Tag: κίνα

“Αντιτρομοκρατία” τέλος; Περίπου…

Σάββατο 20 Γενάρη. Έχουμε γράψει με διάφορες αφορμές επ’ αυτού. Μια πρόσφατη ήταν σε ένα σχόλιο για μια αμερικανική κοινοβουλευτική απόφαση, στις 4 του περασμένου Ιούλη (το τζίνι και το μπουκάλι):

Βλέπουμε… την σταδιακή υποχώρηση (αν και όχι εξαφάνιση: στη νοτιοανατολική ασία “φτιάχνεται ψωμί”…) του πολέμου εναντίον «μη κρατικών πρωταγωνιστών», κοινώς «αντιτρομοκρατία», (που, σερβίροντας τις στρατιωτικές εκστρατείες σαν υπερ-αστυνομικές επιχειρήσεις δημόσιας τάξης, επέτρεπε την παράκαμψη του αμερικανικού «νομοθετικού»…) και την εξίσου σταδιακή μετατόπιση σε εξελισσόμενους ή πιθανούς πολέμους εναντίον (μεταξύ) κρατών… Όπου πράγματι χρειάζεται μια ευρύτερη συναίνεση των «εκπροσώπων του έθνους» και όχι η παράκαμψή τους.

Θα φανεί…

Φαινόταν ήδη… Απλά ήρθε και ο «τρελός σκύλος», ο αμερικάνος υπ.αμ. Jim Mattis, να το επιβεβαιώσει, παρουσιάζοντας χτες την εθνική στρατηγική άμυνας των ηπα, για το 2018 (και “μέχρι την τελική νίκη”…). Ο διακρατικός στρατηγικός ανταγωνισμός και όχι η τρομοκρατία είναι τώρα η βασική μέριμνα της εθνικής ασφάλειας των ηπα ξεκαθάρισε… Μ’ αυτά ακριβώς τα λόγια.

Είναι εύκολο να βρείτε την 14σελίδων επίσημη περίληψη του νέου αμερικανικού δόγματος. Τέσσερα κράτη αναφέρονται ρητά σαν «απειλή»: Κίνα, ρωσία, βόρεια κορέα, ιράν. Στην 4η σελίδα (της περίληψης) όπου παρουσιάζονται οι «στόχοι», η δεύτερη παράγραφος είναι κατατοπιστική μέσα στη συντομία της:

Οι μακροπρόθεσμοι στρατηγικοί ανταγωνισμοί με την Κίνα και την Ρωσία είναι οι κύριες προτεραιότητες του Υπουργείου [«άμυνας»…] και απαιτούν αυξημένες και έντονες επενδύσεις, εξαιτίας του μεγέθους των απειλών που συνιστούν για την ασφάλεια και την ευημερία των ηπα σήμερα, και την δυναμική αύξησης αυτών των απειλών στο μέλλον. Παράλληλα, το Υπουργείο θα εντατικοποιήσει τις προσπάθειές του να αποτρέψει και να αντιμετωπίσει τα κακοποιά καθεστώτα (rogue regimes) όπως η Βόρεια Κορέα και το Ιράν, να νικήσει τις τρομοκρατικές απειλές προς τις Ηπα, και να σταθεροποιήσει τα κέρδη μας στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν, ενόσω θα κινείται προς μια προσέγγιση με μεγαλύτερο βάρος στην εξασφάλιση πηγών χρηματοδότησης.

Στο αμέσως επόμενο κεφάλαιο («στρατηγική προσέγγιση»), η έκθεση ξεκαθαρίζει:

Περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο κράτος, η Αμερική μπορεί να επεκτείνει τον χώρο ανταγωνισμού, παίρνοντας την πρωτοβουλία για να προκαλέσει τους ανταγωνιστές μας εκεί που εμείς έχουμε πλεονεκτήματα και αυτοί είναι αδύναμοι. Μια πιο φονική ισχύς [αμερικανική], οι ισχυρές συμμαχίες και συνεταιρισμοί, η αμερικανική τεχνολογική καινοτομία και μια κουλτούρα αποτελεσματικότητας θα δημιουργήσουν την αποφασιστική και σταθερή στρατιωτική υπεροχή των Ηπα…

Να είμαστε στρατηγικά προβλέψιμοι αλλά επιχειρησιακά απρόβλεπτοι: η απώθηση ή η κατανίκηση των μακροπρόθεσμα στρατηγικών ανταγωνιστών είναι μια δομικά διαφορετική πρόκληση σε σχέση με τους περιφερειακούς αντιπάλους που ήταν ο στόχος στις στρατηγικές του παρελθόντος. Η δύναμή μας και οι αναβαθμισμένες ενέργειές μας μαζί με τους συμμάχους μας θα επιδεικνύουν την προσήλωσή μας στην αποτροπή των εναντίον μας επιθέσεων, αλλά το ξεδίπλωμα της δύναμής μας, οι στρατιωτικές θέσεις μας και οι επιχειρήσεις μας θα πρέπει να εισάγουν την αβεβαιότητα στους αντιπάλους που λαμβάνουν τις αποφάσεις. Με τους συμμάχους και τους εταίρους μας, θα προκαλούμε τους ανταγωνιστές μας αναγκάζοντάς τους να κινηθούν σε θέσεις που δεν τους βολεύουν, προκαλώντας σύγχιση στις προσπάθειές τους, αποτρέποντας τις επιλογές τους ενόσω θα επεκτείνουμε τις δικές μας, και αναγκάζοντάς τους να αντιμετωπίσουν την σύγκρουση μαζί μας κάτω από συνθήκες δυσμενείς γι’ αυτούς.

…

(φωτογραφία: ο «τρελός σκύλος» στην χθεσινή παρουσίαση του νέου πολεμικού δόγματος. Σφίγγει τις γροθιές του, για να δώσει έμφαση…)

Πάμε στην καρδιά, λοιπόν…

Σάββατο 20 Γενάρη. Μπορεί να φαίνεται σαν εφιάλτης, αλλά πρόκειται για την έκθεση πολέμου της Ουάσιγκτον, και όχι για φιλοσοφικό δοκίμιο για το ανθρώπινο «είναι»…

Δείχνει, άραγε, το «νέο πολεμικό δόγμα» των ηπα ότι η εποχή της «τρομοκρατίας» (και της «αντιτρομοκρατίας») σαν ιμπεριαλιστικό εργαλείο τόσο παγκόσμια όσο και εντός των πρωτοκοσμικών κρατών / κοινωνιών, πέρασε; Όχι ακριβώς – λέμε. Αυτού του είδους ο ανορθόδοξος πόλεμος, η «τρομοκρατία», που είναι συστατικό στοιχείο του 4ου παγκόσμιου (για περισσότερα σας παραπέμπουμε στο τετράδιο για εργατική χρήση νο 1) εγκαινιάστηκε και θα παραμείνει για πολύ καιρό στο οπλοστάσιο των αφεντικών… Εκείνο που αλλάζει είναι ότι, πια, η «αντιτρομοκρατία» ΔΕΝ είναι η πολιτική / ιδεολογική μάσκα του αμερικανικού (κατά κύριο λόγο) ιμπεριαλισμού, αφού αποδείχθηκαν εξαιρετικά αποτελεσματικοί «αντιτρομοκράτες» οι στρατηγικοί αντίπαλοί του: ο ρωσικός και ο κινεζικός ιμπεριαλισμός. Αφού, δηλαδή, αξιοποίησαν το αμερικανικής έμπνευσης δόγμα – εναντίον των ηπα. Πανηγυρικά στο συριακό πεδίο μάχης…

Η «αντιτρομοκρατία» ήταν η μάσκα, απ’ το 2001 και μετά. Έχει πέσει πια (αυτήν την διαπίστωση την κάναμε έγκαιρα εδώ, όσο τολμηρή κι αν φάνηκε τότε…), και «τα πράγματα λέγονται με το όνομά τους» (και γίνονται ήδη ανάλογα…) στον οξυνόμενο ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό.

Φυσικά αυτή η καινούργια (και κυρίως) φάση του 4ου παγκόσμιου πολέμου υστερεί σε σχέση με την προηγούμενη, την «προληπτική» αμερικανική επίθεση (: «αντιτρομοκρατία») ιδεολογικά. Απέναντι στην κατασκευασμένη απ’ τις πρωτοκοσμικές μυστικές υπηρεσίες «τρομοκρατία» (αρχής γενομένης με την θρυλική 11η Σεπτέμβρη του 2001) υπήρξε μια ακαριαία συναισθηματική / ιδεολογική θωράκιση, μια ακαριαία κατασκευή του αντιπάλου – που – είναι – παντού (όπου βολεύει…), η κατασκευή του «μουσουλμάνου τρομοκράτη». Δεδομένης της τεχνικής (στρατιωτικής) ασυμμετρίας στην αντιμετώπισή του, δεδομένης δηλαδή της συντριπτικής στρατιωτικής υπεροχής των ηπα (αλλά και διάφορων άλλων πρωτοκοσμικών κρατών) απέναντι στους «τρομοκράτες», ακόμα και στη φάση που αυτοί καθοδηγήθηκαν να ξεπεράσουν την «αντάρτικη» φάση και άρχισαν να εμφανίζονται σαν μοντέρνοι, ορθολογικοί παράγοντες (δημιουργία κράτους / χαλιφάτο / isis) η κοινωνική / ιδεολογική συναίνεση στην εξόντωσή τους (ή στην ψευτο-αντιμετώπισή τους) ήταν εύκολη στον πρώτο κόσμο.

Είναι εντελώς διαφορετικό το να κηρύσσονται πια ανοικτά και καθαρά σαν εχθροί κράτη όπως η ρωσία, η κίνα, το ιράν, η βόρεια κορέα… Πρώτον επειδή δεν έχει διαμορφωθεί ακόμα η ιδεολογία της κοινής «επικινδυνότητάς» τους: δεν είναι ο «κομμουνισμός», η ιδεολογία του 3ου παγκόσμιου (ψυχρού) πολέμου, που ήταν ο εύκολα «χωνέψιμος» απ’ τους υπηκόους κίνδυνος. Ποιος είναι, τότε; Ποιο είναι το συμβολικό (και προς ευρεία κατανάλωση) όνομά του “κινδύνου” πλέον;

Και δεύτερον, δεν υπάρχει περίπτωση συντριπτικής στρατιωτικής υπεροχής, που θα έκανε την αντιμετώπιση τέτοιων εχθρών περίπατο. Πράγμα που σημαίνει ότι οι πληθυσμοί θα πρέπει να υιοθετήσουν τέτοια ιδεολογικά κλισέ (που δεν τα βλέπουμε έτοιμα ακόμα, αλλά θα φτιαχτούν, αυτό είναι σίγουρο) που να επιτρέπουν στα αφεντικά τους να τους ελέγχουν ακόμα κι αν ματώνουν. Στα σοβαρά και σε μεγάλη κλίμακα.

Αφγανιστάν: “μπλοκ της Αστάνα παντού!”

Παρασκευή 19 Γενάρη. Όταν ο ρώσος υπ.εξ. Lavrov βγαίνει (έγινε χτες) και δηλώνει με κάθε επισημότητα ότι οι ταλιμπάν και η αφγανική κυβέρνηση πρέπει να αρχίσουν άμεσες συζητήσεις μεταξύ τους – για να τελειώσει ο εκεί πόλεμος – και συμπληρώνει ότι η Μόσχα μπορεί να «προσφέρει την κατάλληλη πλατφόρμα» γι’ αυτές τις συζητήσεις, τότε μπορείτε να το επιβεβαιώσετε: θα γίνει και στην κεντρική ασία «της κορέας»! Με την καλή έννοια. Σίγουρα κάποιοι το μεθοδεύουν.

Στην πραγματικότητα αυτές οι επαφές έχουν ήδη ξεκινήσει. Μια αντιπροσωπεία των ταλιμπάν και μια αντίστοιχη της κυβέρνησης της Καμπούλ συναντήθηκαν ήδη στην Ισλαμαμπάντ. Υποψιαζόμαστε ότι η δήλωση του Lavrov έγινε αφού πρώτα ενημερώθηκε ότι «πήγε καλά». Και, σωστά θα το υποθέσετε (έχουμε γράψει, άλλωστε, επ’ αυτού έγκαιρα): αυτού του είδους οι ενδοαφγανικές διαπραγματεύσεις έχουν τις ευλογίες (και όχι μόνο) της Μόσχας, του Πεκίνου, της Τεχεράνης και της Ισλαμαμπάντ. Και τον θυμό της Ουάσιγκτον αφού γίνονται ερήμην της!

Δεν μπορούμε να προβλέψουμε αυτή τη στιγμή την εξέλιξη. Μπορούμε, όμως, να επαναλάβουμε αυτά που είναι δεδομένα στο Ινδοκούς.

Α) Η κυβέρνηση στην Καμπούλ στηρίζεται στους αμερικάνους, αλλά

Β) το Πεκίνο και η Μόσχα της προσφέρουν πολλά και πλούσια δώρα (με την μορφή επενδύσεων, παροχών, κλπ) για να αποσκιρτήσει.

Γ) Η Ισλαμαμπάντ υποστηρίζει τους ταλιμπάν, όπως διακριτικά κάνει και η Μόσχα, σίγουρα για όσο καιρό η κυβέρνηση της Καμπούλ επιμένει να ακουμπάει στην Ουάσιγκτον.

Δ) Η υποστηρίξη αυτή έχει οδηγήσει στη δημιουργία καλά εκπαιδευμένων και πολύ καλά εξοπλισμένων «ειδικών δυνάμεων» των ταλιμπάν, δυναμικότητας κάποιων (λίγων) χιλιάδων ατόμων, που έχουν γίνει σοβαρός πονοκέφαλος για τον όποιο στρατό και την όποια αστυνομία της Καμπούλ.

Ε) Οι ταλιμπάν έχουν δηλώσει πολλές φορές ότι σκοπός τους είναι να φύγουν οι αμερικάνοι και οι βάσεις τους απ’ το αφγανιστάν. Υποθέτουμε ότι αυτό θα είναι βασικό στοιχείο των όποιων διαπραγματεύσεων με την Καμπούλ, η οποία, για να αλλάξει πλευρό, θα πρέπει να πάρει εγγυήσεις «τοις μετρητοίς» για το μέλλον των φυλάρχων της από Μόσχα, Πεκίνο και Ισλαμαμπάντ.

ΣΤ) Η Ουάσιγκτον έχει «στραβώσει» φανερά με την Ισλαμαμπάντ (και λιγότερο φανερά με τους υπόλοιπους του «μπλοκ…») και απ’ ότι φαίνεται θα συνεχίσει να «στραβώνει» όλο και περισσότερο. Ειδικά αν οι ενδοαφγανικές συζητήσεις την βγάζουν σταθερά στην άκρη, πράγμα που είναι ένα λογικό ζητούμενο…

Ζ) Στο αφγανιστάν έχει εμφανιστεί και ….isis. Έχει πολύ μικρή εδαφική επιρροή, αλλά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν δικαιολογία απ’ την Ουάσιγκτον και τους συμμάχους της (η εισβολή στο αφγανιστάν είναι νατοϊκή) για να παραμείνει στα υψίπεδα. Απ’ την άλλη μεριά όμως, ορισμένα ευρωπαϊκά κράτη / μέλη του νατο πιθανόν να έχουν συμφέρον να υιοθετήσουν την ρωσο-κινεζική «πλατφόρμα ειρήνευσης», για να πλασσαριστούν σε μελλοντικές «επενδύσεις»: εκμετάλλευση των αφγανικών ορυκτών.

Μ’ αυτά τα δεδομένα, και έχοντας η Ουάσιγκτον ήδη μια σημαία με την ενιαία κορεατική χερσόνησο στα μούτρα της, πρέπει να ψάχνει εναγώνια τρόπο που να μην βρει μπροστά της άλλη μία: με το ενιαίο αφγανιστάν…

(η φωτογραφία είναι άσχετη, αφού ελάχιστα είναι γνωστά για την Sira Khitta των ταλιμπάν: αυτό είναι το όνομα των «ειδικών δυνάμεων» στα παστούν. Φαίνεται ότι εκτός απ’ τα όποια ελάχιστα έχουν διαρρεύσει από ρουφιάνους, τα χαρακτηριστικά της προκύπτουν απ’ το είδος των επιθέσεων που κάνει – και την φονικότητά τους).

Βοήθεια, οι «κόκκινοι»!

Τετάρτη 17 Γενάρη. Και μόνο το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον, ψάχνοντας να βρει μια μορφή “διεθνούς συνεργασίας” εναντίον της βόρειας κορέας, κατέληξε στο σχήμα “παλιοί συμπολεμιστές” δείχνει τα ζόρια της. Με διπλό τρόπο.

Απ’ την μια μεριά η σύνθεση της χθεσινής συνάντησης στο καναδέζικο Βανκούβερ δείχνει ότι την επόμενη φορά που η Ουάσιγκτον θα καταφύγει σε κάποιου είδους “συμμαχία των προθύμων” θα ψάχνει με το φανάρι: η συμμετοχή των υπ.εξ. της γαλλίας, της ιταλίας, της τουρκίας, και της νότιας αφρικής ήταν, προφανώς, ευκαιρία για ένα ευχάριστο ταξίδι. Ας σημειώσουμε ότι το Παρίσι (και το Βερολίνο, που σαν δυτική γερμανία δεν συμμετείχε στην εκστρατεία στην κορέα στα ‘50s) έχει εκδηλωθεί υπέρ των ενδο-κορεατικών διαπραγματεύσεων που γίνονται αυτό τον καιρό εκνευρίζοντας αφόρητα την Ουάσιγκτον. Όσο για την συμμετοχή του νοτιοκορεάτη υπ.εξ.; Είναι ευνόητο ότι μόνο για να ρίξει λάδι στη φωτιά δεν πήγε στο Βανκούβερ… Ε, κάτι ξεκαρφωτικό να πούμε – και το είπε…

Απ’ την άλλη μεριά το γεγονός ότι το Πεκίνο και η Μόσχα κατήγγειλαν ανοικτά αυτήν την «μάζωξη» δείχνει ότι τα δικά τους σχέδια για την κορεατική χερσόνησο έχουν σαφή προτεραιότητα από πρακτική άποψη. Διαφορετικά, αν ανησυχούσαν μήπως εκτεθούν πρόωρα, θα διάλεγαν μια πιο ήπια (δηλαδή ξενέρωτη…) στάση, απ’ αυτές που είναι συνηθισμένες στη διεθνή καθεστωτική διπλωματία. Του είδους «κάθε συζήτηση μπορεί να είναι χρήσιμη», κλπ κλπ.

Αλλά όχι. Αυτές οι συζητήσεις που με το ζόρι τραβάει η Ουάσιγκτον «δεν»…

Το κακό εμπόριο

Τετάρτη 17 Γενάρη. Ενόσω συμβαίνουν αυτά, το ψόφιο κουνάβι και η κυβέρνησή του ετοιμάζονται για ένα καινούργιο γύρο εμπορικών “κυρώσεων” κατά του κινεζικού καπιταλισμού. Με την μορφή υψηλών δασμών, που αναμένεται να αποφασιστούν ως το τέλος του μήνα. Σε μια σειρά κινέζικων εισαγωγών, απ’ τα φωτοβολταϊκά πάνελ μέχρι προϊόντα σιδήρου και ατσαλιού – μεταξύ άλλων.

Ο εμπορικός πόλεμος έχει κηρυχτεί επίσημα απ’ την Ουάσιγκτον, και η τωρινή συντηρητική κυβέρνηση είναι απλά ο εκτελεστικός του βραχίονας. Τα ραγδαία αυξανόμενα εμπορικά ελλείματα των ηπα, η επίσης σταθερή απώλεια μεριδίων διεθνούς αλλά και εσωτερικής αγοράς όχι μόνο από κινέζικα εμπορεύματα αλλά και από ευρωπαϊκά, και, κατά συνέπεια, η ανάδυση του νεο-προστατευτισμού, σημειώνουν και τυπικά το τέλος της θρυλικής “παγκοσμιοποίησης”. Όπως ήταν αναμενόμενο, απ’ όσους ξέρουν την καπιταλιστική ιστορία.

Το ψόφιο κουνάβι είναι συνεπές στο κτίσιμο αυτών των εμπορικών τειχών. Μόνο που έχει μπλέξει, και έχει μπλέξει πολύ άσχημα, με τρόπο που δεν θα γινόταν ένα αιώνα πριν. Προκειμένου να αποφύγει το Πεκίνο τους δασμούς στις εξαγωγές των κινεζικών επιχειρήσεων μετακινεί ορισμένα στάδια της παραγωγής, συνήθως τα τελικά, σε άλλα κράτη· κατά προτίμηση της ανατολικής ασίας. Έτσι η Ουάσιγκτον αναγκάζεται να “οχυρωθεί” βάζοντας δασμούς όχι μόνο απέναντι στα made in china, αλλά και σε διάφορα επιπλέον made in, άλλων κρατών.

Με τέτοιους ελιγμούς (τους χρησιμοποιούν και ευρωπαϊκές εταιρείες) που τους κάνει εφικτούς η προχωρημένη τεχνολογική αναδιάρθρωση των αρχών του 21ου αιώνα, τα πολεμικά / οχυρωματικά έργα του αμερικανικού καπιταλισμού καταλήγουν σε κήρυξη εμπορικού πολέμου σε επιπλέον κράτη, κάτι που δεν είναι πάντα πρώτη επιλογή της Ουάσιγκτον.

Σκατοκατάσταση… Κουραδότρυπες παντού – που θάλεγε κι ένας πρόεδρος…

Συρία

Δευτέρα 15 Γενάρη. Επιβεβαιώνεται όλο και περισσότερο: η βορειοανατολική συρία είναι η 53η πολιτεία των ηπα – μέχρι νεωτέρας. Και χωρίς δικαίωμα ψήφου, εννοείται! Όχι ότι υπήρχε αμφιβολία, δηλαδή.

Ούτε η Μόσχα, ούτε η Τεχεράνη (ούτε το Πεκίνο) έχουν χαρεί. Αλλά δεν πρόκειται να επιχειρήσουν, με τα τωρινά δεδομένα, να διώξουν τον αμερικανικό στρατό απ’ τις άνετες θέσεις που απέκτησε αγοράζοντας (υποθέτουμε όχι ακριβά, και όχι με έξοδα του αμερικανικού προϋπολογισμού!) τις ypg.

Υπάρχει, βέβαια, και η Άγκυρα. Θα έλεγε κανείς ότι (μέσα στο μπλοκ της Astana) έχει έναν πρώτο λόγο. Παραδόξως το να φτιάχνει η Ουάσιγκτον «συνοριοφυλακή» 30.000 ατόμων για να προσέχει τα σύνορα της 53ης πολιτείας της με την τουρκική επικράτεια (με μισθούς πληρωμένους απ’ το Ριάντ; Why not?) δεν είναι το χειρότερο. Άλλωστε και η Άγκυρα έχει φτιάξει τείχος σε κάποια έκταση των συγκεκριμένων συνόρων.

Εκείνο που έχει στο μάτι είναι δύο περιοχές. Πρώτον, ο ypgκρατούμενος θύλακας της Afrin. Και δεύτερον οι ypgκρατούμενες περιοχές δυτικά του Ευφράτη, γύρω απ’ την Manbij. Την πρώτη περιοχή την πολιορκεί κανονικά, από στρατιωτική άποψη. Η τύχη της δεύτερης (υποθέτουμε ότι) θα είναι προϊόν υπόγειων διαπραγματεύσεων με την Ουάσιγκτον: έχει μια βάση στη Manbij…

Από στρατιωτική άποψη η κατάληψη των εδαφών του θύλακα της Afrin φαίνεται δύσκολη υπόθεση, παρότι οι proxies της Άγκυρας (f.s.a. του βορρά) δηλώνουν έτοιμοι για την επίθεση, εδώ και καιρό. Η «για τα μάτια του κόσμου» διαμαρτυρίες της για τις επιχειρήσεις του συριακού στρατού ‘n’ friends στην ακριβώς από κάτω, νότια, στην περιοχή του Idlib, θα μπορούσε να σημαίνει, μεσοπρόθεσμα (;) μια συμφωνία (εντός του μπλοκ της Astana): ότι οι ένοπλοι που τώρα βρίσκονται στο Idlib θα ανέβουν βορειότερα, σε βάρος των ypg. Ωστόσο αυτό είναι μια υπόθεσή μας, και μένει να φανεί αν είναι σωστή.

Κατά τα υπόλοιπα το συνέδριο στο Sochi, που αρχικά είχε κανονιστεί για μέσα στον περασμένο Δεκέμβρη, δείχνει να σούρνεται. Υποθέτουμε ότι οι “επί του εδάφους” λεπτομέρειες θα πρέπει να τείνουν σε κάποια οριστικότερη (απ’ ότι τώρα) ρύθμιση πριν γίνουν συζητήσεις…

Η αντίθεση, πάντως, στην ευρύτερη κλίμακα του 4ου παγκόσμιου πολέμου παραμένει, ακέραια: οι αμερικανικές βάσεις στην βόρεια συρία και στο ιράκ είναι κρίκος της ίδιας αλυσίδας με τις αντίστοιχες στο αφγανιστάν…

Τα υπόλοιπα «κουμπιά» του…

Σάββατο 13 Γενάρη. Το ψόφιο κουνάβι έδωσε ένα “τελεσίγραφο” στα υπόλοιπα μέλη της 5+1 συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν (όχι στην Τεχεράνη, στους υπόλοιπους…) να αλλάξουν αυτή τη συμφωνία για να είναι στα μέτρα του αμερικανικού και του ισραηλινού ιμπεριαλισμού. Δεν κατήγγειλε χτες την υπάρχουσα συμφωνία (όπως είχε απειλήσει πολλές φορές) αλλά έδωσε περιθώριο 4 μηνών. Είναι η τελευταία ευκαιρία δήλωσε. Αν δεν υπάρξει τέτοια συμφωνία οι ηπα θα αποχωρήσουν απ’ την συμφωνία. Επιπλέον, οποιαδήποτε στιγμή θεωρήσω ότι δεν πρόκειται να υπάρξει, θα αποχωρήσω αμέσως.

Σε ποιον δίνει τέτοια “τελευταία ευκαιρία”; Κίνα, ρωσία, γαλλία, αγγλία, γερμανία και η ε.ε. θεωρούν την συμφωνία σωστή και ότι εφαρμόζεται από το ιράν· το έχουν δηλώσει άπειρες φορές, η τελευταία μόλις προχτές, μετά την συνάντηση των υπ.εξ. αγγλίας, γαλλίας και γερμανίας με τον ιρανό.

Αυτό που καταλαβαίνουμε πίσω απ’ αυτήν την αμερικανική αναβολή – της – τελευταίας – στιγμής είναι μια τακτική αδυναμία της Ουάσιγκτον. Δεν ξέρουμε αν ετοιμάζει κάτι και τι, ωστόσο δεν θα έπρεπε να αποσυνδέσουμε αυτήν την τακτική αδυναμία με τις εξελίξεις στην κορεατική χερσόνησο, στο αφγανιστάν, αλλά και στη μέση ανατολή. Τίποτα δεν πάει καλά αυτή την στιγμή για την Ουάσιγκτον. Πιθανόν, λοιπόν, το διευθυντήριο πίσω απ’ το ψόφιο κουνάβι να έκρινε ότι δεν είναι η καλύτερη στιγμή για την Ουάσιγκτον το να τα “σπάσει” όχι μόνο με την Μόσχα και το Πεκίνο, αλλά και με το Βερολίνο, το Παρίσι και το Λονδίνο, για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Φυσικά, σαν παρηγοριά, το αμερικανικό υπουργείο οικονομικών επέβαλε κάποιες νέες “κυρώσεις” σε αξιωματούχους του ιρανικού καθεστώτος. Αυτή τη φορά, όμως, όχι για τα πυρηνικά· αλλά για την καταστολή των πρόσφατων διαδηλώσεων…

Αν σας διέφυγε, ιδού: το αμερικανικό υπουργείο οικονομικών είναι a.c.a.b….

Κεντρική ασία 1

Πέμπτη 11 Γενάρη. Η πρόθεση του Πεκίνου να συμπεριλάβει την αφγανική επικράτεια στον (προοϋπολογισμού 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων) “οικονομικό διάδρομο κίνας – πακιστάν” προκαλεί διάφορους πονοκεφάλους. Το αφγανιστάν; Σοβαρά; Το σημερινό αφγανιστάν; Χωρίς την άδεια των ηπα; Ποιο αφγανιστάν; Αυτό με την παραπέουσα κυβέρνηση που στηρίζεται (ως τώρα) στην Ουάσιγκτον; Ή το άλλο που ελέγχεται απ’ τους ταλιμπάν;

Το Πεκίνο επίσημα κουβεντιάζει με τις επίσημες κυβερνήσεις, και ήταν μετά από μια τέτοια official συνάντηση με αφγανούς αξιωματούχους στο Πεκίνο, τον περασμένο Δεκέμβρη, που ανακοινώθηκε η κινεζική πρόθεση γι’ αυτό το παρακλάδι του σχεδίου μια ζώνη ένας δρόμος. (Άλλο τι κάνει ανεπίσημα…) Με δεδομένη την αναβαθμιζόμενη (και ιστορική σχέση) Πεκίνου – Ισλαμαμπάντ, και την αναβάθμιση του πακιστανικού λιμανιού της Gwadar, που εκτός από εμπορική χρήση (μια αναβάθμιση μέσα στο σχεδιασμό του διαδρόμου, της τάξης των 1,6 δις δολαρίων…) θα γίνει και βάση του κινεζικού πολεμικού ναυτικού, ο συγκεκριμένος χερσαίος διάδρομος είναι στρατηγικής σημασίας: επιτρέπει στο εμπόριο της κίνας αλλά και μιας σειράς συμμαχικών / δορυφορικών καπιταλιστικών κρατών στην κεντρική και βόρεια ανατολική ασία να παρακάμπτουν τις θαλάσσιες διαδρομές μέσω των στενών της Malacca· για την περίπτωση που οι ηπα θα μείνουν για αρκετές δεκαετίες ακόμα αυτοκράτορας / πειρατής. (Εννοείται ότι ο κόλπος του Aden και η ερυθρά θάλασσα μαζί με το Σουέζ παραμένουν σ’ αυτήν την εναλλακτική σαν “κεντρικά σημεία”)

Από γεωγραφική άποψη αυτός ο διάδρομος κίνας – πακιστάν και η απόληξή του στην Gwadar δεν έχει ανάγκη την αφγανική επικράτεια. Από γεωπολιτική άποψη όμως το Πεκίνο (και, ευρύτερα, το ευρασιατικό καπιταλιστικό μπλοκ) δεν πρόκειται να αφήσουν εύκολα εδάφη και βάσεις στην Ουάσιγκτον. Αν συνυπολογιστούν οι πρώτες ύλες του αφγανικού υπεδάφους (που και ο αμερικανικός καπιταλισμός έχει σοβαρά υπόψη του) το πράγμα γίνεται ακόμα πιο απτό. Στο κάτω κάτω ένας βασικός άξονας του one belt one road σχεδίου θα μπορούσε, μέσω αφγανιστάν, να συνεχίζει στο ιράν, και από εκεί στην τουρκία.

Το δέλεαρ αυτής της πρότασης δεν απευθύνεται στους ταλιμπάν: αυτοί είναι «μέσα» έτσι κι αλλιώς. Απευθύνεται στην τωρινή κυβέρνηση του αφγανιστάν, στον Ashaf Ghani: ή συνεχίζει να στηρίζεται στην Ουάσιγκτον, συνεχίζει να ζητάει την στρατιωτική της υποστηρίξη, οπότε είναι καταδικασμένος να ηττηθεί μεσοπρόθεσμα απ’ τους ταλιμπάν και τους υποστηρικτές τους (τους γνωστούς «αναθεωρητές»…), και μάλιστα χωρίς να πάρει φράγκο απ’ το «σχέδιο Jinping»· ή αλλάζει πλευρό (θα βρεθεί ο τρόπος και το timing) και περνάει στη «σωστή μεριά της ιστορίας».

Η εικασία μας είναι ότι οι βασικές υλικές δυνάμεις είναι έτοιμες στην κεντρική ασία, είτε για την μία εκδοχή είτε για την άλλη. Και ότι (όσο κι αν φαίνεται «μακρινό») για το ποιες θα είναι οι εξελίξεις στο αφγανιστάν και γύρω απ’ αυτό τα βασικά θα κριθούν στην κορεατική χερσόνησο, τους επόμενους λίγους μήνες. Με δεδομένο ότι ο ειρηνικός (και, σ’ αυτή τη φάση, το κορεατικό γεωγραφικό σημείο) είναι το κύριο πεδίο μάχης του 4ου παγκόσμιου, κάθε αμερικανικό “φορσέ” πισωπάτημα εκεί θα διατρέξει ολόκληρη την γραμμή αντιπαράθεσης (απ’ τον Ειρηνικό ως την Μεσόγειο) – με την κεντρική ασία σαν βασική “σύναψη”…

Κεντρική ασία 2

Πέμπτη 11 Γενάρη. Χρησιμοποιώντας μια κάπως ουδέτερη αργκώ θα λέγαμε: οι σχέσεις Ουάσιγκτον – Ισλαμαμπάντ επιδεινώνονται σταθερά. Η Ουάσιγκτον αποφάσισε πριν μια βδομάδα να περικόψει την “οικονομική βοήθεια ασφαλείας” προς το πακιστάν κατά 1 δισεκατομμύριο δολάρια. Επειδή η Ισλαμαμπάντ δεν βοηθάει τον αμερικανικό στρατό στην αντιμετώπιση των ταλιμπάν (για να είμαστε ειλικρινείς: μάλλον το αντίθετο κάνει…).

Πως σκοπεύει να αντιδράσει η Ισλαμαμπάντ; “Οδόντα αντί οδόντος και οφθαλμόν αντί οφθαλμού”: θα διπλασιάσει, μπορεί να αυξήσει και ακόμα περισσότερο, τα “διόδια” που πληρώνουν οι νταλίκες που μεταφέρουν όπλα, στρατιωτικό εξοπλισμό και οτιδήποτε άλλο, απ’ το λιμάνι του Karachi στις αφγανικές βάσεις του αμερικανικού στρατού. Ως τώρα πλήρωναν 2.500 δολάρια ανά κοντέινερ. Το ποσό μπορεί να πάει 5.000, μπορεί και 7.000. Αντίστοιχα η Ισλαμαμπάντ θα αυξήσει τα «διόδια» για την χρήση του ενάριου χώρου και των αεροδρομίων της απ’ τον νατοϊκό / αμερικανικό στρατό.

Αυτό το νταραβέρι προφανώς εκφράζει μια πόλωση, η οποία δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι βολεύει την Ουάσιγκτον. Αλλά είναι κωμική η έκφραση αυτή: τζάμπα λεφτά σας δίνουμε! – τα πορτοφόλια ή την ζωή σας τσακάλια! Πριν 40 ή 30 χρόνια το πράγμα δεν θα εκδηλωνόταν έτσι. Φταίει, όμως, η οικονομίστικη προσέγγιση της αμερικανικής συντηρητικής διοίκησης, όπως γλαφυρά τιτιβίζεται απ’ το ψόφιο κουνάβι.

Με αγωνία περιμένουμε τα επόμενα επεισόδια. Κυρίως το αν το Νέο Δελχί θα καταδεχθεί να ανακατευτεί· γιατί το μόνο «βαρύ χαρτί» σ’ αυτήν την περιοχή που θα μπορούσε να μπει στην αμερικανική πλευρά είναι ο ινδικός καπιταλισμός / ιμπεριαλισμός.

Όμως δεν είναι ούτε εύκολο, ούτε απλό.

Αυστραλία

Πέμπτη 11 Γενάρη. Θεωρείται μια ήπειρος μόνη της: οπότε τα ζόρια της μπορούμε να τα ονομάζουμε “ηπειρωτικά”. Παρόλα αυτά η αυστραλία είναι και κράτος (ένα κράτος / ήπειρος) οπότε έχει καπιταλιστικά προβλήματα.

Από οικονομική άποψη η αυστραλία είναι “διασυνδεδμένη” με την κίνα (που δεν είναι ήπειρος, όχι ακόμα τουλάχιστον..). Το ένα τρίτο των αυστραλιανών εξαγωγών (σε μεγάλο βαθμό πρώτες ύλες, ακατέργαστες ή επεξεργασμένες) κατευθύνονται στην κίνα. Χάρη σε μια συμφωνία “ελεύθερου εμπορίου” μεταξύ των δύο κράτων στα τέλη του 2015 το εμπόριο μεταξύ τους είχε φτάσει στα 110 δισεκατομμύρια δολάρια – για εκείνη την χρονιά.

Επιπλέον οι κινέζοι φοιτητές είναι το 38% των ξένων φοιτητών στα αυστραλέζικα πανεπιστήμια· και πληρώνουν δίδακτρα, βάζοντας στον αυστραλιανό καπιταλισμό άλλα 18 δισεκατομμύρια δολάρια. Και οι κινέζοι τουρίστες προς την αυστραλία αυξάνονται διαρκώς, φτάνοντας το 13% του συνόλου τουριστών στην αυστραλέζικη ήπειρο. Αυτά από οικονομική άποψη.

Απο στρατιωτική άποψη η Canberra είναι με την Ουάσιγκτον. Κληρονομιά της συμμετοχής της στην «βρετανική κοινοπολιτεία» (που αν δεν κάνουμε λάθος ισχύει πάντα) αλλά και της γεωγραφικής (άρα γεωπολιτικής) θέσης της. Και, φυσικά, συνέπεια της λευκής, πρωτοκοσμικής, χριστιανικής ταυτότητας των αυστραλών. Η Canberra ψωνίζει αμερικανικά όπλα, η Canberra συμμετέχει στα αμερικανικά στρατιωτικά γυμνάσια στην ευρύτερη περιοχή. Μπορεί να μην συμφωνεί 100% σε κάθε λεπτομέρεια των εξηγήσεων για το αμερικανικό “pacific first”, αλλά το αμερικανικό πεντάγωνο έχει διάφορες βάσεις στο αυστραλιανό έδαφος, μερικές ιδιαίτερης σημασίας: για «πόλεμο στο διάστημα».

Τι θα συμβεί αν οι σχέσεις Πεκίνου – Ουάσιγκτον φτάσουν σε εκείνο το σημείο που η Canberra θα πρέπει να «διαλέξει πλευρά»; Η ιστορία δείχνει ότι τέτοιες επιλογές δεν είναι ποτέ απόλυτες· όμως συμβαίνουν σε αδρές, γενικές γραμμές. Τι λέει η σκέψη σας για τα κριτήρια που θα έχουν αποφασιστική σημασία στην αυστραλιανή περίπτωση (όπως και σε πολλές άλλες); Θα είναι τα «οικονομικά» ή τα «γεωπολιτικά / στρατιωτικά» με τις μελλοντικές (πιθανές…) οικονομικές αποδόσεις τους;

Να πούμε την γνώμη μας, τώρα που μοιάζει νωρίς ακόμα: τα δεύτερα θα κερδίσουν! Γιατί; Ε, αυτό το αφήνουμε σ’ εσάς…