Ιράν

Τρίτη 16 Γενάρη. Απαντώντας στην “τελευταία ευκαιρία” που έδωσε η Ουάσιγκτον μέσω ψόφιου κουναβιού σ’ αυτούς που έχουν υπογράψει την συμφωνία 5 + 1 για το πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν, ο ρώσος υπ.εξ. Sergei Lavrov δεν άφησε περιθώρια:

Δεν πρόκειται να υποστηρίζουμε αυτό που προσπαθούν να κάνουν οι ηπα, δηλαδή να αλλάξουν το κείμενο της συφωνίας προσθέτοντας πράγματα που είναι εντελώς απαράδεκτα για το ιράν δήλωσε σε δημοσιογράφους.

Δεν είναι παράξενη η ρωσική άποψη. Αξίζει όμως να σημειώσουμε μια σύνδεση που έκανε ο Lavrov, με ευθεία γραμμή: το ιράν δέχτηκε να αναστείλει το πυρηνικό του πρόγραμμα με αντάλλαγμα την άρση των εναντίον του κυρώσεων, αλλά οι ηπα επιμένουν σ’ αυτές. Πως θα πεισθεί η βόρεια κορέα να σταματήσει το δικό της πυρηνικό πρόγραμμα όταν βλέπουν αυτήν την τακτική;

Δεν θα πεισθεί. Απλό δεν είναι; Αυτό που υπενθύμισε ο ρώσος υπ.εξ., με πλάγιο και διπλωματικό τρόπο, είναι ότι η Ουάσιγκτον δεν έχει πια θέση σε οποιαδήποτε συζήτηση για το πυρηνικό μέλλον της βόρειας κορέας.

Σαφές; Ελπίζουμε ναι.

Συρία 1

Τρίτη 16 Γενάρη. Στην ίδια συνέντευξη ο ρώσος υπ.εξ. εκδήλωσε την διαφωνία της Μόσχας με την πρόσφατη αμερικανική ανακοίνωση περί δημιουργίας “συνοριοφυλάκων” στις ypgκρατούμενες περιοχές: …Είναι ένα πολύ σοβαρό ζήτημα που προκαλεί ανησυχία ότι βρίσκεται σε εξέλιξη ο διαμοιρασμός της συρίας…

Αυτό ακριβώς συμβαίνει. Και οι κούρδοι κάνουν όχι για πρώτη, ούτε για δεύτερη αλλά για τρίτη φορά το ίδιο λάθος: συνδέουν το μέλλον τους με τον αμερικανικό (και τον ισραηλινό) ιμπεριαλισμό. Το έκαναν πρώτη φορά οι κούρδοι του ιράκ, στη διάρκεια και μετά την «καταιγίδα της ερήμου», την αμερικανική επίθεση στο ιράκ το 1991: πίστεψαν ότι η Ουάσιγκτον θα εξασφάλιζε την δημιουργία δικού τους κράτους. Εννοείται ότι ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός αδιαφορούσε (όπως αδιαφορεί). Αυτοί εξεγέρθηκαν περιμένοντας την αμερικανική αεροπορία να τους προστατέψει· αλλά οι ελπίδες τους αποδείχθηκαν αιματηρά εκτός πραγματικότητας. Τους έσφαξε κυριολεκτικά ο στρατός του Χουσεΐν, και δεν έτρεξε τίποτα. Το έκαναν δεύτερη φορά, σαν pkk στην τουρκία, όταν ήλπιζαν ότι «μεγάλες και μικρές» δυνάμεις θα συνέβαλαν στη διάλυση της τουρκικής επικράτειας. Αυτό ήταν πράγματι η γραμμή για μεγάλο μέρος της δεκαετίας του ‘90· όταν, όμως, άλλαξε ο διεθνής ιμπεριαλιστικός προσανατολισμός, ο Οτσαλάν έψαχνε μέρος να κρυφτεί – και δεν έβρισκε. Κι αν είναι ζωντανός ακόμα, αυτό οφείλεται στην τακτική του τουρκικού καθεστώτος· όχι στον δικό του ηρωϊσμό ή στα όπλα του pkk.

Τώρα οι ypg έχουν καβαλήσει ξανά το ίδιο καλάμι, που γράφει made in usa. Αν είχαν στοιχειώδη λογική (κι αν είχαν μάθει πέντε πράγματα απ’ την δική τους ιστορία) θα είχαν ευχαριστήσει τους αμερικάνους για την «βοήθεια» που του έδωσαν κατά του isis, θα τους είχαν διώξει, θα είχαν επιστρέψει μεγάλες περιοχές που έχουν καταλάβει στο συριακό καθεστώς, και θα συζητούσαν με δαύτο και τους συμμάχους του ένα ομοσπονδιακό σύνταγμα, σε ένα ενιαίο συριακό κράτος, μέσα στα αναγνωρισμένα διεθνή του σύνορα.

Αντί γι’ αυτό πιστεύουν ότι θα φτιάξουν δικό τους κράτος. Νομίζουν ότι είναι καλύτεροι και πιο ικανοί από άλλους… Τι κράτος θα φτιάξουν; Μια εκδοχή υπάρχει μόνο: παράρτημα της Ουάσιγκτον και του Ριάντ. Δεν μπορεί να γίνει αλλιώς. Μπορεί να ποντάρουν ότι κανείς δεν θα τολμήσει να επιτεθεί «στα ίσια» στις αμερικανικές βάσεις στο «έδαφός τους», οπότε κάπως θα την βγάλουν… Απ’ τον ανορθόδοξο πόλεμο που γινόταν τόσα χρόνια στη συριακή επικράτεια δεν πήραν χαμπάρι τίποτα; Πιστεύουν ότι η κοινωνία τους αντέχει «τρομοκρατικές επιθέσεις» από μυστηριώδεις δράστες; Και έχουν τόσο λίγο μυαλό ώστε να μην καταλαβαίνουν ότι η αμερικανική υποστηρίξη που απολαμβάνουν τώρα είναι μέρος του σε εξέλιξη 4ου παγκόσμιου πολέμου, στην όξυνση του οποίου θα είναι απλά το φτηνό κρέας για τους αμερικανικούς σχεδιασμούς;

Ναι, έτσι συμβαίνει. Τα χρόνια της σταλινοεθνικιστικής αποβλάκωσης του κόμματος του Οτσαλάν και του ίδιου αυτοπροσώπως φαίνεται ότι έχουν κάνει μόνιμη ζημιά… Πολιτική οξυδέρκεια; Κάτω απ’ το μηδέν!…

Απ’ τη Μόσχα με αγάπη…

Δευτέρα 15 Γενάρη. Δεν το περιμέναμε να ειπωθεί τόσο καθαρά και τόσο γρήγορα. Αλλά έγινε. Και έχει (υποθέτουμε…) την σημασία του.

Την περασμένη Πέμπτη ο Πούτιν είχε συνάντηση με τους διευθυντές των καθεστωτικών ρωσικών μήντια· ένα είδος προθέρμανσης πριν την καθιερωμένη “ημέρα του τύπου” όπου δίνει πολύωρη συνέντευξη. Ανάμεσα σε άλλες ερωτήσεις, ο Vladislav Florin, διευθυντής έκδοσης της εφημερίδας rossiyskaya gazeta, του έκανε την εξής ερώτηση:

Ερώτηση: Κύριε πρόεδρε, έχω μια ερώτηση σχετική με την κορεατική χερσόνησο. Η καινούργια χρονιά έφερε καλά νέα με επαφές, τάσεις και πιθανές συναντήσεις. Την ίδια στιγμή υπάρχουν ανησυχητικά νέα για πυρηνικά κουμπιά και τίνος είναι μεγαλύτερο. Τι σκέφτεσθε σχετικά με τις εξελίξεις στην κορεατική χερσόνησο τις πρώτες ημέρες της νέας χρονιάς;

Απάντηση: Νομίζω ότι ο Kim Jong Un κέρδισε ολοφάνερα αυτόν τον γύρο. Πέτυχε τον στρατηγικό του στόχο. Έχει πυρηνικές κεφαλές, και έχει πια και πύραυλο με ακτίνα δράσης πάνω από 13.000 χιλιόμετρα, με τον οποίο μπορεί να φτάσει οποιοδήποτε μέρος του πλανήτη, τουλάχιστον σίγουρα την επικράτεια του όποιου εν δυνάμει αντιπάλου του. Και τώρα θέλει να το συμμαζέψει, να εξομαλύνει ή να ηρεμήσει την κατάσταση.

Είναι ένας ευφυής και ώριμος πολιτικός. Εν πάσει περιπτώσει θα πρέπει να είμαστε ρεαλιστές, και με βάση το πως πρέπει να συνεχίσουμε, πρέπει να κινηθούμε εξαιρετικά προσεκτικά. Αν θέλουμε να πετύχουμε τον δύσκολο στόχο της αποπυρηνικοποίησης της κορεατικής χερσονήσου, αυτό θα πρέπει να το κάνουμε μέσω διαλόγου, μέσω συνομιλιών.

Πιστεύω ότι, όσο δύσκολο κι αν φαίνεται, μπορούμε να φέρουμε σε πέρας αυτήν την αποστολή αν όλα τα κράτη σ’ αυτή την διαδικασία, συμπεριλαμβανόμενων των βορειοκορεατών, πεισθούν ότι η ασφάλειά τους μπορεί να εξασφαλιστεί χωρίς πυρηνικά όπλα.

Αυτό είναι που θέλω να πω, καταλήγοντας. Συνδέεται στενά με την ερώτησή σας αλλά και την προηγούμενη ερώτηση [σ.σ.: αφορούσε τις ρωσο-αμερικανικές σχέσεις]. Συζητάμε την συνθήκη Νέα START με τους αμερικάνους εταίρους μας. Ξαφνικά μας είπαν, αν και αυτή τους η πρόθεση ταιριάζει με το γράμμα της συνθήκης, ότι θέλουν να κάνουν μετατροπές σε αεροπλάνα και υποβρύχια, μαζί με τις εγκαταστάσεις αποθήκευσής τους, ώστε να αποτρέψουν την χρήση τους για πυρηνικά όπλα.

Βασικά μια τέτοια δυνατότητα προβλέπεται στη συνθήκη. Αλλά η συνθήκη λέει ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό μόνο αν το άλλο μέρος της, σ’ αυτήν την περίπτωση η ρωσία, πιστοποιήσει την μετατροπή και πεισθεί ότι δεν υπάρχει περιθώριο για κάτι άλλο, ότι οι εγκαταστάσεις ή ο εξοπλισμός των αεροπλάνων δεν θα ξαναμετατραπούν για να μπορούν να χρησιμοποιήσουν πυρηνικά όπλα.

Δεν έχουμε τις αποδείξεις που χρειάζονται ως τώρα. Και ανησυχούμε γι’ αυτό. Αλλά ο διάλογος συνεχίζεται. Ελπίζω ότι θα έχει θετική κατάληξη.

Απλόχεροι έπαινοι για το βορειοκορεατικό καθεστώς και τον Kim – δεν πρέπει να έχει μιλήσει άλλος τόσο καθαρά για «νίκη της βόρειας κορέας», έστω «σ’ αυτό το γύρο»! Ούτε καν ο Kim ο ίδιος δεν έχει μιλήσει έτσι δημόσια! Έπαινοι και διαπίστωση που μεταφράζονται σε (άρρητη μεν αλλά σαφή) απαξιωτική εκτίμηση για τις προσπάθειες της Ουάσιγκτον και του Τόκιο – τι άλλο; Αν κάποιος κερδίζει, ένας άλλος χάνει… Δεν λέει, ούτε υπονοεί, ότι «βάλαμε κι εμείς το χέρι μας» – δεν θα έπρεπε άλλωστε.

Υπάρχει και κάτι ακόμα, πιο διακριτικό. Αυτό το «αν θέλουμε να…». Είναι αυτό το πρώτο πληθυντικό πρόσωπο που κάλλιστα μπορεί να διαβαστεί σε δεύτερο πληθυντικό: αν θέλετε (όσοι θέλετε…) να πετύχετε την αποπυρηνικοποίηση της κορεατικής χερσονήσου, ξεχάστε τους τσαμπουκάδες…

Όσο για την συσχέτιση που γίνεται «με αλλαγή θέματος», απ’ την κορεατική χερσόνησο στις σχέσεις με τις ηπα; Μπορεί να είναι συμπτωματική, μπορεί και όχι.

Συρία

Δευτέρα 15 Γενάρη. Επιβεβαιώνεται όλο και περισσότερο: η βορειοανατολική συρία είναι η 53η πολιτεία των ηπα – μέχρι νεωτέρας. Και χωρίς δικαίωμα ψήφου, εννοείται! Όχι ότι υπήρχε αμφιβολία, δηλαδή.

Ούτε η Μόσχα, ούτε η Τεχεράνη (ούτε το Πεκίνο) έχουν χαρεί. Αλλά δεν πρόκειται να επιχειρήσουν, με τα τωρινά δεδομένα, να διώξουν τον αμερικανικό στρατό απ’ τις άνετες θέσεις που απέκτησε αγοράζοντας (υποθέτουμε όχι ακριβά, και όχι με έξοδα του αμερικανικού προϋπολογισμού!) τις ypg.

Υπάρχει, βέβαια, και η Άγκυρα. Θα έλεγε κανείς ότι (μέσα στο μπλοκ της Astana) έχει έναν πρώτο λόγο. Παραδόξως το να φτιάχνει η Ουάσιγκτον «συνοριοφυλακή» 30.000 ατόμων για να προσέχει τα σύνορα της 53ης πολιτείας της με την τουρκική επικράτεια (με μισθούς πληρωμένους απ’ το Ριάντ; Why not?) δεν είναι το χειρότερο. Άλλωστε και η Άγκυρα έχει φτιάξει τείχος σε κάποια έκταση των συγκεκριμένων συνόρων.

Εκείνο που έχει στο μάτι είναι δύο περιοχές. Πρώτον, ο ypgκρατούμενος θύλακας της Afrin. Και δεύτερον οι ypgκρατούμενες περιοχές δυτικά του Ευφράτη, γύρω απ’ την Manbij. Την πρώτη περιοχή την πολιορκεί κανονικά, από στρατιωτική άποψη. Η τύχη της δεύτερης (υποθέτουμε ότι) θα είναι προϊόν υπόγειων διαπραγματεύσεων με την Ουάσιγκτον: έχει μια βάση στη Manbij…

Από στρατιωτική άποψη η κατάληψη των εδαφών του θύλακα της Afrin φαίνεται δύσκολη υπόθεση, παρότι οι proxies της Άγκυρας (f.s.a. του βορρά) δηλώνουν έτοιμοι για την επίθεση, εδώ και καιρό. Η «για τα μάτια του κόσμου» διαμαρτυρίες της για τις επιχειρήσεις του συριακού στρατού ‘n’ friends στην ακριβώς από κάτω, νότια, στην περιοχή του Idlib, θα μπορούσε να σημαίνει, μεσοπρόθεσμα (;) μια συμφωνία (εντός του μπλοκ της Astana): ότι οι ένοπλοι που τώρα βρίσκονται στο Idlib θα ανέβουν βορειότερα, σε βάρος των ypg. Ωστόσο αυτό είναι μια υπόθεσή μας, και μένει να φανεί αν είναι σωστή.

Κατά τα υπόλοιπα το συνέδριο στο Sochi, που αρχικά είχε κανονιστεί για μέσα στον περασμένο Δεκέμβρη, δείχνει να σούρνεται. Υποθέτουμε ότι οι “επί του εδάφους” λεπτομέρειες θα πρέπει να τείνουν σε κάποια οριστικότερη (απ’ ότι τώρα) ρύθμιση πριν γίνουν συζητήσεις…

Η αντίθεση, πάντως, στην ευρύτερη κλίμακα του 4ου παγκόσμιου πολέμου παραμένει, ακέραια: οι αμερικανικές βάσεις στην βόρεια συρία και στο ιράκ είναι κρίκος της ίδιας αλυσίδας με τις αντίστοιχες στο αφγανιστάν…

Συρία

Σάββατο 13 Γενάρη. Η επίθεση, πριν μια βδομάδα, στη ρωσική αεροπορική βάση στη συριακή Hmeimin (και δευτερεύοντως σε εγκαταστάσεις της ναυτικής βάσης στην Tartus) έχει ένα ευρύτερο ενδιαφέρον, που δεν περιορίζεται στο συριακό πεδίο μάχης.

Η επίθεση έγινε νύχτα, με εξοπλισμένα drones. Κατά τον ρωσικό στρατό η τεχνολογία που χρησιμοποιήθηκε δεν μπορούσε παρά να προέρχεται …από κάποια χώρα που έχει δυνατότητες υψηλής τεχνολογίας στην παροχή πλοήγησης μέσω δορυφόρων και ικανότητα βολών εξ αποστάσεως…. Μ’ άλλα λόγια η Μόσχα υπονοούσε ότι πίσω απ’ την επίθεση βρισκόταν η Ουάσιγκτον – χωρίς, ωστόσο, να την κατονομάσει.

Δεν είναι απίθανο να συμβαίνει έτσι· δεν είναι, όμως, και υποχρεωτικό. Εννοούμε ότι παρότι η Μόσχα αντιμετώπισε με επιτυχία την επίθεση, δεν υπάρχει κάτι που να την υποχρεώνει να παραδεχτεί ότι διάφοροι αντικαθεστωτικοί ένοπλοι στην επαρχία του Idlib (η πιο κοντινή περιοχή απ’ όπου θα μπορούσε να οργανωθεί η συγκεκριμένη επίθεση) έχουν «από μόνοι τους» τέτοιου είδους τεχνικές δυνατότητες. Εν τέλει χθες «ρωσικοί κομμάντο» κατέστρεψαν δύο εγκαταστάσεις στην περιοχή του Idlib που, κατά την Μόσχα, ήταν οι αποθήκες, τα εργαστήρια και το «κέντρο ελέγχου» των drones…

Το ευρύτερο ενδιαφέρον έγκειται σε δύο ζητήματα. Πρώτον, ότι τέτοια μέσα (οπλισμένα drones) είναι δεδομένο πια ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε ενέργειες «τρομοκρατίας» σε οποιοδήποτε urban σημείο του πλανήτη. Όπου, σε αντίθεση με μια στρατιωτική βάση, δεν υπάρχουν εγκατεστημένα ραντάρ εντοπισμού τους και συστήματα αναχαίτισής τους. Ξεχάστε τα φτηνά και εύκολα ι.χ. ή τα φορτηγά που πέφτουν πάνω σε κόσμο! Οι κάθε είδους υπηρεσίες έχουν πια το περιθώριο να εμφανίζουν «ιπτάμενη ισλαμική τρομοκρατία», ανεμίζοντας το προηγούμενο της επίθεσης στη Hmeimin… Το αν θα το κάνουν και πότε δεν το ξέρουμε. Αλλά ο πειρασμός δεν είναι μικρός…

Δεύτερον, το ίδιο που έγινε στη συρία μπορεί να γίνει στο αφγανιστάν. Απ’ την ανάποδη μεριά: επίθεση των ταλιμπάν με οπλισμένα drones στις διάφορες αμερικανικές βάσεις. Αν συμβεί κάτι τέτοιο (θεωρούμε ότι ο αμερικανικός στρατός διαθέτει τα μέσα να τις αντιμετωπίσει…) θα είναι η σειρά της Ουάσιγκτον να καταγγείλει «κάποια χώρα που έχει δυνατότητες….» κλπ κλπ.

Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές «επιθέσεις αυτοκτονίας» οι επιθέσεις με drones είναι, απο τεχνολογική άποψη, εντελώς 4ος παγκόσμιος. Ακόμα κι αν γίνονται μέσω proxies…

Τα υπόλοιπα «κουμπιά» του…

Σάββατο 13 Γενάρη. Το ψόφιο κουνάβι έδωσε ένα “τελεσίγραφο” στα υπόλοιπα μέλη της 5+1 συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν (όχι στην Τεχεράνη, στους υπόλοιπους…) να αλλάξουν αυτή τη συμφωνία για να είναι στα μέτρα του αμερικανικού και του ισραηλινού ιμπεριαλισμού. Δεν κατήγγειλε χτες την υπάρχουσα συμφωνία (όπως είχε απειλήσει πολλές φορές) αλλά έδωσε περιθώριο 4 μηνών. Είναι η τελευταία ευκαιρία δήλωσε. Αν δεν υπάρξει τέτοια συμφωνία οι ηπα θα αποχωρήσουν απ’ την συμφωνία. Επιπλέον, οποιαδήποτε στιγμή θεωρήσω ότι δεν πρόκειται να υπάρξει, θα αποχωρήσω αμέσως.

Σε ποιον δίνει τέτοια “τελευταία ευκαιρία”; Κίνα, ρωσία, γαλλία, αγγλία, γερμανία και η ε.ε. θεωρούν την συμφωνία σωστή και ότι εφαρμόζεται από το ιράν· το έχουν δηλώσει άπειρες φορές, η τελευταία μόλις προχτές, μετά την συνάντηση των υπ.εξ. αγγλίας, γαλλίας και γερμανίας με τον ιρανό.

Αυτό που καταλαβαίνουμε πίσω απ’ αυτήν την αμερικανική αναβολή – της – τελευταίας – στιγμής είναι μια τακτική αδυναμία της Ουάσιγκτον. Δεν ξέρουμε αν ετοιμάζει κάτι και τι, ωστόσο δεν θα έπρεπε να αποσυνδέσουμε αυτήν την τακτική αδυναμία με τις εξελίξεις στην κορεατική χερσόνησο, στο αφγανιστάν, αλλά και στη μέση ανατολή. Τίποτα δεν πάει καλά αυτή την στιγμή για την Ουάσιγκτον. Πιθανόν, λοιπόν, το διευθυντήριο πίσω απ’ το ψόφιο κουνάβι να έκρινε ότι δεν είναι η καλύτερη στιγμή για την Ουάσιγκτον το να τα “σπάσει” όχι μόνο με την Μόσχα και το Πεκίνο, αλλά και με το Βερολίνο, το Παρίσι και το Λονδίνο, για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Φυσικά, σαν παρηγοριά, το αμερικανικό υπουργείο οικονομικών επέβαλε κάποιες νέες “κυρώσεις” σε αξιωματούχους του ιρανικού καθεστώτος. Αυτή τη φορά, όμως, όχι για τα πυρηνικά· αλλά για την καταστολή των πρόσφατων διαδηλώσεων…

Αν σας διέφυγε, ιδού: το αμερικανικό υπουργείο οικονομικών είναι a.c.a.b….

Κορέες 1

Τρίτη 9 Γενάρη. Σήμερα θα γίνει η πρώτη (μετά από πολύ καιρό) συνάντηση υψηλόβαθμων αντιπροσωπειών της βόρειας και της νότιας κορέας. Και χθες, παραμονή, εκείνο που θα μπορούσε να ανιχνεύσει κανείς στην αμερικανική δημαγωγία ήταν η αμήχανη ανησυχία.

Για παράδειγμα, στο χθεσινό άρθρο της καθεστωτικής wall street journal, κάτω απ’ τον (σαφώς προπαγανδιστικό…) τίτλο “Παρά τα σημάδια ξεπαγώματος στη βόρεια κορέα η ένταση φουντώνει” ο αρθρογράφος (Gerald Seib) προτίμησε να ξεκινήσει (ξανα)παρουσιάζοντας το πως οι αμερικάνοι σκέφτονται να «σπάσουν τη μύτη» του βορειοκορεατικού καθεστώτος, με μια «περιορισμένης έκτασης» επίθεση σε κάποια πυραυλική βάση.

Κι όταν, στη μέση του άρθρου του, αποφασίζει να ασχοληθεί με την σημερινή συνάντηση, το ομολογεί: … διπλωμάτες υποψιάζονται ότι η προσέγγιση της βόρειας κορέας με τη νότια είναι μια προσπάθεια να υπάρξει απόσταση ανάμεσα στη Σεούλ και τον αμερικανό σύμμαχό της, μειώνοντας έτσι την πιθανότητα ότι οι ηπα θα μπορούσαν να προχωρήσουν σε οποιουδήποτε είδους στρατιωτική δράση κατά της Πγιονγκγιάγκ.

Υποψιάζονται; Μόνο; Μάλλον είναι σίγουροι πως αυτό συμβαίνει, και μάλιστα εν γνώσει και σε συμφωνία μεταξύ των δύο κορεατικών κρατών. Και (υποθέτουμε) σκόπιμα, όχι μόνο αύριο αλλά και μετά από επόμενες συναντήσεις τους ερχόμενους μήνες, οι ανακοινώσεις των δύο πρωτευουσών θα δείχνουν σα να συμβαίνει κάτι δευτερεύουσας σημασίας μεταξύ τους· μέχρις ότου να «ξεφουρνιστεί» ένα καλό πακέτο συμφωνίας. Που θα σπεύσουν να το υποστηρίξουν Μόσχα και Πεκίνο· ενδεχομένως και το Παρίσι (αυτά τα τρία κράτη σαν μόνιμα μέλη του πενταμελούς «συμβουλίου ασφαλείας του οηε»).

Κι έτσι θα μείνει μόνη της η Ουάσιγκτον να υποστηρίζει (όπως ο αρθρογράφος της w.s.j., προσπαθώντας να υποτιμήσει τις απευθείας επαφές Σεούλ και Πγιονγκγιάνγκ, χωρίς την αμερικανική μεσολάβηση ή ακριβή γνώση), πως … ό,τι και να γίνει, η διπλωματική κίνηση που θα απαιτούνταν για να αρχίσει η πραγματική αποκλιμάκωση των εντάσεων θα ήταν συζητήσεις μεταξύ της βόρειας κορέας και των ηπα…

Και θα περιμένει…

Κορέες 2

Τρίτη 9 Γενάρη. Θα πρέπει να είναι εφιάλτης για τον αμερικανικό και τον ιαπωνικό ιμπεριαλισμό το να βρεθούν μπροστά σε μια βελτιωμένη έκδοση της πρότασης που ανακοινώθηκε τον περασμένο Σεπτέμβρη, στο Βλαδιβοστόκ, μετά την συνάντηση του νοτιοκορεάτη προέδρου Moon με τον Πούτιν. Σ’ εκείνη τη συνάντηση ο Moon παρουσίασε το σχέδιο των «εννιά γεφυριών», που αφορούσε την διασύνδεση της νότιας κορέας με την βόρεια και με την ρωσία και με την κίνα πάνω σε 9 «άξονες»: φυσικό αέριο, σιδηρόδρομοι, λιμάνια, ηλεκτρισμός, μια θαλάσσια διαδρομή, ναυπηγεία, θέσεις εργασίας, αγροτική παραγωγή και αλιεία. Κάπως πιο συγκεκριμένα, οι αγωγοί αερίου και πετρελαίου της Σιβηρίας (αυτή είναι η ιδέα) θα επεκταθούν στη βόρεια και νότια κορέα, ενδεχομένως και στην ιαπωνία αν ενδιαφέρεται… Και οι δύο κορέες θα συνδεθούν με το πυκνό σιδηροδρομικό δίκτυο του κινέζικου σχεδίου μια ζώνη – ένας δρόμος συμπεριλαμβανόμενων τραίνων υψηλών ταχυτήτων· και μέσω αυτής της χερσαίας (το τονίζουμε…) δικτύωσης με την ευρασιατική ένωση…

Σ’ αντάλλαγμα αυτών των προτάσεων η Πγιονγκγιάνγκ θα έπρεπε να παγώσει το πυρηνικό και το πυραυλικό της σύστημα και να αποδεχθεί τις εγγυήσεις ασφαλείας εκ μέρους της νότιας κορέας, της κινας, της ρωσίας, των ηπα και της ιαπωνίας.

Το «πάγωμα» (εκτιμάμε ότι) η Πγιονγκγιάνγκ με μία μόνο προϋπόθεση μπορεί να το κουβεντιάσει: το να αναγνωριστεί επίσημα σαν πυρηνική δύναμη. Έτσι ώστε να μην στηρίζεται σε καμία εγγύηση τρίτων· ειδικά της ιαπωνίας και των ηπα… Δεν είναι παράλογο, ούτε ιστορικά πρωτότυπο: η Ουάσιγκτον αναγκάστηκε κάποτε να κάνει δύσθυμα μια ανάλογη επίσημη αναγνώριση και για το Πακιστάν, που κατάφερε να την ξεγελάσει αναπτύσσοντας το πυρηνικό του οπλοστάσιο χωρίς να το πάρει χαμπάρι· και το παρουσίασε σχεδόν «έτοιμο»… Και θα μπορούσε να υποθέσει κανείς πως η ρωσία και η κίνα δεν θα ήταν ιδιαίτερα αντίθετες σε μια τέτοια αναγνώριση, εφόσον άλλωστε συνεπάγεται και συγκεκριμένες δεσμεύσεις, ελέγχους, κλπ. Όχι μόνο επειδή αντιστοιχεί στην (γνωστή) πραγματικότητα αλλά επειδή, επιπλέον, θα προκαλούσε σοβαρή κρίση στις σχέσεις του Τόκιο με την Ουάσιγκτον: ο ιαπωνικός μιλιταρισμός είναι «με το δάκτυλο στη σκανδάλη» να αναπτύξει τα δικά του πυρηνικά, και να ξεφορτωθεί τον αμερικανικό, πράγμα που για τις ηπα θα ήταν η Καταστροφή (με κεφαλαίο «κ»). Ως τώρα η Ουάσιγκτον συγκρατεί το Τόκιο πουλώντας του προστασία απέναντι στην βόρεια κορέα…

Δεν μπορούμε να προβλέψουμε με ακρίβεια το πως θα βγει το αντιαμερικανικό τζίνι απ’ το μπουκάλι που εδώ και καιρό τρίβουν οι κατά τις ηπα «αναθεωρητικές δυνάμεις» γύρω απ’ την κορεατική χερσόνησο. Υποψιαζόμαστε όμως (ναι, έχουμε κι εμείς δικαίωμα στην υποψία!!!) ότι η επιδίωξη είναι να έχει την μορφή μιας πρότασης που είτε την δεχθεί είτε την απορρίψει η Ουάσιγκτον, θα είναι χαμένη.

(φωτογραφία: μια μέτρια συγκέντρωση αμερικανικού στρατού με «μέτωπο» την βόρεια κορέα, στη διάρκεια ασκήσεων τον περασμένο Απρίλη.)

Κορέες 2

Σάββατο 6 Γενάρη. Απ’ όσα ανακοινώνονται (στα αγγλικά) το μενού των συνομιλιών σε τρεις μέρες μεταξύ των κυβερνήσεων βόρειας και νότιας κορέας, μοιάζει φτωχό. Η συμμετοχή της βορειοκορεατικής ομάδας στους χειμερινούς ολυμπιακούς… η επανένωση οικογενειών (ένα θέμα που εκκρεμεί εδώ και δεκαετίες) … «στρατιωτικά ζητήματα»: υποθέτουμε σε σχέση με τη «νεκρή ζώνη». Ακόμα και μόνο αυτά να ήταν, το γεγονός ότι κορεατικός βορράς και νότος κουβεντιάζουν χωρίς την προϋπόθεση της «αποπυρηνικοποίησης» του βορρά δυσκολεύει σημαντικά την ρητορική της Ουάσιγκτον και του Τόκιο.

Υπάρχει όμως και συνέχεια – τέτοια είναι η εκτίμησή μας. Αξιοποιώντας το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον παράτησε τυπικά τον «μεσολαβητικό ρόλο» της στην Παλαιστίνη, η Πγιονγκγιάνγκ θα αρνηθεί να δώσει σοβαρή θέση (δηλαδή: έστω και διπλωματική εμπιστοσύνη) στις ηπα σε οποιοδήποτε φορμά μελλοντικών διαπραγματεύσεων. Η καλύτερη φόρμουλα για να μείνουν η Ουάσιγκτον και το Τόκιο έξω είναι οι συζητήσεις να συνεχίσουν σαν ανάμεσα – στις – δύο – κορέες. Αυτό εξυπηρετεί ιδιαίτερα και την Μόσχα και το Πεκίνο, που έχουν τους υπόγειους διαύλους τους με τον βορρά· και ενδεχομένως να αποκτήσουν νέους με το νότο.

Το τι θα κουβεντιάζεται μ’ αυτόν τον τρόπο θα είναι, εν πολλοίς, «μυστικό» των δύο κορεατικών καθεστώτων και όσων επιλέξουν σαν υποστηρικτές. Και θεωρούμε σίγουρο ότι η Ουάσιγκτον δεν θα είναι σ’ αυτούς, όχι μόνο κατ’ απαίτηση του Kim, αλλά επειδή σ’ αυτό συμφωνεί (άσχετα αν δεν το φωνάζει) και ο Moon.

Γιατί είμαστε τόσο κατηγορηματικοί; Θα πρέπει κανείς να ψάξει πως κατέστρεψε η Ουάσιγκτον (επί Μπους του Β) την σχεδόν δεκαετή επιχείρηση επαναπροσέγγισης μεταξύ βόρειας και νότιας κορέας, που ονομάστηκε “Sunrise policy”, μια διαδικασία διαδοχικων φάσεων εξομάλυνσης και συνεργασίας που ξεκίνησε αρχικά με τις ευλογίες και του Κλίντον το 1998, για να τερματιστεί οριστικά ως το 2008. Επειδή δεν εξυπηρετούσε τα αμερικανικά συμφέροντα.

Ο τωρινός νοτιοκορεάτης πρόεδρος Moon Jae-in ήταν ο «προσωπάρχης» του προέδρου Roh Moo-hyun, του δεύτερου στη σειρά που προώθησε την sunrise policy απ’ το 2003 ως το 2008. Ξέρει πολύ καλά, «από μέσα και απο κοντά», την αμερικανική πολιτική στην κορεατική χερσόνησο.

Μια πρόσφατη δημοσκόπηση (του περασμένου Νοέμβρη) στη νότια κορέα έδειξε ότι ένα εντυπωσιακό 80% των ερωτηθέντων υποστηρίζει την sunrise policy. Μια μεγάλη πλειοψηφία νοτιοκορεατών, επιπλέον, ανησυχεί πολύ περισσότερο για την τακτική της Ουάσιγκτον παρά για τον Kim και τα πυρηνικά του.

Οποιαδήποτε ηρεμία (κατ’ αρχήν) στην κορεατική χερσόνησο είναι τόσο τακτικά όσο και στρατηγικά εχθρική στα συμφέροντα της Ουάσιγκτον και του Τόκιο. Και για να επιτευχθεί αυτή η ηρεμία πρέπει η Ουάσιγκτον να κρατηθεί μακριά. Επειδή όμως ο στρατός της θα γυρίζει γύρω γύρω, η υποστήριξη του Πεκίνου και της Μόσχας θα κληθεί να παίξει ρόλο στρατιωτικού και όχι μόνο πολιτικού φράκτη…

Ιράν 2

Παρασκευή 5 Γενάρη. Στο ιράν τα συνδικάτα, όλα τα μεγάλα σίγουρα, ελέγχονται. Απ’ το καθεστώς. Η πριν λίγες ημέρες παρατήρησή μας ότι τα οργανωτικά ζητήματα είναι περισσότερο από ποτέ πολιτικά έχει εδώ μια ειδική σημασία. Για τους πληβείους του ιράν, είτε είναι εργάτες, είτε είναι αγρότες, είτε είναι νομάδες, η έξοδος απ’ τον πατερναλισμό σχεδόν 40 χρόνων συνεπάγεται (υποχρεωτικά θα τολμούσαμε να πούμε), αν πρόκειται να οργανώσουν και να πολεμήσουν για τα δίκαιά τους, την δημιουργία σοβαρών και μαζικών αυτο-οργανωμένων δομών (το “αυτό” σημαίνει έξω απ’ τον έλεγχο του καθεστώτος αλλά και οποιουδήποτε “γενναιόδωρου φίλου” εκτός συνόρων) που θα μπορούν να οργανώνουν τους αγώνες πολύ πιο μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα απ’ τα “αυθόρμητα ξεσπάσματα”. Τέτοιου είδους οργάνωση θα πρέπει να περιλαμβάνει και την ηχηρή απόρριψη της “συμπαράστασης” των όποιων νταβάδων απ’ την Ουάσιγκτον, το Τελ Αβίβ ή οπουδήποτε αλλού. Γιατί αν τα πληβειακά ή τα εργατικά κινήματα του μέλλοντος στο ιράν φτάσουν σε θέση να βάλουν πολιτικούς στόχους (όπως ο μετασχηματισμός του καθεστώτος) θα πρέπει να είναι σε θέση να κόψουν εξ’ αρχής τον βήχα διάφορων: ο ιρανικός καπιταλισμός δεν θα ξαναποκτήσει “σάχη”, ούτε θα ξαναγίνει παράρτημα κάποιου “παλιού αφέντη”…

Αυτό για καθαρά ταξικούς λόγους!

Σε κάθε περίπτωση η ακαριαία διεθνοποίηση των όποιων διαδηλώσεων έγιναν σε ιρανικές πόλεις, όχι από αδελφά, συντροφικά κινήματα αλλού, αλλά από κράτη (την Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ να πανηγυρίζουν για την “δημιουργική αποσταθεροποίηση”, την Μόσχα και την Άγκυρα να στηρίζουν το καθεστώς) είναι στοιχείο μιας εξώφθαλμης έλλειψης οργανωτικής και πολιτικής αυτονομίας (με την κυριολεκτική έννοια της λέξης “ταξική αυτο-νομία”) αυτού του ξεσπάσματος: όταν κρατικοί νταβάδες νοιώθουν ότι έχουν την άνεση να εμφανίζονται είτε σαν υπερασπιστές είτε σαν κατήγοροι του πεζοδρομίου, αυτό σημαίνει ότι το πεζοδρόμιο δεν έχει αρκετή δύναμη για να τους βάλει στη θέση τους κρατώντας τους μακρυά.

Καταλαβαίνουμε ότι ύστερα από 40 χρόνια μιας πετυχημένης και ύστερα λεηλατημένης επανάστασης στο ιράν (του 1979) είναι πολύ δύσκολο, και θα χρειαστεί καιρό και δύσκολη προσπάθεια, το να δημιουργηθούν και κυρίως να αποκτήσουν την “κρίσιμη μάζα” οι όποιες ανεξάρτητες οργανωτικές (και άρα πολιτικές) δομές. Ο κρατικός πατερναλισμός και ο κοινωνικός συντηρητισμός ποτίζουν τα μυαλά.

Αλλά η ιστορία δείχνει ότι σε τέτοιες αναγκαιότητες δεν υπάρχουν υποκατάστατα. Το “κάτι λιγότερο” σημαίνει “κάτι σχεδόν καθόλου”. Ευχόμαστε οι ιρανές και οι ιρανοί να ανοίξουν τον δρόμο τους, έναν τέτοιο δρόμο που δεν θα χωράει ούτε τους καθεστωτικούς basij, ούτε τους διεθνείς εγκάθετους «εξαγωγές δημοκρατίας – πώληση χοντρική / λιανική».

Οι ευχές δεν φέρνουν αποτελέσματα… Αλλά η σκέψη μας είναι στις ιρανές και στους ιρανούς: είναι, έτσι κι αλλιώς, υπέροχοι!