Tag: ρωσία

Συρία 2

Δευτέρα 18 Δεκέμβρη. Μιλώντας για ζήτημα “ypg” στη βόρεια συρία μιλάει κανείς για την αμερικανική παρουσία εκεί. Δεν είναι υπερβολή: αφού οι κούρδοι έκαναν το λάθος να γίνουν (για μια ακόμα φορά…) ουρά της Ουάσιγκτον και του Τελ Αβίβ είναι υποχρεωμένοι να αναλάβουν (για μια ακόμα φορά…) την ευθύνη των συνεπειών των επιλογών τους.

Κανείς απ’ το μπλοκ της Αστάνα δεν θέλει αμερικανικές βάσεις στη βόρεια συρία. Κανείς τους δεν θέλει, επίσης, «κουρδικό κράτος» εκεί. Διαφοροποιούνται όμως ως προς την τακτική προσέγγιση του ζητήματος. Η Άγκυρα εμφανίζεται «κάθετη»· και ένας τρόπος για να είναι πειστική είναι η περικύκλωση του θύλακα της Afrin. Η Τεχεράνη συμφωνεί, αλλά από απόσταση· έχει την δική της μερίδα αντιμετώπισης των κούρδων proxies στα σύνορά της με την τουρκία και το ιράκ. Η Μόσχα είναι πιο ευέλικτη, όχι άδικα: κάποιος πρέπει να κάνει τον «καλό μπάτσο» σ’ αυτήν την ιστορία.

Το πιο άμεσο από διπλωματική / πολιτική άποψη είναι η συμμετοχή σύρων κούρδων στον επόμενο γύρο διαπραγματεύσεων στην Αστάνα. Διαμορφώνεται μια φόρμουλα με κοινή συμφωνία Άγκυρας – Μόσχας – Τεχεράνης (και Δαμασκού): μπορούν να πάρουν μέρος συριακές κουρδικές οργανώσεις εκτός απ’ τις ypg. Υπάρχουν τέτοιες, είναι διατεθειμένες, δηλώνουν «αντιαμερικανικές», κάνουν κριτική απ’ τα αριστέρα στον αμερικανισμό των ypg (δεν είναι δύσκολο…) αλλά δείχνουν να είναι μειοψηφικές αυτή τη στιγμή. Αν η συμμετοχή τους κρατάει τα προσχήματα στην Αστάνα «μα να, έχει και κούρδους εδώ», δεν λύνει το βασικό: με τις ypg και τις πλάτες που κάνουν στον αμερικανικό στρατό τι θα γίνει;

Την απευθείας στρατιωτική αναμέτρηση του συριακού στρατού ‘n’ friends μαζί τους την αποκλείουμε. Απομένουν διάφορες παραλλαγές της τακτικής του «ψειρίσματος»: το αδυνάτισμα της επιρροής των ypg στην κυρίως περιοχή που ελέγχουν (Rojava) προς όφελος άλλων κουρδικών οργανώσεων, ρεαλιστικών και φιλικών στο μπλοκ της Αστάνα. Είναι μια διαδικασία που χρειάζεται χρόνο (και χρήμα), αλλά έχει χρησιμοποιηθεί ήδη με επιτυχία στον γαλαξία των αντι-Άσαντ ενόπλων.

Αν τέτοια πρόκειται να είναι η «γραμμή» (κι αυτό, οπωσδήποτε, μένει θα φανεί) τότε ο θύλακας της Afrin ΔΕΝ πρέπει να γίνει Στάλινγκραντ – με ό,τι αυτό συνεπάγεται όχι μόνο από φυσική άποψη (απώλειες) για τον τουρκικό στρατό αλλά και από διπλωματική / πολιτική άποψη για το τουρκικό καθεστώς: ο αδύναμος (στην προκειμένη περίπτωση οι ypg στον θύλακα της Afrin) που αμύνεται υπέρ βωμών και εστιών κερδίζει εύλογα την συμπάθεια· ακόμα πιο εύκολα αν έχει τις πλάτες των κυβερνήσεων και των media των ηπα, της αγγλίας, και όχι μόνο. Υποθέτουμε ότι αυτό δεν θα το ήθελε κανένας απ’ το μπλοκ της Αστάνα. Σίγουρα όχι όσοι υπερασπίζονται τους παλαιστίνιους στη λωρίδα της Γάζα και την δυτική Όχθη του Ιορδάνη: δεν είναι η εποχή να βρεθούν υπόλογοι για αυτά που κατηγορούν τον Τελ Αβιβ.

Αντίθετα, μια «αθόρυβη» πολιορκία / αποκλεισμός, που δεν παράγει εντυπωσιακά γεγονότα αλλά επιδεινώνει την ζωή του κόσμου, θα μπορούσε να ασκήσει «πίεση» στους ομοεθνείς τους στην Rojava· ακόμα και να επιταχύνει διαλυτικές (από οργανωτική και πολιτική άποψη) κινήσεις μέσα στους σύρους κούρδους. Ή να δημιουργήσει τριβές μεταξύ κούρδων και αμερικάνων επικυρίαρχων της περιοχής.

Θεωρούμε βέβαιο πως υπάρχει η συναίσθηση στους εταίρους του μπλοκ της Αστάνα ότι, σε αντίθεση με την αντιμετώπιση του isis και της al-Nusra, το ζήτημα των κούρδων της συρίας δεν επιδέχεται στρατιωτική λύση· ούτε συνολικά, ούτε κομμάτι κομμάτι. Επειδή από πίσω βρίσκεται η Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ· αλλά επειδή, επίσης, οι κούρδοι της συρίας έχουν κάθε δικαίωμα να συνεχίσουν να ζουν ειρηνικά και με αξιοπρέπεια στις πόλεις και στα χωριά τους. Αφού οι ypg έγιναν ατζέντηδες του αμερικανικού ιμπεριαλισμού (και εφόσον επιμείνουν να είναι τέτοιοι…) θα πρέπει να χάσουν το μονοπώλιο της εκπροσώπησης του συριακού κουρδικού πληθυσμού μ’ έναν συνδυασμό στρατιωτικών πιέσεων, δωροδοκιών, πειθούς, υποσχέσεων, κλπ: αυτό είναι μια «πολύμορφη διαχείριση» για ένα όντως πολυδιάστατο ζήτημα.

Αλλά τέτοιες είναι μόνο οι δικές μας σκέψεις, για έναν πόλεμο που έτσι κι αλλιώς ειναι σε βάρος (και) των ομοίων μας, εργατών και εργατριών, άσχετα από «εθνικότητα» και «θρησκεία».

Θα φανεί τους επόμενους μήνες αν έχουν βάση ή όχι.

Η εποχή των γλυκόλογων…

Σάββατο 16 Δεκέμβρη. Δεν χάνει ευκαιρία ο Πούτιν να λέει καλά λόγια για το ψόφιο κουνάβι. Πότε πότε μπαίνει στη γραμμή των γλυκόλογων και ο ρώσος πρωθ. Medvedev (που χάθηκε αυτή η ψυχή;). Διάφοροι τα παίρνουν αυτά στα σοβαρά, ως απόδειξη των ήρεμων σχέσεων που θέλει να έχει η Μόσχα με την Ουάσιγκτον· ακόμα κι αν οι σωματοφύλακες του ψόφιου κουναβιού λένε (και ως ένα βαθμό κάνουν) τα αντίθετα. Να τα πάρουμε κι εμείς στα σοβαρά;

Όχι, δεν θα το κάνουμε. Μπορεί η γνώμη μας να θεωρηθεί «εξτρεμιστική» – αλλά δεν ζούμε κάποια ομαλή περίοδο της καπιταλιστικής ιστορίας (αν έχει υπάρξει τέτοια εδώ και δύο αιώνες). Ένας τύπος (το ψόφιο κουνάβι) που αποδεδειγμένα δεν ξέρει τι του γίνεται και περνάει τις περισσότερες ώρες της ημέρας ξεροσταλιάζοντας μπροστά σε οθόνες για να δει τι θα πουν γι’ αυτόν, ένας τύπος με τα κόμπλεξ του ψόφιου κουναβιού που «ασκεί πολιτική» τιτιβίζοντας, είναι ιδανικός για την Μόσχα (και το Πεκίνο και η Άγκυρα) για δυο λόγους. Πρώτον, επειδή είναι πανεύκολο να τον κολακέψεις, και είναι αχόρταγος με τις κολακείες για την πάρτη του: νομίζει ότι είναι σπουδαίος ηγέτης, παγκόσμιας κλάσης… Και δεύτερο (σημαντικότερο) όταν κολακεύεται «ξενερώνει» την πραγματική πορεία του αμερικανικού ιμπεριλιασμού. Είναι, σα να λέμε, ο ιδανικός πρόεδρος για να ασκούν οι αντίπαλοι της Ουάσιγκτον την τέχνη του αποπροσανατολισμού.

Η Μόσχα ξέρει (αυτή είναι η γνώμη μας…) ότι δεν μπορεί να έχει «καλές σχέσεις» με την Ουάσιγκτον, άσχετα με τους κατά καιρούς προέδρους. Ο αμερικανικός (κατά κύριο λόγο) στρατός που έχει παραταχθεί στα σύνορά της με τα βαλτικά κράτη και την πολωνία μπορεί να μην είναι μεγάλος σε αριθμό· είναι όμως και με το παραπάνω αυτό που λέγεται προγεφύρωμα. Ο αμερικανικός (κατά κύριο λόγο) στρατός που έχει παραταχθεί στο αφγανιστάν επίσης δεν είναι σπουδαίος· πάλι για προγεφύρωμα πρόκειται. Η επιθετικότητα (και) του ψόφιου κουναβιού απέναντι στην Τεχεράνη είναι πραγματική· ίσως απ’ τα λίγα θέματα που ο καραγκιόζης συμφωνεί με τους καραγκιοζοπαίκτες… Και πολλά άλλα… Που μαζεμένα δεν είναι καθόλου λίγα.

Κανείς δεν είναι τόσο βλάκας, ούτε στη Μόσχα ούτε στο Πεκίνο να μην καταλαβαίνει τον ρόλο του ψόφιου κουναβιού· τον μεγαλύτερο και πιο θεατρικό στη ζωή του. Εκείνο που επιδιώκουν, λοιπόν, δεν είναι οι «καλές σχέσεις». Είναι το ροκάνισμα του χρόνου, σε βάρος της αμερικανικής ηγεμονίας, «χωρίς να το κάνουν θέμα». Από την άποψη της τακτικής αυτό το τελευταίο είναι βασικό στο να κερδίζουν χρόνο. Επειδή, μιλώντας για ανοικτές στρατιωτικές ενέργειες, το ψόφιο κουνάβι που απολαμβάνει τον εαυτό του στον καθρέφτη των μήντια έχει την τελική απόφαση. Είναι, λόγω θέσης, ο αρχιστράτηγος. Σε ποιον δεν θα άρεσε ένας τέτοιος αντίπαλος αρχιστράτηγος;

Όμως αυτό το παιχνίδι δεν μπορεί να παίζεται (κατά την ταπεινή μας άποψη) για πολύ καιρό ακόμα· όχι, λέμε, για τα επόμενα τρία χρόνια (ως την λήξη της τρέχουσας προεδρικής θητείας). Κι αυτό επειδή μια σειρά κράτη / αφεντικά που προσεγγίζουν τις «μεγάλες δυνάμεις» του καπιταλιστικού κόσμου με κριτήριο την αποτελεσματικότητά τους (υπέρ και των δικών τους συμφερόντων) συμπεραίνουν ότι οι θεατρινισμοί και τα τιτιβίσματα του ενοίκου του άσπρου σπιτιού είναι ένδειξη μιας κάποιας αδυναμίας της Ουάσιγκτον· και όχι ένδειξη δύναμης.

Για όποιον λόγο κι αν προώθησαν οι αμερικάνοι συντηρητικοί (και ένα τουλάχιστον τμήμα του αμερικανικού βαθέος κράτους) το ψόφιο κουνάβι στην προεδρία, έχουν και ζημιές από δαύτον. Καθόλου αμελητέες.

Τετράγωνο

Σάββατο 16 Δεκέμβρη. Συνυπολογίζοντας την (στρατιωτική) επίσκεψη μιας ρωσικής αντιπροσωπείας στην Πγιονγκιάνγκ (με άγνωστο ρεπερτόριο), είναι λογικό να υποθέσουμε κινήσεις για να δημιουργηθεί ένα “τετράγωνο” (ρωσία, κίνα, βόρεια κορέα, νότια κορέα) διαχείρισης της “κορεατικής κρίσης” μπροστά στη μύτη της Ουάσιγκτον και του Τόκιο;

Σαν εκτίμηση προθέσεων είναι. Αλλά δεν αρκεί αυτό. Η πρακτική μιας τέτοιας “αόρατης συμμαχίας” θα πρέπει να εκδηλωθεί με ορατό τρόπο. Ίσως την εντοπίσουμε απ’ την ανάποδη: μέσα απ’ τις αμερικανικές ενέργειες.

Για παράδειγμα: “ξαφνικά” (ή όχι;) τα καθεστωτικά μήντια της Πγιονγκγιάνγκ άρχισαν χτες να φωνάζουν ότι ένας αμερικανικός ναυτικός αποκλεισμός θα θεωρηθεί πολεμική ενέργεια και θα αντιμετωπιστεί ανάλογα. Η εντοπίσιμη αμερικανική ενέργεια είναι σχεδόν 3,5 μηνών παλιά: στις αρχές του περασμένου Σεπτέμβρη η Ουάσιγκτον, μέσω της ακροδεξιάς πρέσβειράς της στον οηε Nikki Haley (λειτουργεί σαν άτυπη υπ.εξ. του αμερικανικού βαθέος κράτους και φαίνεται ότι θα ήθελε να διαδεχτεί τον Tillerson, που έφαγε ακαριαία πόρτα για τις ιδέες περί “συζητήσεων χωρίς προϋποθέσεις” με την Πγιονγκγιάνγκ) κατέθεσε στο συμβούλιο ασφαλείας του οηε σχέδιο ψηφίσματος που θα επέτρεπε στο πολεμικό ναυτικό και την αεροπορία των ηπα να περικυκλώσουν από ανατολή και δύση, από θάλσσα και αέρα την βόρεια κορέα, ψάνοντας κάθε πλοίο που θα έμπαινε ή θα έβγαινε απ’ τα λιμάνια της. Για τα «απαγορευμένα», δηλαδή για τα είδη που υπόκεινται στα εμπάγκο / κυρώσεις…

Εκείνη η απόπειρα διεθνούς κάλυψης δεν πέρασε (δεν θα περνούσε έτσι κι αλλιώς, απλά δημιούργησε «γενεαλογία»…) αλλά το αμερικανικό βαθύ κράτος θα μπορούσε να δράσει μονομερώς. Ή μαζί με το ιαπωνικό. Δεν έχουμε εντοπίσει τέτοιες κινήσεις και μπορεί η Πγιονγκγιάνγκ να φωνάζει προληπτικά. Σε κάθε περίπτωση ο «ναυτικός αποκλεισμός» θεωρείται πράγματι (με βάση τα διεθνή κριτήρια…) πολεμική ενέργεια. Ποιος, όμως, θα έβαζε το χέρι του στη φωτιά ότι η Ουάσιγκτον αποκλείεται να κάνει κάτι τέτοιο, ειδικά αν θεωρήσει απειλητική εξέλιξη τις ρωσο-σινο-κορεατικές κολεγιές;

Σπασμωδικές κουβέντες;

Παρασκευή 15 Δεκέμβρη. Η ρωσία και η κίνα είναι “αναθεωρητικές δυνάμεις που προσπαθούν να αποσπάσουν συμμάχους των ηπα και υπονομεύουν την διεθνή τάξη”… Το ιράν και η βόρεια κορέα είναι “καθεστώτα εκτός νόμου που υποστηρίζουν την τρομοκρατία και προσπαθούν να αποκτήσουν όπλα μαζικής καταστροφής”… Η τουρκία και το κατάρ “είναι υποστηρικτές μιας ριζοσπαστικής ισλαμικής ιδεολογίας που ολοφάνερα αποτελεί απειλή για όλους τους πολιτισμένους λαούς”…

Αυτή είναι η πανοπτική άποψη του αμερικάνου συμβούλου εθνικής ασφάλειας McMaster (του ενός απ’ τους τρεις σωματοφύλακες της ψοφιοκουναβικής προεδρίας) όπως την διατύπωσε πριν μερικές μέρες αγορεύοντας σε think tank στην Ουάσιγκτον (αναφερθήκαμε και χτες: τρομοκράτες;). Έχει την σημασία του: στην μεν τουρκική επικράτεια (μέλος του νατο…) ο αμερικανικός στρατός χρησιμοποιεί σαν στρατηγικής σημασίας την αεροπορική βάση του το Incirlik κοντά στα Άδανα, ενώ υπάρχει και ο ναύσταθμος στην Izmir, επίσης νατοϊκής χρήσης· ενώ στην Doha έχει μεγάλη βάση και το αρχηγείο της «κεντρικής διοίκησής» του. Με δυο λόγια: η ανησυχία της Ουάσιγκτον για τις απώλειές της στη μέση Ανατολή εκδηλώνεται επιθετικά και εναντίον συμμάχων της (έστω με την τυπική έννοια).

Τι σημαίνουν αυτά; Η σιωπή των δημαγωγών στην ελλάδα εξηγείται: είναι σύμμαχοι του McMaster και δεν σχολιάζουν. Ωστόσο το ότι η Ουάσιγκτον δείχνει διατεθειμένη να τσακωθεί με τον μισό πλανήτη δεν σημαίνει καθόλου ότι έχει τον άλλο μισό με το μέρος της.

Και what about nato; Η αμφισβήτηση (για να το πούμε κομψά) της αμερικανικής πολιτικής στη μέση Ανατολή απ’ την Άγκυρα δεν θα ήταν για χαμό αν δεν συνέπιπτε με τις (δειλές, εκ των πραγμάτων) προσπάθειες πολλών ευρωπαϊκών κρατών να χειραφετηθούν στρατιωτικά απ’ την Ουάσιγκτον (: «καιρός να τραβήξουν τους δικούς ιμπεριαλιστικούς δρόμους”)· και την επέκταση των ζωνών επιρροής της Μόσχας και του Πεκίνου.

Στο μέρος του κόσμου που συμβαίνει να ζούμε αυτά δεν είναι εντελώς καινούργια. Μ’ ένα τρόπο κυοφορούνται από τότε που το επιτελείο του Μπους του Β χώρισε την ευρώπη σε «παλιά» (και παρακμιακή) και «νέα» (και ρωμαλέα), τοποθετώντας στη δεύτερη τα αμερικανόφιλα καθεστώτα της πρώην ανατολικής ευρώπης – πριν την εισβολή στο ιράκ. Τότε, το 2003, ο φρέσκος πρωθ. της τουρκίας Ερντογάν έκανε κάτι χειρότερο απ’ την άρνηση του Παρισιού και του Βερολίνου να συμμετάσχουν στην επίθεση στο ιράκ: εμπόδισε την εισβολή και απ’ το βορρά, απ’ την επικρατειά του, λέγοντας το δικό του «όχι» στο σχετικό αίτημα της Ουάσιγκτον. Κι έτσι δυσκόλεψε σημαντικά την αμερικανική επιχείρηση (που είχε σχεδιαστεί σαν «γρήγορος πόλεμος» με διπλή εισβολή ενώ έγινε τελικά μόνο απ’ το νότο). Εκείνο το «όχι» δεν είχε σαν πρόσχημα ούτε τον Γκιουλέν ούτε το πραξικόπημα. Ήταν το καθαρό «όχι» των τουρκικών γεωπολιτικών και οικονομικών συμφερόντων, όπως τα εννοούσαν οι ισλαμοδημοκράτες. Ειπωμένο απλά: η ισλαμοδημοκρατική Άγκυρα δεν σκόπευε να δώσει στην Ουάσιγκτον περισσότερη γη και ουρανό απ’ όσο δικαιολογούσε μια αεροπορική βάση, στο Incirlik.

Τότε η Άγκυρα βρέθηκε αντικειμενικά στο πλευρό της «παλιάς» ευρώπης. Μετά από 15 χρόνια, και πίσω απ’ τους (συχνά «στημένους») καυγάδες, μήπως το τουρκικό καθεστώς βρίσκεται πάντα κοντύτερα στο Βερολίνο και στα συμφέροντα της κεντρικής ευρώπης απ’ ότι, ας πούμε, η Αθήνα;

Εν τω μεταξύ οι επικηρυγμένοι απ’ την Ουάσιγκτον κάθε άλλο παρά δευτεράτζες είναι…

(φωτογραφία: Τον περασμένο Μάη μια φιλοκυβερνητική τουρκική εφημερίδα απαιτούσε το κλείσιμο της βάσης του Incirlik. Μοιάζει σαν την “κόντρα”, οπότε την παίρνει ή δεν την παίρνει κανείς στα σοβαρά ανάλογα με την γωνία που την κοιτάει.

Θα θέλαμε ωστόσο να συμβεί (το κλείσιμο), για το απόλυτο χάζι εκείνου που θα ακολουθούσε: οι έλληνες πατριώτες της δεξιάς και της αριστέρας να υπερασπίζονται την αρτιότητα του νατο και τα δικαιώματα της αμερικανικής μιλιταριστικής μηχανής…)

Αναθεωρητής με άποψη…

Παρασκευή 15 Δεκέμβρη. Στην ετήσια και μαραθώνια συνέντευξή του το αφεντικό της Μόσχας είχε φιλοφρονήσεις προς την Ουάσιγκτον: αυτοί φυλάνε τον isis είπε.

Έχουμε δώσει πληροφορίες στις ηπα για τρομοκράτες που καταφεύγουν απ’ την συρία στο γειτονικό ιράκ… Αλλά δεν έχει υπάρξει αντίδραση απ’ τη μεριά τους. Γιατί; Επειδή αυτοί σκέφονται ότι οι τρομοκράτες μπορούν ακόμα να χρησιμοποιηθούν στη μάχη κατά του Άσαντ. Αυτό είναι απλή δουλειά, αλλά είναι ταυτόχρονα πολύ επικίνδυνη δουλειά, ακόμα και για εκείνους που την κάνουν…

Θα μπορούσε να το πει εντελώς διαφορετικά: απ’ τον χαρακτήρα, την φυλετική / πατερναλιστική δομή και τα στενά συμφέροντά τους διάφοροι «τρομοκράτες» στη συρία μπορούν να περνάνε στις γραμμές των ypg· βρίσκοντας εκεί ασφαλές καταφύγιο, σαν ρεζέρβες για μελλοντική χρήση.

Τελικά, με κάμποση τύχη και ακόμα περισσότερη πονηριά, διάφοροι τέτοιοι ένοπλοι μπορούν να ανεβάσουν θεαματικά την τιμή τους: αρκεί να γίνουν περιζήτητοι…

Αλλά να το παίζει ενοχλημένος ο Πούτιν για μερικούς ψωροτρομοκράτες; Εδώ τους κατατρόπωσε όλους μαζί· οι λίγοι θα του γλυτώσουν;

Ο επόμενος παρακαλώ!

Πέμπτη 14 Δεκέμβρη. Η “ευρασιατική ένωση”, ένα είδος “ενιαίου οικονομικού / εμπορικού χώρου” με κοινές προδιαγραφές και ελευθερία διακίνησης εμπορευμάτων, χρήματος και εργατών μεταξύ των κρατών μελών του, ήταν η αφορμή που η ουκρανία “σπρώχτηκε” στο χάλι που βρίσκεται τώρα. Θα μπορούσε να είναι μέλος, ήθελε όμως και την συμμετοχή στην ε.ε., και τα δύο μαζί δεν γίνονταν, τελικά δεν έγινε τίποτα…

Όμως σύντομα τα 5 μέλη (ρωσία, αρμενία, κιργιζιστάν, λευκορωσία και καζακστάν) θα γίνουν 6: στις αρχές του 2018 αναμένεται η υπογραφή της συμφωνίας προσχώρησης του ιράν στην ευρασιατική ένωση. Ο Πούτιν το είχε αναγγείλει απ’ τον περασμένο Αύγουστο, σαν μια κίνηση που πέρα απ’ τα υπόλοιπα θα ενισχύσει την στρατηγική συμμαχία ανάμεσα στη Μόσχα και στην Τεχεράνη.

Υπάρχει κάποιος άλλος στα πέριξ που θα μπορούσε να ενδιαφερθεί στο όχι μακρινό μέλλον για κάποια “αμοιβαία επωφελή” σχέση με την ε.α.ε., κάποιος που το είχε πάντα ξεκάθαρο ότι δεν σκοπεύει να ενταχθεί στην ε.ε.; Μάλλον ναι – ή κάνουμε λάθος;

Βόρεια κορέα

Πέμπτη 14 Δεκέμβρη. Έχοντας αποκτήσει καλά πατήματα στη μέση Ανατολή (πατήματα που είχε χάσει απ’ τις αρχές των ‘90s…) η Μόσχα αρχίζει να στρέφεται στο κυριότερο τωρινό πεδίο του σε εξέλιξη 4ου παγκόσμιου πολέμου: στην κορεατική χερσόνησο.

“Σπάζοντας” την πολεμοχαρή αμερικανική ρητορική (και αδιαφορώντας για τις κυρώσεις της Ουάσιγκτον) η Μόσχα ανακοίνωσε ότι έστειλε χτες στρατιωτική αντιπροσωπεία στην Πγιονγκγιάνγκ, για συνομλίες με το βορειοκορεατικό καθεστώς μέχρι το ερχόμενο Σάββατο. Επικεφαλής της αντιπροσωπείας είναι ο Viktor Kalganov, υποδιευθυντής του εθνικού κέντρου διαχείρισης κρίσεων του ρωσικού καθεστώτος. «Είμαστε γείτονες. Θέλουμε να αναπτύξουμε σχέσεις μ’ αυτή τη χώρα και ο πολιτικός διάολογος είναι πολύ σημαντικός» δήλωσε ο ρώσος υφ.υπ.εξ. Sergei Ryabkov αιτιολογώντας την επίσκεψη.

Η Μόσχα πατάει μάλλον έξυπνα πάνω στις «αντιφάσεις» (;) των αμερικανικών πολιτικών βιτρινών. Η συγκεκριμένη αποστολή νομιμοποιείται απ’ τις δηλώσεις του (υπό απόλυση;) αμερικάνου υπ.εξ. Rex Tillerson ότι οι ηπα διατίθενται να ξεκινήσουν απευθείας συζητήσεις με την βόρεια κορέα χωρίς προϋποθέσεις· μια άποψη που είναι διαμετρικά αντίθετη με όσα δηλώνουν και απειλούν το ψόφιο κουνάβι και οι 3 σωματοφύλακές του εδώ και πολλούς μήνες. Είναι διαμετρικά αντίθετη και με τα διαρκή στρατιωτικά γυμνάσια που κάνει η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της στην περιοχή. Είναι, όμως, ακόμα υπ.εξ.· οπότε ποιο είναι το «κακό» αν και η Μόσχα κουβεντιάζει με την Πγιονγκγιάνγκ χωρίς προϋποθέσεις;

Το Πεκίνο έχει μόνιμες σχέσεις με το βορειοκορεατικό καθεστώς, όντας ένα είδος «προστάτη» του. Οι διερευνητικές (;) κινήσεις της Μόσχας έχουν, προφανώς, την κινεζική έγκριση. Ίσως να είναι δύσκολο να δημιουργηθεί κάτι ανάλογο με το «μπλοκ της Αστάνα» για την βορειοκορεατική περίπτωση, σαν πολιτική συμμαχία, εφόσον θα πρέπει να συμπεριλάβει όχι μόνο τη νότια κορέα αλλά και τη νεο-μιλιταριστική ιαπωνία. Όμως θεωρούμε εύλογο ότι Μόσχα και Πεκίνο (με την διακριτική υποστηρίξη της τωρινής κυβέρνησης της Σεούλ) ευχαρίστως θα έσπρωχναν την Ουάσιγκτον στην άκρη αν επρόκειτο το βορειοκορεατικό καθεστώς να συζητήσει…

Μέση Ανατολή

Τετάρτη 13 Δεκέμβρη. Το Τελ Αβίβ και η Ουάσιγκτον, μόνο του κάθε καθεστώς, σε συνδυασμό, ή το ένα μέσω του άλλου, έκαναν μεγάλο κόπο εδώ και δύο τουλάχιστον δεκαετίες για να απονευρώσουν, πρώτα ουσιαστικά και μετά ακόμα και τυπικά (λέγε με toxic prince…) την υποστηρίξη των αραβικών καθεστώτων στους παλαιστίνιους. Η επιχείρηση αυτή μια δυσκολία είχε μόνο: το γεγονός ότι μεγάλα τμήματα των πληβείων αυτών των καθεστώτων, απ’ τον Ατλαντικό (μαρόκο) ως και την Μεσοποταμία (ιράκ), δύσκολα (if ever) θα ακολουθούσαν τον «ρεαλισμό» των αφεντικών τους. No problem: χωρίς στιβαρή ηγεσία θα σώπαιναν…

Εν έτει 2017 αποδεικνύεται ότι τα κατάφεραν μεν εν μέρει, όμως με πολύ ακριβό και δυσάρεστο τίμημα: η υπόθεση της Παλαιστίνης, μετά την τοξική απόφαση της Ουάσιγκτον, δεν είναι πια μόνο (ή, ίσως καν και καν) «αραβική». Έχει γίνει μουσουλμανική – με δεδομένα 21ου αιώνα. Και οι εγγυητές της «μουσουλμανοποίησης» (αντί της χρεωκοπημένης «αραβοποίησης») της κατοχής της Παλαιστίνης δεν είναι δευτεράτζες. Δύο μη αραβικά καθεστώτα: το τουρκικό και το ιρανικό. Σουνιτικό το ένα, σιϊτικό το άλλο, στη συμμαχία τους απαντούν επιπλέον και στον σεχταριστικό σχεδιασμό της Ουάσιγκτον, του Τελ Αβίβ και του Ριάντ, να κρατήσουν μόνιμα «ζεστό» το θέαμα της αντίθεσης σουνιτών – σιιτών.

Η Ιστορία θα αποφανθεί ότι η έμπνευση του αμερικανικού βαθέος κράτους όπως μεθοδεύτηκε απ’ τον ανεπίσημο μεν υπ.εξ των ηπα, γαμπρό δε του ψόφιου κουναβιού (τον Jared Kushner – αμάν η οικογένεια / παλάτι!) για την “αναγνώριση” της ισραηλινής ιδιοκτησίας πάνω στην Ιερουσαλήμ έγινε την χειρότερη στιγμή που θα ήταν δυνατόν τα τελευταία 30 χρόνια: όταν ένα κράτος μέλος του νατο και ένα κράτος πρώην παρίας είχαν ήδη νικήσει, από κοινού με το αιώνια διαβολικό καθεστώς της Μόσχας (στο συριακό πεδίο μάχης). Σε μια στιγμή, επιπλέον, που όχι μόνο οι ριζοσπάστες παλαιστίνιοι αλλά οι όποιοι ριζοσπάστες στα υπόλοιπα αραβικά κράτη, έχουν κουραστεί απ’ την ενδοτικότητα των αφεντικών τους, πριγκήπων, σεΐχηδων, κλπ. – εξού και η σχετικά εύκολη επιρροή του project isis… (Το ότι θα επιτραπούν οι σινεμάδες στο Ριάντ απ’ τον ερχόμενο Μάρτη, προφανώς με ανδρωνίτες στην πλατεία και γυναικωνίτες στον εξώστη, είναι συγκινητικό για τους έμμισθους δυτικούς υποστηρικτές του τοξικού πρίγκηπα του Ριάντ· αλλά δεν θα λύσει τις κοινωνικές και ιδεολογικές εντάσεις σ’ αυτή την περιοχή του κόσμου που βουλιάζει στην ιστορική παρακμή της…)

Η υπεράσπιση της Ιερουσαλήμ είναι το ιδανικό “δωρεάν γεύμα” που ούτε στα καλύτερα όνειρά τους δεν περίμεναν η Άγκυρα και η Τεχεράνη. Το τουρκικό καθεστώς έχει ανοικτούς λογαριασμούς με την Ουάσιγκτον, με πιο εμπρηστικό ανάμεσά τους την δίκη που έχει αρχίσει στη Ν. Υόρκη για το κατά παράβαση των αμερικανικών κυρώσεων εμπόριο φυσικού αερίου με το ιράν· και τις συνακόλουθες μίζες. Το ιρανικό καθεστώς έχει, επίσης, ανοικτούς λογαριασμούς με την Ουάσιγκτον, για την πυρηνική του τεχνολογία, το πυραυλικό του πρόγραμμα, και την επιρροή του στη μέση Ανατολή. Τι καλύτερο και πιο πιασάρικο λοιπόν απ’ το να πετάνε στα μούτρα του αμερικανικού καθεστώτος, όποτε χρειάζεται, την νομιμοποίηση της κατοχής της Ιερουσαλήμ; Τι καλύτερο από μια γραμμή επίθεσης (εκεί που η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της μαστόρευαν το πρέσινγκ τους…) που θα απευθύνεται με μια ιδιαίτερη συναισθηματική γλώσσα στο ¼ του παγκόσμιου πληθυσμού;

Κάποιος αποφάνθηκε ότι τα διαδοχικά στραβοπατήματα της αμερικανικής ιμπεριαλιστικής τακτικής δεν πρέπει να αποδωθούν στον ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό (τον θεωρεί ξεπερασμένο ο δόλιος…) αλλά στην ψοφιοκουναβική γελοιότητα. Έτσι είναι για όποιον κάτι τέτοιο τον βολεύει!!! Κατά τα άλλα δεν θα υπήρχε χώρος για «γελοία ψόφια κουνάβια» ούτε για «στραβοπατήματα» αν δεν υπήρχε ενδοκαπιταλιστική «πίεση» λόγω όξυνσης του ανταγωνισμού μεταξύ των αφεντικών στον καπιταλιστικό πλανήτη.

Το «μαλακία έγινε» ποτέ δεν συμβαίνει σε κενό… To «οι μαλακίες πληρώνονται» είναι κοινότοπα γνωστό…

(φωτογραφία: απ’ την “δεύτερη” ιντιφάντα, 2000 – 2004).

Ρωσία εξπρές

Τρίτη 12 Δεκέμβρη. Δεν κινδύνευε από jet lag. Ωστόσο η ταχύτητα της μονοήμερης περιοδείας του στη μέση Ανατολή αξίζει προσοχής. Προσγειώθηκε και απογειώθηκε τρεις φορές: το πρωί στη ρωσική αεροπορική βάση στο Khmeimin, στη συρία, έξω απ’ τη Latakia· το μεσημέρι στο Κάιρο· το απόγευμα στην Άγκυρα.

Ο Πούτιν έκανε έναν γρήγορο γύρο και σε κάθε στάση του είχε μια δικαιολογία. Στη βάση στη συρία ανήγγειλε την αποχώρηση (ενός μέρους) του ρωσικού στρατού (είδε και την παρέλασή του…). Στο Κάιρο υπέγραψε με τον φασιστοκαραβανά Σίσι την συμφωνία για κατασκευή του πρώτου πυρηνικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρισμού στην Dabaa, στον αιγυπτιακό βορρά, καμιά 150αριά χιλιόμετρα δυτικά της Αλεξάνδρειας. Και στην Άγκυρα, πάλι συμφωνίες για δουλειές: πρώτα τις τελευταίες λεπτομέρειες για το deal με τους S-400, κι ύστερα ό,τι άλλο ενδιαφέρον…

Μα είναι δυνατόν κοτζάμ Πούτιν να έκανε, τέτοια εποχή, αυτό το αεροπορικό 400άρι σαν εμπορικός αντιπρόσωπος; Όχι – λέμε, κι ίσως φταίει η καχυποψία μας. Με τον Άσαντ θα πρέπει να υπήρχαν σοβαρότερα ζητήματα να κουβεντιαστούν απ’ την «αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων» (κι ενώ είχαν αγκαλιαστεί πριν 3 μόνο βδομάδες στο Sochi). Η οποία μπορεί να είναι και εικονική, χρήσιμη σαν «καλό παράδειγμα» απέναντι στην Ουάσιγκτον που επιμένει ότι έχει στρατιωτικές δουλειές στην ypgκρατούμενη συρία. Παρότι οι καθαρά επιθετικές δραστηριότητες του συριακού στρατού ‘n’ friends δείχνει να έχουν περιοριστεί (κυρίως) στο Idlib, εκείνος που επείγεται να μειώσει την στρατιωτική παρουσία του στο συριακό πεδίο μάχης είναι η Χεζμπ’ αλλάχ· όχι η Μόσχα.

Εν τω μεταξύ είναι γνωστό ότι ο συριακός στρατός δεν φτάνει μόνος του για να κρατήσει τις περιοχές που έχει ανακαταλάβει. Στο πεζικό οι ιρανοί (είτε σαν «φρουροί της επανάστασης» είτε σαν μισθοφόροι) και τμήματα των ιρακινών πολιτοφυλακών pmu είναι εντελώς απαραίτητοι. Αν, τώρα, αποσυρθούν κάποια αεροπλάνα ή μερικοί ρώσοι μισθοφόροι, ε, αυτό δεν θα μπορούσε να είναι ο κύριος λόγος για να προσγειωθεί ο Πούτιν στην Khmeimin και να συναντηθεί με τον Άσαντ.

Στο Κάιρο; Ο.Κ. με την συμφωνία για τον πυρηνικό σταθμό (την κατασκευή του οποίου θα χρηματοδοτήσει με δάνειο, στο 85% του κόστους, η Μόσχα). Όμως ρωσία και αιγυπτιακή χούντα έχουν κοινές δουλειές στην ανατολική λιβύη, με τον στρατηγό Haftar, που φέρεται να κατέχει τα 2/3 της συριακής επικράτειας και σημαντικά πετρελαϊκά κοιτάσματα. Είναι προφανές ότι το ρωσικό καθεστώς ενδιαφέρεται να ελέγξει («νόμιμα» ή μη δεν έχει πια σημασία στον τωρινό καπιταλιστικό κόσμο) την διακίνηση και των λιβυκών πετρελαίων (είναι μια προσέγγιση μέσα στην αλλαγή του καπιταλιστικού ενεργειακού παραδείγματος που θα πρέπει να παρουσιάσουμε κάποια στιγμή…)· και η χούντα του Σίσι δεν θα είχε αντίρρηση αν έπαιρνε το μερδικό της plus μια σχέση με την Μόσχα τέτοια που να ισορροπεί τις σχέσεις της με την Ουάσιγκτον και το Παρίσι. Δεν θα είπαν δυο κουβέντες και για την Ιερουσαλήμ; Ε, κάτι θα είπαν. Αλλά το κράτησαν για τους εαυτούς τους…

Όσο για το ραντεβού με τον Ερντογάν; Το γεγονός ότι το άφησε για τελευταίο θα πρέπει να είχε και μια πληροφοριακή σκοπιμότητα· χωρίς να ξέρουμε τι μοιράστηκε ο Πούτιν με τον εκπρόσωπο του τουρκικού καθεστώτος. Πάντως κι εδώ, όπως και στο Κάιρο, οι δηλώσεις για την αμερικανική πολιτική στη μέση Ανατολή ήταν τόσο φειδωλές ώστε είμαστε σίγουροι ότι αυτό ήταν το κυρίως θέμα – μακρυά απ’ την έστω εθιμοτυπική τελετουργία φλύαρων κοινών δηλώσεων.

Μέση Ανατολή 1

Τρίτη 12 Δεκέμβρη. Με δεδομένη την “τριπλή συνεννόηση” ανάμεσα σε Μόσχα – Άγκυρα και Τεχεράνη η καλλιέργεια μιας ορισμένης ασάφειας στο “και τώρα τι κάνουμε;” μετά την στρατιωτική νίκη μπορεί να εκφράζει αφενός μια τακτική, και αφετέρου μια ορισμένη αβεβαιότητα για το πως θα κινηθεί ο άξονας Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ. Η τακτική (θα πρέπει να) έγκειται στο ότι δεν θα πρέπει να αποξενωθούν οριστικά (απ’ την “τριπλή συνεννόηση”) άλλα κράτη της περιοχής… Παρότι επιμένουμε ότι η Άγκυρα θα έβλεπε με χαρά την ανατροπή του Sisi· και, γιατί όχι; θα βοηθούσε σ’ αυτήν· και η Τεχεράνη ευχαρίστως θα απολάμβανε τον σαουδάραβα τοξικό πρίγκηπα κρεμασμένο (όχι ανάποδα) και θα υποστήριζε όποιον θα έφτιαχνε την θηλειά.

Με βάση τις κινήσεις της Ουάσιγκτον και του Τελ Αβίβ η «σοφία – μέσα – στην – ρευστότητα» θα πρέπει να συμβουλεύει να μην χαριστούν εύκολα σύμμαχοι στον αμερικανο-ισραηλινό άξονα. Θα μπορούσε να εικάσουμε ότι στην παρούσα φάση το «μπλοκ της Αστάνα» δεν έχει λόγο να βιάζεται στη μέση Ανατολή, εκτός αν βρεθεί μπροστά σε κάτι επικίνδυνα εκρηκτικό. Εκείνοι που βιάζονται δείχνουν να είναι οι αμερικάνοι, οι ισραηλινοί, οι σαουδάραβες.

Αν αυτά που υποστηρίζουμε έχουν βάση, τότε το ότι ο Πούτιν έκανε «ταξίδι για δουλειές» σε τρεις πρωτεύουσες μέσα σε μια μέρα είναι ένας γρήγορος αποπροσανατολισμός (δεν μας φαίνεται ο τύπος του πλανόδιου…). Όχι και ανεδαφικός πάντως. Σε τελευταία ανάλυση και οι δουλειές μέσα στο λογαριασμό είναι…

Εκτός αν ήθελε να αποδείξει ότι “μια χαρά κρατιέται” στα 65 του…

(φωτογραφία: Μην μου πεις ότι εκτός απ’ τη Λωζάνη σε απασχολεί και η Γιάλτα;)