινόμενη απόφαση της Σεούλ να άρει διάφορες εμπορικές και οικονομικές κυρώσεις που είχε επιβάλλει η ίδια κατά της Πγιονγκγιάνγκ μετά την βύθιση μιας νοτιοκορεατικής κορβέτας απ’ το βορειοκορεατικό ναυτικό το 2010. Ονομάζονται κωδικά «οι κυρώσεις της 24ης Μάη». Αυτές οι κυρώσεις είναι καθαρά διμερές θέμα και δεν έχουν σχέση ούτε μ’ εκείνες που έχει επιβάλλει ο οηε ούτε με τις μονομερείς της Ουάσιγκτον. Επειδή, όμως, κάλυπταν μια μεγάλη γκάμα τομέων, είχαν διευκολύνει ως τώρα τις ηπα να προσθέσουν, απλά, τις δικές τους.

Αν αυτές οι νοτιοκορεατικές κυρώσεις καταργηθούν (όπως σχεδιάζει η κυβέρνηση Moon) τότε θα ανοίξει μια μεγάλη γκάμα οικονομικών και εμπορικών συναλλαγών μεταξύ βορρά και νότου, που δεν υπόκειται σε άλλες απαγορεύσεις και περιορισμούς.

Συνοψίζοντας έχουμε τα εξής: πρώτον, η Σεούλ θα ανοίξει ενάντια στη θέληση της Ουάσιγκτον «δρόμο» και για τις οικονομικές σχέσεις της με την Πγιονγκγιάνγκ· ενόσω, δεύτερον, Μόσχα και Πεκίνο, σα μόνιμα μέλη του συμβουλίου ασφαλείας του οηε, θα συνεχίσουν να βάζουν και να ξαναβάζουν θέμα άρσης των κυρώσεων κατά της βόρειας κορέας (προκαλώντας το αμερικανικό βέτο, ξανά και ξανά).

Μα δεν υπάρχει σεβασμός πια;

Αν σας βολεύει, πείτε το “ειρήνη”…

Παρασκευή 12 Οκτώβρη. Πριν λίγους μήνες το αφεντικό της Μόσχας (ο Putin) ζήτησε απ’ το σύνολο των ρωσικών βιομηχανικών υποδομών να αναδιαρθρωθούν με τρόπο τέτοιο ώστε να μπορούν να υποστηρίξουν τον ρωσικό στρατό σε περίπτωση πολέμου. Φυσικά τέτοιες δουλειές δεν γίνονται με λόγια· τα λόγια είναι ένα είδος «προειδοποιητικών δημόσιων σχέσεων»…

Πριν μια βδομάδα ήρθε η σειρά της Ουάσιγκτον να ανακοινώσει δημόσια το ίδιο. Το αμερικανικό πεντάγωνο δημοσιοποίησε ένα «manual» 146 σελίδων, με τίτλο «Αποτιμώντας και Ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα της Βιομηχανικής και Αμυντικής Κατασκευαστικής Βάσης και Εφοδιαστικής Αλυσίδας των ΗΠΑ». Οι οδηγίες κάνουν ξεκάθαρο ότι χρειάζεται μια ευρύτερη αναδιάρθρωση της οικονομίας ώστε να κάνει τον αμερικανικό στρατό ικανό να «πολεμήσει εναντίον ισοδύναμου ανταγωνιστή». Σαν βασικός τέτοιος υποδεικνύεται το Πεκίνο και «η γρήγορη ανάπτυξη, κάτω απ’ το σχέδιο made in china 2025’ της τεχνητής νοημοσύνης, των κβαντικών υπολογιστών, της ρομποτικής, των αυτόνομων οχημάτων, των ιατρικών μηχανημάτων υψηλής ακρίβειας, του εξοπλισμού των πλοίων με υψηλή τεχνολογία και άλλες αναπτυσσόμενες τεχνολογίες κρισιμες για την εθνική άμυνα”.

Η ιστορία του αμερικανικού (αλλά και του ρωσικού, άλλοτε σοβιετικού) στρατο-βιομηχανικού συμπλέγματος δεν είναι χθεσινή. Το κινέζικο ακολουθεί ανάλογο δρόμο. Θα μπορούσε, λοιπόν, να καθησυχαστεί ο καθένας θεωρώντας ότι “μια απ’ τα ίδια, τα έχουμε ξανακούσει”. Η εκδοχή ενός “νέου ψυχρού πολέμου” διαδίδεται από διάφορους δημαγωγούς, σαν ηρεμιστικό…

Όμως πέρα απ’ το γεγονός ότι ο λεγόμενος “ψυχρός πόλεμος” (: 3ος παγκόσμιος) ήταν μια ειδική εξαίρεση στην ιστορία (και όχι μόνο του καπιταλισμού) που, κατά τη γνώμη μας, δεν μπορεί να επαναληφθεί, υπάρχει τώρα μια σημαντική διαφορά σε ότι αφορά τους συσχετισμούς δυνάμεων σε σύγκριση με πριν από 40 χρόνια. Τότε κανείς δεν απειλούσε την αμερικανική ισχύ στη βάση της, δηλαδή τόσο στην “οικονομία” όσο και στην “τεχνολογία” της.

Τώρα τα δεδομένα έχουν αλλάξει πάρα πολύ… Η αμφισβήτηση της αμερικανικής ηγεμονίας (ή και ισχύος) δεν είναι θεωρία· εξελίσσεται ήδη. Αντίθετα, εκείνο που έχει μείνει σταθερό επειδή είναι δομικό χαρακτηριστικό του καπιταλισμού, είναι αυτό που δεν λέγεται: πως τέτοιου είδους “πολεμικές αναδιαρθρώσεις” του κεφάλαιου μπορεί να ξεκινούν μεν πριν απ’ την επίσημη κήρυξη ενός (παγκόσμιου) πολέμου προετοιμάζοντάς την, ωστόσο επιταχύνονται, ορθολογικοποιούνται, ελέγχονται (ως προς την απόδοσή τους) και τελικά κατοχυρώνονται μέσα στη φωτιά…

(Ωστόσο, μπορεί ο καθένας να πει “σιγά μωρέ…”

Το έχουμε ακούσει ξανά και ξανά…)

Idlib

Πέμπτη 11 Οκτώβρη. Δούλεψε, τελικά, η πολύπλευρη και πολύμορφη «πίεση» των τουρκικών υπηρεσιών στους αντικαθεστωτικούς φιλο-Ριάντ ένοπλους στο Idlib. Χρειάστηκαν, φυσικά, και μερικές δολοφονίες σκληροπυρηνικών οπλαρχηγών από μυστηριώδεις (και άγνωστους) ελεύθερους σκοπευτές ή σαμποτέρ. Χρειάστηκε, επίσης, και μια εσωτερική στρατιωτική πίεση προς τους σκληροπυρηνικούς της HTS, κάτι σαν σποραδικός εμφύλιος. Το αποτέλεσμα πάντως είναι που μετράει: η ζώνη – χωρίς – βαριά – όπλα που συμφωνήθηκε μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας είναι από χτες γεγονός.

Δεν τέλειωσαν όλα, φυσικά, στον θύλακα του Idlib. Με μικρότερη έκταση να μοιραστούν μεταξύ τους, και με σαφή τα πλεονεκτήματα όσων πέρασαν με την μεριά της Άγκυρας, οι εσωτερικοί καυγάδες για τις όποιες προσόδους είναι πιθανό να ενταθούν.

Όμως αυτό ήταν απ’ την αρχή στο λογαριασμό. Δεν χαλάει κανέναν (απ’ το μπλοκ της Αστάνα). Αν συνυπολογίσει κανείς τα ζόρια που απέκτησε ο τοξικός μετά την δολοφονία του Khashoggi στην πρεσβεία στην Άγκυρα (τα σκονάκια είναι κακοί σύμβουλοι!) οι πελάτες του στη συρία θα στριμωχτούν ξανά και ξανά.

Και όχι μόνον αυτοί.

Μεσόγειος νεκροταφείο τους!

Πέμπτη 11 Οκτώβρη. Η αγγλική b καθεστωτική εφημερίδα sun αποκάλυψε ότι οι ρώσοι δεν έχουν κατέβει μόνο στην ανατολική, αλλά έχουν πιάσει πόστα και στην κεντρική Μεσόγειο: στη λιβύη. Έχουν ήδη δύο βάσεις (λέει η sun) στο Tobruk και στην Benghazi….

Δεν θα δυσκολευόμαστε να δεχτούμε ότι οι special σχέσεις που έχει (και) η Μόσχα με τον στρατηγό Khalifa Haftar, αφεντικό του μεγαλύτερου μέρους της λιβύης στα ανατολικά και στο κέντρο, μεταφράζονται και σε «στρατιωτική παρουσία» στα μέρη του. (Να θυμίσουμε ότι φίλοι του Haftar εκτός απ’ την Μόσχα είναι το Παρίσι, το Κάιρο και η Ντόχα)… Δεν θα είχαμε κανένα πρόβλημα να δεχτούμε ότι αυτή η ρωσική «στρατιωτική παρουσία» στη λιβύη γίνεται μέσω της ΣΔΙΤ εταιρείας μισθοφόρων “wagner group”, μια κρατικά ελεγχόμενη αλλά τυπικά ιδιωτική ρωσική blackwater…

Εκείνο που έχει ενδιαφέρον είναι άλλο. Τα κίνητρα που αποδίδει η αγγλική καθεστωτική πατσαβούρα στη ρωσική στρατοπέδευση στη λιβύη. Και είναι σημαντικό επειδή (άθελά της) η sun επιβεβαιώνει την “εξτρεμιστική” θέση της ασταμάτητης μηχανής εδώ και πολύ καιρό.

Τι δουλειά έχει, λοιπόν, η Μόσχα στις όχθες της λιβύης, απέναντι απ’ την Πελοπόννησο, σύμφωνα με την sun; Δεν θα το φανταστείτε: επιδιώκει να βάλει στο χέρι τις “μεταναστευτικές ροές”, για να τις εξαπολύει κατά της ευρώπης!!!

Ναι, είναι εντελώς ηλίθιο από κάθε πλευρά εκτός από μία: δείχνει (με άγαρμπο τρόπο, αλλά ποιος προσέχει τέτοιες λεπτομέρειες πια;) ότι οι μετανάστες / πρόσφυγες έχουν τοποθετηθεί απ’ την πρωτοκοσμική φασιστορατσιστική ευρώπη (τα αφεντικά της δηλαδή) στη θέση βασικού στοιχείου του ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού, σε πρώτο πλάνο… Προβάλλονται σαν το “πιασάρικο στοιχείο”, εκείνο που αναμοχλεύει τον μικροαστικό εθνικισμό: ο ρατσισμός “γαλβανίζεται” για να γίνει “απόδειξη” του γιατί το ρωσικό κράτος είναι απειλή…

Θα μπορούσε η sun να πει άλλα πράγματα, κοντύτερα στην πραγματικότητα. Ότι, για παράδειγμα, η Μόσχα προσπαθεί να ελέγξει τις θαλάσσιες μεταφορές στη Μεσόγειο (όπως, αυτό είναι ευκολάκι, το Πεκίνο στο δυτικό Ειρηνικό). Ή ότι θέλει να αποκτήσει στρατιωτικό έρεισμα στην Αφρική, απειλώντας του πρωτοκοσμικούς «επενδυτές» εκεί.

Όμως δεν αποδίδει τέτοια κίνητρα στην ρωσική «απόβαση στη λιβύη». Επειδή, αν το κάνει, η αποκάλυψή της θα βρωμάει 4ο παγκόσμιο, και το κοινό της ίσως θορυβηθεί – όχι ειδικά για την ρωσία αλλά μάλλον σ’ ένα στυλ «τι γίνεται ρε μαλάκες; που πάμε;». Προτιμάει να πει κάτι βλακώδες (η Μόσχα στέλνει τους πρόσφυγες / μετανάστες στην ευρώπη!) συνεπές με το IQ του κοινού της. Συνεπές, όμως, κυρίως με τους επίσημους κρατικούς χειρισμούς: στέλνουμε τους θαλασσόμπατσους και τα πολεμικά μας να «περιορίσουν τις μεταναστευτικές ροές» (αυτό σας το λέμε) για να πιάσουμε πόστα στη Μεσόγειο λόγω εξελισσόμενου παγκοσμίου πολέμου (αυτό δεν σας το λέμε).

(φωτογραφία πάνω: Έτσι εικονογραφεί η sun την «ρωσική απειλή» από λιβύη μεριά. To μπλε βέλος είναι η απειλή των προσφύγων / μεταναστών…

Κάτω: Το ροζ κομμάτι είναι του στρατηγού Haftar…)

Μπλοκ του Βλαδιβοστόκ 4

Τρίτη 9 Οκτώβρη. Αθόρυβα και μακριά απ’ τις εντυπώσεις, η υφ.υπ.εξ. της Πγιονγκγιάνγκ Choe Son-hui πέρασε απ’ το Πεκίνο δυο μέρες πριν ο Pompeo συμφάει με τον Kim στην Πγιονγκγιάνγκ· και χτες ανηφόρισε για την Μόσχα που θα έχει πρώτα κουβέντες με τον ρώσο ομόλογό της Igor Morgulov και, μετά, τριμερή σχεδιασμόμε τον Morgulov και τον κινέζο υφ.υπ.εξ. (και ειδικό απεσταλμένο του Xi) Kong Xuanyou. Έχουν σοβαρή δουλειά. Ενώ το ζήτημα της «συμφωνίας ειρήνης» το χειρίζονται οι Kim και Moon, Μόσχα και Πεκίνο έχουν αναλάβει την «πίεση» για την άρση (ή, έστω, την χαλάρωση) των κυρώσεων κατά του βορειοκορεατικού καθεστώτος: καταμερισμός εργασίας λέγεται αυτό, και δεν θα πρέπει να εντυπωσιάζει.

Το ερώτημα που δεν έχει απαντηθεί αλλά είναι διαβολεμένα γήινο είναι το εξής: αφού όλοι ξέρουν ότι η Ουάσιγκτον δεν θα κάνει (δεν μπορεί να κάνει) πίσω, πώς σκοπεύει το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ να προχωρήσει; Μία απάντηση (αν και όχι αναγκαστικά την μοναδική) την έχουμε υποψιαστεί: τρενάροντας, με «χαμόγελα», «δηλώσεις», «διαπραγματεύσεις» (εντός πολλών εισαγωγικών) που ωστόσο θα κρατούν τον αμερικανικό μιλιταρισμό «κάτω» στην περιοχή….

Αυτή η τακτική έχει δύο δύσκολα σημεία. Το ένα είναι ο «πολιτικός κίνδυνος». Ο Kim, ο Putin και ο Xi θα είναι στα πόστα τους για πολλά χρόνια· ο Moon όμως υπόκειται στη δοκιμασία των εκλογών. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει οπωσδήποτε να κερδίσει και τις επόμενες, που με την σειρά του σημαίνει ότι θα πρέπει να επιδείξει κάποια απτά αποτελέσματα για την ενδοκορεατική προσέγγιση· κι όχι απλά να παρακαλάει την Ουάσιγκτον. Το δεύτερο είναι ο «οικονομικός κίνδυνος». Το βορειοκορεατικό καθεστώς επείγεται για καπιταλιστική αναδιάρθρωση α λα κίνα, που να έχει απτά αποτελέσματα στο εσωτερικό της βόρειας κορέας· αλλιώς η στρατηγική του θα μείνει στον αέρα.

Το δεύτερο απαιτεί είτε να αρθούν (έστω να χαλαρώσουν) κάποιες κυρώσεις ώστε να αρχίσουν να γίνονται σοβαρές δουλειές μεταξύ νότου και βορρά, συμπεριλαμβανόμενης μιας ευκολότερης μετακίνησης των υπηκόων κι απ’ τις δύο μεριές μέσα απ’ την «πράσινη γραμμή»: κάτι σαν «μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης» που να έχουν και αξιόλογη καπιταλιστική απόδοση. Είτε να βρεθούν τομείς «οικονομικής συνεργασίας» που δεν εμπίπτουν στις τωρινές κυρώσεις. Είτε, απλά, οι υφιστάμενες (και όποιες μελλοντικές επιβάλει η Ουάσιγκτον) να παραβιάζονται…

Το πρώτο έχει (αναμενόμενο!) και συμβολισμούς, αλλά δεν εξαντλείται σ’ αυτούς. Kim και Moon έχουν κάνει καλή και εντατική δουλειά μέσα σε 10 μήνες· αλλά «τρώγοντας έρχεται η όρεξη». Όσο περισσότερο η Ουάσιγκτον κάνει τρίπλες πετώντας την μπάλα έξω απ’ το γήπεδο τόσο περισσότερο ο Moon θα πρέπει να αποδείξει (και στο εσωτερικό της νότιας κορέας, απέναντι σε μια σκληροπυρηνική δεξιά και φιλοαμερικανική αντιπολίτευση) ότι οι σχέσεις με την Πγιονγκγιάνγκ είναι στ’ αλήθεια, κυρίως, κορεατική υπόθεση. Αν δεν παρακαμφθεί με απτά αποτελέσματα η Ουάσιγκτον, οι φιλοαμερικάνοι στη Σεούλ θα μπορούν να υποστηρίζουν πάντα ότι «εμείς έχουμε και αξία και επικαιρότητα»…

Αυτό σημαίνει ότι η νοτιοκορεατική σοσιαλδημοκρατία υπό τον Moon θα πρέπει (όχι αργά) να δημιουργήσει τετελεσμένα. Κάνοντας κάθε οπισθοχώρηση αδύνατη…

Αντιαεροπορική διπλωματία

Σάββατο 6 Οκτώβρη. Σε μια “όλο αγάπη” εμφάνιση στο Νέο Δελχί, ο ινδός πρωθ. Narendra Modi και ο γνωστός Putin επαναεπιβεβαίωσαν χτες τις φιλικές σχέσεις μεταξύ των κρατών τους. Μεταξύ των υπόλοιπων deal υπέγραψαν κι αυτό: το Ν. Δελχί θα αγοράσει ρωσικούς S-400, έναντι του καθόλου ευτελούς ποσού των 5,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων…

Το πολιτικό (και γεωπολιτικό) βιολί του ινδικού κράτους μπορεί να προκαλεί αμηχανία, αλλά δεν είναι καινούργιο: η άλλοτε «ινδική υποήπειρος» σκοπεύει πάντα να «κάνει παιχνίδι» στις μεγάλες, διεθνείς ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις, χωρίς να ταυτίζεται απόλυτα με καμία μεριά· έστω, πριν τα πράγματα φτάσουν στο απροχώρητο. Οι σχέσεις του Ν. Δελχί με την Μόσχα είναι παλιές, ειδικά σε ότι αφορά την αγορά όπλων – τίποτα καινούργιο (θα έλεγε κανείς) αν αγοράζει τώρα και ρωσικά αντιαεροπορικά.

Το θέμα είναι ότι η Ουάσιγκτον επείγεται να πουλάει τα δικά της και, για να δείξει την πρεμούρα της, μόλις πριν λίγες ημέρες επέβαλε «κυρώσεις» στο Πεκίνο επειδή τόλμησε να αγοράσει τους καταραμένους S-400. Δεν θέλουμε να ανακατευτούμε στον αμυντικό εξοπλισμό κανενός κράτους – είπε τότε το άσπρο σπίτι – αλλά θέλουμε να τιμωρήσουμε την ρωσική βιομηχανία όπλων. Χμμμμ… Ένα ινδικό deal πάνω απ’ τα 5 δισεκατομύρια δολάρια, μια κι έξω, υπέρ αυτής της βιομηχανίας (όταν οι συνολικές πωλήσεις αμερικανικών όπλων στην ινδία τα 10 τελευταία χρόνια ήταν «μόνο» 15 δισεκατομμύρια) θα πρέπει να τιμωρηθεί, άραγε, κι αυτό;

Η Ουάσιγκτον θα ήθελε την συμμαχία του Ν. Δελχί: είναι λίγοι μόνο μήνες που άλλαξε το «αμυντικό δόγμα» της (κατά του Πεκίνου κατά κύριο λόγο) και μαζί το όνομα του αρμόδιου στόλου. Από «ειρηνικός» η περιοχή δράσης του έγινε «ινδικός – ειρηνικός», εννοώντας την μελλοντική στρατιωτική συνεργασία της ινδίας. Βάζεις τιμωρία σ’ έναν τέτοιο σύμμαχο ή κάνεις «εξαίρεση»;

Άγνωστο. Αλλά φαίνεται ότι ο ινδικός ιμπεριαλισμός πηγαίνει γυρεύοντας. Χτεσινές επίσημες μεν αλλά ανώνυμες πληροφορίες απ’ το Ν. Δελχί δήλωναν ότι το Νοέμβρη (στις 5 αρχίζει η απαγόρευση αγοράς πετρελαίου απ’ την Τεχεράνη) η ινδία θα αγοράζει 9 μύρια βαρέλια πετρελαίου, λίγο πιο κάτω απ’ τα 10 μύρια που αγόρασε τον Οκτώβρη. Δεν είναι κεραυνός εν αιθρία: εδώ και μήνες το ινδικό υπ.εξ. ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να πειθαρχήσει σε «μονομερείς κυρώσεις». Και γι’ αυτό το αδίκημα θα γίνει «εξαίρεση»;

Θα πει κανείς: ε, ας κάνει την ανάγκη φιλότιμο η Ουάσιγκτον κι ας παραστήσει ότι δεν καταλαβαίνει. Σωστά. Μόνο που ακριβώς τα ίδια (αγορά S-400 και ιρανικού πετρελαίου) κάνει και η Άγκυρα.

Μια φορά είναι «εξαίρεση». Δεύτερη;