Αζοφική δεν σημαίνει “χωρίς ζόφο”…

Δευτέρα 26 Νοέμβρη. Πριν κάτι παραπάνω από 2 μήνες (στις 17 Σεπτέμβρη 2018), κάτω απ’ τον τίτλο Ύαινες με άρβυλα γράφαμε για ένα «ανερχόμενο» πεδίο σύγκρουσης, πάντα με βάση τα δεδομένα του 4ου παγκόσμιου. Την θάλασσα της Αζοφικής. Δεν θα ήταν άσχημη ιδέα να το ξαναδιαβάσετε – με τον καιρό πολλά ξεχνιούνται. Για τις τωρινές ανάγκες αναπαράγουμε ένα απόσπασμα:

… Ένα μέρος που μπορεί καλέσει τις ελληνικές εθνικές ύαινες το καθήκον (δηλαδή το συμφέρον) λέγεται Αζοφική θάλασσα. Δεν έχετε ακούσει γι’ αυτήν, συγκρατείστε όμως το όνομα. Θα την ακούσετε, αργά ή γρήγορα… Είναι ο βόρειος κόλπος της Μαύρης Θάλασσας, ανάμεσα στη χερσόνησο της Κριμαίας (ρωσική πλέον), τα νοτιοανατολικά παράλια της ουκρανίας και τα δυτικά παράλια της ρωσίας.

Εκεί βρίσκεται ένα απ’ τα σημεία που η Ουάσιγκτον, μέσω του Κιέβου, προσπαθεί να στριμώξει τη Μόσχα. Η Αζοφική θάλασσα, στη βάση μιας συμφωνίας του 2003, είναι κοινή για Κίεβο και Μόσχα· ωστόσο δεν έχουν καθοριστεί σύνορα. Και το Κίεβο, απ’ την στιγμή που η Κριμαία επέστρεψε στη Μόσχα, για το μόνο πράγμα που είναι διατεθειμένο είναι οι προβοκάτσιες. (Τις οποίες έχει ξεκινήσει απ’ την περασμένη άνοιξη…)

Η Ουάσιγκτον, εννοείται, βρίσκεται στο πλευρό του Κιέβου. Όχι στα λόγια. Πρόκειται να στείλει (αν δεν έχει ξεκινήσει ήδη) διαφόρων ειδών όπλα (πυραύλους κλπ) για να τα παρκάρει στις ακτές ή κοντά σ’ αυτές σημαδεύοντας τα ρωσικά πλοία. Επιπλέον προσπαθεί να φτιάξει κατάσταση ώστε νατοϊκό ναυτικό (ελληνικές ύαινες: το καθήκον θα σας καλέσει!!!) να «εξασφαλίσει την ελευθερία ναυσιπλοΐας στα Στενά του Κέρτς»… Θυμίζει τίποτα αυτή η ιερή αποστολή της «προστασίας της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας»;…

Απ’ τα μέσα Σεπτέμβρη έχουν αρχίσει να “πυκνώνουν” τα “μικροεπεισόδια” μεταξύ Κιέβου και Μόσχας στην Αζοφική. Ως τώρα είχαν συνήθως την μορφή “δεσίματος” ρωσικών πλοίων (πρώτα ένα αλιευτικό και μετά ένα δεξεμανόπλοιο) απ’ την ουκρανική ακτοφυλακή – και ρωσικές καταγγελίες…

Χτες η ιστορία άρχισε να χοντραίνει. Η φασιστοκυβέρνηση του Κιέβου κατήγγειλε ότι η ρωσική ακτοφυλακή διεμβόλισε ένα ουκρανικό ρυμουλκό, στην Αζοφική· ήταν μαζί με δύο πολεμικές ακάτους που κατευθύνονταν προς την Μαριούπολη (απ’ την Οδυσσό), και πλησίαζαν τα στενά. Η Μόσχα, απ’ την μεριά της κατήγγειλε ότι τα ουκρανικά πλοία μπήκαν σε ρωσικά χωρικά ύδατα και δεν ακολούθησαν τις οδηγίες των ρώσων συνοριοφυλάκων· ενώ προχώρησαν για να περάσουν κάτω απ’ τη γέφυρα παρότι δεν είχαν πάρει την σχετική άδεια, σε μια προβοκατόρικη κίνηση… καθώς το Κίεβο προσπαθεί να δημιουργήσει συνθήκες έντασης στην περιοχή.

Αλλά η Μόσχα προχώρησε περισσότερο. Έκλεισε τη ναυσιπλοΐα στα στενά του Kerch, παρκάροντας ένα δεξαμενόπλοιο κάτω απ’ το άνοιγμα της γέφυρας που συνδέει την Κριμαία με την motherland ρωσία. Σήκωσε και δύο Su-25 μαζί με επιθετικά ελικόπτερα, να κάνουν περιπολίες χαμηλά πάνω απ’ τα στενά… Το Κίεβο, στη συνέχεια, κατήγγειλε ότι η Μόσχα παραβιάζει την σύμβαση του οηε για την ελεύθερη ναυσιπλοΐα…

Το περιστατικό μπορεί να λήξει τις επόμενες ώρες ή μέρες, αλλά. Η μεν Μόσχα ανήγγειλε πρακτικά το ότι «εδώ, στην Αζοφική, κουμάντο κάνω εγώ» και ότι «αυτά – τις αμφισβητήσεις – πρέπει να τα σκοτώνεις μικρά, γιατί άμα μεγαλώσουν…» – πράγμα καθόλου παράξενο δεδομένου του τι είναι το ουκρανικό καθεστώς. Είναι πλέον καθαρό ότι η Μόσχα θεωρεί αυτή τη λωρίδα θάλασσας πάνω απ’ την οποία περνάει η γέφυρα ρωσίας – Κριμαίας ρωσικά χωρικά ύδατα· και μ’ αυτόν τον τρόπο κλείνει τα στενά του Kerch χωρίς να αμφισβητεί ανοικτά τα ουκρανικά χωρικά ύδατα μέσα στην θάλασσα της Αζοφικής. “Απλά” τα ουκρανικά πλεούμενα θα πρέπει να ζητούν άδεια για να μπαίνουν και να βγαίνουν… “Απλά”… (Εκτός αν το Κίεβο λογικευτεί και αποφασίσει να ανταλλάξει μια συμφωνία ελεύθερης διέλευσης με την αναγνώριση ότι η Κριμαία είναι ρωσική…)

Απ’ την μεριά του το Κίεβο «έθεσε» τις βασικές προδιαγραφές του επιχειρήματος που θα δικαιολογούσε διεθνή (δηλαδή αμερικανική…) «βοήθεια για την προστασία της ελευθερίας ναυσιπλοΐας»…

Είναι σε μικρή κλίμακα εκείνο που συμβαίνει στη νότια θάλασσα της κίνας…

(φωτογραφία: Φτιάξαμε κοτζάμ γέφυρα, τόσων χιλιομέτρων, για να την έχετε για πατσαβούρι; Πάρτε ένα τάνκερ για “πόρτα”…)

Turkstream – σαν γκάζι

Δευτέρα 26 Νοέμβρη. Putin και Erdogan πανηγύρισαν παραπάνω απ’ το συνηθισμένο την αποπεράτωση του υποθαλάσσιου τμήματος του turkstream πριν λίγες μέρες. Προφανώς επειδή δεν πρόκειται, απλά, για μια «επιχειρηματική συμφωνία». Υπάρχει ένα κατασκευαστικό κατόρθωμα (το βάθος του Εύξεινου σε διάφορα σημεία της απόθεσης των γκαζοσωλήνων είναι πάνω από 2 χιλιόμετρα), και είναι πρώτη φορά που σωλήνες διαμέτρου 32 ιντσών κατεβαίνουν σε τέτοιο βάθος (και πίεση). Με μήκος 930 χιλιόμετρα αυτό το υποθαλάσσιο κομμάτι κατασκευάστηκε σε λιγότερο από 2 χρόνια, και το χερσαίο θα τελειώσει τους επόμενους μήνες. Έτσι ώστε μέχρι τα τέλη του 2019 ο turkstream θα παροχευτεύει γκάζι στη δυτική τουρκία· και θα περιμένει τους επόμενους, βαλκάνιους πελάτες. Την ίδια ώρα που ο θρυλικός TAP (trans adriatic pipeline, με αέριο απ’ το αζερμπαϊστάν), που (θα) περνάει και απ’ το βόρειο ελλαδιστάν, με χωρητικότητα το 1/3 του turkstream, έχει φάει ήδη 4 χρόνια work in progress, και θα χρειαστεί τουλάχιστον άλλα 2 μέχρι να φτάσει στην ιταλία – μεταφέροντας (με το καλό!) αέριο αισθητά ακριβότερο απ’ το ρωσικό…

Ο turkstream κέρδισε λοιπόν τον «αγώνα δρόμου» απέναντι στον tap (σε ότι αφορά τα βαλκάνια) και, φυσικά, δεν κουβεντιάζουμε για «μελλοντικούς» σωλήνες, όνειρα, κλπ, για το ανατολικομεσογειακό γκάζι. Με άλλα λόγια ο turkstream είναι, πια, πραγματικός γκαζοσωλήνας· όχι σωληνωτή φαντασίωση. Και – παρά τους ελληνικούς καϋμούς – η πορεία του προς τα βαλκάνια και την κεντρική ευρώπη θα γίνει (όταν εξασφαλιστούν τα ευρωπαϊκά ο.κ.) από βουλγαρία μεριά· όπως είναι λογικό… Η Σόφια θέλει, και θα πιέσει γι’ αυτό. Η μόνη περίπτωση διέλευσης ενός κλάδου απ’ το βόρειο ελλαδιστάν είναι αν ενδιαφερθεί, σαν πελάτης, η Ρώμη. Πράγμα που απ’ την άλλη θα ρίξει ακόμα πιο πίσω τον tap.

Turkstream – σαν φρένο

Δευτέρα 26 Νοέμβρη. Αλλά υπάρχει κάτι εξίσου ή ακόμα περισσότερο σημαντικό απ’ το γεγονός οτι η gazprom είτε σαν «παραγωγός» αερίου είτε σαν «μεταπωλητής» του γκαζιού άλλων (π.χ. ιράν, κατάρ…) καθιερώνεται σαν πολύ βασικός προμηθευτής της ευρώπης από βορρά (north stream 2) και νότο (turkstream) παρακάμπτοντας τα αναχώματα (πολωνία και ουκρανία) που έχει στήσει η Ουάσιγκτον – «στρατηγικός» σύμμαχος της Αθήνας, για να μην ξεχνιέσθε… Κι αυτό είναι το σε τι νομίσματα θα τιμολογείται (και θα πληρώνεται) όλο αυτό το γκάζι.

Για τον north stream 2 υπάρχει ήδη συμφωνία «όχι δολάριο – ευρώ και ρούβλια». Για την ως την τουρκική επικράτεια παροχή η συμφωνία είναι «όχι δολάριο – ρούβλια και λίρες». Αν προεκταθεί στα βαλκάνια θα είναι πάλι «όχι δολάριο – ευρώ και ρούβλια». Πράγμα που σημαίνει: όσο απλώνεται η gazprom (και οι όχι λίγοι ή αμελητέοι τούρκοι και ευρωπαίοι συνεταίροι της) τόσο περιορίζεται η χρήση του δολαρίου σαν διεθνούς νομίσματος.

Με άλλα λόγια δεν πρόκειται μόνο για την ενεργειακή πρώτη ύλη. Αλλά και για την διεθνή (νομισματική, και όχι μόνο) ηγεμονία. Μπορεί οι υδρογονάνθρακες να μην έχουν την πριν από 30 ή 40 χρόνια απόλυτη κυριαρχία στην παραγωγή ενέργειας· μπορεί η εποχή του πετρελαίου να τελειώνει με πάταγο· αλλά το να γίνεται η τιμολόγηση και η αγοραπωλησία πρώτων υλών ενέργειας «όχι με δολάριο» σημαίνει ότι και για άλλα εμπορεύματα θα αρχίσει να συμβαίνει το ίδιο. Η αντιστροφή του κύκλου των θρυλικών “πετροδολαρίων”.

Κυρίως παίρνει μορφή ένας διεθνής προσανατολισμός που αλλού στρατηγικά και αλλού ευκαιριακά ενώνει πολλά και διάφορα αφεντικά: η απο-δολαριοποίηση είναι η «ασύμμετρη» απάντηση στην αμερικανική τακτική των κυρώσεων, των εμπάργκο, των τιμωριών. Το έχουμε ξαναπεί: όσο περιορίζεται ο διεθνής κύκλος κυκλοφορίας του δολαρίου τόσο θα αποδυναμώνεται «ανεπαισθήτως» η όποια αμερικανική ισχύς. Και όχι μόνο η οικονομική τέτοια…

Στριμωγμένη στον οξυνόμενο ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό η Ουάσιγκτον σήκωσε την μεγάλη πέτρα της μονομέρειας, για να την πετάξει στους ανταγωνιστές της. Όμως κάτω απ’ την μεγάλη πέτρα είχε έναν μεγάλο λάκο.

Ποιος τον είδε και δεν τον φοβήθηκε;

Εκτός από ελληνοαμερικανική διαθέτουμε και ελληνορωσική…

Παρασκευή 23 Νοέμβρη. Φιλία, φυσικά! Εν όψει της επίσκεψης του εξοχότατου τενεκεδένιου πρωθυπουργού και υπουργού εξωτερικών στη Μόσχα σε δυόμισυ βδομάδες (7 Δεκέμβρη) όλοι οι δημαγωγοί, επαγγελματίες ή/και ερασιτέχνες, θα πουν και θα γράψουν διάφορα θριαμβευτικά. Μπορεί τα ρούβλια να μην ήρθαν με τον γκαζοσωλήνα του καπετάν Παναγιώτη (τότε που οι ρόζ είχαν φτερά…) αλλά δεν μπορεί: το «ξανθό γένος» μας αγαπάει… Ε;

Ο τενεκεδένιος είναι ο πιο κατάλληλος διαθέσιμος σήμερα πολιτικός εκπρόσωπος του ελλαδιστάν, για να φάει τις πατσαβούρες στα μούτρα και να πει «ωραία δροσιά έχετε δω». Έχει περάσει τις «εξετάσεις real τσίγκου» με άριστα, στο πρώτο μισό του ’15, όταν διέδιδε ότι θα βάλει το ελληνικό ναυάγιο στους brics, και – μάλιστα – ότι ήταν στην Αγία Πετρούπολη που του έγινε η πρόταση. Έρμο πρώην Λένινγκραντ τι σούμελλε να πάθεις!

Θα κατέβει, επίσης, στο γήπεδο με τα εξής προσόντα: Α) έναν πατριάρχη Istanbul που έχει βάλει ήδη φωτιά στο ορθόδοξο ποιμνίο της ουκρανίας (οι πρώτες εμπρηστικές βόμβες έχουν πέσει σε εκκλησίες…), μετά και απ’ το ο.κ. του ελληνικού υπ.εξ. – επί εποχής ογκόλιθου. Β) την φανατική συμμετοχή στον άξονα. Γ) έναν πατριάρχη Ιεροσολύμων που είναι για να ριχτεί με πέτρα στο λαιμό στην κοντινότερη θάλασσα, μαζί με όλο το πρακτόρικο ελληνορθόδοξο παπαδαριό εκεί. Δ) μια ιμπεριαλιστική ατζέντα για την ανατολική Μεσόγειο τόσο εξώφθαλμα αντιτουρκική, που θα αναρωτιόταν κανείς «τι πίνουν στην Αθήνα;» Ε) έναν asset 2 (εκεί στη Σαλονίκη) που απ’ το πολύ γλύψιμο δείχνει να έχει περάσει σε μια πιο realos προσέγγιση.

Αν ο τενεκεδένιος γυρίσει απ’ αυτήν την πολυσήμαντη επαφή με τον Putin και τον Medventev και με τα δύο αυτιά του στo ίδιο μέγεθος, δύο πιθανότητες υπάρχουν. Είτε ότι έκαναν πλάκα με την πάρτη του, είτε ότι τον έπιασαν κι απ’ τα δύο αυτιά μαζί.

Ας ρωτήσει το φασιστοσυνεταιράκι του, τον ψεκασμένο, πως είναι να σε πιάνουν απ’ το ένα. Έχει πρόσφατη εμπειρία, κάτι θα θυμάται…

(φωτογραφία: Λοιπόν αγόρι ψήνεσαι να αρχίσεις να διαδίδεις ότι το πολυτεχνείο το ’73 έγινε κατά του ιράν, της Χεζμπ’ αλλάχ και της Χαμάς; Θα πληρώσουμε κάτι παραπάνω, μην σ’ ανησυχεί…)

Ο πλανήτης του πολέμου

Πέμπτη 22 Νοέμβρη. Ο αμερικανικός μιλιταρισμός έχει εκτροχιαστεί. Κι εγώ, ένας μεσαίας βαθμίδας αξιωματικός καριέρας, το είδα να έρχεται… Πίσω στα 2008, όταν ήμουν ένας λοχαγός που μόλις είχε γυρίσει απ’ το ιράκ και σπούδαζα στο Fort Knox, τα σενάρια της εκπαίδευσής μας γενικά εστίαζαν στις μάχες σε πόλεις και σ’ αυτό που ονομάζονταν «αποστολές ασφάλειας και σταθεροποίησης». Εκπαιδευόμασταν θεωρητικά για να επιτεθούμε σε κάποια κέντρα πόλεων, να καταστρέψουμε τους μαχητές του εχθρού εκεί, και έπειτα να αναλάβουμε ειρηνευτικές και «ανθρωπιστικές» επιχειρήσεις…

… Όταν για πρώτη φορά πήρα μέρος στο πρώτο course για μεσαίου επιπέδου αξιωματικούς καριέρας το 2016 γρήγορα κατάλαβα ότι κάτι είχε πραγματικά αλλάξει.

Τα σενάρια της εκπαίδευσής μας δεν περιορίζονταν πια στις αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις. Τώρα σχεδιάζαμε την ανάπτυξη δυνάμεων – για συμβατικούς πολέμους υψηλής έντασης – στον Καύκασο, στη Βαλτική, και στη νότια θάλασσα της κίνας (δηλαδή: ρωσία και κίνα). Επιπλέον γίνονταν σχέδια για συγκρούσεις με «κακοποιά» καθεστώτα (δηλαδή, αυτό είναι εύκολο: ιράν). Οι αποστολές σχεδιάζονταν για μάχες των αμερικανικών μεραρχιών σε μακρινές περιοχές, σε σημαντικούς πολέμους για την «απελευθέρωση» περιοχών και την υποστήριξη συμμάχων.

Πολύ γρήγορα μου ξεκαθαρίστηκε: έχουν αλλάξει πολλά. Ο αμερικανικός στρατός, στην πραγματικότητα, έχει γίνει παγκόσμιος με έντονο τρόπο. Θορυβημένη απ’ την αδυναμία της να φέρει σε αίσιο τέλος οποιονδήποτε απ’ τους αντιτρομοκρατικούς πολέμους αυτού του αιώνα, η Ουάσιγκτον αποφάσισε ότι είναι καιρός να ετοιμαστεί για «πραγματικό» πόλεμο, με πλήθος εχθρών. Αυτή η διαδικασία αναπτύχθηκε, στην πραγματικότητα, κάτω απ’ τη μύτη μας εδώ και κάποιο καιρό. Θυμηθείτε το 2013 όταν ο πρόεδρος Obama και η υπ.εξ. Hillary Clinton άρχισαν να μιλάνε για μια “pivot” στην Ασία – μια προφανή προσπάθεια να ανασχεθεί η κίνα. Ο Obama επίσης επέβαλε κυρώσεις στη Μόσχα και στρατιωτικοποίησε ακόμα περισσότερο την ευρώπη, σαν απάντηση στην ρωσική εμπλοκή στην ουκρανία και στην κριμαία. Ο πρόεδρος Trump, του οποίου τα «ένστικτα» στην προεκλογική περίοδο ήταν να αποχωρήσει η Αμερική απ’ τους πολέμους στη μέση Ανατολή, το γύρισε στο να είναι άτοιμος να κλιμακώσει τις εντάσεις με την κίνα, την ρωσία, το ιράν, ακόμα και (για ένα διάστημα) με την βόρεια κορέα…

… Πρέπει να καταλάβει κανείς αυτές τις εξελίξεις σαν εκείνες που διαμορφώνουν μια εν δυνάμει φόρμουλα για μια διαρκή σύγκρουση που θα οδηγήσει τις ηπα σε έναν πραγματικά κατακλυσμιαίο πόλεμο τον οποίο ούτε χρειάζεται ούτε μπορεί πραγματικά να κερδίσει…

Άλλο πράγμα να διαβάζετε τέτοια δυσοίωνα απ’ την ίδια την ασταμάτητη μηχανή, και άλλο να τα διαβάζετε απ’ έναν καραβανά, τον ταγματάρχη (και εξωτερικό συνεργάτη / στρατιωτικό καθηγητή ιστορίας στο West Point) Danny Sjursen (τα εισαγωγικά στα αποσπάσματα είναι του πρωτότυπου). Παράδοξο ή όχι φαίνεται ότι υπάρχουν αμερικάνοι καραβανάδες που υπηρετώντας τον εθνικό τους μιλιταρισμό κάποια στιγμή συνειδητοποιούν τι σόι είναι και που πάει. Το τέλος του περιγραφικού άρθρου του (με τίτλο: planet of war) πάει έτσι:

Λέγεται συχνά, με Οργουελιανή έννοια, ότι κάθε έθνος κράτος χρειάζεται έναν εχθρό για να ενοποιήσει και να πειθαρχήσει τον πληθυσμό του. Αν είναι έτσι τότε οι ηπα πρέπει να θεωρηθούν μοναδική περίπτωση στην ιστορία, σαν η μόνη χώρα που στρατιωτικοποιεί όλο τον πλανήτη (και το διάστημα) προσπαθώντας να μας ανεβάσει πάνω από όλους τους υπόλοιπους.

Μ’ αυτή την έννοια είναι, πράγματι, εξαιρετική περίπτωση.

Μ’ αυτή την έννοια, πράγματι, αλλοίμονο στους άμαχους…

Το γκάζι θα περάσει ξόφαλτσα

Τετάρτη 21 Νοέμβρη. Η πανηγυρική «τελετή / συνάντηση» Putin και Erdogan με αφορμή την ολοκλήρωση της κατασκευής του υποθαλάσσιου (στη Μαύρη Θάλασσα) τμήματος του turkstream δεν έφερε πανηγύρια στα μέρη μας. Αναμενόμενο: το ελλαδιστάν έχει ενταχτεί σε άλλη, αντίπαλη «γκαζόσφαιρα», εκείνην της ανατολικής Μεσογείου. Μια «γκαζόσφαιρα» που ωστόσο, στην καλύτερη των περιπτώσεων, βρίσκεται 3 με 4 χρόνια πίσω απ’ την ρωσική (ρωσο/γερμανική, ρωσο/τουρκική) από τεχνική και οικονομική άποψη – σε ότι αφορά την τροφοδοσία της (νότιας και κεντρικής) ευρώπης.

Ο (με διπλό σωλήνα) turkstream απ’ την μια θα τροφοδοτεί με γκάζι τον τουρκικό καπιταλισμό, αφετέρου θα έχει «αναμονή» για τροφοδοσία των βαλκανίων και της κεντρικής ευρώπης (ουγγαρία). Οι φαιορόζ ίσως λιγουρεύονται την προέκτασή του στη βόρεια ελλάδα, μπας και γίνουν λιγάκι “hub”… Ωστόσο μεσολαβούν δύο ζητήματα. Το πρώτο είναι να εγκρίνει η ε.ε. αυτήν τη νότια τροφοδοσία από gazprom μεριά. Το δεύτερο αφορά τους σχεδιασμούς της Μόσχας.

Ενδιαφέρεται ο ρωσικός γεωπολιτικός-με-γκάζι σχεδιασμός για την ελληνική επικράτεια; Η  απάντηση μας (όχι απόλυτα αλλά σε μεγάλο βαθμό βέβαιη) είναι «όχι». Πολύ σημαντικότερη είναι η βουλγαρική επικράτεια, τόσο για πολιτικούς / γεωπολιτικούς λόγους (σχέσεις Σόφιας με Μόσχα) όσο και για καθαρά γεωγραφικούς / οικονομικούς: μια εγκατάσταση διακλάδωσης των σωλήνων κάπου στην βορειοδυτική βουλγαρία θα επιτρέψει προς τα νότια την τροφοδοδοσία της (βόρειας) μακεδονίας, της αλβανίας και από εκεί της ιταλίας, όσο και έναν βόρειο κλάδο προς σερβία, κροατία και ουγγαρία μεριά.

Τι απομένει για το ελλαδιστάν; Η υπόσχεση μιας μελλοντικής εγκατάστασης εξαέρωσης υγροποιημένου αερίου, στην Αλεξανδρούπολη· αερίου ισραηλινής, αιγυπτιακής ή/και νοτιοκυπριακής προέλευσης, που θα μεταφέρεται με γκαζάδικα…. Και από εκεί η ξαναϋπόσχεση ενός μελλοντικού αγωγού διανομής που παραμένει άγνωστο ποιον ενδιαφέρει (λόγω κόστους: η υγροποίηση / εξαέρωση ανεβάζει αισθητά την τιμή του γκαζιού).

Εδώ που τα λέμε: καλύτερα έτσι… Καλύτερα ταπί και ψύχραιμοι…

Ταραγμένα νερά, κινούμενη άμμος 1

Τετάρτη 21 Νοέμβρη. Κανείς δεν πρέπει να ξεχνάει ότι ο άξονας έχει χάσει στρατιωτικά την μάχη για τη «νέα μέση Ανατολή», σίγουρα σε ότι αφορούσε το κόλπο isis. Και ότι το μπλοκ της Αστάνα, εννοημένο σαν ιμπεριαλιστική συμμαχία, έχει επεκτείνει σημαντικά την επιρροή του έχοντας αποκαταστήσει μια καλή εδαφική ζώνη (απ’ τον λίβανο ως, σχεδόν, τα δυτικά σύνορα της ζώνης af/pak) όπου δεν έχει βέβαια τον πλήρη έλεγχο (αμερικανικές βάσεις υπάρχουν σε διάφορα σημεία της βορειοανατολικής συρίας και του βόρειου ιράκ) αλλά έχει σίγουρα την δυναμική. Κερδίζοντάς την σχεδόν απ’ το πουθενά.

Το γεγονός ότι ο άξονας, παραδεχόμενος (σιωπηρά και ως κάποιο σημείο…) την ήττα του στο συριακό / ιρακινό / λιβανέζικο πεδίο μάχης, προσπαθεί να ανασυγκροτηθεί βάζοντας σαν στόχο την Τεχεράνη, και το γεγονός επιπλέον ότι για να αποκτήσει «ψαχνό» και «προοπτική» τόσο η αντιμετώπιση του ιρανικού ιμπεριαλισμού όσο και η ανάσχεση του τουρκικού απαιτείται ένα «παναραβικό μπλοκ» (την δημιουργία και την διαχείριση του οποίου είχε αναλάβει ο τοξικός) δείχνει το γιατί το κεφάλι του παραμένει στο θρόνο και, κυρίως, στα «γραφεία στρατηγικού σχεδιασμού» τόσο στο Τελ Αβίβ όσο και στην Ουάσιγκτον. Δείχνει όμως και το γιατί είναι τόσοι εκείνοι που φανερά ή κρυφά ενδιαφέρονται να του το ρίξουν, τώρα που τον έπιασαν με το ηλεκτρικό πριόνι στα χέρια…

Πολλά κρίσιμα κόλπα, τμήματα του γενικού σχεδιασμού, στα οποία ο τοξικός και η κλίκα του ήταν βασικοί (σαν απλόχεροι χρηματοδότες και όχι μόνο) έχουν αποτύχει… Το σχέδιο isis… Η πρόκληση κρίσης και εμφυλίου στο λίβανο (με την απαγωγή / εκβιασμένη παραίτηση της μαριονέτας Hariri)… Η πολιορκία, ακόμα και η στρατιωτική καταστροφή της Ντόχα… Ο πόλεμος στην υεμένη… Ακόμα και η πολυδιαφημισμένη (μερική) ιδιωτικοποίηση της aramco… Σχεδόν κάθε μία απ’ αυτές τις ήττες του τοξικού ήταν αποτυχία του άξονα· και νίκη του μπλοκ της Αστάνα (και του Πεκίνου στο βάθος).

Δύο κόλπα έχουν απομείνει: η “συμφωνία του αιώνα” (για την «λύση στην Παλαιστίνη») και η όξυνση της αναμέτρησης με το ιράν μέσα απ’ την δημιουργία ενός «παναραβικού» οικονομικού και στρατιωτικού μπλοκ… Το πρώτο είχε σχεδόν βουλιάξει πριν την δολοφονία Khashoggi – απόδειξη οι διαρκείς αναβολές, απ’ την περασμένη άνοιξη, στην ανακοίνωσή του… Το δεύτερο δείχνει ότι βουλιάζει τώρα, αργά μεν αλλά σταθερά. Και θα πάει στον πάτο όταν επισημοποιηθεί εκείνο που όλοι έχουν καταλάβει: η διαταγή και οι οδηγίες του boss τοξικού στο προξενείο του στην Istanbul…

Ταραγμένα νερά, κινούμενη άμμος 2

Τετάρτη 21 Νοέμβρη. Πριν δυο μέρες αντιπροσωπεία βουλευτών απ’ το Αμμάν έκανε επίσκεψη στη Δαμασκό. Ήταν η πρώτη τέτοια επίσημη (και, σύμφωνα με τις δηλώσεις, «εγκάρδια»…) συνάντηση απ’ το 2011, τις σφαγές διαδηλωτών απ’ το καθεστώς Άσαντ και το ξέσπασμα του «εμφύλιου» στη συρία. Από τότε μέχρι πρόσφατα το βασίλειο της ιορδανίας ήταν ζώνη επιμελητείας τόσο για τον αμερικανικό και τον αγγλικό στρατό, όσο και για διάφορες ένοπλες οργανώσεις της αντι-Άσαντ αντιπολίτευσης (συμπεριλαμβανομένου του isis).

Τώρα ο ιορδανός βασιλιάς Abdullah ο Β το βλέπει αλλιώς. Το ιορδανικό καθεστώς δεν είναι σημαντικό οικονομικά, και δεν είναι καίριο για την δημιουργία του «παναραβικού μπλοκ» εναντίον της Τεχεράνης που τόσο θέλει ο άξονας. Είναι όμως ιδιαίτερα σημαντικό για το άλλο κόλπο, την «λύση του αιώνα» για την Παλαιστίνη, επειδή έχει επίσημα (διεθνώς κατοχυρωμένο) λόγο για το θέμα. Ο Abdullah είναι αντίθετος, και βρισκόταν ως πρόσφατα υπό τον έντονο εκβιασμό τόσο της Ουάσιγκτον όσο και του Ριάντ.

Παρόλα αυτά (ή, ίσως, εξαιτίας αυτών…) επιχειρεί μια σταδιακή προσέγγιση με την Τεχεράνη· και, τώρα, επωφελούμενος απ’ το αδυνάτισμα του σαουδαραβικού κρίκου, και με την Δαμασκό – την Δαμασκό του Άσαντ… Αυτό σημαίνει όχι μόνο εκ νέου αναγνώριση του συριακού καθεστώτος· σημαίνει επίσης αναζήτηση στο μπλοκ της Αστάνα (και ακόμα μακρύτερα, στο Πεκίνο…) στηριγμάτων (πολιτικών και οικονομικών). Και όχι μόνο σε σχέση με την Παλαιστίνη…

Μετά την Ντόχα το Αμμάν… Αν ακολουθήσει και το κουβέιτ (που παραδοσιακά δεν έχει αντι-ιρανική πολιτική) τότε το όνειρο του παναραβικού / αντι-ιρανικού μπλοκ θα χρεωκοπήσει, ειδικά αν «οδηγείται» από ένα Ριάντ είτε του τοξικού αυτοπροσώπως είτε κάποιας βιτρίνας του, με την ίδια πολεμοκάπηλη killer ιδεολογία.

Αφγανιστάν

Σάββατο 17 Νοέμβρη. Στη μέση της γραμμής αντιπαράθεσης Μεσόγειος – Ειρηνικός, στα υψίπεδα του αφγανιστάν, η κατάσταση επιδεινώνεται διαρκώς· σε βάρος της Ουάσιγκτον και της «κυβέρνησης», που όλο και περισσότερο μοιάζει με δημαρχία στην Καμπούλ, και μάλιστα περιορισμένων δυνατοτήτων.

Οι ταλιμπάν κερδίζουν διαρκώς έδαφος, καθώς επιτίθενται σε διάφορα σημεία της επικράτειας. Αλλά η πιο αποσταθεροποιητική ως τώρα (για το ηθικό και όχι μόνο του επίσημου αφγανικού στρατού) ήταν η πρόσφατη επίθεσή τους σε μια μονάδα 50 «επίλεκτων κομμάντο», εκπαιδευμένων και εξοπλισμένων απ’ το αμερικανικό πεντάγωνο στην αγροτική περιοχή Jaghori, που ως τώρα θεωρούνταν εξαιρετικά «ειρηνική». Πάνω απ’ τους μισούς κομμάντο σκοτώθηκαν, ενώ οι υπόλοιποι, μαζί με τους τοπικούς μπάτσους, έψαχναν να βρουν τρόπο διαφυγής, την ώρα που οι ταλιμπάν κύκλωναν την περιοχή.

Ορισμένοι υπολογίζουν ότι οι ταλιμπάν ελέγχουν εντελώς ή σε μεγάλο βαθμό το 60% της αφγανικής επικράτειας. Το νούμερο μπορεί να μην λέει όλη την αλήθεια (άλλο βάρος έχουν οι αραιοκατοικημένες αγροτικές περιοχές και άλλο οι πόλεις). Ωστόσο το γεγονός ότι αυτή η έκταση έχει ανακαταληφθεί με μάχες, συν το άλλο γεγονός, ότι στρατιώτες του επίσημου αφγανικού στρατού αυτομολούν στους ταλιμπάν (με όσα όπλα και πυρομαχικά μπορούν να πάρουν μαζί τους), δείχνουν ότι μετά από 17 χρόνια αμερικανικού πολέμου και κατοχής η Ουάσιγκτον πλησιάζει στο σημείο που θα αναγκαστεί να αναγνωρίσει την ήττα της.

Απ’ την άλλη εκκρεμεί πάντα η πρόταση του Erik Prince, αφεντικού της πρώην blackwater και νυν academi: με 6000 καλοπληρωμένους φονιάδες ο «πρίγκηπας του σκότους» υπόσχεται να κάνει την δουλειά που δεν κατάφεραν 110.000 καλοεκπαιδευμένοι πεζοναύτες του αμερικανικού στρατού. Στο ψόφιο κουνάβι (και στον γαμπρό του) η ιδέα αρέσει. Θα είναι μια ακόμα ευκαιρία για «επένδυση» απ’ το Ριάντ. Αλλά οι αμερικάνοι καραβανάδες την απορρίπτουν: οι μισθοφόροι της academi θα χρειάζονται οπωσδήποτε την κάλυψη του τακτικού αμερικανικού στρατού (σίγουρα από αέρα), και έτσι το πεντάγωνο θα βρεθεί με σχέσεις συνενοχής σε εγκλήματα πέρα απ’ τα (ως τώρα) όριά του.

Άσε που μπορεί να βρουν την ευκαιρία οι ανάλογοι ανθρωποκυνηγοί της ρωσικής Wagner να κάνουν παιχνίδι απ’ την απέναντι μεριά, μαζί με τους ταλιμπάν…

Υπάρχει κανάς Θουκυδίδης στα πέριξ;

Πέμπτη 15 Νοέμβρη. Είναι γεγονός ότι η πλανητική ηγεμονία των ηπα (στο σύντομο διάστημα των ‘90s, όταν ανακηρύχτηκε σαν “η μόνη υπερδύναμη του πλανήτη”…) έχει στριμωχτεί σοβαρά. Και, με την πλάτη στα σκοινιά, η Ουάσιγκτον θέλει να «πιστεύει πραγματικά…» οτιδήποτε την κάνει να νοιώθει πιο δυνατή.

Υπάρχει, όμως, ένας βασικός παράγοντας στις ενδοκαπιταλιστικές / διακρατικές αντιθέσεις και εντάσεις, που παίζει μεγάλο ρόλο στις τακτικές, στις στρατηγικές και στα «πραγματικά πιστεύω…» της κάθε πλευράς. Θα τον λέγαμε υποκειμενικό. Δεν αναφερόμαστε στην προσωπικότητα του όποιου ψόφιου κουναβιού ή του όποιου Pence. Αναφερόμαστε στον γενικό ιστορικό υποκειμενισμό των υποτελών και των αρχόντων κάθε κράτους / κεφάλαιου, όπως αυτός διαμορφώνεται μέσα στην ιστορία.

Η ιστορία των ηπα είναι ιστορία διαρκούς επέκτασης (της ισχύος της). Απ’ τον εποχή του “let’s go west”… Απ’ τον 19ο αιώνα και σ’ όλον τον 20ο (δηλαδή επί αρκετές γενιές) το αμερικανικό imperium απλωνόταν: νίκησε σε 3 παγκόσμιους πολέμους, κι αυτό είναι πολύ σημαντικό στο πως «γράφει» στην όποια συλλογική «εθνική συνείδηση» η ιδέα της «ακαταμάχητης ισχύος». Προφανώς η επανάληψη διαμορφώνει μεταφυσική πίστη…

Ο αμερικανικός ηγεμονισμός δεν έχει στριμωχτεί ποτέ πραγματικά. Ούτε καν στη διάρκεια του 3ου παγκόσμιου (του λεγόμενου «ψυχρού») πολέμου, τον οποίο ο πολεμοκάπηλος Pence νομίζει ότι μπορεί να επαναλάβει. Γιατί όταν η Ουάσιγκτον, μαζί με το Λονδίνο, ξεκίνησε εκείνον τον 3ο παγκόσμιο (αμέσως μετά το τέλος του 2ου…) η εδαφική επικράτεια / επιρροή του αντίπαλου «ανατολικού μπλοκ», του οποίου τα «σύνορα» ο ακροδεξιός Τσώρτσιλ ονόμασε «σιδηρούν παραπέτασμα», ήταν ήδη διαμορφωμένη· σίγουρα σε ότι αφορούσε το βόρειο (καπιταλιστικό) ημισφαίριο.

Υπήρχαν, φυσικά, «θερμές» (θερμότατες!!!) περιφερειακές αναμετρήσεις μεταξύ των δυο μπλοκ στο «νότο», στην ασία, στην αφρική και στη λατινική αμερική. Ωστόσο, παρά τις πολεμοκάπηλες ρητορικές, ούτε η ήττα στο βιετνάμ (και στην υπόλοιπη νοτιοανατολική ασία), ούτε η επαναστατημένη κούβα έθεταν υπαρξιακά ζητήματα για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Αυτό που θα μπορούσε να του θέσει τέτοια ζητήματα ήταν ένας κανονικός και πλήρης πόλεμος με την εσσδ· και πάλι μόνο λόγω των διηπειρωτικών πυραύλων που θα έφερναν τον πυρηνικό όλεθρο εντός ηπα. Κατά τα άλλα η ευρώπη θα πλήρωνε το μάρμαρο…

Τώρα, όμως, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Κατ’ αρχήν είναι πολύ πιο ρευστά τα «σύνορα», εφόσον άλλωστε δεν υπάρχουν οριστικά διαμορφωμένα μπλοκ. Κατά δεύτερον η ευρώπη (ή διάφορα κράτη σ’ αυτήν) δεν είναι καθόλου «δεδομένη» για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Τρίτο και σημαντικότερο: ο τρόπος που επεκτείνεται και ηγεμονεύει ο κινέζικος καπιταλισμός είναι «η αγορά», το ιερό και όσιο της άλλοτε αμερικανικής (οικονομικής και γεωπολιτικής) κυριαρχίας!

Αυτό είναι, πράγματι, πρωτάκουστο!!! Απ’ την Μόσχα, επί εσσδ, η Ουάσιγκτον μπορεί να κινδύνευε από πυραύλους με πυρηνικές κεφαλές· με κανέναν τρόπο, όμως, δεν κινδύνευε απ’ την επέκταση ενός «υπό κομμουνιστικό έλεγχο» πανομοιότυπου καπιταλιστικού «συστήματος αιμοδοσίας», όπως είναι το εμπόρευμα και η αγορά!!! Μ’ άλλα λόγια δεν κινδύνευε η υλική βάση της αμερικανικής (και συνολικά της «δυτικής») υπεροχής. Αντίθετα: μπορούσε να υπάρχει η σιγουριά ότι το «δυτικό σύστημα» είναι ανώτερο από κάθε άποψη και ότι, κατά συνέπεια, δεν μπορεί παρά να νικήσει· εκτός απ’ την περίπτωση ολικής καταστροφής της ζωής στον πλανήτη.

Τώρα τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Ο κινεζικός καπιταλισμός / ιμπεριαλισμός μπορεί να κρατάει κόκκινες σημαίες με σφυροδρέπανα, αλλά δεν κτυπάει εξάγωντας «την ανατροπή του καπιταλισμού». Κτυπάει εξάγοντας καπιταλισμό, εμπορεύματα, και μάλιστα όλο και πιο ανώτερης ποιότητας – και σε καλύτερες τιμές!!!

O tempora o mores!!!