Οι πράκτορες του εχθρού

Σάββατο 10 Νοέμβρη. Κατά τον σύμβουλο εμπορίου του άσπρου σπιτιού (και φανατικό του αμερικανικού προστατευτισμού) Peter Navarro μαγαζιά σαν την goldman sachs, την morgan stanley και την blackstone είναι «πράκτορες του εχθρού». Τίνος εχθρού; Του Πεκίνου!!! Είναι δισεκατομμυριούχοι οπαδοί της παγκοσμιοποίησης (είπε χτες μιλώντας στο κέντρο στρατηγικών και διεθνών μελετών, ένα απ’ τα γνωστά think tanks των ηπα) που πιέζουν το ψόφιο κουνάβι και την διοίκησή του να τα βρει με το Πεκίνο… Έφτασαν μάλιστα (οι προδότες!) να στείλουν υψηλόβαθμα στελέχη τους στον Xi τον περασμένο Σεπτέμβρη, για διαβούλευση ενόψει (τότε) μιας συνάντησης του αμερικάνου υπ.οικ. Steven Mnuchin και του κινέζου αντιπροέδρου Liu He – που τελικά ακυρώθηκε. Αίσχος!!!

Αν γυρίσετε στην ασταμάτητη μηχανή της περασμένης Πέμπτης θα βρείτε δυο τρία βασικά για την πρακτική, αμερικανική πολιτική της «αντι-παγκοσμιοποίησης». Το ότι, όμως, το τωρινό αμερικανικό κράτος / παρακράτος (όπως εκφράζεται μέσω ψόφιου κουναβιού και πέριξ) θα έφτανε να κατηγορεί τμήματα του global αμερικανικού κεφαλαίου για εθνική προδοσία, ε, αυτό είναι πολύ προχωρημένο!!!

O tempora!!!

Made in china – σε λίγο…

Παρασκευή 9 Νοέμβρη.Η κίνα επρόκειτο να μας ξεπεράσει σε δύο χρόνια, σαν οικονομική δύναμη. Τώρα δεν είναι καν κοντά. Η κίνα ξεφορτώθηκε τον στόχο «Κίνα 2025» γιατί το θεώρησα πολύ προσβλητικό. Τους το είπα. Αυτό σημαίνει ότι το 2025 θα κατακτούσαν – οικονομικά – τον κόσμο…

Αυτά δήλωσε χτες σε δημοσιογράφους το ψόφιο κουνάβι, υπονοώντας ότι το Πεκίνο πρόκειται να δεχτεί να «καταργήσει» το σχέδιο “made in china 2025” (δηλαδή έχει ψηθεί να ακρωτηριαστεί καπιταλιστικά…) με αντάλλαγμα μια εμπορική συμφωνία με την Ουάσιγκτον… Θα γελούσαν και οι πέτρες με το ψόφιο κουνάβι που έδιωξε μακριά την κινέζικη αλογόμυγα μ’ ένα του νεύμα – αλλά δεν έχουν αυτιά οι πέτρες.

«Καλά ενημερωμένοι» επαγγελματίες δημαγωγοί (δυτικής προέλευσης) υποστηρίζουν ότι, πράγματι, το Πεκίνο «το κουβεντιάζει». Ότι μελετάει την αντικατάσταση του “made in china 2025” με ένα “made in china 2030”, ίσως ίσως και «…2035». Ακόμα κι αν έχουν τέτοιες «πληροφορίες» από πρώτο χέρι, τις πιστεύουν; Σίγουρα το παριστάνουν. Κι έτσι το ψόφιο κουνάβι μπορεί να κοκορεύεται ότι κατάφερε να πετύχει το αδιανόητο: να σταματήσει την καπιταλιστική (και μάλιστα την τεχνολογική) ανάπτυξη ενός επικίδυνου ανταγωνιστή, χωρίς να ρίξει ούτε μία ατομική βόμβα… Απλά με μερικούς δασμούς στις εξαγωγές του…

Γίνεται πια τερατωδώς σαφές το πόσο εύκολα μπορεί να εξαπατηθεί ένα ναρκισσιστικό, μεγαλομανές, κομπλεξικό ψόφιο κουνάβι στην ηγεσία μιας υπερδύναμης σε παρακμή… Θα του υποσχεθεί, λοιπόν, ο Xi ότι «ο.κ., δεν πρόκειται να σας ξεπεράσουμε τεχνολογικά το 2025, ούτε το 2022, ούτε το 2020· θα το αφήσουμε για το 2050 – αν έχετε την καλωσύνη τότε να μας το επιτρέψετε…», θα συμφωνήσουν και το πως θα είναι σίγουρη η Ουάσιγκτον ότι δεν θα φάει αύριο την κινεζική σκόνη· θα μπορέσει, λοιπόν, να συνεχίσει να είναι τεχνολογική / στρατιωτική υπερδύναμη, έχοντας το ελεύθερο να «ξηγιέται» κατά βούληση σ’ όσους θεωρεί εχθρούς της (όλα αυτά θα γίνουν με την κινεζική εγγύηση και «αυτοσυγκράτηση»…), και έτσι το ψόφιο κουνάβι θα καμαρώνει: είδατε τι σπουδαίος στρατηγός που είμαι;

Ο μόνος λόγος για να πάψει το σχέδιο «made in china 2025» είναι επειδή θα μπεί σε εφαρμογή το σχέδιο «made in china 2021»!!! (Η εκτίμησή μας είναι ότι ήδη έχει μπει σε πυρετώδη εφαρμογή αυτό το δεύτερο…) Το Πεκίνο απλά θα σταματήσει για λίγο να επιδεικνύει μερικά κρίσιμα τεχνολογικά του επιτεύγματα (ειδικά σε ότι αφορά όπλα κλπ…) – και μια ωραία ημέρα, θα τα παρουσιάσει όλα μαζί!!! Voila!!!

Δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά. Αν το Πεκίνο θέλει, ακόμα, 2 ή 3 χρόνια για να δοκιμάσει κάποια όπλα που θα αλλάξουν την τεχνολογική ισορροπία δυνάμεων· αν χρειάζεται ακόμα 2 ή 3 χρόνια για να ναυπηγήσει κρυφά καμμιά πεντάδα αεροπλανοφόρα και καμμιά 50αριά σούπερ ντούπερ υποβρύχια· αν θεωρεί ότι αυτή τη στιγμή έχει κάποιες αδυναμίες που πρέπει να καλύψει επειγόντως· αν θέλει να καθυστερήσει την στρατιωτική κλιμάκωση με αφορμή την ταϊβάν, αν, αν, αν… τότε ναι: έχει τους λόγους του να παραστήσει ότι «μετάνοιωσε που θέλει να κατακτήσει τεχνολογικά / οικονομικά τον κόσμο», και πως αφήνει την πρώτη θέση στο βάθρο στις ηπα… για να μην στεναχωριούνται και θυμώνουν…

Θα ήταν μια «όμορφη» εκδίκηση της ιστορίας να είναι ακόμα στο άσπρο σπίτι το ψόφιο κουνάβι όταν το Πεκίνο τραβήξει τις κουρτίνες και κάνει «τζα!!!»

(φωτογραφία: Δεξιά είναι ο Xi, περίπου έτοιμος να ανοίξει δρόμο στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό – σύμφωνα με τους ψοφιοκουναβισμούς. Αριστερά είναι ένα άλλοτε ιερό τέρας αυτού του ιμπεριαλισμού, και τώρα – δεν τον αδικούμε – ένα ιερό λείψανο: ο 95 χρονος Henry Kissinger. Η συνάντηση έγινε χτες, και είχε εκείνο το κωμικό στοιχείο που μόνο όσοι / όσες έχουν γνώση της ιστορίας του 3ου παγκόσμιου («ψυχρού») πολέμου μπορούν να καταλάβουν. Ο Xi υποδέχτηκε τον Kissinger αποκαλώντας τον παλιό φίλο του κινεζικού λαού, και σαν εκείνον που είχε ιστορική συμβολή στις σινο-αμερικανικές σχέσεις. «Αυτό δεν θα το ξεχάσουμε ποτέ» συμπλήρωσε ο Xi.

Τι ήταν αυτό που έκανε ο Kissinger, και πότε; Και τι (γελοία…) σχέση έχει με όσα συμβαίνουν σήμερα; Αν δεν ξέρετε ψάξτε το. Και μετά χαμογελάστε…)

Πυρετός κυρώσεων 1

Τρίτη 6 Νοέμβρη. Είναι αλήθεια ότι το ψόφιο κουνάβι είχε απειλήσει πριν λίγους μήνες ότι θα επιβάλει τόσο σκληρή τιμωρία στην Τεχεράνη (στην πραγματικότητα: στους πετροπελάτες της) ώστε να μηδενιστούν οι εξαγωγές πετρελαίου (!!) Όμως αυτή η απειλή συνδεόταν άμεσα με την δυνατότητα της πετροχούντας του Ριάντ να αυξήσει την δική της παραγωγή ώστε να υπάρξει εναλλακτική λύση (για τους πελάτες της Τεχεράνης).

Ένας τέτοιος λογαριασμός ήταν εκτός πραγματικότητας. Πρώτον επειδή το Ριάντ δεν μπορούσε να αυξήσει τόσο την παραγωγή του. Και δεύτερον επειδή για μια σειρά πελάτες της Τεχεράνης (ας πούμε την ινδία) το ιρανικό πετρέλαιο έχει μικρότερα κόστη μεταφοράς σε σχέση με το σαουδαραβικό. Επιπλέον το Πεκίνο, η Άγκυρα και η Σεούλ, εκτός απ’ το κόστος, απέρριπταν τους αμερικανικούς εκβιασμούς.

Αλλά οι “εξαιρέσεις” που παραχώρησε η Ουάσιγκτον σε 8 κράτη (μεταξύ των οποίων και το ελλαδιστάν), που τους επιτρέπουν να εισάγουν ιρανικό πετρέλαιο, είναι αφενός για μικρότερες ποσότητες (απ’ ότι ως χτες) και δεύτερον για ένα εξάμηνο. Υποθέτουμε ότι η αυστηρή υπερδύναμη θέλει να (παριστάνει ότι) ελέγχει το παγκόσμιο εμπόριο πετρελαίου.

Αυτές οι εξαιρέσεις δίνουν το περιθώριο στο ιρανικό καθεστώς να πανηγυρίζει ότι “οι ηπα ηττήθηκαν” (επειδή δεν επέβαλαν καθολική απαγόρευση). Αλλά τέτοια κορδώματα είναι περισσότερο ενέσεις ηθικού για εσωτερική κατανάλωση παρά η ακριβής πραγματικότητα. Με δεδομένο ότι οι εξαγωγές πετρελαίου (και φυσικού αερίου) αντιστοιχούν στο 80% των εσόδων της Τεχεράνης από εξαγωγές, το να πέσουν απ’ τα 2.125.000 βαρέλια την ημέρα (ο μέσος όρος εξαγωγών το 2017) στα 1.000.000 βαρέλια απο εδώ και στο εξής, θα σημαίνει ετήσια μείωση εσόδων γύρω στα 30 δισεκατομύρια δολάρια (ανάλογα με την τιμή). Είναι ένα ποσό που θα λείψει απ’ το ιρανικό καθεστώς, χωρίς καμμία αμφιβολία.

Ωστόσο, επειδή μιλάμε για σύγκρουση μεταξύ μπλοκ κρατών, και επειδή η Τεχεράνη δεν είναι πλέον “μόνη της”, θα δοκιμαστούν (with a little help from friends…) διάφορα κόλπα – ας τα ονομάσουμε «λαθρεμπόριο», με την τυπική και όχι την ηθική έννοια της λέξης. Ένα απ’ τα κλειδιά της αμερικανικής τιμωρίας είναι το κατά πόσον μπορεί όντως να ελέγχει τις ποσότητες πετρελαίου που θα εξάγονται, όταν οι πληρωμές δεν θα γίνονται σε δολάρια ή μέσω του swift…

Κι εκεί είναι που οι εξελίξεις τρέχουν γρηγορότερα απ’ τις αμερικανικές κυρώσεις. Εφόσον Μόσχα και Πεκίνο έχουν σε λειτουργία «κλώνους» του swift που δεν ελέγχονται απ’ την Ουάσιγκτον, κι εφόσον η ε.ε. έχει αποφασίσει να κάνει κάτι αντίστοιχο, το πιθανότερο είναι ότι οι πωλήσεις του ιρανικού πετρελαίου θα πέσουν μεν, όχι όμως στο δραματικό βαθμό που θα ήθελε η Ουάσιγκτον.

Γίνεται, σ’ αυτήν την ιστορική στιγμή, ένα είδος οικονομικού ανταρτοπολέμου – απέναντι στην Ουάσιγκτον…

Ο κουβανός που γύρισε στο κρύο

Σάββατο 3 Νοέμβρη. Η επίσκεψη του προέδρου της κούβας Miguel Diaz-Canel στη Μόσχα (η πρώτη επίσημη έξοδός του απ’ το νησί) συμπίπτει με την απόφαση της Ουάσιγκτον να τιμωρήσει τόσο την κούβα όσο και την βενεζουέλα και τη νικαράγουα. Με κυρώσεις – προς το παρόν… Συμπίπτει, επίσης, με την εκλογή του νέου βραζιλιάνου προέδρου, του φασίστα Bolsonaro. Καθώς η Ουάσιγκτον προσπαθεί να ανακαταλάβει την “πίσω αυλή” της, η λατινική αμερική μπαίνει σταθερά και μάλλον γρήγορα στην φυγόκεντρο των πλανητικών ενδοκαπιταλιστικών συγκρούσεων.

Ο Diaz-Canel συναντήθηκε ήδη με τον Putin· εκτός απ’ την οικονομική συνεργασία φαίνεται ότι κουβεντιάζεται και η στρατιωτική. Απ’ την Μόσχα ο Diaz-Canel θα πετάξει στο Πεκίνο· και μετά στη βόρεια κορέα (!), στο βιετνάμ και στο λάος.

Υπάρχει περίπτωση να αποκτήσει στο κοντινό μέλλον η Μόσχα κάποιου είδους στρατιωτική παρουσία στην κούβα; Με τους ρυθμούς που η Ουάσιγκτον απλώνεται στα ευρωπαϊκά σύνορα της ρωσίας (και μετά την αποχώρησή της απ’ την συνθήκη απαγόρευσης των πυραύλων μέσου βεληνεκούς) είναι λογικό ότι η Μόσχα θα ήθελε να εγκαταστήσει μερικούς τέτοιους «μεσαίου βεληνεκούς» φάτσα στον αμερικανικό νότο. Τέξας, sweet home Alabama, Τενεσί, Οκλαχόμα: οι κοκκινόσβερκοι λευκοί αμερικάνοι ασφαλώς θα θορυβηθούν. Απ’ την άλλη μεριά όμως μια τέτοια επιλογή θα ήταν ζόρικη για την ίδια την κούβα: θα την μετρέπεπε σε πεδίο βολής «πρώτης επιλογής» για το usa.

Το Πεκίνο έχει ήδη απλώσει τα οικονομικά του δίκτυα σε πολλά λατινοαμερικανικά κράτη / κεφάλαια. To δίδυμο Μόσχα – Πεκίνο, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, μπορεί να λειτουργεί σαν αντιαμερικάνος «σωτήρας»· εκτός αν ενός Bolsonaro δοθέντος και άλλοι έπονται… (Με ή χωρίς κάλπες…)

(φωτογραφία: Ο Miguel Diaz-Canel επιθεωρεί τιμητικό άγημα στο αεροδρόμιο Vnukovo της Μόσχας, προχτές).

Κυρώσεις, ποινές και τιμωρίες (εχθροί αληθινοί, αλλά και φίλοι)

Σάββατο 3 Νοέμβρη. Ενώ το ψόφιο κουνάβι κάνει αυτό που είχε αναγγείλει, ξαναφέρνει δηλαδή μονομερώς σε ισχύ όλες τις (τότε διεθνείς) “κυρώσεις” κατά της Τεχεράνης που ίσχυαν πριν την συμφωνία 5+1 (του 2015) μεγαλώνοντας μάλιστα τη λίστα των ατόμων και των θεσμών που στοχοποιούνται, η ε.ε. εξακολουθεί να “διαχωρίζει την θέση της”. Χωρίς να είναι σαφές αν έχουν ολοκληρωθεί τα πρακτικά μέτρα (η δημιουργία, για παράδειγμα, ενός θεσμού εκκαθαρίσεων των εμπορικών πληρωμών εκτός swift) που απαιτούνται από μεθαύριο, όταν θα μπει σε εφαρμογή το αμερικανικό ποινολόγιο.

Υπάρχουν, ωστόσο, ένα καλό και ένα καλούτσικο νέο για την Τεχεράνη. Το καλούτσικο είναι ότι η Ουάσιγκτον έκανε την καρδιά της πέτρα και θα επιτρέψει σε μια σειρά κρατών (συμμάχων της) να αγοράζουν κάποιες ποσότητες ιρανικού πετρελαίου: ιταλία, τουρκία, ινδία, ιαπωνία, νότια κορέα, βασικοί πελάτες της Τεχεράνης, είναι στη λίστα· ενώ (υποτίθεται) γίνονται διαπραγματεύσεις και με το πεκίνο, να εξαιρεθεί κι αυτό απ’ την πύρινη αμερικανική ρομφαία εναντίον όσων τολμούν να κάνουν δουλειές με την Τεχεράνη. Χωρίς τον υπολογισμό του λαθρεμπορίου (: δηλαδή της παράβασης των περιορισμών) η Τεχεράνη υπολογίζει ότι θα κρατήσει τελικά την ημερήσια «παραγωγή» της πάνω απ’ το 1 μύριο βαρέλια (στην πιο πρόσφατη κορύφωση είχε φτάσει τα 2,5 μύρια).

Το καλό νέο είναι ότι ο σύμμαχος της Τεχεράνης, το Πεκίνο, πρόκειται να αγοράσει ουσιαστικά την γειτονική Ισλαμαμπάντ. Υπάρχει ίσως μια υπερβολή στο «θα αγοράσει την Ισλαμαμπάντ», όχι μεγάλη όμως.

Να γιατί. Ο νέος πρωθ. του πακιστάν (και πρώην παίκτης κρίκετ) Imran Khan ανέλαβε πριν δυο μήνες, με μια διάθεση «αναθεώρησης» των στενών σχέσεων με το Πεκίνο· αρχίζοντας απ’ το σχέδιο του «σινο-πακιστανικού διαδρόμου» που, σαν παρακλάδι των «δρόμων του μεταξιού», θα έδινε ελεύθερη πρόσβαση στις κινεζικές μεταφορές στην αραβική θάλασσα, σαν εναλλακτική παράκαμψης των (προς το παρόν αμερικανοκρατούμενων) στενών της Malacca. Το deal ήταν μεγέθους 60 δισεκατομυρίων δολαρίων, και η πρώτη σκέψη ήταν ότι ο Khan θα έκανε τον «σκληρό» στο Πεκίνο – σα να μην βιαζόταν να ξεκινήσουν οι δουλειές…

Ευρισκόμενος ήδη εκεί, για 3ήμερη επίσημη επίσκεψη, παραδέχτηκε το λάθος του… («αυταπάτες» που θα έλεγαν και στην Αθήνα…) Και δεν θα μπορούσε να κάνει διαφορετικά: το πακιστανικό κράτος είναι στο χείλος της χρεωκοπίας, αφού μέσα στο 2018 τα διαθέσιμά του σε «σκληρό νόμισμα» έπεσαν κατά 42%, στα μόλις 8 δισεκατομύρια. Ίσα ίσα για κάλυψη των εισαγωγών δύο μηνών. Μ’ άλλα λόγια ο Khan θέλει επειγόντως δάνειο, μεγάλο δάνειο – αλλιώς έχει δντ, με ότι συνεπάγεται αυτό (και γι’ αυτούς που τον ψήφισαν…)

Ο Xi τον διαβεβαίωσε ότι θα κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί, μιας και η σινοπακιστανική φιλία είναι στρατηγική και «all weather». Το γνωστό: οι φίλοι στα δύσκολα φαίνονται. Και πράγματι ο κινεζικός καπιταλισμός και τα αφεντικά του θα κάνουν «ό,τι καλύτερο μπορούν» (με το αζημείωτο), και μάλιστα ένα «καλύτερο» αρκετά μεγάλο ώστε να μην σκάσει η Ουάσιγκτον (ως δντ…), τέτοιους καιρούς σ’ ένα τόσο κρίσιμο γεωπολιτικά σημείο σαν το πακιστάν.

Το οποίο (να το θυμίσουμε;) βόρεια συνορεύει με το αφγανιστάν… To οποίο, επίσης, έχει σχέσεις (ανάγκης; επιλογής; θα φανεί) με τον τοξικό. Μεταξύ άλλων του παρέχει (επ’ αμοιβή…) στρατό…

Οδηγίες

Παρασκευή 2 Νοέμβρη. Το κακό νέο είναι ότι το αφεντικό της κίνας, ο πρόεδρος Xi Jinping, ζήτησε απ’ το αρχηγείο στρατού της «νότιας ζώνης» να κάνει κάθε προετοιμασία που χρειάζεται, για πόλεμο… Το καλό νέο (αν μπορεί κανείς να το πει έτσι…) ήταν πως η διαταγή δεν αφορούσε το σύνολο του κινεζικού στρατού. Αλλά μόνο το επιτελείο της μιας απ’ τις πέντε κινεζικές στρατηγικές ζώνες πολέμου. Που επιβλέπει την νότια θάλασσα της κίνας, και την ταϊβάν.

Ήταν ασυνήθιστο ως τώρα να βγαίνει η λέξη «πόλεμος» απ’ την κορυφή της κινεζικής εξουσίας· στη δύση είναι κάπως πιο συνηθισμένο. Αυτό μπορεί να αλλάζει, στον βαθμό που ο κινεζικός ιμπεριαλισμός θεωρεί πως ο αμερικανικός «ψάχνεται», και μάλιστα όχι συμβολικά.

Όμως είναι πιθανό το Πεκίνο να επιδιώκει έναν πόλεμο με τις ηπα; Η γνώμη μας είναι πως όχι. Το «όχι» δεν αφορά τον υποτιθέμενο μη-ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα του· το αντίθετο. Ωστόσο ο κινεζικός καπιταλισμός είναι σε τέτοια παραγωγική / τεχνολογική θέση και δυναμισμό ώστε μπορεί να καταλαμβάνει διαρκώς μεγαλύτερα τμήματα της «παγκόσμιας αγοράς» με ειρηνικό τρόπο.

Αυτοί που επιδιώκουν μια στρατιωτική «τελική αναμέτρηση» είναι αυτοί που χάνουν απ’ την «ειρηνική μοιρασιά». Είχε χάνουν πελάτες, είτε χάνουν πρώτες ύλες, είτε χάνουν «ποιότητα» – είτε όλα αυτά μαζί. Ο πόλεμος στον καπιταλισμό είναι η πιο κατηγορηματική διευθέτηση (ή επαναδιευθέτηση) της αγοράς: εργασίας, εμπορευμάτων, πρώτων υλών.

Μ’ αυτά τα δεδομένα, ειδομένα στην μεσοπρόθεσμη προοπτική, έχει βάση η χθεσινή «αισιοδοξία» του ψόφιου κουναβιού ότι, τελικά, θα βρεθεί ειρηνική λύση στον «εμπορικό πόλεμο» που έχει ξεκινήσει κατά του Πεκίνου; Κατά την γνώμη της ασταμάτησης μηχανής όχι. Η παραγωγική / τεχνολογική βάση που έχει ήδη, αυτή τη στιγμή, η κινεζική καπιταλιστική μηχανή (σα σύνολο) έχει πολύ μεγαλύτερο δυναμικό απ’ ότι η αμερικανική. Το 2020 ή το 2025 τα δεδομένα θα είναι ακόμα χειρότερα (σε βάρος της Ουάσιγκτον). Το μόνο πλεονέκτημα που έχει ακόμα ο αμερικανικός καπιταλισμός είναι το καταστροφικό δυναμικό του. Αλλά κι αυτό το «αμερικανικό πλεονέκτημα», με τον ρυθμό που εξοπλίζεται το Πεκίνο και το είδος των πολεμικών τεχνολογιών που εξελίσσει, σε ελάχιστα χρόνια θα έχει ξεπεραστεί.

Η κινεζική προετοιμασία για πόλεμο δεν είναι λοιπόν για αύριο ή μεθαύριο. Είναι, μάλλον, ένα είδος «ραντεβού» σε λίγα, πολύ λίγα χρόνια…

(Ο.Κ., το ξέρουμε ότι το θέμα αγχώνει…. Αλλά δεν έβαλε η ασταμάτητη μηχανή τα λόγια στο στόμα του Xi – όλα κι όλα!!!)

Ένας αρχικαραβανάς ανησυχεί

Κυριακή 21 Οκτώβρη. Αν κάνετε συλλογή δυσοίωνων προβλέψεων (άλλοι θα το έλεγαν βίτσιο και άλλοι επαφή με την πραγματικότητα…) προσθέστε και τα λεγόμενα του Jerry Kid. Πρόκειται για τον διοικητή / καπετάνιο του αγγλικού αεροπλανοφόρου Queen Elizabeth, που έπλευσε καμαρωτό μέχρι το Manhattan. Και απο εκεί δημοσιοποίησε προχτές τις ανησυχίες του:

…Σκέφτομαι πως η συγχώνευση της στρατιωτικοποίησης, των κβαντικών υπολογιστών, των αυτόματων συστημάτων μάχης είτε στον αέρα, είτε στην ξηρά είτε στον βυθό της θάλασσας, και των δυνατοτήτων των υπολογιστών και των μηχανών να λαμβάνουν πολύ γρήγορες αποφάσεις με ανατροφοδότηση δεδομένων, όλα αυτά νομίζω ότι θα αλλάξουν ριζικά τον χαρακτήρα του πολέμου…

Νομίζω ότι θα δούμε όλα τα είδη των άθλιων μεθόδων. Βιολογικό πόλεμο, και επίσης επιθέσεις ειδικά εναντίον άμαχων πληθυσμών, μέσω καταστροφών σε υποδομές, ηλεκτρικά δίκτυα, cyber πόλεμο – ένα πλήρες φάσμα δράσεων εναντίον των πληθυσμών που θα είναι βαθιά τρομοκρατικό…

Φαίνεται ότι ο κυρ Jerry ξεχνάει πως αυτές οι επιθέσεις κατά των πληθυσμών γίνονται εδώ και σχεδόν 2 δεκαετίες στο αφγανιστάν, στο ιράκ, στη συρία, στην υποσαχάρια αφρική… Όχι τόσο high tech, αλλά με τα ίδια τρομακτικά αποτελέσματα. Προφανώς όμως, όταν ανησυχεί για την υψηλής τεχνολογίας μαζική εξόντωση αναφέρεται σε πρωτοκοσμικούς πληθυσμούς: αυτοί “αξίζουν τα λεφτά μια τόσο αναβαθμισμένης ‘δημιουργικής καταστροφής’” – έτσι δεν είναι;”

Θα μπορούσαν να είναι οι υπερβολές ενός άθλιου μιλιταριστή… Αν, όμως, κάνει κάποιος τον όχι σπουδαίο κόπο να ψάξει τους θανάτους και τα σακατέματα των ως τώρα παγκόσμιων πολέμων, απ’ τον πρώτο ως τις πιο πρόσφατες φάσεις του τέταρτου, θα διαπιστώσει ιδίοις όμμασι αυτό: η “αναλογία θανάτου” μεταξύ “μάχιμων και άμαχων” αλλάζει διαρκώς σε βάρος των δεύτερων.

Κι αυτό οφείλεται σε δύο παράγοντες. Πρώτον, στις εξελίξεις των τεχνολογιών πολέμου / θανάτου που κινούνται απ’ τον 20ο αιώνα και μετά σε μια όλο και πιο έντονα ανοδική γραμμή “αύξησης της κατά κεφαλήν καταστροφικότητας / φονικότητας” (ανάλογη με την κατά κεφαλήν αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας…). Πράγμα που σημαίνει ότι όλο και μεγαλύτερες πολεμικές καταστροφές μπορούν να προκληθούν με την άμεση ανάμειξη όλο και λιγότερων επίσημα “στρατιωτών”. Και δεύτερον στην όλο και πιο έντονη διασύνδεση, όσμωση μεταξύ “στρατιωτικής” και “civil” σφαίρας στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες.

Στις αρχές του 20ου αιώνα ο 1ος παγκόσμιος πόλεμος γινόταν κάπου πέρα, μακριά, στην ύπαιθρο, στα χαρακώματα… Στην όξυνση του 4ου (δεν την έχουμε δει ακόμα) οι «υποδομές» που θα γίνουν στόχοι είναι κοινές ανάμεσα στους στρατούς και στους άμαχους… Επιπλέον, το τσάκισμα του ηθικού των πληθυσμών έχει αποδειχθεί σημαντικότερος στόχος απ’ την καταστροφή μερικών αεροπλάνων ή τεθωρακισμένων…

Εδώ είναι που κατεβάζει τα ρολά η ψευτοειρηνόφιλη (ουσιαστικά: «μακρυά απ’ τον κώλο μου κι ας είναι δέκα πόντους…») απώθηση αυτών ακριβώς των πληθυσμών – τα έχουμε πει… Που μέσα στην θολούρα τους αντιμετωπίζουν την ως τώρα μαζική εξόντωση των Άλλων (στη διάρκεια του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας»…) σαν «εξαίρεση», που δεν τους αφορά…

(Εν τω μεταξύ το ψοφιοκουναβιστάν πρόκειται να αποχωρήσει από την συμφωνία INF που είχε υπογράψει μετά τιμών το 1987 ο Reagan με τον Gorbachev, για την απαγόρευση κατασκευής πυραύλων μέσου βεληνεκούς (από 500 έως 5.500 χιλιόμετρα) με χερσαίες βάσεις εκτόξευσης. Η Ουάσιγκτον κατηγορεί την Μόσχα ότι την έχει παραβιάσει ήδη (κάτι που δείχνει πιθανό)· αλλά η εκ νέου μαζική ανάπτυξη τέτοιων πυραύλων απ’ τις ηπα έχει κι άλλον στόχο. Το Πεκίνο, το οποίο δεν δεσμεύεται απ’ την αμερικανο-ρωσική συμφωνία του 1987, και φυσικά φτιάχνει τέτοιους πυραύλους…)

Η άλλοτε μόνη υπερδύναμη στην πένσα

Παρασκευή 19 Οκτώβρη. … Το αφετηριακό σημείο της στρατηγικής εθνικής ασφάλειας είναι η αναγνώριση ότι η αμερική έχει εισέλθει σε μια περίοδο ανταγωνισμού μεταξύ μεγάλων δυνάμεων, και ότι οι πολιτικές των ηπα στο παρελθόν δεν κατάφεραν ούτε να ανακόψουν αυτήν την αναδυόμενη τάση ούτε να εξοπλίσουν κατάλληλα το έθνος μας για να πετύχει τους στόχους του. Αντίθετα απ’ τις γεμάτες ελπίδα παραδοχές των προηγούμενων κυβερνήσεων, η ρωσία και η κίνα είναι σοβαροί ανταγωνιστές που ενισχύουν τις υλικές και ιδεολογικές προϋποθέσεις για να ανταγωνιστούν την υπεροχή και την ηγεσία των ηπα στον 21ο αιώνα. Συνεχίζει να είναι ένα απ’ τα πιο σημαντικά συμφέροντα εθνικής ασφαλείας των ηπα το να εμποδίσουν την κυριαρχία εχθρικών δυνάμεων πάνω στο έδαφος της ευρασίας. Ο κεντρικός σκοπός της εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης είναι να προετοιμάσει το έθνος για να αντιμετωπίσει αυτήν την πρόκληση ενισχύοντας συστηματικά τις στρατιωτικές, οικονομικές και πολιτικές βάσεις της αμερικανικής δύναμης…

Αυτή ήταν η δεύτερη παράγραφος στην κατάθεσή του A. Wess Mitchell, στην επιτροπή διεθνών σχέσεων της αμερικανικής γερουσίας, στις 21 Αυγούστου 2018· με τίτλο «η στρατηγική των ηπα απέναντι στην ρωσική ομοσπονδία».

Ως προς το «τι θα κάνουμε απο εδώ και πέρα» ο Mitcell (υφυπουργός εξωτερικών των ηπα για τις ευρωπαϊκές και ευρασιατικές υποθέσεις) δεν προσθέτει κάτι σε προηγούμενες αποφάσεις της ψοφιοκουναβικής κυβέρνησης, όπως, για παράδειγμα, η “στρατηγική εθνικής ασφάλειας”. Το καινούργιο είναι η παραδοχή της αποτυχίας των προηγούμενων αμερικανικών προσπαθειών να εμποδιστεί “η κυριαρχία εχθρικών δυνάμεων πάνω στο έδαφος της ευρασίας”. Είναι, δηλαδή, η τοποθέτηση των τωρινών αμερικανικών ενεργειών στις αλληλουχίες του ιστορικού χρόνου, πράγμα που είναι αρκετό για να διαφωτίσει τόσο για τον χαρακτήρα των “προηγούμενων αποτυχημένων προσπαθειών” όσο και για τα βασικά χαρακτηριστικά εκείνων που τώρα έχουν αρχίσει να ξεδιπλώνονται.

Ο κόσμος στην πένσα

Παρασκευή 19 Οκτώβρη. Ποιές ήταν, λοιπόν, οι προηγούμενες προσπάθειες; Πρώτη και κυριότερη ο προληπτικός πόλεμος κατά της τρομοκρατίας… στη μισή απ’ την γραμμή αντιπαράθεσης Μεσόγειος – Ειρηνικός, πρώτα με την εισβολή στο αφγανιστάν και, στη συνέχεια, με την εισβολή στο ιράκ και την κατασκευή της “ισλαμικής τρομοκρατίας 2.0 με κατάκτηση εδάφους”, του isis, για χρήση σε μεγάλο μέρος της μέσης Ανατολής, της βόρειας Αφρικής και της νοτιοανατολικής Ασίας. (Υπήρχαν βλέψεις για επέκταση της “τρομοκρατίας” στα δυτικά της κίνας, αλλά αυτές απέτυχαν γρήγορα…) Και ύστερα, εξίσου σημαντική, η προσπάθεια δημιουργίας μιας οικονομικο/στρατιωτικής συμμαχίας στην ανατολική και νοτιοανατολική ασία, με σκοπό τον «εγκιβωτισμό» του κινεζικού καπιταλισμού.

Έχουμε αφιερώσει δεκάδες κείμενα / αναλύσεις στο (χάρτινο) Sarajevo, πολύ περισσότερα σχόλια στην ασταμάτητη μηχανή (αλλά και το τετράδιο για εργατική χρήση νο 1) για να εξηγήσουμε τόσο το «πριν» των αμερικανικών ενεργειών (απ’ τον Σεπτέμβρη του 2001 και μετά) όσο και το «τώρα». Ένα απ’ τα βασικά χαρακτηριστικά των προηγούμενων (και ομολογημένα πια αποτυχημένων) προσπαθειών της Ουάσιγκτον να αντιμετωπίσει προκαταβολικά / προληπτικά τόσο το Πεκίνο όσο και την Μόσχα (όταν θεωρούσε αυτά τα καπιταλιστικά κράτη εν δυνάμει ανταγωνιστές της) ήταν πως δεν ήταν άμεσα στρατιωτικές. Απ’ τις «χρωματιστές επαναστάσεις» στο υπογάστριο της Μόσχας ως την προώθηση των φασιστών στην ουκρανία και απ’ τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» ως την ίδια την «ισλαμική τρομοκρατία» η Ουάσιγκτον και οι στενοί της σύμμαχοι απέφυγαν να εμπλακούν σε ένοπλη αναμέτρηση σαν κράτη πρώτης γραμμής εναντίον κρατών πρώτης γραμμής. Χρησιμοποίησε / χρησιμοποίησαν «υποκατάστατα», «εργολάβους», «μισθοφόρους»: ήταν η φτηνή εκδοχή ενός παγκόσμιου πολέμου (αυτό υποστηρίζουμε εδώ και 2 δεκαετίες, του 4ου…) που επέτρεπε να μην φαίνεται τέτοιος στα μάτια των πρωτοκοσμικών υπηκόων.

Αυτή η μέθοδος (λέει καθαρά ο Mitchell, και δεν είναι ούτε ο πρώτος ούτε ο πιο σημαντικός που το λέει), τοποθετώντας την στην ιστορική της συνέχεια, απέτυχε στους στόχους της. Οι ανταγωνιστές των ηπα στο έδαφος (αλλά και στη θάλασσα…) της ευρασίας ενισχύθηκαν θεαματικά μέσα σε λιγότερο από 20 χρόνια. Ο κινεζικός καπιταλισμός είναι αυτός που προκαλεί τρόμο με την απόδοση και την ταχύτητα της επέκτασής του. Όσο για τον ρωσικό, μπορεί από κοινωνικο/οικονομική άποψη να μην επιδεικνύει ως τώρα σπουδαία πράγματα, από στρατιωτική, τεχνολογική και διπλωματική άποψη όμως είναι μια χαρά: κατάφερε να «κατακτήσει» το συριακό έδαφος (και όχι μόνο), για πρώτη φορά απ’ τις ένδοξες εποχές της εσσδ στα ‘60s και στα ‘70s· ενώ ισχυρίζεται ότι κατέχει πολεμική τεχνολογία σαφώς ανώτερη απ’ την αμερικανική…

Αφού απέτυχε η «σκιώδης» φάση του 4ου παγκόσμιου, η φάση που δεν ήταν ανοικτά στρατιωτική / πολεμική· κι αφού η αποτυχία της δεν άφησε τα πράγματα (τους παγκόσμιους συσχετισμούς δύναμης) όπως ήταν το 2001 ή, έστω, το 2005 αλλά είναι πια ολοφάνερη η επιδείνωση σε βάρος των ηπα, τι χαρακτηριστικά μπορεί να έχει απο ‘δω και στο εξής η αμερικανική προσπάθεια «διατήρησης της παγκόσμιας ηγεμονίας στον 21ο αιώνα»;

Οπωσδήποτε πολύ χειρότερα απ’ ότι ως πρόσφατα. Δεν είναι, φυσικά, καθόλου εύκολο πια. Αλλά είναι αδύνατο για τις ηπα να «πέσουν κατηγορία», να γίνουν δηλαδή μια «περιφερειακή» δύναμη ομόλογη και ανάλογη είτε της ρωσίας, είτε της κίνας!! Ο ιμπεριαλισμός δεν είναι μια «επιλογή» που ένα κράτος / κεφάλαιο (και μάλιστα με την αμερικανική ιστορία) θα μπορούσε να αποφύγει, προτιμώντας κάτι πιο «ειρηνικό» και «αναίμακτο». Είναι δομικό καπιταλιστικό καθήκον. Ο αμερικανικός καπιταλισμός (όπως και αρκετοί άλλοι) δεν είναι «αυτάρκης» ούτε ως προς την εκμετάλλευση της εργασίας, ούτε ως προς την εξασφάλιση πρώτων υλών, ούτε ως προς τις αγορές που θα καταναλώσουν τα εμπορεύματά του: θέλει μερίδια του πλανήτη, και θέλει να μην έχουν οι ανταγωνιστές του άλλα ισοδύναμα μερίδια…

Ενώ, λοιπόν, η καθημερινότητα (συμπεριλαμβανόμενης εκείνης που θέλει να λέγεται «πολιτική»…) περιστρέφεται γύρω από ζητήματα τρίτης ή τέταρτης κατηγορίας και σημασίας, στον όχι μακρινό ορίζοντα πυκνώνουν οι κάνες…

Οι νύχτες με τα πολλά φεγγάρια

Πέμπτη 18 Οκτώβρη. Το κινεζικό ινστιτούτο αεροδιαστημικών και μικροηλεκτρονικών ερευνών στο Chendgu, στη βορειοδυτικά της κίνας, ετοιμάζεται να εγκαταστήσει σε δύο χρόνια πάνω απ’ την πόλη το πρώτο “τεχνητό φεγγάρι”. Πρόκειται για έναν δορυφόρο με κάτοπτρα, που θα αντανακλά το ηλιακό φως στη γη, καλύπτωντας έναν χερσαίο κύκλο διαμέτρου από 10 έως 80 χιλιόμετρα, ανάλογα με την ρύθμιση.

Η έρευνα επί του θέματος έχει ξεκινήσει εδώ και κάποια χρόνια και – κατά τον διευθυντή του ινστιτούτου Wu Chunfeng – έχουν λυθεί πλέον όλα τα τεχνικά ζητήματα. Η φωτεινότητα στη γη θα είναι 8 φορές μεγαλύτερη απ’ αυτήν την πανσελήνου, και θα μοιάζει με το λυκόφως του σούρουπου. Κατά τους κινέζους τεχνικούς αυτό το φως είναι αρκετό για να μην χρειάζεται δημόσιος φωτισμός στους δρόμους· αλλά όχι και έντονο, για να μην διαταράσσει τον κύκλο ημέρα / νύχτα για τα ζωϊκά είδη που θα βρίσκονται στην επιρροή του.

Παρότι θα αργήσουμε να δούμε τέτοιες εφαρμογές στα μέρη μας, ας αρχίσουμε να το «χωνεύουμε» από τώρα κι αυτό, αφού ο «τετράγωνος» ορθολογισμός των κινέζων τεχνοεπιστημόνων υπόσχεται πολλά: οικονομία στην κατανάλωση ρεύματος εν προκειμένω. (Τόσα γίνονται στο όνομα της προστασίας του περιβάλλοντος…)

Τέρμα, λοιπόν, (σιγά σιγά) ο ρομαντισμός των σεληνιακών φάσεων ή της πανσελήνου… Ζήτω ο τεχνο-ρομαντισμός των 50, 100, 1000 μικρών τεχνητών «φεγγαριών»!…