Αφγανιστάν

Τετάρτη 23 Αυγούστου. Ο αμερικανικός στρατός έχει βάσεις στο αφγανιστάν. Πέντε ή έξι. Δεν τις έφτιαξε για να τις διαλύσει. Τις έφτιαξε επειδή του χρειάζονται (και) εκεί. Τυπικά είναι νατοϊκές. Ουσιαστικά είναι δικές του. (Το νατο είναι κάπως αβέβαιο).

Όχι ο ψοφιοκούναβος αλλά και ο θεός ο ίδιος να έλεγε «θα φύγουμε», ψέμματα θα ήταν. Το ιδανικό για την Ουάσιγκτον και τους συμμάχους της, ειδικά το Λονδίνο, θα ήταν να υπάρχει στην Καμπούλ ένα καθεστώς μαριονέτα που να ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος της αφγανικής επικράτειας, έτσι ώστε οι αμερικάνοι να περιορίσουν τον στρατό τους στο προσωπικό των βάσεων.

Τέτοιο καθεστώς η Ουάσιγκτον προσπάθησε φιλότιμα να φτιάξει και να στηρίξει. Ο «πρόεδρος» Karzai ήταν ένας τέτοιος «μπροστινός», όπως είναι τώρα ο διάδοχός του απ’ τον Σεπτέμβρη του 2014, Ashraf Ghani. O Karzai δεν κατάφερε να ελέγξει την αφγανική επικράτεια. Ο Ghani ακόμα λιγότερο: οι πιο «ευχάριστοι» υπέρ του υπολογισμοί δείχνουν ότι έχει ήδη χάσει το 40%. Κυρίως απ’ τους ταλιμπάν.

Οι ταλιμπάν θα ήταν, ίσως, λιγότερο πετυχημένοι στην αντεπίθεση που έχουν ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια αν οι στόχοι τους δεν συνέπιπταν με εκείνους της Μόσχας, του Πεκίνου· και καμιά φορά από τακτική απόψη με εκείνους της Ισλαμαμπάντ. Το πακιστανικό καθεστώς δεν πρόκειται ποτέ να επιτρέψει στην Ουάσιγκτον ή οποιονδήποτε άλλον να αποκτήσει το «πάνω χέρι» στο αφγανιστάν. Συνεπώς έχει συμφέρον να ζορίζονται οι αμερικάνοι… Αυτός είναι ο λόγος που στις χθεσινές του δηλώσεις περί αφγανιστάν ο ψοφιοκούναβος την έπεσε με την γνωστή κομψότητά του στην Ισλαμαμπάντ.

Η Μόσχα και το Πεκίνο απ’ την μεριά τους θέλουν να γίνει (και) το αφγανιστάν ένας βούρκος αίματος για τον αμερικανικό στρατό και τους ντόπιους συμμάχους του… Έως ότου η Ουάσιγκτον αναγκαστεί να παραδεχτεί την ήττα της, να τα μαζέψει και να φύγει εντελώς.

Το γεγονός, λοιπόν, ότι οι ταλιμπάν έχουν γίνει ιδιαίτερα εφευρετικοί και αξιόμαχοι (και φαίνεται πολύ αποτελεσματικότεροι απ’ τον αμερικανο-εκπαιδευμένο στρατό της Καμπούλ…), καλά εξοπλισμένοι και έχουν τις διακριτικές πλάτες της Μόσχας και του Πεκίνου, αναγκάζει την Ουάσιγκτον να αυξήσει τις δικές της «μπότες στο χώμα» (καθώς και των συμμάχων της, σίγουρα των άγγλων) στο αφγανιστάν. Ωστόσο τα νούμερα είναι ακόμα σχετικά μικρά. Τώρα έχει εκεί περίπου 8.500 κεφάλια, θα τα κάνει (σ’ αυτή τη φάση) 13.000. Αλλά στην κορύφωση της κατοχής πριν λίγα χρόνια ήταν 100.000.

Η Ουάσιγκτον θέλει να προστατέψει τις βάσεις της και τη «νομιμότητα» (;) της παρουσίας τους στο ινδοκούς – τελεία και παύλα. Κανένα ψόφιο κουνάβι δεν θα ήθελε ποτέ κάτι άλλο! Όμως αυτός ακριβώς ο στόχος θα τραβήξει μελλοντικά ακόμα περισσότερο αμερικανικό στρατό σε έναν πόλεμο που γίνεται απ’ το 2001, και είναι πια φανερό ότι δεν μπορεί να κερδίσει.

(φωτογραφία κάτω: η γερμανική αστυνομία έδεσε έναν πατέρα και έναν γυιό με 5.000 χάπια σαν αυτό της φωτογραφίας, ολλανδικής παραγωγής. «Έκσταση» είπε. Λάθος! Είναι καραμέλες ψοφιοκουναβίνης! Πρόκειται για ένα κοκτέιλ βιταμινών που μπορεί να σε ανεβάσει πολύ. Μέχρι και πρόεδρος μπορεί να νομίζεις ότι είσαι…)

Υδρογονάνθρακες

Πέμπτη 10 Αυγούστου. Όταν η Ουάσιγκτον σκίζει τις πλεξούδες της υπέρ της “απεξάρτησης” της ευρώπης απ’ το ρωσικό φυσικό αέριο (χτεσινό σχόλιο) δεν εννοεί να φτάνει στην γηραιά ήπειρο ιρανικό γκάζι. Συνεπώς η τριμερής συμφωνία που υπογράφτηκε προχτές ανάμεσα στην ιρανική πετρο-επενδυτική Ghadir, την ρωσική Zarubezhneft και την τουρκική Unit International για την έρευνα και την εκμετάλλευση ιρανικών κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, δεν είναι απ’ αυτές που χαροποιούν το αμερικανικό καθεστώς. (Να θυμήσουμε ότι αυτές οι υδρογονανθρακικές συμφωνίες αφορούν, προοπτικά, τα «τελευταία – τελευταία»…)

Δεν θα το χαροποιούν ούτε οι συμφωνίες που υπέγραψαν (χωριστά) πριν λίγες ημέρες η γαλλική renault και η ιαπωνική mitsubishi για δημιουργία εργοστασίων παραγωγής αυτοκινήτων στο ιράν· η δεύτερη θα φτιάχνει το υβριδικό outlander suv. Τέτοια deal, είτε είναι ενεργειακά είτε βιομηχανικά, μετατρέπουν σε χαρτοπετσέτες τις βαρύγδουπες «κυρώσεις» που επιβάλει η Ουάσιγκτον στο ιρανικό καθεστώς. Και θα έχουν διάφορες επιπλοκές για τις σχέσεις της όχι με την Τεχεράνη αλλά με την ε.ε. και την ιαπωνία.

(φωτογραφία: ο κύριος αριστέρα είναι ο Thierry Bolloré, της renault. Οι άλλοι δύο είναι ο Mansour Moazami – στο κέντρο – και ο Morshed Solouk. Ιρανοί. Η ευτυχής στιγμή των υπογραφών είναι στις 7 Αυγούστου, και προβλέπει την παραγωγή 150.000 αυτοκινήτων το χρόνο, απ’ το 2018: ο καπιταλισμός με όρεξη, και χωρίς την άδεια των αμερικάνων…

Για ένα τέτοιο deal στην ελλάδα ξέρουμε μερικούς που θα φόραγαν γραβάτες και στ’ αυτιά… Παρ’ολα αυτά ο Moazami (και άλλοι τρεις πίσω του) είναι “σκέτος” και άνετος…)

Οι φίλοι στα δύσκολα φαίνονται…

Τετάρτη 9 Αυγούστου.Με την υποστήριξη των ηπα, η ε.ε. θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα κάνοντας μια σοβαρή προσπάθεια να εξασφαλίσει μη ρωσικές προμήθειες φυσικού αερίου στην ευρώπη, εμποδίζοντας έτσι τον Πούτιν να χρησιμοποιήσει την ενέργεια σαν πολιτική κάλυψη μια για πάντα. Σ’ αυτό τον στόχο οι ηπα έχουν να παίξουν κρίσιμο ρόλο ώστε να βοηθήσουν την απελευθέρωση των συμμάχων μας απ’ την κυριαρχία της ρωσίας στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου.

Οι φτηνές και άφθονες αμερικανικές πηγές έχουν ρίξει τις τιμές διεθνώς, αλλά απ’ την στιγμή που ο Πούτιν πουλάει πετρέλαιο και αέριο ελεύθερα σ’ όλο τον κόσμο εμείς πιεζόμαστε και πουλάμε σε ελάχιστους. Γι’ αυτό τον λόγο υποστήριξα το νόμο για την Ενεργειακή Ασφάλεια του Βόρειου Ατλαντικού (North Atlantic Energy Security Act), ένα νόμο που θα ξεδιπλώσει την διάθεση των δικών μας πηγών, με σκοπό να υπονομεύσει το καθεστώς Πούτιν και ενισχύσει τους συμμάχους μας στην ευρώπη.

Ο αμερικανικός ενεργειακός τομέας έχει την δυνατότητα να γίνει ένα πολύτιμο στοιχείο που θα ωθήσει την οικονομία, θα υπηρετήσει τους σκοπούς της εξωτερικής πολιτικής των ηπα, και θα ενισχύσει την εθνική μας ασφάλεια και την ασφάλεια των συμμάχων μας στον κόσμο…

Αυτά λέγονταν, έτσι ακριβώς… όχι πριν 3 βδομάδες αλλά σχεδόν πριν 3 χρόνια. Στις αρχές Δεκέμβρη του 2014. Απ’ τον υποτιθέμενο “μαχητή” (και όχι πάντα φιλοΤραμπ) συντηρητικό γερουσιαστή McCain – τον άνθρωπο που έχει δουλέψει επί χρόνια σαν «ανεπίσημος» υπ.εξ. των ηπα, κάνοντας όλες τις βρωμοδουλειές που δεν μπορούσαν να γίνουν επίσημα. Όπως, για παράδειγμα, τις επαφές με τους τζιχαντιστές στη συρία…

Πολύ πριν γίνουν οι περσινές αμερικανικές εκλογές (και το Κρεμλίνο εκλέξει το ψόφιο κουνάβι, όπως λέει ο θρύλος…) η Ουάσιγκτον επεδίωκε να «δέσει» ενεργειακά την ευρώπη· και, αντίστοιχα, να κόψει την ροή ρωσικού φυσικού αερίου. Γιατί όταν ένας πολιτικός σκύλος σαν τον McCain γαυγίζει για «μη ρωσικές πηγές» εννοεί «πηγές που ελέγχουμε εμείς…. είτε είναι στην επικράτειά μας, είτε αλλού».

Να πει κανείς ότι η Ουάσιγκτον δεν έκανε φιλότιμες προσπάθειες γι’ αυτό τον σκοπό; Έκανε και παράκανε. Η ενίσχυση των φασιστών στην ουκρανία τι στόχο είχε άραγε αν όχι την διακοπή της ροής φυσικού αερίου απ’ την ρωσία στην ευρώπη; Απέτυχε σε μεγάλο βαθμό όταν ανακοινώθηκε ο south stream 2…

Αλλά η στοχοπροσήλωση στοχοπροσήλωση! Τώρα, με αφορμή την θρυλούμενη αλλά καθόλου αποδεδειγμένη εμπλοκή της Μόσχας στις αμερικανικές εκλογές (κάτι βρήκαν να πουν!) οι κυρώσεις συμμαδεύουν και τις ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες (γερμανικές και αυστριακές κατά κύριο λόγο) που συνεργάζονται με την gazprom στην κατασκευή και στην εκμετάλλευση του south stream 2.

Θέλουν οι ευρωπαίοι να «απελευθερωθούν» απ’ το ρωσικό αέριο και να υποδουλωθούν στο υγροποιημένο αμερικανικό; Όχι, δεν θέλουν! Πρώτον, επειδή το ρωσικό είναι φτηνότερο… Και δεύτερον επειδή η Μόσχα δεν έχει βάσεις σε ευρωπαϊκό έδαφος, οπότε η όποια (ενεργειακή) εξάρτηση είναι «μονή». Αντίθετα, η εξάρτηση απ’ τους αμερικάνους έχει πάντα και κάνες. Είναι πολλαπλή… Συχνά δεν μπορεί καν να ειπωθεί “εξάρτηση”. Λέγεται κατοχή με τακτ· και έτσι ασκείται. Παράδειγμα οι σχέσεις των ευρωπαϊκών τραπεζών με τις ιρανικές…

Και αυτό έχει πολλές και διάφορες συνέπειες… Γιατί ούτε ο McCain το έκρυβε, πριν σχεδόν τρία χρόνια: οι σκοποί της εξωτερικής μας πολιτικής και η εθνική μας ασφάλεια πρώτα και πάντα! Σα να έλεγε: america first – και οι υπόλοιποι να πάνε να ….

Οπότε το ψόφιο κουνάβι μπορεί να τσινάει, αλλά τα αμερικανικά νομοθετικά σώματα είναι μέσα στη γραμμή του· ή αυτός στη δική τους. Το ίδιο κάνει, παρά τα μελοδράματα…

Κυρώσεις

Τετάρτη 2 Αυγούστου. Εντελώς εγκυκλοπαιδικά, και επειδή όταν η ιστορία γίνεται κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος ποιο γεγονός θα αποδειχθεί σημαντικό στην εξέλιξη, να θυμίσουμε ότι οι τελευταίες αμερικανικές κυρώσεις κατά της Μόσχας (και, όποιον πάρει η μπάλα: κατά της γερμανίας και άλλων στην ε.ε.) δικαιολογήθηκαν σαν απάντηση:

  • Στην μοχθηρή εμπλοκή της Μόσχας στις πρόσφατες αμερικανικές εκλογές… Είναι ένα θέμα που προσφέρεται για πολλά διδακτορικά σε ότι αφορά τις ιδεολογικές λειτουργίες στις postmodern κοινωνίες: πρόκειται για κάτι που δεν έχει αποδειχθεί, δεν έχει καν στοιχειοθετηθεί, και ακόμα δεν έχει κατηγορηθεί κανένας συγκεκριμένα… Ωστόσο … «παίζει». Φαίνεται ότι κάθε ξοφλημένος έχει μια «υπόθεση Γεωργίου» να τρώγεται.
  • Στο ρόλο της Μόσχας στην ανατολική ουκρανία. Πραγματικότατος, χωρίς καμία αμφιβολία. Όσο ο ρόλος της Ουάσιγκτον στο Κίεβο…
  • Στην προσάρτηση της Κριμέας. Ο.Κ….
  • Στον ρόλο της Μόσχας στη συρία! Είναι κάτι που δεν αναφέρεται, αλλά η αμερικανική «εθνική γραμμή» όντως κατηγορεί την Μόσχα για την υποστηρίξη στον Άσαντ και για την καίρια στρατιωτική ενίσχυσή του. Αυτό, αν και η επίσημα η Ουάσιγκτον έχει παραδεχτεί την ήττα της στη συρία. (Ή, ίσως, εξαιτίας αυτής της ήττας να τα έχουν πάρει στο κρανίο οι εκπρόσωποι του αμερικανικού «έθνους»).

Αντίθετα, δεν υπάρχει μνεία, και σίγουρα οι κυρώσεις αυτές δεν αφορούν την αμπχαζία και τη νότια οσετία. Τι να υποθέσουμε; Ότι οι αμερικάνοι εθνοπατέρες έχουν μνήμη χρυσόψαρου;

(φωτογραφία: μπορεί να μην τους φαίνεται, αλλά αυτοί πάνω στο τεθωρακισμένο είναι ρώσοι στρατόμπατσοι. Και που βρίσκονται οι αφιλότιμοι; Πιθανότατα στην Dara’a, νοτιοδυτικά στη συρία, κοντά στα σύνορα με την ιορδανία και το ισραήλ.

Είναι εκεί για να επιτηρούν την εκεχειρία… Και για να εκνευρίζουν το αμερικανικό και το ισραηλινό πεντάγωνο… Ρώσοι στρατιώτες τόσο νότια στη μέση Ανατολή πότε είχαν ξαναεμφανιστεί αυτοπροσώπως; Ούτε στα «ορλωφικά»!)

Κρύο πιάτο

Τρίτη 1 Αυγούστου. Η απάντηση της Μόσχας στον καινούργιο γύρο των σε βάρος της κυρώσεων απ’ την Ουάσιγκτον (είναι ολόκληρη αυτή η απάντηση; ή έχει και επιδόρπιο;) περιέλαβε και μια εκκρεμότητα, απ’ τον Δεκέμβρη του ’16. Τότε, στις τελευταίες μέρες της, η διοίκηση Ομπάμα είχε απελάσει 35 άτομα απ’ την ρωσική διπλωματική αποστολή στις ηπα· και είχε κατασχέσει και δύο κτίριά της.

Υποτίθεται ότι η Μόσχα δεν αντέδρασε τότε, περιμένοντας να αναλάβει τα καθήκοντά του το ψόφιο κουνάβι. Μετά και την τελευταία «επίδειξη» απ’ τους αντιπροσώπους – του – αμερικανικού – έθνους, ο Πούτιν ζήτησε απ’ την αμερικανική διπλωματική αποστολή στη ρωσία να μειώσει μέχρι την 1η Σεπτέμβρη το μέγεθος της ώστε να είναι ίδιο με εκείνο της αντίστοιχης ρωσικής στις ηπα: 455 άτομα συνολικά. Αυτό σημαίνει μείον 755 άτομα. Ε;

Ορισμένοι, έχοντας άγνοια, υποστηρίζουν ότι απελαύνονται «755 αμερικάνοι διπλωμάτες». Καμμία σχέση. Τα 1210 άτομα που απασχολούν οι αμερικάνοι στην πρεσβεία στη Μόσχα και σε δύο προξενεία περιλαμβάνουν τα πάντα. Απ’ τον πρεσβευτή και τους προξένους, ως τους γραμματείς, τους σωφέρ, τους κηπουρούς, τους μαγείρους, τις καθαρίστριες και τους φύλακες. Αρκετοί απ’ το «προσωπικό» είναι ρώσοι υπήκοοι.

Το ρωσικό καθεστώς θα μπορούσε να απελάσει 35 αμερικάνους, για να είναι πάτσι με την απέλαση του Δεκέμβρη. Προτίμησε κάτι πιο σαδιστικό. Το να μειωθεί συνολικά η αμερικανική αποστολή κατά 755 άτομα σημαίνει ότι κατ’ αρχήν θα απολυθούν πολλοί απ’ το «βοηθητικό προσωπικό». Αλλά αυτό θα κάνει δύσκολη την καθημερινή «δουλειά» της αποστολής. Διάφορα απ’ αυτά που έκαναν οι «βοηθητικοί» θα πρέπει να τα κάνουν οι «κανονικοί» – ή κανένας.

Φυσικά θα πρέπει να φύγουν και «διπλωμάτες» – αυτό ήταν η αναμενόμενη ρωσική αντίδραση. Προφανώς η Ουάσιγκτον είχε κάνει ήδη μια αναδιάρθρωση καθηκόντων, ειδικά σε ότι αφορά την κατασκοπεία· είναι απ’ τις βασικές δουλειές όλων των σοβαρών πρεσβειών, οπουδήποτε. Αλλά ακόμα κι αν υπήρχε έτοιμη η λίστα 35 αμερικάνων διπλωματών προς αναχώρηση, πρέπει να αδειάσουν την γωνιά άλλα 720 άτομα. Το σύνολο των όχι καθαρά πρεσβευτικών θέσεων σ’ αυτά τα 1210 άτομα υπολογίζεται κοντά στις 900. Άρα θα μείνουν το πολύ 160 – 180 απ’ αυτούς / αυτές. Είναι σαφές ότι η αμερικανική πρεσβεία στη ρωσία θα ξεχαρβαλωθεί λειτουργικά.

Ίσως διασκεδάζει το ρωσικό καθεστώς με την ιδέα ότι οι αμερικάνοι κατάσκοποι / στελέχη της αμερικανικής πρεσβείας θα κάνουν και το σφουγγάρισμα του κτιρίου. Είναι τα απομεινάρια του «σοσιαλιστικού» παρελθόντος του καγκεμπίτη Πούτιν; Ίσως. Πως το έλεγε ο Λένιν; «Και η μαγείρισσα να κυβερνήσει»; Ε, η εφαρμογή Πούτιν είναι «και ο πρεσβευτής να μαζεύει τα σκουπίδια»…

Το κράτος και η μνήμη

Τρίτη 1 Αυγούστου. Η πολωνία έχει υποφέρει από κατοχές, αυτό είναι αλήθεια. Φαίνεται όμως ότι περισσότερο απ’ όλα υποφέρει (και θα υποφέρει) από αμνησία.

Η ακροδεξιά κυβέρνηση, μαζί με διάφορα άλλα, πέρασε στα τέλη του περασμένου Ιούνη ένα νόμο που απαγορεύει την προπαγάδνα υπέρ των ολοκληρωτισμών (εκτός αν είναι πολωνικής προέλευσης ή βολεύει τα «εθνικά συμφέροντα», υποθέτουμε κακοπροαίρετα) και, σε σχέση μ’ αυτήν, απαγορεύει την αναφορά ακόμα και σε κτίρια ή άλλα στοιχεία αρχιτεκτονικής που παραπέμπουν σ’ αυτούς. Η Μόσχα υποψιάζεται ότι μ’ αυτό το τελευταίο η ακροδεξιά κυβέρνηση σκοπεύει στην καταστροφή όλων των μνημείων του σοβιετικού παρελθόντος της πολωνίας· συμπεριλαμβανόμενων και των (όχι λίγων) για την απελευθέρωση της Βαρσοβίας απ’ τον κόκκινο στρατό στον β παγκόσμιο. Γι’ αυτό και ετοιμάζεται να κάνει… τι;… να “επιβάλει κυρώσεις” (χμμμμ… πολύ της μόδας έχουν γίνει…)

Θα προτείναμε ότι μια τέτοια «αναθεώρηση» της μνημειακής γεωγραφίας της πολωνίας είναι το μέσο και όχι ο σκοπός. Ακόμα και σαν αντιπερισπασμός θα μπορούσε να θεωρηθεί, στην υπόγεια και οξυνόμενη πόλωση που διατρέχει την πολωνική κοινωνία. Γιατί ενώ υπάρχει πάντα «επίσημη εθνική μνήμη» (στην ελλάδα το ξέρουμε καλά…) που περνάει μέσα απ’ την καταστροφή του οτιδήποτε δεν την ταΐζει, οι αντικαθεστωτικές μνήμες, όποια κι αν είναι τα καθεστώτα, δεν μπορούν να εξαφανιστούν. Στην χειρότερη περίπτωση θα αναγκαστούν να περάσουν στην παρανομία. Δουλεύοντας υπόγεια.

Αλλά κατεδαφίζοντας τα ενοχλητικά κομμάτια του παρελθόντος δεν φτιάχνει κανείς το μέλλον του. Η ακροδεξιά πολωνική κυβέρνηση θα ήθελε (αλλά ακόμα δεν το τολμάει) να αντικαταστήσει τα αγάλματα του κόκκινου στρατού με εκείνα των τελευταίων αμερικάνων προέδρων, των πιο πρόσφατων αμερικάνων αρχιστράτηγων, και οπωσδήποτε των επικεφαλής του νατο. Μ’ άλλα λόγια θα ήθελε να ακτινοβολεί η εθνική χωροταξία της απ’ αυτό που θεωρεί ότι είναι το «δημοκρατικό» alter ego της – με το αζημίωτο.

Αυτή είναι, ακριβώς, η αποθέωση της πολωνικής αμνησίας (που, πάντως, δεν είναι μοναδική στην ευρώπη): ξεχνάει την γεωγραφία. Ξεχνάει και την εθνική αμετροέπεια. Βολεύεται να παριστάνει το «θύμα», περιμένοντας πάντα τον επόμενο «απελευθερωτή»…

Κυρώσεις 1

Σάββατο 29 Ιούλη. Τα «οικονομικά μέτρα» (ποινές, πρόστιμα, απαγορεύσεις, απειλές κλπ) είναι μια μορφή πολέμου. Δεν είμαστε καθόλου βέβαιοι ότι υπήρξαν ποτέ, απ’ το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα και μετά, αποτελεσματικά σε σχέση με τους στόχους που έμπαιναν επίσημα. Πότε πότε οι εμπνευστές τους υποστηρίζουν ότι τέτοιου είδους «κυρώσεις» δεν είναι το κυρίως όπλο αλλά ο πυροκροτητής: θα δημιουργήσουν (έτσι πάει η λογική) με τον καιρό σοβαρά εσωτερικά οικονομικά / κοινωνικά προβλήματα, προκαλώντας μια εξέγερση εναντίον της εξουσίας που οι «κυρώσεις» έχουν στόχο· αντικαθιστώντας την, τελικά, με μια πιο «φιλική», «δεκτική», «υπάκουη», κλπ. Αυτό ήταν υποτίθεται το μοντέλο των κυρώσεων κατά του ιρανικού καθεστώτος. Δεν έπιασαν, αυτό είναι απόλυτα βέβαιο. Κι αφού δεν έπιασαν όταν το ιρανικό καθεστώς ήταν στριμωγμένο (το 2003, το 2004 ή το 2005) θα πιάσουν ακόμα λιγότερο τώρα πια. Το ίδιο ισχύει και με τις «κυρώσεις» κατά της ρωσίας. Δεν πέτυχαν κάτι, ούτε πρόκειται να πετύχουν. Γιατί, τότε, το αμερικανικό καθεστώς συνεχίζει να χρησιμοποιεί αυτό το «μέσο»;

Έχει γίνει μια ουσιαστική μετατόπιση των πραγματικών στόχων των αμερικανικών κυρώσεων, ενόσω οι φαινομενικά εμφανίζονται κατατονικά, παρανοϊκά, οι ίδιοι. Αυτό φάνηκε καθαρά απ’ την διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν, τον Ιούλη του 2015, και ύστερα. Εφόσον τα 5 + 1 πρωτοκοσμικά κράτη αναγνώρισαν ότι η Τεχεράνη έχει θέσει το πυρηνικό της πρόγραμμα σε πλήρη διεθνή έλεγχο, το παραμύθι με τις κυρώσεις έπρεπε να τελειώσει. Αυτό ήλπιζαν, τουλάχιστον, τα ευρωπαϊκά κράτη. Αμ δε!!! Βρίσκοντας άλλες δικαιολογίες και προφάσεις η Ουάσιγκτον συνέχισε και εμπλούτισε τις κυρώσεις κατά της Τεχεράνης, απειλώντας αυτήν την φορά με βαριές «ποινές» και τα ευρωπαϊκά καπιταλιστικά μαγαζιά που θα τολμούσαν να αποκαταστήσουν τις οικονομικές σχέσεις τους με το ιρανικό καθεστώς. Απειλώντας κυρίως τις ευρωπαϊκές τράπεζες: δεν μπορούν να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους με τις ιρανικές (π.χ. στην μεταφορά χρημάτων) γιατί αν το κάνουν το αμερικανικό κράτος θα τις «κάψει» με πρόστιμα. Με βάση το γεγονός ότι δουλεύουν και στις ηπα, οπότε το αμερικανικό καθεστώς θεωρεί ότι πρέπει να υπακοούν την αμερικανική νομοθεσία. Δηλαδή τις κυρώσεις… Πιο συγκεκριμένα:

…όποια ευρωπαϊκή τράπεζα ή επιχείρηση αγνοήσει τις αμερικανικές απαγορεύσεις κατά του ιράν, ειδικά στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, κινδυνεύει να φάει πρόστιμα δισεκατομυρίων δολαρίων, να μπει στα μικροσκόπια «πλήθους υπηρεσιών», τα στελέχη της θα γίνουν στόχοι απαγορεύσεων εισόδου στις ηπα, να υποστούν ηλεκτρονικές επιθέσεις, να χάσουν άλλες δουλειές στις ηπα ή αλλού, να χάσουν την φήμη τους, να δουν τις μετοχές τους να καταβαρθρώνονται…

Μπορεί να σας φαίνεται ασύλληπτο, ειδικά εφόσον δεν φαίνεται να υπάρχει δημόσια κατακραυγή στην ευρώπη· αλλά αυτό ακριβώς συμβαίνει. Υπάρχουν μάλιστα περιπτώσεις που τις «προειδοποιήσεις προς συνετισμό» εναντίον ευρωπαϊκών επιχειρήσεων τις μεταφέρουν όχι κάποιοι αμερικάνοι υπουργοί αλλά μεγαλοστελέχη των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών…
Για να μην υπάρχει αμφιβολία περί τίνος πρόκειται..

Αυτά γίνονταν πριν τις τελευταίες αναβαθμισμένες κυρώσεις. Που τραβάνε την πραγματική στόχευση (και την πραγματική ανάγκη) του αμερικανικού καπιταλισμού / ιμπεριαλισμού στον «λογικό δρόμο» τους: ακόμα εντονότερος οικονομικός / εμπορικός πόλεμος…

Πόλεμος (χαμηλής έντασης, ακόμα) 1

Σάββατο 29 Ιούλη. Το καλοκαίρι του 2015, επί προεδρίας Ομπάμα, καταθέτοντας ενώπιον των σχετικών κοινοβουλευτικών επιτροπών, δύο πρώτης γραμμής μιλιταριστικά στελέχη των ηπα, ο επικεφαλής της αεροπορίας σμήναρχος Paul Selva και ο επικεφαλής του ναυτικού ναύαρχος Joseph Dunford είχαν κάνει αυτήν την λίστα “απειλών στο έθνος”: ρωσία, κίνα, ιράν, βόρεια κορέα, και οι οργανώσεις που εμπνέονται απ’ την ιδεολογία της αλ Κάιντα. Μ’ αυτήν ακριβώς την σειρά. Η εποχή που η τρομοκρατία ήταν ο νο 1 εχθρός των ηπα και του κόσμου, είχε περάσει ανεπιστρεπτί… Και εκείνη την ιστορική στιγμή η Μόσχα δεν είχε αποβιβαστεί ακόμα στη συρία και στη μέση Ανατολή…

Η Ουάσιγκτον το αναγνωρίζει υποχρεωτικά (δεν χρειάζεται και να το φωνάζει) ότι εκείνοι που αμφισβητούν την ηγεμονία της είναι αρκετοί, και γίνονται διαρκώς δυνατότεροι. Υποθέτουμε ότι καταλαβαίνει, επίσης, ότι ο χρόνος δεν είναι με την μεριά της. Ωστόσο η ευρώπη δεν περιλαμβάνεται στη λίστα των “υπαρξιακών κινδύνων” για τις ηπα. Τότε γιατί είναι στόχος της οικονομικής εκδοχής του πολέμου;

Οι υπολογισμοί των αμερικανικών αφεντικών έχουν μια στέρεη βάση: το project europe είναι από πολιτική άποψη λειψό και από στρατιωτική ανύπαρκτο, αν συγκριθεί με τα οπλοστάσια των ηπα, της ρωσίας ή της κίνας. Η ευρώπη δεν αποτελεί στρατιωτική απειλή για τις ηπα. Η οικονομική της ευεξία όμως, καθώς και το γεγονός ότι έχει επεκτατική ανεξαρτησία στις οικονομικές σχέσεις της παγκόσμια συμβάλει στην οικονομική υπονόμευση των ηπα· κι αυτό αργά ή γρήγορα θα καταλήξει και σε αμερικανική στρατιωτική μιζέρια, απέναντι στο Πεκίνο, την Μόσχα ή και την συμμαχία τους. Συνεπώς, από άποψη αντιπαλότητας, το project europe είναι, ειδωμένο απ’ την άλλη μεριά του Ατλαντικού, μια «ενδιάμεση κατάσταση».

Έχοντας δεδομένη την στρατιωτική υποτέλειά του η Ουάσιγκτον θέλει να είναι και οικονομικά υποτελές· πράγμα που, εξάλλου, δεν έκρυψε ποτέ. Κάτι που έβρισκε σύμφωνο και το Λονδίνο: τι είναι η ε.ε.; μια αγορά και τίποτα περισσότερο…

Απ’ την άλλη μεριά, τόσο η στρατιωτική αδυναμία όσο, επιπλέον, και η μισοτελειωμένη δουλειά της πολιτικής ενοποίησης / ομοσπονδιοποίησης βάζουν τα όρια των όποιων ευρωπαϊκών αντιδράσεων στον αμερικανικό οικονομικό πόλεμο. Μπορούν να πάρουν κάποια αντίμετρα· αλλά δεν μπορούν να τραβήξουν μακρυά: οι «δορυφόροι» των ηπα στο ευρωπαϊκό έδαφος είναι υπαρκτοί και μπορούν να προκαλούν «φθορές»…

(φωτογραφία: πρόσφατη έρευνα / έκθεση του αμερικανικού στρατού για την «εποχή της μετα-πρωτοκαθεδρίας». Καλό το «america first» αλλά έχουν και το νου τους…

Δώστε βάση και στην εικόνα του εξωφύλλου: τα πιόνια / στρατιώτες έχουν πέσει και ο λευκός βασιλιάς είναι εκτεθειμένος… )

Ο εχθρός

Πέμπτη 27 Ιούλη. … Είναι δύσκολο να διαλέξω ανάμεσα στην Κίνα, Ρωσία και το Ιράν [σ.σ.: για το ποιος είναι ο κυριότερος εχθρός των ηπα] για να είμαι ειλικρινής. Υποθέτω ότι αν είχα να υποδείξω κάποιον που είναι λίγο πιο πάνω απ’ τους άλλους, πιθανότατα θα διάλεγα την Κίνα… Αυτό είπε ο διευθυντής της cia Mike Pompeo συνεντευξιαζόμενος. Και συνέχισε:

…Έχουν φτιάξει μια πραγματική οικονομία, σε αντίθετη με την Ρωσία που ζει και πεθαίνει ανάλογα με το πόσα βαρέλια πετρελαίου μπορεί να εξορύξει. Το Ιράν απ’την άλλη έχει περιορισμένη παραγωγή και σίγουρα δεν έχει τον πληθυσμό της κλίμακας της Κίνας…

Είναι πιθανά μέσα στα καθήκοντα ενός επικεφαλής μυστικής υπηρεσίας το να μην εκφράζεται με διπλωματική κομψότητα. Συνεπώς αυτό που λέει ο Pompeo είναι επιβεβαίωση μιας ενδοκαπιταλιστικής αντιπαλότητας που είναι ήδη γνωστή και δηλωμένη, ακόμα και με μέτριο (διπλωματικό) τακτ. Το ψόφιο κουνάβι, που δεν είχε μέχρι να γίνει πρόεδρος δουλειές στην κίνα ήταν ιδιαίτερα εκδηλωτικό για τις απειλές της.

Εκείνο ωστόσο που δεν λέει ο αρχιπράκτορας είναι πως δεν έχει να διαλέξει ανάμεσα στη Μόσχα, στο Πεκίνο ή στην Τεχεράνη: πρόκειται για συμμαχικά κράτη που πριονίζουν την (όλο και πιο φθίνουσα) αμερικανική υπεροχή / κυριαρχία από κοινού. Ο καθένας με τον τρόπο του και σε συνεργασία.

Στον σκόπιμα διαχωρισμένο τρόπο με τον οποίο μιλάει για αυτούς τους τρεις «μεσο-μακροπρόθεσμους» εχθρούς των ηπα, δεν παρέλειψε πάντως να πει μια «καλή κουβέντα» για εκείνον που κοιμάται και ξυπνάει πάνω σε βαρέλια πετρελαίου:

… Όταν ασκείς την δύναμή σου, την βελτιώνεις. Συνεπώς τώρα αυτοί [σ.σ.: οι ρώσοι] είχαν την ευκαιρία να κάνουν πραγματικές ασκήσεις με το ναυτικό τους. Είχαν την ευκαιρία να κάνουν πραγματικές ασκήσεις με τον στρατό τους. Είχαν την ευκαιρία να κάνουν συνδυασμένες επιχειρήσεις. Να χρησιμοποιήσουν πυραύλους κρουζ. Να κάνουν συνδυασμένες επιχειρήσεις με χρήση αεροπορίας… Κι έτσι θα είναι καλύτερα προετοιμασμένοι στην περίπτωση ενός ενδεχομένου όπου η αποτροπή μας θα έχει αποτύχει, είτε στην Ανατολική Ευρώπη είτε κάπου αλλού…

Αναφέρεται στην ρωσική στρατιωτική δράση στο συριακό πεδίο μάχης του 4ου παγκόσμιου. Και πάλι παραλείπει να σημειώσει ότι αυτές οι ρωσικές «ασκήσεις» έγιναν με πολυεθνικό πεζικό: όχι μόνο ρώσους, αλλά και ιρανούς, ιρακινούς, σύριους και λιβανέζους… Κάτι που είναι μια κάποια αναβάθμιση αν μιλάει κανείς για «ασκήσεις». Στην διοίκηση, στον συντονισμό, στην επιμελητεία…

Σύμφωνοι. Όσο ο αμερικανικός στρατός δεν έχει στραπατσαριστεί με αδιαμφισβήτο τρόπο δικαιούται να θεωρεί εαυτόν τον καλύτερο του κόσμου. Το βιετνάμ έχει ξεχαστεί· το τωρινό αφγανιστάν προσπαθεί να το αποφύγει… Απ’ την άλλη μεριά, όταν και αν του συμβεί αυτό, ένα αδιαμφισβήτητο στραπάτσο, δεν θα έχει «επόμενη μέρα»…

Κι αυτό το ξέρουν τα επιτελεία. Γι’ αυτό και μπαλατζάρουν…

Κι ο άλλος εχθρός

Πέμπτη 27 Ιούλη. … Ο νόμος σφίγει την τανάλια στους πιο επικίνδυνους αντιπάλους μας με σκοπό να κρατήσει την Αμερική ασφαλή… Αυτό δήλωσε ο εκπρόσωπος της αμερικανικής βουλής των αντιπροσώπων Paul Ryan (συντηρητικός) μετά την ουσιαστικά ομόφωνη και διακομματική (419 – 3) υπερψήφιση (χτες) ενός νόμου που απ’ την μια βάζει περιορισμούς στο ενδεχόμενο να αλαφρύνει το ψόφιο κουνάβι τις οικονομικές κυρώσεις κατά της Μόσχας (ε;), αφετέρου επιβάλει και καινούργιες τέτοιες, σε βάρος της Μόσχας, της Τεχεράνης και την Πγιονγκγιάνγκ….

Απ’ την τριάδα του επικεφαλής της cia για τους μεσο-μακροπρόθεσμους εχθρούς των ηπα η «τανάλια» των κυρώσεων πιάνει τους δύο. Κανένας λόγος ανησυχίας: για τον τρίτο (και χειρότερο), την κίνα δηλαδή, θα υπάρξει χωριστό κεφάλαιο. Είναι, άλλωστε, δύσκολος (εμπορικά / οικονομικά) αντίπαλος.

Όμως η τανάλια πιάνει έναν άλλον εχθρό που ούτε η cia ούτε το αμερικανικό κράτος ονομάζει ανοικτά στον συγκεκριμένο νόμο: την ευρώπη, την ε.ε. Αυτός ο καινούργιος γύρος κυρώσεων κατά της Μόσχας απλώνει τα δίκτυα του και σε όσους συνεργάζονται με ρωσικές ενεργειακές εταιρείες. Προβλέπει πρόστιμα (όχι μικρά) και απαγορεύσεις της πρόσβασης τέτοιων «συνοδοιπόρων» στις αμερικανικές τράπεζες. Υπάρχει κάποιος τέτοιος στην ευρώπη;

Υπάρχει και παρα-υπάρχει! Με πλήρη συνείδηση οι 419 της αμερικανικής βουλής των αντιπροσώπων (και περιμένουμε τα αντίστοιχα νούμερα της γερουσίας) έχουν βάλει στο μάτι τον εφοδιασμό της ευρώπης με φυσικό αέριο. Είναι χοντροκομένο (κι αυτός ο μπρουταλισμός δείχνει την σοβαρότητα των προβλημάτων του αμερικανικού κεφάλαιου…) αλλά είναι αληθινό. Με το αμερικανικό μυαλό τους οι πολιτικές βιτρίνες στην Ουάσιγκτον ελπίζουν ότι η ε.ε. (και οπωσδήποτε η γερμανία, η αυστρία, κι όλη η κεντρική ευρώπη) θα παραιτηθεί απ’ τον αγωγό nord stream 2 (ρωσικό φυσικό αέριο κατευθείαν στην καρδιά της ευρώπης) και θα αγοράζει αμερικανικό υγροποιημένο αέριο· και μάλιστα σε πολλαπλάσια τιμή… Ή, ίσως, ελπίζουν ότι η πολωνία και η ουγγαρία θα προτιμήσουν το αμερικανικό φυσικό αέριο, απ’ την άλλη άκρη του κόσμου, απ’ το ρωσικό που είναι δίπλα τους. (Ποιος είπε ότι η ιδεολογία δεν κρατάει ψηλά τις τιμές;)

Εύλογο ότι έχει ξεσπάσει μεγάλος χαλασμός στην ευρώπη. Με όσο διπλωματικό τακτ μπορεί να απομένει όταν ο πόλεμος κλιμακώνεται, οι του project europe ετοιμάζονται, ίσως για πρώτη φορά στην καπιταλιστική ιστορία απ’ το τέλος του β παγκόσμιου και μετά, να ανταποδώσουν με κυρώσεις κατά των ηπα! Ή με προσφυγή στον ποε (;). Ή με κάτι που, τέλος πάντων, να δίνει πρακτική μορφή στη δήλωση του Γιούνκερ: το η Αμερική πρώτη δεν μπορεί να σημαίνει η Ευρώπη τελευταία! Αν δεν αλλάξει η απόφαση θα απαντήσουμε μέσα σε λίγες ημέρες… (Εντάξει κυρ Ζαν Κλωντ… Ίσως και λίγο αργότερα…)

Θα κάνουν πίσω οι αμερικάνοι; Αυτοί η εθνικιστική ομοφωνία στη βουλή των αντιπροσώπων, οι 419 ψήφοι έναντι μόνο 3, δεν προϊδεάζει για υποχωρήσεις. Αν και θεωρητικά τίποτα δεν αποκλείεται αυτή την χρονική στιγμή, εκείνο που πράγματι αποκλείεται είναι να αφήσει η Ουάσιγκτον το project europe να εξελιχθεί σε μια πιο συνεκτική ολοκλήρωση. Και να συναρτηθεί με την ρωσία (και την κίνα, και το ιράν, και τον διάολο τον ίδιο).

Ίσως σε λίγα χρόνια, ο επόμενος διευθυντής της cia, να δηλώσει κάτι του στυλ … έχουν μια πραγματική οικονομία τεχνολογικά αναβαθμισμένη… Ή, ίσως, … απ’ αυτούς τους τέσσερεις είναι δύσκολο να διαλέξω…

(Περιμένουμε την σκληρή καταγγελία, κατά των ηπα, του εθνοπατριώτη υπ.εξ. Nick the greek· και της φαιορόζ κυβέρνησης συνολικά!… Στο κάτω κάτω αύριο μεθαύριο θα πουλάνε αυτοί γκάζι με την σέσουλα στας ευρώπας· ή όχι; Τι θα γίνει; Θα τους βάλουν χέρι οι αμερικάνοι εξαγωγείς του liquid;

Ώσπου να γίνει η σκληρή καταγγελία, όσοι / όσες είστε κοντά σε θάλασσα συνεχίστε τα μπάνια σας με την ησυχία σας. Οι υπόλοιποι θα συνεχίσουμε να μαυρίζουμε στη στεριά. Απ’ το κακό μας.

Επίσης η βάση στη Σούδα θα συνεχίσει να “ανεβαίνει”, ε;)