Συγγνώμη κύριε, ποιος είστε;

Κυριακή 19 Αυγούστου. Είναι αυτός ο τρόπος που μεταχειριζόσαστε έναν σύμμαχο; Και θέλετε να είμαστε μαζί σας; Ποιοί είστε για να μας προειδοποιείτε; Θα μπορούσαν να είναι λόγια του Erdogan (στην πραγματικότητα είναι κάτι που λέει τακτικά πλέον κοιτώντας προς τα δυτικά, προς την άλλη μεριά του Ατλαντικού). Όμως όχι. Είναι προχθεσινές κουβέντες του αφεντικού των φιλιππίνων προέδρου Rodrigo Duterte, κοιτώντας ανατολικά της Μανίλας. Και πάλι προς την μεριά των ηπα…

Είναι γνωστή η ανταρσία του Duterte κατά των ηπα, όπως έχει γίνει γνωστό και το ποιόν του. Η αφορμή τώρα, όμως, μοιάζει επικίνδυνα με την αφορμή της αμερικανο-τουρκικής έριδας: το φιλιππινέζικο κράτος θέλει να αγοράσει ρωσικά υποβρύχια· και ο αμερικάνος υφ.υπ.εξ. Randall Schriver (υπεύθυνος του τομέα ασίας και Ειρηνικού) “προειδοποίησε”… Τον Duterte… Χμμμμ…

Υπάρχει μια κάποια «συμμετρία» εδώ, πέρα από χαρακτήρες, πολιτική ιστορία, ή καπιταλιστικό potential: περιοχές που στη διάρκεια του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα θεωρούνταν ασφαλείς ζώνες επιρροής του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, εξεγείρονται: οι φιλιππίνες στον ειρηνικό, η τουρκία στη μέση Ανατολή. (Αν επρόκειτο για την ρωμαϊκή ή άλλη παρόμοια αυτοκρατορία οι ιστορικοί θα έλεγαν: οι επαρχίες ξεσηκώθηκαν!)

Η υλική βάση αυτής της εξέγερσης είναι προφανής: «νέες δυνάμεις» έχουν εμφανιστεί στον ορίζοντα, συνεπώς η αύξηση της γεωπολιτικής τιμής (άρα και των προσόδων) επιβάλλει μια τέτοια ανταρσία. Η «νέα δύναμη» δεν είναι, βέβαια, η Μόσχα (που ωστόσο από στρατιωτική άποψη παραμένει σε μια αρκετά καλή κατάσταση, τόσο όσο χρειάζεται για να πουλάει S-400 εδώ, υποβρύχια εκεί, κλπ). Το καινούργιο είναι το Πεκίνο και ο πρωτοφανής σε ταχύτητα και έκταση δυναμισμός του κινεζικού καπιταλισμού. Σε συνδυασμό με την Μόσχα, το ριζοσπαστικά καινούργιο (με όρους καπιταλιστικής ιστορίας) είναι η Ευρασία· αυτό που κάποτε ένας κοτζάμ Brzezinski είχε περιγράψει σαν τον απόλυτο αμερικανικό εφιάλτη (: «Η Μεγάλη Σκακιέρα»).

Ο τρόπος που αντιμετωπίζουν οι αμερικάνοι συντηρητικοί (πίσω απ’ το ψόφιο κουνάβι) αυτήν την εξέλιξη μυρίζει ανθρώπινη σάρκα. Όμως είναι αλήθεια πως ό,τι άλλο δοκίμασαν πριν, είτε συντηρητικοί είτε δημοκρατικοί, (ο «προληπτικός πόλεμος κατά της τρομοκρατίας», o «pivot στην Ασία», η διάλυση της μέσης Ανατολής…) απέτυχε να εμποδίσει τον εφιάλτη (τους). Συνεπώς «η ανταρσία των επαρχιών» είναι ασφαλής δείκτης για δύο πράγματα: Πρώτον, δεν θα πάνε χαμένες, αφού «παίζουν» πάνω σε μια πραγματική γραμμή αντιπαράθεσης. Και δεύτερον, οι προειδοποιήσεις, οι απειλές και οι «κυρώσεις» της Ουάσιγκτον είναι ήδη ξεπερασμένες, άσχετα με τα πολύ κοντοπρόθεσμα αποτελέσματά τους – αν υπάρξουν τέτοια. Γιατί η αλήθεια είναι ότι όταν έχεις αποκτήσει σοβαρό αντίπαλο, το να καταφέρεις να γονατίσεις έναν τυπικά σύμμαχό σου δεν είναι καθόλου σοφό. Δεν θα μείνει για πολύ ούτε γονατιστός ούτε σύμμαχός σου…

Το κακό (το πολύ κακό) είναι ότι μετά απ’ αυτές τις «μεθόδους πίεσης» δεν απομένουν και πολλά…

(Ο τίτλος είναι από παλιό λαϊκό σουξέ. Μεγάλη επιτυχία του ’92…)

Ινδοκούς

Κυριακή 19 Αυγούστου. Τα υψίπεδα του αφγανιστάν, μ’ όλες τις ιδιαιτερότητές τους (πολιτικές, γεωφυσικές, ιστορικές) είναι ίσως η επιτομή της αποτυχίας της Ουάσιγκτον να απειλήσει, να προειδοποιήσει ή να τιμωρήσει οποιονδήποτε. Η εισβολή στο αφγανιστάν ήταν η πρώτη πράξη του ανοικτού και διακηρυγμένου 4ου παγκόσμιου (σερβιρισμένου σαν «πολέμου κατά της τρομοκρατίας») απ’ τις αρχές του 2002· μετράει κιόλας πάνω από 16 χρόνια… Ήταν μια «εύκολη στρατιωτικά» υπόθεση, αφού δεν υπήρχαν καν στόχοι σοβαροί για βομβαρδισμούς από αέρα (οπότε έγιναν στόχοι οι γάμοι, τα βαφτίσια… γενικά οι άμαχοι)… Ήταν, επίσης, η απόβαση στο μαλακό υπογάστριο τόσο του Πεκίνου όσο και της Μόσχας· μια «επιλογή κλειδί» για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό, προληπτικά, ενόψει του ενδεχόμενου, της πιθανότητας, ότι μπορεί κάπως κάποτε να δημιουργηθεί «ευρασιατικό μπλοκ».

Ε, λοιπόν, μετά από πάνω από 16 χρόνια αυτόν τον πόλεμο η Ουάσιγκτον δεν τον έχει κερδίσει, ούτε μπορεί να τον κερδίσει. Μάλλον το αντίθετο: τώρα πια το πιθανότερο είναι να τον χάσει. (Κι αν η ιδέα είναι να τον ιδιωτικοποιήσει σπρώχνοντάς τον στους μισθοφόρους του κυρίου blackwater, ακόμα χειρότερα!).

Το κλειδί της ήττας είναι, βέβαια, οι ταλιμπάν. Που, σε αντίθεση με το 2002 (όταν μπορούσαν να στηριχτούν μόνο στις πακιστανικές μυστικές υπηρεσίες, που κι αυτές όμως ήταν στριμωγμένες απ’ τις αμερικανικές) τώρα έχουν βοήθειες απ’ την Μόσχα, το Πεκίνο, την Τεχεράνη, ακόμα και την Άγκυρα – και φυσικά, πάντα, την Ισλαμαμπάντ.

Λοιπόν, αυτούς τους ορεσίβιους (που τώρα πια θα είναι, σε πολλά πόστα, η επόμενη γενιά) ο “όλα τα σφάζω όλα τα μαχαιρώνω” αμερικανικός στρατός δεν κατάφερε να τους νικήσει. Κι ας τα δοκίμασε όλα: από drones μέχρι την «μητέρα όλων των βομβών»…

Η πιο πρόσφατη απόφαση του ψόφιου κουναβιού γι’ αυτόν τον πόλεμο (σύμφωνα με τους ενημερωμένους απ’ τα μέσα new york times) λέγεται «αναδίπλωση / υποχώρηση». Ο αμερικανικός στρατός θα φύγει απ’ όλες τις αραιοκατοικημένες περιοχές της αφγανικής υπαίθρου προκειμένου να ανασυνταχτεί και να κρατήσει (με την βοήθεια ενός ουσιαστικά κατεστραμμένου, πλην εκπαιδευμένου και εξοπλισμένου απ’ τις ηπα αφγανικού στρατού) τα αστικά κέντρα. Ο λόγος της αναδίπλωσης / υποχώρησης είναι ομολογημένος: ο επικεφαλής του αμερικανικού στρατού κατοχής στο αφγανιστάν στρατηγός John W. Nicholson Jr. δήλωσε πρόσφατα στις Βρυξέλες ότι «οι απομακρυσμένες θέσεις μας κτυπιούνται εύκολα απ’ τους Ταλιμπάν, οι οποίοι απαλλοτριώνουν οχήματα και εξοπλισμό απ’ τις τοπικές δυνάμεις».

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο αμερικανικός στρατός αναδιπλώνεται. Απλά την προηγούμενη φορά, το 2014, το έκανε δηλώνοντας ότι «έχει καθαρίσει», και ότι οι «τοπικές δυνάμεις» μπορούν πλέον να προστατεύουν αυτές τις απομακρυσμένες θέσεις. Τώρα αναγνωρίζει μια αδυναμία. Που σημαίνει ότι οι Ταλιμπάν θα καταλάβουν εύκολα όλο το «μη αστικό» αφγανιστάν· ούτε λόγος να τους ανταγωνιστεί ο φυτευτός isis.

Αλλά δεν θα τελειώσουν έτσι οι αμερικανικές αδυναμίες. Οι Ταλιμπάν επιτίθενται ήδη σε πόλεις· ακόμα και στο «κέντρο πληροφοριών» των «τοπικών δυνάμεων», στο κέντρο της Καμπούλ. Δεν είναι πια μπουλούκια ατάκτων ανταρτών. Έχουν δομή (και εκπαίδευση) κανονικού στρατού, ακόμα και «ειδικές δυνάμεις». Μπορούν να κάνουν σοβαρές επιθέσεις ταυτόχρονα, σε πολλά διαφορετικά σημεία της επικράτειας. Έχουν αναπτύξει μια παρελκυστική τακτική για να τραβάνε τα αμερικανικά βομβαρδιστικά εδώ την ώρα που ετοιμάζονται να επιτεθούν εκεί και πιο πέρα. Με δυο κουβέντες δεν είναι καν οι Ταλιμπάν που ο αμερικανικός στρατός δεν μπόρεσε να νικήσει πριν 5 ή 10 χρόνια… Τώρα έχουν καλές πλάτες, από κάθε άποψη: εκπαιδευτές, εξοπλισμό, επιμελητεία, τακτικές. Τείνουν να γίνουν κάτι σαν τις δύο Χεζμπ’ αλλάχ (του λιβάνου και του ιράκ)…

Ο αριθμός του επίσημου αμερικανικού στρατού (οι μισθοφόροι δεν υπολογίζονται) δεν είναι αυτή τη στιγμή μεγάλος. Δεκαπέντε χιλιάδες… Στην κορύφωση της εκστρατείας ήταν 100.000, χώρια οι ενισχύσεις από νατοϊκούς συμμάχους (οι περισσότεροι έχουν αποχωρήσει). Με λιγότερες ή περισσότερες αρβύλες στο χώμα, με λιγότερα ή περισσότερα βομβαρδιστικά, η αποτυχία είναι αποτυχία. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η Ουάσιγκτον βρίσκεται σε «ώρα Βιετνάμ παρά δέκα» στο αφγανιστάν. Η άποψή μας είναι ότι δεν χρειάζεται η επανάληψη της ιστορίας. Θα μπορούσε, μάλιστα, να συμφέρει τους ανταγωνιστές των ηπα να μείνουν άλλα δέκα χρόνια εκεί, φρουρώντας την Καμπούλ: σα ζωντανή απόδειξη / διαφήμιση ότι οι φοβεροί και τρομεροί λεγεωνάριοι της Ουάσιγκτον δεν είναι σε θέση να κάνουν καλά ούτε κάτι μουσάτους χωρίς αεροπορία.

Πόσες επαρχίες θα τους απομείνουν έτσι;

Drone καρδούλες…

Σάββατο 18 Αυγούστου. Στις φωτογραφίες το κοινό απολαμβάνει χθες επίδειξη σμήνους drone στον ουρανό της Changsha, στην κεντρική κίνα. Πολύ ωραία θα ήταν αν επρόκειτο για παιχνίδια.

Αλλά δεν πρόκειται γι αυτό. Η ανάπτυξη μιας τεχνολογίας συντονισμού (ή ενδοσυνεννόησης) μεταξύ drones έχει μεγάλη στρατιωτική χρησιμότητα. Για να μπορούν να δημιουργούνται σμήνη, μεγαλύτερα ή μικρότερα, στον αέρα, στην ξηρά ή στη θάλασσα, ανάλογα με τις ανάγκες της όποιας μάχης….

Ο κινέζικος (κρατικός) καπιταλισμός επιδεικνύει τις προόδους του στον τομέα με παιγνιώδη τρόπο. Το να σχηματίσουν εκατοντάδες drones ένα τόξο, ένα βέλος, δύο καρδούλες και να παίξουν το παχνίδι του έρωτα είναι, όντως, διασκεδαστικό. Όμως αυτήν την φορά το κινεζικό κράτος δείχνει αποφασισμένο να μην την πατήσει όπως την προηγούμενη: ανακάλυψε μεν την πυρίτιδα νωρίς νωρίς, γύρω στο 150 μ.χ., αλλά για λόγους ηθικής τάξης και κουλτούρας αρνήθηκε να την κάνει όπλο· την έκανε μόνο εντυπωσιακή τεχνολογία πυροτεχνημάτων…

Περισσότερο από 1200 χρόνια μετά κάποιοι με εντελώς διαφορετική ηθική δεν είχαν κανένα πρόβλημα να στρατιωτικοποιήσουν τα κινέζικα παιχνίδια…

Κι έτσι κατέκτησαν τότε τον κόσμο…

Κορεατική χερσόνησος

Παρασκευή 17 Αυγούστου. Όταν ο αμερικάνος πρεσβευτής στη Σεούλ Harry Harris ρωτιέται για την στάση των ηπα απέναντι στην Πγιονγκγιάνγκ τους επόμενους μήνες απαντάει «θα δούμε…», «περιμένουμε να δούμε…», «συζητάμε με τον σύμμαχό μας, τη νότια κορέα…», και άλλα παρόμοια. Μπορεί να θεωρηθούν υπεκφυγή τέτοιες απαντήσεις. Όμως δείχνουν σα να μην μπορεί η Ουάσιγκτον να παρακολουθήσει τις εξελίξεις (που, άλλωστε, ουδέποτε επεδίωξε…) και να αναγνωρίζει πως βρίσκεται σε θέση θεατή. Μάλλον θυμωμένου.

Απ’ την μεριά του ο Moon παρουσιάζει πλέον σχέδια – κάποια απ’ τα οποία σκοπεύει να συμφωνήσει άμεσα με τον Kim. Εκείνο που έβαλε πρόσφατα στην πρώτη γραμμή είναι η διπλή σιδηροδρομική σύνδεση των δύο κορεών, μεταξύ τους και με τα σιδηροδρομικά δίκτυα της ρωσίας και της κίνας. «Διπλή» επειδή θα έχει ένα δυτικό και ένα ανατολικό σκέλος, κατά μήκος της χερσονήσου.

Κατά τον Moon τα τραίνα θα ενισχύσουν την οικονομική συνεργασία των δύο κορεατικών κρατών, και την οργανική τους ένταξη στην ανατολικοασιατική ζώνη κυκλοφορίας των εμπορευμάτων και των πρώτων υλών, άρα αξιοποίησης του κεφαλαίου.

Ωραία ακούγονται αυτά τα σχέδια, αλλά έχουν ένα πρόβλημα: δεν τα γουστάρει ούτε η Ουάσιγκτον ούτε το Τόκιο. Οπότε πρέπει να δούμε τι θα ξεκινήσει και πως θα προχωρήσει απ’ αυτά – τους επόμενους μήνες…

Κορεατική χερσόνησος

Πέμπτη 16 Αυγούστου. Μιλώντας σε εκδήλωση για την 73η επέτειο της απελευθέρωσης της κορεατικής χερσονήσου απ’ την ιαπωνική κατοχή (1910-45) ο νοτιοκορεάτης πρόεδρος Moon Jae-in προανήγγειλε ότι σκοπεύει να κάνει ένα τολμηρό βήμα στη συνάντησή του τον Σεπτέμβρη με τον βορειοκορεάτη Kim Jong Un – με σκοπό (είπε) να εμβαθύνει την εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο κορεών.

Δεν είναι ρηχές οι σχέσεις που έχουν δημιουργηθεί! Το πιθανότερο είναι ότι ο Moon θέλησε να «αιτιολογήσει» προκαταβολικά (με το επιχείρημα της «εμβάθυνσης») το «τολμηρό βήμα» του, όχι απέναντι στους κορεάτες (νότιους και βόρειους) αλλά απέναντι στην Ουάσιγκτον.

Και να γιατί. Με βάση τους σχεδιασμούς του μπλοκ του Βλαδιβοστόκ, μετά την ρυμούλκηση του ψόφιου κουναβιού στη συνάντηση της Σιγκαπούρης με τον Kim, θα έπρεπε να έχει ακολουθήσει ήδη η χαλάρωση (έστω) κάποιων κυρώσεων του οηε κατά της Πγιονγκγιάνγκ· ειδικά εκείνων που αφορούν το εμπόριο ή κάποιες στρατηγικές επενδύσεις στη βόρεια κορέα.

Όμως η Ουάσιγκτον, και ειδικά οι σωματοφύλακες του ψόφιου κουναβιού, που καθόλου δεν γούσταραν τα χαϊλίκια και τις χαιρετούρες του με τον νο 1 «διεθνή ταραξία» στον Ειρηνικό, εμποδίζουν οποιοδήποτε πρακτικό βήμα εξομάλυνσης. Κάνουν το αντίθετο: προσθέτουν επιπλέον δικές τους κυρώσεις.

Αυτό το φρενάρισμα, που εμποδίζει ορισμένα απ’ τα βήματα του σχεδιασμού, δεν μπορεί να ξεπεραστεί διοργανώνοντας μια ακόμα συνάντηση Trump – Kim!!! Ούτε είναι δυνατόν να γίνονται όλα “στην παρανομία”… Θα πρέπει να αντιμετωπιστεί, με κάποιους τρόπους, «κατά μέτωπο» – εξ ου, εκτιμάμε, και ο λόγος περί «τολμηρού βήματος». Στην ίδια εκδήλωση ο Moon ξεκαθάρισε ότι η βελτίωση των ενδο-κορεατικών δεσμών δεν είναι και δεν μπορεί να είναι παράπλευρη συνέπεια των σχέσεων Πγιονγκγιάνγκ – Ουάσιγκτον… Αυτό σημαίνει ότι αυτή η «βελτίωση» οφείλει να προσπεράσει τα εμπόδια που βάζει η Ουάσιγκτον.

Με δεδομένο πως απ’ τα τέλη Αυγούστου ως τα μέσα Σεπτέμβρη πρόκειται να γίνει ένας «καταιγισμός» συναντήσεων των κεντρικών πολιτικών βιτρινών του μπλοκ του Βλαδιβοστόκ μεταξύ τους (σε διάφορους συνδυασμούς), και με δεύτερο δεδομένο το ότι η Ουάσιγκτον αναδεικνύεται σταθερά σε «υπερδύναμη παρίας» που δημιουργεί διαρκώς διεθνή προβλήματα, εκτιμάμε πως τις επόμενες εβδομάδες θα εκδηλωθεί μια εντονότερη (αλλά συντεταγμένη) αμφισβήτηση της όποιας αμερικανικής ηγεμονίας στο κυρίως μέτωπο του 4ου παγκόσμιου πολέμου…

Δυτικός Ειρηνικός

Πέμπτη 16 Αυγούστου. Την περασμένη Δευτέρα το ψόφιο κουνάβι υπέγραψε το νόμο για τον στρατιωτικό προϋπολογισμό των ηπα για το 2019. Πολύ καλά νέα για την αμερικανική πολεμική βιομηχανία: 717 δισεκατομμύρια δολάρια για ναυπηγήσεις 13 νέων πολεμικών, ενός ακόμα αεροπλανοφόρου (συν ένα που βρίσκεται ήδη στα ντόκια), υποβρυχίων, παραγωγής f-35 κάθετης απογείωσης, και λοιπά και λοιπά. (Στον προϋπολογισμό περιλαμβάνεται και «στρατιωτική βοήθεια στο ισραήλ» αξίας 38 δισεκατομμυρίων, μέσα στην επόμενη δεκαετία).

Το αναπόφευκτο είναι ότι ένας τέτοιος ετήσιος πολεμικός προϋπολογισμός πρέπει να κατονομάζει τους εχθρούς. Και το κάνει (σύμφωνα με το νέο «δόγμα εθνικής ασφάλειας» των ηπα): η ρωσία, η κίνα – και άλλοι… Όμως για την κίνα υπάρχει εκτεταμένη αναφορά. Κάτι που είχε σαν αποτέλεσμα κάτι ασυνήθιστο ως τώρα στο διεθνές προφίλ του Πεκίνου: να βγει για να καταγγείλει αυτές τις αμερικανικές προθέσεις όχι το πολιτικό τμήμα του καθεστώτος (ο Xi), αλλά το στρατιωτικό: το υπουργείο άμυνας.

Ο εκπρόσωπος τύπου Wu Qian κατηγόρησε την Ουάσιγκτον ότι τα περιεχόμενα του νόμου / προϋπολογισμού που αφορούν την κίνα «είναι γεμάτα ψυχροπολεμική mentality, προωθούν την σύγκρουση μεταξύ των δύο κρατών, και ανακατεύονται στις εσωτερικές υποθέσεις της κίνας».

Αυτό το τελευταίο αφορά την ταϊβάν. Πριν περίπου 4 μήνες (Κυριακή 22 Απρίλη, ανατολική ασία) γράφαμε:

Χωρίς έναν εχθρό που να παρουσιάζεται (απ’ τις ηπα και τους συμμάχους της) σαν «παγκόσμιος κίνδυνος» πώς μπορεί η Ουάσιγκτον να κρατήσει τον στρατιωτικό έλεγχο του ειρηνικού και της ανατολικής ασίας; Έχοντας «καβάτζα» την βόρεια κορέα, δοκίμασε επί Ομπάμα να «απλώσει» την ζώνη «διαφύλαξης των συμφερόντων του πλανήτη», αξιοποιώντας τις εδαφικές διαφορές ανάμεσα στη Μανίλα και στο Πεκίνο, στη νότια θάλασσα της κίνας. Όταν ο φρεσκοεκλεγμένος ημι-δικτάτορας των φιλιππίνων Duterte αναποδογύρισε το τραπέζι αρνούμενος να συνεχίσει την κόντρα με το Πεκίνο, η «καβάτζα» της βόρειας κορέας (και των πυρηνικών της) έγινε ο κύριος παράγοντας νομιμοποίησης του αμερικανικού μιλιταριστικού ηγεμονισμού. Τι θα απογίνει αυτός λοιπόν χωρίς τον βάρβαρο «rocket man»;

Υπάρχει, δυστυχώς, ένα ακόμα γεωγραφικό σημείο μέσω του οποίου η Ουάσιγκτον (και το Τόκιο) θα μπορούσαν να υποδαυλίσουν εντάσεις στην ευρύτερη περιοχή, κατά της κίνας: η ταϊβάν.

Στον καινούργιο πολεμικό προϋπολογισμό της Ουάσιγκτον περιλαμβάνεται το άρθρο νο 1257, με τίτλο: για την ενίσχυση της στρατιωτικής ετοιμότητας της ταϊβάν· και το άρθρο νο 1258, που προβλέπει την ενίσχυση της στρατιωτικής συνεργασίας ηπα – ταϊβάν, τον εξοπλισμό της με “αμυντικά όπλα”, κλπ κλπ. Η κυβέρνηση της φιλοαμερικάνας και αντικινέζας πρόεδρου της ταϊβάν Tsai Ing-wen δήλωσε ευγνωμοσύνη προς τις ηπα και τον πρόεδρο Trump για αυτές τις προβλέψεις του νέου πολεμικού προϋπολογισμού.

Αν και η Ουάσιγκτον δεν έχει εγκαταλείψει επίσημα την «πολιτική της μίας κίνας» (σύμφωνα με την οποία η ταϊβάν είναι τμήμα της ενός και μοναδικού κινεζικού κράτους, με πρωτεύουσα το Πεκίνο) δρα ακριβώς αντίθετα. Δεν έχει επίσημες διακρατικές πολιτικές / διπλωματικές σχέσεις σε επίπεδο κορυφής· παρακάμπτει όμως αυτό το «ελάττωμα» και προχωράει σε αναβάθμιση των στρατιωτικών της σχέσεων.

… Δεν θα αφήσουμε ποτέ κανέναν, οποιαδήποτε στιγμή ή με οποιονδήποτε τρόπο, να χωρίσει την ταϊβάν απ’ την κίνα – δήλωσε ο Wu Qian εκ μέρους του κινεζικού στρατού…. Να γιατί το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ έχει πολλή δουλειά μπροστά του (συμπεριλαμβανόμενων ενδεχόμενων «παρακάμψεων»…)· είτε ακουστεί κάτι για τις αποφάσεις του είτε τις συμπεράνουμε λογικά…

Το μπλοκ του ινδοκούς

Τρίτη 14 Αυγούστου. Την ίδια στιγμή που οι ταλιμπάν (κατάλληλα εκπαιδευμένοι και εξοπλισμένοι πλέον) δείχνουν υψηλή ικανότητα στο να αντιμετωπίζουν τον αμερικανοεκπαιδευμένο επίσημο αφγανικό στρατό ακόμα και σε συνθήκες μαχών σε πόλεις ικανού μεγέθους όπως η Ghazni (όπου, ας το θυμήσουμε, η αμερικανική αεροπορική βοήθεια βραχυκυκλώνει…), επιδεικνύουν άλλη μια ικανότητα. Μεταξύ 6 και 11 Αυγούστου αντιπροσωπεία τους (απ’ το πολιτικό τμήμα, που εδράζεται στην Ντόχα του κατάρ…) έκανε επίσημη πενθήμερη επίσκεψη στην Τασκένδη, του ουζμπεκιστάν. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ουζμπέκινου υπ.εξ. «οι δύο πλευρές αντάλλαξαν απόψεις για τις προοπτικές της ειρήνευσης στο αφγανιστάν». Επιπλέον «οι δύο πλευρές συζήτησαν την απόσυρση των ξένων δυνάμεων απ’ την χώρα καθώς και εθνικά πρότζεκτ ανάπτυξης αλλά και την ασφάλεια των οδικών αξόνων και των δικτύων ηλεκτρικού ρεύματος».

‘Οσες / όσοι έχουν μείνει στην (όχι και πολύ παλιά) εποχή όπου οι ταλιμπάν είναι έκφραση του απόλυτου κακού και σπόνσορες της παγκόσμιας τρομοκρατίας θα ξεροκαταπιούν. Πρώτον, από πότε αυτοί οι παλιοτρομοκράτες έχουν διεθνές προφίλ, έστω τόσο όσο χρειάζεται για να κάνουν επίσημη επίσκεψη στην Τασκένδη; Δεύτερον, από πότε οι ίδιοι παλιοτρομοκράτες συζητούν με γειτονικά κράτη (του «μετασοβιετικού χώρου») την «απομάκρυνση των ξένων δυνάμεων απ’ το αφγανιστάν» – δηλαδή των αμερικάνων;

Η υπόθεση μυρίζει «μπλοκ του ινδοκούς»: Μόσχα, Πεκίνο, Τεχεράνη, Ισλαμαμπάντ (και ενδεχομένως λίγο Άγκυρα). Δεν μας ξαφνιάζει, ο κόσμος τόχει τούμπανο: η «αποκατάσταση της σταθερότητας» σ’ όλη αυτή τη ζώνη του πλανήτη, απ’ την συρία ως την κορεατική χερσόνησο, περνάει υποχρεωτικά απ’ το αφγανιστάν. Όσο για το ποιοί ιμπεριαλισμοί έχουν συμφέρον υπέρ της και ποιοί εναντίον της, κι αυτά είναι γνωστά.

Υπάρχουν τρία επιπλέον στοιχεία, για να σχηματίσετε μια κάπως πιο καθαρή ιδέα αυτών των εξελίξεων. Πρώτον, η Τασκένδη έχει καλές σχέσεις και με την επίσημη αφγανική κυβέρνηση, του Ashraf Ghani, τον στρατό του οποίου πολεμούν οι ταλιμπάν. Δεύτερον, οι ταλιμπάν εκτός απ’ τον αφγανικό στρατό έχουν κι’ έναν άλλο αντίπαλο· και δείχνουν οι μόνοι ικανοί να τον αντιμετωπίσουν: τον isis, που έχει μεταφέρει όπλα και προσωπικό απ’ την συρία και το ιράκ… (μην ρωτήσετε τι και πως, πρέπει να καταλαβαίνετε…). Τρίτο και τελευταίο, με τους ταλιμπάν κουβεντιάζει ανεπίσημα και η Ουάσιγκτον. Μπέρδεμα; Όχι ακριβώς…

Η Ουάσιγκτον έχει ξαναμιλήσει στο παρελθόν με τους ταλιμπάν· και μάλιστα με πολύ μεγάλη επισημότητα. Ήταν στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’90, επί προεδρίας Κλίντον, όταν (υποτίθεται) θα έκλειναν μεγάλα deal για εκμετάλλευση των πλούσιων αφγανικών πρώτων υλών· με ταλιμπανική εξουσία στο αφγανιστάν. Μετά η γραμμή άλλαξε, και στις αρχές του 21ου αιώνα η Ουάσιγκτον αποφάσισε ότι είναι καλύτερα να έχει βάσεις στο ινδοκούς – στο «μαλακό υπογάστριο» του Πεκίνου. Συνεπώς οι αμερικάνοι μπορούν να «κουβεντιάζουν» – το ζήτημα είναι ποιος τους παίρνει πλέον τοις μετρητοίς.

Δεύτερον, οι καλές υπηρεσίες μεσολάβησης που θα μπορούσε να προσφέρει (και) η Τασκένδη, μεταξύ ταλιμπάν και επίσημης αφγανικής κυβέρνησης, κάνουν ακόμα σημαντικότερους τους συσχετισμούς δύναμης στο έδαφος. Ο Ghani δεν έχει μέλλον, αφού τον στηρίζουν οι αμερικάνοι. Και οι ταλιμπάν είναι επ’ αυτού ξεκάθαροι: yankees go home! (Ακόμα πιο ξεκάθαροι επ’ αυτού είναι οι σύμμαχοί τους, Μόσχα και Πεκίνο…). Αλλά αν είναι να γίνει το go home στη φυλετική σκηνή του αφγανιστάν κανείς δεν πρέπει να νοιώθει χαμένος έτσι ώστε να κρατάει τους αμερικάνους μαζί του. (Μια παρόμοια προσπάθεια “μεταστροφής” γίνεται και με τους proxies της Ουάσιγκτον στη βόρεια συρία, τις ypg/pkk…)

Συνεπώς (υποστηρίζουμε) μετά την μέση Ανατολή με το μπλοκ της Αστάνα και την κορεατική χερσόνησο με το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ, υπάρχει σε εξέλιξη μια τρίτη πολιτικοστρατιωτική εκστρατεία , που έχει κοινά χαρακτηριστικά με τις άλλες δύο: α) στρατιωτική υπεροχή στο έδαφος· β) διπλωματική / πολιτική αναβάθμιση των «αναθεωρητών»· γ) σταθερή μεσοπρόθεσμη πίεση στην Ουάσιγκτον να εγκαταλείψει τις θέσεις της, προς όφελος των ανταγωνιστών της.

(Μιας που το Sarajevo και η ασταμάτητη μηχανή είναι που έχουν προτείνει και υποστηρίξει αυτήν την ενιαία «ανάγνωση» του μεγάλου μετώπου, της μεγάλης γραμμής αντιπαράθεσης Μεσόγειος / Ειρηνικός, μπορείτε να συμπεράνετε αν οι εξελίξεις δίνουν βάση σ’ αυτήν την προσέγγιση.)

Κορεατική χερσόνησος

Τρίτη 14 Αυγούστου. Κανείς δεν κάθεται με τα χέρια σταυρωμένα περιμένοντας πότε η Ουάσιγκτον θα χορτάσει κυρώσεις! Χτες, οι υψηλόβαθμες αντιπροσωπείες της νότιας και της βόρειας κορέας (που συναντιούνται τακτικά…) ανακοίνωσαν ότι μέσα στο Σεπτέμβρη θα γίνει η 3η συνάντηση κορυφής ανάμεσα στον Kim και τον Moon – αυτή τη φορά στην Πγιονγκγιάνγκ. Η ακριβής ημερομηνία δεν έχει ανακοινωθεί. Ωστόσο εικάζεται ότι θα υπάρξει άλλη μια επίσημη επίσκεψη, στις αρχές Σεπτέμβρη, στη βορειοκορεατική πρωτεύουσα, για να ανεβάσει το διεθνές πολιτικό προφίλ του καθεστώτος: του κινέζου προέδρου Xi Jinping.

Εν τω μεταξύ η καγκεπίτικη αλεπού της Μόσχας, ο Putin, κάλεσε και τους δύο κορεάτες στη σύνοδο του «Ανατολικού Οικονομικού Φόρουμ» στο Βλαδιβοστόκ, απ’ τις 11 ως τις 13 Σεπτέμβρη. Είναι εκεί όπου εμφανίστηκε επίσημα το «μπλοκ», το 2016. Αν οριστικοποιηθεί αυτή η σύναξη των ανατολικοασιατικών χωροφυλάκων, θα έχει οπωσδήποτε την χάρη της: μπορεί να σβήσουν και δύο κεράκια!

(φωτογραφία: το «πνεύμα των ολυμπιακών αγώνων» ζει πάντα στην κορεατική χερσόνησο. Η φωτογραφία είναι από μια performance διακορεατικής φιλίας και αγάπης πριν έναν ποδοσφαιρικό αγώνα ομάδων εργάτων απ’ τις δύο κορέες, στη Σεούλ, στις 11 Αυγούστου… )

Πεκινομόσχα…

Δευτέρα 13 Αυγούστου. Η αυριανή τριήμερη (14 – 17) σύνοδος της «ρωσο-σινικής συνεργασίας για την στρατηγική σταθερότητα» δεν θα είναι κορυφής. Ο κινέζος Yang Jiechi είναι μέλος του πολιτικού γραφείου του κινεζικού κ.κ., και σαν επικεφαλής της αντιπροσωπείας απ’ το Πεκίνο θα συναντηθεί στην Μόσχα με τον ρώσο σύμβουλο ασφαλείας Nikolai Patrushev. Όμως καθώς η Ουάσιγκτον εντείνει τον (αδιέξοδο γι’ αυτήν, όπως θα φανεί αργά ή γρήγορα) «πόλεμο με οικονομικά» μέσα και εναντίον Μόσχας και Πεκίνου, τέτοιες συναντήσεις ένα μόνο περιεχόμενο μπορούν να έχουν: την απάντηση…

Είναι εύλογο ότι σ’ αυτή τη φάση το «οικονομικό» σκέλος αυτής της απάντησης έχει προτεραιότητα· αν και, με δεδομένο ότι δεν θα πάει μακρυά η βαλίτσα-του-δολαρίου, τα άλλα σκέλη δεν είναι φανταστικά. Η Ουάσιγκτον απειλεί με διαδοχικά κύματα «κυρώσεων» κατά της Μόσχας, που πέρα απ’ τις οικονομικές ποινές μπορεί να φτάνουν μέχρι «υποβάθμιση των διπλωματικών σχέσεων». Απέναντι στο Πεκίνο η κατάσταση είναι, προς το παρόν, περιορισμένη σε δασμούς. Ωστόσο η πιθανότητα της επιδείνωσης μεγαλώνει διαρκώς.

Ένα απ’ τα ζητήματα που βρίσκονται από επεξεργασία, είναι η συμμετοχή του κινεζικού καπιταλισμού στην (εντατική) χρήση του θαλάσσιου δρόμου που θα «καθαρίσει» (δηλαδή θα ανοίξει εντελώς) τα επόμενα χρόνια στην αρκτική θάλασσα βόρεια της ρωσίας. Κάτι σαν «αρκτικός δρόμος του μεταξιού».

Αυτή η προοπτική είναι μεσοπρόθεση, αφού με τις τωρινές κλιματικές συνθήκες η πλεύση είναι εφικτή μόνο το καλοκαίρι και μόνο για κατάλληλα διαμορφωμένα (ημι-παγοθραυστικά) σκαριά, που ωστόσο ναυπηγούνται πλέον συστηματικά (και από έλληνες εφοπλιστές). Σε κάθε περίπτωση, αφενός η αξιόλογη μείωση των αποστάσεων από και προς την (βόρεια) ευρώπη και αφετέρου η εναλλακτική των στενών της Malacca και του Σουέζ, ενδιαφέρουν ιδιαίτερα τον κινεζικό καπιταλισμό· που είναι αναγκασμένος να «βλέπει μακρυά» το ρόλο των αμερικανικών στόλων.

Πάρε κυρώσεις νάχεις…

Δευτέρα 13 Αυγούστου. Εκτός απ’ τις ποινές στη Μόσχα και στο Πεκίνο για τις δικές τους «αμαρτίες» (όπως τις αντιλαμβάνεται η Ουάσιγκτον) υπάρχει πάντα και το κεφάλαιο «βόρεια κορέα». Την περασμένη βδομάδα η ύαινα (πρεσβευτής των ηπα στον οηε) Nikki Haley πρότεινε στο 15μελές «συμβούλιο ασφαλείας» να υιοθετήσει τις «κυρώσεις» που πολύ πρόσφατα επέβαλε η Ουάσιγκτον με στόχο την Πγιονγκγιάνγκ. Εναντίον της εμπορικής τράπεζας Αgrosoyus (με έδρα την Μόσχα), της κινεζικής βιομηχανίας Dandong Zhongsheng, της βορειοκορεατικής Ungum corp. και του βορειοκορεάτη διευθυντή τράπεζας Jonh Won.

Τέτοιες προτάσεις προφανώς και δεν έχουν μέλλον στον οηε: Μόσχα και Πεκίνο όχι μόνο τις απορρίπτουν αλλά επαναφέρουν με κάθε ευκαιρία το αίτημα να μειωθούν οι ήδη υπάρχουσες οηέδηκες «ποινές». Που με τη σειρά της απορρίπτει η Ουάσιγκτον και οι επιρροές της.

Πρακτικά αυτό που συμβαίνει είναι ότι πια όλο και περισσότερες αμερικανικές απαγορεύσεις (ή ακόμα και απαγορεύσεις του οηε) απέναντι στην Πγιονγκγιάνγκ παραβιάζονται τόσο απ’ την Μόσχα όσο και απ’ το Πεκίνο. Καλυμμένα αλλά καθαρά. Ακυρώνονται στην πράξη – χωρίς φανφάρες.

Αυτή είναι γενικά η λογική εξέλιξη αυτής της περιόδου της ενδοκαπιταλιστικής σύγκρουσης, πέρα – φυσικά – απ’ την δημιουργία νέων μηχανισμών διακρατικής κυκλοφορίας του χρήματος, που θα παρακάμπτει το δολάριο (έχουμε αναφερθεί πρόσφατα σ’ αυτό). Και οι λογικές εξελίξεις μικραίνουν, σε διάρκεια, αυτήν την περίοδο…

(Συνεντευξιαζόμενος στη γερμανική καθεστωτική Bild το περασμένο Σάββατο, ο γερμανός υπ.οικ. Peter Altmaier επανέλαβε την στάση του Βερολίνου: Δεν θα αφήσουμε την Ουάσιγκτον να επιβάλει την θέλησή της στις εμπορικές σχέσεις των άλλων κρατών… Ο Altmaier αναφερόταν στις κυρώσεις κατά του ιράν κι όσων επιχειρήσεων συνεχίζουν να κάνουν δουλειές εκεί. Δεν ήταν όμως ιδιαίτερα αισιόδοξος αν αυτό το βιολί συνεχιστεί: Βρισκόμαστε μόνο λίγα μέτρα πριν το χείλος (ενός παγκόσμιου εμπορικού πολέμου) δήλωσε, εννοώντας τον σαν γκρεμό· καλώντας ταυτόχρονα τις γερμανικές επιχειρήσεις να συνεχίσουν να επενδύουν στο ιράν…)