Όχι…

Πέμπτη 15 Νοέμβρη. Πρόκειται, λοιπόν, για δύο «πράγματα» που συμβαίνουν ταυτόχρονα. Πρώτον, ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός / καπιταλισμός / μιλιταρισμός αμφισβητείται στην πράξη και στριμώχνεται. Δεύτερον, δεν στριμώχνεται με ένα τρόπο όμοιο με κάτι άλλο του παρελθόντος (έτσι ώστε να υπάρχει κάτι σαν manual στη συλλογική αμερικανική μνήμη υποτελών και αρχόντων…) αλλά μ’ έναν ολωσδιόλου διαφορετικό και, κυρίως, ριζικό τρόπο: στην καρδιά της καπιταλιστικής πραγματοποίησης της υπεραξίας, στο εμπόρευμα (επιπλέον και εξίσου σημαντικό: και στο νόμισμα…).

Είναι δυνατόν ένα κρατικο-καπιταλιστικό σύμπλεγμα που ποτέ ως τώρα δεν είχε στριμωχτεί-μέσω-της-παρακμής του να αντιδράσει «ορθολογικά» σ’ αυτήν την πρωτόγνωρη κατάσταση; Ειπωμένο διαφορετικά: ένα τέτοιο σύμπλεγμα έχει τις «εφεδρείες», σαν ιδεολογία, σαν στελέχη διοίκησης, σαν ιστορική εμπειρία, σαν «εναλλακτικές» (ακόμα και σαν «ψυχραιμία», σαν ψυχοδιανοητικές σταθερές) να παράξει μια ορθολογικά συντεταγμένη στάση που, είτε θα αντιστρέψει την παρακμή/στρίμωγμα είτε, στην χειρότερη περίπτωση, θα ελέγξει και θα περιορίσει τις συνέπειές της; (Κάποιος θα μπορούσε να το διατυπώσει και ως εξής: είναι δυνατόν οι ηπα να διαπραγματευτούν την δεύτερη ή την τρίτη θέση στον πλανήτη γη;)

Η εκτίμηση της ασταμάτητης μηχανής είναι πως όχι, κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά απίθανο (στα όρια του αδύνατου)!! Ειδικά για τον αμερικανισμό: είναι (από ιστορική άποψη) πολύ πρόσφατος και πολύ ρηχός σα know how ηγεμονίας. Είναι και μονοκόμματος: κανόνια, αρβύλες – και γαυγίσματα. Δεν ξέρει τι σημαίνει να ήσουν κάποτε βασιλιάς και να γίνεσαι νομάρχης. Και δεν πρόκειται να ακούσει τις συμβουλές του Λονδίνου – που ξέρει…

Απόδειξη είναι όχι αυτά που απειλεί ο Pence το Πεκίνο, αλλά το γεγονός πως η Ουάσιγκτον έχει κηρύξει, πρακτικά, τον (οικονομικό ως τώρα) πόλεμό της απέναντι στους πάντες!!! Απ’ τη μια μεριά αυτό είναι ένας αταβίστικος αυτοματισμός: όσοι αμφισβητούν την καπιταλιστική / εμπορευματική της υπεροχή είναι εχθροί!!! Απ’ την άλλη είναι «αυτοκτονία σε αργή κίνηση»: αν πραγματικοί «πιστοί» σύμμαχοι είναι το Τελ Αβίβ, το Τελ Αβίβ, το Τελ Αβίβ, ο τοξικός, ο τοξικός, ο τοξικός, και η Αθήνα με την Λευκωσία (υπερδυνάμεις!!!), τότε… Που ακούστηκε ότι αν μαζευτούν οι παρακμιακοί και οι ξεπερασμένοι απ’ την ιστορία θα επιβληθούν;

Είναι χαρακτηριστικό της σπασμωδικότητας της Ουάσιγκτον όχι το τι «πιστεύει πραγματικά…» κατά του Πεκίνου αλλά το τι «πιστεύει πραγματικά…» κατά ευρωπαϊκών κρατών, όπως η γερμανία ή η γαλλία. Τα οποία μπορεί να μην είναι «υπολογίσιμοι αντίπαλοι» στρατιωτικά, είναι όμως οικονομικά / εμπορευματικά· ειδικά το πρώτο. Τι κάνει, λοιπόν, η Ουάσιγκτον; Απειλές, προσβολές, τιμωρίες, είτε με την μορφή δασμών («θάνατος στα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα»!!) είτε με την μορφή κυρώσεων («θάνατος στο ρωσικό αέριο»!).

Συμβαίνει το εξής: καθώς ο αμερικανικός καπιταλισμός χάνει έδαφος στην παγκόσμια αγορά, (χάνει, σα να λέμε, την υλική, καπιταλιστική βάση της ηγεμονίας του) προσπαθεί να βγάλει στην παρανομία μεγάλα τμήματα αυτής της παγκόσμιας αγοράς!!! Απίστευτο – αλλά αληθινό!!! Παράλογο και ανιστόρητο – αναμενόμενο, όμως, από μια «αυτοκρατορία» λίγων μόνο δεκαετιών, που δεν τα πάει καθόλου καλά με την ιστορία…

Ακόμα κι αν μόνο αυτό ήταν η διαφορά της τωρινής ιστορικής φάσης από εκείνη ανάμεσα στο 1945 και το 1990 (3ος παγκόσμιος…), η διαφορά δηλαδή ότι τότε η αναμέτρηση πουλιόταν σαν ιδεολογική («ελευθερία εναντίον κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού») ενώ τώρα είναι καθαρά και ξάστερα αγοραία, είναι τόσο καίρια αυτή η διαφορά, τόσο δομική, τόσο καθοριστική, ώστε μόνο φασίστες σαν τον Pence, οπαδοί της ιδέας ότι η μορφή κράτος μπορεί να πάει κόντρα στις καπιταλιστικές λειτουργίες, μόνο τέτοιοι ξεπεσμένοι χριστιανοφασίστες θα «πίστευαν πραγματικά…» ότι μπορούν να γυρίσουν στο παρελθόν, στα γνωστά και πεπατημένα, και ότι οι ηπα μπορούν να ρεφάρουν κατά της κίνας επαναλαμβάνοντας την τακτική τους εναντίον της εσσδ… (Αφού το έκαναν μια φορά μπορούν να το ξανακάνουν.. ε;)

Ωστόσο το ότι είναι φασίστας και εκτός πραγματικότητας ο Pence δεν τον κάνει λιγότερο «αντιπροσωπευτικό» για το τι κάνει η Ουάσιγκτον. Κι αυτό που κάνει το αμερικανικό κράτος / παρακράτος είναι το μοναδικό που ξέρει να κάνει: αν οι Ινδιάνοι τολμούσαν να νικήσουν σε κάποια μάχη τους λευκούς αποίκους της «νέας γης», η τύχη τους ήταν προδιαγεγραμμένη: θα καιγόταν όλη η περιοχή τους, με κάθε μέσο.

Γι’ αυτό έκαιγαν τα δάση στην ελλάδα εναντίον του δημοκρατικού στρατού, και ύστερα στο βιετνάμ εναντίον των βιετκόνγκ: επειδή αν φτιάχνεις βόμβες όλα λύνονται με βομβαρδισμούς… Επειδή αν μεγαλουργείς σα σφυρί όλοι οι αντίπαλοί σου είναι πρόκες.

Αμ δε!!!

Κυκλοφορία

Πέμπτη 15 Νοέμβρη. Η Ουάσιγκτον φαίνεται να πιστεύει ότι ελέγχοντας μια εσωτερική αγορά 350 εκατομυρίων ανθρώπων μπορεί να γονατίσει το Πεκίνο που έχει εσωτερική αγορά 1,3 δισ. Οι εφευρέτες της ιδέας περί “ανθρώπινου κεφάλαιου” και της σημασίας του για την καπιταλιστική ανάπτυξη ξέμειναν από βεβαιότητες μόλις είδαν αυτό το “ανθρώπινο κεφάλαιο” να είναι σχιστομάτικο!!! Οι αμερικανικές κυρώσεις και οι δασμοί προκαλούν πράγματι προβλήματα τις κινεζικές εξαγωγές προς τις ηπα· όμως αυτό δεν θα έπρεπε να λογαριάζεται ούτε καν σαν τακτική νίκη της Ουάσιγκτον… Πολύ λιγότερο σαν στρατηγικός μοχλός για να πειθαρχήσει τον κινεζικό καπιταλισμό. (Το ότι με τέτοιο τρόπο, συν κάτι χρηματιστηριακά κόλπα με το γιεν, ανέσχεσε η Ουάσιγκτον στις αρχές των ’90s τον ιαπωνικό καπιταλισμό δεν σημαίνει ότι το κόλπο θα επαναληφθεί πετυχημένα! Στο κάτω κάτω εκεί, στην ιαπωνική επικράτεια, υπήρχαν και υπάρχουν κάτι τεράστιες αμερικανικές βάσεις… Στην κινέζικη όχι!)

Μία απ’ τις απαντήσεις σ’ αυτά τα αμερικανικά κόλπα έρχεται με την αντικατάσταση του δολαρίου, μετά από διακρατικές συμφωνίες (ή την δημιουργία ενός ισχυρού χρηματιστηρίου σε γουάν…) στις παγκόσμιες εμπορικές συναλλαγές. Μπορεί, ακόμα, ο όγκος των διεθνών συναλλαγών που αποχωρεί απ’ το δολάριο να είναι σχετικά μικρός. Δεν θα πρέπει όμως να λαθέψει κανείς για τα βασικά χαρακτηριστικά αυτής της ενέργειας “ασύμμετρου πολέμου”.

Η έκταση και η ένταση της διεθνούς χρήσης ενός εθνικού νομίσματος αποφέρει (στο μητρικό κράτος / κεφάλαιο) ένα σταθερό ποσοστό υπεξαίρεσης της διεθνώς αποσπώμενης υπεραξίας. Το νόμισμα είναι γενικό μέτρο της αξίας, συνεπώς ένα νόμισμα διεθνούς χρήσης μεταφέρει ένα ποσοστό αυτής της αξίας (: υπεραξίας καθώς πραγματοποιείται, καθώς γίνεται εμπόρευμα) στην κεντρική τράπεζα (και στο κράτος / κεφάλαιο) που ελέγχει την “παραγωγή” αυτού του νομίσματος. Πρόκειται για τυπική καπιταλιστική διαδικασία, που την γνωρίζουν πολύ καλά στο Λονδίνο, από τότε που η στερλίνα ήταν το νο 1 νόμισμα (μέτρο της αξίας) παγκόσμιας χρήσης· απ’ την εποχή, δηλαδή, της αυτοκρατορίας – που – ποτέ – δεν – έδυε – ο – ήλιος. Παλιά μεγαλεία…

Το πριόνισμα του διεθνούς κύκλου κυκλοφορίας του δολαρίου η Ουάσιγκτον προσπαθεί να το εμποδίσει απαγορεύοντας διεθνείς συναλλαγές! Κάτι ανάλογο με την απαγόρευση της διεθνούς αγοράς! Μάταιο!! Όχι επειδή οι αντίπαλοί της είναι δόλιοι… Αλλά επειδή είναι υποχρεωμένοι να είναι τέτοιοι για το καλό του καπιταλισμού τους· και του καπιταλισμού γενικά. Απέναντι στην πανικόβλητη παρακμιακή άλλοτε μόνη υπερδύναμη, οι ανταγωνιστές της είναι υποχρεωμένοι να παρακάμπτουν τις απαγορεύσεις της (π.χ. στο swift…) καταστρέφοντας τις απεγνωσμένες προσπάθειες της Ουάσιγκτον να προφυλάξει τον καπιταλισμό της δρώντας…. μισοφεουδαρχικά!

Οπότε ιδού το οξύμωρο: το «κομμουνιστικό κόμμα κίνας», ακριβώς επειδή ηγείται μιας θυελλώδους καπιταλιστικής ανάπτυξης με όρους και αγοράς, είναι σημαιοφόρος του ελεύθερου παγκόσμιου εμπορίου (έστω και σε εισαγωγικά), δηλαδή ένα de facto καπιταλιστικό μοτέρ πρώτης κλάσης… την ίδια περίοδο που το αμερικανικό κράτος συστρέφεται σαν άρνηση του ιστορικού εαυτού του, και γίνεται μερκαντιλιστικό· δηλαδή αντιδραστικό.

Που μπορούν να οδηγήσουν όλα αυτά; Κάποιοι, ανατρέχοντας στον Θουκυδίδη, υποστηρίζουν ότι υπ’ αυτές τις συνθήκες όπου, από στρατιωτική άποψη, φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη, δημιουργείται το έδαφος για στιγμιαία λάθη, ολισθήματα, απρόσεκτους χειρισμούς, ή και για προβοκάτσιες (ακόμα και από τρίτους) που θα σπρώξουν κάποια απ’ τις αντίπαλες πλευρές σε πολεμική δράση, αναγκάζοντας και τις υπόλοιπες να ακολουθήσουν. Σε έναν πόλεμο «που κανείς τους δεν ήθελε».

Αυτή (κρίνει η ασταμάτητη μηχανή) είναι μια φαινομενολογική προσέγγιση. Θεωρητικά και τον Τρωϊκό πόλεμο θα μπορούσε να ισχυριστεί ο Αγαμέμνονας ότι δεν τον ήθελε· τον ανάγκασε ο Μενέλαος· που τον ανάγκασε ο πόνος του (και ο εγωϊσμός του) για την φυγή της Ωραίας Ελένης… Εν τέλει, όπως το έθεσε ο Σαββουπολάμστελ στους «Αχαρνείς» του, ο πόλεμος εκείνος έγινε για τρεις πουτάνες! (: τις τρεις θεές, την Αθηνά, την Ήρα και την Αφροδίτη, εκ των οποίων η μία, η Αφροδίτη, έδωσε σαν βραβείο στον Πάρι το χρυσό μήλο, του οποίου η τοις μετρητοίς εξαργύρωση ήταν η Ωραία Ελένη…).

Για την μυθολογία αυτά είναι καλά, έως και καταπραϋντικά. Στην καπιταλιστική πραγματικότητα ωστόσο, το ζήτημα της (εμπόλεμης) «ξαναμοιρασιάς» του κόσμου (ακόμα κι αν, πια, αυτός ο «κόσμος» δεν περιορίζεται στον πλανήτη γη αλλά περιλαμβάνει και το ηλιακό σύστημα…) είναι πολύ παλιό για να υποστηρίζεται ότι «κανείς δεν το ήθελε»! Ένας (παγκόσμιος πόλεμος), δεύτερος, τρίτος… : ε, το «έγινε κατά λάθος, ποτέ ξανά!» είναι χάπι απεριορίστης βλακείας.

Συνεπώς, για να γίνουμε «Κασσάνδρες», το θέμα (ήδη απ’ τις αρχές των 90s…) δεν ήταν και δεν είναι το «αν» του 4ου. Είναι το «πως» και «πότε» της κορύφωσής του…

(Θα έλεγε κανείς ότι το ζητούμενο είναι επίσης το «πως» και «πότε» της αντίστασης σ’ αυτόν… Αλλά σήμερα η ασταμάτητη μηχανή δεν έχει όρεξη να γίνει γραφική. Άλλη μέρα…)

Μια γρήγορη αλλαγή της (ροής της) ιστορίας

Τρίτη 13 Νοέμβρη. Πριν μόλις έξι μήνες, τον περασμένο Μάη, Ουάσιγκτον, Τελ Αβίβ και Ριάντ θεωρούσαν ότι παρά την σχεδόν εξαφάνιση του «παράγοντα isis» απ’ το συριακό και ιρακινό πεδίο (ο θύλακας του idlib ήταν μια αξιοποιήσιμη εξαίρεση) είχαν ακόμα τον άνεμο στα πανιά τους. Η Ουάσιγκτον είχε ήδη μεταφέρει την πρεσβεία της στην Ιερουσαλήμ, και ετοιμαζόταν για το τελικό κτύπημα, την επιβολή της «συμφωνίας του αιώνα» (για την «λύση του παλαιστινιακού προβλήματος»), κομμένης και ραμένης στα μέτρα του Τελ Αβίβ. Οι φήμες ότι «σήμερα, αύριο, την άλλη βδομάδα» (θα γίνει η παρουσίαση…) έδειχναν, βέβαια, ότι υπήρχαν κάποια προβλήματα στην αποδοχή του σχεδίου, όχι μόνο απ’ το γενικά άθλιο καθεστώς του Αμπάς, αλλά και απ’ το Αμμάν.

Οι παράπλευρες, υποστηρικτικές κινήσεις θεωρούνταν πάντως δεδομένες. Πρώτον, η Μόσχα θα συμφωνούσε (έτσι έλεγαν οι εκτιμήσεις) με το Τελ Αβίβ να μην το εμποδίζει να βομβαρδίζει ιρανικές θέσεις οπουδήποτε στο συριακό πεδίο μάχης. Και δεύτερον, ο τοξικός, θα αναδεικνυόταν σε μοντέλο «μεταρρυθμιστή» στο Ριάντ, παρασέρνοντας και τις υπόλοιπες κοντινές του πετροχούντες. Όλοι αυτοί μαζί (πετροχούντες, χούντα του Καΐρου, Τελ Αβίβ), μόλις «έλυναν το παλαιστινιακό» θα σχημάτιζαν μια αντι-ιρανική συμμαχία που γρυλίζοντας, γαυγίζοντας ή και πυροβολώντας θα στρίμωχνε την Τεχεράνη, θα αδυνάτιζε το μπλοκ της Αστάνα, και θα επέτρεπε στον άξονα την ανάκτηση αρκετού απ’ το χαμένο έδαφος στη συρία και στο ιράκ…

Σήμερα, έξι μήνες μετά, έχουν έρθει τα πάνω κάτω. Ό,τι είχε επενδυθεί στον θύλακα του Idlib φαλήρισε, κι αυτό ήταν κυρίως δουλειά της Άγκυρας και των υπηρεσιών της. Η Μόσχα όχι μόνο δεν συναίνεσε στις αεροπορικές εκκαθαρίσεις του Τελ Αβίβ, αλλά μετά την κατάρριψη του αεροπλάνου της έχει μετατρέψει την δυτική συρία σε «ζώνη απαγόρευσης πτήσεων» για το ισραήλ· που προσπαθεί να παρηγορήσει τους υπηκόους του με παιδικά ψέμματα του είδους «μπαααα, εμείς συνεχίσουμε να κτυπάμε χωρίς να μας παίρνουν χαμπάρι». Όσο για τον τοξικό; Η όμορφη ιδέα του να σφάξει έναν τουρκικής καταγωγής (ο παππούς του ήταν τούρκος) σαουδάραβα δημοσιογράφο στο προξενείο της Istanbul τον έχει παραδώσει χειροπόδαρα δεμένο στο δεύτερο μεγαλύτερο εχθρό του, το καθεστώς Erdogan. Σα να μην έφταναν αυτά, Βερολίνο και Παρίσι «ήρθαν κοντά» στο μπλοκ της Αστάνα – με άλλοθι την ανοικοδόμηση της συρίας….

Αυτή η γρήγορη αλλαγή δεδομένων και συσχετισμών, δίπλα μας, έγινε σχετικά «αθόρυβα» (αν υπολογίσει κανείς την σημασία της). Και είναι αμφίβολο αν εκτός απ’ την ασταμάτητη μηχανή την έχει καταγράψει / περιγράψει οποιοσδήποτε άλλος. Ειδικά στα φιλοαμερικανικά και φιλοϊσραηλινά μέρη μας, όπου τα χέρια της «εθνικής γραμμής» φτάνουν πολύ μακρύτερα απ’ όσο νομίζετε…

Επι γης ειρήνη…

Δευτέρα 12 Νοέμβρη. Οι «πολιτικοί διευθυντές» του 4ου παγκόσμιου πολέμου τίμησαν (λέει) χτες στο Παρίσι το τέλος του … 1ου. Ανατριχιαστικό, και ανατριχιαστικά ωμό. Αν η αλυσίδα των παγκόσμιων (και «περιφερειακών») πολέμων του 20ου και του 21ου αιώνα, ως τώρα, τους διαβεβαιώνει για κάτι είναι πως αυτοί (και κυρίως: τα αφεντικά τους) πάντα θα την γλυτώνουν. Και θα “τιμούν” τα περασμένα διαλείματα…

Ο αμερικανικός στρατός και οι «συνεργάτες» του έχει δολοφονήσει άμεσα ή/και έμμεσα εκατοντάδες χιλιάδες άμαχους, άντρες, γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένους (και σακατέψει πολλαλάσιους / ες) απ’ το 2001 και μετά. Ένα εκατομμύριο δολοφονημένοι μόνο στο ιράκ, μετά την εισβολή και την κατοχή, απ’το 2003. Με μικρές απώλειες στα πεδία των σφαγών· τόσο μικρές ώστε να θεωρούνται αμελητέες, ανάξιες αναφοράς. Όμως την ίδια περίοδο αυτοκτονούν στα μετόπισθεν κατά μέσο όρο 20 «βετεράνοι» κάθε μέρα· «βετεράνοι» αυτών των πολέμων, στο αφγανιστάν και στο ιράκ κατά κύριο λόγο. Περισσότεροι από εφτά χιλιάδες αμερικάνοι «βετεράνοι», κάτι λιγότερο από μια μεραρχία, αυτοκτονούν κάθε χρόνο (αυτές είναι οι επίσημες καθεστωτικές μετρήσεις του αμερικανικού κράτους) επειδή δεν μπορούν να αντέξουν τους εφιάλτες εξαιτίας εκείνων που έκαναν «πολεμώντας για την ασφάλεια των ηπα». Κι ακόμα ο 4ος παγκόσμιος παραμένει «ακήρυχτος», που σαν τέτοιος δεν χρειάζεται να έχει ένα κάποιο “τέλος”…

Τα ίδια σκατά μοιράζονται και τρώγονται μαζικά στον πρώτο κόσμο εδώ και πάνω από έναν αιώνα: «πατρίδες», «κίνδυνοι», «απειλές», «άμυνα»… Αυτό είναι το πραγματικό νόημα της χθεσινής επετείου: η επιβεβαίωση της ακμαία θανατηφόρας υγείας της καπιταλιστικής μηχανής.

(φωτογραφία: And last – but not least….)

Απ’ τον εμπορικό πόλεμο στον άλλον…1

Κυριακή 11 Νοέμβρη. Φίλοι της ασταμάτητης μηχανής ρωτούν αν έχουμε κάποια εκτίμηση για το πως μια ενδοκαπιταλιστική σύγκρουση που, ως τώρα, φαίνεται να γίνεται κυρίως με «οικονομικά μέσα» (κυρώσεις, τιμωρίες, κλπ) μπορεί να κλιμακωθεί σε κανονικό πόλεμο.

Προφανώς δεν μπορούμε να κάνουμε τέτοια τεχνική πρόβλεψη! Θα πρέπει ωστόσο να λάβει κανείς στα σοβαρά υπόψη του το γεγονός ότι απ’ τις αρχές του 21ου αιώνα οι πόλεμοι έχουν ξεκινήσει είτε με την επιστράτευση προβοκατσιών, είτε με πλαστά «κατηγορητήρια». (Στην πραγματικότητα αυτό είναι «αναβίωση» παλιότερων παρόμοιων πρακτικών…)

Στην πρώτη κατηγορία, των προβοκατσιών, ανήκουν τόσο η περιβόητη 11η Σεπτέμβρη του 2001 (σα νομιμοποίηση της εκστρατείας και της κατοχής κατ’ αρχήν του αφγανιστάν) όσο και οι μυστηριώδεις εκρήξεις σε πολυκατοικίες στη ρωσία (ολοφάνερα δουλειά των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών) που νομιμοποίησαν τον παροξυσμό της καταστροφής της τσετσενίας απ’ τον ρωσικό στρατό. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν, επίσης, σχεδόν το σύνολο των «σφαγών στο ψαχνό» σε ευρωπαϊκό έδαφος που αποδόθηκαν στους μυστηριώδεις «τρομοκράτες» (είτε κάτω απ’ τον τίτλο “αλ Κάιντα” είτε “isis”).

Στην δεύτερη κατηγορία, των πλαστών «κατηγορητηρίων» ανήκουν τα φανταστικά «πυρηνικά, χημικά και βιολογικά όπλα» του Χουσεΐν (ώστε να δικαιολογηθεί η εκστρατεία και η κατοχή του ιράκ) αλλά και οι κατηγορίες (ειδικά οι πρόσφατες) κατά του καθεστώτος Άσαντ, για «χρήση χημικών όπλων». Στην ίδια κατηγορία περιλαμβάνεται και το κατηγορητήριο κατά της Τεχεράνης ότι προωθεί παγκόσμια την «τρομοκρατία».

Η λειτουργικότητα είτε των προβοκατσιών είτε των κατασκευασμένων «κατηγορητηρίων / αποδείξεων» έχει αποδειχθεί όταν πρόκειται να επιχειρηθεί η στρατιωτική κλιμάκωση: είτε επειδή πετυχαίνει έναν ισχυρό συγκινησιακό εκβιασμό είτε επειδή κατασκευάζει ένα πλαστό επιχείρημα «διεθνούς δικαιοσύνης», της οποίας η υπεράσπιση απαιτεί πόλεμο.

Ενώ, λοιπόν, δεν μπορούμε να κάνουμε ούτε συγκεκριμένη πρόβλεψη γι’ αυτό το ζήτημα ούτε εκτίμηση timing, μπορούμε να υποστηρίξουμε με σχετική βεβαιότητα πως τέτοιες μέθοδοι που έχουν «δουλέψει πετυχημένα» ως τώρα, θα ξαναχρησιμοποιηθούν, μπορεί σε ακόμα πιο «ανώτερο στάδιο». Ειδικά οι προβοκάτσιες επιτρέπουν (“νομιμοποιούν”) μια απότομη και βίαιη “αλλαγή φάσης”, για την οποία δεν χρειάζεται προειδοποίηση, αλλά μόνο εκ των υστέρων και εν θερμώ διαχείριση.

Μερικοί δρόμοι οδηγούν στη Μόσχα 1

Σάββατο 10 Νοέμβρη. Οι γενειοφόροι στη φωτογραφία δεν είναι hipsters. Είναι το χειρότερο είδος ανθρώπων στον κόσμο – ή, αυτό έλεγε η δυτική προπαγάνδα μέχρι χτες (ίσως και ως μεθαύριο). Είναι αφγανοί ταλιμπάν…

Μιας και ο ρώσος υπ.εξ. δεν φαίνεται να προωθεί το σχέδιο «χωρισμού του κράτους απ’ την εκκλησία», άλλο ήταν το θέμα – μιας συνάντησης όπου εκτός απ’ το ρωσικό κράτος και το πολιτικό τμήμα των ταλιμπάν συμμετείχαν υψηλόβαθμοι εκπρόσωποι των εξής ακόμα κρατών: κίνα, πακιστάν, ιράν, ινδία, ουζμπεκιστάν, κιργιζιστάν, τατζικιστάν, καζακστάν, τουρκμενιστάν… Οπότε, επειδή μπορεί να διαβάζετε διαγώνια, ας το τονίσουμε κατ’ αρχήν σαν βασικό: οι ταλιμπάν είναι επίσημα και διεθνώς αναγνωρισμένος πολιτικός οργανισμός…

Η σύσκεψη όλων αυτών έγινε χτες, στη Μόσχα. Για το μέλλον «της ειρήνης» στο αφγανιστάν… Η επίσημη αφγανική κυβέρνηση (που ακόμα προσπαθεί να στηριχτεί στην Ουάσιγκτον) αρνήθηκε να στείλει επίσημη αντιπροσωπεία· πήγε όμως στη Μόσχα αντιπροσωπεία του «συμβουλίου για την ειρήνη» (στο αφγανιστάν) όπου υπάρχουν και κάποιοι κυβερνητικοί από Καμπούλ μεριά. Η Ουάσιγκτον, επίσης, δεν συμμετείχε επίσημα· ένας υπάλληλος της πρεσβείας της στη Μόσχα (ένας απ’ την cia δηλαδή) ήταν, απλά, «παρατηρητής». Για να το πούμε ωμά: αφού, έτσι κι αλλιώς, η Ουάσιγκτον θα κατασκόπευε αυτή τη συνάντηση, ε, ας είχε και έναν κανονικό «παρατηρητή»…

Τι έχουμε εδώ, λοιπόν; Μετά το μπλοκ της Αστάνα και το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ έχουμε, ας το πούμε έτσι, το μπλοκ του Ινδοκούς. Με την ίδια βασική σύνθεση (το Πεκίνο λείπει επίσημα απ’ το μπλοκ της Αστάνα όπως ανάλογα η Άγκυρα λείπει επίσημα απ’ το μπλοκ του Ινδοκούς και του Βλαδιβοστόκ…), με έξτρα συμμετοχές όπου και όσο χρειάζονται.

Είναι γεγονός ότι και η Ουάσιγκτον κουβεντιάζει με το πολιτικό τμήμα των ταλιμπάν – κρυφά, ανεπίσημα, στη Ντόχα. Θα έλεγε κανείς ότι «περίπου τους αναγνωρίζει» (την ίδια στιγμή που τους βομβαρδίζει). Αλλά υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές με το χθεσινό ραντεβού. Πρώτον, χτες, οι ταλιμπάν δεν ήταν «κρυμμένοι» – μιλούσαν φανερά και καθαρά με εκπροσώπους κρατών… Δεύτερον, οι ανεπίσημες συζητήσεις με την Ουάσιγκτον δεν οδηγούν πουθενά αφού οι ταλιμπάν απαιτούν χρονοδιάγραμμα πλήρους αποχώρησης του αμερικανικού στρατού και των βάσεών του απ’ το αφγανιστάν· αντίθετα χθες στη Μόσχα αυτό θεωρούνταν λίγο πολύ αυτονόητο… Τρίτο και τελευταίο: κανένας απ’ τους χθεσινούς συνομιλητές των ταλιμπάν δεν τους βομβαρδίζει· αντίθετα κάποιοι (ποιοί; έλα ντε!) τους εξοπλίζουν και τους εκπαιδεύουν. Οπότε η συνάντηση ήταν φιλική.

(φωτογραφίες. Κατ’ αρχήν καλή θα ήταν μια κάποια εξοικείωση· η ισλαμοφοβία είναι χειρότερη από άλλες –φοβίες…. Μετά η υπενθύμιση: οι ταλιμπάν ΔΕΝ είναι ουαχαβιστές, isis, σαουδική αραβία και τα λοιπά. Είναι όμως συντηρητικοί· δεν χωράει αμφιβολία. Ωστόσο, μαζί με τον θρησκευτικό συντηρητισμό τους – που ωστόσο δεν έχει σχέση μ’ αυτά που λέγονταν στη δύση όταν έπρεπε να δικαιολογηθεί η αμερικανική εκστρατεία / κατάκτηση του αφγανιστάν – οι ταλιμπάν είναι κυρίως πολιτική δύναμη.

Συνεπώς αυτές οι φωτογραφίες δεν είναι από «διαθρησκευτικό διάλογο»… Είναι από ανοικτά διαμορφούμενες συμμαχίες πάνω στη μεγάλη γραμμή αντιπαράθεσης ανατολική Μεσόγειος – Ειρηνικός, του 4ου παγκόσμιου πολέμου.

Τελευταίο αλλά όχι ασήμαντο: οι ταλιμπάν φέρονται να ελέγχουν ήδη το 45% έως 50% της αφγανικής επικράτειας…

Μερικοί δρόμοι οδηγούν στη Μόσχα 2

Σάββατο 10 Νοέμβρη. Τον καραβανά με τα γυαλιά στη μέση της πάνω φωτογραφίας θα πρέπει να τον αναγνωρίσετε: είναι ο ρώσος υπ.αμ. στρατηγός Sergei Shoigu· (τα είπε ένα χεράκι, πρόσφατα, στον ψεκασμένο).

Αυτόν με το μουστάκι και τον μπερέ στη μέση της κάτω φωτογραφίας δεν τον ξέρετε. Είναι ο στρατηγός Khalifa Belqaim Haftar. Ο στρατός του ελέγχει περίπου τα δύο τρίτα της λιβυκής επικράτειας (κόκκινο χρώμα στον χάρτη). Είναι σύμμαχος της Μόσχας (και των εξής: Καΐρου, Ντόχα, Παρισιού) αλλά καθόλου ο εκλεκτός του Λονδίνου και της Ουάσιγκτον. Το αντίθετο… Δεν είναι η πρώτη φορά που επισκέπτεται την Μόσχα· όμως αυτή τη φορά έγινε δεκτός με την δημοσιοποιημένη επισημότητα αρχηγού κράτους… Χωρίς να είναι πράγματι τέτοιος…

Τι συμβαίνει, λοιπόν, στη λιβύη; Ένα ακόμα πεδίο μάχης του 4ου παγκόσμιου, αυτό συμβαίνει! Αν και η αμερικανική / νατοϊκή επιδρομή που έριξε τον Καντάφι ήταν, κυρίως, απαίτηση του Λονδίνου και του Παρισιού προς την σύμμαχο Ουάσιγκτον (τα έχει πει αυτά ο Obama…), o κερδισμένος προς το παρόν είναι ο δεύτερος (το Παρίσι). Μέσω μιας τακτικά αναγκαίας συνεργασίας με την χούντα του Καΐρου και την Μόσχα. Κι έτσι ο ρωσικός ιμπεριαλισμός έχει αποκτήσει έρεισμα (κάποιοι μιλάνε και για άτυπες βάσεις, καθόλου απίθανο…) στη μέση της Μεσογείου. Απέναντι απ’ την Πελοπόννησο…

Εννοείται ότι το θέμα «λιβύη» ενδιαφέρει έντονα πλέον και την Ρώμη.

Μερικοί δρόμοι οδηγούν… άγνωστο που

Σάββατο 10 Νοέμβρη. Αυτή η συμμαχία μεταξύ Καΐρου και Μόσχας σε σχέση με την λιβύη θα πρέπει να προκαλεί μια κάποια αμηχανία στο ελληνικό κράτος / παρακράτος / κεφάλαιο. Θα ήθελε να έχει το Κάιρο στο πλευρό του (στη δημαγωγία για τις αοζ στην ανατολική Μεσόγειο), και πράγματι η αιγυπτιακή χούντα έχει αντιπαλότητα με το τουρκικό καθεστώς. Όχι όμως για τον βυθό της Μεσογείου, αλλά για την επιρροή και τον έλεγχο επί των σουνιτών, ειδικά αν η πετροχούντα του Ριάντ κλατάρει. Εφόσον, όμως, Άγκυρα και Κάιρο έχουν τον ίδιο «εταίρο» (την Μόσχα), αυτή η αντιπαλότητα δεν πρόκειται να πάρει στο ορατό μέλλον την ένταση που θα βόλευε την Αθήνα.

Το πράγμα προχωράει ακόμα μακρύτερα. Η Ουάσιγκτον ονειρεύεται μια «αραβική στρατιωτική συμμαχία» που θα περιλαμβάνει το αιγυπτιακό καθεστώς και όλα τα αραβικά νότια του ιράκ, εναντίον του ιράν. Και το Τελ Αβίβ γουστάρει πολύ· (για να μην το ξεχνάτε: το Τελ Αβίβ, η Ουάσιγκτον και το Ριάντ είναι στον ίδιο άξονα με την Αθήνα και τη Λευκωσία). Η Ουάσιγκτον έχει προγραμματίσει για τον ερχόμενο Γενάρη μια πρώτη «σύνοδο» αυτής της υπό διαμόρφωση συμμαχίας…

Όμως…. Πρώτον, η Ντόχα (και το Κουβέιτ…) αποκλείεται να στραφούν κατά της Τεχεράνης (έμμεσα και κατά της Άγκυρας, της Μόσχας, της Δαμασκού και της Βαγδάτης…). Δεύτερον, το Ριάντ τραβάει κάτι ζόρια – με την δολοφονία του Khashoggi. Τρίτον, απ’ όλα τα υποψήφια αραβικά κράτη αυτής της αμερικανο-ισραηλινο εμπνευσμένης συμμαχίας το μόνο που έχει κανονικό μαζικό στρατό (μαζικό αλλά κακής ποιότητας, εφόσον το κύριο καθήκον του είναι η χούντα…) είναι η αίγυπτος. Αλλά το Κάιρο μόνο δευτερεύον πρόβλημα έχει με την Τεχεράνη· το βασικό του είναι η Άγκυρα. Απ’ την άλλη μεριά, πέρα απ’ την de facto συμμαχία του με την Μόσχα σε ότι αφορά τη λιβύη, θέλει οπωσδήποτε γενικά καλές σχέσεις με το ρωσικό καθεστώς…

Συνεπώς, σ’ αυτό το «τουρλουμπούκι» περιφερειακών ιμπεριαλισμών στη μέση Ανατολή / ανατολική Μεσόγειο η Μόσχα δείχνει σαφώς καλύτερα τοποθετημένη (ως προς τις συμμαχίες της) σε σχέση με την Ουάσιγκτον, που έχει – μαζί με το Τελ Αβίβ – εξαιρετικά «φλογερά» όνειρα. Όμως το ελλαδιστάν στην Ουάσιγκτον και στο Τελ Αβίβ έχει βάλει τους ιμπεριαλιστικούς παράδες του. Προσπαθεί να βγάλει τα γεωπολιτικά προσοδικά κέρδη του καβάλα σε ένα κόλπο (τον αμερικανικό έλεγχο της ανατολικής Μεσογείου) που δεν έχει τα ατού που θα ήθελε…

Κι ακόμα χειρότερα: εκκρεμούν οι κινήσεις του ιταλικού ιμπεριαλισμού σ’ αυτή τη ζώνη του κόσμου, που με κάποια καθυστέρηση προσπαθεί να ελιχθεί μεταξύ Μόσχας, Ουάσιγκτον και Παρισιού.

Πολλοί και πεινασμένοι καρχαρίες στην ίδια θάλασσα… Δεν θα χορτάσουν με μετανάστες / πρόσφυγες· αυτοί κι αυτές είναι το «ορεκτικό» τους…

Κορεατική χερσόνησος

Παρασκευή 9 Νοέμβρη.Εν τω μεταξύ αύριο και μεθαύριο πρόκειται να γίνει στην Ουάσιγκτον συνάντηση του αμερικάνου υπ.εξ. Pompeo με τον αντιπρόεδρο της κεντρικής επιτροπής του βορειοκορεατικού καθεστωτικού κόμματος Kim Yong-chol. Παρότι πρώην διευθυντής της cia ο αμερικάνος υπ.εξ. εκτιμάμε ότι δεν πιάνει χαρτωσιά μπροστά στη γριά αλεπού που είναι νο 2 στο βορειοκορεατικό καθεστώς. Αν η ιδέα είναι ότι κάπως η Ουάσιγκτον θα ξεγελάσει την Πγιονγκγιάνγκ, έχει χάσει απ’ τα αποδυτήρια.

Αυτό γράφαμε πριν 3 μέρες (κορεατική χερσόνησος). Ωστόσο η Ουάσιγκτον έχασε αυτήν την ευκαιρία: η Πγιονγκγιάνγκ ακύρωσε το ραντεβού… Ο λόγος; Αντιδρά στο γεγονός ότι η Ουάσιγκτον δεν σκοπεύει να πάρει πίσω ούτε μισή απ’ τις «κυρώσεις» που έχει επιβάλει, είτε μέσω οηε είτε μονομερώς κατά του βορειοκορεατικού καθεστώτος… Στο ραντεβού που αναβλήθηκε η Πγιονγκγιάνγκ ζητούσε επίμονα συνάντηση του Kim Yong-chol με το ψόφιο κουνάβι, για να εκμαιεύσει την υπόσχεση ότι θα κάνει τις δικές του «κινήσεις καλής θέλησης», αίρωντας κάποιες κρίσιμες απαγορεύσεις… Απάντηση δεν πήρε… Συνεπώς κανένα ταξίδι στη Ν. Υόρκη…

Έχει ενδιαφέρον το πως αντιμετώπισε αυτήν την ακύρωση το ψόφιο κουνάβι, στην συνέντευξη τύπου (που είπε και τα προηγούμενα, για την άτακτη υποχώρηση του Πεκίνου…):

… Δεν βιάζομαι για το θέμα της βόρειας κορέας. Οι κυρώσεις ισχύουν. Οι πύραυλοι έχουν σταματήσει. Οι ρουκέτες έχουν σταματήσει. Οι όμηροι γύρισαν σπίτι. Οι μεγάλοι ήρωες (τα κόκκαλα των αμερικάνων στρατιωτών που σκοτώθηκαν στον «πόλεμο στην κορέα») γύρισαν σπίτι. Αλλά δεν βιάζομαι.

Θα ήθελα να πάρω πίσω τις κυρώσεις. Αλλά πρέπει να ανταποκριθούν. Ο δρόμος είναι διπλής κατεύθυνσης…

Τις λέξεις «οι κυρώσεις ισχύουν» τις είπε 7 φορές. Τις λέξεις «δεν βιάζομαι» 4. Μοιάζει σίγουρο: οι σωματοφύλακες και οι υπόλοιποι της συντηρητικής διοίκησης πίσω απ’ το ψόφιο κουνάβι έχουν μεθύσει απ’ την επιτυχία τους να «κρατήσουν» την γερουσία· και νοιώθουν παντοδύναμοι… Είναι, όμως;

Έχετε διαβάσει εδώ ότι α) η Σεούλ έχει αποφασίσει να προχωρήσει στις συνεννοήσεις και στις συμφωνίες της με την Πγιονγκγιάνγκ «ακόμα και χωρίς τις ηπα»· και β) ότι προκειμένου αυτό να έχει τις μικρότερες δυνατές αντιδράσεις απ’ την δεξιά (και φιλοαμερικανική) αντιπολίτευση στη νότια κορέα, υπέγραψε μια ανανέωση της στρατιωτικής συμφωνίας με την Ουάσιγκτον.

Είναι στα σκαριά η επίσκεψη του βορειοκορεάτη Kim στη Σεούλ, κάπου τον Δεκέμβρη. Θα είναι η πρώτη φορά ever που αφεντικό του βορρά πατάει το πόδι του στο νότο· μια ισχυρά συμβολική κίνηση. Αλλά δεν θα υπάρξει προκοπή μόνο με συμβολισμούς – το ξέρουν καλά όλοι στο μπλοκ του Βλαδιβοστόκ. Υποθέτουμε ότι δεν θα τους γίνουν συνήθεια οι συμβολισμοί.

Εν τω μεταξύ, συνεχίζοντας την βαρετή εθιμοτυπία, η Μόσχα έβαλε θέμα στο συμβούλιο ασφαλείας του οηε (χτες) για άρση των κυρώσεων κατά της Πγιονγκγιάνγκ. Εννοείται ότι η πρόταση δεν πέρασε.

Ευτυχώς ήταν ο ρώσος υπ.εξ. Lavrov που έβαλε τα πράγματα στη θέση τους. Ερωτώμενος για το μέλλον των «διπλωματικών κινήσεων» απάντησε:

Είναι ψέμα, αλλά είναι ένα αναγκαίο χρήσιμο ψέμα. Έχουμε να διαλέξουμε ανάμεσα στην ατιμία, τα πλατιά χαμόγελα και την μη αποπυρηνικοποίηση, και την εντιμότητα, έναν πόλεμο μ’ έναν σωρό νεκρούς, και πάλι την μη αποπυρηνικοποίηση….

Χαμογελάστε πλατιά λοιπόν. Αν δεν είναι μεταδοτικό, είναι σίγουρα νευρικό…

(φωτογραφία: Η ύαινα Haley, η πρέσβειρα των ηπα στον οηε που παραιτήθηκε μεν αλλά μένει ακόμα μέχρι να φύγει, δεν χαμογελάει. Μπορεί να μην είναι θέμα ιδιοσυγκρασίας αλλά δουλειάς. Πόστου. Δεν χαμογελάει όταν δουλεύει. Γρυλίζει, γαυγίζει – και σε ψοφιοκουναβικά αμερικάνικα είπε μετά το χθεσινό συμβούλιο ασφαλείας:

Θέλουν να αρθούν οι κυρώσεις στον τραπεζικό τομέα. Οπότε τώρα ξέρουμε την ατζέντα τους, ξέρουμε τι ακριβώς προσπαθούν να κάνουν, και δεν θα το επιτρέψουμε να συμβεί.

Έλα ρε Haley!!! Έλα πια! Αμάν!!! Εδώ παραλίγο να ξεκολλήσει το κράτος απ’ την εκκλησία στην ελλάδα κι εσείς δεν μπορείτε να ξεκολλήσετε απ’ τον Kim;

Ώφου!!!)

Πυρετός κυρώσεων 1

Τρίτη 6 Νοέμβρη. Είναι αλήθεια ότι το ψόφιο κουνάβι είχε απειλήσει πριν λίγους μήνες ότι θα επιβάλει τόσο σκληρή τιμωρία στην Τεχεράνη (στην πραγματικότητα: στους πετροπελάτες της) ώστε να μηδενιστούν οι εξαγωγές πετρελαίου (!!) Όμως αυτή η απειλή συνδεόταν άμεσα με την δυνατότητα της πετροχούντας του Ριάντ να αυξήσει την δική της παραγωγή ώστε να υπάρξει εναλλακτική λύση (για τους πελάτες της Τεχεράνης).

Ένας τέτοιος λογαριασμός ήταν εκτός πραγματικότητας. Πρώτον επειδή το Ριάντ δεν μπορούσε να αυξήσει τόσο την παραγωγή του. Και δεύτερον επειδή για μια σειρά πελάτες της Τεχεράνης (ας πούμε την ινδία) το ιρανικό πετρέλαιο έχει μικρότερα κόστη μεταφοράς σε σχέση με το σαουδαραβικό. Επιπλέον το Πεκίνο, η Άγκυρα και η Σεούλ, εκτός απ’ το κόστος, απέρριπταν τους αμερικανικούς εκβιασμούς.

Αλλά οι “εξαιρέσεις” που παραχώρησε η Ουάσιγκτον σε 8 κράτη (μεταξύ των οποίων και το ελλαδιστάν), που τους επιτρέπουν να εισάγουν ιρανικό πετρέλαιο, είναι αφενός για μικρότερες ποσότητες (απ’ ότι ως χτες) και δεύτερον για ένα εξάμηνο. Υποθέτουμε ότι η αυστηρή υπερδύναμη θέλει να (παριστάνει ότι) ελέγχει το παγκόσμιο εμπόριο πετρελαίου.

Αυτές οι εξαιρέσεις δίνουν το περιθώριο στο ιρανικό καθεστώς να πανηγυρίζει ότι “οι ηπα ηττήθηκαν” (επειδή δεν επέβαλαν καθολική απαγόρευση). Αλλά τέτοια κορδώματα είναι περισσότερο ενέσεις ηθικού για εσωτερική κατανάλωση παρά η ακριβής πραγματικότητα. Με δεδομένο ότι οι εξαγωγές πετρελαίου (και φυσικού αερίου) αντιστοιχούν στο 80% των εσόδων της Τεχεράνης από εξαγωγές, το να πέσουν απ’ τα 2.125.000 βαρέλια την ημέρα (ο μέσος όρος εξαγωγών το 2017) στα 1.000.000 βαρέλια απο εδώ και στο εξής, θα σημαίνει ετήσια μείωση εσόδων γύρω στα 30 δισεκατομύρια δολάρια (ανάλογα με την τιμή). Είναι ένα ποσό που θα λείψει απ’ το ιρανικό καθεστώς, χωρίς καμμία αμφιβολία.

Ωστόσο, επειδή μιλάμε για σύγκρουση μεταξύ μπλοκ κρατών, και επειδή η Τεχεράνη δεν είναι πλέον “μόνη της”, θα δοκιμαστούν (with a little help from friends…) διάφορα κόλπα – ας τα ονομάσουμε «λαθρεμπόριο», με την τυπική και όχι την ηθική έννοια της λέξης. Ένα απ’ τα κλειδιά της αμερικανικής τιμωρίας είναι το κατά πόσον μπορεί όντως να ελέγχει τις ποσότητες πετρελαίου που θα εξάγονται, όταν οι πληρωμές δεν θα γίνονται σε δολάρια ή μέσω του swift…

Κι εκεί είναι που οι εξελίξεις τρέχουν γρηγορότερα απ’ τις αμερικανικές κυρώσεις. Εφόσον Μόσχα και Πεκίνο έχουν σε λειτουργία «κλώνους» του swift που δεν ελέγχονται απ’ την Ουάσιγκτον, κι εφόσον η ε.ε. έχει αποφασίσει να κάνει κάτι αντίστοιχο, το πιθανότερο είναι ότι οι πωλήσεις του ιρανικού πετρελαίου θα πέσουν μεν, όχι όμως στο δραματικό βαθμό που θα ήθελε η Ουάσιγκτον.

Γίνεται, σ’ αυτήν την ιστορική στιγμή, ένα είδος οικονομικού ανταρτοπολέμου – απέναντι στην Ουάσιγκτον…