Vingt mille lieues sous les mers*

Δευτέρα 20 Σεπτέμβρη>> Το συμβόλαιο ήταν παχύ παχύ. Πενήντα δισεκατομύρια αυστραλέζικα δολάρια, για 12 υποβρύχια. Ήταν τέλος του 2015 ή αρχές του 2016, και νικητής στο διαγωνισμό ήταν η γαλλική DCNS (μετέπειτα Naval Group). Ο τότε γάλλος πρόεδρος Hollande πανηγύρισε για την «συμφωνία του αιώνα»: χιλιάδες θέσεις εργασίας για το γαλλικό στρατοβιομηχανικό σύμπλεγμα…

Υπήρχαν, βέβαια, κάποια προβληματάκια. Ο εν λόγω τύπος υποβρυχίων ήταν στα σχέδια, δεν είχε κατασκευαστεί ούτε ένα. Με δυο λόγια η Καμπέρα αγόραζε «μακέτο». Μετά προέκυψε αυτό που στα ελληνικά λέγεται «υπερκοστολόγηση εκ των υστέρων»: άλλα 50 δισεκατομυριάκια θα ήταν απαραίτητα για την συντήρηση των 12 υποβρυχίων, υπό την καθοδήγηση φυσικά της κατασκευάστριας. Εν τω μεταξύ είχαν αρχίσει οι γκρίνιες. Πόσο κομμάτι της κατασκευής θα γίνει στη γαλλία και πόσο στην αυστραλία; Η δεύτερη δεν έχει ναυπηγείο κατάλληλο για υποβρύχια, αλλά κάποιες καλές υπεργολαβίες για τα ηλεκτρονικά συστήματα θα μπορούσε (και θα έπρεπε) να τις αναλάβει…

Η παράδοση των πρώτων κομματιών είχε κανονιστεί για το 2030… Αλλά απ’ τον περασμένο Μάη το deal έδειχνε ότι πάει για ναυάγιο σε ρηχά νερά. Πολύ περισσότερο που διάφοροι ανταγωνιστές της Naval Group δεν είχαν πάψει να πηγαίνουν με ντοσιέ στο αυστραλέζικο υπ.αμ. για φτηνότερες και γρηγορότερες προσφορές…

Μπορεί ο τρόπος της αλλαγής παραγγελίας να μην ήταν και τόσο κομψός. Αλλά η Καμπέρα είχε αλλάξει ήδη σχεδιασμούς. Θα προτιμούσε να πληρώσει την ρήτρα ακύρωσής της και να ξεφορτωθεί τα έτσι κι αλλιώς ανύπαρκτα γαλλικά υποβρύχια. Όμως ο πομπώδης τρόπος που αυτό ανακοινώθηκε έσπασε τα νεύρα του βασιλιά Μακρόν: ήταν κομμένος και ραμμένος γι’ αυτό. Είχε και ο βασιλιάς τα δίκια του: τον ξεφτύλισαν…

Το τι τα θέλει τα made in usa υποβρύχια το αυστραλέζικο καθεστώς είναι προφανές: να κάνουν παρέα στα αμερικανικά στις περιπολίες τους στη νότια θάλασσα της κίνας. Συμβατά συστήματα επικοινωνιών, συμβατά όπλα… μια ωραία ατμόσφαιρα. Όμως δεν θα είναι έτοιμα ούτε αύριο ούτε σ’ ένα χρόνο, ούτε σε δύο.

Κι εκεί θα προκύψει σίγουρα ένα πρόβλημα: δεν είναι σοφό να λέγεσαι αυστραλία και να προκαλείς τόσο ανοικτά το Πεκίνο. Το κινέζικο κράτος / κεφάλαιο έχει αποδεδειγμένα την δυνατότητα να ναυπηγεί 4 υποβρύχια ταυτόχρονα, στο ίδιο διάστημα που οπουδήποτε αλλού στον καπιταλιστικό πλανήτη ναυπηγούν ένα. Πράγμα που σημαίνει ότι ο αυστραλέζικος υποβρύχιος στόλος, όταν θα είναι έτοιμος, δεν θα αλλάξει στο ελάχιστο τους συσχετισμούς όπλων (και δυνάμεων) στην ευρύτερη περιοχή υπέρ των αμερικανο-αγγλο-αυστραλών…

Αντίθετα θα σπρώξει κάποιους γείτονες προς την μεριά της κίνας. Εκτός απ’ το θυμωμένο Παρίσι με την τελευταία αμερικανική παραγγελία έχει θορυβηθεί και η ισλαμική Τζακάρτα (ινδονησία): βρίσκεται ακριβώς απέναντι.

Τι απομένει απ’ αυτήν την σύντομη οικονομική – πολιτική διαμάχη; Κάποτε το Παρίσι είχε μεγάλες αποικίες στην ινδοκίνα. Κάποτε… Τώρα δεν μπορεί να ελπίζει σε οποιαδήποτε σημαντική επιρροή χωρίς την άδεια (και τον έλεγχο) της Ουάσιγκτον. Τον περασμένο Ιούλη ο γάλλος υπ.αμ. Jean-Yves Le Drian ευρισκόμενος στην αμερικανική πρωτεύουσα, είχε την έμπνευση να δηλώσει αλαζονικά τις φιλοδοξίες του γαλλικού ιμπεριαλισμού: Η Γαλλία είπε ήταν ένα έθνος του ινδικού-ειρηνικού, κατέχοντας περιοχές που της έδιναν την δεύτερη σε μέγεθος αποκλειστική οικονομική ζώνη, και μόνιμη στρατιωτική παρουσία 8.500 ανδρών…

Η απάντηση της Ουάσιγκτον δεν άργησε: «ήταν!!» “Πάρτε τα υποβρύχιά σας και δρόμο!!”, χοντροκομμένα… Περασμένα μεγαλεία… Αλλά ο βασιλιάς Μακρόν φαίνεται πως έχει ξεχάσει την μάχη και την ήττα του γαλλικού στρατού και των συμμάχων του στο Dien Bien Phu του βιετνάμ. Είναι «παλιά» βέβαια, του 1954. Οπότε λίγος ρεαλισμός δεν θα έβλαπτε. Καλύτερα μια χαμένη παραγγελία τώρα παρά ένα, δύο, τρία πολλά Dien Bien Phu στο μέλλον…

* Είκοσι χιλιάδες λεύγες υπό την θάλασσα – Ιούλιος Βερν, 1859 (;)…

(φωτογραφία: Οι Viet Minh σηκώνουν την σημαία τους στο αρχηγείο του γαλλικού στρατού στο Dien Ben Phu. Μετά την συντριπτική ήττα του το Παρίσι αναγκάστηκε, το 1954, να αποχωρήσει απ’ όλες τις αποικίες του στην ινδοκίνα…)

Ινδοκούς

Δευτέρα 20 Σεπτέμβρη>> Μακριά απ’ τις παρακμιακές αναμνήσεις, τα μίση και τα πάθη μεταξύ δυτικών ιμπεριαλισμών, στο Dushanbe, πρωτεύουσα του τατζικιστάν, τα κράτη του «συμφώνου της Σαγκάης» είχαν τις δικές τους καλές κι όχι και τόσο καλές στιγμές στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας. Επιπλέον, οι «παλιοί» δέχτηκαν τον καινούργιο: η Τεχεράνη είναι απ’ τις 17 Σεπτέμβρη επίσημο μέλος…

Ένα βασικό θέμα της συνάντησης ήταν η κατάσταση στο αφγανιστάν – και η στήριξη της «νέας κατάστασης» εκεί. Το κοινό ανακοινωθέν είχε ωστόσο μόνο λίγο παραπάνω από 150 λέξεις γι’ αυτό. Η αιτία αναμενόμενη: στο σύμφωνο της Σαγκάης (SCO) συμμετέχει και το Νέο Δελχί. Που όντας βαθύτατα ενοχλημένο για τη νίκη των ταλιμπάν, προτιμάει να ακολουθήσει την Ουάσιγκτον στην «μεταχείριση της νέας κατάστασης», εκτός (ακόμα) απ’ το να επιτρέψει βάσεις / πάρκινγκ του αμερικανικού στρατού στο ινδικό έδαφος… Η στάση του Modi στη διάρκεια της συνόδου ήταν έντονα απορριπτική των προσεγγίσεων των υπόλοιπων μελών, με επικλήσεις στη «διεθνή κοινότητα» – το ψευδώνυμο της δύσης δηλαδή…

No problem… Οι υπ.εξ. του Πεκίνου, της Μόσχας, της Τεχεράνης και της Ισλαμαμπάντ συναντήθηκαν χωριστά, πάντα στο Dushanbe, να τα πουν με την ησυχία τους για το αφγανιστάν. Μπορούμε από εδώ και στο εξής να μιλάμε για το «μπλοκ του ινδοκούς», περιλαμβάνοντας επιπλέον την Άγκυρα, την Ντόχα, την Τασκένδη (ουζμπεκιστάν) και την Αστάνα (Νουρ Σουλτάν, καζακστάν).

Δεν πρόκειται, έτσι απλά, για την τύχη του αφγανιστάν. Πρόκειται για την προσπάθεια ανάκτησης του πλήρους ελέγχου της κεντρικής ασίας σε βάρος των δυτικών. Ίσως για πρώτη φορά σε τέτοια έκταση και με τέτοια χαρακτηριστικά. Με άμεσες προεκτάσεις στην ανατολική Μεσόγειο, στην μαύρη θάλασσα, στον ινδικό ωκεανό, στην ερυθρά θάλασσα, και φυσικά στην αφρική…

Αν και δεν μπορούμε να μιλάμε ακόμα για μια συμπαγή στρατιωτική συμμαχία σ’ όλη αυτή την ασιατική έκταση (η οποία θα συμπεριλάβει σύντομα και τον λίβανο, και το ιράκ και την συρία, εκτός απ’ το αμερικανο/ypg κρατούμενο τμήμα της) ίσως δεν είναι καν αυτό το ζητούμενο για την Μόσχα και το Πεκίνο. Οι στρατοί τους είναι υπεραρκετοί για να αντιμετωπίσουν οποιονδήποτε συνδυασμό «συμμαχίας των προθύμων» υπό την αμερικάνικη σημαία. Το σημαντικότερο είναι η δημιουργία μιας λειτουργικής ευρασιατικής ζώνης πρώτων υλών, εργασίας, μεταφοράς, επικοινωνιών, νέων τεχνολογιών, εμπορευμάτων.

Αυτό αφήνει τους ιστορικούς δυτικούς ιμπεριαλισμούς με λίγες αλλά δυστυχώς υπαρκτές επιλογές. Εκτός απ’ την πάντα ανοικτή «επίθεση κατά μέτωπο» (που θα μπορούσε να θεωρηθεί “επίθεση αυτοκτονίας”, αλλά ποτέ δεν πρέπει να αποκλείεται, το αντίθετο…) υπάρχει και η δυνατότητα των μόνιμων προβοκατσιών, μικρότερης ή μεγαλύτερης κλίμακας, έτσι ώστε να υπάρχει πάντα αποσταθεροποίηση και εμπόδια.

Οι γείτονες της Καμπούλ (Μόσχα, Πεκίνο, Τεχεράνη, Ισλαμαμπάντ) μιλούν σταθερά για το καθήκον των ταλιμπάν στον έλεγχο του εδάφους τους και στο να εμποδίσουν τους εγκάθετους του isis που έχει μεταφέρει εκεί ο αμερικανικός στρατός να δράσουν. Αλλά η αντιμετώπιση αυτού του κινδύνου είναι πιο σύνθετη και χρονοβόρα. Οι ταλιμπάν είναι βέβαιο ότι θα καταστείλουν τους γνωστούς πυρήνες του isis στο έδαφός τους, αλλά σημαντικότερο ακόμα είναι οι πληροφορίες που θα συγκεντρώνουν. Επιπλέον το Πεκίνο, που δεν μπορεί να περιμένει θαύματα όταν βάλει μπροστά τις «επενδύσεις» του στο αφγανιστάν (όπου θαύμα θα ήταν η εξαφάνιση των σαμποτάζ και των παρόμοιων επιθέσεων) φαίνεται πως επεξεργάζεται ένα σχέδιο «προχωράμε παρακάπτοντας όσο είναι δυνατόν τις νάρκες». ( Ήδη οι μισθοφόροι των δυτικών υπηρεσιών και των μεσανατολικών συμμάχων τους έχουν αναλάβει δράση εναντίον κινέζων μηχανικών και εργατών – στο πακιστάν.)

Ο u.s army και οι σύμμαχοί του έφυγαν μεν απ’ το αφγανιστάν, είναι σίγουρο όμως ότι έχουν αφήσει πίσω τους πυρήνες πρακτόρων, μισθοφόρων, εν ενεργεία ή «εν υπνώσει». Το κοντινό μέλλον θα δείξει αν το μπλοκ του ινδοκούς θα τους εξουδετερώσει ή όχι.

Αλλά προχωράει.

Made in china

Δευτέρα 30 Αυγούστου>> Με την κίνα ασχολούνται μόνο οι (νέοι) κινεζόφιλοι, με τον τρόπο που θα περίμενε κανείς: σαν μαγεμένοι θαυμαστές. Οι υπόλοιποι αδιαφορούν.

Κι όμως. Η κίνα δεν είναι απλά το εργοστάσιο του παγκόσμιου καπιταλιστικού μέλλοντος. Είναι, συχνά, «σχολείο». Το Πεκίνο, ελέγχοντας το 1/5 του παγκόσμιου πληθυσμού, δείχνει σοβαρές πλευρές της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας, που ενώ στη δύση διεξάγεται με τον τρόμο (των δυτικών αφεντικών) ότι χάνουν την παγκόσμια ηγεμονία τους (και την χάνουν οριστικά), εκεί, στην κίνα, γίνεται με την ακρίβεια και την αποτελεσματικότητα του «σοσιαλισμού με κινεζικά χαρακτηριστικά».

Πριν μια εβδομάδα ανακοινώθηκε επίσημα ότι το κινεζικό κράτος / κεφάλαιο «αντιμετώπισε» (δηλαδή: εξαφάνισε) την θρυλική μετάλλαξη Δ μέσα σε 35 ημέρες!!! Τι σημαίνει αυτό; Ότι εξαφανίστηκαν τα κρούσματα….

Πρέπει να το δεχτούμε; Δεν έχει σημασία (προφανώς «όχι» θα λέγαμε, αλλά σίγουρα: δεν έχει σημασία…) Σημασία έχει τι κάνει το κινεζικό καθεστώς πλέον, και (κυρίως) γιατί.

Λοιπόν. Όταν στις 12 Αυγούστου εντοπίστηκε 1 (ένα) «κρούσμα» Δ, χωρίς συμπτώματα, μεταξύ των λιμενεργατών του Ningbo, το κινεζικό κράτος έκλεισε για μια βδομάδα το λιμάνι! Πρόκειται για το 3ο σε μέγεθος λιμάνι της κίνας, με 100.000 λιμενεργάτες. Ε, αυτό «κατέβασε ρολά» για 1 (ένα) «κρούσμα», και μάλιστα χωρίς συμπτώματα!…

Οι εξωκοινοβουλευτικοί caradinieri ασφαλώς θα ενθουσιαστούν: ιδού (θα πουν) η «κομμουνιστική» στιβαρότητα, που όλα τα κακά σκορπάει…. Υπάρχει όμως μια λεπτομέρεια: το κινεζικό καθεστώς ξέρει το συμπέρασμα των δικών του ειδικών, απ’ την γίγα-έρευνα στη Wuhan πέρυσι, ότι δηλαδή οι «ασυμπτωματικοί» ελάχιστα μεταδίδουν τον τσαχπίνη… Ξέρει επίσης αυτό που ξέρουν παντού: ότι η μετάλλαξη Δ είναι εξαιρετικά ήπια στα συμπτώματά της… Ποιός είναι λοιπόν ο λόγος που 1 (ένα) «κρούσμα» χωρίς συμπτώματα οδηγεί στο κλείσιμο, έστω για μια βδομάδα, του 3ου σε μέγεθος λιμανιού, με όλες τις οικονομικές επιπτώσεις; Και τι ακριβώς σημαίνει το καμάρι «σε 35 μέρες εξαφανίσαμε την Δ»;

Το πρόστυχο μυαλό της ασταμάτητης μηχανής βάζει κάτω το πως «εξαφανίστηκε» η Δ από έναν πληθυσμό 1,4 δισεκατομυρίων ψυχών – ενώ η αρχική version του τσαχπίνη δεν εξαφανίστηκε ποτέ εκεί, κι ούτε καμάρωσε κανείς για τέτοιο λόγο…. Οπουδήποτε εμφανιζόταν έστω και 1 (ένα) «κρούσμα» Δ γινόταν μαζικό τεστάρισμα. Της τάξης: 10.000.000 τεστ σε δύο ή το πολύ τρεις ημέρες. Γινόταν, φυσικά, άμεση «ιχνηλάτηση» των «επαφών» των όποιων (ασυμπτωματικών…) «κρουσμάτων». Και ένα μικρής διάρκειας «τοπικό» lockdown, μέχρι να καταγραφούν όλοι οι «φορείς»…

Η ταχύτητα και η αποτελεσματικότητα τέτοιων λίγο πολύ αιφνιδιαστικών ελέγχων τόσο μεγάλης κλίμακας σημαίνουν δύο τουλάχιστον πολύ σημαντικά πράγματα για ένα καπιταλιστικό κράτος πρώτης γραμμής. Πρώτον, άψογη πειθαρχία των υποτελών στις «αιτήσεις» (και στις απαιτήσεις…) του κράτους τους. Δεύτερον, καλά οργανωμένη επιμελητεία κλίμακας: σημεία για τεστ σε προκαθορισμένες θέσεις μέσα στην κάθε πόλη, οι υπήκοοι να ξέρουν ο καθένας σε ποιο σημείο θα πάει, εργαστήρια μαζικής παραγωγής αποτελεσμάτων, κλπ κλπ.

Τα πιο πάνω όμως είναι χρήσιμα γενικά! Σε περίπτωση, ας πούμε, βιολογικού πολέμου…. Ή και κανονικού πολέμου… Και οι κυβερνητικοί στο Πεκίνο το έχουν αφήσει να εννοηθεί (με λόγια…) απ’ την «επιχείρηση Wuhan»: η εμπλοκή του στρατού ήδη από τότε είχε το νόημα «άσκησης βιοασφάλειας».

Με δυο λόγια (αυτή είναι η εκτίμηση μας – σινόφιλοι βαστάτε τ’ άρματα!!) το «σε 35 μέρες εξαφανίσαμε την μετάλλαξη Δ» είναι πολύ λιγότερο υγιειονομικό κατόρθωμα (εναντίον ενός ασήμαντου αντιπάλου) και πολύ περισσότερο πολιτικο-στρατιωτικο-κοινωνικό κατόρθωμα… Ενός καθεστώτος που μπορεί να «κινητοποιεί» τους υπηκόους του συντεταγμένα, μεθοδικά, αιφνιδιαστικά – κάνοντας ασκήσεις… Για λογαριασμό τέτοιων ασκήσεων και λιμάνια κλείνει (ένα τέτοιο κράτος), και αεροδρόμια, και ό,τι γουστάρει… Γιατί όχι; Πώς αλλιώς μπορούν να γίνουν στα σοβαρά τέτοιου είδους ασκήσεις;

Ζηλεύετε;

Δεν σας το προτείνουμε…

Ινδοκούς: the chessboard 1

Πέμπτη 19 Αυγούστου>> Οι πρωτοκοσμικοί (οι ντόπιοι πρώτοι και καλύτεροι) νοσταλγοί της παγκόσμιας ηγεμονίας της δύσης ξερνάνε. Η ανωτερότητα του λευκού χριστιανού είναι τόσο χωνεμένη στις ιδεολογίες τους ώστε τώρα που η δυτική παρακμή είναι πολύπλευρη και ολοφάνερη το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να ξερνάνε χολή. Κατά την ρατσιστική / ιμπεριαλιστική γνώμη τους το αφγανιστάν ΔΕΝ ήταν υπό στρατιωτική κατοχή εδώ και μια 20ετία· το νατο (συμπεριλαμβανομένου και του ελλαδιστάν) ΔΕΝ ήταν κατοχική δύναμη αλλά «το φως ενάντια στο σκοτάδι»· οι αφγανοί μια μόνο επιλογή είχαν, να γλύφουν τις αρβύλες των πρωτοκοσμικών (και να θάβουν σιωπηλά τις χιλιάδες των δολοφονημένων απ’ τα drones ανδρών, γυναικών και παιδιών…)· και, φυσικά, οι ταλιμπάν ΔΕΝ ήταν / είναι η ένοπλη αντικατοχική αντίσταση που κατάφερε, χωρίς σπουδαία μέσα (αλλά με καλούς συμμάχους) να νικήσει

Τα πιο πάνω χθεσινά στιγμιότυπα (φωτογραφίες) απ’ το «συριζαϊκό» γραφείο τύπου του ελληνικού υπ.εξ. και της ελληνικής «εθνικής γραμμής» είναι χαρακτηριστικά. Κάμποσοι «γεωπολιτικοί αναλυτές», προφέσορες ή πράκτορες, παρήλασαν και παρελαύνουν απ’ τους δημαγωγικούς μηχανισμούς, για να προβλέψουν (με ολοφάνερη λαχτάρα) ότι «στο αφγανιστάν θα πέσει μαχαίρι» (απ’ τους ταλιμπάν). Θέλουν αίμα των Άλλων, μ’ αυτό ζουν!! Και, φυσικά, η «απειλή»: τα «κύματα των αφγανών προσφύγων» που, αυτοί ξέρουν, «θα εργαλειοποιήσει ο Ερντογάν»…. (Πάνω απ’ όλα οι «επιστήμονες» και οι «ειδικοί», ντάξει;;;;)

Ποιός ενδιαφέρεται για τέτοιες φοβερές απόψεις και προβλέψεις; Οι συνηθισμένοι πελάτες, οι ενσωματωμένοι στην εθνική ιδεολογία… Κατά τα υπόλοιπα η παγκόσμια καπιταλιστική ιστορία τους έχει γραμμένους όλους αυτούς. Κινούνται ολοταχώς στο περιθώριο, και το μόνο που έχουν (και θα χρησιμοποιήσουν…) είναι αυτό που είχαν πάντα και τους περισσεύει: η βία.

Αν υπάρχουν αναγνώστριες / αναγνώστες που ενδιαφέρονται για τον καπιταλιστικό πλανήτη όπως είναι πραγματικά, ας δώσουν βάση στη συνέχεια.

Ένα ερώτημα κομβικό από πολλές απόψεις που γυροφέρνει διεθνώς (προκαλώντας, στην συντριπτική πλειονότητα, τραυλίσματα που παριστάνουν τις απαντήσεις) είναι το γιατί η Ουάσιγκτον αποφάσισε να αποσύρει (όσο…) τον στρατό της απ’ το αφγανιστάν; Δεν πήγε εκεί για να εγκατασταθεί στο «μαλακό υπογάστριο» της κίνας και της ρωσίας (ναι, γι’ αυτό πήγε!!) Πώς είναι δυνατόν να αποχωρεί τώρα που αυτοί οι rivals εμφανίζονται όλο και πιο ενισχυμένοι και φιλόδοξοι;

Ο χάρτης, δηλαδή η γεωγραφία, έχει τα βασικά της απάντησης. Όταν το γκουβέρνο του Bush του Β αποφάσισε να κηρύξει «τον μακρύ πόλεμο στην τρομοκρατία» ξεκινώντας με την εισβολή στο αφγανιστάν, στα τέλη του 2001, χρειαζόταν οπωσδήποτε βάσεις στην ευρύτερη περιοχή – βάσεις που του «προσφέρθηκαν» για κάμποσο καιρό απ’ τα –σταν βόρεια του αφγανιστάν, καθώς ο Putin και οι «πατριώτες της kgb» είχαν μόλις εγκατασταθεί στη Μόσχα. Χρειαζόταν όμως και κάτι ακόμα, σημαντικότερο: την συμμετοχή / συνεργασία του πακιστανικού καθεστώτος. Πρώτον, επειδή οι μυστικές υπηρεσίες της Ισλαμαμπάντ είχαν οργανική σχέση με τους ταλιμπάν που είχαν ανακηρυχτεί «τρομοκράτες». Και δεύτερον, επειδή το πακιστανικό έδαφος και ο αέρας ήταν (και παραμένει) κρίσιμος παράγοντας για την τροφοδοσία του κατοχικού στρατού στο αφγανιστάν.

Απόδειξη όχι μόνο της σημασίας του πακιστάν αλλά και της «έκτακτης ανάγκης» που είχε η Ουάσιγκτον απ’ την συμμετοχή και υποστηρίξη της Ισλαμαμπάντ, ήταν εκείνο που είχε απειλήσει τηλεφωνικά ο τότε αμερικάνος υφυπουργός εξωτερικών Richard Armitage τον τότε πρόεδρο του πακιστάν στρατηγό Mysharraf, λίγο πριν την εισβολή, στα τέλη του 2001: Αν δεν συνεργαστείτε να είστε έτοιμοι να σας βομβαρδίσουμε… Θα σας γυρίσουμε στη λίθινη εποχή!! (Μια ακόμα απόδειξη είναι ότι το ελλαδιστάν, γνήσιος σύμμαχος της Ουάσιγκτον, κήρυξε απ’ το 2002 και μετά τους ως τότε φιλήσυχους μετανάστες εργάτες απ’ το πακιστάν σε υποψήφιους τρομοκράτες. Αργότερα τους ανέθεσε στα βοθρολύματα…)

Οποία κομψότης αλαζόνα αμερικάνου πολεμόκαβλου κοκάκια! “Στη λίθινη εποχή”!!! Η εξουσία στο Ισλαμαμπάντ δεν θα θυσίαζε τους ταλιμπάν αν είχε περιθώριο επιλογής. Αλλά σ’ εκείνη τη δεδομένη στιγμή δεν είχε. Και δέχτηκε τον εκβιασμό· για την ακρίβεια τον μισο-δέχτηκε. Ποτέ δεν έπαψε να έχει σχέσεις με τους ταλιμπάν αυτά τα 20 χρόνια, και ποτέ δεν είδε με «καλό μάτι» τους διάφορους προέδρους / ανδρείκελα που εγκαθιστούσαν οι κατοχικοί στην Καμπούλ ή την προοπτική μόνιμων αμερικανικών βάσεων εκεί…

Συνεπώς η σχέση Ισλαμαμπάντ – Ουάσιγκτον δεν ήταν ποτέ ειδυλλιακή αυτά τα 20 χρόνια της νατοϊκής κατοχής του αφγανιστάν. Πότε πότε “ισλαμιστές αντάρτες” έκαναν επιθέσεις στα βυτιοφόρα και τα φορτηγά που μετέφεραν, μέσω πακιστανικού εδάφους, καύσιμα και άλλα είδη τον κατοχικό στρατό· προκαλώντας μικρότερες ή μεγαλύτερες “κρίσεις επιμελητείας”.

Εν τω μεταξύ η Ισλαμαμπάντ βελτίωνε διαρκώς τις σχέσεις της με το Πεκίνο. Όχι μόνο για οικονομικούς λόγους, αλλά και για γεωπολιτικούς: έχοντας μόνιμο «εθνικό εχθρό» το Ν. Δελχί (και το αντίστροφο…) μια κάποια συμμαχία με το Πεκίνο (που δεν έχει τις καλύτερες σχέσεις με το ινδικό καθεστώς, και το αντίστροφο…) ήταν αυτονόητη.

Ινδοκούς

Πέμπτη 12 Αυγούστου>> Η γρήγορη προέλαση των ταλιμπάν δεν έχει μόνο αποτέλεσμά της τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους της αφγανικής υπαίθρου και την γρήγορη κατάληψη, την μία μετά την άλλη, επαρχιακών πόλεων. Ίσως σημαντικότερο είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ο τακτικός αφγανικός στρατός (της Καμπούλ) είτε παραδίδεται μαζί με τον οπλισμό του, είτε τον αφήνει και φεύγει (αν μπορεί) ζητώντας άσυλο σε γειτονικά κράτη. Μ’ άλλα λόγια μέρα με την μέρα οι ταλιμπάν γίνονται ισχυρότεροι από κάθε άποψη (τεχνικά, ηθικά) και η υποτιθέμενη κυβέρνηση στην Καμπούλ όλο και πιο ανίσχυρη. H Ουάσιγκτον προσπαθεί να εμποδίσει μια γρήγορη πλήρη νίκη τους, βομβαρδίζοντας με στρατηγικά βομβαρδιστικά B-52, που απογειώνονται απ’ το κατάρ: εκείνο που ενδιαφέρεται να συντηρήσει (και οι εκπρόσωποί της στην Καμπούλ βολεύονται) είναι την δημιουργική (και εμπόλεμη) ασάφεια για το ποιός κυβερνάει στα αφγανικά υψίπεδα: μια παραλλαγή του «μοντέλου συρία» όπου στη θέση των ypg είναι η επίσημη κυβέρνηση.

Μόσχα, Πεκίνο, Τεχεράνη και Ισλαμαμπάντ ενοχλούνται βαθιά από μια τέτοια προοπτική· δεν μπορούν όμως να υποστηρίξουν ανοικτά μια επίθεση των ταλιμπάν κατά της Καμπούλ, που μπορεί μεν να κατέληγε σε νίκη τους αλλά θα ήταν ιδιαίτερα αιματηρή. Στους υπολογισμούς υπεισέρχονται και μερικές χιλιάδες αφγανών που αποτελούν μια «μικρομεσαία τάξη» των μεγαλύτερων πόλεων που δημιουργήθηκε στα 20 χρόνια της κατοχής χάρη σ’ αυτήν και στη «μαύρη οικονομία» που αναπτύχθηκε γύρω απ’ τον κατοχικό στρατό. Φοβούνται για την τύχη τους αν επικρατήσουν απόλυτα οι ταλιμπάν (λογικό) και συγκροτούν ένα πιθανό καινούργιο κύμα μεταναστών, περιμένοντας «με τις βαλίτσες στο χέρι», για να διαφύγουν προς τα γειτονικά κράτη. Κυρίως την τουρκία και το ιράν – που δεν χαίρονται.

Το ιδανικό προς στιγμήν θα ήταν οι ταλιμπάν να μείνουν έξω απ’ την Herat και την Καμπούλ (οι δύο μεγαλύτερες πόλεις που έχουν μείνει εκτός του άμεσου ελέγχου τους) στη βάση κάποιων απ’ αυτές τις ατέρμονες διαπραγματεύσεις για «πολιτική λύση». Έχει ξεκινήσει ένας ακόμα γύρος τέτοιου είδους στη Ντόχα. Αλλά ό,τι έχει απομείνει απ’ την φιλοαμερικάνικη διοίκηση στην Καμπούλ αγωνιά για το αν θα συνεχίσει να υπάρχει καν και καν· ενώ οι ταλιμπάν έχουν την δυνατότητα να την στριμώξουν σχεδόν ασφυκτικά απλά κόβοντας όλους τους δρόμους γύρω γύρω, αφήνοντας μόνο το αεροδρόμιο. Ο Ghani («πρόεδρος» του αφγανιστάν…) ελπίζει μόνο να κερδίσει χρόνο αλλά με άγνωστη κατάληξη· οι ταλιμπάν (και οι φανεροί ή όχι και τόσο φανεροί συμμαχοί τους) μάλλον βιάζονται, και πάντως δεν θα έχουν κάποιο μακροπρόθεσμο όφελος με υβριδικές καταστάσεις.

Η συμβουλή του Πεκίνου προς τους ταλιμπάν είναι: μην νικήσετε πολύ γρήγορα, μην ρίξετε την κυβέρνηση του Ghani με την μία… Αυτό σημαίνει α) ότι οι ταλιμπάν θα πρέπει να κατακτήσουν τώρα ό,τι περισσότερο μπορούν αφήνοντας στον Ghani την καρέκλα στην πρωτεύουσα και μια αδύναμη (στρατιωτικά) ψευδαίσθηση, β) ότι θα πρέπει ύστερα να οργανώσουν τις περιοχές που θα ελέγχουν έτσι ώστε να είναι βιώσιμες (και οικονομικά, με την βοήθεια του Πεκίνου…), και γ) να δημιουργήσουν ένα άτυπο σύνορο στο εσωτερικό του αφγανιστάν εμποδίζοντας αποτελεσματικά οποιαδήποτε φιλοδοξία «αντεπίθεσης» απ’ την μεριά της Καμπούλ.

Είναι αυτό εφικτό; Και πώς θα αντιδράσει η Ουάσιγκτον που προσπαθεί να μείνει στο αφγανιστάν ενόσω «φεύγει»;

Το νατο στον ειρηνικό

Πέμπτη 12 Αυγούστου>> Ενόσω ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός καταλαβαίνει ότι «δεν πρέπει να χάσει εντελώς στο αφγανιστάν», προσπαθεί να γίνει ακόμα πιο απειλητικός (ή προβοκατόρικος) στο κυρίως μέτωπο του 4ου παγκόσμιου. Στον Ειρηνικό, και ακόμα πιο συγκεκριμένα γύρω απ’ την ταϊβάν. Πουλάει και ξαναπουλάει όπλα στην φιλοαμερικάνικη διοίκηση του νησιού, κάνει και ξανακάνει ασκήσεις στα πέριξ, φωνάζει και τους ευρωπαίους συμμάχους να πάρουν μέρος: εκτός απ’ το πάντα φιλόδοξο Λονδίνο, το Παρίσι, το Βερολίνο…

Είναι μια τακτική ανάματος διάφορων φυτιλιών ταυτόχρονα, με την ελπίδα (έωλη) ότι θα μείνουν «chicken game» και ότι το Πεκίνο θα αναγκαστεί να υποχωρήσει. Στην πιο πρόσφατη μη στρατιωτική εξέλιξη, το λιθουανικό κράτος δέχτηκε να ανοίξει στο Vilnius «διπλωματική αντιπροσωπεία» με το όνομα «γραφείο αντιπροσωπείας της ταϊβάν». Αν και δεν πρόκειται για πλήρη πρεσβεία, είναι ό,τι πιο κοντινό σ’ αυτήν· αν και δεν είναι πλήρης επίσημη αναγνώριση κράτους, είναι ό,τι πιο κοντινό σ’ αυτήν.

Η συνηθισμένη πρακτική ως τώρα, όπου άνοιγαν τέτοιου είδους γραφεία σε ευρωπαϊκό έδαφος (για εμπορικούς συνήθως λόγους) ήταν με το όνομα “Taipei”, το όνομα της πρωτεύουσας. Υπάρχουν τέτοια γραφεία στην αγγλία, στην γαλλία και στην γερμανία· το μαγαζί στο Vilnius και μέσω αυτού, ουσιαστικά, το γκουβέρνο της λιθουανίας κάνει ένα άλμα αναγνωρίζοντας έμμεσα αλλά καθαρά αντιπροσώπευση όχι πόλης αλλά ευρύτερης διοικητικής οντότητας, δηλαδή κράτους… Πέρασαν 18 χρόνια για να ανοίξει καινούργιο «γραφείο αντιπροσωπείας» σε ευρωπαϊκό κράτος η ταϊβάν· και η συγκεκριμένη κίνηση μαζί με το όνομά της έχει την έγκριση και την καθοδήγηση της Ουάσιγκτον. Και πιο ειδικά του «american institute of taiwan». Αναμενόμενο το ότι και άλλα ευρωπαϊκά κράτη με ιδιαίτερη φιλία με την Ουάσιγκτον θα προχωρήσουν σε ανάλογο δρόμο, δημιουργώντας de facto μια «μισοαναγνώριση της ανεξαρτησίας της ταϊβάν».

Το Πεκίνο εκνευρίζεται. Πρόσφατα έστειλε 24 πολεμικά του πάνω απ’ το νησί, εγκαινιάζοντας μια τακτική στρατιωτικών απειλών. Στο τέλος του δρόμου δεν υπάρχει τίποτα άλλο εκτός απ’ την καθαρή «επανένωση» της ταϊβάν με την κινέζικη επικράτεια, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο (είτε ο «ένας» είτε ο «άλλος» είναι εκείνος που έχει δηλώσει ήδη το κινεζικό καθεστώς, δηλαδή η στρατιωτική κατάληψη). Διαφορετικά η Ουάσιγκτον σταδιακά θα βρει τρόπο ακόμα και βάση να δημιουργήσει εκεί…

Το μόνο ερώτημα που υπάρχει είναι πόσο μακρύς θα είναι αυτός ο δρόμος…

Μαθήματα απ’ την συρία (1)

Δευτέρα 2 Αυγούστου>> Ο αμερικανικός στρατός φεύγει μεν απ’ το αφγανιστάν, αλλά θα επανέρχεται κατά βούληση αεροπλανικά. Ξεκίνησε ήδη βομβαρδισμούς (κατά των ταλιμπάν). Θα έλεγε κάποιος: αν ο us army απέτυχε να νικήσει τους ταλιμπάν όταν και δεκάδες χιλιάδες πεζοναύτες είχε μέσα στο αφγανιστάν και αεροπορικές βάσεις, πώς σκοπεύει τώρα να πετύχει ξεκινώντας είτε από αεροπλανοφόρα είτε απ’ τις βάσεις στην αραβική χερσόνησο;

Η διαφορά, καθόλου ασήμαντη, είναι στο τι σκοπεύει τώρα το Joνυσταλεάν. Και μπορεί να γίνει κατανοητή σε πρώτο χρόνο απ’ την πάνω και την κάτω φωτογραφία.

Στις 28 Ιούλη εννιαμελής αντιπροσωπεία των ταλιμπάν έκανε επίσημη επίσκεψη στην κίνα, και έγινε δεκτή για συνομιλίες υψηλού επιπέδου απ’ το κινεζικό καθεστώς· με κορυφαία την συνάντηση με τον υπ.εξ. Wang Yi. Επίσημα και διεθνώς οι ταλιμπάν χαρακτηρίζονται ακόμα «τρομοκρατική οργάνωση», αλλά για το Πεκίνο (όπως δήλωσε ο Wang Yi) «είναι μια σημαντική στρατιωτική και πολιτική δύναμη στο αφγανιστάν που θα παίξει σημαντικό ρόλο στην διαδικασίας της ειρήνευσης, της συμφιλίωσης και της ανοικοδόμησης».

Οι πάντες (σίγουρα οι rivals) ξέρουν ποιά είναι η «τακτική νο 2» για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό μετά την ήττα / αποχώρησή του απ’ το αφγανιστάν: το να δημιουργηθεί μια «κατάσταση isis» και εκεί, όπως έγινε και στην συρία / ιράκ στη διάρκεια των θητειών του Obama: ένας διαρκής τοπικός πόλεμος, στον οποίο η μια μεριά θα υποστηρίζεται υπόγεια απ’ την Ουάσιγκτον και τους συμμάχους της, έτσι ώστε (και) το αφγανιστάν να συνεχίσει να είναι επ’ άπειρον «καμμένη γη», και να σταματήσει έτσι η προώθηση του κινέζικου καπιταλισμού και των «δρόμων του μεταξιού».

Ο αμερικανικός στρατός έχει πράγματι μεταφέρει στο αφγανικό έδαφος ενόπλους και στελέχη του isis απ’ την συρία και το ιράκ. Αυτό είναι γνωστό. Προς το παρόν κατέχουν μια ασήμαντη έκταση στα ανατολικά, κοντά στα σύνορα με το πακιστάν – είναι «μαγιά». Αυτό που ενδιαφέρει όλους τους rivals γείτονες (το Πεκίνο, την Μόσχα, την Τεχεράνη και την Ισλαμαμπάντ, σίγουρα σαν επίσημη κυβερνητική θέση) είναι το κατά πόσον οι ταλιμπάν θα καταφέρουν να εξουδετερώσουν όλες αυτές τις αμερικανοκίνητες προσπάθειες για την δημιουργία (και την εξαγωγή) τζιχαντιστικού χάους στο (και από) το αφγανιστάν. (Πράγματι, είναι οι μόνοι ικανοί – για τον επίσημο στρατό του δημάρχου Καμπούλ δεν υπάρχει κουβέντα ούτε γι’ αστείο). Η αμερικανική αεροπορία, απ’ την μεριά της Ουάσιγκτον, βομβαρδίζει όχι απλά για να πει «είμαι εδώ», αλλά για να πει «είμαι εδώ αντιτρομοκρατικά», όπως το έλεγε / λέει στη συρία και στο ιράκ, προστατεύοντας τους proxies της.

Όμως οι πάντες έχουν μάθει απ’ την συρία. Η τόσο γρήγορη και αβανταδόρικη υποστήριξη στους ταλιμπάν τόσο απ’ το Πεκίνο όσο και απ’ την Μόσχα έχει σκοπό να ενισχυθούν τόσο όσο χρειάζεται ώστε έγκαιρα να «πνίξουν» τους ουαχαβίτες μισθοφόρους, πριν προλάβουν να αποκτήσουν «όγκο» και έδαφος. Το έργο αυτό δεν είναι εύκολο, επειδή δεν είναι μόνο στρατιωτικό. Με δεδομένη την ιστορική φυλετική δομή της αφγανικής κοινωνίας, οι πράκτορες-με-τα-δολάρια μπορούν να ελπίζουν ότι θα έχουν την ευκαιρία να εξαγοράσουν ένα κλαν εδώ και ένα κλαν εκεί. Συνεπώς οι ταλιμπάν χρειάζονται, κυρίως, οικονομική υποστήριξη, ώστε να κάνουν λιγότερο επιθυμητή την μισθοφορία όσων ελπίζουν ότι έτσι θα κάνουν την «τύχη» τους.

Ινδοκούς

Δευτέρα 19 Ιούλη>> Αν για τη νομιμοποίηση της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας στη δύση ο καθολικός αποκλεισμός στη Wuhan (και μόνον αυτός…) χρησιμοποιήθηκε σαν το «ιδανικό πρότυπο», αρχίζει να γίνεται κωμωδία η προσπάθεια των ηπα να αντιγράψουν και σ’ άλλα πεδία την τακτική του κινεζικού κράτους / κεφάλαιου.

Είναι γνωστό ότι απ’ την αγγλική Κορνουάλη και την «σύνοδο των g7» τον περασμένο Ιούνη ο νυσταλέος Jo ανήγγειλε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα «επενδύσεων και ανάπτυξης» για να αντιμετωπίσει το ήδη σε εξέλιξη κινεζικό σχέδιο των «δρόμων του μεταξιού». Μ’ άλλα λόγια η παρακμιακή Ουάσιγκτον, που πλησιάζει έναν γκρεμό σε ότι αφορά το νόμισμά της, αποφάσισε ότι το βούτυρο και όχι οι βόμβες είναι η σημαία της πλανητικής ηγεμονίας της.

Σε μια μικρότερη κλίμακα αλλά με το ίδιο ακριβώς πνεύμα, την περασμένη Παρασκευή στην Τασκένδη υπογράφτηκε «τετραμερής διπλωματική συμφωνία για την περιφερειακή συνδεσιμότητα» μεταξύ εκπροσώπων του δημάρχου Καμπούλ (αφγανιστάν), του πακιστάν, του ουζμπεκιστάν και, φυσικά, των ηπα. Στην ανακοίνωση (δωρεάν είναι) οι εκπρόσωποι των 4 κρατών αναγνωρίζουν «την ιστορική ευκαιρία να ανοίξουν δρόμους για το διεθνές εμπόριο, και θα συνεργαστούν για να αναπτύξουν το εμπόριο, θα δημιουργήσουν δρόμους μεταφορών και θα ενισχύσουν τις σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων». Είχε προηγηθεί η σύνοδος του sco (σύμφωνο της Σαγκάης) και της ομάδας εργασίας sco-αφγανιστάν στην Dushanbe του τατζικιστάν – πράγμα που σημαίνει ότι μια βαριά σκιά έπεφτε πάνω στους εκπροσώπους των ηπα…

Λαχανιασμένο αμερικανικό βούτυρο και για το Ινδοκούς λοιπόν, σαν κάλυψη της ήττας, των αμερικάνων εργολάβων που θα παραμείνουν εκεί, και για να μην λένε οι κακεντρεχείς ότι η Ουάσιγκτον έχασε την κεντρική ασία…. Όμως απ’ την μεριά του Πεκίνου οι σχεδιασμοί και οι προετοιμασίες (για επενδύσεις στο αφγανικό έδαφος) είναι προχωρημένα, και δεν χρειάζονται διπλωματικές γλύκες. Απ’ την άλλη μεριά η Ισλαμαμπάντ και η Μόσχα υπέγραψαν προχτές μια συμφωνία μαμμούθ για την κατασκευή ενός αγωγού φυσικού αερίου 1.100 χιλιομέτρων που θα συνδέει το Καράτσι με τη Λαχώρη, και θα τροφοδοτείται με υγροποιημένο αέριο στο Καράτσι προερχόμενο απ’ το κατάρ.

Οι σχέσεις αυτές είναι τόσο ώριμες, ώστε ακόμα και το Παρίσι φαίνεται να ανησυχεί· σαν προαγωγός της ελευθερίας πάντα. Κάποια γαλλικά μήντια κατηγορούν το Πεκίνο για διπλά στάνταρ (ουιγούροι, ταλιμπάν) – γκρίνια… Ο εκπρόσωπος των ταλιμπάν Suhail Shaheen δήλωσε τις προάλλες ότι η κίνα είναι φιλική χώρα – και δεν υπάρχει λόγος για περισσότερα.

Αν χρειάστηκαν 20 χρόνια για να παραδεχτεί η Ουάσιγκτον (και οι σύμμαχοί της) ότι ηττήθηκε στρατιωτικά στο αφγανιστάν δεν θα χρειαστούν άλλα 20 για να αναγνωρίσει ότι αυτή η ήττα ήταν οριστική και δεν χωράει υποκατάστατα. Φυσικά όλοι οι γύρω, συμπεριλαμβανομένης της Μόσχας και του Πεκίνου, δηλώνουν ευχαριστημένοι που η Ουάσιγκτον υπόσχεται «ανάπτυξη» και όχι drones.

Όχι επειδή το πιστεύουν. Αλλά επειδή είναι …. καλωσυνάτοι ιμπεριαλισμοί!! (Και επειδή ξέρουν ότι η Ουάσιγκτον θα προσπαθήσει να φτιάξει δικούς τους μισθοφόρους «τζιχαντιστές» στο αφγανιστάν…)

(φωτογραφία: Ο κατοχικός στρατός του αφγανιστάν δεν πήρε μαζί του τα σκουπίδια του. Εδώ μια γωνιά της θρυλικής βάσης Bagram…)

Μέση Ανατολή

Δευτέρα 19 Ιούλη>> Αφού λοιπόν (λέμε τώρα….) η Ουάσιγκτον ανακαλύπτει τον δρόμο της «καπιταλιστικής αρετής» (ειρήνη και ανάπτυξη…. λέμε τώρα…) ίσως θα πρέπει να κρατήσει κάμποσο βούτυρο και για την μέση Ανατολή. Ο αεικίνητος υπ.εξ. Wang Yi βρέθηκε το περασμένο Σάββατο στη Δαμασκό, εντελώς συμπτωματικά την ημέρα που ο Άσσαντ ορκίστηκε για 4η φορά πρόεδρος, μετά την νίκη του στις τελευταίες εκλογές… Εντελώς συμπτωματικά.

Ο Wang Yi δεν είναι σε ταξίδι για φανφάρες· είναι για δουλειές (αυτή τη βδομάδα θα πάει στο Κάιρο και στο Αλγέρι – η δεύτερη φορά μέσα σε 6 μήνες που βρίσκεται στην περιοχή). Παρότι δεν έγινε γνωστό τι συμφωνήθηκε, δεν πρέπει να αποκλείσουμε ότι το Πεκίνο θα ενδιαφερόταν για κάποια (όχι να βγάζει μάτι) στρατιωτική παρουσία στο συριακό πεδίο μάχης, σε επίπεδο καραβανο-ειδικών.

Θα υπάρξει συνέχεια…

(φωτογραφία: Μην σας ξεγελούν οι μάσκες. Αυτοί είναι: ο Άσσαντ και ο Wang Yi)

Ινδοκούς

Δευτέρα 12 Ιούλη>> Καθώς στα μέρη μας και όχι μόνο η δημόσια σφαίρα είναι βαριά «νοσογόνα» λόγω της συνεχιζόμενης εγκληματικής διαχείρισης του τσαχπίνη (όλες οι επόμενες αναφορές αφιερωμένες σ’ αυτήν…) σε άλλα σημεία του πλανήτη υπάρχουν εξελίξεις που θα είναι καθοριστικές. Ένα απ’ αυτά (που παρακολουθούμε στοιχειωδώς) είναι το αφγανιστάν. Εδώ η Ιστορία δεν σούρνεται. Προχωράει με δρασκελιές.

Ως γνωστόν ο αμερικανικός στρατός και οι νατοϊκοί σύμμαχοί του αποχωρούν μετά από 20 χρόνια πολέμου / κατοχής και μια δεινή ήττα. Το «αποχωρούν» έχει σχετική σημασία: το Joνυσταλεάν ψάχνει στα γύρω κράτη έδαφος για να παρκάρει στρατό και μέσα ώστε το αφγανιστάν (δηλαδή το μαλακό υπογράστριο κίνας και ρωσίας) να παραμείνει υπό επιτήρηση. Ψάχνει κυρίως στο ουζμπεκιστάν και στο τατζικιστάν – και εισπράτει ευγενικές αρνήσεις. Θεωρητικά θα βόλευε η ινδία. Όμως τα πολιτικά αφεντικά της δεν φαίνονται διατιθέμενα να ρισκάρουν, αφού ακόμα κι ένας αεροπορικός βομβαρδισμός με drone που ξεκίνησε από ινδικό έδαφος θα μετατρέψει την ινδία σε μέρος του πολέμου…. Και υπάρχουν εκατομμύρια μουσουλμάνοι ινδοί υπήκοοι.

Συνεπώς η Ουάσιγκτον προσπαθεί να δει αν και πόσο βολεύεται απ’ τις βάσεις που έχει στο κατάρ και στη σαουδική αραβία.

Απ’ την άλλη μεριά οι ταλιμπάν κατακτούν όλο και μεγαλύτερο μέρος του αφγανικού εδάφους, και μάλιστα χωρίς ή με ελάχιστες μάχες. Μεγάλα τμήματα του επίσημου τακτικού στρατού της Καμπούλ (αυτοί που εκπαίδευαν επί χρόνια οι αμερικάνοι), είτε παραδίδονται και γυρνούν στα σπίτια τους, είτε περνάνε στις τάξεις των ταλιμπάν, είτε (αν οι αποστάσεις βολεύουν) διαφεύγουν ζητώντας άσυλο σε διπλανά κράτη. Τελευταία επιτυχία των ταλιμπάν είναι η κατάληψη (χωρίς μάχη) της Κανταχάρ – της μεγαλύτερης και στρατηγικότερης πόλης στα νοτιοανατολικά, δεύτερης σε μέγεθος στο αφγανιστάν. Οι ταλιμπάν υποστηρίζουν ότι ελέγχουν ήδη το 85% της αφγανικής επικράτειας· ένα νούμερο που είναι μάλλον υπερβολικό σήμερα, αλλά πολύ πιθανό σε μια βδομάδα ή δυο.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η «δημαρχία» της Καμπούλ, που υποτίθεται πως είναι κυβέρνηση ολόκληρου του αφγανιστάν, είτε μετράει ημέρες είτε ελπίζει ότι οι σύμμαχοί της (ηπα, νατο) δεν θα την εγκαταλείψουν εντελώς. Οι ταλιμπάν έχουν δηλώσει ότι δεν θα επιχειρήσουν να καταλάβουν την Καμπούλ, εννοώντας ίσως «προς το παρόν». Ένα υβριδικό καθεστώς, με τους ταλιμπάν να ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος του αφγανιστάν και τον Ashraf Ghani να παριστάνει τον κυβερνήτη της χώρας απ’ την περικυκλωμένη Καμπούλ, είναι πιθανό για τους επόμενους μήνες. Αλλά, σε κάθε περίπτωση, αυτό εξαρτιέται απ’ τους ταλιμπάν.

Όμως αυτοί οι ταλιμπάν δεν είναι στην ίδια φάση όπως ήταν στα ‘90ς (όταν πήραν την εξουσία και πάλι με έναν πόλεμο αστραπή) κι ως το 2001, όταν άρχισε η αμερικανική εισβολή. Τα χρόνια της αντίστασης στην κατοχή τους εκπαίδευσαν στη διεθνή διπλωματία και στη σημασία των συμμάχων, πέρα απ’ την σίγουρη Ισλαμαμπάντ: Μόσχα, Πεκίνο, Τεχεράνη.

Για παράδειγμα, κάθε 3 ή 4 μήνες μια αντιπροσωπεία τους βρίσκεται στη Μόσχα (ήταν εκεί και την προηγούμενη εβδομάδα) για σοβαρές συζητήσεις των οποίων το περιεχόμενο δεν ανακοινώνεται. Ενώ έχουν συμφωνήσει με το Πεκίνο για μεγάλα έργα υποδομής που θα επιτρέψουν την σύνδεση του κινεζικού εδάφους με το πακιστανικό μέσω της αφγανικής επαρχίας Badakhshan στα βορειοανατολικά. Είναι ένας κλάδος των «δρόμων του μεταξιού» που καταλήγει στο πακιστανικό λιμάνι Gwadar, στον ινδικό, απέναντι απ’ το ομάν, και θεωρείται στρατηγικής σημασίας για το Πεκίνο.

Επιπλέον, ενώ στα ‘90s οι ταλιμπάν ήταν αποκλειστικά Παστούν (η μεγαλύτερη αριθμητικά φυλή), τα χρόνια της ένοπλης αντίστασης τους τροφοδότησαν και με άλλες εθνότητες. Όπως τατζίκους, στα βόρεια. Άλλες φυλές, που θα μπορούσαν να υποστηρίζουν τον Ghani εναντίον τους δεν το κάνουν, προτιμώντας να μείνουν ουδέτερες μέχρι να διαμορφωθεί η καινούργια, μετα-αποικιακή κατάσταση. Ο συνδυασμός όλων αυτών των δεδομένων δείχνει ότι είτε σαν κεντρική εξουσία είτε σαν «85%», οι ταλιμπάν είναι έτοιμοι να ακολουθήσουν μια πιο μετριοπαθή (σε σχέση με την ιδεολογία τους) «εσωτερική πολιτική» σε σχέση με την δεκαετία του 1990. Αφενός για να μην προκαλούν αχρείαστες τριβές και εντάσεις· αφετέρου επειδή δεν τους συμφέρει «οικονομικά» αν οι σύμμαχοι (κυρίως Μόσχα και Πεκίνο) πρόκειται να επενδύσουν στο αφγανικό έδαφος και υπέδαφος.

Πώς, όμως, θα αντιδράσει μεσοπρόθεσμα ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός μετά την ήττα και την ορμητική αλλαγή των συσχετισμών σ’ αυτή την στρατηγικής σημασίας περιοχή; Το παράδειγμα των ταλιμπάν είναι σίγουρο ότι εμπνέει και την ιρακινή αντίσταση· οι ρουκέτες στις αμερικανικές βάσεις στο ιράκ πέφτουν σαν το χαλάζι, και το μόνο που μειώνει τους κινδύνους για τον us army είναι ότι πρόκειται για «αυτοκατασκευές» περιορισμένης ακρίβειας και φονικότητας. Οι Houthis, νοτιότερα, βελτιώνουν τις θέσεις και τα όπλα τους στην υεμένη.

Κι αφού ακόμα και μια τέτοια αποχώρηση απ’ το αφγανιστάν επιτρέπει στους rivals να βελτιώσουν τις δικές τους θέσεις, τι θα ακολουθήσει;